Historisch Archief 1877-1940
?"???
'f
i;
:
WEENEN
voorjaar 1935
WEEXEX is arm powordon. maar hol
handhaaft zijn aspect en zijn hoitdinp:
het aspect van oen wereld**! ad, die zieh aan
haar tradities houdt, on de houdinp vnn ilen
prandseigneur, die hot óók zonder peld is. 11 iet* (dat is
'de speciale nuance van don nood in Woomn)
verdrinpen de menschon zioli om oen plaats aan
den ledigen voederbak: hier hoeft hot prnotste
podeelte der bevolking de eischon. die hot aan het
le,ven stelt, zoozeer moeten verlapon. dat heel do
schandelijke en wi-eede gieripheid van het leven
zelf noodig is om deze schamele vervulling niet toe
te staan maar wij bezitten toch nog altijd
een groote massa cultuur, die de ellende bedekt.
( De vreemdeling, die in liot Kinpst rassen Hot el
logeert en die niet zooals de pnins van WaU»s deed
de buitenwijken ingaat en daar de menschen
padeslaat in hun ellende van icdercn dap, bemerkt weinip
vnn den grooten nood, die de stad noopt 'leel h-wr
iutcnson levensdrang en levensmoed in hot peweor.to
brengen om ouder zijn hevigheid staande te kunnen
blijven. De bedelarij en de daaraan verbonden
misbruiken schijnen in déstraten van Woenon te
zün onderdrukt (kon men de ziekte zelf al niet
bedwingen, dan toch wel haar pijnlijkste symp
tomen); het verval van straten en gebouwen word
tot staan gebracht; de Weensche keuken viert
weder haar oude triomfen, rundvlccsch wordt weer,
evenals eens in de voorjaren van vóór den oprlop.
bereid in;.al zy'n talloöze Weensche variëteiten:
gelegenheden tot vermaak bestaan er in menigte;
do verarmde, burger draagt zijn'versleten pak met
zulk een nonchalante elegantie, als was het niet
het eénige, dat hy' bezit; de.deftige hotels, de'
nacht gelegenheden; de goede concerten en de uit
stekende theatervoorstellingen worden druk be
zocht^ en de eenébezoeker vraagt zich af, hoe de
ander het klaar speelt om nog to leven op de wijze,
waarop hy°het doet. En wanneer men af zou mopen
CHAMPAGNE KRUG
Agents: f. Onnes & Zn. Groningen
Korlsktrche, Weenen
paan op de nieuwe voorjaarsinantols en -costiinios.
waai-iii de dames in de Hinpjjt rasse en den G ra ben
liet pure AprHwo«*r'trotseeroM. is het
honpcnnjunctitnr lii.j «Ie Weonselu» ilaineskloormakei^. ook zelfs
bij de dimrston ! D«» Weonseho dames staan op het
zelfde standpunt als de peheeléstad: het
belanpHjkslo is. dnt nien den uiterlijkeii sehijn.ophoudt !
In politieknpziehl schijnt liet voorjaar van 1935
in Weenen .zicli vcioral te keiunerken dotir de
onZekei'lH-id t«»t wat voor y.ninei1 hot zal uitproeien.
Doch dat weet men immers van poon enkel voorjaar;
en dat dit schoone jnarpetijde onrust en spanninp
in het bloed dranpt, is reeds van oudsher bekend.
Wanneer ik een toimaanpevend staatsman- was.
zuüik zonder eonipe roHérve beweren, dat de
nlgemeene t«»ostand (waarmoe de speciale toestand in'
Oostenrijk ten nauwste samenhangt) vele moge
lijkheden in zich bergt, en dat het van het willen
cm kunnen van do bestuurders der staten, vnn de
podd««lijke vijjr/ioniplieid en van het toeval af
hangt, welke van dozo mogelijkheden tot werkelijk
heid zal w«)i'den.
De voorjnai«stomminp in Weonon is
dientenpevolpe niet slecht.. Van hol oude Oostenrijk beweerde ?
men, dat het absolutisme er heerschte, getemperd
iloiir sUmliphcid. Van het nieuwe kan. men zcpgcn,
dnt er ontevredenheid heorscht, pctempérd door
het bewustzijn, dat hot nop voel .erger kon zijn
dan hot thans reeds is. In Weenen hebben
wij-bpvendion al» iet» spociaals nup de welbekende ge
moedelijkheid, die zelfs nop i.wol bekome het "
zept. als zij pif m<Ȏt drinken. En drtn hebbon wij
de kunst, en met name de muziek. De beroemde
philiiarmonische concerten zijn des
Zondagsmiddnps uitverkocht als oen revue, en vóór den roem
on de glorie hunner opera zorgen de Wcenei-s alsof
zij niets anders aan hun hoofd hadden. Verder
hebben wij de sport. Op dort dnp, dat Sir John
Simon in Berlijn vertoefde, had in Wc'enen de
landonwedstrijd ItjiliëOostenrijk plaats. Het
resultaat was helaas 2?O voor.Italië. De stad was
er echt van onder den indruk, en dat Sir Simon in
Berlijn niets had kunnen bereiken, raakte haar
PAG. 8 DE GROENE No. 3020
Minister Flandin
DE premier is heel lang, wel haast
twemeter en een heer", wat met verlof nii>
van alle politici gezegd kan worden. Il ij
komt uit den gegoeden burgerstand en bewoon
een eigen huis aan den boulevard Maleshr-rbe>.
De bakermat van do familie bevindt zich te Guit.
een dorp Van 500 zielen in het Bourgondische land.
Het is een oude abdij, die nog overeind staat.
De muren schuilen in een vacht van klimop v-1
het gezinshoofd heelt er pleizier in er bezockei s
rond te leiden en herinneringen op te halen.
f Hij gaat er prat op tot een oud republikeinse U
geslacht te behooren. Een voorzaat speelde eo i
actieve rol in de grootc revolutie. Zy'n grootvad, r
kwam al vroeg vopr zyn democratische gezindhei l
uit, waarom hij van het Jezuïeten-college t ?
Auxerre gejaagd werd. Hij had geweigerd de dag.
lijksche mis bij te wonen.... I^ater moet hij IM
de barriknden gestaan en tegen het tweede keizei ?
rqk samengespannen hebben. Napoleon III zon i
een afgezant op dien Charles Flandin af met
cl-uitnoodiging een feest in de Tuilerieën bij t ?
wonen. In dat geval zou hij met de opperlcidh .
van den gezondheidsdienst worden belast. Dev
Charles was scheikundige. Hij zou genntwooi i
hebben: .,Zcg uw keizer, dat als ik door de deur
het paleis binnenkom, ik hem uitliet venster smijt.''
De eigen broer van Pierre Etienne Flandin, oei
modieus, heeft dit wereldkundig gemaakt. Het
.weer uit wraak te berde gekomen bij de verooi ?
deeling van een camelot du roi, die den president
vanden ministerraad vóór de Xotro Dame als e« ?>
polderjongen uitgescholden had en pp dien groi. l
tot een jaar opsluiting veroordeeld werd. De vad« r
eindelijk heeft in Xoord-Afrika op een leidend» i
post gestaan.
To Ture herinnert men zich Pierre Etienne n* .'
pood «Is knaap. Als jongen van vijf jaar had J ij
lanpo blonde krullen. Hij was er toen op gcbrai l
brood, heet uit den oven, te proeven. De bewinil ?
man is mi pas 45 jaar. Hij was een zoete> jong- 'i
in tegenstelling met zijn broer André. De dorj ?
l i ugo n haddon om zoo te zeggen geen kind au
hem. Toon hy negen was wilde hij eens in een v >t
op een ezel klauteren. Langoor verkoos 'dit n i
en bracht weghollend opschudding in een ku<i !<?
koeien, waarvan de hoeders hem bar onder hantl n
namen. Later, in 1912, sloeg hij de menschen >;ii
de buurt met bewondering toen hij over z u
dorp heenvloog. Want Pierre Etienne haalde ' l
Moi van dat jaar zijn vliegbrovet.
Toen hij in 1910 onder dienst kwam wou >
piloot worden. Het besturen van die toestel! ?»
was alleen voor officieren woppelopd. Oni zi'li
daartoe voor te bereiden kwam hij bij de hu-
iballonafdeeling. Later wist hij een plaats in «n
aëronautisch laboratorium te bemachtigen.
Op een goeden dog werden vrijwilligers gevrai» «l
om op te stijgen in een tweedekker met stabilisat «i.
Niemand dorst het avontuur aan. Onze joi-'«?
vriend zag toen de kans schoon erin te kom ».
Xa den diensttijd promoveerde hy in derecl ??»
on. 25 jaar oud, trad hij in de. Kamer. Sindsc -n
is zijn mandaat geregeld vernieuwd.
Bij het uitbreken van den oorlog voegt hu '? «?»'
Weer bij het luchtwapen. HU moet het aan/ ».
dot dappere en ervaren vliegers gelijk Gnt ?*
on Pégoud toekijken bij gebreke aan mach i :???*??
Maar deze ledigheid duurt niet lang.
Einde September .1914 krijgt hij op herh<.-M
aandringen een aanstelling bij de vliet.": ij.
Daarbij heeft hij gelegenheid de leemten * an
organisatie en commando op te merken. Va-n.'«lat
uit en thuis
«?iillarig niet zno als het falen van den prooien
voor Sindclar.
-,.lm Prater blüh'n wieder die Baume.." Dat»
zij weliswaar overal elders ook, maar het W
sehölied houdt, met echt plaatselijk patriot i .???..««',
vol, dat de Weensche boomcn toch op een bijv
-ndere manier bloeien. Bovendien bloeien by or
de café's de bridpqchibs on het cabaret. Ir
eerste vinden .vele burperlijkc vrouwen, wier n
non z< nder inkomen zijn, een mogelijkheid on»
te vei Jienen; in de laatste amuseert de jeugd
litteraire n toPneel-a'spiraties,. voor wier talen'-»1»»
peen andere mogelijkheid bestaat, in het opénbi'.ni'
tot uiting .te komen «zichzelf en anderen met sj «»t
over de moeilijke tijden. Men speelt in, .Weem-n
uitnemend bridge, en hot geestige cabaret staat «?r
op hoop peil. Hét ware slechts te wenschon, ci»»t
de sath-e er eens tóe kwam, eindelijk van de Aris« Itf
grootmoeder, zonder welke een kleinkind er
woordig slecht aan toe is, af te stappen*
«?»
?»?
i>
»*
'
o geublik stelt hu zijn parlementaire mandaat
ii dienst van de propaganda voor dit wapen. Er
moeten meer avions gebouwd worden. Op de
v iarde van deze operaties ten aanzien van do
«H .flogvoering in het algemeen hamert htj aan
houdend. Milterand draagt hem het toezicht op
?k betrokken fabrieken op. Vooral als voorstander
v. n bombardeervliegtuigen is hij opgetreden.
Hij stelde rapporten op, o.a. aangaande het
opsporen van duikbooten en onderhandelde mot
d ? Amerikanen over het gebruik van hun lucht
ti acht. Z^jn wensch was een zelfstandig lucht leger,
n aar dit is niet geschied.
Xa den oorlog werd 1>U benoemd tot onder
st 'latssecretaris van luchtvaart, en hij heeft de
.v-roclub gepresideerd. .Tezamen met zijn vrouw
g.-1 f hij het voorbeeld door vaak lange luchtrcizen
t« ondernemen.
De ministerpresident als burgervader
VEERTIG of honderd millioen Franschen be
sturend, regeert hij over de de bewoners van
(ure, want van deze plaats is hu al jaren
burgen oester. En een administrator over wicn de be
woners tevreden zijn. Het Is een arme gemeente:
maar vijf menschen betalen er de algemeone
inkomstenbelasting.
Bij hen zyn de beide broers Flandin. Hij heeft
i-, veel tot stand gebracht: waterleiding, aquaduct,
o.-eral electriciteit, maar is zuinig met de
belastingj>.'iiningeu. En hij is hcelemaal niet groos" met
d dorpelingen. De vergaderingen van den raad
P1-gen in het koffiehuis te eindigen; de
burgerv..der jijt en jouwt gemoedelijk met de leden.
V. at in die streek een voornaam ding is, hij staat
«?< wijnkenner bekend.
Het is een eenvoudig, rood huis in ruige materie,
n utr hij de vrienden ontvangt, en rustiek
gemeuh- ld. Het staat aan de Cure, het riviertje.
Halvern -ge de helling glooit de tuin terrasvormig. Het
n «ter is vischry'k en de president is een even groot
ji jer als visscher, maar met de jacht is het" niets
n. -er gedaan. Een ieder kent hem, zijn vrouw, hun
b ide dochtertjes en hun twee smoushonden.
F indin gaat persoonlijk over de zaken van de hoeve.
HU is een man van orde, uit de hoogte als u
\v lt, in elk geval zonder do vulgaire
gemeenzaamh- id, die in de Kamergangen soms voor de onhe
il cgljjke teekenen van den volksvriend geldt.'
Mi is beheerscht, niet stijf; veeleer heeft hij een
n;'i zelfverzekerdheid ontsproten losheid over
zi h". De zelfdiscipline knelt hem niet, wijl ze
t< een tweede natuur geworden is. En wie hem
ir> zijn ministerieele kabinet bezoekt om hem over
e« i onderdeel van zijn veel-omvattende
bemoeien sen te onderhouden bemerkt dat hij niet, gelijk
v- 'e andere ministers, den betrokken chef van
d: -nst ontbiedt, maar zelf de zaak terdege in het
h- )fd blijkt te hebben. En die lenigheid van lichaam
ei geest maakt het hem mogelijk zich
onged\ ongen bij het parlementaire milieu aan te passen.
? H, VAX Loox
Bioscooy
Uit De eeuwige droom" (De Uitkijk, Amsterdam)
FILM-STAR NATUUR"
L J. Jordaan
Pierre Etienne Flandin
[Dr. Arnold Fanck: De eeuwige droom"
(De Uitkijk, Amsterdam)
EIGEXLIJK 'is het een wonderlijke
peschiedonis: men vecht te Hollywood. Babelsberp.
Parijs en Londen om peperduro dames en
hoeren, die een schat aan honorarium on publiciteit
kosten. Men bronpt zo aan de markt met dende
rende adjectieven als ..onverpelijkelijk.". ..beeld
schoon", mysterieus". ..poddelijk" men ver- '
draagt hun nukken en prillen en getroost zich de '
grootste moeite om ze in een drapelijk kader te
prcsenteeren. En dat olies terwijl buiten do muren
.der studio's de ..star" voor wie de film peschapen
werd, peduldip haar beurt afwacht. Film-star
..Xatuur" bezit al de- qualitoiten, waarmee vooi
de menschelyke rivalen zoo luidruchtip reclame
gemaakt wordt:-zij is beeldschoon zij is onver
gelijkelijk zij is mysterieus .en zij is (war neer
men daar op gesteld is) nop nukkip en prillip op
den koop toe. Ze is evenmin poedkoop in hot
engagement.... het is waar. Maar dat was nop
nimmer een bezwaar intependeol: het bleek een
post die zich als motief voor de groote trom nop
steeds schitterend dekte.
Daar komt nog iets bij l Als een andere Odyssous
laat do jonge' film zich aan den .tmist der Oor
spronkelijkheid binden om niot door do bedaapde
sirenen Tooheel en Litteratuut' Uit haar vaarwater
gelokt te worden huiselijker gezegd: zy heeft de
grootste moeite dm haar eigen weg te vinden.
Welnu daar is een stof, die haar volkomen en
rechtmatig bezit kan worden.... indien zij slechts
de moeite wil nemen er zich voor te'interesseerqn.
De natuur als dramatisch element (dat wil niét
zeggen: als populaire leerstof!) is door haar te
benaderen en te verwerken met middelen aan welker
oorspronkelijkheid niemand het zal wagen te
tornen. Het gesproken en geschreven woord dot
theater en litteratuur gebruiken om do natuur in
hun sfeer op te nemen, verschilt zóó fundamenteel
van het beeld, waarover de film beschikt, dat ieder
epigonendom hier automatisch wordt uitpeschakeld.
Ik wil niet zeggen, dat de film in dit opzicht
superieur zou zijn.... de hemel beware n i ij voor
zulk een blasphémii»! Maar zij is in ieder poval
anders.. .. origineel. En dot is al heel wat l
Men begrijpe mij goed: ik denk er niet aan mee to
doen in . de poedkoope veroordoolinp van den
decorbouw in de studio. Daar waar de Imndelinp
PAG. 9 DE GROENE No. 3020
hoofdzaak is of do karaktei-cmt\vikkeling tier per
sonages het drUma bepaalt, is het atelienvcrk on
vermijdelijk. En het puristische standpunt, dat
de film zich per se zou moeten bepalen tot de
al of niet artistieke documentaire, lijkt mij be
krompen on verouderd. Xiet alleen de monsch als
sociaal individu of laiKUehap»toffage knix hot
onderwerp van de film zijn.... ook als psycho
logisch on zelfstandig handelend verschijnsel is
hij voor haar een dankbaar en onuitputtelijk
gegeven. Garbo en Dietrieh n'en déplaise de
hautaine grapjes hebben my altijd precies oven
belangrijk geschenen voor de cameralens ols de
Eskimo's in ..Xanook" en de woestijn in ..Turksib".
De film benadert het leven waar zij maar kan:
zoowel in do open lucht nis in hét
roim-eultuurlaboratorium der studio en iedere opzettelijke een
zijdigheid komt my onlogisch on 'verwerpelijk voor.
Zoowel in purist isehen als in tegenovergesteld en zin.
En over dien ..toponoverpesteldon zin" vaH
hier te praten. Want ook hier is sprake van een
opzettelijke eenzijdigheid van oen moedwillig
verwaarloozen door hot negeeren van prachtig en
bovendien zuiver oorspronkelijk materiaal. Wy
zouden die merkwaardige phenomenen van een spe
ciale psychische'analyse: Cinrbo en Diotrich. niet
Ka a rno missen. Maar wij dienen evenzeer t o
pi*ole*ilooi-on togen hot systematisch ver\vanrlonzet'i van
dat andere phonomeen. de Xatiiur! Kr bestaan
mogelijkheden, waaraan de film nop slecht» vluch
tig genipt heeft, maar die de rijkste perspectieven
openen. De mensch in zijn direct contact met de
natuur ziedaar een onschatbaar dramatisch
sujet, waarmee men zich nog veel te weinig inge
laten heeft en waarvan men nog volledig verzuimd
heeft de geheimen en de techniek te doorgronden.
Wat wij in den regel te zien krijgen is op zijn best
oen alledaagscho handeling met de natuur als
achtergrond.?hoogst z.elden word een poging
.-gedaan om die twee elementen te mixen tot een
nieuw, zeldzaam conglomeraat. Want voor den
hoer is het land peen achtergrond".... het vormt
oen deel van zijn denken en voelen.... het
beheerscht zijn emoties en reflexen.. .. kortom: het
?is ..Iia terre" in den /ola'schen zin. Zoo verhoudt
zich de oceaan tot den /eeman de Alpénwereld
tot den bergbewoner de metropool tot den
stedeling. Merkwaardig genoeg heeft de film in dit
opzicht nog slechts de uitersten benaderd: zij gaf
of den inensch zonder de natuur óf de natuur
ee:
fd»
01
?t'
o
dor
di
no.
pa
ocl
llji
dcv
vet
??en
ui
n
en
in
ar
r,
a
't
l'i
i