De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 2 maart pagina 2

2 maart 1935 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

TV . f r i ' 4 V De liberalen en het kabinet Colijn De vorming van een parlementair kabinet is mislukt op grond van de weigering van de katholieken met de liberalen samen te werken. Daarop heeft de heer Colijn een crisis-kabinet gevormd, waarin een liberaal zitting had. Het is gewenscht in de vacature-KaIff, zoo eenigszinr mogelijk, wederom een liberaal te be noemen. D K hoer Cojijn heeft ongeveer twee jaren geleden aanvankelijk do opdracht ontvangen oen parlementair kabinet te vormen. Wat onder een parlementair" kabinet nu u-t worden verslaan, is niet altijd duidelijk. Bedoeld was waarschijnlijk zoo hoeft althans do heer Culijn hel opgevat --dat hij er zich van y.ou 'vergewissen, dat /ij 11 kabinet op een meerderheid in Iiwt parle ment /on kunnen rekenen. Zeker kan uien daaromtrent nooit '/.ijn. ])o -kamerfracties kunnen zich niet binden onder alle omstandigheden een bepaalde regeering te zullen steunen. De heer C'olijn heeft dienaangaande bi| /.ijn eerste kabinetsformatie een stuk sprekende. ervaring opgedaan, toen hij er zich geen reken schap van had gegeven, of er een meerderheid in do Tweede Kauier bestond voor de handhaving van het gezantschap bij den Pau».Die herinnering /.al nog wel niet uit zijn geheugen zijn verdwenen. Maar cenige garantie, dat du partijen een kabinet /.uilen steunen, kunnen zij toch wel geven. Do vorming van een parlementair kabinet is mUlukt, doordat do Hoomscb-Katholieko fractie in de Tweede Kamer hoeft geweigerd de gevraagde medewerking te verloonen. Van die zijde had men in bet bijzonder bezwaar togen heb opnemen van oen of meer vertrouwensmannen van den Vrijheidsbond in het kabinet. Later heeft de heer Aalberse, de leider van do Hooinsch-Katholieke Staatspartij, openbaar ge maakt, dat hij geen bezwaren had togen het op dragen van de .functie van Minister van Buitenlandschc Zaken, of die van Minister van Waterstaat iian een Vrijheidsbonder, maar wol tegen het toevertrouwen van een andere portefeuille, waarbij de p» liliekp beginselen van grooleren invloed zijn. dan bij de beide genoemde departementen, aan ?een Vrijheidsbonder. l)e heer Colijn was blijkbaar niet bereid zich in dit opzicht oen voorwaarde te laten stollen. In ieder geval heeft hij aan de Koningin medegodoeld, niet in .staat te /.iju een parlementair kabinet t o vormen. * * * ' ? De he«-r Colijn kreeg onmiddellijk daarna do opdracht een. crisis-kabinet te .vormen. Dio op dracht heeft hij aangenomen en volvoerd. Hij heeft toen de leden van,het thans zittende kabinet ter benoeming aan do Koningin voorgcdiagon. De heer Aalberso heeft later medegedeeld, dat hij aan zijn drie politieke vrienden, die oen uitnoodiging hadden ontvangen, met oenigen aan drang heeft verzocht zich beschikbaar te stellen. De Itoomsch-Katholieko 'fractie in de Tweede Kanier heeft echter meer dan eens verklaard, dat ?/ij geenerlei verantwoordelijkheid draagt voor dit kabinet. Zij pleegt die verklaring zelfs met een zekeren trots en met nadruk te herhalen. In het crisis-kabinet werd slechts n Vrijheids bonder opgenomen, de heer Kalff, die merk waardigerwijze met de portefeuille van Waterstaat Werd belast. Hij waB een man, die zich in hot oponHISWA tentoonstelling Watersport, kampeeren enz. 8-17 MAART a. s. Apollo-hal A'dam bare loven oen zeer groote reputatie had verworven. Zelfs bij degenen, die men in polilickon zin als zijn scherpste tegenstanders mo.-st beschouwen, do leiders van de socialistische orgunhatic van spoorwegpersoneel, stond hij in hoog aanzien. Daarvan getuigde niet alloen zijn geschilderd por tret, dat hem bij zijn afscheid van de spoorwegen modo, door die organisatie word aangeboden, maar die gunstige mcening omtrent zijn bekwaamheden on karakter blijkt ook uit het artikel, dat de voor zitter van die organisatie eenigo maanden geleden in dit weekblad aan do nagedachtenis van don hoer Kalff heeft gewijd. * * liet goheele land hoeft door hot on verwacht n overlijden van den hoor Kalff een zeer ernstig verlies geleden. Het kabinet staat bovendien voor de uiterst moeilijke taak, wien men als zijn op volger aan de Koningin moet voordragen. Het spreekt vanzelf, dat men moet trachten oen bekwaam man, die voor deze functie geschikt is. te vinden. Is het goweiischt andermaal in het bijzonder oen liberaal te zooken, bij voorkeur zelfs een man, dio kan geldon als een soort vertrouwens man van den Vrijhoidsbond? Kr zijn in don laatst en tijd hier en daar geluiden vernomen, niet namen in de kleine katholieke pers, dat thans het oogonblik is aangebroken, om zorg ?te dragen, dat er niet weer een Vrijheidsbonder in het kabinet wordt opgenomen. De politiek van het kabinet-Colijn zou thans reeds al te zeer, zelfs na het overlijden van den heer Kalff, oen liberaal karakter dragen. C Joon enkel vraagstuk is moer urgent, dan dat van de,.ordening" van het bedrijfs leven. Voor de oplossing van dat vraagstuk kan men op de liberalen niet rekenen. Het kabinet zou dus sterker komen te staan, wanneer het liberale element daarin zou ontbreken. Deze campagne, wanneer men althans de schuchtere pogingen om', den hoor Colijn in dit opzicht te beïnvloeden als zoodanig mag betitelen, miskent Volkomen do geweldige moeilijkheden,waarmede de regecting in de huidige omstandig» heden heeft te worstelen en zij onderschat evenzeer het nuttige werk. dat juist een typische Vrijheidstoonder in deze omstandigheden in hét kabinet kan verrichten» ......'* Inderdaad deze rcge-jring moet ordenen, of zij het wil of niet. Maar zelfs de felste voorstander van ordening, die zich ten aanzien van do met die zoogenaamde ordening te bereiken resultaten de groiitstu illusies maakt, zal moeten erkennen, dat het uiterst moeilijk is bij die ordening den juisten koers te sturen en niet in het moeras te gelukon. Ken verstandig voorstander van ordening zal, als hij zich van de moeilijkheden van zijn taak bewust is, zijn oor niet alloen te luisteren leggen bij de zeer krachtige, organisaties van belang» hebbenden, die op steun en orde" aandringen, maar htj zal tevens het oordeel trachten te ver nemen Van degenen, die in beginsel niet veel voelen voor ordening en die tengevolge van hun voorkeur niet een scherp oog de gebreken van iedere poging tot ordening zullen weten te onderkennen. De regeering moet zich niet laten leiden door de principieele tegenstanders van ordening, dio ?uitsluitend heil verwachten van vrijheid. Maar oven bedenkelijk zou hefc zijn, aan de stem dier tegenstanders het zwijgen op te leggen. Daarom is het te hopen en te venvachten, dat do heer Colijn en de andere leden van het kabinet, die ten aanzien van de vervulling van deze vacature , ook wel een woordje in het midden zullen mogen brengen, hun uiterste best zullen doen, voor de functie van Minister van Waterstaat een man te vinden, die bekwaam is en voor die, functie ge schikt, maar bovendien bij voorkeur een liberaal en als dat mogelijk is een man, die ook het vér-, trouwen geniet van den Vrijheidsbond. Zijn de. geruchten, die. omtrent de vervulling der vacature de ronde doeü, juist, dan zal de heer Oolijn in die poging slagen. ? ? ' ? A. C. JOSEPHUS JITTA PAC. 1 DE GROENE No. 30(3 Minister von Ncuraih IIMIMIIIIIIIIIllllllMIIIIMMIIIIIIIIMIIMIMIMMMIIMIMIMIIIMIIIIMHIIIMIIMIIIIMMIIMIIIIIIIh Si r John Simon . ?llHIMHHIIHIHIHMHHHimilMIIIIHIHIIIIIIIIIMIIHIHIIIHIIIIf IHIIIIIIIIIl lllllllllllHHII Overpeinzinglover een handjevol flikkers Wie iets doen teil, dat niet heelemaal in den haak is, moet vooral in de punt f es blijven. DU geldt overal en altijd; met name in zaken van i>nrtcnlie. In groote zaA:e/tM en in de groott Itolitiek. i Toen, men zich nog niet de hoop vleide tol een direct accoord met Hitler te kunnen komen en die lastige dtcarskijker van een Barthon er niet meer was, heeft men het in Volkenbond»kringen getcaayd het Saaryebied fluks aai> Duitachland in handen te spelen door, tol iluidelijken schrik en ontzetting van de r eg ei ringscommissie, het tweede alternatief, de n« reeds vergeten Status-quo, niet nader te definieeren. Achteraf bleek Barthou's befaamd me morandum een pqathuum verwijt tegen des' politiek", die de politiek in geen enkel opzirli' een dienst heeft bewezen. Aan wie de s.ch«/?/-'? Zeker niet bij het nalionaal'Socialisme. .Veen. juist bij de methode il i e gevolgH wortit door sommigen, die tegen het aanstormen'! llitlcrian isme, sonder met princl-pea rekening te houden, een dam trachtem op te werpeit. Het is de vraag of men de methode van h-1 achwperenen cadeautjes geven (zelfs catfeaülj»* van dal tcat aan.een ander toebehoort) ooit zal laten varen, nu dat, alles niets helpt en zelt* Sir John'Simon in Europa den boer op moei om met Hitler en Von Xeürath te onderhandelen. nifl zooseer gewapend met het ar g u men '. der klinkklare logica als met tiet dreige ment van 'een reis naar Rusland. Met de consequentie der logische redenèering duf ft we» het blijkbaar niet aan! . ?Hoe knoeierig de methode nog steeds »«? blijkt ook uit démanier waarop men hel néttere fascisme qan zijn *Üe trachtte krijgt' ?/t«(ir men natuurlijk duvhllc. dul hel tic </r/ioi»/»/c niti hel nazi-dom mH WH uilen-gertml hart sou <ninsi-houicrn. 7.n» icrnl iti- Dun' met uiwlicnkrn (tCHpijziud. M nar n n mi jen' btij'i'vn ! l''or inccl i'vrrrcl P'H in >i' puntje* bVijrcn! .-JIWw**/mr ?»« rrn '-'i-lijk keizerrijk, een lid ra n den Vol * . ?' *. ' \llcen blijken ih* anderen- tlat'rhij ..if ?>'tutf.erd" znonlM si j dal indertijd n-uren Im-n ''rankrijk den blik filoeg op Marokko en Kuift> nul op Kijyple. ' Kr ia geen sprake ra n oorlog. Kr zijn alleen ut .,f/rensinciilente.n". Kn rcriler zul er n-i-l «H rcnnomitiehc ?penetratie kotnrn. die 'oniutn?? naam is voor Japan. Maar dal i* ook niel U. Kant di' Japannera zijn toch geen eigen'nk ijczeijilf blanken. Móet tm-n hul tlan óók nog 1 i'in'jde.n, hen op hun turnen Ie Imp'pi-n ui* hff ?'?? 'itfi'h n iel andvrx kan? . Alles kun in .Jiel /?<?//»?" veen goctl al* ilnl '?'Hen de ire.1 mogelijk'iit. Krhlcr niet zoo snel. f ledaard aan. zou men de kerk in het midden 'uiten laten en om ten m instak Kttropeesrhc i'<le te bevestigen ??tóch daarvoor 'de incd "'?fkiny, vnn het l-'aseisme kunnen koopcn dottr' i i'itü- pcri {/ctculclijkp -penetratie en bcst-hcnriing" ?'-"» Abenaj/ni»- toe ir titaan, leunitc'cr niet de ' ? »rc datul zich zeil zou giraffen door een te Miei i'.' !'? krijgsluslift van stapel loopun der Italianen. V u kan hel nwj gebeuren, dal jeugdige otibczon"> uheid en zteurtgehemdc krijgslust eenige du ~»>tJen jonge Italianen lokt in den val i-dn een '"<-MM? Adotca.' Maar, van hoe weinig belang n l>''»<ljc vol nikkers, dood of levend, ook moge zijn wal is eigenlijk hel verschil iusschen ee.n nfger en een neuneuvelden Italiaan? ?'.-'?' AJAX VAN DEN WIJZEN OLIFANT HOE voel gelukkiger zijn do olifanten dan de mensclion ! In de stad aan dn Maas, die. zelfs nu de Minister van Waterstaat hoeft gesproken, nog niet weet of zij een metalen brug" zal krijgen dan wol dat er onder haar verkeerswortol zal worden ge boord", daar heffen do dappere .tandartsen waarschuwend hun ivoren kruis omhoog, en 7.0 organiseereii een schoone tentoonstelling, om de Nederlanders er aan te herinneren, dat 7.0 hun tanden moeten poetson. Dan .kijk ik naar mijn Koninklijke ivoren slagtanden on ik trompet:'geen poetsen noodig, en zo trokken zo er bij .mij nooit uit! Maar die arme monschen verliezen dagelijks tanden J Zelfs vele gouden tanden verliezen zo. Kijkt u eens naar de nieuwe gegevens, die mot onverstoorbaron regelmaat stroomen uit do getallenfolterkamer: hot' Centraal Bureau voor de Statistiek! Het totaal der inkomens in Nederland is van 11)30?'31 op 10:13-?'3i zoo maar eens eventjes met 1210 millioen gulden gedaald ! En ac.hter den onheilspellenden voor hang van het liogcoringsKordijn staat een nieuwe Wclter gereed mot boor- on klemtang. om de kroont a nden weg te rukken uit het gebit der nationale cultuur. Booste' geruchten getuigen van een aanstaande opheffing van belangrijke rechtbanken (Zwolle etiZutphen) en in f roningen loopt men al te hoop omdat de aardbeving der bezuiniging de Universiteit doet sidderen op haar grondvesten. Een togehbericht gaf aan. dat men bezuinigen wil op het hooger onderwijs door samenvoeging van -faculteiten. Da Universiteit gaat op die manier lijken op oen harmonica. Eerst breidt men. met bizondere en buitengewone professoren zoo uit, dat men er zich over. verwondert als men iemand togen komt .dio geen professor is, en uu .spreekt men over vereeniging van (misschien noodzakelijke) afdaelingon der hoogeschooi. " * * " f Aan vele onzer bedrijven worden niet alleen de tanden uitgetrokken, maar ze blijven lijden aan do hevigste kiespijn. Ziet ons roemruchte mijnbedrijf. Do mijnwerkers moeten zelfs hol 'koper laten vullen van -hun looneii. omdat het eenvoudig niet meer gaat met do onder nemingen, zo loopctr met' kctclrnuziok on mot doodskop-cnihlomon door do straten van Heer len, en do XioUwo Hottordamsche Courant is ?hoos op Mgr. Pools, don machtige., omdat hij voor hen in de bres springt, en de oude verkoop*centrale moet oen 'nhniwo gedaante krijgen, die naar ordening" riekt. En uiet alleen de delvers naar het. y.warlo goud, maar ook de dol vors naar het zoebanket loopeii met het hart in de schoenen. De afsluit dijk hield het prachtig vol tegen do ra/.oiuto stormen, in strijd mot do voorspelling van Jef Last in zijn boek over de Zuiderzee, maar de visschers zien het aankomen, dait de duur betaal de" visch niet eens goedkoop wordt verkocht, omdat er geen uitvoyr naau Duitschland inoor mogelijk is door do overschrijding van het contingent. En thans voegen de boeren on kleine neringdoenden dio wonen om heb IJselmcer hun droeve stemmen bij hot klaagkoor, omdat do Regeering talmt mot den voortgang dor inpoldering. Middelorwijl lezen wij in do MeUrorio van Antwoord over het Landbouw-, crisisfonds, dat do steunvcrloening aan den landbouw binnen' afzienbaroa" tijd (Olmrivariu*. hot '?afgezicht" is van do Hogoering1, niét vuii' don wijzen olifant) geenszins kan worden gemist. Even ademen wij op, \vamieer we lezon, hoc. do g'rooto gemeenten uit'haar 'bedrijven nog ?altijd oen zoet. winstjo halen, maar spoedig worden we tcruggeduwd. in do misère,' bij hot ' vernemen, dat de bezuinigers zinnen over een introkking der warenwet, en dat hét Verbond van Werkgevers do ondeugdelijke waren, diéer daarna zullen komen, met een zuurzóet gezicht wil slikken, alleen maar omdat het al besparen on inperken is, wat do klok slaat. Maar er zijn van dio berichten, die door hun visueolo macht ons ndg.mccr onthutsen dan do stroom van 'occonomische jobstijdingen, waartegonbvor het armoe .lijdende'volk zich al mot oen huid als de mijne gaat voorzien. Dat oen monument Van hot 'Verleden als1 do Kerk' van Alkmaar aan Hchromi.'lijkq vérwaarloozing is prijs, gegeven on dat er burgers zijn in de stad, PAG. 3 DE GROENE N0. 30'3 wan i-va n thans do Victorie dor mit luistcriim hogint, die do heolo kerk maar willen afbreken on er. oen moderne kubus voor in do plaats willen zotten, omdat het oude Codsgcboinv moet wijken voor onzo lieve hoor do auto, -?? dat geeft toch wel oven een knauw aan hou, die hot Verleden zijn toegewijd. Bestaat hot-nat ionalism»* tegenwoordig alleen in het rondloopon in zwarte homdon door groote zalen, in hot itlsigrio in hot knoopsgat on de vlaggerij 'om do vliogerij. of bestaat er nog zooiots als hot kleine land en zijn groote schoonheid?" Wat ondortusscho.ii die vlioporij betreft: dat het Uivor Kapport hoe langer zoo dieper in do vergetelheid gaat worden begraven, wij weten het thans van do hoogste instantie, don -interimuiron Minister van Waterstaat. En «Ie hoor Uootu die »r naar vroeg, is een boon", als hij hot bt-grijpt. Wat staat er nu tegenover al die droefgeestig heid? De Turijnscho successen van l'rof. I>r. Willotn Mengolborg? De gunstige wending van 1 de handelsbesprekingen met België? Het vooriiornori van den Doornschen Keizer, om Zandvort an die &oo gelukkig te maken met zijn tegen woordigheid? Er is in ieder geval n man op ?wien wij trotsch kunnen zijn. oen ouderwet sclio. n oen waarlijkon Professor. Prof. Winklor, die nudu viering van zijn tachtigsten verjaardag in de Koninklijke Academie van Wetenschappen verschoen, om de slotsommen moo te doelen van oen nieuw wetenschappelijk onderzoek. En óók op den President der Xederlandsche Bank zijn zij trotsch bij zijn eervolle benoeming t«»i Voorzitter van do Bank voor Internationale betalingen. Er is nog wol wat vreugde. Do bot-reiidochter* hielden een ontwikkolingsdafr on Lud. arn*toin besteedde zijn stad voor do film-sterren aan. <»|> de historische plek. waar oo'mnaal oen dor pio niers'woonde der Koloniale cultuur, on weten schap, op hot voormolige buiten van Dr. «T. W. IJzerman. . Van de buitenplaats stap ik mot mijn groot?? beonon naar hot buitenland. ??Sdmsclmïgtr niet /.ijn oleganteii Minister van Huitonlandsohc Zaken schreed door de straten van I.ondon. on kwam door 0011 aohtordeurtjó in do Lirhtstad aan. waar men. op -zijn hord»- door vroeger»-<>rvai'ingon. thans aanzioiilijko vroi>mdelinireti l ie vor beschermt dan te pronk stolt. Hot /.i,-i «?r naar uit. dut Oostenrijk zich wat raniroort. on do toestand van Óo*t-Eur»»pa door hot st«-tMU verder geweven net van pakten, wat auniu-iiH-j ij kor- wordt. Uitermate handig i miuikt»> »l»'-' bondskanselier gebruik van do doorzicht !?:«? liefde der Westorscbe Mogondliodeu- voor Uostonrijk's zelfstandigheid. Oostenrijk wil zoll' zijn regeringsvorm bepalen, en do niet -act uool»-' Koizo.rin Zita kijkt mot oen ondougondon-ulinilach om do kier van do deur. , ? *-*?« .. ' . ? Intusschen hooft do Engeische bt?silistlK'id den Führer Wat getemperd en krogcn de Londenschnorlijnscho undorhandollngon oen betere kan.*. 'De hoor Simon en de heer Eden gaan Europa we'oi afreizen, waar Eden nog l«ng geen Eden vindt. Maar Engeland volgt de t a kliek zijn buitenlandsche politiek tegenover, l)uitschland g»;heol ?af'te scheidon van de waardeering der innerlijkduitscho toestanden, en Hitlor kon op doii ver jaardag van hot Xationaal-Socialisme oen vorlioorlijktu on verheerlijkende rode houden waarbij hij gelegenheid ? vond zijn ...program nog eens integraal te openbaren. En voordat ik mi mijn slurf weer hangen laat. neig n laatste gosnork tiver ons lieve vaderland. Do politiek lijkt afgeschaft, maar over het ont werp tot verbindend verklaring van ondernemers overeenkomsten is men hot natuurlijk nog altijd roerend, oneens. Do Werkgeversorganisatie i* «*'' tegen, de H.K. Middenstandsraad is er fel voor. Waar wij het.ook oneens over blijven is ?(!«? spelling. Ziet, thans sluiten de uitgevers, hun gelederen om te protesteeren tegen do schade, dio de spcllingchaos toebrengt aan hun bedrijf. Maar ik schijn altijd onplezierige ,dingen te moeten uitkiezen om mcc te eindigen. Het ga zoo hot gaatj maar do volgende week wil ik mijn trompetgeschal b.esluitcn mqt een happyend of neon, ik kan het thans al. met.een variant op C. en A'. Wanneer ik zoo de djhgen .om mij heen, zie, dan eindig ik, zooals ik begon t Do Olifant is toch gelukkiger! ROP 2: l- «v ' ? in ?ir i'. lt.lt l» .P» Hl 'ij. ?'«?' tl'l' Ml 011 III ar i.' In r. g i

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl