TUSSCHEN TWEE VUREN De belangrijkste conclusies, die uit het resultaat van de verkiezingen voor de Provinciale Staten vallen te trekken, zijn. dat de meerderheid, waarop het kabinet-Co l ij n steunt, inkrimpt en dat de oppositie groeit. De N.S.B. blijkt over een tamelijk grooten aanhang te beschikken. De S.D.A.P. handhaaft zich en komt nu met een programma van crisisbestrijding. Het kabinet-Col ij n moeteen krachtige politiek voeren, die tot de verbeelding van de massa spreekt en het moet er op bedacht blijven nieuwen aanhang te verwerven. DE verkiezingen voor de Provinciale Staten hebben dit jaar een zeer bijzonder karakter gedragen. Slechts weinige candidaien heb ben in hun rede voeringen, stil gestaan bij de typisch provinciale" problemen als: waterschappen, aan leg en onderhoud van wegen en zorg1 voor krank zinnigen. Bijna geen enkel kiezer zal zijn stem hebben laten bepalen door het standpunt, dat de man of vrouw zijner keuze innam tegenover deze problemen. Het was als het ware een tusschentydsche ver kiezing voor ile Tweede Kamer* een krachtmeting van de voorstanders en de tegenstanders van het kabinet -Oolij n en een onderzoek naar den aanhang dien de nieuwe politieke partij, de X.S.B.. reeds onder de kiezers had verworven. Het resultaat van deze verkiezingen zal uiet de minste verandering brengen, iu het provinciale bestuur. Xelfs hut feit, dat binnenkort vermoede lijk twee N.S.B.-ers en n Communist hun intrede zullen doen iii de Eerste Kamer hoe merkwaar dig ook als teeken des tijds en als mijlpaal op den weg. der politieke ontwikkeling beteekent op zichzelf niet een verandering van eenige betcekenis in 's lands beleid. Hoogst belangrijk zijn echter de gegevens, die wij, dank zij deze verkiezingen, hebben gekregen ter beantwoording van de vragen: hoe hebben de kiezers geoordeeld over het beleid van het kabinet C'olijn, hoe staat het met de tot nog toe gema tigde-oppositie ter linkerzijde van de regeeringsgroepen, hoe staat het verder me.t den groei van het fascisme in Nederland en welke lessen valldn daaruit voor de. toekomst te putten? Ik beroep mij op de cijfers, die betrekking hebben op het resultaat der verkiezingen in 10 provinciën. < Do cijfers van (icldurltmd zullen eerst bekend wor den, nadat dit blad zal zijn verschenen. Aangezien ik mij echter voornamelijk op percenten beroep, zal het resultaat door den uitslag in Gelderland wel niet in belangrijke mate veranderen. Het meest opvallende resultaat is dit: dat de partijen, die verantwoordelijk worden geacht voor het beleid van het kabinet-Colijri en die dat in meer of mindere mate ook zijn, al trachten zij dat somtijds te ontkennen, zware klappen hebben ge kregen en dat de partijen, die het onverbiddelijkst . staan tegenover Colijn, die in de scherpst mogelijke termen de politiok-Colijn veroordeeld hebben en zelf den indruk hebben gewekt, het veel beter te kunnen doen, aanzienlijke winsten hebben geboekt. De Liberalen hebben van hun 50 zetels in de Provinciale Staten er 21 verloren (42 pCt.), de Vrijzinnig-Democraten verloren van 33 zetels 7 (21 pCt.),.de Ohristelijk-Hiatorischcn van 00 zetels S (13 pCt,), de Anti-Revolutionnairen van 74 zetels 6 (8 pCt.), de Katholieken van 100 zetels U (3,0 pCt'.) . Van de oppositie-partijen wonnen de N.S.B. M» zetels, de Christelijke Democraten 10 zetels, de Communisten -(de Revolutionnair-Socialisten in begrepen) 5 zetels en de -Katholieke Democraten 3 zetels.. ' '' . ' m ' ' fle£ -pettiejQtage'Va*» de partyen, «Ui* in hefc "kabi-* net-Colijn vertegenwoordigd zijn, dttalde van 01,9 pCt. by de Tweede Kamer verkiezingen in 1033 tot 57,5 pCt. thans. De S.D.A.P. blijkt vrijwel immuun te z^'n voor da aanvallen van het fascisme. Het aantal zetels van die party in do Provinciale Hiaten mot 2 op de HO (2 pCt.). ,. DE GROENE oer» plJstiek van Hildo Krop ;$ ft zien e» bij <:én abpnncment. op QE GROtPNÉAMSTERDAMMER gratis te verkrijgen in DE KIKKER van HotelrCafé1 CENTRAL", Lange Poten, Oen Haag Het behoeft'niet de minste verwondering te, wekken, dat het beleid van het kabinet-Colijn ernstige critiek heeft uitgelokt. ledere regeering, ? die in zulke tijden de verantwoordeiykheid draagt, ontmoet een groeiende oppositie. Men stelt do regeering voor alles wat gebeurt verantwoordeiyk. Men meent het zelf beter te kunnen doen, of althans men stelt vertrouwen in degenen, die zich met «leze pretentie aandienen. Behalve de S.D.A.P. bleken de Katholieken en Anti-Revolutionnairen het meeste weerstands vermogen te hebben tegen het fascisme. De Christclijk-Historischen in iets mindere mate. De Libe ralen en de Vrijzinnig-Democraten kregen de zwaarste klappen. De Liberalen zullen veel kiezers verloren hebbeu, omdat diegenen onder hun aan hangers, die liberaal stemmen, uitlsuitend omdat zij conservatief zijn en anti-clericaal, natuurlijk niet ? tegen de aantrekkingskracht van des fascisme bestand waren. De Vryzinnig-Demoeraten hebben volgelingen verloren, omdat het beleid van het kabinet-Colijn. waarin twee Vrijzinnig-Democraten zitting hebben, niet beantwoordt aan wat men van Vryzinnig Democraten heeft verwacht. Bovendien zal de leuze der nationale ontwapening op dit oogenblik in Nederland heel wat minder opgang maken, dan enkele jaren geleden. De N.S.B., de party die voor hot eerst aan de verkiezingen deelnam, hoeft een bijzonder grooten aanhang weten te verwerven: bijna 8 pCt. van het kiczcrscorps. Die aanhang bleek in verschil lende provinciën zeer verschillend. In Friesland on Brabant was toet percentage zeer gering: 3 pCt. In Drente en Limburg was het zeer groot: bijna 12 pCt. In de drie groote steden, Amsterdam, Rotterdam en Den Haag verwierf deze party niet minder dan respectieveiyk 40.700, 23.700 en 27.000 stemmen, dat is ongeveer evenveel als de beide vrijzinnige partijen te zamen. > ? ? * * ... * '? . ? De groei van de oppositie vindt haar voornaamsten voedingsbodem in de crisis. Helaas ziet het er niet naar uit, dat er in dit opzicht binnenkort eenige verbetering zal komen. Wat kan de regeering doen, om de oppositie den wind uit de zeilen te nemen? Het komt my voor, dat het zittende kabinet te weinig werkt op de verbeelding van de massa. , Waarom maken de ministers, de minister-president en de minister van financiën in het bijzonder, niet meer gebruik van de gelegenheid» die de radio biedt, om hun politiek aan het publiek duideUjk te maken? Kunnen zij in dit opzicht niet iets van den ijver aan den dag leggen, die de minister van pnderwgs ten toon spreidt by de verdediging van zijn spelling? ; Er is bijna twee jaar geleden 60 millioen gulden ter beschikking gesteld, om nieuwe werken te on dernemen. Dat is inderdaad geen oplossing van de crisis, maar slechts een pleister op de wonde. Maar waarom is nog steeds meer dan de helft van. dat bedrag niet besteed? Wanneer men die bedragen1 uitsluitend beschikbaar wil stellen voor loonende objecten, dan is de heele onderneming overbodig, want voor' dergeiyke objecten is in het algemeen .'ê,wel; geld /te- vingen. ? '???.? ??'*? ?AVadrom heeft het'tot'nu toe geduurd, vóórdat* de minister van sociale zaken aan de inspectie van de volksgezondheid de opdracht heeft gegeven, om nota bene met spoed maatregelen voor te bereiden tot den bouw yan goedkoope woningen? Naarmate de meerderheid, waarop het kabinet Cohjn steunt, slinkt, komt de vraag meer op den voorgrond, of men de mogelijkheid niet onder de bogen moet zien, de socialisten In de regeering te betrekken. Ik behoor niet tot degenen, die van die mogeiykheid groote verwachtingen koesteren. Wat de regeering aan den nen kant als steun zou winnen, loopt zij gevaar aan den anderen kant te verliezen. Het is opk dévraag of een samenwer king in den vorm van een directe reconstructie nog mogelijk is, na het Baaschoongres van de l r «*?; Ir.'J. W. Albordo S.D.A.P., waar men duidelijk op een tusschentydsche verkiezing dus kamerontbinding heeft' aangestuurd. De socialisten zullen niet gaarnhun gemakkelijke positie, om alleen critiek uit t-.oefenen, prijs geven. Men maakt zich echter aan een gevaarlijk? luchthartigheid schuldig, wanneer men in de aav kondiglng van een Plan van den Arbeid" slecliu een afleidingsmanoeuvre ziet en niet meer dan «? M poging om nu van socialistische zijdo ook eens i*;-» te stellen tegenover alle schoont* beloften ??? iN.S.B. De concrete inhoud der plannen van l*t wetenschappeiyk bureau, onder leiding van Ir. Y.* opgesteld, is nog niet bekend. Het plan zal zon-i r eenigen twyfel serieus bedoeld zyn. Iets anders is. 'of déuitvoering ervan vereenigbaar zal blijk«:ii met een gezond financieel beleid. Daarover moeien w'üons oordeel opschorten. In ieder geval zal uil streven Ujden tot een versterking van het verzet van socialistische- en vakvereenigingszijde tft-en Provinciale verkiezingen groote nederlaag, welke de beide voornaamste vrijzinnige groepen bij de Statenverkiesingen hebben geleden, werpt n donkere schaduw op de lanaspolitiek vooruit. Ur verliezen, die zij, op het eerste gezicht bekeken, tok bij ? de aamenstelling der Eerste Kamer zullen Ujden, zijn ongetwijfeld van nog ingrijpender aard. Reeds dit jaar zal zoowel de Liberaal al* de Vrijzinnig-Democraat, die voor de Zuidt'ijke groep van provinciën zitting heeft, niet meer uor- ? den herkozen. Dit beteekent, dat de belangrijMe 'actieve liberale figuur, de Minister van Maal Mr. D. Fock en de bekende hoogleeraar ir> het j Staatsrecht te Leiden, Prof. Mr.-R. Kranenburg, J uit den Senaat zullen verdwijnen. Beiden zijn nieté* alleen de belangrijkste woordvoerders hvnntrl respectievelijke politieke groepen, doch buitendien* twee der meest geziene figuren uit de gantchr Eerste Kamen, In 1938 zal de afbraak der vrij zinnige politiek worden voortgezet. Dan verli&en de vrijzinnige groepen opnieuw twee', zetelsi ? wr Zuul-Höiland, n.l. de liberalen n der beide, welke zij thans innemen en de vrijzinnig'Jwt0' cratenook daar hun eenigen zetel voor dat geicatDit is daarom te meer betreurenswaardig, omdat niet gezegd kan worden, dat de vrijziniwse gedachte de Kamerverkiezingen nu twee jaar gele den aan invloed heeft ingeboet. De Fr#«nni0 Democraten verloren 0.88 pCt. van het totaal aantal stemmen, de liberalen 0.86pCt.; daar staat echter tegenover, dat de nieuwe democratische groepen winst boekten en wel de KathoKek-DemocratiseM Partij 1.01 pCt. en e Christen-Democraten 0.8S pCt. Totaal resultaat is, dat deze vier groepen t* zamen in 1933 13.72.pCt. van het totaalaa^» Ir. H. Vos de aanpassingspolitiek van de huidige regeering. De partyen, die in het kabinet-Coiyn vertegen woordigd zyn, bevinden zich tusschen twee vuren. De toestand is alles behalve hopeloos, maar het ware hoogst bedenkelijk zich niet goed rekenschap l e geven van de gevaren. Het kabinet-Colijn moet ?oen krachtige politiek voeren, het moet er op be dacht zyn te spreken tot de massa, en het moet steeds-de noodzakelijkheid voor oogcti houden, ???ra den aanhang, die inkrimpt, weer te verbreeden. /ij zal daarin des te gemakkelijker slagen, wanneer /ij zich voortaan van ieder verwijt kan schoonvasschen niet alles ie doen wat redeiykerwys en ?aet' behoud van gezonde financiën van haar orwacht kan worden om lenigend op te treden in 'on nood der crisis. De regeering zal de hand in ?gen boezem moeten steken, voor critiek een open ? »g moeten hebben en vooral zelf moeten komen l >,et een constructief programma. l A. O. Jo.SEPHUS JlTTA L--_ ______ :;;;; landspolitiek op zich vereenigdcn en thans 13.S2pCt. (Wat echter opvalt is de versnippering van de? (^erotische krachten. Een richting, die ongeveer n zevende van dje bevolking omvat, kan zich zulk 'i tweespalt niet veroorloven. Daarom ware voor ^'es vrijzinnige concentratie noodzakelijk. De "1achte daaraan is trouwens in onze politiek >-"l nieuw. Wal verkiezingsuitslagen in het algemeen bet'H, zou een dergelijke concentratie het voordeel den, dat, nu de overschotten volgens de grootste u iddelden worden toegekend en daardoor aan de f'otere partijen ten deel vallen, door dit nameni-fin voorkotncti tcurdt, tlal de vier groepen ieder ?" 'chzelf slechts bij uitzondering een restzetel ihtig zullen worden; daarnaast zon ook bij 'kiezingen van de Eerste Kamer in meerdere 'en betere resultaten kunnen worden geboekt. tar veel gewichtiger is, dat een dergelijkefcon'ttie moet worden voorgestaan, omdat'' het '.e parlementaire stelsel, waaraan vrijzinnig ''land innig is verknocht, door de steeds ? inde staatkundige verdeeldheid, zich op den onmogelijk maakt. 'De Senaat, icaarin tol c uitsluitend (ja zes grootere partijen zitting 'n, zal weldra in pnrtijental met de helft ver-. leren; dezen zomer zullen de beide extremisti~ , groepen, de N.S.B. en de Communisten er intrede doen; over drie jaren ook de Staalig Gereformeerden. Tegenover zooveel ver heid past den vrijzinnigen meer dan ooit ?achtig saam te gaan, willen zij niet in den ttroom van het klein politiek gedoe ver- ; »M ..'..?' 'i -i 'n>t ? ' . . . ? ' . ' , Air. N. J. C, M. KAPPBYNËVAN'DE COPPBLLO WEEKTRDMPET VAN DEN WIJZEN OLIFANT PAG. l DE GROENE No.3021 WIJ hebben het Paaschfeest nu al weer achter den rug, en door stormen en regens en enkele dagen van luwe beloften schrüden wy weer den zomer tegemoet. Hebben wij nog tijd en gezindheid, om even alle lasten en zorgen te vergeten, en te genieten van de tulpen en hyacinthen, van do sappige groene weiden en van de boomen, die met bloesems zyn getooid? Heel onze aandacht biyft gericht op het spannend verhaal, dat zich in de schielijk zich ontrollende tydsgcbeurtenissen voor onze oogcn voltrekt. Het ware inderdaad boeiend, indien wy er zelf niet zoo pijnlijk bij waren betrokken. Mijn weektrontpet heeft ditmaal vooral binnenlandschc accoorden. In het buitenland zijn de velo . conferenties en diplomatieke reizen bezig door Ie werken, en is de figuur van Westersche Mogend heden, die in de Volkenbondsverklaring den laatsten schyn van Versaüles wilden ophouden. en Duitschland, dat er een grimmig gezicht tegen trekt, nog niet verdwenen. Het stemde bevredigend, na de aanhoudende. maar tot nu toe nog onjuist gebleken geruchten van scherpe oneenigheid tusschen den Leider en Minister Von Neurath, te vernemen dat de Duitsche protestnota tegen het oordeel dat door den Volkenbondsraad is uitgesproken, in do moest gematigde-termen was veryat. A'oor de eerste weken zijn er geen nieuwe conflicten te wachten. Maar wat zal de toekomst brengen? De motie, door den Volkenbondsraad aangenomen, behelst dat men toekomstige verdragsbreuken zal wraken en zich daar niet in zal schikken. Bedachtzaamheid blijft geboden.' De hoop dat het ons op den duur toch zal geluk ken aan een nieuwe oorlogsbedreiging te ontkomen is tenminste versterkt, maar de algemcene toestand is nog uiterst gespannen en het krieselt ook al daarginds, in Boelgarije. in den eeuwig borrelenden Balkan, waar de Dictatuur schijnt te minderen aan kansen. Belgiëbouwt zijn wereld tentoonstelling op, en inderdaad begint onze teekenaar gelijk te krijgen, die verband legde tusschen de devaluatie van den belga en de Exposition Universelle". De vele landgenoot en. die in de Paaschdagen het land onzer Zuidelijke buren hebben bezocht, zijn teruggekomen met berichten over een . zoo waanzinnige goedkoopte. dat ik ernstige vrees kryg voor ons Nederlandsche hotel wezen, dat door de schitterende lokvink van Brussel van den zomer dreigt failliet te worden gefloten. En zoo stap ik dan al terstond in onze binnenlandsche misère. Malaise en slapte duren onge wijzigd voort, en wy zijn al zoo gevoelloos ge worden voor de ernstigste gebeurtenissen, dat wy de onheilsberichten, waarvan de couranten vol .staan, lezen met een onbewogen gezicht. De kleine boeren van Maas en Waal liepen op hun landdag te hoop en stieten hun weeklachten . uit, de Minister van Oeconomische Zaken moest in zyn antwoord aan den heer Brautigam op zijn vragen oVer den yerkoop onzer handelsmarine verklaren, dat Nederland door sloop en verkoop van schepen het ergst getroffen is van alle zeevarende naties, en dan vermeerderen zich do boiozo ge ruchten omtrent het door velen gevreesde hozuinigingsplan, waarover reeds uitlekte dat het een salarisverlaging van 10 millioen zal bevatten. Alsof alles samen moet spannen, om de fleurige lente, die met een onverstoprbaren levenslust tóch doordringt»*.te,versombercn*}Vwij lazen in de afge lopen week van oen brand te Leiden, een animo-.. niak-ontploffing te Rotterdam', on indien onze gedachten verbindingen slaan niet die gevaarhj ke ontploffingen, welke ons eerder dan wij vermoeden uit de lucht kunnen bedreigen, dan steekt Mr. do Jong, die het woord voorde over de luchtbescherm ing op den te Utrecht gehouden kader-cursus van het Nationaal Jongeren'Verbond den wijs vinger op, en hy constateert, dat voor de zelf bescherming tégen het luchtgevaar1 in ons land nog alles moet worden gedaan. ? ;???'. ?' '" ;*> * ?'.-; . : / ..'.'; Zullen Ir. Musserl en de zijnen bij machtu zijn den droeven toestand te helpen verbeteren? 'Niet nadat wij, arme kalveren, verdronken zijn, maar nu? Het succes van de N.S.B, by de Staten-verkiePAG, 3 DE GROENE No.3021 zingen noopt tot die vraag. Een party, die by haar eerste optreden in de parlementaire arena bijna eon tiende deel der bevolking achter zich krijgt, draagt verantwoordelijkheid. Indien de N.S.B, in stemmental zou toenemen, zoodat haar in een nabij liggende toekomst een belangrijke parlementaire positie verzekerd is, zal zij dan die verantwoordclykheid beseffen? Ik vrees het ergste. Men beleedigt de candidaten der N.S.B, niet, indien men vaststelt, dat züover het algemeen het parlementaire peil niet zullen verhoogen. Hun leider zolf heeft in Volk en Vaderland" verklaard dat men voor een positie in onze vertegenwoor digende colleges geen hersens noodig heeft. Maar al hebben de hecrcn oneindig meer hersens dan de orang-oetang, die het waanwijze Jantje op mijn \vijzen rug heeft gezet (zie zijn Kladschrift van deze week), dan nog ontbreekt het den leden eener nieuwe party zonder eenige staatkundige ervaring on zonder eenigon zin voor parlementaire samen werking aan de eerste voorwaarden die noodig zijn. om langs den legalen weg iets te praesteeren om ons volk op te heffen uit zijn ellende. Ik bedoel: niet in de toekomst, waarvan zij droomon. maar nit. Dit mogen de vele partyioozo liberalen, die N.S.B, stemden en hun eigen geestverwante groep om hals brachten, wel bedenken. De N.S.B, wil volkséenheid. zij bracht volksverdofldheid. D«politieke versplintering die zij wil bestrijden nam toe, "het communistische gevaar dat zij willen vernietigen stak dreigender den kop op dan ooit to voren, de verwachte afslachting van het Marxisme bleef uit: want het was nu juist de S.D.A.P.. dio de minste veeren liet. Die. S.D.A.P. heeft door haar Paasch-congres van zich laten spreken. Zelden was eenic congres van de grootste Nederlandsche democratische groep belangwekkender. Zij gaat zich bezighouden met nieuwe organisatie vormen van het maatschappelijk leven. Ook hier is de corporatieve gedachte niet van de lucht. Do Party oriënteert zich. duidelijker dan opit to voren de doofpot waarin de zaak-Duvs werd gestopt en de afwijzing der communisten getuigen ervan in nationale richtinp. Van nationale ont wapening werd geen woord meer vernomen. integendeel het internat ionaal karakter der ont wapening ontving den klemtoon in Ir. Albarda's betoog en, wat het allerbelangrykste was van deze merkwaardige bijeenkomst: de leider der Kamerfractie sprak zich. onomwonden uit voor deelneming aan de regeering (in een Roomschrood kabinet?). Het bleef daar niet bij. Er werd een program op tafel gelegd naast de verklaring. Een plan yan den arbeid, door Ir. Vos toegelicht, wiens conterfeitsel de lezers hiernaast kunnen aan schouwen. Op dit Paasch-congres is de Nedorlandscho Maagd voor den tweesprong geplaatst, of?laat ik dichter by de plaat blijven, dio onzen omslag «iert: de Nedorlandsche burger'vóór'de, keuze tusschon twee menu's: óf wel de aanpassingspolitiek van het Ministcrie-Colijn, ófwel do ordeningspolitiek, de politiek van het Plan", van Ministor-in-hopo Albarda. Ik heb helaas! nog zooveel to zeggen, dat mij bedroeft n ergert. Bedroeven doet mij de dood van den f ijnzinnigen dichter, en Vondel-kenner Eduard Brom,, do ziel yan déViolier;, de drager van dtv' oude, Amsierdamsche,' ThymschétVaditie. weder om een nobele geest, die gevallen is. Wij blijveii over tusschen nivelleering en verwildering. 3Iaar ergeren doet mij de eigenwijze beslissing van hot comitévoor een gèdenkteeken van onze betreurde Koningin-Moeder. Terecht schreef het Handels blad, dat in het uitverkoren beeld van den heer Dupuis, die (dit schreef het Handelsblad niet) den,. grooten oculist Donders te Utrecht voor het nageslacht vereeuwigde.... als zat hij op een stilletje' tereqht schreef het Handelsblad, dat in dit nieuwe werk1 van Dupuis het óssentteeïo van do figuur van de Koningin-Moeder, het gedragen worden door de liefde , van haar volk -ten eeneiimale ontbreekt. En zoo blijft het ook met het kunstbesef van het officieele Nederland- bergaf gaan. 1.1KROP ' 23 ie klein, lat hi URE. don lei w d* ii ee,i e* n WI'.H k,., ot: fdt zot ?f eo dn di no. ? pa lic>er '?en ui n en in ar t/ lo Jl r. ?e