;! Op den eersten dag van den vrijen broodvtrkoop Moskou zonder brood kaart Mr JOH. HUIJTS SEDKHT l Januari koopt do bevolking van <1« Sow jet unie haar brood zonder broodkaart. Sedert een paar jaar kon zij toch al brood zonder brood kaart krijgen, maar in hoofd taak bleef zütorh op het distributiobrood aange wezen, ook al omdat het in den commercieelen winkel aanzienlijk duurtier was. De prijs in de cuihmercitfole winkels werd ei- op berekend, om druk te oefenen op de kolchozmarkt, .waar de collectieve landbouwbedrijven, de kolchozboeren op zichzelf ??h de werkende oenmansboeron het overschot aan graan en andere producten, dat zij na de verplichte levering aan den staat m handen hielden, tegen den door vraag en aanbod te bepalen .prijs mochten verkooptm, maar niet zonder dat do staat door middel van zijn, commercieel®winkels toch naar wensch en willekeur, prijsregelend bleef optreden. ..Vu.échter is er n bi-uod, n prijs. De distributie winkel is verdwenen. Op ostontatievo wijzo zijn van den vroegen morgen van den l sten Januari af de nieuwe ocnheidswinkels sterk in aantal uitge breid, met brood overvoerd, opdat du bevolking geen oogcnblik de onrust zou kunnen bevangen. dat de geregelde broudvoorziehirig door de afschaf fing van do broodkaart in do waagschaal was ge steld ; de boer op de kolchozmarkt heeft geen kans meer een belangrijke winst te behalen en kan zich gelukkig prijzen, als hij zich heeft laten verleiden» om in het najaar zijn graan aan de upkoopers van staat en coöperatie van de hand te doch, in plaats van zijn speculat ie ve kans op de markt of te wachten. 3frn komt altijd weer uit op du probleem stelling van Jtet .Eerste Vijfjaarsplan, de. onder neming om van een in hoofdzaak agrarisch land «en in hoofdzaak industrieel land te maken. De revolutie zelve, die met de z.g. zwarte verdccling had moeten beginnen, het gelijke opdeelen van het grondbezit onder de landhongerige kleine en middélboeron, die de revolutie hadden helpen slagen, had daarmee zelf de oeiiigo belangrijke bron van kapitaalsvorniing inden ooi-spronkelijken landbouwstaat moeten' aantasten. De doorgevoerde .'.,versnippering was uiterst- nadeelig gebleken voor de productie van markt graan, om ons nu maar tot het voornaamste product te bepalen. De maatrege len,' AVulko de Nowjot macht in de eerste Jaren van haar bestaan moirst "nomen, om hut loven' in da steden mogelijk te maken, zonder de grondslagen . van do sovjetmaatschappij zelve prijs te. geven, bevorderden dti produetio al evenmin. Toen kwam het besluit, ojn in een ongehoord tompo do industrie omhoog to '.voeren tot een peil, waarop zij de Sowjètunio onafhankelijkheid van hot buitenland verzekeren zou. «Vaar om dit te bereiken, was do opoffering van de arbeidende massa in do steden on industriecentra niet voldoende; daarvoor was ook de steun van den landbouw Vcroischt. Niet alleen, dat dezo dien steun op zichzelf al niet verlecnen kon; onder den nieuwen druk begonnen do boeren opnieuw tegen te streven. Kr was geen terug. Do stap voorwaarts was die naar de snel door te zotten , collectivisatie van het landbouwbedrijf, die ton koste van een portode van wanorde en onproductivitcit.de'. voorwaarden moest scheppen voor een zoodanige uitbreiding en stabiliteit van? do pro ductie, dat do geweldige industrialisatieplannen er op konden worden verwerkelijkt. Men kon een jH'fiode van mindere en .onregelmatige landbouw productie, waarin tevens deze vermindering en onregelmatigheid alleen in de voedsel voorziening*margo kon worden verdisconteerd, omdat de «?ischcn van kapitaalsvorming niet konden worden ingekrompen on integendeel sterk waren uitgedijt!, met geen anderen maatregel tegemoet zien. dan met distributie, met de broodkaart. Het Tweede Vijfjaarsplan DAT was in 1028 21)'. .Sedert zijn vijf of zes jaar verloopon. liet Kersto Vijfjaarsplan.' waarin voor alles de cisch van opbouw van een eigen in dustrievan productiemiddelen gold. isin zijn hoofd-' trekken uitgevoerd. In het Tweede Vijfjaarsplan kon reeds meer aandacht aan de aanspraken -van don verbruiker worden besteed. De collectivisatie strekt zich over driekwart van het landbouwbedrijf uit. In de productie komt haar overwicht nog ster ker tot uiting. Het zal nog verscheidene jaren duren vóór de verwoestingen, welke in deorganisatieperiode van hot collectieve landbouwbedrijf aan den veestapel zijn toegebracht, zullen zijn hersteld. .Maar do verbouw van graan en andere producten geeft reeds ruimo belooning van de inspanning, welke men zich heeft getroost. In 1U2S kreeg de staat slechts de beschikking over OnO milUoen poed graan, waarvan het collectieve en staatslandbouw bedrijf nog maar l i pCt. geleverd had. In 103J-' kroeg do staat door inzameling en -.opkoop de be schikking over anderhalf millinrd poed on daarvan had het particuliere landbouwbedrijf op zijn beurt nog maar K 'p('t. opgebracht. Dat was in een-Jaar, waarin in het buitenland reeds heel wat voorbarige berichten over 'hotigorsnouii-gecirculeerd hadden. omdat hot bekend was. dat ook in het zuiden van do Sowjetunio Verscheidene districten zwaar door droogte 'geteisterd waren. , Do staat beschikte nu over'do mateiïoelo voor waarden, om tot afschaffing van het brood kaart onntolsel over to gaan. 55öó'n eenvoudige -manipulatie was dat ochtor ook weer niet. Want intussehen had zich hot ingewikkelde prijzcnspol ontwikkeld. .waarover we al eens vroeger, in--verband met dn beteokenis en waavde van den roclwl geschreven hebben (Do (jroeno van 21- November 10:U). l>ii prijs was, behalve, dan nog ccnigcrmatc op de kol chozmarkt, al lang onder den rochtstreokseheh invloed van vraag on aanbod lütgcraakt; op zijn bost kon men zeggen, dat hij aangaf tot hoever do staat niet zijn aanbod wilde gaan en tot hoever hij do vraag wilde gedoogen. Daar echter de oneven redig sterke uitbreiding van de voortbrenging van productiemiddelen bij het achterblijven van do productie van consumptieartikelen oen snel stij gend loonfonds stelde tegenover een relatief afne. incud aanbod van consumptieartikelen, kon zelfs met behulp van staatsleeningon, spaarkassen on .koopen bij vooruitbetaling het opkomen van inflat ie verschijnselen niet worden tegengehouden. De prijs van het distributiobrood bleef daarentegen «?p de- basis van lt)2H 27 gehandhaafd, wat des to gemakkelijker viel. omdat de staat ook den prijs, welken hij v«n»r In-t inzamolingsgraan betaalde. niet veel omhoog Imielit. Men kon echter het broodkaartonstolsol niet- afschaffen, zonder althans oen ze kei v eenheid te hebben bereikt met het prijs niveau in de comntcrcicclc winkels, men moest óf waehteii. totdat de prijzen daar ongoveer tot het l>eil van 1H2(I 27 -/.ouden zijn teruggekeerd, of men moest den broodprijs, den prijs van het distributiebt d Verhoogt*!). .Men heeft het laatste gedaan en kondigde het plan daartoe reeds eenigen tijd geleden aan, toen «Ie prijs van het dis-tributiebrood al eenigermate verhoogd werd. zonder dat de broodkaart word ingetrokken, wat duidelijk als overgangsmaatregel was bedoeld. Thans is do prijs vastgesteld op een niveau, dat ligt tusseheri de voormalige distributieprijzen en prijzen in den commercicelen winkel in. Omdat de bevolking toch het grootste gedeelte van haar dagclijksch brood op haar broodkaart kocht, bet eekent dat. dat .het brood duurder is geworden en otudat de sowjet macht. goen achter uitgang ' v;;n den levensstandaard beoogde, heeft z.ümeteen de luimen verhoogd. Stabiliseering van het ruilmiddel INFLAT1K dus?- Xeen, een maatregel, die in wezen op stabilisering van het ruilmiddel (hier in de eerste plaats: unificatie van do prijzen) ge richt is en als resultaat naar alle waarschijnlijkheid tot een hoogere waarde" van den roebel en een lioogcren levensstandaard van de bevolking leidon zal. Uudgetair zal de afschaffing van de broodkaart in vele gezinnen vooreerst voelbaar zijn in een duurder worden van hot levensonderhoud, dat 'dan min of meer door de gelijktijdige loonsverhooging wordt gecompenseerd. In de volkshuishouding als geheel geeft echter niet do verhooging van don distributie-prijs, die toch allang van het algcmoone prijspeil losgerukt was, den doorslag, maar do ver laging .van den prijs in den coinmorcieelen winkel. Rij oen steeds stijgenden aanvoer ook van andere levensbi-noodigdheden moeten de prijzen daarvan zich geleidelijk gaan'richten naar'dien van hot brood als voornaamste voedingsmiddel; volgens de eerste berichten schijnen die van boter, vleesch, aardappels en groenten dat ook roods te gaan doen. Kn bij liet doorwerken van dit proces zal aldus het duurdere brood het leven goodkooper maken en de unificatie van het prijsniveau, die te oenigor tijd de ingewikkelde beschouwingen, welke men thans nog aan do functie van den roebel wijdon, moot, hooi wat vereenvoudigen zal, een vcrhoóging vaij liet levenspeil betookeiien. ? Aldus .beschouwd, kan men begrijpen, dat de afsrhaffing van de broodkaart in de Sowjetunie als oen grootc overwinning te. gevierd.. Zij beteokent niet, wat men er in engste interpretatie onder zou kunnen, verstaan, dat er voor het eerst brood genoeg is voor de heelo bevolking. Zij bctcckent, dal men het voornaamste aanknoopingspunt nioont 'gevonden to hebben voor het herstel van don orgnnischcn samenhang van het ouconomische leven in zijn twee grootc componenten van kapitaal en gebruik. Jarenlang heeft men speciaal het ge bruik administratief moeten beperken en regelen en menigeen hoeft gedacht, dat deze veradminis(roering nu hot kenmerk van een planmatige rege ling was. Menigeen ging dat ook in do Sowjetunie zelve, in do partij, die haar lot bestiert, denken. De leidende instanties hebben daar een ander in zicht in gehad eh de. sowjot handel, waarin nu-ook de broiidafzot ingeschakeld is. moot' bosehuuwd worden als een grootschoopsehe poging, mn- van de, door het algoinconp' kenmerk van een tekort aan alle consumptieartikelen eenmaal noodzake lijke administratieve regel ing naar een bij, den toeHemenden overvloed n i< «-rel ij k wordendo orgaiiiselio over t o gaan. Dat dit oen terugkeer tot den ..kapitalistischeir' handel zou botookoiion is minder juist, dan dat men er de techniek van dozen kapita listisehcn liaiuN-l ti-i* h-ering in ziet toegepast. Men héft het denkbeeld van een reehtstroeksehe goeileii-nverdeeling zonder geld iiog niet- opgegoven; maar tevens beseft men. dat -invn-nog heel wal. meer,van-het probleem van-do goodoreuvordceling lx»grijptm moet, voor men. daartoe kan overgaan. Ook do woldra to venvachten alleenheerschappij van den sowjot handel beteekent nog geen commu nisme en ? zolfs geen socialisme; hét betcekcnt alleen,'dat men dédoorvoering van het planboginsol in do vordoolingr voor hot eerst onder det voorwaarden van voldoenden toovoer, zoo nog gocn overvloed beproeven gaat. Een hieuw en uiterst belangwekkend tijdperk in'do ontwikkeling \*an do planhuishouding van do Sowjotunio is ormec ingeluid. Die kunst der Fuge WILLEN PIJPER D IC uitvoering, dooi- het orkest onder leiding van Ifcrmuim Scheichen. van .lolt. S.-b. Hach's Kunst dor Fugo heeft dit Werk voor eeltige korte oogeiibUkken in het tegenwoordig wel zeer bleoke schijnsel «lor actiteele publieke l»olang*tolling geplaatst. Terecht? Ik zou dit niet durven zoggen. Noch do musici, noeh liet publiek, noch de kritiek leken mot deze uitvoering zeer gebaat. Om van Johann Se bastion Bach maar te zwijgen.... Hornet Kcmpurs. in zijn pfogrumma-inloiding. ?werpt de oude vraag op: ..is de Kunst der Fuge te rekenen tot de toonkunst of tot do loonkinidc?" l'itvoeringon geven geen antwoord op die vraag. 3fon kan. met Arntzenius. van meening zijn dat <lo schoonheden van dit singuliere werk voor du publieke waardeer i n g to abstract, te'/eor ..van Jiot métier" zijn. Persoonlijk voel ik daar meer voor dan voor Suhorchens meditaties, dio thema en contrapunten tegenover elkander wcnscht to stellen ..wio allgemoinos gosetz und Indiviu'uum". Persoonlijk heb ik ook bijzonder weinig fidutie in een muziekbuwustzijn. dat zich genoopt gevoelt gebruik te maken van algemeon-menschelükhedeir als: (wir crlebon Bach's, Kunst der Fugo) als Aufrüttolnden Faktor von oiner Vohomenz. tlio, das Her/ erbobon Iftsst, die Seelo in Kntzuckcti *onkt. don (reist zu'Tattm der zukünftjgon MenschJieit stahlt." Dio gestaalde geest oonor toekomstige inenschheid zal met oen voor het actueelo concertgebruik pasklaar gemaakt Kunst-der-Fugo-pastiche bijzonder weinig woton to beginnen. Het misverstand zit dieper. Dat de vraag: is «Uteen manifestatie van toonkunst of van toon..kunde? gestold kon worden moest <>ns toch op het spoor brengen. ?«lacht ik. Schcrclum. Uraeser. David. alle d irigenten on b«'Work«'rs die zich met do Kunst der Fuge "bozig houden, benaderen dit pheiionieen van don verkeei-deii kunt. Uach schivef geen noot voor unzo t i>geiiwoi »r«l'w ei«noort prakt ijk. Sommige van zijn werken kunnen in die praktijk gebruikt worden. «ommigo kan uien ervoor pasklaar maken. .Muur Hueh*s meest ]N>r«oulllijke. /tjli ailerseliooliste seliep|»ing'-n voegen zieli niet in hel kiikelli-iMt'- nm/aïek van MI* eitn?erteel-ell. Ifet colllaft tllsselieli Ihl'-lt ell <!<? t-eg'-ll\Vi»o|'<lige eiiiierrti'raktUk l"V.-rl in de eerste phu-ils ''|-««l»!efl|rll op; ..Stuff/.HUI So||W;||. :-n". ('lavecimliel . ??( niet. emirnii-os uf integrale uil viH*i-iii«^eii. .'i'iKito koren of kleine IH-/..-IIin^.-n. ' «-n fluit, vier fluiten of twintig luiten, ^eofkestl'eelilo or^elfuga's ?f oen goliiisitiiisoordo 1'assacaglia _^ und jeder liatsoine Frcudodraii. Dl- ..uitviK'ii'iuïó. musici on do '«?lii-yvors over muziek laten zich !''«ir al deze tnielH-leii niet af< lirikkoii integendeel. .Men.fin Itaehsiycialist '.woinien van .(? U/J kille, philologiselle of rtlliscll)* ? '"loinisseii uit. l Iet'Werk. hot goHe aan muziek, is zoo rijk.'zoo iiidions. dat geon enkele opschik. Is de meest wunsrnakolijko piet. muzikale macht kan knotten. ".M'aar wij bohoorcn to bt-soffen -' ' Bach's componeeren geheid Iers gericht was dan in onzo '??n bogi-éiïen .woiiiit. Xijn Work ''endeoio toegepaste kunst: d«« ' ssionon, do kerkelijke cantaten > liturgische kunHtwoi'ken. thuis?;imiM'iid in (lu kerk niet alloen, .ir: geschin-voii vooreen praktijk 1 '??'?'* in oen ko^rkvorband thuis1 I'u.ivndo muzikale godvTUchti-^ .-??'?'. -De oi-golworken voor'mij '? '-"lonlijk nog steeds do meest ?"'iitisehe nianifestalies van het "" de tiollell. plflutiillllis ell fuga*S. eolieellell. s<iliale>. ?/.ijn stukken om te SI*elell. (Mll te S])elell. /.elf te s|>elen. Niet' om vóór te >|H-l«-n. llaeh kende on/e praktijk niet. \Vi.j. twintigsteeeilWers. gaan lUUtr e^onrel1/.a!eli (tenminste. totVoor korten tijd deden wij dat iio£ uvl) nni ons du:il' Uuur geiN-fellde sjhM'iaÜ.-ih II schoulie ell Z\vafe Stllkkell muziek te latell Vool*s|>elell. stukken. Z<N* pyrumidaal moeielijk en die)ix.iiinig dat wij ons Zelf in gepuste. iH-.seheidellheid mochten Verzekeren het Stellig nooit zoo perfect te zullen leelvll. Naarmate <? virtuozen virtuu/.er en de menig vuldige uitvoeringen talrijker werden, nam de unimti om zelf to spelen, om door het lichamelijk contact van notenbeeld, instrument en spelende handen dool te hebben aan het geestesleven van do groote meesters, af. Vandaag musiceert men niet meer. Men gaat -ook niet meer luisteivn. Van alleeii-niaar-luisteivn is «ie aardigheid spoedig af. Wij kunnen do ..vernieuwingen van het muziek-. leven" op deze terreinen verwachten. Kt n muziekbchocftc Vertoont zich na alles steeds weer in den Weiisch zelf klanken te verwekken, zelf te impmviseeivn. te fantaseeivn. te s|vleii. Ifet instrumen tarium waarvan men zich daarbij Ix-dient kan gewijzigd worden: het is b.v. mogelijk dat elccti1"phonen, eenmaal hanteerluuir gewonden, hun plaats tusschcn blaas-, strijk- en slag-instrumenten zullen gaan innemen. Afen kan zich nog niet. aan voorspellingen wagen. Maar na het bovenstaande zal men het niet nit'er voor een paradox houden wanneer wjj constateercit dat hei sin-len van de Kunst der Fuge op een piano, of a quatrc mains. of op vier strijkinstrumenten, of desnoods op een GAS! Zijn wij weerloos f is de titel van een vlot geschreven boekje, waarin Yge Foppema op hel dere en bevattelijke wijze uiteenzet wat iedereen van het luchtbeschermingsvraagstuk moet weten. Zoowel De Telegraaf als het orgaan van de jongeren VredesActle.de Nieuwe' Rotterdammer zoowel als Het Volk hebben deze studie geprezen en aan bevolen om haar eerlijkheid, haar nuchterheid en haar objectiviteit. 770 bliiihijdni Jtoi/tnil t/rUluftlrcenl f 1.60 Bij eiken goeden boekhandel en bij den uitgever SCHUYT - VELSEN «(iiartet van saxtiphones meer in Dachs geest is dan een concertuitvoering niet Vor Deinen Thron trct' ich liievinit" toe. Hoe stcniniingsvol \v«; dat slotkuraal nu ook gevonden ''hebben .. .. Voor degenen die in staat zijn de Kunst der Fuge te sjvlell, althans te lezen ell mede te spelen is de vmag: toonkunst «»f toonkunde?"-geen vraag meer. Ifet w»«rk is beide zooals elke in onxett zin volmaakt-geslaagde compositie. IIIIIIIIIMMMIIMIIMIIIIMIIMIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIMIIMIMMIIMIIIIIIIIIIMIIIIMIMIMItllll'IMMIMMMIMIIIinilllMIIIIIIIMIMI IIIIIIIIMMIIIMUIIIMMIIMIIMIIIIIIIIIIIMIIIIMinilllHIMMMMIItlllllllllllMIMIIMMIIIIIMMMIIIIIII ITALIËEN ABESSYNI Teckening voor De Groene Amsterdammer" van W. v. d. Elzen ?\'«'i/.ijn r tx-luioivn al f' ?!?? kerk thuis, voor. tusscheri. diensten. Uanh's instruken: suites, invenROP 2:1 -- «i 'm '? i-. l l, l" »;i «l 'J' H-' er en Ml ?M III nr Mussollnl op de leeuwenjacht PAG. 4 DE GROENE No. 3011 PAG. S DE GROENE No. 3011