Historisch Archief 1877-1940
» 1 f T
w
* >
il
De goudclausule in Amerika
C. A. KLAASSE
DAS ist dot- Fhu-h »K-i- IMÏSIMI 'l'nt '/..*
scliijtu'ii iu AVusliiiiiitiiii itulfi-iluad uu-t do
puuli'lausuK'-liistMfi»' K-dijk iu luiu iniutu
1«> /.ittfii. Hoi'ds i'«-ni^i' muien is nu «U* uitsj-rank
VU U Ill't SupIVHU' l'lillH. t»!»^»**!»'!!»"!'!. c'i'l'St /.«UI It.'t
l liVbi'iiuri /.ijn. dn m na 11 lA-brutiri. «-n uu sprc.-kt,
nuMi/t*lfs ai vuu uitHtfl tul l Maart. Kn tuiiiKV/ii'U
»U* rcm-i-rin^ imtuurlijk ivrds lanu vnor
rrvstuonocmdfii datum op d« lino^tt* m-stcld was vai
dt* ciuicliisif. n'aiirtin* lu-t llnojipTi-Hitshof was
ju'i'konn-n. moot nu>u daaruit roncludocivn. «lat nicu
al \\vko.nlaiif; v.it te pir/./.»-K-u op tukUli-U*n "iu uil. «lo
impasse t« i-akon. Ku lu-t staat- \vollir1it n«»n uu-t
vast. wii> van beidt* «'on wi>«4 uit d«> mm ilijkltt-dcii
.moot. viiulen. do ti'KuMiu^ of het t'ourt. J)at bot
Hot' t-nl de eo m-lus ie is gekomen, dat de rc^eeviliix
volkdiueu iu bt»t gelijk staat en dut «U' beniehl
jjcowonleii .Toiut Hosolutiou volkomen
i-t'clit»kracht bi'fl't. ma>r nu-n wd als uilp-sloteu
liesrboinveu. \\ant wat /.ou er anders tep-n /ijn «m
?/<KI spoedig mogelijk dit besluit «l,-u v.-lke kond
t<* doen? Maai' misschien zoekt n de roi-hlers muir
«'?on of andere vorsrlud«n uroiuUvetsbepalinji. dio
hun niet y.ul f«»n-eor«'ii het odium van OIIJ
IOIM|\vollj>: optreden, van coi»stitutiebivuk. over «Ie
ro^eeriiiji: uit to sproken, lu «lat po va t puy./olou
«lus «lo ivrhtois. Maar ovony.eer mop lijk is bot.
«lat ineu ree«ls tot 1*011 onwaukolban* e«»iu'li:sio
pokonioii is. on «lat do rejioevinji mi op mi«ldolou
/int om niet hot bo«-le kaartonhuis van d«*
verla^inp dor ivöolo sohul«!oiilaston in elkaar te laten
vallen. Kn dan valt hot ('lijkbaar niet ./.«??»
inakkolijk dio i'plnssin^ te vinden.
- l'o irn.nd\v«'t sl'ep.-iliiiiï. waariip de 'niooninp van
bot Suproino ('ouct viMiciiaiiielijk schijnt lo./iilloii
bo.i-iisloii. nl. dat «Ie stalen «?'oen wolten nixpon
maken di«r ingrijpen iu beslaande
-clmldveihouilin-.'en. (hi l v<Mi|'iia:imsl<> dubieii/f piml schijitl
to lii:i.'.'ii inde \ra:iL'. <>l' dio bepaliuu behalve
\'""i«U- stalen ook voor'do fY«lor«lio van krach! isi.
i? ?voi-iijoiis bij «lo in .\nioi-ika li«-i-i>choiidó
verhoudingen wol oen prooi slrniko|b|i»k. K«;n van do
aanl< idint.'on (<?( do dovalualio va u don dollar i.»
onp«-p,vij!'o|d poWeesl tl o weliscb oiii do bijna
on«Irapelijk powi»r«loii scliitldotdasioii. y.i'o\vo| óp
landelijke als stoilolijko oipoudomineii rcPtond. to
vermind.Ten. .Vis dnt iiii^foiiil\v.-tliu /ou blijken
dan paat die pfonthvot \vel heel ver. Hij ons y.oit
«lail bijv. do paobtwol i>iiinou« lijk /.ijn po\voost.,
alles wat 'in JhjitgcMand en lialiöpobeurdo nn-t
betrekking tot «U* Vorlnpiim van ileuientolast y.ou
onmop-lijk /.ijn. Kortom elke onll-isliup vau d«*u
debiteur /.ou uit p sleten /ijn. \v« Ik middt l men
NDANTHREN
GORDIJN
STOFFEN
NIEUWE
DESSINS
1.20 BR
O
95
PER
B.VIT R
ViHDER
daarttio «««ik lo Imat /ou nemen. Kn (ooli kun in
«Ie/on tijd van enorme vorsohuivinKoii in lut
prijsniveau en dus in do reivle scbuldouliistou y.ulk e«*u
iuprijpen volkomen peuu'tivoeril /ijn.
Maar een prondwot is nu eenmaal o«-n pi-omlwot.
In-e onaniHrcnaain en In u* onlogisch mi.»8r]iion
/.i-l I's do bepalingen daarvan mop-u /ijn. K n
wuunoor het Siipronie ('unit tenslotte tot do bislissinp
?/on moeten komen, dat de guudolautmlt s bindend
?/.ijn. dan xal do ivgeerinp dus naar een uitweg nit
dt» impassw moeten /oeken. Want. wanneer dun
di' di'bitouroii der betrokken heninp?n. inclusief
d«' schatkist y.olf, in pupici dollars de tegenwaarde
van den ouden goutien dollar niot-t betalen, dus
mi -,'j ]>('(. nu>er dollars dan du nominale waarde
van de lu «>fds« mmon. dan si-hopt dat dermate
ontwrichte verhoudingen, dut de situatie voor de
schuldenaren nog veel ernstiger wordt dan vóór
de devaluatie, toon de schuldenlasten veelal rok
reeds te hrog werden. Want in geen enkel geval
/ijn de *pnj/on. tle waarde van het-act iet* en de
inkomsten do«r do waardedaling van den dollar
niet dat percentage gestegen, /o» dat dits de
regeoring iets xal 'moeten doen. Wanneer /e nu
maar eenvoudig bij een wet een schrap kon zetten
dorv een evenredig deel van die schulden, dan
?/.ou ?/»» daarvoor, xeker niet terugschrikken. Maar
ook dat zon nu juist op grond van dexelfde con
stitutie-paragraaf onmogelijk /.ijn. want- ook dut
?/.ou weer ingrijpen in privaatrechtelijke
ovcrct-ii? k» nisten zijn. Men /ie!. eenvoudig is het vraagstuk
allerminst. Wat nti.1uur(ijk ukt wegneemt «lat
uien aan verschillende op|« s; ing» n deukt.
Verschillende oplossingen
IX de oei'sto plaats deukt tuoii.aaii wijziging van
de grondwet, met «lit-n verstande, «lat de b»-.
t tokken wij/iging niet lerugwerkende kracht
-/ougelden. :.\fgexiell V«n «Ie onxek«-rll. ld die er Xoi»
bestaan in de ovei'gangsperi«-d«' tol «Ie wijxiging.
is «lo/o op|i s: ing natuurlijk alKs hohalvi* elegant.
|)e Iweinlo oplossing, «lio uien ««luier «ti-p-u schijnt
te xii-it. is nog veel minder el«>gan(. Itoods eertier
heeft nu n in tle V. S. «Ut trucje uitgehaald, o. m.
bij liet bekelule proces ili/akc de ...greelibaeks**.
dus ook in/.ake monetaire peiiki ton. kcrt na den
burgero»u-log. Men heeft toen. nadat gebleken was.
' dat de meerderheid van «Ie leden van het .Supreine
('olirt het met de regeering tliel eens waren.
eenvoudig aan dit lichaam eenige leden toegevoegd
van wie men wist dat ji'rj wel het regeringsstand
punt .doelden. ?
Pc dorde oplossing, die men in .\nu-rika noemt.
is het heffen van een belas-Hing van tle Inunlers
van obligatiën met goudcluusule en wel tot een
dusdanig peiTCïiitago. «lat juist hetgeen in
paru-rdollars meer ontvangen \vordt dan de nominale
rent» 'en hoofdsom-bij-afl» ssing aan belasting
m» »c*t worden opgebracht. Tege.lyk 7»m m«>n don
voor debiteuren van -dergelijke leeniugen een
subsidie instellen, die juist gelijk is aan het bedrag
«U-r altlus geheven belastingen, xoudat inderdaad
practtach lift resultaat it«, dat de crediteur niet
meer krijgt dan nu en de debiteur per saldo niet
rrieer; betaalt. Een soortgelijke oplossing dus als
?liivii die elders wel eens heeft overwogen ter
bt-reikingvan een situatie, die overeenkomt
met.ge, tlwongon ctmversio. maar het odium van dien
dwang .niet ««p zich laat. KI-R fraai is ook dit
natuurlijk niet. inaar het past nog het best in het
kader van d« economische politiek van «Ie/on tijd.
die in heel veel gevallen correctief optreedt.
Kn tenslotte is daar natuurlijk de me« st lacuralo
aller denkbare oplossingen: het ongedaan maken
van «h» devaluatie, waardoor het beole pioblei m
xou komen téverva.Men, «imdat dim de nieuwe
dollar y.ou verdwijnen en do eagle weer xijn outle
gewicht en gellaltn herkrijgen, tieruchten in die
richting hebben reeds de rondo gedaan, en telkers
reageerden gordel en- 'en ffcetenbi'urxcn in X« w
York daar»«p nu* een daling. Hot i* ecliter moeilijk
aan te. .'nomen, dat de regeerihg tot'dien stap xou
overgaan. Weliswaar heeft de waard»dulirg van
de munt in de heole auti-erisis-politi k tier
regeering eeii sterk wisselende bet(>ekenis thgen» Uien.
en is het «Ie vraag < if. wauhe«»r K«msev«>lt m-g eens
moest beginnen, hij de waard» van den moiictaircii
factor niet veel lagi-r xou aanslaan.'maar » p l;« t
oogonblik tlie heelt* devaluatie 'weer ongedaan
, maken, is toch een stap dien men m«» iiijk kan
PAG. I6.0E GROENE No. 3011
verwachten. De reactie daarvan op do piijxeit al
is het d»< vraug of die op den duur xoo heel yroot
?/.ou xijn - - xal men niet aandurven.
In dit verband is het ook nog een vraag <?!
wellicht tle overwegingen van de uitspraak van
hot Siiprenio ('ourt ook in dexo principieele
nmnetaire kwestie een oordeel xul vellen. Wanne» r
het J lof tot tle slotbom '/on komen, dat de heele
tlovaluatit' tl.w.x. do vermindering van den
goudinhoud van den dollar ook ongrondwettig xou
xijn. xulks ter meerder» adstructie van het vonnis.
dan xou «lat «Ie hcele munt basis op losse schroeven
kunnen stollen, liet is bekend dat reeds ongeveer
een week v«'»ór Februari practisch do heele
goxularbitrago naar New York is stopgezet* op tle over
weging, dat het t«ien vei scheepte goud niet mér
d«> bestemming xou bereiken vóór de xiitspraak
was gevallen. .Aange/icn het proces niet
looptover de devaluatie en den daarmee
amenhangenden goudaanko«>ppHjs van de schatkist t!och
over«Ie g«>udchiU8ule bij keningen moet men tusscheii
beide punten toch verband '/ion. De ne
mogehjkheid is.xooals gexrgd, dat de rcgociing de
c«*nse«Itienties van 'een ongunstige
goudclausule-uitspraak xou opheffen door do devaluatie ongedaan
t«» maken. Do tweede, is. dat men meent dat de
uitspraak «n»k «Ie gt ondwcttiglu id van de ilcvaluntif
/elf xal bestreden, in welk geval natuurlijk weer
heel nii»u\vt> moeilijkheden ontstaan. Xu xegt tb»
grondwet dat het (\mgros de waarde van de munt*
en gewicht en gehalte vaststelt, /«unlut men
«laaruit kan «?oncludeeren dut een t.'ovuHm'tie daarmee
in ov»'r<M'i)Mlemming is. Kchter is do gtdtlaet van
Ml Januari IHMl door Hoose.velt.lHJ decreet af
gekondigd, xij het dan ook op gv«*n«l van een.
algeiiu-eno machtigingswet van. lut t'«»ngres. Ook
in dat verband kunnen .natuurlijk complicatie»'.
rijzen.
Eenvoudig is mi*t dat al de het 1«* xaak dus niet.
en het is allisxins begrijp» lijk dat nu n er bootlijk
mee in «Ion kr.oei xit. littgteit het vo« rt«hneiMle
? ??l'scl'ortt'ii van do uitspraak duidt lijk b«-w ijst.
Dat «lo straks te vallen b«s.is»ii:g ? -ok v«« r «!??
llaa^clie i itspnutk invake let pioct-s
Hati'afsih.en Koninklijke ook nog «on staartje kan Iflib. n
Veriliel«l«le ik re«-«Vs een.ge Weken gv'l*'iloli.
Vervalschingen
/
.V 1'tipiJM .in 1/inntt lirt
/<««f/«'iii/r
ilri'i' JtiifbiziHlHfr*. irclki' itnur iln Ai'r/-« n ,/tnn
Millif klrinsiHtn van <len mjiililcr, i'n ('ii;nl
iiinit't>l>(ilijl\' rrri'inn'iliifil en Icytn titiitiiftnnnn Imnijr
lirijsrn min ilr lii'iliflihcm rrrkwhl. iirrili'ti. Kr n
zelf- kintfH'r ruti rrn //«r/ «/»»»»/?
iwniln* -'?'? fn'l- ldlH O ?<//<?/// »'«?/ ''/< illHtrUH'i: HÏI.
Hij hint ccn ivhlcn MUM bftloeld en rrrkri-t'!/ (en
'lurk. roofiunni'lijk tlnor tien hier ' Cusnt i
nmur tffleekrint MUM. '
Allirlil sul ilc rerhtbnnk dit u»k m-l :n»
niuur tlimriHfc in hel twh c'ujcnlijk nii't »>»'/. ? nurh.
imtrrt'L iiwh xwiiial. nnt-h atsthd im-h. Wij
ctu itiHilonti ifernl in tlf nifarlie Vun
ilil IN rr»7 Ar«*«rr. llfl Ut'hll hirr klu##ielit'
m-hitnr ulltrlci kctwcr# f n ''liefhebber*, ilïi- 't
kunnnt. foor erht rcrkltmrd n» httóyclijk
brHrt irnren ilimt m«iifi»1 wliiliterijrn in tl r n
brketnlcn trnnl der iiriogi'weenlc* nh-m utki mlc
lern; sooserr. flut nicnntntl tnnn-ankt'Hjk -'
kot'sleritp. Waarom sijn zij thin nu im-rHH ininili >?
mnoi en trekken (/een afstlittitieh f/enol^ uit s» j
lmui i unie i>rui'lifiye rermlsrhniyen blijkrnï, Kn ftuinmt
in Kei 'lestn handelaar*, in ItniMe !n«t<inlic ilezi-n
liefhebbers eigenlijk te tlocn? (Jm KcJiui.nheiil nf i,tit
'mlixelie ijilellieid t Wie tl f. rrtnnj ?stfll.bfnnltetiurilt
tit> Ken jiroren als tl il', geeft r ren' ren uitkijk o/»'
i/i? b>jz<>ntlcr rooze wereld ran hmthe ? leinalbejiiy;. ?
Ininibtitj en anobitnic. die A »f nxilut ntlèl heet. Kn
illtbijsnwlrr hatelijk in. r.nuhit hifr met het itlfunl wnnll
{ien/tiii!tertt np et n Manier, tlie tle tinct-nr neijulle stm
niet AT/I/. -Al 't» 't irnur. dut ncrijmtt df rerleidinf/
iirooler in een mcnuehdr.m te beditrcltn. tltit nnttetyi-;
sijn luirbilrirsehe ijdelheid ner *c bt dnwn iril wordt n.'
Kn inhisfiehèn blijkt ook neriienn soozier dv
ttrij/tltiehtitje positie, die déKnnM bekleedt i» onze
nninlnrlmniiij. Jndïen de Srhnonheid n iel Int roordifliifi'
lmn*in-iir* irure, t.iii te zellfti. ztul 'ij bil lenn niii
irfnird zijn. Xalintrlijk eehler ktin nu n hel eunimic
rerdrijriH. Tte lieert n .MUM r n Cn:nt tuiddm zïr'h
h!j kleinere rermltirhiiiijrn en 'middel nmliiie /»*?'./-'"
ntiitii n hni'dt n. dun l.nd de ztttik »««//«".'/ A'«««f«
ihiriii. Dezelfde ijdelheid, dii- ./,??!».?/?/ init nu H uit l
irtwrdefrfn k<tn. helrl mik te i-rkimiti). iful mui i r n*
ijeltit pril i*.
Alt* lul It niilïlixli- i.ni itu.diil.i >i n-n'i n t^inl.
?.????? ' ? /?-. c.
LEVENSVERZEKERING
MU- ARNHEM"
de basis voor een zorgenvrij bestaan.
NV VERZEKERING-MAATSCHAPPIJ
/ OPGERICHT AS 1894.
-' AMSTERDAM,C -KEIZERSGRACHT 570.
INBRAAK; BRAND;ONGEVALLEN EM
WATERLEIDINOSCHADEVERZEKERINO.
AMSTERDAM - DEN HAAG
WOLLEN PLAIDS VAN 'F4.- AF
Hope i Go,
Hederlandsche ;
Handel-M^atschappü, H.V.;
Amsterdamsclie Bank Ni
AMSTERDAM, 14 Februari 1935.
De Twentsclie Bank NV.
lippmann, Rosenlbal \ Co,
Rottefdamsche
Bankvereeniging N.V.
Provincie Noordholland.
UITGIFTE van
?8,500,000,-31/2pCt.ObIigatiën,
in stukken van nöm. ? 1OOO.- aan toonder.
Ondergeteekenden berichten, dat .de inschrijving op
bovengenoemde uitgifte zal zijn opengesteld te hunne kantoren
te AMSTERDAM, ROTTERDAM n 's-GRAVENHAGE, op
WOENSDAG 20 FEBRUARI 1935,
van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur,
tot den koers van 973/4 pCt.,
pp dévoorwaarden van het prospectus d.d. 14 Februari 1935;
Prospectussen en inschfijvingsbrieyen zijn bij de kantoren
van inschrijving verkrijgbaar. . '
GEMEENTE
HENGELO (O.)
UITGIFTE VAN F 2.000.000
4 " OBLIGATIELEENING 1935
in stukken van f 1000.?nominaal
(waarvan f 1.060.000 onderhands is geplaatst tegen kcers van uitgifte)
Ondcrgetcekcncle berichten, dat cie Inschrijving op
hovengenoemde leening is opengesteld op:
WPENSDAG 20 FEBRUARI 1935
van des voormiddags 9 tot des namiddags 4 uur
tegen den koers van 99"'H " f,
te AMSTERDAM ten kantore van ondergeteekenden
te's-GRAVENHAGEj
te ROTTERDAM [ ten kantore van de BANK-ASSOCIATIE
te ZWOLLE )
te HENGELO ten kantore van den Gemeente-Ontvanger.
Prospectus en inschrijvingsbiljetten zijn hij de
inschrijvingskantoren verkrijgbaar.
BANK-ASSOCIATIE
? WERTHEIM '&? GOMPERTZ 1834 en
CREDIETVEREENIGING 1853 N.V.
J. FREDERIK BANGERT & Co.
LEEfV.BRUGGEN, GUéPlNG & MUYSKEN
H. OYENS & ZONEN N.V.
AMSTERDAM, 15 Februari 1935.
Importeur voor Nederland (ook voor DUNHILL)
A. BRONKHORST
480 LAAN VAN MEERDERVOORT . OEN HAAG
TELEFOON 392212 TELEGRAM ADRES tERRY
KOP
2:
(V
M
)u\l:
il' ?«.
Il I.
l*..
It II
'jee.»
m.
BOI
? l
Ji
r1
t-n
«?ii
ui
n r
1!
ln
l.
Bezoekers aan Amsterdam
Victoria Hotel - Da m ra k t/0 C. Station - noodlgt U uit.
Wij verzorgen U In ons hotel tegen matige prijzen.
?^ <-' U zult tevreden zijn! -?;
Kamers met Holl. ontbijt ? Lunch ' Diner '
vanaf f3.50 f 1.50 en f 2.?f2.?, f 3.?en f4.
? Do Directie
PAG. 17 DE GROENE Na. 30I l