De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 27 april pagina 11

27 april 1935 – pagina 11

Dit is een ingescande tekst.

Fr p/s ft-Hoe alle schaduwen verdwijnen HENR. VAN EYK TeekeningTh. Ortmann ASCII EX. hot 'lijk loogt-dor oioron. heb ik door gebracht bij tnnt Eugénio. dio ««on nicht is. '/ij woont temidden der don non mot oon man. 'dio ze,.,hoon en weer laut reizon naar do stad mui z'n kantoor. Als baby was ik bang voor tante Kugénie. omda< zo zoo goed was. Tegenwuordig sta. ik op 'oon broeder stand punt. J o moot- do monschon nemen zooal* zo zijn. on zoolung zo niet gevaai'lük doen geelt 't niets. Maar tante Kngénio is wél altijd op het kantje geweest, want zo heeft een hurt. dut uitgaat haar hef misdadige. Ik bedoel, ze werkt onder hot uitschot. ter oprichting. '/*? zoekt dieven op on legt hun uit h« 10 slecht hot is te stolen. on er is i»s een oplichter geweest, die ineens góéd word on nooit meer wou oplichten nndut io tante Eugénio had gezien, en huur hoolo pei«onot«l be staat uit individuen, on mot Kerstmis Htuurilo. ze een huisknecht met oen haas. eu die huisknecht was vroeger ?bij een bende geweest, en zag er uit- «Irt Loinbroso zélf. on \vo konden do ha«s bijna niet opeten door do geducht onussociatios. Natuurlijk hebben der gelijke ongelukkigon het voordeel ilat zo minder kosten, en «Ie politie kijkt of zo 'niets «loon. on jo verricht oen goed werk. wat een nioroele steun is. Kn tante Eugénio zei laatst in oen blad dat ook do onderste lagen nionsohon zijn- HU ik voelde me klein, on omdat Wo\t huis logees kregen die ine niet bevielen, knoopte ik do afgevallen 'banden.aan on iioe«ptoerdo oon uit-.. ' noodiging om te. komen met Desmond met déPausch. Toen we Zaterdags stil hielden zat. zo niet eon uangoloopon «loniineï» te praten over iet« zwaars op.oen bank onder oen kale boom. waarin ze zich de heele winter hardt. Zo droog oon golvende, zwarte cape. Haar uiterlijk is martiuttl. Links on rechts springen honden. .Haar gezicht b» rood van do wandelingen. Zó heefteen vastberaden. neus niet Oen weggetrokken peper-enzout knotje achterop. Zo lijkt meer op een man dun haar man, dio op een vrouw lijkt, en die wo verder buiten ? beschouwing kunnen laten oindut ie er niet was. wat dikwijls voorkomt bij.do mannen van sommige vrouwen. De dominee, die blnuw was vu n do kou onulut het nog geen weer was voor de buitenlucht, verdween grtietond langs een pad. Tante- Kugénio verborg een bril. toen kwnm zo heel eenvoudig naar do wagen on zei: Welkom". Achter haar rug sjond het huis. We verdwenen door ««en zwarte «piert in de klimop. In de hall hing zo haar cape aan «-en hort en zei. dat 't aardig was tn'n verloofde to zien. «MI Uosmond zei óók. dat 't aardig was. on wo kwamen te zitten in oen donkenkamer mot oen opgezette fazant. Buiten zag jo sparren, on-hot'hek. on de zijmuur van do stal. waarin puurden zuton onidut tante Eugénio geen bonzinolueht kun verdragen met huur hart. l^angs do stulimmr liep oon kronuno 'vrouw vun 00. die in n hand oen krop sla droog..- Een onwillekeurige rilling voor langs mijn rug. Kr .waren vrei-selijko verhalen in onilnop over dat kromme inonsch, dat haar vroe gere mevrouw naar het loven hud gestaan rmar aanleiding van oen ingezakte, blunc-mnngor. Hut was een cuiiso célébre gowoest uit het. zuiden. on als ze do mevrouw niet op tijd had losgelaten was ze op do pluuts gestikt. ? ..Maak hot je gemakkelijk, kin deren", zei tante Eugénie 'neerploffend. Toen word hot licht in do kamer donkerder. Een herder stond roche lend op voor «Ie huard, liet gesprek stierf uit. 'Punto Eugénio stak alles aan. on de huisknecht, dio oon en ui "kruin wn« door het aangeboren slecht. kwam binnon mot oen blad, waardoor ' wo 'wat- opleefden. . waarna tante Eugénio zirh- excuseerde om to repoteèren tnot oen deel van het Paasehkoor in do pastorie tot- het diner. Desmond on ik brachten haar tot do huil. De huil rook 'naar cocoslooper. Op het, tafeltje onder de gong stond oen versierd Paaschoi van gele nar cissen. Tanto Eugénio wees. Ren feest van licht", zei zo verdwijnend. Wo drentelden naar oen hall-bank. Ken glazen schotel met rood en groen on geel wiurp oen onzeker, schijnsel dool' het trappenhuis: overigens was alles geheel in het duister gehuld. Heb je die knecht .gezien?" fluis terde ik, on ik lichtte Desmond in over de vroegere bende, en vertelde in bedekte tonnen, dat het keukenmeisje een onecht kind had. En de koetsier is een ontslagen communist. En het kamcfmeisje heeft iets uitstaande gehad met een gestorven dief...." Ontzettend", zei ie .?Gewoonweg verschrikkelijk." Over de blanc-manger had ik hem al eerder gesproken, maar we kwamen er nu uit den aard der zaak op terug. Ik begrijp niet- hoe iemand zich zoo kan opwinden over een pudding", zei Desinond. en ik zei, dat die pudding het oénige was geweest dat ze kon. en hij was ook niet ingezakt, maar dat i» natuurlijk nog geen excuus tot tnoord. Desmond's sigaret ging uit van de beroerdighcid. Oruvveiyk". zei ie. Xoo'n vrouw moest een dwangbuis dragen. Is jouw kamer vér van de m'nne?" Toen streelde hij mijn hand en zei: Wat wét jij al die dingen....". en dat is zoo. ik weet bijna alles. Dit wist ik door een lezing, die tante Eugénie verleden jaar gehouden heeft in de Tempel van het Genootschap De Oosterkim". waar ze de allerhoogste dingen nastreven, met brochures over Uofdo (niet de gewone). 55e. had daar haar personeel uiteengezet, bezien vanuit een straf kundig-soeiologisch punt. Xe had er fi: de huisknecht met de kruinen, en de communistische koetsier, en de gevallen keukenmeid, en het kamermeisje met de gestorven .dief, en dan die vroesolijke kromme van 00. die ze gebruikte voor groenteninmaken. De heele Tempel heeft haar na afloop de hand geschud. ..De sfeer zit hier vol misdaad", zei ik. Ik kan haast geen adem halen". maar Pesmond zei: Pat went wel". en we gingen naar onze kamers voor het diner, en ik trok iets gebloemd» aan. en het suspecte kamermeisje wilde m'ijn koffer uitpakken, wat ik verbood, en toen wilde ze de knoopjes van het gebloemd dicht makert. maar ik zei: Geht schon", en ze heette Trudl en verdween schichtig. En Pesmond had iets dergelijks met d» koetsier, die er uit zag als een mislukte heer en die z'n schoenen wilde afvegen. wat ik. al het andere daargelaten, onhygiënisch vind omdat ie uit een stal komt met beesten. Over het eten zélf hing reeds de Faaschwijding voor de volgende dag. Er waren een $aar gasten, een daarvan was een verbon den zwoefvlieger met een stok omdat ie neer was gekomen op iets hards. Tante Kugénie. in een pij van zwart velours, deed de afschuwelijkste ver halen over iemand met levenslang. die zo een Pnaschkaart had gestuurd en een scheurkalender, en. ze zei dat 't erg' meeviel, «lat ze gesterkt werd . van bovenaf, en ze inviteerde ons om «ie volgende morgen mee te gaan naar de Paaschpreek in de dorpskerk. waar een koor iets van Hftndol zou zingen. en toen iedereen weg was gingen we de t rap op en passeerden de zedeloozo keukenmeid, die >«>n. gew<n m boerenmenseh bleek t«» zijn. Welterusten". zei zo. ^.Welterusten mpvt*buw. Welte rusten freule": zóó., begon de nacht. Ik sloot alles om. Desmond snurkte «loor de tusschendeur, wat- een veilig. gehooy» was. Toen begon de mttt'gen met een haan, en twee minuten later beg«Jimen .alle jïndeïv hanen in het kippenhok, en t<»en «Ie z«»n «>pkwam viel ik in slaap, Gelukkig- Paaschfeest", z«»i tante ? Eugénie stralend boven haar ontbijt. De tafel om haar heen was een en -ui ei. We hadden er allemaal een met een beschilderd gezichtje en een gekleurd' pruikje vloe als hoed. De andere . waren ro«id- of geel of naturel met spikkels, '..'".' jTe ziet er moe uit", sceieii ze, e,n . dat was zoo omdat ik uit veiligheid gewaakt had voor bet personeel. De huisknecht met de kruinen had me. de heele nacht geen «jogenblik losgelaten, en ook de gedachte aan de vreeselijke kromme van 00 was me angstig komen maken. De tafel was versierd met dotterbloemen en Paaschhazen; we reden lachend naar de kerk in een soort brik. De geloovigen op het kerkplein keken boos naar mijn schmink. Tante ICugénie stapte voorop met de muziektasch. dan ik in een blauw mantel pak van Paulet met Desmond in grys flanel. wat hem iets oneerbiedige gaf. De familiebank was gelukkig zacht. Tante Kugénie verdween met de tasch in het orgel. Om ons heen was de kerk versierd met bloemen en groen. Alles stroomde vol: de muziek speelde en de dienst begon tot ik werd opgeschrikt door een collectezak. Het was een heel gewone collecte- ? zak, maar aan het andere eind van de steel herkende ik de huisknecht met de kruinen. De man was in het zwart met handschoenen, en z'n kruinen glommen van de brillantine. Ik gaf een gulden door de schok. De man verwijderde zich met zalvende tred naar de galerij. Toen begonnen Des mond en ik op te letten, en deden een vreemde ontdekking. Overal, ver spreid door de kerk, zagen we het misdadig personeel van tante Rugénie. De communistische koetsier had een gekleede jas aangetrokken en stond als voorzanger onaer een klankbord. Bij de kinderen van de Zondagschool zat de vreeseiyko kromme van 00. De zedelooze keukenmeid volgde alles in «?en boekje van verguld-op-snee. Rn de sopraan van het koor was het kamermeisje met «Ie gestorven dief... Toen zw««efde Handel door «Ie ruimte. O nee", zei tante Rugéniélater aan de koffietafel. dit zijn ze al l&ng niet meer. Zulke stumpers zijn goed. maar het moet niet eeuwig duren.... Bovendien kregen ze op het laatst even veel praats ais ««en gew«Vm ? iemand. Dat vél ik niet."" Ik haalde adem. voor het eerst, na uren; maar blijken liet ik niets. *De radio viel in met «»PU s«mrt potpourri van Bach. We luisterden etend. Dat is geen PaaschlU'il". zei ik. Dat hebben we gehad." Tets vroolijkers". riep tant«* Kug ni«>. Een jubelzang !" Desmond schakelde over op de band van het Bitz. WEGENS ENORM SUCCES ONHERROEPELIJK , voor de laatste 7 dagen ? GEPROLONGEERD DE BIG VAN HET REGIMENT (MonopqMlIm) de grote Hollandse lachfilm» naar het boek van Mr. A. Roothaert WILT U ZICH EEN MIDDAG OF AVOND A MUS ERE Nf KOMT DAN NOG HEDEN DÉZE PRACHTIGE. AMUSAN TE RLM ZIEN. De sterkste: rolbezettlng met alle Hollandse ster ren t».a. FIENTJE DE LA MAR - JOH. KAART Jr. - HENRIETTE DAVIDS- SYLVAIN POONS- de kleine HANSJE ANDERIESEN In h«'t voorprojnmm»: . . E«n tchlttértnd «tklturd» utkchfllffi O« nltuwiM actuallMlttn TOEGANG ELK EN LEEFTIJD VOORZIET U NOG HEDEN VAN PLAATSEN ONHERROEPELIJK LAATSTE 7 DAGEN!! Verlos ons van den Schlager...!" L J. JORDAAN Max Nossecken G.J.Teunissen: De big van het regiment" (Tuschinski, A'dam) Ernst Wlnar: Op stap" (Royal, Corso, Rlalto, A'dam) Wanneer er een vleugel of piano op het Hollandsche filmdoek verschijnt, dan voelt de toeschouwer zich het hart verstijven! Want dan weet hy, hoe niet wiskunstige zekerheid zich aanstonds twee gelieven over de toetsen zullen buigen, om in alle eer en deugd het aanzijn te geven aan dat verschrikkelijkste product van onze nationale industrie: den Schlager ! Wat is dat eigenlijk de Schla ger"? De Schlager" dat is het onfeilbare middel om allo vreugde en alle vaart uit een film te halen dat is de triomf der zotheid dat is het waan-denkbeeld van bioscoopdirecteuren dat is de beleedigde logica dat is de ergernis van den filmliefhebber dat is het gefotografeerde cabaret dat is de doodsteek voor den goeden smaak dat is de caricatuur van levende kunst ? dat is een artistieke kortsluiting liuL.'w.... Dat is waarschijnlijk een dor oor zaken van het falen onzer nat ionaio filmindustrie ! (loof me een vod-vaii-oon-film met een pakkend liedje" zei mij eenmaal oen exploitant en het ding rloct hot !" Wij zijn geloof ik niet ver van do. waarheid, wanneer wjj veron derstellen dat zóó ongeveer de gang bare opinio in bioscoopkringen luidt on wij weten dan meteen, wnnrom iodoiv nieuwe Hollandsche film volge propt is met zingerij. Er kan geen piano, geen kanarie-piot, geen uschmunsratol. geen kindcrtrompot zicht baar worden of do Hedjes-pHyehoHo breekt uit: do patiënten storten zich op het dankbare voorwendsel on smelt ton weg in melodie. De handeling .wordt zonder vorm van, procos stop gezet, de toeschouwer kan zoolang zijn gezond verstand opbergen, do regio doet wanhopige pogingen om do ramp mot oen krampachtige variatie van camoru-instolling to bezweren, do ' film krijgt een dikwijls onhorstolburen knauw.... muur het Lied moot zijn loop hebben! Het heeft mij gefrappeerd, dat in do twee oenige behoorlijke films waarop onze productie kan bogen. Dood ?Water" en Op hoop van zogen", do Schlager"-ziekto óf niet -~* of in uiterst goedaardigen vorm voorkomt. Natuurlijk ligt' dat .mede aan de uit zonderlijk waardige mentaliteit dezer werken, maar. do onderdrukking der Schlager"-manie is daarvan stellig n der karakteristieke symptomen. In het algemeen kan men zeggen: Hoe ijiöer liedjes '??? hoe beroerder film Daar hebben wij nu, onze twee Benjamin's: De big'.' en Op stap". Wij gaan er sinds lang mee accoord, dat het alweer .twee ontspanntngsf ilms zijn.... hot Nederlandsch pu bliek schijnt nu eenmaal geamuseerd r'te moeten worden tot ep de dood op Volgt. Maar góéd in hun genre zijn déze beide werken niet onverdienste lijk en wij heradeinen na een Familie van mün vrouw" en een Vier M llers". Zoowel de Nederlander Winar als de Duitecher Nosseck -hebben getracht een kleurig, vlot en boeiend filmproza te geven. Zij hebben terz^de gestaan door hun camera-men Alsem en Schlasy gestreefd naar vaart, afwisseling on logica in hun beeldwisseling zonder duarbij al te veel hinder te ondervinden van den dialoog Het fataal-kleine kringetje der spelers (wannér durft men het ook eens met anderen probceren? i) doet zich van zijn beste zijde kennen kortom, het had misschien een verrassing kunnen worden als.... Als daar de onvermijdelijke Schla ger" geen stokje voor wist te steken ! In Op, Stap" raakt Fientje de la Mar plotseling in trance en tractccrt haar verschrikte gasten (het malheur gebeurt n.l. aan den huiselijken haard) op een eindelooze divagat ie over music". Waarom juist over music"? Niemand weet het en wat erger is: niemand roept om een dokter. De vereorde gasten raken in ver legenheid en trachten zich een houding te geven tot het pijnlijke incident voorbij., is. Manr de film moet maar zien, hoe ze na deze even dwaze als noodelooze onderbreking weer letter lijk en figuurlijk op haar verhaal komt Ook De big" wordt door vele ?liedjos-crises goteisterd. .Topie Koop man. Heintje Davids, Fientje de la Mar on zelfs de brave Sylvain Poons moeten er non geloovon. Het lijkt wel of men hot er op gezet heeft, deze spelers (waarvan Mevr. Davids on Ficntjo do la >!:iv stnUitr geen te» verwaarloozen krachten zijn) 'zooveel mogelijk in hun plankon-allure te bovestigon on do voor do camera zoo noodzakelijke ..Vmwertung" in sober heid, bohoersching en natuurlijkheid l,p verhinderen. Als Op stap" on vooral De big" niet zulke aardige, onderhoudende en verdienstelijke films waren als hot voortbestaan oenor Xoderlandscho filmindustrie ons nllon niet zoo na aan hot hart Ing.... ik zou over die hoolo liodjos-malaiso zwijgen. . Nu echter barste dan hot ovcrkropt gemoed los in oon: Verlos ons van don Sohlagor Hoor . geef ons natuur on filluin weer!" ((Joon ...Schlagor" hiervan maken, s.v.p.!) V E l LI N G MENNO'HERTZBERGER & Co. Van 21» April?l Mei wordt bij het Internationaal Antiquariaat (Monno Hertzborger & Co.) N. V. do bibliotheok geveild van Dr. Oeorg Bernhard. do vroegere redacteur van de ..Vossiselio Zeitung". Vele boeken-bevatten eigen handige opdrachten van de schrijvors aan Georg Bernhard. Te zelfder tijd worden een kleine honderd tekeningen, etsen en hputsneden van Jan T. Tobi-op geveild (VerzamelingBiesterbosch.Apeldoorn). IV kleine tentoonstelling bij Hortzberger (geopend van 2H tot 2*S April) biedt oen goede gelegenheid, ons oordoel over Toorop nog eens te toetsen. \Vat getuigt zo'n krabbel van de NVaalhaven te Nijmegen (nr. S) van oen A'irtuops vakmanschap; het is een lust te zion met welk een zekerheid en een vaart elk figuurtje is neergezet. Welk een humor zit er in de krabbel van Arthur van Sffhendql (nr. 35)! ? liet zou te betreuren zijn als deze verzameling verstrooid word. P. A.-F. PERSIL-SCHOOL TE AMSTERDAM Teneinde do verbruikstei's der pi*oductcn van de Nederlandschc Persilfabrièken in de gelegenheid te stellen zich door kundig en onderlegd perso neel te laten voorlichten, heeft de Directie besloten tot stichting van een Porsü-.School aan het Kleine Oartmanplantpoen 7-0 te Amsterdam. t De off icieele opening door Dr. I. H. J. Vos, Wethouder to Amsterdam heeft plaat*} Donderdag 2 Mei. " GOEDE MAATKLEDING WIJ GARANDEREN U GOED PASSENDE EN VOORAL GOED GEMAAKTE KLEDING COLBERT COSTUUMS 45.- 52- 67.- 75.- 85- 99BIJZONDERE ATTENTIE Onze Westendtex Sportex" ... 69. 95.ALLÉN IN WESTENDTEX" EN SPORTEX" PEEK & CLOPPENBURG DAM CORSO &RIALTO 122. Iel. 34561 - CEHiïUüRBHAN 11 Sarphalipaik. Iel. 23488 OP STAP de Jos.Jacobi Productie der Nationaal film wegens uitbundig succes GEPROLONGEERD HEINTJE DAVIDS - FIENTJE DE LA MAR -LOUIS DAVIDS JOPIE KOOPMAN - FRITS VAN DONGEN - ADOLPHE ENGERS geven U IOQ pCt. amusement, vroolijke muziek en tempo. fUHAHBRA ? WETERIMGSCHAHS 134- TEL. 36861 P presenteert de NederI iandsche Première van het sublieme Fransche filmwerk LE (De misstap van Madame Ferioullj Een sterk emotioneel drama ZIE T onze puzzles op pagina 23 ABONNEMENTSPRIJS VAN DE GROENE" Per jaar: ?Nederland . . . . . . . ? 10. Indië(zeepost) 10. ,. (mail) . . ., 13.50 Argentini Belgi Duicschland Egypte Frankrijk Griekenland ? 11.50 Oostenrijk . Sowjet-Rusland Spanje Tsjecho Slowakije Zwitserland ? Denemarken Itali Noorwegen Zweden Engeland Amerika Australi Azi Zuid-Af rika w v w l t) «l / 13.50 r '; 1 J i i' l' « ^ r uw oordeel betreffende oom piet is fout, want hij is toch zoo sloom niet. dit blijkt wel hieruit: hij-zit in de uit kijk", waar'hij ,,de eeuwige droom" ziet. PAG. 21 DE GROENE No.9021 PAG. 70 DE GROENE Na. 3021 l V KROP né's i fna 23 Ie 1 yin Wei* lat hij URE, don ie\ » 1 d*-u ee.» e< rj !«(.!? ifdt zot r dot di no. liji dei vet ?iCll ui 3n en in ar r. ie \A»

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl