"f ..t' Welke winst bracht de vrouwenbeweging? Mr. N. S. CORRY TENDELOO B H At'UT ile Vrouwenbeweging ,. winst" in algemeenen zin, vooruitgang voor de nmutsu'hnppij? l^uit ons bij deze vraag een oogenblik stilstaan, umdut zij .dikwijls zoo velschillend wordt betiutwoord. Wanneer wij vergelijken liet leven, ?/.ouuls dat geleeiil \venl door de vrou wen van, hui t ons zeggen, vóór 1SUU, en dat vuu vrouwen van heden, dan valt direct dit op, dal de vrouwen van vroeger veel meer werden geleefd, dan Uut zij zelf leefden, althans de moge lijkheid om eigen persoonlijkheid tot ontplooiing te brengen wus voor haar veel kleiner. Bonden niet tic ouders de kinderen vtist aan zich? 11 k-kien /.ij de dochters niet zoo lang mogelijk be sloten binnen den oiigen JMiug van het eigen gezin': Kozen niét de ouders (en met name de vader!) de gouvernante, later de kostschool, nog later den echtgenoot? Du vrouw ging uit du voogdij van den vader onmiddellijk over-in die van den man; verloor zij' deze, dun viel zij weer terug in diévan Ueu'vuder, of bij gebreke vuu dezen, in dien van den oudsten broer of van hut hoofd der familie". Behoudens' de zeer enkele, sterk innerlijk levende vrouwen, die er in slaagden zich als persoon te handhaven, kregen zij geen vuu allen de kans uit te groeien uuur huur persoonlijken aanleg, kwamen zij als levend eu deukend wezen niet tot huur recht. Kn dit \vas ook niet de bedoeling, men verwachtte hut niet van huur, en men zou het hihtiur noch geapprecieerd, noch aanvaard hebben. VN'uut tot Op dut moment iu du wereld geschiedenis, waarop de verlichte denkbeelden zich, baan braken, zag men de vrouw niet als persoon, muur uls symbool, als symbool nu uu-lij k van de voortbrcngingskracht der natuur, diu uieu ui du vruwv verheerlijkte. .Sterk komt dit lot uiting in du litera tuur eu du beeldende kunst der middel eeuwen. De eenige kaus om zich tu ontplooien en niet symbolisch muur actief te zijn, lag voor de vrouw iu het gezin; het middel daartoe was hut huwelijk. Kerst du vrouwenbeweging, voorbe reid door de Fransclie revolutie, welker leuzen galité-liberté" ook * hier weerklank vonden, bracht het inzicht, dut de vrouw heeft een per soonlijke waarde uls individueel levend eu denkend wezen, eou betuukenis die uilgaal boven de appreciatie van huur functie in liet levensproces der natuur. l'U denzelfdeii tijd dateert du op komst eu de ontwikkeling van hut socialisme, parallel misschien tiuu du beweging der vrouwen,., iii zooverre beiden si reefden naar verbetering van ontplooiingskansen voor een tot nu mcl-mcclellendu massa. Duuruuusl legde het individualisme den nadruk op du wuurdu vuu ieder inenseli afzonderlijk, ook van fedure vrouw afzonderlijk eu versterkte hut verlangen naar zelf-verwerkelijking, waarvoor de tijd rijp was. Hut mo derne meisje laat reeds jong, zeer jong dikwijls, aard en aanleg gelden, ij wcnscht zich een bepuulüe acüoul, een bepaalde opleiding, kiest ecu eigeu tuk vuu sport en.vindt ui heul guuw een weggetje conform haar uanleg.. Du ouders ook binden de kinderen minder ' uuu huis, men leeft over hut algemeen meer buitenshuis; iu liet gezin worden vreemde invloeden toegelaten, men gaat op reis, men ziet hou de dingen bij anderen anders zijn; liet kind gaat zich rekenschap geven, vergelijken, spreekt eigen overtuiging uit. .Niet langer wordt liet intellect ge kneveld, zelfstandig nadenken voor de vrouw ul.s miaderwuurdig beschouwd. N "uu vuu wezen, wulks wmirdu uitsluitend eu alleen bepaald werd door huur aandeel in het voortplanting^-' proces, is du vrouw uitgegroeid tot evn geestelijk levend wezen, dut per soonlijke overtuiging, «juuliteileu en levensbeschouwing kun Juten gelden, dut huur aandeel neemt en huur aandeel draagt in hel gebeuren in kleine ren i«n in groot eren kring. Het verlungon hiernaar werd in de vrouwen beweging geconsolideerd; de bfluirl'tt' «?man werd door d«»ze gestimuleerd. aan de ontwikkeling van d«»xc mog«>lijkheden heeft /ij ren ruim aandeel gehad. Deze ontplooiing nu noemt men de vrijheid", die werd veroverd", «Ie veel-verheerlijkte en' 'veei-gesinade vrijheid; vrijheid, die zonder meer niet anders is dun een leegu vorm, waaraan de inhoud slechts gegeven wordt door het verantwoordelijkheidsbesef. Aan dit laatste ontbreekt het nog wel eens; dit echter mug men aan de vrouwen beweging niet verwijten. Deze (och was niet anders dun een drang, diu de mogelijkheden schiep. De vrouw van' nu heeft uen kans. Ut' /ij individueel deze gebruikt dan wel misbruikt, is een persoonlijke winst of een persoonlijk verlies, dal natuurlijk indirect aan de maatschap pij uls geheel ten goede of ten kwade zul komen. Dit persoonlijke gezichts punt willen wij echter in dit artikel niet beschouwen, doch slechts de vraag beantwoorden of du maatschap pij in. huur geheel tengevolge van ue nieuwe ontwikkelingsmogelijkheden voor het vrouwelijk ueel luirer bevol king hueft gewonnen, en o.i. moet dezu vrmig zonder twu'el bevestigend wor den beantwoord. Vrijwel tillu onder richt staat thans ook voor du vrouwen open eu het kun niet genoeg gezegd worden, dut geen enkele soort onder richt, geen enkele opleiding voor het meisje weggegooid geld zou zijn; immers alle welen werkt ontwikkelend, alle kennis draagt bij om tien geziuntskrhig tu verruimen, deu mensch tu maken wijder van horizon, meer be grijpend, meer vergevend ook. Kn dit laatste is dikwijls zuur noodig. Du vrouw, diu in huur jeugd een wijde belangstelling heeft kunnen bevre digen, zul later haar gezin zien in suuicuhung met de structuur van deu staat, van de maatschappij, van du gunschu wereld. £ij zul zien hoe du eigen kleine kring reageert op hetgeen de wereld buiten haar muren beweegt. £ij zul weten, dut niet du muluriuelu verzorging hoofdzaak is, muur de sfeer in huis; zij zul een dieper inzicht kunnen hebben in de moeilijkheden, die zich zullen voordoen, hun ontstaan kunnen begrijpen, aan h u n. op lossing medewerken. Zij zul eigen uu andercr leven zien van een liooger plan. U eCONVE J. Riemens J K mout er om denken", Mijnheer, terwijl zij in een tu.M naar hut diiiertju bij vrieude i rijden, ju mout er om denkjn, dat j ? uiut zooveel over verhuizen spreekt als laatst; 't lijkt dan net, of mij i zakun zoo slecht gaan. Dat is wul zot, maar daar heeft oen a.iuler toch niet mee te maken ! Ik guloof uu uiut, dat dat zoo o;> zal vullen. Maar ik hutl juist aa i jou willen /eggen: bij alle gelegen heden .geef ju af op modernu muziek; daar kwuts ju de bewonderaars er va M inee." Als hut. meel- uiut is ju kun' tegenwoordig nergens meer over spi-t ? kun." ?' Xuuu, dat is zoo: ur is tegeuwoordi,' weiuig onderwerp van discours. Men zoukt tastend naar neutrale terreinen, en hut gesprek is een armoedig stroom pju, dat zich uragertjus tusscheii aller lei scherpe rotspunten beweegt. Dat moet vroeger anders geween zijn: we behoeven uu niet terug t-; gaau tot du brillantu bijeenkomst*»1' op hut Muyders'ot, als uen geestipAuua liocmer-V'isscher aller aan dacht hield geboeid; tot do salons van Aladame de Staül eu zooveel andei?-? vrouwen, waar een scherpzinnige uu fonkelende dialoog heen uu wenflitste; wu behoeven maar tu luzu i van den gemoedelijke, weiuig hooggt ? stemden uuuir toch bui-gerlijk. gezellige i avond bij du fatuiliu Stastok, wamgepraat \vcrtl uu geruciteerU., om in t*» truuwd of ongetix>uwd zal zij hun J kennis en inzicht uitdragen naar zi< ken en luisdeelden, onverzorgde kii tieren, ongelukkige meiischuii. Dev> uiogelijklieid ultlmns bestaat en dnt reeds veel. Dat du besten der volksgenooten » c persoonlijke1 waarde van de vrouw M zelfstandig levend, denkend eii arbei dend individu zijn 'gaan erkennen t'u dat het mogelijk is, óók vóór ? «? vrouw, dezu wuurdu te doen geld» u te», bute der miuitsvluippü, dit is Vut :? zeker uen winst, diu .de vrouwen beweging heelt gebracht. ' IMtlHHMMIHMIHIHIMtlHMtHliniMU.MItllllilitlMMHMlItMMIIMHIIIlOllmHIlMMIIIHIIIMIIllMmilHtmimU "'l De mode vanmorgen eerder hebben tcij er op dat een lichte tovl* aan ome zomcryardcrubc UHmisbaar is. Er icordt suo'n cnorinc verscheidenheid in acccsnoirctt gebóilcn, dat de keuze niet sou moeilijk behoef l Ie sijn. En door verschillende dilailn kan men raak een hvel ander c/fi'i't verkrijgen. Een bloem, een celhInur, ye kunt het net zoo rer uitbreiden" aln men sel/ ici't. ? l\'it JHIJIU; bal'mi o/ linnen wnu-n bij deze- delailn Intimi wel de voornuanttile l>l<tnla in. Kraai/jett, «Irikkcn en inuncheUen in allerlei i'urnien zijn dan ook een uiterst ftuttvusvilracM.. Oft hel hier' miant afyi'beelde comfilet in hel al zeer oriyineet loi-gcpust. liet is eiw alreny, doelt bailenyeifoon eleyanl geheel, 6cslaande uit uen mantel en een jui>vn run yrijabluau- licecd* JJe ju/iun hce/t een breedc leere'n ecintatir en een yroule r/i»iderslrik eau u?iïi»iyuc. Ue driekwart; laêiye tnanlel lounl een smalle opslaande eol, yei'oerd met fiiquèen icille buurden komen i(il de leijde. mouwen. J l et ver-' dienl nunbcrcliny meer yelijke sïeileljett Ie hebben, daar een deryelijke tjarnveri »j alleen inoni in. leanneerhet brandschoon is. Ken donkerblauwe r.Hthot>d rnlyt t* heercninodel wordt erbij yedrttyen. Kik jaar leecr opnieuw ~icn wij It aardiye firimle ttlrniilmetlen i'èrM-hijn-n met den breeden uitleenden rand. Y««r eehle' nmH'nlayen is er e 'njrnfijk «/«??« fraaiere dra-hl denkbaar. Démiddi-n/'l" huift een di'riielijk mmlêl mi-i lukl>nl ffeifarnerrd. t.n ih-.e maand !H fl eeltler nnij raad.amer hel strnrtr, r "? h'H'dje Ie drui/èn jiel ititi/enliti/eH /?//?»?' 'van Seholsrlie Inizijde. dal irij tijel>-"d reehlt» heb'ien oiijt'lieeld. EEREN Reurslag ui. u, dat zoo iets tugunwooitlig uiut m -gelijk kan zijn. De kunst van converseuren Is, uvenal- die van briefschrijven, verloi-uu gedaan. We inviteeren al niet meer, of Mevrouw Zus en Zoo een avondje L« int praten, maar of zij een kopje ?e komt drinken. En als Mevrouw er dan is, dan irt het gesprek zoo'n beetje voort: l -.oe vind je het nieuwe boek van Jo Ammers-Küller?" Och, ik ui -et zeggen, de critieken zijn niet zoo maar het heeft me machtig gelx lid". Stop. Een groote versterla tg voor Duitschland, dat plebisci<t". Dat is zeker. Trouwens...." St >p, blik naar Mevrouw Y., die D litsche van afkomst is. Wat een r» ,'o is de laatste jaren die winterl >rt." Ja, mijn nichtjes zijn er lieon geweest." Hóe hebbeu zij gehad?" Wel veel sneeuw, maar inig ton !" Stop. ' De dominee gaat zóó vaak voorbij ;, er een zucht van verlichting oprit, als de kaarten op tafel verschijiu tl. Nu komen na het eerste spel, de gesprekken los: Als u nu met harten \w-3 uitgekomen, dan had ik toch al ijd een rentree in de schoppen ge* Iu uden", enz. enz. tasprekken van een gezelschap in nnen komen altijd op het beroep at- -r, als collega's bij elkaar zijn: dok te en spreken over bijzondere geval let , effectenlui over den koers, en se ilders over de kunst. .'rouwen hebben het meer over het [bo»k van de maand, over een nieuw tO'-neelstuk en dan over haar speciaal ein, de vier K's: kerk, kinderen, ;e ;ken, kleeren. Een handwerkje i, als in oude tijden, wel weer wat fc -r scheppen, zoodat er een heel i 3llig babbeltje komt. Alhoewel o vroeger kwam dat handwerk er u altijd bij: De meisjes van Leien, den van praten en breien; Maar uit den Haag, die doen het niet ig", was het dan. Het moeiUjkste zijn wel en wai altijd ??de gesprekken tusscheu U' eren en jongeren*; het eigenaardige natuurlijke van de jeugd is, dat iu gesprek op hun terrein moet lig'. dat zij begrip en medeleven vra' en ook zoo grif van ouderen ?n vingen maar dat zij geen in fo ten in anderer toestand terug kungeven. Want wie oud is, was eens 01 ,' en kan-zich dien toestand inden;. maar wie jong is, weet zelden «t van een rijperen'leef tijd. Zakelijk n glashard stroomlijnen dan de geepi kken der jeugd en de oudere ar bij, begrijpend en eenzaam. ?ïoèzou het komen, dat de kunst h converseeren verloren gaat? Er i zorgen geweest in alle tijden, er > steeds ziekte en armoede, teleur? ing en vereenzaming; levenswijsi werd, immer tegen hoogen prijs k .cht. Waarom wordt er dan nu ' «el minder contact gezocht, zoo>? moeilijker aansluiting gevonden PU 'mderen, dan vroeger? Waarom «boon het handwerk en de kaarten, e -igaret en radio zoo gemakkelijk I'aats ingenomen van het vroegere rek ? ?'.?'/'? ?: ? ?? ' ' .' ? -''?'?;":'-.. ***'"??.'l'--'..-"':'" If Frankrijk verstaat men nog de in*t. van converseeren. Men zit op "ude Louis-Seize stoelen, die tegen '«n \vand geplaatst zijn, en men heeft , ?n beetje een gevoel, of men -meedoet 1 een tooneelstuk. Het is altijd weer . :, zooals Franschën kunnen , hoe goed zij hun uitdrukkinkiezen, ondersteund dóór een imkel uxprestiief ^ubuur, en In K; zij toch uiuts van zichzelf geven. Alen hueft voortdurend hot guvoul, dat men zu niet- hunudei-eii kun, dut er wn duiikbeeldigu inuuv s t «uit l ussolion heli UU MUS. Maar du Franscheii y.ijn geboren individualist uu, n geboren sprekers. Deze eigenschappen ontmoeten elkaar in du conversatie; zij stoppen hun eigen wezen weg achter het gesprek. Was het niet een Fransch tooneel stuk, waar uen echtpaar bij de sche merlamp zat te lezen en te conversee ren*, en waar op den achtergrond hun gedachten werden gespeeld: hij dic teert den brief van morgen aan zijn typiste on zij zoekt een hoedje uit. Och, het behoeven heelemaal nog niet zulke zwaarwichtige gedachten te zijn, die zich achter hot gesprek trach ten tu verbergen. Men behoeft niet direct diepzinnig te deuken aan ver drongen complexen en aan vluchten. Het is alleen maar het eigene, het ik, dat zich dieper wugschuilt. Wij voelen religieus, wij gaan gebukt onder leed, maar wij zijn modern. Wij houden onzen standaard hoog, maar spreken er niet over. Wij trekken ons tanig in onze eigen vesting en halen de bruggen op tusschuii ons en anderen. Honderd tnaal liever worden wij oppervlakkig genoemd, dan dat wij ->ns sentiment zouden toonen, niets vreezen wij zoo, als belachelijk te zijn. Daardoor kwijnt de conver satie. KINDERBOEKEN Mien Ubbercon: Het geheele jaar buiten. (Ploegsma, Zeist) ONZE jeugdliteratuur is niet rijk aan voorleesboeken: er worden dan pok uit den aard der zaak hooge en uiteeiiloopendo eisenen aan gesteld: zoo uen boek moet geschikt zijn voor allerlei leeftijden, er moet iets van uit gaan, het moet sfeer hebben, en het moet toch nergens overdreven, zoetelijk of opzette lijk zijn. ,,Het heele jaar buiten" door Mien Labberton voldoet aan deze eisenen, het is knap werk, zooals hier het medeleven met de natuur verweven is door de ge schiedenis van het wel en vee der gezins leden: de tendens ligt er niet bovenop, maar is door alles heen verweven. Na tuurlijk moeten de jeugdige toehoorders wul iets van het buiten Ie ven weten, waar op dan voortgebouwd kan wórden. 't Is wel echt een boek van dezen tijd, dat de blik doet wenden van alle zorg af naar de schoonheid van het kleine, waarvan de genieting in veler bereik ligt. P. Eerdljck: Het geheim van Jan van Gent. (Van Goor, Den Haag) EEN spannend boek, gebaseerd pp scheikundige proeven en Chineesche inbrekers, die evenals de hoofdpersoon, de twaalfjarige Jan van Gent, zoeken naar den steen der wijzen. Voor H.B.S.'ers goede lectuur. Ph. Exel: Hans, het geluksvarken) (Van Goor,-Den Haag, EEK avontuurlijke geschiedenis eenigszins verteld in den verhaaltrant van de i5de eeuw. Het zal belangwekkend zijn yopr jongens, die van geschiedenis houden en die er wat moeite voor over hebben, een boek te lezen. Maar voor hen, die oppervlakkig een vei-haal doorvliegen, is, alles wat compact n niet direct te begrijpen. ? Charles Krlenen: De avonturen van Rorls Verhagen. (Van Holkema en Warendorff, Amsterdam) /CHARLES Krienen schreef al aardige \~* kinderboeken in onze prille jeugd en nog doet hij het. Buitengewoon spannend zijn ze niet, maar toch gezellig verteld, pp goedmoedige Hollandsche wijze. !? loris Verhagen is een beste jongen, helpt arme menschen, lost een- moeilijke rebus op en wint een fiets. Voor tienjarigcn wt*l aardige lectuur. J. K.-K. DE NIEUWSTE ELECTRISCHE KOELKAST MET GROOTE BEWAARRUIMTK TEGEN PRIJZEN ONDER IEDERS BEREIK f190- .f) N.V. Electrotechnlsche en Industrleele Mij. GROEN EVELD&Co. Amsterdam-C. - Kerkstraat 158 - Tel. 36058 individuele meuoiLeerind l l auu scnonqs a m si c L v. LU c ,Z fCDn 2 2 8 7'T door goedkope kwaliteitsmeubelen geheel naar Uw eisen vervaardigd ook voor U een succes «standaard' typen uit voorraad Een coquet hoedje voltooit het toilet van de moderne vrouw n het moderne meisje, mits ......... van maison CLAlRE Kalverstraat 208 Amsterdam Vergelijken beteekent... bij ONS koopen! noma voor gevoelige huid. ?*t**>*iMl«f«l*ctiwr DB ZEEMEEUW-BKR l R «(?* l* Itd*»* 40*d« »otlH«i»d«l ??»>»?)»*??» VAN IOCHUM SlAIMU$»g..«Mvm.N.V. SMVUtf TE HUUR aan hot Vierwoudstedenmecr Guineub. Zomerhuis, 4 O bedden. eetkamer* ?keuken (èleeti1..) veranda, tuin. P««r m«und f 00.?tot f 125. ? . M.' DQrcr, Buochs. AAN INZENDERS VAN MANUSCRIPTEN " wordt verzocht bij hun . bijdragen een gefran keerd briefomslag met adres van den afzender in te sluiten. Op hetadres van stukken, voor de redactie bestemd, ? vermelde men gén namen van personen. Onze Koksbrigade zorgt g;oêd voor U! Een voorbeeld uit de meer dan 200 schotels die wij bereiden: Gegratineërd visschotaftje of Kalfsgehakt, splnazle en verse aard. ol k'eine Nasi Goreng met Cf*|c kroepoek 9w Gebakken vis, saus, salade, aardapp. of Katstong, doperw?ten, verse aard. of Röastbeef, spercie- A C< bonen en aardapp O 3 Diverse soorten ge'A f\< ~V deRUenkorf 'e's ?a 23 & «H ie «schiet tat hr URE. don ei \\ d» u een e» u «l..»'CV; fd. SOI t' eo dw di no; p» DCl lij» de: yer ?«n m' in en i» ar 9.' L» J» t. <? a. PAG, 17 DE GROENE No 3070 i '^ ,:*