Historisch Archief 1877-1940
'V'
i i'
i i
r
I.
l
r
i
i
?j
r
e
r
e.
l
r
v
t'
c
Hygiëne en sexueele moraal Sexueele hygiëne jen moraal
PROF. Dr. TH. M. VAN LEEUWEN
Hoogleeraar te Utrecht
DE hygiëne, dio op velerlei gebied groote
vorbutcringon heeft gebracht en terecht eun
gezaghebbende wetenschap is geworden,
strekt haar bemoeienissen in toenemende mate uit
over het terrein van het geslachtsleven: voorko
ming en bestrijding van geslachtsziekten; rasverbe
tering door geneeskundig onderzoek vóór het
huwelijk en door sterilisatie: kinderbeperking ten
bat o van individu en gemeenschap en hot daaraan
verwante abortusvraagstuk; sexueelo opvoeding
on voorlichting, e.a.
Meer dan op eenig ander gebied der hygiëne moet
de hygi -nibt, die zich beweegt op het terrein van
hot sexueele leven, zich ervan bewust zün, dat hij .
niets mag bevorderen, wat in strijd is met de
sexueele ethiek, en dat hij zoo mogelijk moet bij
dragen tot verbetering der sexueele moraal.
Ten alten tijde is er afstand geweest tusschen de
theorie der sexueelo ethiek, dio den hoogsten
vorm van sexueele beleving als ideaal schildert,
eu de soxueole moraal: de praktijk van het
dagelijkseh leven, die wM het doel kent en de richt
lijnen weet te trekken, maar nooit erin slaagt,
het doel ten volle te bereiken. Elke tijd kent
zijn eigen sexueelo moraal, die als een mode met
suggestieve kracht bepaalt, wat mag en niet mag.
wat fatsoenlijk en wat onfatsoenlijk, wat zedelijk,
eu wat onzedelijk te achten is.
Deze afstand tusschen theorie en praktijk,
tusschen leer en leven drijft iedere nieuwe generatie
opnieuw tot hervorming der sosucelo moraal, ten
deeb als verzet tegen traditie on conventie, waar
van de waarde door hen wordt onderschat omdat
dozo voor hen niet het duurgekochte en doorleefde
is, maar het overgeërfde en het ingeprente; ten
deele als bewuste wil, den afstand tusschen het
nagestreefd5 en het bereikte, tusschen de normen
van zedelijkheid en van zeden, te verminderen.
De stelling, dat de hygi-nist rekening moet
houden met de sexueele ethiek is geenszins in strijd
met een andere stelling: dat do geneesheer geen
moralist mag zijn, d.w.z. dat hij al zijn zieken
hwft to behandelen zonder van cenig zedelijk
oordeel te doen blijken; wat voor den hygi mist
betcekent: zonder om den aard eoncr ziekte aan
de behandeling eenige belemmering in den weg te
leggen. Dit mag evenwel niet ertoe leiden dat op
grond van oischen der hypi-no ooit een wijziging
van levensbeschouwing of een verandering van
sexueele ethiek verlangd zou kunnen worden;
De hygi -nist, dio zich beweegt op hot terrein
van het sexueele loven, moet dus rekening houden
met de sexueelo ethiek en met de sexueele moraal
van zijn tijd, vooral omdat hij invloed zal uitoefe
nen op de ontwikkeling daarvan. En hoo zal men
kunnen helpen opvoeden tot hoog en rein moreel
leven op scxueel gebied indien men zich als opvoe
der min of meer in het onzekere gevoelt omtrent du
vraag, wat nu eigenlijk goed en wat kwaad is?
Xu is het onmogelijk, van een volk, dat nog niet
tot n gedachte U gelijkgeschakeld, te zeggen, welke
de inhoud der sexueele ethiek is; maar toch meen
ik te mogen zeggen, dat als de hoogste en de boste
vorm voor de schoonste ontplooiing der soxualiteit
algemeen beschouwd wordt het monogame huwelijk.
met uitsluiting van elke sexuoele gemeenschap
buiten huwelijk, als zijnde den mensch onwaardig.
De hygivnist, dio het vraagstuk züiver-biolo
gisch beschouwt, kan zich van ganscher harte
bij deze doelstelling aansluiten: n voor do har
monische ontwikkeling dor scxualitait als factor
in liefde en voor de opvoeding der kinderen in oen
gezin, waar dczo hun natuurrecht kunnen uitoe
fenen, kinderliefde te go ven aan, en ouderliefde
te kunnen ontvangen van ,,dc opvoeders bij do
gratió Oods".
Moeilijker is het voor den hygiënist, een inzicht
te krijgen in do aan chakeeringèn zeer rijke sexu
eelo moraal, van onzen tijd on in do waarde der
hervormingen, dio daarin worden voltrokken en
aangeprezen. '.'".?'
Als voornaamste punten zie ik: vooreerst oon
ernstig zoeken naar verbetering van de gonmkkol
kaantoonbaru tekorten (o.a. to schatten aan den
omvang -der welig tierende en openlijk verdragen
prostitutie) door betere huwclijksvoorberciding
en betere huwelijksbeloving. Betere
huwclijksvoorberejding: ook in de opvoeding wordt dt>
beteokenis 'van het sexueele leven erkend en door
verbetering van de leiding en do voorlichting in
goode banen geleid; de .gelegenheid tot elkaar
V
| Twee menschen, vokgenooten twee inzichten'. |
| Nadat, prof. Van Leeuwen op verzoek van De |
f Groene" het eerste artikel had geschreven, ont- f
| vingen wij van den schrijver van De sexueele |
| revolutie" de tweede bijdrage, die een tegenhanger |
| is van de eerste. Onze traditie getrouw, belangrijke |
J vraagstukken van meer dan n zijde te doen |
| belichten, drukken wij belde artikelen naast el- i
i kander af. Aan de lezers het oordeel. \
riMIIIIUMIIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIIMIHIIIMIIIIIIIMIIIItllllllMIMIIIIIIIIIIMIIIIIMIMIIIUIIMIÏi
lecren kennen wordt bevorderd en naar nieuwen
stijl in den omgang wordt gezocht; daarbtf gaat
vooral do jeugd tot het uiterste in haar eisch van
een levenshouding, die tegelijk wereldbeschou
wing n leefregel moet zijn; conventie en tradi
tie worden waardeloos geaoht. Dozo eisch van
z.g.n.- eerlijkheid wordt ook gesteld ten opzichte
van de huwelijksbeleving en echtscheiding Wordt
vrij -algemeen aanvaard als het geneesmiddel voor
het zieke huwelijk. De beperking van het kinder
tal is een algemccnaanvaarde mode geworden.
Naast dit ernstig zoeken naar verbetering zie
ik een ernstig dwalen: de gezonde belangstelling
in hot sexueelo leven wordt ontwijd door een
overproductie van do drukpers van grootendeels
inferieure qualiteit in den vorm van
quasi-wetenschappel'yke voorlichting on van oppervlakkige en
gekscherende berichtgeving, die het schaamte
gevoel helpen vermoorden; do omgang tusschen
de sexen wordt gekenmerkt door een vrijheid zóó
groot alsof hot verschil in geslacht een te
verwaarloozon grootheid ware; het gezag van con
ventie en van dwingend ouderlijk gezag is niet
vervangen door .anderen steun van rotsvaste
overtuigingen en van de autoriteit van ouders,
die daarvoor zelf gestreden hebben; het geloof in
de waarde van het huwelijk is ondermijnd en hot
geneesmiddel der echtscheiding Werkt bij de voor
bereiding tot het huwel|jk als vergift; do opvoeding
word^ door de kleinheid van het gezin een steeds
moeilijker taak; door de voorbehoedmiddelen
wordt geslachtsgemeenschap op steeds jonger
leef t ijil on op steeds grooter schaal bevorderd:
in alle opzichten een te veel on te vroeg l
Van vele zijden wordt bovendien aangedrongen
op een devaluatie van het lief dele ven, op oen
verlaten van den gouden standaard der sexueele
ethiek: de huwelijksband worde vervangen door
elastiek, rekbaar genoeg voor drie of vier; sexueele
gemeenschap tijdens de verloving of in vriend
schappelijke verhouding, als experiment, is de
beste huwelijks voorbereid ing (een systeem van
liefde op afbetaling: eerst het genot, dan de
moeite!); legalisatie van het veelvuldig gepleegde
dooden van de door de moeder niet gewenschte
vrucht is noodzakelijk (omdat deze misdaad bUna
steeds ongestraft bluft); de invloed der ouders
worde zooveel mogelijk door vak-paedagogen over
genomen (en de ontbinding van het gezin bevor
derd); do vrouw heeft recht op moederschap (met '
miskenning van het recht der kinderen op een
vader); het sexueele leven der sexueol-mtsmaakten
geniete gelijke waardeering als dat van de ge
zonden ; de minderwaardigen (naar wiens
waardenol-doel?) moeten door sterilisatie worden uitge
sloten van de voortplanting.
Temidden van al dit Boeken naat' verbetering
en van deze lawine van leuzen nmct de hygi-niat
zijn middelen kiczon met den bc'wustun wil, niet
alloen om alles na te laten* wat aan oen veredeling
van het sexueele leven in den weg kan staan
(hU zal dus niet streven naar ?reglementeering
dor prostitutie of naar keuring dor zich
prostitueerenden; hy zal niet aansporen tot hot gebruik
van próphylaetica tor voorkoming van besmetting
bij buitenechtelijke geslachtsgemeenschap; hij zal
elke voorlichting vermijden, waarvan een ver*
keerde suggestie als -bij werking kan uitgaan); maar
ook met den wil te bevorderen alles, wat streeft
naar een dichter benaderen van het hoogste.
Vooral van botcekenis is daarbij de voorlichting*
der voorlichters» dat zijn allen, die de jeugd kunnen
heipon bij -hun streven, zich los te maken van
eiken dwang, die door henzelf niet als heilzaam
kan worden aanvaard voor het benaderen van hun
doel: te komen tot «en betere methode van voor
bereiding tot een beter soort van huwelijk.
TH. M. VAN LEEUWEN*
PAG. 4 DE GROENE No, 3016
Dr. P. H. VAN
Arts te
ER bestaan etikelo woordcombinaties waar
ik een diepen afkeer van heb, omdat ze
onwaar zijn. Deze onwaarheid berust op het
feit dat men in die combinatie het
zwaarstwegende woordeen tweederangsrol laat spelen en
den nadruk legt op het andere woord, dat slechts
van ondergeschikte waarde is. Als zoodanig noem ik
b.v.de uitdrukking medische fatsoensleer". Er be
staat geen medische fatsoenslcer"! Er bestaat
wel oen fatsoensleer, maar die geldt voor iedereeen
zonder uitzondering, ook voor medici.
Zoo wordt er deze laatste jaron veel gesproken
en geschreven over sexucelc moraal". Ook dat
woord heeft een zelfden kwaden reuk.
Sexueele moraal! Alle famUievaders en
pacdagogen van een vorige generatie hebben dat begrip
als een banier voor zich uitgedragen. In naam van
oen door hen zelf uitgevonden scxuoclc moraal
hebben onze voorvaderen stellingen verkondigd.
krachtens welke zo do gemeenschap hebben ge
gevormd, wetten uitgevaardigd, on hun kinderen
opgevoed.
Het oogenblik is thans gekomen om een kort*
rekening op te maken en na te gaan wat wij.
ouderen, met onze sexueele niotaal, die zeer
zeker nooit de moraal van alle eeuwen is geweest.
bereikt hebben.
Op ons, ouders, heeft de plicht gerust,
onz«kinderen op te voeden en zo voor te bereiden
ojden strijd om het bestaan, opdat zo niet zonder
verdediging blootgesteld zouden zijn aan al di<
tallooze vergissingen en kwalen, waartegen ecu
redeiyko opvoeding een meiiwh beschermen kao
Bestaat er n gebied waarop men moer fouten ei
vergissingen kan maken dan op dat van de sexun
liteit endc liefde?
En wat hebben de meesten van ons van dez«
opvoeding terecht gebrat4ht! Onder voorwendset
van hun onschuld te eerbiedigen en ze niet to'
ondeugd te willen aansporen hebben wij onz«
kinderen gewend aan misplaatste geheimzinnigheid..
Wij hebben hun de waarheid verborgen in me
gewaagde toespelingen doorspekte gesprekken. Wij
hebben ezelachtige geschiedenissen verteld vai*
in de kool gevonden of bij den handelaar gekocht.
kleine broertjes. Wij hebben de jongens 'afgezon
derd van de meisjes ei» hun allo gemoedelijk verkeei ?
ontzegd.
Ons stelsel van leugens heeft slechts kunue-i
leiden tot het opwekken van een ongezonde nieuws
gierigheid. Wat tot hun meerder welzijn ouders «i
onderwijzers hun op» juiste en wetenschappelijk
wijze hadden kunnen leeren, daarbij nadruk leg
gende op de gevaren die sommige slechte gewoonten
opleveren, hebben ze vroeger of later geleerd ui1;
den mond van vriendjes, maar dan op een verdraai
de, onvolledige en gevaarlijke manier.
Oude, bekrompen zedelijkheidsbegvippen ei
datgene wat wtf sexueele .moraal" noemden
zijn nooit instaat geweest, de uitspattingen van<>"
machtigen dezer aarde in te toornen. Ze hebbe'»
alleen maar de femelarij verergerd'on een slui« >
geworpen over het geheim hunner alcoven. 15n d»*-1
laatste was tenslotte heel gelukkig.
Maar. hoeveel wanhoop, hoeveel nutteloos UM-<!
hoeveel ongemotiveerd berouw, hoeveel otitaai
dingen, zelfmoorden en misdaden hebben ze ui"-;
veroorzaakt bij de zwakken eu opreehU-n. l»ij d<!
angstvallige!!, diu vergiftigd wei-den dooi- een
<>|voeding welke vci-vuLscht is niet do bestanddeel»-*
van oen primitieve en barbaarsche wetgeving, t'« '
overlevering uit.vroeger tijden, diu alleen ii"g, UUIM
onze aandacht verdient .al»' merkwaardigheid! K"
toch knielt d« gewone monsuli, onderworpen, ver
blinde en bedrogen slaaf, nog altijd maur in ann
bidding er voor neer on siddert alleen al bij
i'gedachte, .dat uien de,ooi-zaken van j&ijjn knecht
schap zou duwen bespreken.
Een ellendige on tegennatuurlijke opvattin*
van h'pt begrip ..eer" in daaruit wow ? voortge
vloeid. Men acht het niet qntcuitmd ziju honger i«
stillen, zijn dorst te losschen, graag zuivere lueM
in te ademen on te genieten van de stralende zon..
Men acht het wel onteerend, vooral vooreen Vrouw.
aan de opwellingen van hart en zinnen geho.-i
te geven buiten de in een verouderd wot-boiK
willekeurig getrokken grenzen, en to voldoen ani<
geslachteiijko behoeften dio bij een gezond muil*'1'
«ven dringend als noodzakelijk zijn voor enn geluk
kig moreel en physiek evenwicht.
Terwille'van haar eer" veroordeelen talloovy
HOOG
lc Jen
'l _'?? Hli'isjcS. illMil' lili'l'k/llclll ril
.j! tstorhttMl ViM'li'i'lil. 7'U'll /rif lot «-ril Yl
l. laan. iinu'.al ?/.«? dm liruiilsrliat n'u-1 |H-/JI|«'II
iii«'. |. /.??ir.snnii di- Icrlijkstr i>iiil«Tli;iari»'>^i>lijk iniuikt
man Ie kini|)i.|i. Vjimilirviulei-s \vurdrn l«»l
ir «ItleliaafS ..it||| (Ir rrp va 1 1 Illlll IIIUIIU Ir WTrkrii".
\' Irrcuiiiakrii rriiriiulr aan liun Irvrn onutiit zij
... rtülmnde" nirt kunnen venh-ageii. Hit is liet
r, 'iltaiit, dat wij nirl on/r ..srxurrlr moraal "
li >lu«n wel ou tt« bciviki'ii.
De sexueele revolutie
.?T^KCiKX dit alles is de nioilrrnr jeugd m
opl stand urkonirti: i«t«n Hcxiu't'lt» iwoluth- is
?. ijj zich te Voltri-kktMi.
i!ij di«zo revolutie maakt genoemde jeugd gi^iotv
,: rlleudigo fouten. Kukelen vau ons. ouileroii.
?/. K Ir u huur daarbij misschien kunnen leiden en
v. i voorlichting kunnen ilinirn. Maur idj hebben
?l <r het raJil n i cl meer In,: Wij, die nop do
..sexuf. ? inoi'Hul*' van vóór den weivliloorlog lirhben
u- .««nd. ilie peori wri-kelijke moraal was. haar
n schim niet slaafs hebben gediend, maar toch
<>? :. /.eker niet onzon laat sten druppel hartubloed
_?? .oven hohbeix om haar t o best rijdon, wij dio niot
, ? ?!? die bostfijciiiig mot vrojujde drsnoods dp
u vangen is x.ijn ingegaan of tuis aan verguizing
.. t- voor hoboen prijs gom?von wij hebben
voor.?«:? -«l het roeht vorloron. onzo stom hiorin to
l:r -n hooi-..ii. Ons past slechts te zwijgon oii in
«|i l>«n ootmootl lu-t liocifd te bnigon. Kn do jeugd
in «-t «/olf maar y.ion hoo zij <U>%o vovolutio ton
.i '!«? vocht on tracht on door haar oigoii goinaakto
i- ion wijs to wonlon. .Kn dat 7.-M /.o ook wol !
\llocit' op órn onkol ^rrhird liobboll wij lio|» hrt
i. -il mor to spivkon. oli «lat is «i|», hrl, p>hiofl van
i. ^rxuerlo li.vjrit'Ur. Wij kiiiuioii on ino^on dit
l- H «looi- onzo grooto kriinis van foiton rn
tor-' nlrn op dit £rhir<l rn dol! VoiH'S|»rona. ilirli wij
l i'hij 1r^,>n<ivrr hot joiuforM ui>sl:u-lil lirhhrn.
Jol. is ooi i vaslsiaanil frit. «lat- onili-i- «i- vor-.
'>? Tilo !iy^i..|iisclir |u'<slan«lrii. v.i M I.M l> \\-jj
«li<!? . 'UWool-iliit krlllirll. «Ir WrfrM lailUAMIIIii MIJIJII'
/? k«-l- liaai' relt ilfri^rinlr nvrflicvolkiliu t ooi l rij ft
t -lal ooii £«parifirooi'<li> maal schappij, illó'ilh
\' tl^tllk Ilirt lllrrf ilonf inoolil OII jTOWolil /.al
V.' i -M oplussrli. hrl o|i rrll ailiirfr inanirl' yjll
<i Irll.tfaclltril to ilorll. j|r| is rrll Vllst stjljllltl
!'??!' dat,, jils a«-vo|«; van dr/r ilrriurn<loo\vHio\<i|.
M . in dr nirrstr laiulrii van l-liiiMjia |«-t aantal
.-.f ...i-),. i, tr^rii\vooi-ili^; bewust l>i-|ii-rkt \v<»i«it.
l:it,'|lot. p'liiMU'trrijrrl' in Volr rl-vail ivods oildri'
vinti^ i M -r ilnixoiiil imvonofs is yrtlaal*!. (liet dij
ir|| reilt (T nllp-looflijk Vrrl l'olll.rll ril
Voliifion bopian.
t is oon vaststaaiul foil. ilal «I.- i-laiiilostioiio
?i- ijvjiiK aan tall<io/.<. vrouuvn li-vi-n rn
^r/.un»'.'"l kost. («'ooit' '/.ir k l r. /.rif s nirt ili- lulu-milost».
,lt- ,1 /oovr«'| slacht offors. Op dit urliicd. maaf ilan
" uitsluitend on allooii op dit ^rliii d. im-p-n \vij
?' waarsclunvond.!' stom laton liooron rn aan dr
l" irroii raad rn vooi-lidiliiiK' «rvrn, ?
'» liMiilomo U<>|ir«..«iklllldo stelt ons liirl'tor in
?' 't . ,Xij llrrfl l'rrds i-rll llrlnll^rijkrll \Vr^ ..«f
«of; - . Iriilrndr l UI. 'l r lir oplns^ifiu val! dl'ïr
'?"
?l'
\\.
.'i
lot uiluulutkclcu vuupijn bij dr liovallinu m dij
?'?**** .^« *' ' - .
?l !«?;; Milaan van inforlio in do verloskunde on
' liil ui ^ie.
'?l l'illllrll dr |lo|-krll lliMidrll Vall lie>niel lelijke
»j liro.fl daai l»ij >iiiTc»r«i «r l M ir k l. ondanks, do
'?-. iiu-ri-kiii}; ««n ilr ohvri-srliiili'^lH id van dri> kant
? ll;-ll dio '/rif llrt, lilodiscll lirl'oi.p Ilitoi-loilrli. i*n
?'???' succossoii Mtinion Ilians haar trots rn haar
? ' .?'".' . ' ?. ? ?? ? ?' ? '.. .
?? i .-n viordo t-Hj>k Vvadit liaai- Miniis: «!«.'.j.'ol»ooH««r
'lill«. Urlkr n.iudii; is p-\\M|«|rn om llrt joVo'li.
o'/oildlloid on hrt IrvriiStïoliik valt liot inriiM
h? n: to liosilioiiiion. XJj /jij dr/r taak vi'llirnyrii
-VOM i;oi-v<»||y \vij/.o als «lo aiulrto di-io. «tndanks
<? vordachtmakin» «?n-wmitrtVtiw.oi.. A'ool imud «-n
'???is waren noodipr. oni «un do «icr/akon van
l to ori dood paaien poik («? stollon. J\«itr nioi-r
«d on grootoro wijslioid zullr-n van «»iip.
p-n««8?i«-n, govraag*! worden «nn oon Irideinir rol t o
n-iori sp««lnn bij ilo oplo^sin^ vari dit
t i
*«»«*h over sexueele moiaal" doen wij maai l:c(<'i
?'\vygon.
CONFISCATIE DEKT DE SCHADE
Het onderdrukken van den Griekschin opnand kostte de regcering 50D milüosn drach.
men ; de confiscatie van de bezittingen der opstandelingen leverde hair een milliard op.
votr ,.0e Grcene Arjterdcnimcr" vjn W'. v.
Caféhouder Zaimis: Gelukkig hebben de vechtersbazen hun jassen
met inhoud laten hangen!" ;
d.
Kloos en van Deyssel
eeredoctors
T^^.1' *" Illlill lll'f A iiinlr.l'ililiiisi'ln l ni>'l niii'it
i ja fa ?!,' 'ti:*li,li ii unit ?!? lii-ifi ?. .!!' ./. n- A''«/??«
r»/. I.inli-inij1{ rit n ll<if#ftil ;/'/\'. ?/. .\Hnrifiiiijk'
Tlitjiu) lul i'i 1-i-ili.i-liiiniil min It liirilin. /?.'/? titllin
IHI iiHi'hi n zijn tilt' illl i'i ii iiiiriliiir i{ifli' ??'unit n in
illl'l III n. tllll lll'-l\ Illinl blij IHII'J Zi.ilt* II tf '??? \\'ltl liwluljt
;»n rrii iiilt-lijk nolilii' i'ini tmiif tmntt. .Miiiir ~*«-.'-«y
.*»?«* /?« M /».??/. i'< n Innnr /»?»/,»/"/ UVv< JIM-//I/// n» K mini
sifll n'uliilililliiliirlnininiilill.llittit l.ml Inrli in
fki.lijk i'i'i'l. i'i'i'i: /Il' l\'ini*l liiiii-lil i'iin ii'n'i ii'fl i.< iifi
Ziti-lilji'H iiii'l lïY/« /»*<?/,<//» i-nifin Ilii i-t n. ili:i- In ninfiili '
?/<?// HiiHil nul trut zij bi'ki tule n'nl i.fi luuir /w/ li'
Hiji/in. iil bi'lm.nilin sit-li i'i'li n ? hun r lii'iii'ii niii'iii
fiir?HiHHilïjk eau Klinkt aflii inSii»l- iiikfi riij. %ini-ii'iix
'l rlfiiiilijk in unit; l'r ijibiiilin ii'iinn In jawel ijlt
afi/ibukrnil in ir iniMütiilin. neen i'enriirriiiij »?/
mulle m i*trrxtüruh tj.
Teijnnninviliij rrnnrél in 'l iilleK.ziuin lici-1 ??? iJunr
elkaiir tjeliu»/»rn. Wal rrttnjrr «/»sij-n eii/m terrein lileif
en heel selilsaani ir/i*. ren eernlnelnrauL in'nu neselliif
(ilyrmrrn ? nnritrilrn. TunneelMfielern. ? nnixiei. rnr*len.
). .milin/abriktttilrn en /»?///?rkuniliifrn tr
ruilen iltinr de'snineat ntninlb!jsijnile farulleit rrij
onrcrhtied* met ren tfnrlnmliitril beurfinnken en titaan
.er si-Ij rank erger dun renromlerd wit. Wuift, hnnrcl
PAG. 5 DE GROENE No. 3016
/? n 'iir.-ttt ?iii'li-iil. Ivm'firH .;?? liu'h. n'i l fiii-r «vu fnnf
In II -??»»</''??/?'»»?/ itil.it »<»«'?' l» krïjwtl. ? /<?/« </.iv/» ui*
nn «/</????/« nin il i f 1 1 c» <lt»if liiinit'iil. ilii r»'»7i Inifiint
">'ti> run ?!? fi'ftlif unit- *?/»??' /i."«7 run A»i7 >?»'?/ fii-sfniiil
li lii lilu n in rimrnl -i/i ii n ??>!,, i, tin ui* n/iiiiiii l> ;»'/'»»
It'ifl "'llff' l-'èl ilit ?>.<??? ililil l,, l */?»//. »?/,'»/./( . li i i'HÏ'H'i ,>f!
i'ifiêiinrln' uiliinlii fi. l\''mif iiiiiintiii i'tin \'i-!,n*rh.if,
ij* ti' yuan . M >in7 [trui i i'n tt'iiti^roii ;'nji
i'i ffil ihiijilnj niet iiftii.iift li i/ii'in sint ,<??»' zii-liiii'frt'n
/,>/</«. Vuiultiitt' ihii'. iluf .!>/. A/»/» 'iimli i'z'H'kinifi'H
nu lul ilf l.lfli fiilniii iiHlirrl'li y^'/r.- iviW c»»» tiiiit_iin't
?(r iii rnrili fili- umi zi'ki i'lu'iil iji'> irifiitli' ii'iittrxi-liijiïliil,-.
fn-itl iiironli'ii li- kluun n ' hi#l*ili-lli n. ilul \\'!llrtii Klnn*
ti'!inml il\.,l. .\il>i<niiii'jk Tlii'nn)
nnilrr runi- In-n iimmliiiiT titiixlin»lïi(lirili'ii inim<iji!cn
.'.i-lrrn 'int i'i'ii' »/»i»7«»»W//<7 hii'filrn /,-)< M //<?»( ltrcn>i< ».
Muur n n /maxi iiini Z'HJI ilan <uijf V/r nilkiuimt run iUt
'sifrk.tlftt ruikt- kninl lc ilm-n i.-» rimriil ilr yf
'ZIJWH. ilïf nii'l znn ?»?<?/*/«//?/ mevr :ijnt
Ir rrrnt nirl urmtnn'iMJir frrttlrcili'n, iraiirran
tiinrilijk kan i'iiornnilcrnhJlrn.. tlal si j >»«// nirtni'f
f. n onuncrlrn n-nlicnNlrn-aan ilen iltitj sullen brenijvn.
Mmjcn ilr liritlr bcjiinrilc kiinnli-naarii liet snntlfrlhuj
ei-rbeltton ti/rt {jelfilcn ////»//«/?// iianriuirtlen,
-sifh'lifr?innercnti, ilat lïen Tuehliiirrit »/«? <nnin( der vitlyitire
mcnujlr. een* voliudaRt koud liet. '
F. C.
KROP!
n'é's
ina 23
Oll.lt,
Duyt
kl.'j,,
hi
p»
ifo'
en
n
en
ar
I.»
r.
s
i
l
»*-»-.«