Historisch Archief 1877-1940
U/t de Nederfandsche film Op Stap"£fftio/to, Corso, Royo/.'Amsterdom)
zonder den mensch. Pat- interessante
en veelbelovende tusschengebicd. do
mensch m de natuur, liet zij braak
liggen. Vandaar dat iedere poging om
op dit terrein voorwaarts te komen
onze belangstelling verdient. Vandaar
ook dat de films van Dr. Arnold
Fanck op zulk een byzondere attentie
aanspraak mogen maken.
' ' ',. ., '*, » ' . '?
Ik weet wel, dat er bepaalde en
gerechtvaardigde bezwaren tegen het
werk van (dezen pionier bestaan.
Ik weet ook, dat de populaire weerzin
tegen het verhaaltje" met voorliefde
wordt aangevoerd maar het is
tegen deze laatste;bewering, dat wy ons
met kracht te dienen verzetten. Want
juist door dit verhaaltje" heeft Fanck
steeds getracht de innige samenhang
tusschen menschenlot en natuur uit te
beelden. Het is hem slechts onvolkomen
gelukt hy heeft den synthetischen
vorm lang niet overal kunnen vinden en
den kitsch dikwijls binnen gesmokkeld
....toegegeven! Maar hij heeft in
ieder geval den moed gehad van het.
.taboe-gestelde cultuurfilm-genro" af
te wqken. JCy'h werk moge voor
Zondagochtend-voorstellingen dan uit
den booze zijn < het heeft voor mij
meer waarde omdat het oorspronkelij
ker is, van meer moed getuigt en
ten slot te hooger mikt.
In tal van z.g» berg-filnis" heelt hjj
getracht naar den psychologischen
samenhang van mensch en natuur te
zoeken.... soms met meer soms
met minder resultaat. ,.De witte hel
van Piz-Palü", Storm over den
Mont Blanc", De heilige berg" en nog
een heele serie dergelijke werken ge
tuigen van zyn hardnekkige liefde
voor de Alpenwereld en voor de be
woners der berglanden. Hij heeft het
gevaar monotoon te schijnen getrot
seerd en de risico van te profaneeron
op zich genomen, door steeds weer dit
s,tuk natuur in zijn oeuvre te betrek
ken en er telkens opnieuw een hande
ling mee samen te weven. Maar zijn
.groote verdienste zal ten allen tijde
zijn, dat hij tot de eersten behoorde,
die de natuur als handelend dramatis
persona invoerde.... zoo ,men dan
wil r de groote film-star Natuur exploi
teerde.
Dit komt weer karakteristiek tut
uiting in zijn jongsten arbeid König
der Mont Blanc", dat hier als Do
eeuwige droom" begint te loopen.
In dit werk is de psychologische kwes
tie wel zeer scherp en synthetisch
D A M E S| om oolr k*nnlt U m«k«n
m«t ent* voortreffelijk* Amllda>Mdcrêm«
ontvangt U bij oon tubt IVOROL-UndpêiU
'HJd.llJli oon tube AMIlDA.gr.tli.
1VOROL In- tub»r> vin 40 on 60 et.
WAT MIJNMARDF MAAKT K, fiOf'f)'
gesteld: De borgbewoner, die doof een
idée-fixo wordt bezeten, direct' ont
sproten aan de omringende natuur.
Het gaat hier om de historie van
Jaques Balmat, den bewoner van
Chamonix, die steeds het machtige
massief van den Mont Blanc-groep
boven zich weet wiens geest er door
wordt verbijsterd en verduisterd en
wiens leven zich tenslotte samentrekt
in den fanatieken wil om heb mysterie
dezer witte ongenaakbaarheid te door
gronden. Heb manifesteert zich bij
dezen onontwikkelde in heb hardnek»
kig bijgeloof, dab op den top van den
berg goud zou zijn te vinden een vul
garisatie die't geval misschien iets van
zyn elementairheid en poëzie ontneemt
maar die tenslotte verdedigbaar
schynt. Hoofdzaak is echter dit innigo
contact van een menschenziel meb do
omringende natuur deze physieko
zoowel als psychische strijd tusschen
den nietigen mensch en de machtign
bergwereld. Men kan op heb verhaal
als zoodanig zijn aanmerkingen heb
ben men kan meenen, dab het tn
zeer verbrokkeld werd, doordien het
sterfbed van de vrouw werd
ingelascht on daardoor het zuivere pro
bleem vertroebeld. Maar men kan
slechts bewondering hebben voor dib
stoere, volhouden om oen stil maar
hevig conflict tusschen mensch on
.steenrots uit te boeiden. In deze
dikwijls onrustige en zwakke geschie
denis stuit men altyd weer op den
Man en den Berg een David en
Goliath, die inderdaad tezamen de
eeuwige droom beleven van de ver
houding tusschen Ik en Wereld....
tusschen mensch en natuur. Do
Mont Blanc met zyn blinde
gletschers. zijn stugge afweer en zyn
myKterieusc bekoring torent groot en
machtig boven dit nietige, fanatieke)
leven.... beheerscht het en lost er
y.tch in op.... het eeuwige drama
van de bezielde on onbezielde stof dab
ons aangrijpt .door zyn oorkraehb en
zyn mystiek.
Nog eens: het is verre van
vblkqmen! Er wordt hier nog slechts een
eerste schrede gezet er 'valt hier
nog van alles te leèren en te ervaren.
Maar heb is en blijft de poging tob
ontginning van een terrein,
dat.'bunschcn studio-film en natuur-film"
inliggend, dégrootste beloften voor een
nieuwen dramatischen kunstvorm
bovab. Men kan meb heb verhaalbje." niet
accoord gaan..'., in vredesnaam I....
zulk een populair misverstand wordb
nieb opeens uitgeroeid. Men kan
zuchtend zeggen: ,,Alweer een
bergfilm l"...'. accoord 1.... over smaak
valb nieb te twisten. Maar het ergste
wat ons misschien overkomen kan,
is heb oordeel dat, helaas, heb
veelvuldigsb zal zyn....
Wat een beeldige
natuuropnamen.... l"
IK ZEG...
OP- EN AANMERKINGEN
UIT ONZEN LEZERSKRING
tllllllllllMIIHIIIMIHIHIIIHMIIHIIIIMIHIIIIIIIIIIMIIIIIIMIIMMIIIIIIIIIIIHIIIIHIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIHIMIIMIIIMIIMIIIMIMIIIIIIMIIIIMni
Over den grond der dingen
Mijne ffeeren,
NAAR aanleiding van het ar
tikeltje Over den grond der
dingen" in uw blad van 6 April
wil ik opmerken dat de schrijver den
tcerkelijkcn grond der dingen niet aan
geeft, wanneer hij het heeft over de
scherpo actie tusschen
nationaalsocialisten en communisten. Dat hier
van eenig idealisme meestal geen
sprake is, ben ik met hem eens. Dat
deze vechtpartijen echter gezien moe
ten worden als een ontspanning der
jeugd zonder meer, ben ik niet met
hem eens, daar de oorzaak veel dieper
ligt, en wetenschappelijk kan aange
duid worden als een compensatie van
heb sociale minderwaardigheidsgevoel.
Dat hiervoor het geneesmiddel niet
de voetbalsport is, en dat hiervoor
dus in een andere richting moei
gezocht worden, ligt voor de hand.
Hoogachtend,
Amsterdam, 11 April'1085 A. H.
Gedachten van een Jonge vrouw
Geachte Redactie,
NAAR aanleiding van Uw ar
tikel ..Antwoord aan een jonge
vrouw" in De Groene van O
Maart kan ik niet nalaten mijn hart
uit te storten.
Ik bezit dezelfde gevoelens als uw
jonge Moeder ten opzichte van oorlog;
ik heb drie kinderen, maar toch ben
ik het er ook niet mee eens dab ver
trouwen in vrede ons den vrede zal
geven.
Er moet zeer zeker voor gestreden
worden, maar ik ben het nieb met U
eens dat volkomen kennis van politiek
daarvoor noodig ia. Het schijnt eerder
belemmerend te werken op de manne
lijke mind", voor zoover de resulta
ten gaan.
Do groote problemen tussuhen lan
den, economisch en financieel zullen
altijd blijven bestaan. Zoo ook met
de internationale moeilijkheden.
Uw artikel is misschien goed, mis
schien niet; wij vrouwen die leven
met ons gevoel kunnen dab nieb zoo
bcoordeelen, maar heb is koel, rustig
en overzichtelijk. Wij, die het lezen,
ervaren echter het tegendeel: het
klinkt wreed, zinloos en vol chaos.'
Ons leven heeft andere waardebepa
lingen, we worden gestuwd door een
andere kracht.
Uw woorden zijn waar en belangrijk,
we zouden liever 'willen dab ze nieb
belangrijk waren, er blijft ons geen
illusie over. Als al die politiek uit
gevoerd werd meb koud verstand
zouden we nieb zoo angstig zijn, maar
achter dit alles zitten menschely'kc
passies en zwakheden van karakter
en moraal. ?
Br is geen waarde meer in heb leven
als' we suf getoeterd worden meb
feiten, gepraat en lezen en weten.
Hier in Bribsch-Indiëzeggen ze dat
de menschheid een change of hearb"
noodig heeft.
Alles verlaat je, geloof in de onbaat
zuchtigheid van regeering, kerk, pers,
moraal, traditie, liefde voor
medemenschen. Als heb nog blijft bestaan
hang je zoo absoluut in 'b oneindige,
alleen.
Waarom zelf lijden, leven in de
wereld brengen meb heb bewuste doel
heb te laten lijden? In vollen groei te
laten mishandelen door een
toekómstigen oorlog, of door. werkloosheid
en heb zich bewust laten worden van,
de complete nutteloosheid van eigen
bestaan?
Kan een krant nu nooib iets anders
raken in den inensvli dan verntand m
lage instincten?.
Waarom wordt het innerlijke vitn>.
wenleven geen publiek eigendoi.:.
misschien zou de man een wereld vtm
leed en ellende zien opengaan, en oei s
even ophouden te spelen met zijn
tinnen soldaatjes, machines en g ? ??
zwollen spel van macht en kracht.
Hoogachtend,
2 April 1935 RIB
LUI.MAntwoord aan Mevr. Lulo/t
Inderdaad: heb leven, ook heb po.
litieke leven, is wreed en vol chaos - ?
hoewel misschien nieb geheel zinloc .
Deze wreedheid to verminderen o» i
weinig orde to scheppen in dien chat ..
daarnaar streven wij allen. Voor «i<;
kranb staat hierbij slechts een beroi ,.
op het nuchter analyseerende 'ver
stand open. Maar is heb nieb de tank
der vrouwen, op haar wijzo bij <??
dragen aan du tob standkoming v«u
die change of hcart", die wy all- u
vurig wenschen? M. K.
Spel of ernst ?
Geachte Redactie,
NADAT in dn grootn en
klein.pew di? verslagen vewchen» n
waren van do in Den Haag u ??
houden oefening in luchtbeschermii*.'.
heb ik tevergeefs gewacht of hiei"i»
van bevoegde zijde eenig commenhi «r
zou worden geleverd. Nu dit vrijval
achterwege is gebleven ? voor zoo> .T
Recht en wet
Executie van
De bescherming
IX Do tiroenu. van "» Januari U'35
wezen wy er óp, dat niet dm
in uiterste noodzaak moet wort 11
overgegaan tob maatregelen, we M*
de rechten van crediteuren aantak -u
en dab ook ton aanzien van beperk n-,
gen van heb oxecutierocht van
om-"rende goederen de grootste voorzi
htigheld moet. worden betracht. '!>«?
regcering gaf ook niet aansto ds
gehoor aan de roepstetüvan de
hy.-'otheekboeren. d. i. de verk« "!??
naam voor do landbouwers, ^ w
landerijen met hypotheek zyn "'?
zwaard om hen te bescheri ?«?n
tegen voor hen al to bezwar* !<?
executies hunner landelijke c\\. '»?
dommen,omdat zij terecht begreep, -il
ingrijpen van hpogerhand in priv.
;>irechtelijke overeenkomsten het '. ? f"
trouwen van credietgevers en belt??"
gers nog incei* zou kunnen schok <»?»
en de terughoudendheid van het ;"'?
bliek slechts zou vergrooten. De i ??"[
ten platteland e is evenwel zóó--r1'
gestegen, dab da. overheid zich "M
langer veranbwoord achtte een l'i '«'?
lijke rol te blijven spelen. Zij wem M»
dab de landbouwsteun daadwêrk* 'ijk
den landbouwer en nieb den h;. >«;
theekhóuder ten goede komt.
Bij bwee Koninklijke Besluiten «ld.
12 'Maart 1035 is de Regeering ;op
vernuftige, doch weinig fraaie wijze
den hypotheekboeren tegemoet 'f?
komen.
ZU, die met executie hunner lan l<"
rijen of faiÜissementsaanvrage \*<«*
den bedreigd, kunnen zich ingevolge
heb Crisis-Organisatiebesluit 1033 iot
den Minister van Economische Zaken
wenden meb verzoek, na advies v«n
n daartoe ingestelde
hypotheek-coiiimissie te beslissen, dab toekomstige
ilc heb kunnen nagaan heeft alleen
i.e Wtyxe Olifant In zijn Weekbrompeb
\an de vorige week er In enkele regels
i-p gewezen, dat hier heb een en ander
l vperde kan ik mij niet weerhouden
? ikele vragen te stellen en
opmerklnH >n te maken, in de hoop dat de
be\oegde autoriteiten het niet beneden
hun waardigheid zullen achten op
i--n of andere wijze antwoord te geven.
Want de zaak waarom het hier gaat
\* van het allergrootste belang.
Het feit, dat er voor het eerst l
in een onzer groote steden een
luchtl «?scherniingsoefening werd gehouden.
kim tot verheuging stemmen. Het is
l »ch een feit, dat bij een eventueelen
? »rlog de groote steden het meeste
^ «vaar loopen, terwijl de bescherming
hier moeilijker is dan ergens anders.
U'at heeft men echter in Den Haag
H'daan? Men heeft een stuk straat
ji gezet en op dit afgezette terrein de
« -fening gehouden. Wat het
pracI ;sche nut van de oefening betreft
h.id men deze dus evengoed ergens
in de duinen kunnen houden. Men zou
ilun. niet den misleidenden indruk
lobben gewekt, dab men inderdaad
i'-ts doeb voor de bescherming der
stadsbevolking in oorlogstijd.
Heb tweede feit dat mijn
verwonil-ring heeft gewekt, is, dab men allerlei
moeilijkheden schijnt te hebben
om?/,1-ild door to doen alsnf. Zoo berichtte
ii ? X.R.Ort.. dab niet alleen de plaats
waar de ..bommen" zouden vallen
t m te voren bekend was. doch dat
i-«k de aansnellende gasverkenners*
iv nar even hun maskers behoefden
<?;> te lichten om onmiddellijk t o
k innen constateeren dat men hier te
n.aken had met een
mosterdgasbe>-netting. Men behoeft geen
deskun«I xe te zijn om te begrUpen. dat een
dergelijke diagnose In werkelijkheid
waardeloos ia.
Voorts sprak de N.R.Crt. niet
alleen van slecht aansluitende gas
maskers nog wel bij de politie....
wat moet de burgerij dan beginnen?
maar ook van overalls als be
schermende" kleeding. Ik volg met
groote belangstelling alles wat er in
de pers over luchtbescherming wordt
gepubliceerd, doch het bericht, dat
<*r een afdoend middel is gevonden
urn kleedingstoffen tegen mosterdgas
te impregneeren, is mij ontgaan.
Werd er in Den Haag werkelijk be
schermende kleeding gedragen? Zoo
ja. waarom wordt aan het bestaan
hiervan niet meer ruchtbaarheid ge
geven? En indien de gebruikte over
alls enz. op n lijn te stellen zijn met
de bordpapieren tanks, die, bij ma
noeuvres worden gebezigd, waarom
doet men dan alsof en wekt men bij
heb publiek de geruststellende ge
dachte, dab er iets gedaan wordt.
terwijl men in werkelijkheid slechts
een spelletje speelt? K. W. HENDRIKS
Groningen. 10 ApriljlOBS.
IN de rubriek Ikzef...." Is
plaats voor uitingen van lezers,
voor zoover zij van algemeen
belang zijn. Inzending kan plaats
hebben tot Dinsdagmorgen. Bij
dragen, dis niet kunnen worden
opgenomen, worden teruggezon
den wanneer porto hiervoor bij
de kopx Is Ingesloten.
De redactie maakt de lezers er
op attent dat inzendingen voor
deze rubriek moeten worden in
gestuurd op papier dat aan n
zijde is beschreven.
PAG. 10 DE GROENE No. 3020
landelijk eigendom
van d en j boer
K«'-bruikera dit zijn diw do koopern
<>l '/.ij, die voor ht>n deze landerijen
«?> ploiteeren -r- niet als
goorganiseeril- n tob crisis-organisaties zullen
woril- n toegelaten of dat hun toelating zal
n >rden ingetrokken. Het gevolg
hierv < n is, dat, indien de Minister hiertoe
li eft besloten, de gebruiker van
steunn tiatregeleu uitgesloten is en hot
l» id, bestemd voor heb uitoefenen van
a-kerbouw, veehouderij,
pluimveeli aiding, tuinbouw, boom- en
bloemb- llenkweekerü, kortom eiken tak van
l» demcultuur, praktisch waardeloos
i* Dit beteekent derhalve, dat
exe«Ttie onmogelijk is. De regeering heeft
??i by dB installatie der
hypotheek<??< nmissie, welke uit juristen en
landb< uwdeskxmdigen is samengesteld,
i'vunwel uitdrukkelijk op gewezen, dat
IK-ar besluiten geenszins voor den
la idbouwer een vrijbrief bcteekenen
«i ? zijn verplichtingen in den
verv'i ge nieb meer na te komen, doch
<l^. ernstig1 zal worden nagegaan of
«li- debiteur tengevolge'van de
bgzonJt' -e tijdsomstandigheden buiten' zijn
schuld daaraan nieb meer kan
vol<l«>-n, alsmede of bij afweging der
^??angen van debiteur aan heb belang
va:i laatstgenoemde nieb de voorkeur
mi.f-b worden gegeven.
I>e hypotheekcommissie is evenwel
"i'-', verplicht uitsluitend tot een
'?oixlanige ingrijpende beschikking te
adviseeren. Zij mag ook, zonder de
.hoofdsommen der leeningen aan te
lusien merkwaardig, dab zulks
""g uitdrukkelijk 'wordb vastgelegd
'*>« betaling»- of uitabelregelüig
ontw'-ipen en ter teekehing aan partijen
Voorleggen.
Komt een regeling, welke alleen
vrijwillig kan geschieden, tot stand,
clan wordt zulks den Minister mede
gedeeld en vervalt Verder? ingrijpen.
Bij deze materie is ? evenals trou
wens bij talrijke andere crisismaat
regelen den Minister een bijzonder
groote macht toegekend, daar hier
in ernstige mate wordt ingegrepen
ton aanzien van verkregen rechten
der burgers en een deel van het
executierecht. hetwelk by de wet is gere
geld, eenvoudig bij een Koninklijk
Besluit wordt aangetast. In normale
tijden zijn dergelijke staatsrechtelijke
proeven vrijwel ondenkbaar; thans
moot men zich er noodgedwongen by
neerloggon. omdat een wetteiyke rege
ling niet altijd in staat is zich spoedig
en niet do noodigo soepelheid 'aan
tó passen aan de steeds wisselende
behoeften der huidige maatschappij.
De uitvoerende macht kan sneller
1 reageeron op noodzakelijk gebleken,
* behoeften van groepen der bevolking
on deze in vervulling doen gaan.
De voeling tusschen regeering «n
volksvertegenwoordiging en de minis
terieel» verantwoordelijkheid, zooals
deze in Nederland bestaat, zal het
gevaar voor willekeur verminderen,
al is een dergelijke methode van. wet
geving nieb onbedenkeiyk.
De thans ingestelde commissie van
hoogstaande en onpartijdige mannen
is intusschen wel een waarborg tegen
eenzijdigheid en men mag verwachten,
dat de Minister nieb dan om zeer
bijzondere redenen zal afwijken van
heb hem gegeven advies. Niettemin
moet ernstig betreurd ? worden, dab
aan de commissie slechts advisee»
rende en geen beslissende functie
is opgedragen.
Tenslotte schijnt het gevaar nieb
denkbeeldig, dab door gezegde
maab? regelen heb verkrijgen van nieuwe
landhypobheken onmogelijk of uiterst
moeiiyk Wordb, waardoor de boeren
wellicht in nog gropter zorgen zouden
geraken. In tegenstelling meb de
crisispachtwet is de maatregel nieb beperkb
tob in het verleden afgesloten hypo
theken. Mr. B. C. O.
er zijn van die dwaze gevallen
die menigeen 't leven vergallen.
doch daarop is raad:
als ge naar d' uitkijk" gaat
i~u wel weerJbevallen.
ISOCHROH
ABONNEMENTSPRIJS
VAN
DE GROENE"
Per jaar:
Nederland ..».....? 10.
., Indië(zeepost)*,, 10.
(mail) ."."?13.50
Argentini
België'
Duitschland
Egypte
Frankrijk
Griekenland ? 11.50
Oostenrijk ,g
Sowjet-Rusland '|
Spanje ]5
Tsjecho Slowakije <,
Zwitserland SS
Denemarken
Itali
Noorwegen
Zweden
Engeland
Amerika
Australi
Azi
Zuld-Afrlka
«
? 13.50
i ,
Steunt Ons Streven
postgirot 25643*.
giro t S 7000.
Grotlj
Vakonderwijs
j i ,
gevolgd door ca i»so
Cursisten aan t
Mefaodbewerkers.Loodglefers
TirnmerHeclen -Schilder*,*
MolorcutsusjCrafhche^akken
fechnk<he.cursusteti.enz»enz.
AmsierGIdmt Centraal Comitévoor
tongere
heerengracht 4*6
? i
ons lettertaadsel en
vermenigvuldigingspuzzle op fiag. 28
PAG. II OE GROENE Ne. 3020
[KROP
dia 23
ORE,
den
ei \»
d< u
ee,!
Ci 'l
««.?? '
k;.,
'.??
fd<
SOI
t'
dc-r
di
no.
P«.
DCl
??///
uw
ver
<eu
«i ?
2n
en
in
ar
»/
Ie
j»
f<*
i '
j "