Historisch Archief 1877-1940
Duitsche literatuur
Schilderkunst
Li? ' i
| ,
\
i
l
HET LIJDEN VAN BABA
Nico Rost
August Scholtis: Baba und ihre Kinder
(Bruno Cassirer, Berlijn)
A( (.1 ST S,-|i,,||is lu. t i:,i .Y puhücfiiir v.m
/.i.jii t ? r.-.te h: .-k ..Osiw!in:." «.nip' jnvn
p y.w, p »i. l>;i Wi-rk IK--I l«;| itmYi\\vrp iV'i.
strijd lussrhi n l'olrii .r. l'uil-. Idrml o\,r>«n «'«l
van s;U /.i»-.
..l«-h schr;« b ...Ostw'nu" h'/i n w.- in zijn M
orwoor.l ..::u«'h l'iir «l-e /w.'iti'Us. ml M» woluicr
meines lu-im.itilorfes, t'ür alle i'ii j« rij..» n. die
in «Vu Kotli \v'.|y.i r KohK n^-i-ub M v, rb;\ MIK n.
fiir alle iliejenip-n. die in «Yn Mnhrsch-UMrmu r
Kold«-iisch:ichti n \viA\vlkrli. lür rlle rie
Hitun-iifraileii und r'ivuniünneii inch:-r MutU-i. »'ie «u f
den .\«-k«-rn cchufti-n und u.M/.iilil'p1 Kiiu't-r in Tic
\\Ylt si-t/i n. uin «!»* t'njjiifk «'«-r M. nschheit r. och
?/.u Vernu-lnvn". In «lit eerste lnvk n<:eini'e Schuil is
de macht hebb.-rs \rn zijn g« bii<.rte*tr« ek bij nr.iuc.
pul»! iet-e n Ie liij vul woede luin puilt ickc t n
in.uiistrin-K' p'anncii en licschitliligdc hen. zijn land 1«
urotu'.e (. richt «n.
Xijn \\\ -«-de IIHIIKII ..liuhu und i lui- K i mier" die,
hctgt-cii \voi'de uitwerking t-rvu-n helcirgHjk is ?
on«li-r «Ie ii KVd-Ing VHII l f.tier \vrschijit. is
e\vnet-ns ei n y.oogfiiaamiN' ?//r»»x-r«-mnn. («nut ik
beg'nm-n niet tv zeggen, dut Seholt.s'. werk torenhoog'
? itstcekl hov. n «'.«? meeste ln«-k«n v»; n i'<??/«' snuft.
.,;. ?'?? iJt.Msl* ;«?«?«? jah-n in l'uilst hluiul ls
pn-V,'nstrelen uit «'«-u gii'lid s'cli.rlfii. lf*-t m.:itk- en
l>(stclwerk o\vr i!e prohlriiien OpjM-i'-S.!«?/»«'?. lu-l.
Memels-bied, t'.e Kl/ns. <'.e Si-a r. J upcii-.\ alnicdy.
l'unlziu «-n S|,...j.wijk-ll'olste;n in l'.un Verhouuiiig
tut het ..in.fcderlund" is niet alleen ? «'.rukken
wc i-tis voorzichtig uit iu:«'«i lig v«or «N n vivuc.
maar ook \va«'r.!>-l«»'s uit 'literair «'t ^punt.
..Haha UMI! ihtv Kimter" is evcnals ..Ustwinil"
uren. i-oinun. l f.-t is technisch onvolmaakt.
klniYrlijk i-n. «iii!if/.iiiiin-ii. nituii' lii-i \\vrk vnn «-«n
kun.Mciintif. Si-liijnlijiaf lirl»l»cii <!c /«if-,",-!! oin lid Int vuil
UH'IH cii !iiu:f kniiN ii-n Schuil is fi-hU'f PTH rust
^clati-ii ci-n l»i-ck te sfhfijvcii. «'ut nuk nnav viiftn
«?n structuur I-MI kunst\v.rk \\-fhi. Hij is «?(?
VU«Htivff«-lijk in p'slaa^tl «'.«? atiiM'sfc«-f, vvjtuKii
Halmt-cn liurri-iiilicnstnuiKpi in In-t /.III'P-IUUIIIK'.I*
..li'ulilsoliiiu-f J.an«lfl»-n" (lu-t ili-i-l VHII S.K-/.ii; tussclu-n
I'niisi-ii, IViK-n rn 'l'sj«-«'lii»-Sl«.\viikij«') hiuif
uvinIc-vi-n slijt '-r- Int jifh«'fl«t buvk iliim* ,vnl d<
-n. Dr/i- utinusriM-f l il ij f t «Ifii l« '/.«?!? tlan <><>k
in l» linih ril'}; iliin »!«?
han««?
!?!« u In . 11 ut'ii-M-t irrr^'l "P ' « " p'"nt li'iii'pn^l.
t'rt i nrsprcnkt lijk IMMI Inibsbui-^M !»-? lii-flup-ii
l'fh« itn'.f. Is ltnli:i. «?» n ofi', r vru «'«> u-.lli-kriir van
l'ruf b.-.y. n. «<n \v.fk i ??/.,!. «'j«- sK-rlits «'.«-n slfijil
ki nt nul d n ri'di-iilak en «-«-n kui-i^ iniuil. Twintig
k;ii('« ivu bn-rjit y.i- l i-r Wfivlil «-n vuur nlli>n wci-t '/.v
m-j: \vj-t v« i-i s«-l bij flkaiM- tcM-lmtpt-n. l om- «U-u
\v. ii-l«!<nii'li'^ \v«ui'.t rclil«-r nuk huur tl«u-p
pt.-isti-iil. JH»K iiiJlH-iufcv \v«if.lt .«'.»? cUt-mlt» vu n
lutJM' b-slju'.n rn triisMt»» worilt »Tr stn-ck.
xvuüf ?/.«? \v.M .n t i n p l»; n vu is. in th-'n- biiikkcii
vci-rcdil. lli'iM' kiiu'fii-n slffvcii nf v -i-lal i-i t haar.
rii»'. 11 n tii-kkfii iinrfi'cii VIVCIIM!»- ol' hi-bln-n cli'crs
\\vrk K«<V«'"«!«'»«'
Kn Hitbit?
..Ma ba \viixl \vi«><!<>f Kiilu- nn-lki n in l'ularnia.
Ifiili Haba ! Ifüli ". /nu luidt de laatste y.iii
vjsii dit biu-k.
Srholtis' Wrfk is in. t'i» t'dstèphuitHcoii liu-i'st»» ?
w«-rk vi'ii stijl «?» tuiil. IVnuU'iii' Vt-i-staut bij/iiiulcr
«!i* kunst niii hrt pviis-diulrrt. (lul in y.ijn K<»
hnul'test ivck wul-itt J;rsprokt u: «???>! liienp-lllioes
vuil 'l'sjei'lu'srh. Tooisel» «-n Duitseh. y.nó in y.ijn
bnek ti> vvbruikeii. ('at «>«? le/i-r. di«> i'ey.i> (nul niet
keilt, tt'fstl'lld l 'OOI' «II! lllcIlHÜc CfVIIM h'etfofri'U
\V« ir.lt. Mell VH-^-rl «le/e Ilielnilie niet. itls Inell
..Mabji und iluv Kinder" p-le/eii heeft en denkt er
aan tefii^ als mm ee)i Middeleeiuvsche ballade.
August Si'ludtis sduvff «-t-n wei-k over hi't lijden
van liaba een urine bcieii'iiniaa^.l uit liet
..Ituldsebiiu-r I4ln«',clii-n" en y.<m \villcii. dot bet uilen
Itaba's «-n haar kint'fivn. Ih-ti-r >rinj;. I. raa^l hij
hii-rti'c bij i OM n* dit boek? l Tij y.iel. x«%l«»'r ik. niet
«fuii't lijk wwnr de «mr/.au k sehuilt van het oiiivcht,
«'at y.ijn figuren w«»r.U mtn^e«'n<in en sj»eelt
dauir.iuif ? «d' hij \vil nf niet «U-u ('oininissuris van
buitHilaiu'sche y.a ken tier Xaxi's. .Mfied
HoM-nln-ry in «'e kaart. De literaire kiiliek in
Duitsrhland n«:«-nit ScJuiltis' \v.-rk thans natuurlijk
«?«?n ..lino^st actueel" bnek «-n het fjf«-vcl^ is. dat
«!.e/e voortii'rrelijk-p'si'hh'Veii Ki'si'hiedeiiis van
Ma l ia «*n haar kimU-reii dienst uu iet «'«-en voor de
eNpailsie-politiek van Jtnsellber)j. IFcl^ei-M het
^feviuif is van alle ^vensronians. gebeurt i m ook
niet 'tUii van Au^ast .Sirhollis. die een 7.011 v«vl
Ik-ter lot ' vi-it
IIIIIIIIMMIinillllMIIIIMIIIIIIIIIIIMIIIIMIIMMIIIIMIIIMI II II MIMI IIMIIIIIIMIHMIMIIIMIIIIMIIHimiinilMIIIIMIIItnMHMMIMHIIIMIIIMMIIIMIMIMIHMMIIMIMMIIMM
In kort bestek ?
Felicien Bobcldijk: Jeugdprentjes
'? (De Tijdstroom, Lochem)
O l' tvn Kcinoi'ddijken. vr'c'iulclijkcn tooii vertelt
13olH'ldijk.'bvgcle'tl door (of ter be^ele tlinj; van)
ccn anntalM.hvlskrahlH.-ls. oyer zijn jeugdjaren 'TH een
plaatsje in N'oord-llollaml. llix-u-el noch du tekst noch
tic tcckcn nsen overnial ?? Ivlaii^rijk zijn en in een'?.ót*
pompeii.*e u l ga vu als tl e van Ue Tijdstroom wat.
nr'sstaan, /uilen zij well'cht de K-liin^siellinf; hebben van
wie in «Icn schilder Uobeldijk belan«stelt.
C. J. Lammers: De vakbeweging en haar
problemen (De Arbeiderspers. Amsterdam)
'v/OU.lKNS hpt voorwoord wil dit werkje ecu
"X vraa^. aak zijn voor belangstellenden in de
vakbeweg n« en een ovcrz cht van du ontw kkel nji daarvan
n een U-^prek ny van versch lleiule vakbcwej;
nys.jiroblctnt'h. Revon. Vcol interessant mater aal be
treffende de Nedcrlandschc en' de Internat onalc
vakbcweg'ny. is h er tlan ook inderdaad bijeengebracht.
/naar alles wordt bezien van liet standpunt der nmdcrnu
vakbcwcg:ny u't.
Op z chzelf :s.h:er natuurlijk n'ets tegen in te brengen;
waar wij echter wel bezwaar teficn hebben is het c'rit
ekIbozc optim snie dat uit dit bock spreekt. De
yakbc^?eg:ng .heeft het ondanks veel tegenstand al ..herrlich
^?eit gebracht"; natuurlijk zijn er nog allerlei moeilijk
heden en problemen; en de vcrn'ct ging.van de
vak. bcwég'nq m de landen van Centraal Kuropa is een
geweld ge tegenslag; maar wc komen dit alles wel
weer te boven en ,.tle vakbe\vcg;ng zal vastberaden
haar opmarsen naar een beter geordende samenleving
voortzetten." Xóo zou men de geesteshouding van dit
boekje kunnen typecren.
Jnstituut voor jongens dr. Schmidt
'V. Heerlijk, gf zond gelegen inde Zwlt>
'? j ««rsoha b«rg«n bij ST. GALLEN. _
;Examens in Nederland erkend. Handelsdlplcima. Intensief
onderwijs In moderne talen. Benige particuliere school in
Zwitserland met STAATS-TAALCURSUSStN In F'anéeh
en Duitseh. Juli?September Ideaal vacantlevcrblljf.
. Vraagt prospectus aan bij den directeur dr. Lussar.
Dat tle vern"et:ging der Duitsche. CK»riteinijksrlie
en Itaüaansi hèvakbi'weKÏng wel eens.inêr zou kunnen
zijn dan een betrekkelijk toevallige ..natuurramp"
on dus d'endc te .Ie den tot scherpe zelfcr tiek en
grond:ge herrening van tactiek en methoden der vak
beweging, is blijkbaar nog niet tot den schrijver door
gedrongen! . ? '
Leo Ott: Mensen onder schijn
werpers (Van Oishoeck, Bussum)
ZOOAI.S men na zijn sterke en aan^rij]>cndc Haven
mocht verwachten, heeft ons Ott ook hier weer
et n boek gegeven, waarvoor we h?m heel dankbaar
zijn. omdat hel ons weer wijder en wetcndcr maakt
omtrent het alle:belangrijkste wat er in de wereld te
weten valt: het leven van onze mcdcmens.-hen. K
venmin als in '/.'n eerste bock is de stijl hier steeds verzorgd
en overwogen; hetgeen som* even hindert, maar toch
weinig af doet aan de eigenlijke bedoeling: een getrouw
en zeer levend beeld te geven van het wel en wee van
'deze kleine internationale groep mcnschtn uit de
variété-wcreld. gedurende de veertien dagen, dat ze
te.-amen ccn programma maken. Slechts weinigen zijn
op de hoogte van de ontzaglijke eischen die dit vak
.aan lichaam en geest .stelt; eischen waarmee niet te
transigeer en valt. soms op straffe des doods in den'
meest'letterlijken zin, als bij de leeuwentcmster en de
luchtaciobatcn. W.it H ei man Bang ons in zijn meester
lijke novelle,.Die vier Teufel" zoo scherp suggereert,
wordt ons hier weer eens fel duidelijk: in deze wereld,
die naar buiten zoo avontuurlijk en vol romantiek lijkt
komt het, meer dan ergens anders bijna, aan op zelf
discipline en stiptheid, op trouw, aan het vak, ,,het
nummer'', de groep, waarvoor alle persoonlijke belangen
behoprcn te wijken. De schrijnende conflicten waartoe
? dit soms leidt, de verlangens en decepties, successen en
nederlagen werden ons hier buitengewoon boeiend en
vol medcdoogcn gctcckcnd. Als we de vierhonderd
bladzijden voortdurend gespannen hebben uitgelezen,
tlan kennen wc de figuren 'uit deze kleine wereld, van
tlcndircctcuraf tot de caissière toe; wc voelen genegen
heid voor ze, en ccn groot respect ont wat wc leerden
begrijpen. Kn is dat niet n van de beste dingen, die.
ccn boek ons brengen kan ?
Amsterdamsche tentoonstellingen
ALBERT PLASSCHAERT
Quiryn van Tiel bij Van Lier,
Amsterdam
IK /on u niet volledig. ..wiuimtu" kunnen x
dat «Ie naam van de/en schildi-r allci-n al mij
vertrouwen p'el't. wat y.ijn \verk aangaat; toch
is h«>t y.ói'i. Maar daarop alleen te verllomveii en
op y.ulk subtiel p-no,.p-n y.ijn nordeel te bouwen
ware onverantwoord. Scherp»' toetsing is steeds t-u
altijd nond/akelijk. liet werk alleen wijst de
werkelijke waarde uit. (Jelukkij: is bet werk van
Qnityn van Tiel niet een beUnnncrhift voor b<-t
Iteimeinde. subtiele gelioe^eli: het is een ruiiue
In-vest iniujr ilaarvan. Want - wat vinden wij
in de/e landschap] en met l'iK'i'en en pMÜ.-rt
bov«*nal eii ook hier en daar in de teekeiiiiip-n?
Wij vinden ten eerste, dut de figuur bij Van Tiel
hoofd/ank is. ninar ook dat d e/, e fipiivn en bet
p-diert oniilsebi idelijk p-biriiden y.ijn aan liet
oniriiigend lamlsebap. Niet voldoende is
dmiroin(rent vast te stellen, dat Van Tiel een tweede
Uolterdaiiiiiier is. die evenals ('habot. een kennis
van het werk van IVrmeke verraadt, want dal
is het uoede bij dey.;-n Quiiyn. «Int bij hem l'erineke
niet te noemen een du'aasln id is (7.1e b.v* «Ie
kooien), maar dut daardoor Van Tiel'»
persoonlijkln id te verp-ten bitten», |-syelio|ojjisfl;o «»nkimde
?/.ou verraiU'ii. (jniiyn van Tiel is ongetwijfeld
«TI» »?«//??. JMM/ zit h tniliiliHi'nnili- i<t'i'ni>nn1ijl\lif'nl.
K\is achter nllrn invloed «-n inallei invlo-ddesehildei
van Tiel. ' Kn line /.iet «l e/e schilder inensi-heii.
dieren en land V Wanneer Kebewe»-rd«-t dat IVrmeke
de dingen y.iet van binneii-uit de Aarde, dan voelt
(Jiiiryn van Tiel wat bij schildert als n
orpiuiMiie. waarvan p- ilf i»i»x/r«/.i/»»i>r. vo| «MI
\nspannen, erkent in alle vol men. Menseden eii
landschap y.ijn i'-u: vooralde /welliiivrenendaliup-i
in het landschap doen u denken ?«?n doen u aan.
ilherhaal, als de p >|-nmn-n s| i« ren van een lirliaain
die duidelijk door n lies IH-.-II ?, i«-h naar vorei
dringen en veitooiieii. !>«? \vvdeelinj; van di<
vormen op het vlak der scliildeiiui; is y.oó dat
lulioofd-iin-lilelit dikwijls lijkt t<4 aan de lijst, et
«lat dit omgeven is voinieii van liet landsrha1,
en/., die «Ie figuur b!v. in y.ulke omgeving al
Umin doen jjevoelen. Ken ])sych«doj;isehe waar
deerinji der fiiiuur hoort van/.elve daarbij. l>anren
boven is ov«>ral p'Htivefd naar heehtheid in iedoret
y.in, ell dat alles tesninen doet, een wey.eillijk
natiiui' ili de schilderkunst erkennen, vncruii'c «?
reken i ny zntlrn In'bbrn (a /«oicif»». H.»n schiUlerkuns
van «ley.«? y.waarte komt toirh niet eiken da^ vooi
/elfs.op de kleur ben ik niet '/onder ViM'
y.ie b. v. hut landschup met hut kerkje.
Kinderportretten, bij Sanu !
Landweer, Amsterda i
WANNKKH deze ^verzameling kinderpi- ?
tretten in de andere zaal van dez«-n
kunsthandel te zien was, zou zij mér nar
den eiseh zijn tentoongesteld. In het nam ??
benederizaaltje, dat mij. altijd meer het gevo-l
geeft vu n een ruimte om verder'te gaan dan « a
daar rustig tégenieten, hangt hot werk van zoov. l
verschillende menschen inderdaad rrmnielig. ?i
doet teveel! als wat slordig uitgestald kluin-gt» ?!
aan. De meeste der teiitoonstelleniU'n zijn vrouw*»
en sommigen daarvan hebben zoo wiinig tentoi
igesteld, dat zij als nieuwelingen kunnen Rcld> i.
zoo niet als nieuwe lichten, liet is daauim <
p|ieht van de/en kunsthandel vaneen aantalscl
dors en schilderessen meer te. laten zien, dan zul
zij zuiverder te bwoordeeleii zijn. De mannen ^ !?« <
in de minderheid, zooals g« hii'riiit moot V«« -t'"?
stellen, toch. is een der meest voldongen werk n. J
het kindj«> Mees, van een man. van.Pyko-'Ko 'l>.
wiens lust tot het volledig verantwoord werk l' «T
ruimschoots valt te erkennen. Van do schilderes -»
heb.ik in dit kt»rt verslag toch een bepaald aai «l
niet te vergeten en da', zijn C'oba Hits* ma met ?»
rustige, volle bukoiing van kleur; I.iv.zy Ansi'^l'
om een klein porlivtjt» (waarom schildert zij i ift
meer op klein formaat, dat haar met stal -'"
voordeel is?>; geestig is eon notitie van Mevr«
Uauér?-Htuiupf-; verrassend een borduurwerk '
Kelly Bodenheim. De Joffers.-'/ijn dus niet
haivr schande hier Vertegenwoordigd, even»
als .Teunne liicrumn. posting, wier kleur zekei
be.wogen is in een meisjesptirtret. .Tonkvro»
Michiels van Kessenich vertoont meer h
vluchtighciti dan haar levendigheid (zie b.v:
n
11
.in
in
?<i|
achtergrond). Ken portret van den geestelijke, dut
y.ij ook schilderde, rechtvaardigt meer de ver
wachting dan y.oo'n kinderportret. Wat L'hurley
Toorop aangaat* haar werk tivfl, als steeds, meer
door sterk karakter dan als sehoonbeid.
Art i et Amicitiae, Amsterdam
Kunstbeschouwing
NATtn'RMJK vindt g«' liier \\erk van g~
kenden en. van bekenden aard. Noch
Jurres noch Luns verrassen; Sluyters geeft
bekends, Willy Sluiter- eveni'en». Westei-niaim
?Ittet hetxelfde, Wilm Wouters mist pil. De
?enigen, die ik daarom in dexe korte notities te
.el-ineldeli heb. y.ijn W. .Schuliinaeher om enkele
i'cHwr naakten: T«-ix«'ira th« Matton, t'ij in zijn
legunte teekeninyeii door te velen sleeds wat
>iulei*gaut: om y.ijn dieivn f/je den/eer uardigen
,yinnastis('erenden oerang-oetang. vlot en /ek«-r)
?iet voldoende is geVrd en niettegenstaandit een
leeds peis-ionlijk sc.liildvrijtje te lucht hartig
kordt vi» irbijgclo.»|-en. Teixeiru is een wat
veri.'i'irloosd teekennar dus ten eerste, wiens ironische
:avell in het pol-tiet ik y.eldell juist '/M' geschat.
iiöling is eveneens, op anderen trant dus. een
M-hi-ndig leckcnaar met minder persoonlijkln KI.
i'oeli is een uitvoerige tentoonstelling vnn «Ie tlrie
»'S]iroken teek«'iinars zeker iets. dat wij eens
uoeten yjen.
Beeldhouwers
EK is st-ITgeeli fout vast t e stellen, zoowel bij de
IIollMiidselle schilders als bij de beeld
houwers en waarop ik .reedt*' vroeger
opicrk'/Ji'im heb gein inkt. J let is eeii fout. die
.???rlkonit uit gebrek aan psychische belang
'elling in wat buiten henzelf gebeurt; het is een
.?wijs van opgt«.sl<»tenheid eer tlan levendige.
??i'stelijke belangstelling in de omgeving, in de
crs'ionlijkhcden. die vlakby leven en Verwant
io.'teti «ijn. of omdat zij van hetzelfde so«»rt toch
lijken te wezen, of omdat zij. wat nog nn-er
jemt. vnn hetzelfde vak zijn. In oen eenigsy.ins
Toiiisuh gesprek niet een beeldhouwer pas geleden, '
ntvirl niij de opm»rking: Werken jullie alleen
n voluit op b(?«*te'.ling? Waarom maken jullie
>iet. naast de bestellingen, de dingen.die gt»miinkl
? orden uit Vrije keus? Kn wanneer ge soms mndit.'
l-iiken. dut zulke zaken niet'..betnien'*, is dat nog
??en finanti'elu verg'Hsing »iok? liet was iets.
wat in dit goval eenvoudiger dan meestentijds
was om te zeggen, want de toeg«>sproken
beeld'n»uwer had reeds een paar bewijzen gegeven, dat
de/e tekortkoming hem ni.it g.'heel-on-al Verweten
kon worden. Maar toch verminderde wat hij dan
;il ducd, slechts op geringe wijs de tekortkomingen
Ier anderen. .Schilders Schilderen te weinig de
indcre schilders in Holland, te weinig de
muzi«ntun. te weinig de poëten; beeldhouwers
boet'???ren te spudnui'im de groot e prozaïsten van hun
d. te spaarzaam den eenzamen dichter; te schraal
.u zij met d«t borstbeelden der groot e physiei.
?? '? liiathenmtiei.
l»it is natuurlijk ooi; een bewijs van gebrek aan
ulgumeone cultuur in ons land bij do
kunstei-s; het is een gobrek aan belangstelling voor
i.-uien van'dun geest en van het govoel, zoodra
vallen buiten het door den- kunstenaar zelf
o«;fonde vak. Kr zijn gelukkig altijd
uitzon?!<en geweest en uitzonderingen gebleven.
<Vig» Kamcrlingh Onhos heeft twue uitstekende
?t t en geschilderd van den mathematicus
? ifost en «en vari dL-ns vrouw, Isalc Israëls
l"i'do het portret van Stcenhof. ce Don
"'?te im peu triste; Witsen toekende indertijd
'ilnmntond porti-et van Kloos; Van Lnity"
; -i-de wel eens een dichter m«ar tegonm'er
:<tden van uitgevoerde, bestelde portretten,
i-iig portretten zijn er gemaakt door
beeld--i-s en schilders van hen. die zij toch het
A" maken hadden ! Kr zijn hier en daar
zelf???lU-n genuvikt. maar er moastcn. daarnaast.
??en ttany.ijnlijk gotal borstbeelden vooral .
?iiilderijun bestaan van dichters als l*copold,
??'?. lleririëtte van der Schalk, van Adriaan
""H. van Couperus; Van Jlreitncr; .van
Wt ) "'*' I .« ' . T
Sw^tS^
f. 'ff.;.
*:, ,*^?-!4-'
' "^" ""
Tccfccn/ng voor Oe Groene van Th. Ortmann
POTENTATEN
tjiiffftflr-ift mijn [ten rcrfncnn.
tin n Zul /A' fnminiiiifi liifii'n.
'i btml kun brengen in tn'jn l\i'-i>»'n'
lHepeiibroek. den be/.ieldcii intelligentie van de
typische jt'uige eojuponisteii «-nz.
Is er te weinig verkeer, te weinig begrip, te
'w« iaig«Tkeiining. te weinig wanrtleering in Holland
onderling, te Weinig geestelijk spel? Iedereen leeft
te afzonderlijk van den andere, .en zien u ij soms
pogingen om de/.e af/.onderlijkhei.l en feitelijke
eeiizaamhtMtl op te heffen, dun krijgen wij de
..cult-ureele clubs" waar meubelmakers vnn niet te
grooto tioi-spronkelijkh id wanen op te treden
als Titanen (niet Titunia's) van den geest onwaar
de geest juist van' honk raakt; waar
dorr-spratttjes-van-acliter-de-horretjes tle bezigheid .wor
den van vleugel-lamme intellecten.... Natuurlijk
zijn du gesprekken in groote vertrouwelijkheid
de rijkst-voedende, maar het is toch. meer tlan
ooit hier!, in andere landen .bij opener geesten
feller geestesspel in de jolige jaren de gew»hmtt?,
der aanstaande leiders en talenten en der
volgeHngcn y.ich clean" tépraten. De grootsten daar
convorseeren" ttich een tijd-lang in hun leven.
en hier praten alleen de najoopers. en niet ttver
? het Vak, en niet over de nieuwe beweging, die zij
voorstaan; hier is de minder gewette g«iest minder
tuk dan elders op scherpe formuleeringen, of
geestige ? verwerping-..', op snellen aanval en weel'- ,
stoot; het is of' hier de langzame, dogmatischer
Ilollandsche 'prater altijd, lijdt onder het euvel
van den trageren geest, van de moeielijker ver
werkelijking vun wat hem bevangt. Hoeveel zijn
er in Holland ntot. die versttmrd wtirden 'dtior liet
floret-spel van'een luchtig en toch oplossend
pespr.ck; htiovele zoeken elkaar van verschillende
vak uit. in céii natuurlijk instinct ter weerzijdselie
A'errijking en ? hoeveel belangrijke beeltenissen
en portretten heeft ons dat reeds gescheeld eu
zal het ons blijven schelen?"Het is stims. of wij
schromen <»m elkander te erkennen en bij
elkaar baat te vinden!.... .
. PLASHC'ilAEUt
Teeg e paste kunst
CRIS AGTERBERG
(Kunstkelder, Amsterdam)
CIHS Actvrberg is een man. van \v!e markt, -i
thuis, wien «Ie fouten aanklev.-n van / ii
kwaliteiten. Van huis uit beeld houwer is hij
later meer ««n meer in
u'eriehting«lernijvi'rhei«!.*kunsten gegtuin. waarbij hem zijn veelzijdighi t.i
goed te pos kwam. iVx.t* laatste is niet steeds ??«?n
?voordeel., in -vele gevallen veeleer een nadeel
omdat zij /oo, licht tot oppervlak k igheitl 1,-idt.
Daar staat t«genover «lat Agt"rbi-rg in zijn plas
tieken, dagwerk, sieraden, ledenvork en/., vaak al
spelend, 'tot' aantrekkelijke resultaten ktmit.. te
'meer omdat liet onopzettelijke in zijn werk
onderst«>und wordt door een intuïtief aanvoelen en be
palen van vorm en kleur.
Van de talrijke materialen die hij zich ter be
werking koos heeft, naar het mij voorkomt, het
metaal hem de zuiverste kansen -geluiden* Men.
onderscheidt daarbij* wat de vormgeving betreft.
twee uitersten: het hoekige,(vnn,r vroeger) on het
sierlijke (van lie«ieii). Dit laatste Avint het van liet
eerste. oniiUil hot mimter gezocht aandoet.
Daartim luid Agterberg -beter zijn eubistiseh
theeservies (alle dcclen bestaan uit vierkante elementen
w»-lk«* tegen elkander aangeschoven zijn n passen
als in een pir/zle) achterwege kumu-n laten op
de/e tentoonstelling, wdartip t»vel igeiis veel van
tien la.itsten tijd n streven naar vereenvoudiging
«?n bruikbaarheid Verraadt. . "
O ... 'p
? ? ? j *.
CHAMPAGNE KRUG
La loute première marque
Ml
PII
UI
ar
u
r.
:(?
a
i
PAG. 10 DE GROENE No. MM
PAG. II DE GROENE No. 3014