De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 23 februari pagina 2

23 februari 1935 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

f j: »?? f » - t Indiënaar den afgrond BEZUINIGING, GEEN AANPASSING DU. i'ulün hooft in oon interview de aan passing in Intliöfenomenaal gcnucm.il on deze waardoering sluit volkomen aan bij «Ie uitingen van bewondering in de Tweede en du Kerst t» Kamer vtuir de wijze, waarop hier getracht wordt tot een sluitende begrooting te komen. Nu bohooron. kamerleden gewoonlijk niet tot «U* nioiisrlion. die oen zuiver inzicht hebben in hot wol en wou van deze landen. Dat zij zich bliiul staron op cijfers on groote l«»f hebben voor oon iv^i-orinjr. aan wie hot lukte in enkele jaren «lo begroot ing van ongeveer UU millioon tot bijna ?J.'ii» iiiiHi«ien terug te drukken,- mag hun niet als oon fout wot«lon aangerekend, doch van ministor l'olijn hadden wij oon ruimer inzicht venvacht. Hij toch 'had bolmoren te weten, dat tusschcn boztiiniging en aani>assing oon. zeer aanmerkelijk voi-srhil bostaat. Uo/.uini^d is hier zwaar on aanvankelijk was dit niot zoo moeilijk. In de nog steeds onvolgroeide Indische maatschappij, waar oen 250.000 Europeanen staan logonovor een UO millioon inland«*rs on de lagen minder nauw aaneensluiten dan in het pul il i ek«ludore Europa, wat het ontstaan van overkap pingen zonder onderlaag in do hand werkte, waroti «lienstéti en organisaties soms onevenredig aan de behoefte. De ethische politiek heeft, bij al haar goede kanton, ouk tot gevolg gehad, dat ambtenaren zich- o zoo graag verdienstelijk wilden maken door het doorvoeren van iets nieuws." Het was betrekkelijk eenvoudig te ontdekken, dat ergens aan een behoefte niet voldaan werd ??n d«* toen altijd gulle tvgeering stond gewoonlijk «ladolijk goroed gold te verschaffen, waardoor volkomen onnoodige levensposities werden geschapen on diensten ontstonden, die, aangenomen «lat zij niet volkomen overbodig waren, dadelijk bij oon retuls bestaande tak van overheidszorg « indcryobracht hadden moeten worden. Doch dan waren or minder chefs noodig en als de chef er maar i.s, volgt alles vanzelf. Niets vermenigvuldigt zich nu eenmaal zoo vlug als het ras van de ambte naren on veel ambtenaren bewijzen weer de ged van een chef. De boom worde gesnoeid. ... maar niemand legt de bijl aan den wortel MET dit voor oogoii valt het te begrijpen. dat het bezuinigen van «lo eerste honderd miliiuen zulk oen inspanning niet hoeft gekost. Kr. werd slechts opgeruimd, wat nimmer had mogen ontstaan. De Indische maatschappij, hoeft een zuivering ondergaan, welke op den -duur aan haar spankracht ten goede moet komen. Tegenover de crisis is front gemaakt en voor doorbreken behoeft weinig vrees te bestaan. Dit in aanmerking ge nomen zouden de woorden van dr. Colijn vol komen juist zijn, maar wij moeten ze bezien in verband m<?t zijn vorige»; uitlatingen over do ingrijpende bezuinigingen. En bij do algomuenc bezuiniging heeft de regcoring Werkelijk bedroevend weinig aanpassingsvermogen getoond. Het systeem is overal intact gebleven. Bij elke begrooting werd het snocimés en soms ook do bijl gehanteerd en als het eindcijfer naar omlaag ging, was men al lang tevreden. Van een gedachte aan een blijvende versobering, in aansluiting op do veranderingen in de maatschappij, gingen de samenstellers van het. budget niet uit; Is het niet teekenend, dat dr. Meijer Ranneft, toenmaals nog voorzitter van den Volksraad, on ir. Wellenstein, van de knapste koppen die Indiërijk was, tentoonstelling Watersport, kampeerjen eftJE/ 8-17 MAART a. s. Apolio-hal A'dam tegelijk hun ontslag namun als lid van de Econo mische Commissie, toen deze niet genegen bleek verder t u zien dan het volgende fiscale jaar? liet güheelu bestuursapparaat is thans nog ingcst<;ld op een terugkeer van de oude. goedo tijden. Hut geldt nog steeds inkrimpen. afschuiven op andere diensten, korten en uit stellen, geen aanpassen aan de behoeften van de nog steeds veranderende maatschappij. De post, du telegraaf, de telefoon, de spoortarieven, du Paketvaart, ze ztfn voor de tegenwoordige in komens krankzinnig duur. Verlaging zou de alg«»meene ontvangsten misschien doen dalen zeker is dit niet, want een grooter verbruik kan zeer wol tegen het nadeel van een lager tarief opwegen en eiken dag, dat de aanpassing achterwege blijft, wordt do afstand tusschen de regeering en zich vervormende maatschappij grooter. Appa raten, waardoor het verlangen van een menigte tot uiting kan komen, hebben in Indiëlangen tijd niet bestaan en thans werken, zij nog wanhopig onvolkomen. De regeering was daardoor gewoonlijk gedwongen steeds voor anderen te denken en de bevolking heeft, in haar vollen omvang, zich daar wel bg bevonden. Totdat de crisis den strijd om het bestaan zooveel moeilijker ? maakte en meer aandacht werd besteed aan de maatregelen, welke de regeering over de menschen vaardig deed worden. Do dwaasheid van de zot hoog opgevoerde autobelasting, waardoor duizenden dure wagens werden opgelegd en de eindontvangsten een daling vertoonden, is tegen aller raadgeving uit do practijk in, doorgezet. Nu met l Januari eindelijk de belasting geheven wordt op een wijze, welke reeds dadelijk door de wegverbruikers was aangeraden, komen de opgelegde wagens weer in gebruik, leeft de autohandel op en hebben de reparatie-ateliers weer werk. Loonbelasting en iusmelting van de crisisbelasting in de inkomsten belasting werden tegen alle tot uiting gekomen bezwaren ingevoerd. De loonbelasting wordt van kleine inkomens geheven, zonder mogelijkheid van aftrek voor onderhoud van kinderen, familie leden, verplichte uitkeeringen enz., wat in de inlandsche wereld schering en inslag is. Minister Colijn heeft wel gezegd, dat in tydcn als deze ook minder fraaie middelen van belasting heffing' te verdedigen zijn, en aangenomen, dat een regeering dikwijls verstandig handelt door te doen zonder veel te praten: het kan nimmer tnt een goede verhouding bijdragen als steeds, maat regelen worden ingevoerd, waarvan het oneven wichtige en onredelijke in breede kringen wordt aangevoeld. Noodlottige nalatigheid HET inzicht, dat bij de zoo veranderende maat schappij een ander soort overheid behoort, dringt niet voldoende naar boven door. Er waar het wel wordt ingezien, vindt hot als grooten tegenstander de overtuiging: ,,mijn tijd zal het wel duren." Hoofdambtenaren blijven nimmer langer dan enkele jaren in functie. Waarom zich dan zooveel moeite getroost voor een algehecle vernieuwing, als het werk toch aan een op volger moet worden overgedragen? Is het. niet veel gemakkelijker, de tegenwoordige verhou dingen te handhaven? En toch zal de verandering moeten komen. Geen rcgcering kan volharden bij een politiek, welke do mentaliteit van de bevolking volkomen voorbijgaat. Do fenomenale aanpassing van Indië's bevolking zal ook de bureaux van de regeering binnendringen en dan leiden tot een sluiten van «Ie begrooting, zoodra, slechts een versobering van het bestuursysteem wederom aanpassing bij de bevolking gebracht zal hebben en de regeering rekening houdt met de Verstandige uitingen van de zooveel meer compact geworden Europeesche en beschaafde inlandsche gemeenschap. Eén sluitende begrooting ónder het tegen woordige apparaat zal na enkele jaren groote tekorten doen ontstaan, omdat, het uitstellen, het nalaten van he,t onderhoud van werken niet eindeloos voortgezet kan worden en eens .met rente op rente het bedrag zal vorderen, dat thans in hooge wijsheid wordt bezuinigd. De aanpassing" van dr. Colijn voert ons naar een ontwrichting. C. Charles Evans Hughes, die vonnis velde Inzakt het gouc/c/oüu/e-procej BESCHAVING DE heer Albert Kuyle wijdt een beschou wing aan de jongste evoluties van De Groene" in de rubriek Hagel" van het laatste nummer van De Nieuwe Gemeenschap". (redactie: Jan Durks A. den Doolaard Henk Kuitenbrouwer Albort Kuyle Ad. Sassen en Gabriël Smit). Het lust ons niet met den heer Kuylo in een polemiek over een en ander te treden. Zoodanige polemiek veronderstelt ton eerste een zekere evenwaardigheid der partyen, ten tweede de mogelijkheid dat een publiek, op welks oordeel men prijs stelt, voor het geschrijf van don tegen stander toegankelijk zou zijn. Het een noch het ander is hier het geval. Het zou echter te betreuren zijn, wanneer alleen het uiterst beperkte kliekje der Nieuwe Gemeenschappers van het fraais des heeren Kuyle zouden kunnen genieten. Wij nemen het derhalve hieronder in extenso over, en hopen dat wij den heer Kuyle niet nog to hoog aan slaan, als wij daarbij veronderstellen, dat hot voor hem de beste afstraffing '/ij» zal* d" wijze waarop hy zich tegen het schreeuw bekken" verzet geïsoleerd in een waardiger milieu gereproduceerd te zien. Niet de bron is interessant, maar het ver schijnsel, in Nederland, 1035. ? 't ' . . DE Groene Amsterdammer owJerging eet kuur. Da redadie en de uitgevers'hebbet dat proces niet als dienstiy ter verjongiii'., aangekondigd, en de trouwe lezer kon dan ooi. moeilijk andera verwachten dan dat het Joodscln ietwat vitverkoopachtige karakter van het Wart nog zou worden versterkt. Het leesmuseum-omstag met de goed~aardigi . advertenties fa veranderd in een, waarop een vat onze tweedehandsche caricaturisten zijn gebrei aantalent en markante i-m*» kan lilnöt \tygen. De inhoud is nog n beetje grover gemorden Er zijn nog meer schreeuwbekkén bijgekomen. nog meer joden diémet hun handen praten, no;r meer liedendie maken dat men zich in den vreemdvoor zijn NederJandache nationaliteit maar al ivaak moet schamen. ' Het kop- en staartlooze ge-Meier van Joseph** Jitta doet gén vlieg kicaad, zoolang geen vin i ' er door wordt opgeschrikt. Waar de uitgeweken t»t gederaoineerde horde, de Kandpraters van ffrool Mokum en de van markt-internationaliame door trokken Cohena en Jordoanaen de andere Bram men en Mozeé'sen, al of niet onder een paeud '? niem schrijvend wanneer z$ zich (terecht) sein ? men over "hun nu eens niet (ó, wonder l) te loo chenen afkomst. . De schrijvers n schrijver!jes er in zijn bezéU<> van een dolle angst. Angst vóór den dag waaroi niemand meer hun blaadje, hun kunst, hun on Minister Marchant wil de bezuiniging oj> Onderwijs snel invoeren 1935 wijze begeerten zal behoeven, en wtarop ieder die se nog wél van noode heeft ze zal moeten gattn koopen ergens over de grens. Die angst zweept hen bijwijlen op tot een moed die men van godvruchtige Irsaëtieten niet verwachten zou, maar 'lic schijnbaar deze spekjoden overvalt wanneer hun -baantje en hun, ten koste van beteren, .'/esicollcn exiidcntie op het spel staat. Week in week uit krijgen vlegel* de kans om hun een-leven-lang-verdrongen kleine haat (ze zijn allemaal wel eens door een sterken agent op hun nummer gezet) bot te vieren door uit de verte Irainbalconyrapjes over Hitler te vertellen. Waarom hiertegen van rcgeeringswege niet meer en sterker wordt opgetreden is een raadsel, dat niet alleen ons bezig houdt. Want nog daargelaten de voor de hand liggende reden dat we hier met een bevriend .staatshoofd te doen hebben, blijft het blauwer end voor een land wanneer een spleet'brkkig deel rttn zijn scribenten hun kromme, vingers niet Van een groot man af kunnen houden. Wij hebben het al mér en duidelijk gezegd: wij hechten -niets can de hoog geroetnde vrijheid. Wij zijn van mfeniny dat de vrije mecninnauilinff alles minder dan een recht is voor.de meenten. Wij zijn van meening dal in deze zaken het apreekkorcndc en . het schrijvende geestelijke vulgus over een enkele, (scherptandige) kam moet worden yc~ schoren. Blijft er dan al eens een pluk r/eroiuf' haar hangen, dan is dat nog zoo erg niet. Want wat in deze milieu's gezond heet, is het immers nog bij lange na. niet in ons oog, in het oog van menschen die vanuit een zoo zuiver mogelijk gefundeerd beginsel het gewroet beschouwen, dat hier cullurcelo arbeid heet. Plaaschaert zou, zonder twijfel een betere zaal voor zijn soms zoo voor treffelijke lezingen kunnen vitiden, en hij zowdan niet meer behoeven mee te maken wat nog in een fan. de laatste numincrs gebeurde', dat hij Itet ??hapêau-claqüe internationalisme te kijk zet en ^?eroordcclt, tencijl een-paar bladzijden eerder of ?later een wij-bek zijn afwijkende meeningtr bloot legt. .?'?'.??..-.. ;. ' ' ? ? ? liet w opmerkelijk hoe in dit optrekje een' renctjuat, een talentlooze aan Israël geparenteerde muzikant, een Telcgraaf-blaffcr, en een beginselloozc, sohootnieetitèr als Pijper vrcdiy naast elkaar liggen. . . Al heeft het blad dan boven de Nieuwe Eeuw het voordeel dat het ten mitiste rond-uit onyczoml en verwerpelijk is, men mag toc/i met blijdschap ?'n hoop de dag verwachten waarop dit alles stil. :al zijn gedecreteerd. . Misschien komt er dan nog n* een Kerstmis ?nét verrukkelijk romantische sneeuw op het prikkeldraad. In de barakken kan dan de kachel met het Dictatuur-nummer van de.n (jroenen hnnd-praler worden aangemankt.' ? KUYLK WEEKTROMPET VAN DEN WIJZEN OLIFANT IN deze afgeloopen week werd mijn trompt»! overstemd door de trompet der Natuur. Do grooto Blazer zond zijn adem over de wereld, hij joeg de zeeën op, hij stiet de huizen om. en wij worden even bedachtzaam en Vragen ons af of zoo niet de machtige orkaan der historie speelt f met de kaartenhuizon van onze problemen en * plannen. Was de menschheid even onrustig als de Natuur? De menschheid is eigenlijk in voortdurende onrust. Geen week gaat er voorbij zonder geruchtmakende feiten. Daar is .nu weer het gerucht, ontstaan door de beslissing van het Amorikaansche Hooggerechts hof over de goudclausule. Zij komt hierop neer, dat het Gerechtshof het recht van het Congres tot het nemen van besluiten, waarbij de goud clausule in Regeeringsobligaties werd afgeschaft, ontkent, maar tegelijkertijd voor de obligatiehou ders den weg afsnijdt om verhaal te zoeken voor hetgeen een verongelijking is. Ziet hier een typische beslis ing vaneen Rechtscollege, die werd ingegeven door politieke overwegingen. Het Hooggerechtshof heeft Verhoed, dat de schuld van Ue Verecnigde Staten met 20 milliard van de tegenwoordige dollars steeg. Maar daarmede zijn de aperte tegenstrijdigheden van bet vonnis niet goedgepraat en is de onjuistheid van het Interventionisme niet gewettigd. Het is de vloek der booze daad dot zij steeds boozëdaden moet teweegbrengen. En als eenmaal de Overheid ingrijpt in de bezitverhou«liugen is zij gedoemd daarmee door te gaan. Int'usschen Ware toch, nu de goudclausule twen jaar buiten werking is gesteld, een wederinvoeving voor het oeconomischleven.dat zich daarop heef t ingericht, gevaarlijk geweest. Het is van belang. het oordeel dat Mr. Trip gaf aan de Telegraaf' nog eens onder de aandacht te brengen, ui tors t, voorzichtig oordeel, maar belangrijk om zijn " autoriteit. Welke volledige uitwerking de uit spraak zal hebben," aldus Mr. Trip. ..is thans niot te zeggen. De beslissende vraag in deze quaest ie is natuurlijk, of de V?S. door blijven gaan met hun monetaire politiek op denzo! f den wet voort t o zetten. Indien dit het geval is zal de bc»s'isi*ing internationaal- geen repercussie teweeg brong<*n. Dan blijft de uitwerking alleen beperkt tot dn verhouding tusschen de Ainerikaansche Roge«ring en de houders van schuldbekentenissen." . * * * Niet alleen brachten do natuur en het. ooconomUch leven nieuwe schokkende gebeurtenissen. ook in do buitenlandscho, politiek was het deze week hiefc heelemaal rustig. Italiëmaakt ernst met zijn mobilisatie tegen Abessynic" ?? de late wraak'vu u Homo tegen Hannibal? ??In Japan bereidt men liet gevaarlijke twee kcizcrsbczoek voor. de Keizer van Mantsjoekwo komt bij den Mikado in Londen en Parijs zit men met zure gerivhten te knabbelen aan de Duitsche antwoordnota, terwijl. tegelijkertijd de DuitschrPoolsche innigheid groeit. en in Parijs bereiden do Socialisten een fri-'sehon. vroolijken oorlog voor tegen den .Oostenrijk8che.il Bondskanselier, wanneer hij (rcixen behoort tegen woordig bij de politiek !> den Franschen bodem betreedt. In Belgiëbehaalde do Regeering een motie van vertrouwen tegen Van der Velde, die haar interpellecrde over het verbod van de socia listische betooging op 24 Februari. Maar binnen do wanden van het Belgische parlement heeft het misschien nog heviger gestormd bij die gelegenheid dan. buiton in do natuur. Stilte n inkeer daartegenover heerschte in Belgiëbij do nog altijd treurende koninklijke familie, die neerdaalde in'den grafkelder' waar Koning Albert is bijgezet eri b'ri de ettclijkén dio de nagedachtenis van hun beminden vorst huldigden op den verjaardag van zijn tragischen dood. ' En ontzetting hooft er geheerscht over de weder om zich openbarende levensvormen van hét derde RÜk. Dat hoogverraad oon o'nvorgefelijk 'en ellendig misdrijf is, zal ieder toegeven, die aan zijn Vader land hecht, maar déwijze waarop de terechtstelling van twee jonge vrouwen is geschied en aan het volk konbaar werd gemaakt, terwijl den voornaamsten schuldige aan de Poolschc spionnage lipt leven gelaten werd, dat leidt onze gedachten naarde Hun nen terug. ? " Veel minder grimmig dan de uittocht der ItaUaansche scharen naar Afrika was de intocht van onze Mariniers, die weliswaar in den slagregen on door kunstmatig blikscmlicht «?msehenen, maar toch frisch en gezond, en geëerd en gehuldigd; en bewonderd on'getrakteerd uit het Saargebiod terug kwamen. De Koningin heeft ze zelve geïnspoett-ord. en dat lijkt ons een zeer juiste daad van Hare Majesteit. De Mariniers men moet dat 'erkennen. ook al heeft men tegen het. experiment zelf inoniv' bezwaar hebben zich flink en tactvol gedragen. toen zy binnen "waren gokomon in het wespennest en het is toch wel iets juist* in wat «Ie vieradmiraalDe Graaf zeido bij hun aankomst. dat wjj blij zijn dat we weer blij kunnen zijn* niet onze marine. . * * * Minder joyeus dan de Marim-Kxcollctitio. dio onze Jantjes toesprak de seculiere Excellent i«* hadden de reguliere Kxcollonl ios het in d<> Kaïm-i-s. Dr. Colijn had zich in de Tweede, Minister do Wilde in de Kerst e Kamer te verdedipoii togen vo«*lvuldiger en neteliger oppositie dan do vele Nodoilanders die meer sport- dan kamorvorslagon lozen, in dezen tijd bestaanbaar zouden achten. ?De heer Colijn deed zich weer eens onverbluoiml kennen als vrijhandolaar; van autarkie voor Neder land, noch voor Indiëmoot hij iets hebbon. En hij gaf een verklaring over do dokking der Indische tekorten. «Ue het optimisme van don 'hoor Juekes toch wél wettigt (in a 17 mülioen van.de 20 zullen' worden gevonden). De verklaring ging natuurlijk gepaard met zekere voorziehtitfhedeii, Want oon Minister -i n onze dagen is ambtshalve pessimist. De hoor do Wilde in de Korst o Kamer hooft wodor . hotslagzwaartl gohantoord. Kort en ros-dimt i.< «lo/,bewindsman, hij maakt w» inifj .praat jos. Wij woton nu. dat bij do 'GedoputecwloitdorPrttvinoiosvrionilolijko, maar «Inidolijko raa«lp*vin*z<*n doot t«««komen. dat hij do autonomio «lor £«»nio«*n'«>n ni.-i als een heilig huisje beschouwt. zoolang hot groH . ste doel dor Nederlandse.]»* («. -meent on oon arnt/.alipo troep, noodlijdenden is, «lat hij tiuumon bonoomt. aan ineisjoscholon, -vooral indien oon sorianl«lemokratischo wotlujudor van Dovontoi* Jiotn daar bij wapens in haixlon «ooft t'«*g«*n een pm-lomontair 'partijgenoot, en- da* hij het onmiiuinismo. wanneer het zich niet ko,»st lioiult. te vuur on t.» /waard ?.n\ bestrijden. Is daarvoor aanleiding:' Bomaan slagen als te Rotterdam wor«len .geplooid. op hot gebouw vnor Maatschappelijk llulpbotoon y.ijn aan een gematigtl»» bolmndolintr van h«*t «???niiiintiistni* niot "welgevallig. * * '' Tnt usschon, niot alloondo partij van l.-*u do .?maar ook di«» van MiifSrii' wordt op «lo korte l ponomen. Het blad ..Hou zee in Iiuliö" wordt strak gobroiilold. Maar - of do dimvltjcs uit doiloti.«j( s springMi -- Mus-oit. «Ho koloniaio s-u-rij-IM sraat worden, y.iot ter/elfder' tij«l oon ' 1i«vle aiïlo,*Hii£ van den IVtisi«»enbond mot huid on haar naar xu-h overgaan. Het nati*>naal-socialismo in Indiëwr;* dient in het oog gehouden te worden! Er is n reguliere, doch -tegelijkertijd sin^ulioro Excellentie, die zijn nieuwe spelling bezigen '' moet voor een uitvoerige officioele briefwisseling mot zijn hoogmogendi* bovittors. O«ik do/o Excellentie gebruikt geen ev«mweïnoelitaiiijon ett di-salniottomins;hijltakt er evenals zijn eollo«jt« van 'Binnen-. landsche Zaken lustig op los. Hij zojit : indien hel onderwijs aan bezuiniging moot goluovon, dan maar gauw. Beier 'dnnrzof ten dan talmen. D.fis roncchtrntin van op«»hbaro scholen, dus geen jrunstigo salarisregelingen. En .... goèn gohmvdr vrotixvon in de school ! -.Met grooto beslintlioid li«*óft Ministor Maieluint den major-'domus van zijn Département, den blijvendén wachter voorde bezitinii;|ng. zijn DirecteurOeneraal, Prof.- van Poelje, verdedigd. En het is aan Velen bij deze g«»leg«>nhei(i duidelijk guwordcii. wolk een' machtige, invloedrijke kracht achter de schennen deze figuur is. Reden voor den wijzen olifant om hom heel oneerbiedig met zijn slurf tft omvatten, en hem vóór do schewhen te plaatsen. Onze confectie-industi-io verdient aandacht. De confcctiehandclaren prt*t«*steeren tegen dwaZQ on ergerlijke cntitingenteering«>n <lio hun bedrijven dreigen te vermoorden terwUl do binnenlandscho fabrieken werk genoeg hebben.' Maar als ik 'over contingenteoring pa donken', dan hol» ik nog zooveel te -zeegen, «Int ik er hot nu liovoibij laat.' ' ROP i 2: l- 8, ? J-i* it li il. r/,.wf «?l li lo. 'M K! .«?i on v' Ml «?II III nt1 t! I.» n r. PAG. 3 DE GROENE Ke. 3012 PAG. 3 DE GROENE No. 3012

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl