* Automobilisme Spel en sport :.* Uit de natuur Een t/p/sche windkuil op een duintop H E LM Dr JAC. P. THIJSSE De onbekende helmplanters EKX Overveoiwche Maeconas heeft duizend gulden beschikbaar ge steld voor het stichten van een monument voor de helinbeplauting. Daar is een prijsvraag bij te. pas gekomen en een jury en een bekroning. De uitkomst is dat po in het volgend jaar ergon* aan den Zoeweg het aardige gedenktccken zult zien staan, dat uu al heel vrooUjk doorgaat onder de betiteling van ..de onbekende helmplanters", liet zijn namelijk twee figuren van arbeiders. die in don wind bezig zijn met helmstok te planton. Ik hoop. dat de Bloemendaalsehe dienst der plantsoenen or een goede plaats voor zal vinden en zorgen zal voor. een passenden achter-, grond van echt duingowas. Het WAS een zeer goede gedachte van den kunstenaar, om den wind er bij to pas te brengen. Zn'nder wind en bewegend zand tiert de helm maar poovertjes en do brandende zon ? neemt hij dun heul graag op tien koop toe. Zon is hij dan in staat, om met nog een paar kornuiten, het tarwebièsgras «MI do zandhaver. het bolwerk te -grondvesten tin op te bouwen. dat ons lag.? land moet besdierinen teg-JU du zee. ons dierbaar duin. Do allereerste grondslag wordt ech ter niet gelegd door de helm. maar d«»or h.-t inrwebi.'sgrris. dat xill ln-id ? kan verdragen en diuird'ior v.ijn nuttig werk kan doen op do .«trandstrook zelf. Kerst wannér dat gras 'do ombry.male <luintj<;s horft doen op stuiven tot een meter of zoo, koilit do helm- zich vestigen en samen bou wen zij dan dikwijls nog een poos voort, al hooger en hooger..tot buiten hot bereik \vrtU de. hoog«- vluedeli. Wij vinden het biesgras in gegojsclmp van do ticlm dan ook nog wel op do eerste ?duinkum, maar verder dan enkele .motors landwaarts in komt het toch niot on dan wordt do helm .alleen» heerschor. Al naar omstandigheden komen dan andere planton meedoon: rood zwonkgras. zand zegge en to middon van al dat grij«#roen gedoe hier en daar do prachtige kleuren van ? blauwe.' ssccdistel on strahdwindc. ? Wannér Wo van hot strand af een slag" volgen, de duinen in, dan krijgen wo vaak hooi mooi de opeen volging te zien van do planten die zich vestigen. Bij paal IX op Texcl is een strook van meer dan honderd meter breed, waar behalve helm zich nog geen enkele plant kan vestigen. Alleen de helm is daar bestand tcgon den verdrogcnden wind en 'tegen het zandbombardement. Iedereen, die wel eens in ' de strandsfrook tegen den wind in heeft moeten loopen, wuet wat dat boteokent. Maar de helm vindt daar zijn lust en zijn leven. Zijn eigenlijke stengel staat veilig onder het zand. In do .lucht verheft hij alleen in den voor zomer zün bloei halmen en het hoelo jaar door zijn langu puntige, in do longto ineengoroldo bladeren. Die koeren den wind hun rug toe on verdragen met hun «likke opporhuid gewillig den schok dor zandkorrels. Do verdamping, die' do plant voor haar groei ioodig heeft. Wtuvlt tot hot onmisbaar minimum beperkt, doordat de huidmondjes liggen in de wind vrije groef der bladeren. Do wortels gaan diep in den grond en pompon daar een voldoende hoeveelhoid vocht op. Maar het aanwaaiende zand hoopt zich in do luwte tu.-wchen do halmen en bUvloron op on zou do plant kunnen bedolven. Inderdaad gebeurt dat bij langjitrigeh sterken wind uit nzelfde richting oo kwol: Doch wanneer dat niet al to «nol gat*., dan maakt do helm tijdig, uit- In »g -r liggende knoppen attn zijn st.Mi^l nieuwe bladeren en gro/it z-rj m'jt do %andina*5a omhoog. Zoodoende wordt het duri al hoog «rn hoogi.-r. He«r fraai- voltrekt di-t» Vt-r.seh,ijn!«ii-l zich aan den ran l v.in windkuilen. waar du lijzijdt? .war in 1 jaar Uit al honger en hoog^r. kan . wor.Jen. Alleen is het dan m>udig,ilnt er geen periode komt van langdurige' droogte niet harden wind. .want dan kan het gebeuren, dal d in knm aan de lijzijdo wordt doorgebroken en dan ontstaat een echte duinrui t>y. . Wie v«-ol ervaring van do duinen heeft, weet dat dit niét zoo heel ' dikwijls gebeurt, tenminste waar mensch en veo en konijn do duinen mot rust laten. . Qnzfr voorouders hebben al heel gauw do uitmuntende eigenschappen van do hclmplant ontdekt en sedert eeuwen maakt men er gebruik van voor hot vastleggen van duinen .en ook van andoro stuifzanden. Waar hot lijdon kan, wordt gezonde, Icvendo helmstok gestoken on die wordt dan netjes op rijen geplant. Iedereen kont dat lamlsuhapgbceld en wie zich daarvan eens oen treffende voor- , stelling wil vormen, moet maai? pen wandeling maken lang» de nieuwe kanalen van de Amstordamsche of do Leidsche waterleiding. Heel goed is te zien, hoe lekker de helm zich voelt in dat losse, pas omgegraveh zand, maar ook, dat hij het meest prijs stolt óp zon en lucht on beweging en tel* kcns Weer friaschon nieuwen grond. Zóó ziet de eene helmaanplant er R.A.I.-OPTIMISME Losse opmerkingen over automobilisme Goede auto's en slechte wegen ZKKR velen van de duizenden m tiHchon, die heel tien dag door d»j WjtaJHchap vonlilocron, «lat do tijden zoo iutims slecht zijn, wijzen wel eens op heb steeds toe nemend aantal autonobiolcu en kop pelen d varaan do vaste inooning, dat de aubo-han.lel wol oen buitengowoncn tijd meemaakt. Nu is inderdaad het aantal automo bielen in ons land stijgend en wel in dto mate stijgend, dat op mooie voorjaarsmiddagon en lichte Z.MU u*avon den de snelheid van hot verkoor zelfs to lijden hoeft onder het aantal wagons althans op de drukke verkeerswegen, als Amarsfoort?Amsterdam?Haar* lom?Don Haag. En wanneer do toename van het aantal wagens in hetzelfde tempo doorgaat, zal do gemiddelde uufsnclhoid langs do drukke wegen bij do grootc plaatsen straks om en b g' de 30 K.M. of zoo iets liggen en zal. naar wij vreezen, do volmaakte auto op die wegen althans niet sneller zijn din de auto van vóór 1900. Steeds gi-ootor technische ontwikkeling. st'3t»J.$ h'>ogorc. betere en goedkoopere productie on daarmoe samen hangend: steeds lagere prijzen, dit alles heeft do toename van het auto mobilisme als gevolg. Do wegenaanleg m^t allo raspuet voor hetgeen reeds gjschieddo ? houdt daarmee geen g.>Hjkon tred. Onze wogon dienen vooral op do, toekomst gebouwd te worden niet op het heden, en zoo is een wog Amsterdam?Am jrsfoort voor het verkeer van morgen feitelijk on voldoende ! . ? ? D.» weg Auntimlain?Utrecht is natuurlijk geheel uit den tijd: Utrecht?CJiilemburg en vele andoro wegen, over het gjhoole llijk verdoold, zijn evonxjor een bespotting van hot begrip snelverkeer. De Outl-n zMileii ~. en niot ton onrechte : ,.X:ivig.ire nec.'Sso est'*. Mi»r even noodzakelijk,- Z'>o niot noodzakelijker voor geheel do maat schappij?behoiut»»ns d-ui misschien voor «Ie spoorwegaii'ttschappüis hot b «/.il' v.in tf «eile. breedö, v'orkyersweg.Mi. Pe m igdijklK'til bj-jtaat, dat hierbij ook t:n- d-jg.» "g.jdacht k»h worden aan speciale autour>bielWegen...- ? l )at de «ui t)!iun'le| liimi'1'.Ws. zooals boven gezeg.l werd. <!t?n buitenge?wonen tyl m >e!n i'ikt. in ontegenzeg gelijk een feit. .Mmrox'or lietalgjnueii genomen is die tU'l.eonlur buitenge woon slocht> d'.ui .buitengewoon g->od entalloozonnierken 'mit oudo, boroemde namen niet alleen inaar.br»'vonclii-ii van beproefde, hofigo, kw.ilitelt voeren oon uiterst zwaren strijd om hot bestaan, 'n (ieweldige concurrentie, die al begint bij de fa brieken, en voortgezet wordt op onze. markt, doet-.do prijzen voor wagens dalen tot een laagte, die mogelijker wijze voor het publiek lieél aantrekke lijk is, maar w.vardoor d? winsten zó.'* laag worden, dat in do meosto be drijven slechts met do allergrootst*m teito ocuigszins bohoorlijko eind cijfers zijn to maken. Voeg ? daarbij, dat waarschijnlijk geen land in Kuropa zooveel rnerkoi op zijn auto-markt ziot als het onze. on men zal gobrijpon, dut er slecht-* weinig automobielzakcu zijn, die aantrekkelyke winsten kunnen boeken. Lee ken en vaklieden IIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIMMIIIItllMIIIIIIIIIIIMIIIIMIItlllllllMIMIIIMIII # ? . ' clan soms wér heel and rs uit dan do andere en blijkt lu-t, d-ib ook hier de cultuur bijzondere ischen stelt, die bepaald worden door du eigen* schappen van do plant zolve. Kn die kunnen wo alleen goed loeren kennen, door do levensgeschiedenis te bestu» doeren op de natuurlijke stand ? plaatsen. En hiermee komen we vanzel f weer terecht in de gezpndo k rach tige, opwekkende, avontuurlijke zeereep. E II zullen natuurlijk weer ovor du 100.000 monschen op do K.A.I. tentoonstelling komen i Do moesten zullen begeerig kijken naar oen mooi nschbakje, naar grij/o. on blauw.pluche, naar glanzende schermen eit blinkend chroom. Zo zullen zich zelt' zien zitten achter hot stuur van ecu snellen wagon, dio / 10.000.?kost. terwijl do huishoudboekjes van hun cchtgenootcn maandelijks grootere ga ? ping.üi vortoonea. Vele anderen zullen mot wetenschappelijk gebaar do motor kap oplichten, waarschijnlijk iets. zie: dat'er niet onder zit-en nog waai schijnlijkcr op geen. 1000 mijl na kun non zien, wat er wel onder zit.... Me:. z il alwetend kijken, of critisch mon zal gewichtig kijken, althans 't. ziiOr technisch go/.icht zetten en mild bevestigend knikken bij do explicatie van een hoopvollon verkooper. Do autohandelaar blijft onder all omstandigheden optimist. Dat is h' aan zijn reputatie, verplicht l Hij ialtijd optimist geweest. Toen in d jaren 1895 tot UHI5 do oorstc tcntobi. stellingort van do ll.A.I. gohoudc. worden, waren déhoeren van d B.A.I. optimist, terwijl z« hun ka retjos-zondor-paard in liet Paleis vo< ? Volksvlijt zigon uitgesteld: ze war< » enthousiast on optimist bij do p. ? troleum-lainpen van do toenmalig ? l'haëtons, Doublo-l'haötons on andei ? caro-ssoric-inogolijkhodon, waarin «; ? onbetrouwbare, ploffend»! en siddoror' do motoren waren ondergebracht, l <? kvroinvm carbid-inst'illaties hot o .? timismo groeide. Kr kwamen band- i m ?t spijkers hot optimisme stof. Kiem. ketting, cardan met dv technische vervolmaking groeido i» ' optimisme kwadraat-vormig. J l t oleetrisch agregaat verschoon !>-.« optimisino werd «loods grooter. l ??? opsomming in chronologisch onjni . maar bij b illon-bandon werd het «? ? timismo bijna ongekend. Vienyi-.? remmen ??lioczoc ! Freowheoling hoera! Voorwiel-aandrijving: hoe/.i' hoezeo ! Motor, in rubber, onafhanklijko vi-i-ring. st-ilen earosserie. vi«-:' ' eylinder. zes. acht, zestien cj'lhmV bravo! l?en Imelo S cylinder nut'kost in lO:).! minder dan hot schilder- i van oen wagen in 1!)03. Hoen» ' Hot optimisme is nog oven gr'o- ? als in 1805'. En, dit optimisme i . 1035 wol to verstaan! -?mi is o v* '. onbogrijpclijk als nuttig. Onbcgrijp' lijk is hot bij al dio moordende coi currontio voor een .look zeör zcki' maar nuttig is hot ongetwijfeld in even grooto mate. Dat optimisme spreekt jaren aolitaroon uit allo acties van. hot K.A.I.bastuur, hot spreekt elk jaar opnieinv uit do B.A.I.-tcntoonstelling. Witvoor hot woord B.A.I. ecsn synoniem zoekt, schryffc het woord optimist»en dit woord zal ook .nu weer glanzen bovon het B.A.r.-tentoonstellingB-gc bouw in groote, hoóge, lichtende loltors, allo slechto tydon, alld somber. voorspellingen ten spijt. PAG. M DE GROENE No. 900» Zwemkunst en zwemsport J. VAN HAGEN EU is goen tak van lichamelijko ot>fi>ning, waar hot sportieve on aangename van do beoefe ning in /«>o nauw verband niet het nuttige i-1oinont staat, als bij het zwemmen. lodoro beoefenaar, van wolko sport ook, zal den verdrinkingsdood kun nen sterven, als hij of zij niet zwom men kan. En men behoeft zelfs in hot geheel niot aan spoit t o doen om te kunnen verdrinken! l^angs vaarten on plassen, in de niot grachten doorsneden grootoii bloden, aan onzo mooie Noordzookust, overal in den lando loert het spook van don natten dood op slachtoffers. Vrijwel iedercn dag brengen do cou ranten do traditioncelc, vaak simpele berichtjes van: een kind te water ge raakt on verdronken; een wielrijdcr door slippen in do gracht gereden en....; oen auto met inzittenden to water en....; een .omgeslagen zeil jacht, do bpmannüig kon niet zwom men en.. ..; bij hot baden in zoo den .«lood in de golven go vonden; door hot ijs gezakt on.... De sombere lijst is voor tal van aanvullingen vatbaar, Ieder Weet dit. maar liet ineoremloel onzer noemt de'zó droovo bi^richten voor kennisgeving mm on voixliopt xieh vt-rdor niet in hot onnoemelijke 'verdriet;, in do vaak bittere ellende. ? lio door deze oindcloozo reeks slacht offers Worden veroorzaakt. .'Wijlen- Willem Urodius, do eerste voorzitti-r van den Nederlandsclum /woinbond, hooft op oen congres eens lo stelling verdedigd: ..leder kind dat verdrinkt is een aanklacht- tegen do 'miei's, die hot niet zóó hobbon opgofoud» dat hot zich togen hot vordrin<ingsgovaar kan weivn." Dit is een ernstige beschuldiging. naar zij is volkomen gemotiveerd. Doeltreffender, in elk go val moor .'obicdond, kon do overheid hier do lolpondo hand ittikon, door hot zwem'Morricht op do lagoj-e school vt-r'lichtend to stollen. Men'.hooft inder'jd wol oon vaccinatioplicht ingooerdj terwijl de kans om pokken , ^krijgen minder groot is .dnn-do. kans m to verdrinken on do vaoeinatio lijkens do ervaring risico's itieohtvnut ie hot loeiim zwoinnii-n niet hi-cft! Zwomsi^ort en z\vomkun.st zijn /.ouderlijke begrippen. J >o 'ke ycdcrhiHtlficliG ZiCMultuml, opge??lit in 18SS, heeft zich \Ttn-gc-r vrij?l' uitshittoiul bozig gehouden niet zwem*/jor/. ii latere jai-eii werd ? k krachtig g«!\verkt voor de ver? ?iding van do zwoinA'wwif, maar .;irniede is men in ons Ian4' *«»g op ?n stukken na, waar men behoort to In hot beknoptf> bestek, van dit i kol t je kunnen wij n*ot> uitweiden ?r het goodo'Work, dat dóór don ?n. .Xdd. Zwombund wor4lt verricht 'dat odl^door do verrichtingen van topklasse dor zwemsters on zwem?'??'?va zoo zo.er woüit iH'Voiilord. Do ?'Iteitlamsche meisjes, dio .wereld«:oi-ds vorbotoi-on, dontonstreoron wmedo do glorie van onztj zwom?port.' En nu mog»» men in hot alge-, i»'-i;n goen vriend ztfn van hot vorvan topprostatios op sportde waardo schuilt hior'n, dat X-Ütot do massa sproken en in brcoden ^r'ng.tofc zwemmen animocren. " Bn dat kan niot. genoeg gepropa geerd wordon i '. Wij geven reeds te kennen, dat do ovorheid met oen imporatief voor schrift do massa van hot volk voor srooto onheilen zou kunnen behoe den. Maar..'., dan dient'or alom gelegenheid to zijn om de kinderen hot zwommen to loeren. Water is er in ons land in overvloed, doch gelegenheid «.m b.v. klassikaal les te govi-n in zwom men helaas nog niet. Kn daarom dient do opening van iedere zwoinschool, zooals dio b.v. door hut initiatief van de iV. V. De Sjwrlfonüscnln don laatst on. tijd in verschillende plaat yen ontston den, mot oprechte? vreugde to 'wor don begroot on door do overheid te worden aangemoedigd en gesteund. Kr ib nog oon ander lichaam in ons land, dat zich specialiseert ten op zichte van het nut .der zwemkunst. Dit is do Xederlandsche Bond lot het redden vnn rcnkcllnyen, in 1017 op gericht en die alleen in Amsterdam ruim lüOU loden .tolt, dio allen in staat zijn hulp te bieden aan te water ge makte personen. Zij werkt samen met do Muuitichapiiij tot Redding van Drenkeünyen, dio haar zetel sedert 17(57 to Amsterdam, Itokin 114, hoeft, en waar brochures 011 handleidingen over hot redden van drenkelingen, kosteloos tv verkrijgen zijn. «' Do huidige maatschappelijke om standigheden hebben ook een stagna tie doen ontstaan in hot necnwntlerip!js Verschillende, gemeentebesturen heb ben oen indoftijd lofwaardig voorbeeld gegeven door aan do luorlingen dtr hoogste klassen van lagere .scholen, dio in do nabijheid van zweminrichtingen gevestigd waren, zwenionderricht te laten geven. . -.. Thans niet h«t bi-snoeieit der bcgitjotingon zijn deze posten hiervoor helaas in tic moeste gevallen geschrapt en een groot aantal kindou-n blijft daardoor weer gespeend van dit Zoo dringend noodigo onderricht. Gelukkig niet allen, want hier en daar is het particulier initiatief in de bres gi sprongen. Xoo heeft o.a. do A. M. V. J.Zweminrichtingde gelegen heid opengesteld voor zwemonderricht aan geubonneordeh, waarvan iveds iloot-ei-n vrij gtiMit aantal kinderen «-n oudoren p^bruik gi-moakt w»n'dt. Do vorige week wer«leii te Amsterdam in de fraaie inrichting der A. M. V. .J. nog hondeiil leerlingen van 51/,, t,m U5 jaar aan het goed zwemmend doel van ons v» il k toegevoegd. Den aan staanden zomer zal het Sport fojid.*«-nl>ad te Amstenlam liaaro]H-nhiclitl>ad de hnidigi' Kunstijsbaan ! ? iK'lungeloo.s v«n»rdit di>ol beschikbaar ytellén. ..'?.. Dit zijn lofwoaiiligo'daden die na volging verdienen, zoo lang do overhoid onmachtig of onwillig is deze zorg op zieh te nelilell. .Moge in ons land teninin.«te do jongsto gouorati»? bi-giijimn ilat ieder. nioet kunnen ?/.wemmen. Dim eerst zal het water do vriend, van ons volk. v» orden. . DÜNLÖP IN NEDERLAND H KT -sal het auto- en motorrijdend. publiek ongetwijfeld intcrcsswren te vernomen, dat Dunlop zich hier te'lande wederom als zelfstandige maatschappij gevestigd heeft onder haAr ouden naam: N.V. Ncdcrlandschq Dunlop Rubber «& Banden Mij. ' De vennootschap, die haar kantoren ch magazijnen heeft gevestigd aan het Dan iel Willinkplein 12?20 te Amsterdam-Z. staat, evenals vroeger, onder directie \'an den heer B'. G. Wood, geen onbekende in ons land. Dunlop komjt natuurlijk ,op de a.s. I^.A.I.-tentoonstelling goed voor den dag; op stand 67 zal zij haar producten in gjoote verscheidenheid exposecren. are t Laat ketel ^^^^ en radiatoren deelen van n lichaam zijn, n organisch geheel! Kiest daarom het verwar mingssysteem dat zoowel radiatoren als ketel omvat: Ideal Classic! De verwarmingsspecialisten ! Steunend op gron dige matericele en climatologische ervaring' van tiental len jaren en over de geheele wereld! Daarom Uwgeheéle installatie uiteen hand: Ideal Classic! Vraagt het boekje! GRATÏS"" ....... ????"? Aan de ?De Moderne Verwarming-, » A'aa/n . A'dres , " U^oriplaatf . s S.i:pj tof AI NCO cussic e* ttt'tm mtt ...... ------De Koningin der Portables slechts nog fl. 85 N V.M.LINDENBAUM&Co'sSCHRIJFMACHINEHANDEL Keizersgracht 239 - Amsterdam - Telefoon^30239 OUD-BUSSEM BEREIDT VOEDSELS VOOR ZUIGELINGEN BEGRAFENIS VEREENIGING ZIE 'ons letter raadsel en fotopuzzle op pagina 23 van dit nummer 'm 1.1, )||Jt ?l«ïl t II. i ?! li ' ,n Hl fl -.'>' il-; i-r on, '.! Ml ?II III ar *.' ln c. ?? s i GROENE No.30W