Historisch Archief 1877-1940
K. !
HOE GEVAARLIJK SOMMIGE
GEVOLGEN KUNNEN ZIJN
Henriëtte van Eijk
Teekening Th. Ortmann
U l T ..K N A X T
Knakkfi'iiuui
Iaat si iets pultmn
-Uur.
J l ij /.at daar mot
whwkey to wippen
op OIMI hoogc» kruk.
Kn om lul hot n'u't 7.ijii óuittti' whtekoy
wns. on omdat i-r run unbi-kondo
juffrmnv nnnst h<-m aai in hrt groon,
wiptn hij i'unkolotM. En hij wipt o zóó
i'ookolou.4. dat !<? omviel mot v/u
kruk on a'n biwiien in de lucht, wnt
in onwaardig vund. wat 't .was. En
«Ie Bluo Cat Bal- is cun hnrtulüoft?
instelling, want ?/.(? lachten tdlumnal,
?m nlumind vroog of y.'n rnggogmafc
g.»brokim w.n, wat «toch hwl besfc
lift geval had. kunnen gijn omdat 2*11
.rügj^raat van ?achtin'cn '/ut, aan tic
k-uit van de hard» parketvloer.
Enfin, hij is opgestaan, wat Des- ?
uund Knal m.* livtur in kleuren eri
Keuren verteld hoeft. En toen ie stond,
hoeft do barman geglimlacht, wat
hom gok maakte, en hij schreeuwde
om de chef on verweet hem dat er
non poot te weinig aan z'n kruk had
gezeten, on de chef vroeg of ie moe
wilde naar oen achterkamer om wat
te drinken (wat tamelijk gek "klinkt
als, je al in een bar zit),; en luitenant
Knakkerman- Hop verontwaardigd
mompelend achter de man door een
gebeeldhouwde ? deur en verdween*
waarna er iets schijnt te zijn voor
gevallen tusschon Desnvond on de
onbekende juffrouw, die ie kende
van een vroegere vriend, en die haar
hoofd op een koperen me had gelegd
om te schateren.
Deamond, die juist een vrceselijke
rocoptio had meegemaakt bij een
gevaarlijke; gezant, en die tiog vol
rimpeltjes zat eri."zorgen, zei tegen
de onbekende juffrouw met een
frons: Lach toch niet '/oo. Hij had
d'iód kunnen zijn." wat haar out*
zettend boleedigde.' wat »e zei met
. int* Hflirils. 'Waar Deamond niet op
reageerde, waardoor- zo nóg schriller
werd, tot ze eindelijk zóó schril was
geworden dat luitenant. Knakkermnn
turug schoot door de gebeeldhouwde
deur en recht vóór Desrnond ging
staan on hom op z'n bril sloeg omdat
Se «nn vrouw belecdigde in zijn bijzijn.
Als Desrnond een minder soort
man was geweest, had ie luitenant
,Knakkerman oen slag gegeven, maar
mi gaf ie 'm z'n kaartje, en luitenant
Knakkerman zei sneeuwwit dat ie
een vriend zou sturen, en er viel een
lijkwade over dt^bar, on zo gingen
hun hoed halen, die ze voor elkaar
afnamen, on zo draaiden in doodsche
stilte door de deur met de portier
naar buiten.
Dat was 's middags vijf uur, en
om zeven uur stond Betty aan de
telefoon omdat ze hot gehoord had
van do broer van iemand anders. ?
Théroso." zei ze, ,.je moet alles
weten.?Desmond on jij.... Hij
gaat duolleeren in de omgeving van
Overveon. Morgenochtend om zes
.uur." Toen volgden de bizondorheden.
Van Ratburgh en Fred (juall waren
de secondanten. ..Die zitten nu in
hot bovonzaaltje van Uet Spaansche
restaurant te eten om a Hos af te spre
ken." zei Botty. '
Ik stamelde iets schors.
..Met een revolver." zei Betty.
..Mot twérevolvers. Ik heb ze zien
liggen bij Van Ratburgh. 7e zijn
stapelgek." Toon ontvouwde zo iets
geniaal», en ik zei: ..Goed. Dadelijk,"
on omdat Papa en Mama juist aan
tafel waren, stuurde ik mademoiselle
met oen boodschap onder de soep
om te zeggen dat ik er niet was,
haalde stil Papa's revolver uit de
boekenkast, die ie alleen maar ge
bruikt Om dieven aan het schrikken
te maken en die heolomaal gevuld is
met losse patronen, sloeg een mantel
om en een hoed. en reed weg in de
richting van Betty, die ik afhaalde.
We'waren allo twee erg zenuwachtig.
Botty zag spierwit' onder een
roodfluwoolen barctjé. en bibberde in
haar marter; ik beet zwijgend op
mijn tanden.
Het zijn heel mooie revolvers,"
zei Betty. die soms net praat nis
iemand zonder hersens. 5Co hebben.
zo lk persoonlijk gebracht on geladen.
Anno jongens....- '/M liggen /.ooinaar
bij Jan op tafoj in de bibliotheek....,"
on ik zei: Jan van Itatburgh moest
zieh schamen. Je mag iemand niet
holpen met ooti -moord. Dan ben je
oen heler. Dat is strafbaar." Toen
stonden we stil op de hoek van een
graeht on stapten uit. Ik had l'apa's
revolver in een groote tasrh ann mijn
nvm. Betty, die indertijd een
damesschictcursiis aan de Burgeiwoer heeft
gevolgd, had ook iets mei» gebraeht.
Di» bedoeling was twee
inensehenlevons te redden met een klap. Omdat
Van Katburgh zat te eten in do boven
zaal van het Spaansche restaurant.
was ie niet thuis. We zouden ons met
een list toegang verschaffen tot de
bibliotheek, waar Betty, die haar
diploma schieten heeft, de scherpe
patronen uit de woderzijdsche re
volvers zou halen on vervangen door
de losse van ons.
Het huis van Van Hatburgh is
stokoud. Aan een kant staat het op
een hoek. In het midden zit oen
dubbele stoep, en hU heeft een
vlaggestok en een witgestippcldèhuishoud
ster met een gebit, die door de boven
deur kook toen we bolden.
Komt U binnon, freules," zei zo.
De jonker is niet thuis. Kan ik U
misschien met iets.... ?"
Nu was die huishoudster weliswaar
half gek -van ouderdom, maar tóch
kostte 't heel wat moeite eer ze ons
alleen achter liet in do studeer
kamer. O," zei zo, U bedoelt do
bibliotheek " Ja," zoien wij.
We moeten een boek zoeken. Een
paar boeken.... Hij weet er van."
VM draaide de lichten aan, sloot
do groene gordijnen, on slofte aarze
lend weg op een paar bottine's naar
het sousterrain.
Nu gauw." zei Betty.
Ik hield do wacht bij do -deur.
..Hou die loop niet naar. me toe."
sist t; ik angstig, maar toen scheen
hot gevaar al geweken. We gingen
naar beneden, waar do huishoudster,
mot oen stoof op oen blauwe
tegeltjesvloer zat. waarvan ze beleefd opstond
om ons uit te laten. Er komt van
avond alsmaar bezoek voor de jon
ker." zei zo pratend. Alsmaar voor
do bibliotheek-.... Eerst kwam me
neer Knal terug toen iedereen weg
was. Voor een wetboek...."
..7/n testament." dacht ik triest.
En toon." ging 't ouwe monsch
voort, kwam meneer Knakkoiman.
l)iu wilde iots opzoeken in de groot o
bijbel."
Diep onder don indruk verliet en
we het huis.
Ik had mijn plicht godaan, maar
om oen-uur of elf kwam er ineens
een zware slag. Dat was naar aan
leiding van ongeregeldheden in de
krant. Papa ,zei: ,.l.nul zo maar hier
komen. Ik schiet zo pardoes neer."
En ik zei: Maar u hoeft toch geen
chte kogels?" En Papa zei dat ie
natuurlijk echte kogels had, omdat
jo als bestuurslid van do Burgei-woer
een voorbeeld moet geven. Een
man ten manl" zei ie fier. liet oif
onzer Vaderen l Als ik schiet schiet
ik raak!" Do aartjes op z'n slaap
stonden bol van de geestdrift, en
daarom zag ie niet dat ik Hjkwit
naar do telefoon holde. Maar Betty
gaf geen gehóov. En Van Ratbiirgh
gaf geen gehoor. 'Kn do nacht begon
als een angstige droom'. Ik ging aan
gekleed zitten en besloot- er voor te
.zorgen om vier uur met mijn wagen
voor het huis van Van Ratburgh te
staan, vanwaar Desmond zich zou
verzamelen om naar Ovorvcen te
rijden. Quall met Knakkerman ging
over een andere route. Wat ik precies
wilde,' wist ik nog niet» .
Om tegen vieren sloop ik wpg on
kroop in' mijn wagentje, dat voor do
deur was blijven staan, maar er was
iet» mot do motqr, on het begon al
te' schemeren toon ik eindelijk aan
kwam voor hoi huis op do hoek van
do gracht. In hot licht, van mijn
lampon aap k nog juist do weg
schietende achterkant van Desmonds
kar. Te laat!" Als oen doodsklok.
Ik begon toeterend te volgen. De
minuten schoten voorbij. 'Als oen
Walkürc hing ik
MllllllHIIIHIHIIlmlMlimilllllHIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIMIIIIIIItlllMli
over hot stuurrad
l IK ZEG ..
ruillllHMIIIIIIIIHIIIIIIMIIHIIIIMMIIIHHIIIIIimlIHIIIIIIIIHIIIIIIIIIIII
De geest van Plet Hein
in de Haagsche Bureaux
Geachte Kcdaitie,
IX de memorie van antwoord aan
do Eerste Kamer deelt do Minister
van Economische Kaken mode, dat
onze handelsvloot te groot is, zonder
nochtans een steekhoudend argument
hiervoor aan t o voeren.
Weliswaar heeft de ongunst der
tijden do Xederlandsche reoderyen
gedwongen een gedeelte haror schepen
tijdelijk op to leggen en een ander
gedeelte togen af braak prijzen ? van
de hand to doen, doch zijn dit redenen
om kalmwog to beweren, dat eon
gedeelte onzer vloot, sedert eeuwen
de room onzer natie, eenvoudig ge
sloopt moot worden en dat de
Nederlandsche vlag van de zee moet ver
dwijnen?
Hoe weinig besef hoorstrht er in de
regoeringsbureaux vin het wezen
on do belangrijkheid onzer scheep
vaart ; wat oen verbluffend gemis
non waai'deei'ing voor de energie.
do kunde. ,hot uithoudingsvermogen.
do onversaagdheid van hel varend
personeel, voor do voortreffelijke
technische outillage en organisatie
.onzer vloot, voor do* voorzichtigheid
cojier- en den ondernemingsgeest
anderzijds onzer recdei-s. waar toch
de gohoole wereld ons «uu benijdt !
Hel is ontstellend to /.jen. met welk
oen gelatenheid ons volk zijn eigen ver
val tk monst rooit; zelfs uit Amsterdam.
, do fiere stad mot hot groot verleden.
klinkt nauwelijks nog oen protest.
Men raadplege eens 'de statistiek:
do Noren, oen klein volk zoiider
koloniën, maar met een vloot, die
por capita eenige malen zoo groot
in het lichter wordend licht. Huizen.
open velden, hoornen, wegen....
Aan het eind van een klein zijwegget
j«stond de rooie auto van Fred Quall....
Wat or tóén gebeurd in, weet ik niet.
Zo gaven me cognac en natte doeken
op mijn hoofd, maar stil, achter
mijn rug, zijn ze tóch gaan staaii
duolloeron. Ik hoorde de schoten.
tweemaal drie, en sprong, gillend o]>
van do dauw waarop ze me haddeti
' neergelegd.
Stel jo niet aan," zei Van Hat bui gh
teleurgesteld. Er is niets, gebeurt)
'/M hebbon alle twee in de-lucht w
schoten."
Ongelooflijke ridderlijkheid." 'w.
Fred Quall schuddend. ',,Vnn weeis
züdon."
Later, weken later, zei ik tegei»
Desmond toen we ons verloofd» n.
dat ik liet niet begreep. Hij wn>
dronken van geluk, en we hadden
champagne gehad op do goeio afloop.
en hij zei dat ie in de lucht had ge
schoten omdat ie tóch* wist dal'
luitenant Knakkennan hrrn niet z«*ii
raken, omdat io do avond van t<
voron stilletjes bij' Van llatburiijl*
was geweest om do oehto kogels uil
Knakkornian's revolver .te verwis&eli-i
met losse. Maar waait m hij in d<
lucht geschoten hfoft, wet-l ik niet.'
zei ie drinkend. ?
. Toen daagde omvat in mijn hoofd.
Ik glimlachte, en zei dat. luitenant
Knnkkoinum dien avond Óók stil let je.*
bij Van Ratburgh was gtweest.
HU wilde, iets opzoeken." /.ei ik.
In de bijbel....",.
Maar déechte kogels van J'«| ?
heb ik verder buiten besehouwin^
gelaten, omdat 't zoo droevig is a.l>
je bedenkt hoe gevaarlijk
gevolgen kunnen zijn.
OP- EN AANMERKINGEN
UIT ONZEN LEZERSKRING j
[?illMIMIIIIMMIIIIIIIIIMiniMIIIIMMIMIIIinilMIIMiniMMIIIIIII
j- als de onze! Noen, duizendmaal
i?, on, onze vloot is niet te klein voor
»!?? zeven wereldzeeën, eerder is hot
(..i-maat van de manneke* achter de
l' aagschc lessenaars to klein !
A. WEU.IXH
Muarl 1933
Operrbrlef aan*Ir. S. H. Stoffel
Geachte Ir. Stoffel,
|N' uw verliandeling getiteld:
Onder' nemers en ordening (in ,.De Groene"
v s n 2 Maart) hebt u velen mcnschen een
v >ede les gegeven. U hebt hun een blik
«! icn slaan op de vele moeilijkheden, die
f n ondernemer in een groot bedrijf te
overwinnen heeft. U beschreef op
synipathieke wijze déschool der ervaring en
ir t te uw twijfel over het slagen der
]> -gingen, die dilettanten in den laat -it en
t:;<l aanwenden om ordening in den
iii.iatschappelijken chaos te brengen.
J Jst omdat u bij mij vertrouwen hebt
p wekt, durf ik u enkele vragen te stellen
v uw hulp in te roepen.
/.iet u een uitweg in de
tegemvoorili-^e ellende ?
Dat er ellende is. kunt u van een
«hoolart» in Rotterdam, die dagelijks
vrkcort met de kinderen en hun ouders
ir. de armste wijken 'van de stad. gerust
ic'jnemen.
U kunt u mogelijk wel indenken in
v Ik een benarde positie de intellectueel
/: h bcvintlt, die door zijn ambt in nauw
« itact is met het lagere volk. die
n ..-ólutic snel ziet naderen, die
tcgclijkurti l dag in dag uit de overheid ziet
vusiif iden aan verouderde begrippen t;n
h. ir besluiten ziet nemen, die de
vulks« -K-aar t ernstig benadcclen.
U kunt dan ook moeilijk anders
vertv. chten dan dat die intellectueel tic
i«\ .-rlicid wil waarschuwen, een anderen
u- 3 in te slaan alvorens het te laat is.
Weliswaar hebben waarschuwende
hcrV"- mers in de voorperiodeh van vroegere
r. 'olu t ie.s nooit voldoenden invloed gehad
u:i. de naderende revolutie te voorkomen.
U ch zij hadden hier ook minder kans
v< ir, omdat toen de wantoestanden nog
pi atsclijk \\7ircn en zij de plaatsen, waar
ilti wantoestanden hccr.schtcn. door
gc'br< kkigc berichtgeving 'niet bereikten.
Nt zijn de wantoestanden alg'einccn. en
']<. middelen om daarin verbetering te
t>r> ngen kunnen dóór de volmaakte
btr: ichtgeving een ietlcr Iwreikcn.
v.'u wij tegenwoordig zeer nauwkeurig
?Aiien hoeveel graan, rijst, suiker (om
ni.;.ir met de hoofdvoetlscls te beginnen)
"p een bepaald tijdstip op aarde aanwezig
is lijkt mij ordening der productie en
onicning der distributie niet meer
on
k smeek u letterlijk om uw rijpo
«r\ iringals ondernemer in dienst t c stellen
va i die noodzakelijke nieuwe ordening.
Ik incck u mee te helpen aan den opbouw
<!i- nieuwe maatschappij. Het opstandige
volk moet een door vaklieden' minutieus
uitgewerkt plan vinden, dat feilloos
we: kt alvorens de revolutie daar is. Die
val Heden zullen dan natuurlijk, hoc
nii.'-ilijk het hun ook zal vallen, verouder*
<!<? begrippen als ,, winstbejag,
kapitaalvo ming" c.d. overboord moeten gooien.
Als u met minister Colijn wilt wachten
tot die plannen uit de maatschappij zelve
kouten, zouden u ch minister Colijn
*c! eens voor geweld plannen kunnen
komen te staan, waaraan alle
bczadigdbi l, alle redelijkheid, alle vruchten van
?w rijpe ervaring ontbreken. Kn dan is
k-t voqr. ons allen te laat.
f 't,
Met de meeste hoogachting, Uw
httcrdam J. A. v. D. STARP, kinderarts
IN de
plaats
de rubriek Ik zeg...." Is
voor uitingen van lezers,
voor zoover zij van .algemeen
belang zijn. Inzending kan plaats
hebben tot Dinsdagmorgen. Bij
dragen, die niet kunnen worden
opgenomen, worden
teruggezpnden wanneer porto hiervoor bij
de kopy Is Ingesloten.
Binnen enkele weken begint het nieuwe
Haagsche Detective Feuilleton van Ivans
Hierlangs afknippen en verzenden in open enveloppe, gefrankeerd met /V2
etOndergeteekende wenscht zich voor het jaar 1935 te
abonneeren op DE GROENE AMSTERDAMMER"
WU iloh nu abonnotrt botialt voor d* ovtrblljvtndo 9 m«and«n f 7.80
Naam..,
Adres....
Aan de GROENE
AMSTERDAMMER
Keizersgracht 355 ? A'dam-C.
Postgiro 72880
Gem. giro G ICOO
Telefoon 37964
J*""*''
IKROP!
?/i,,
Ité's
aio ii
GOUPON
U gelieve mij gratis, franco
«n geheel vrijblijvend Uw uit
voerige Linguaphonebrochure
omgaand toe te zenden.
i ,
NAAM:
ADRES:
Bijvoorbeeld
SPAANSCH!
Spaansch? Ja, in drie weken kunt-U zich in de
Spaansche taal verstaanbaar maken, maar... allén
door de Linguaphone-methode.
Linguaphone leert U iedere taal spreken zooals U
. Uw moedertaal leerde... door luisteren en nasprekenl
Een eenvoudige, doeltreffende methode, een belang
wekkende vinding en... goedkooper, want de kosten
zijn slechts 50 cents per lesuur!
Wij zouden U zoo graag, vrijblijvend, meer vertellen
van ons Instituut om vreemde talen correct en snel
te leeren spreken. .
Als U bijgaande coupon even-uitknipt, invult en op
de bus gooit; zenden wij U gaarne gratis een
proefcursus en uitgebreide brochure.
. Leert talen door'de Linguaphone-methode; Uw
zakenbelangen eischen he)t!
SPUI 23-27 AMSTERDAM C TEL 31749
a 23
'««iet
nm
Olhltt
[kloi»
. flat hi;
t
UBË.
i!
DCl
w
tiet
vet
#11
«?
Sn
en
in
ar
9.'
l"
JS
'i
PAG. 18 OE GROENE No. 3016
PAG. 19 OE GROENE No. 3016