De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 27 april pagina 5

27 april 1935 – pagina 5

Dit is een ingescande tekst.

Bioscopy DE U. F. A. L. J. Jordaan Gerhart Lamprecht: Barcarolle" (Rembrandt, Amsterdam) H KT '/til «U'ii oplet t enden lo/or sti-llig niet onlgoan zijn. dat in «loze kolommen do laatste anderhalf jaar steeds minder gewag word gemaakt van ..r.F.A."-films. «-n wanneer deze lozer tevens oen geïnitieoHh» Is. dan zul hij best bogr'rjpon waarom ! Het was vcmr ieder film liefhebber sinds langen tijd duidelijk dat l u-t met de productie van het groot o Duitsoho concern misliep: sU'chts af on t«»o druppelde mig een onkolo belangrijke film na» thoreM wnssüenco. l n schier onafgebroken rij volgden do mislukkingen elkaar ups vlakke. d«»ode. onbeduidende arbeid. De oorzaak' was niet ver te Koeken. Het bedrijf. van z'ijn vitale elementen beroofd, scheen vootlaan Ie moeten afhangen van de achtergebleven middclmatiglunlcn: de pogingen om nieuwe, jonge talen ten te vormen liepen tot nog toe op niets uit.... en een gi-ooto. roemrijke traditie dreigde in kleurlou/.e onbeduidenhdeid onder te gaan. Het i»* waarlijk niet alleen om der wille van deze' traditie, dat wij dit van ganschor harte nieenen te moeten betreuren. Ken sterke Duitschc productie is onmisbaar in het wereldbestel, om meer dan n reilen! In de eerste plaats wel om hetgeen «hl >uit .«cho filmkunst aan civat ief vermogen ivpresen(eert. Kr zij hier. nogmaals op gewezen, hoe Herlijn van oudsher een der groote krachtstat ions was voor initiatief, talent en inspiratie, waarvan de film pro fileerde. Kn dit kruehtstution buiten werking stel len, beteekent een 'onherstelbare sehade toebrengen aan de internationale produetie. Ook nog om n andere reden: de Duitsche film vormde het natuurlijke, onmisbare tegenwicht voor de dotuineereiide positie der Amerikanen t Amerika beheerseht thans, dank y.ij y.jjn enornien commcreieelen en teehnisfhen voorsprong, de internatio nale markt op onrustbarende wijze. Het verovert de'wereld /onderop noeinenswaardigen tegenstand te stuiten en dit gelukt thans des te volkonioner. naarmate het tevens een groot o artistieke superio riteit in de weegschaal werpt. De tijden /.ijn voorbij-. dat wij geërgerd en srhouderoplialend konden spreken van ..dollaroppennacht". ..reelame-humbug" e.d. Wat Hollywood presteert s bijna st«*«*«ls de moeite waard en in tal van opzichten bewonde renswaardig. Ken verheugend verschijnsel op zichy.elf.... een groot gevaar voor hel artistieke en moreele evenwieht der wereld ! Want th> film is be/.ig op te groeien als een misgewas met een monsterlijk ontwikkelden rechterarm en een stumperig achtergebleven linkor-pondant. Wij zullen ons niet verdiepen in de algemeene consequenties van y.ulk een beangstigende hege monie de directe gevolgen voorde ontwikkeling der film qua tuin. '/.ijn dunkt ons. onrustbarend genoeg. Immers, hot kan niet goed '/ijn. dat een enkel ras zijn smunk en inzichten aan een wcerloozo v«ilkerengi'inoenschap opdringt. Het kan niet bevorderlijk '/.ijn voor een uitdrukkingsvorm in vollen groei, dat hij uitsluitend gevoed wordt met de opvattingen van n jonge, onstuimige natie. De film genoot, donk y.ij haar internationaal ka171 k (er. meer. dim eonige andere kunst het voordeel van «Ie botsing der méeningen on mentaliteiten. waaruit naar oud gebruik de waarheid pleegt te ontspringen. Amerika had '/.ijn vitaliteit, '/.ijn jeugd en y.ijn onbevangenheid. Kuropa '/.ij n cultuur, y.ij n bezinning en y.ijn traditie. De forsehe groep der Yankees, hun oog voor de groote lijn, hun intuïtie voor de techniek word op uiterst gelukkige wijy.e aangevuld door tien nest hetisehen y.in en de bezonkenhoid van hot oude Europa. Dank y.ij dit geluk kige evenwieht was het mogelijk dat tegenover een ..l am a fugitive " oen Mftdehon in Uniform" kon ontstaan. Hij het ontbreken daarvan kuipen wij inderdaad kans te verwwen en te vervlakken ! Is het dan werkelijk alleen de Duitsehe film. die de noodige kracht tot tegenweer boy.it? Naar ony.e meening en voor zoover do situatie /ieli thans laat overzien, ja on nog eens ja ! Want in liet oir/.ckore conglomeraat, dat wij op liet oogenblik de Kuropeescho productie" noe men, was de Duitsehe film de eenige die over vul» doende talent, scheppend vermogen en vooral over de onmisbare iicraoonlijkheid beschikte. Hij had haar eigen traditie, haar eigen karakter, haar eigen physiognomio.... kwaliteiten die bij het inter nationale verkeer oven. doorslaggevend, zijn als in .hol dagelijkseh leven. Mot de opvattingen en den stijl van Habelsberg word y.ooal niet in Amerika dan toch stellig in Hollywood rekening gehouden: Gastellamare dl Stabia bij Napels ROYAL PALACE HOTEL O UI SI SAN A Uitzicht op de Vcsuvius en Napels. 15 geneesk. bronnen. Park, Zeebad, Tennisbanen, orkest. Pension 35 tot45 lire Leiding: CARLO PAGANO VAN CAPRI men had er respect voor en men leerde ervan. Dat «Ie '/wakke, inférieure Fransehe studio's de/,o taak /ouden kunnen overnemen Kal wel niemand in rede lijkheid verwachten. Kn wat do splinternieuwe Britschc productie betreft haar beteckenis lijkt vooralsnog sehromolijk overdreven. Al dat areha s««eren«lo gedoe met keurige historische decors, ge loonde filmgroot heden on gedistingeerde too'neelspoloi-s had mot croatiovon filmarbeid nog wol erg weinig te maken. Noen. mot de Duitsehe film ging. naar on/o meening, do oenigo gelijkwaardige Humpeescho kracht verloren. Muziek. Hot /al na dit alles don lezer duidelijk /ijn. dat do/er/ijtls mot groot c belangstelling kennis werd genomen van do plannon tot regeneratie die H«beLsberg in zijn schild hortte t o voeren. Toon d il op een pers-conferentie nog eens nadrukkelijk-word bevestigd, hebben wüer ons vnn harte over verhotigd. Alleon.... daar is do goode wil on daar is hot practische resultaat! Do eerste film. die ons vanuit deze nieuwe aora gezonden wordt, bevestigt helaas, nog in gccnon iloele do gespannen verwachtingen. ..Hareniiillo" van («orhart Lamprecht is een precies even y.wak werk als y.ijn vooi-gongoi-s.. .. machteloos van bouw, regie en spel. Met een zorg on uitvoerigheid oen betere zaak waardig, hoeft men het traditioneele Venetiëmot gondels, kanalen, bruggon-on-al in de st udio opgebouwd.... maar hot duro vuurwerk bleef het oenigo fonkelende on verwarmende in deze koude, matte film. Wij willen niet vallen over het poovore fouilletonvorhaal. do goedkoope en afgeziiagdo historie vnn don glhnlachendon ver overaar, die eindolijk de ..wart» liefde" leert kenin'n. Wij willen geen aanmerking maken op het feit. dal di» toeschouwer na het oeiste kwartier pi-ecios wo«-( hoe zoo'n cliché-geschiodenis afloopt.... als het dan tenminste maar spannend, kleurig en levendig werd opgediend en vooral: als hot dan tenminste maar ging om een chten veroveraar en een objoei dat de moeite waard was. Maar mijn hemel!.. .. deze brave, burgerlüke heer Gustav Fröhlich «lo schappelijke tweedeplans-speler uit vroegere films ? is toch waarachtig geen figuur om in een dei-gelijk karakter te compareeren. Kn de/o dame. Lida Haarova of hoe /ij heet en moge. niet haai koud, saai on onaandoenlijk masker.... laten wi> er van zwijgen ! ? Xogmnals het spijt ons vnn harte in dit werl nog geen verbetering te hebben kunnen constta toeren. Maar wU geVcn den moed niet op den .moei i ? dor vertwijfeling, geboren uit de overtuiging dm oen rolmbiliatic van de U.F..A. broodnoodig is... voor htitlr on voor de film in het algemeen ! Nederlandsch Muziek CONSTANT VAN WESSEM (Maar aanleiding van het a.s. Nederlandschèmuziekfeest in het Concertgebouw, 2-9 Mei KN hooft «Ie herleving Van do Nederlnudscho van het melodisch«* oloment onderging sinds hel einde van do 17o eeuw. maakt e hot ontbroken van een nationale" mu/iek bij ons des te voolbaardor en do ov«»rbrugging naar do scheppingen van oen tijdperk, dat de Nederlandschèmuziek een repu tatie bezat, die meetelde in «Ie muzickgcschicd<*nis, in do 15e on ItJc eeuw. was door de vrijwel uit sluitend contrapunt ischo kwaliteiten van deze sclu'ppingen, nog onmogelijk. Eerst in de 20ste eeuw. toen het overwegend romantische" muziekg«»vool bij de componisten begon te minderen en hot constructieve" te groeien, kon er van oen nauwere, aansluiting met do oud-Hollandschu voorgangers sprake wezen. Doch do herleving van de Nodorlandsche muziek. waarvan wij getuige ztfn geweest in de tweede helft van de vorige eeuw, viel in hot z.g. romantische" tijdperk dor muziek, toen de muziek niet alleen expressief, maar ook constructief overwegend melodisch was. Wat was echter do Ncderlandscho melodie? /ij bestond niet, wat daar voor doorging was een ontleend clement, oen nabootsing vooral van do Duitschors. die in de löe eeuw het muzikaal monopolie bezaten. De dwang van het melodische maakte ons tot navolgers, men was al tevreden als men muziek kon schrijven, men bezat geen basis, #?«'11 traditie, men moest als hot ware do Nederlandscho muziek' nog maken. Hoor vele invloeden moesten er nog door haar verwerkt'wurden. vuurdat 1 /.ij oen «*igen toon", een eigen karakter" -kon gaan vinden. Daarin verschilde de muziek bij ons essentieel van de literatuur, die slechts opnieuw wakker behoefde giwtooton te worden on daarom k«»n oen artistieke beweging als die van '80 ook nii't van voel vorder gaanden invloed op de muziek wezen dan dat er hot zelfbesef van den N«-dorl'Midschen componist door gesteund <?n aange wakkerd w«»rd. Het sterkst heeft zich «loze invloed ik zoide het iveds doen golden up een figuur ;I!H Alphons Dioponbrock. Hij wiis artistiek en intellectueel mot <le literaire beweging van 'HO verbonden, in dien zin. dat hij do muziek weer tot < en kunst maakte waaraan do hoogste oischen «?«ren te stellen, zo«nlat zij niet meer een ..muziok-luk". maar «*«*n ..kunstwerk" werd. De muziek der ' omponisten van zijn generatie was nog uitsluitend .burgerlijk" «l.w.z. twoodoningsch Duitsch. Dio;ionbroek maakte er we«*r oen- voornanK*. «lom* ?maak <>n intellect veredelde kunstuiting van. rii«»rmeo «lood Diopenbroek wol het voornaamste vcrk. «lat hij met zijn muziek doen kon on waarloor hij terecht ? d«* voorganger «-n inleider is geworden van «U* ontwikkeling, die do Nederuidsc.h«< mu/iek in onzon tijd heel't doorgemaakt; ?'iepenbi'oek .word de. centrale figuur voor «Ie ? iiigeron en het is gebleken, dat zijn werk nog joods «lo bewondering on waardcoring deelachtig' au worden, «lie zij verdient: IVrwijl het meeste *ut- zijn tijdgenoot en componeerden verbleekte on oromlerd wer«l ?'. van Xweoi-s hield haast niets u-er stand, van Wagoiuiar alleen enkele muziok? Mikken, die van geest getuigden kan vrijwel het liooh* ooiiviv van Diepohbroek heden ten dage ? »jr als'K-vond 'en belangrijk on« l orgaan worden.' * * * liet heeft «laimmi dan ook «H-M symbolisuhen zin ?kregen, dat in het middelpunt van het Nederiidscli Muziokfeest.' «lat- in Mei wordt gehouden r viering'van Mi-ngolbcrg'» W jarig jubileum als ?irigent. de opvoering van Di«»penbi-óck's Elektra" -iat. ' ? .,?'??'? . ?' . ? ? (let is tot nog toe het Ncderlamlsclu' muziek???iiniHtische nu'estJ'rwj'i'k. hot hoogtepunt van ?/.e hedendaugscho muziek, do (mtscho toivn van l gebouw, dat «-oi-sl nioeizaam is opgetrokken iinen wonlen. Kn al brengen" andere* tijden 'in|eii* idealen, de Klokt ra .blijft voor ons wat. do '??llétts yuur. démoderne Frunschc muziek is H/o oi.«nw toe. »Hjk- in -ónze it^rtilH? kintst ,vd('od gelden eiV die men daar ..do beweging" van 'HO" heeft genoemd. Kn hoewel het ongetwijfeld waar is. «lat «!«? herleving in «mzo letteren, zooal geeii «liroctoi invloed behalve op een figuur als Diepenbr«>ck «la n toch w««l een. zijdoliiigschen invloed, als horh'ving vaii het' Nedcrlandsch artistiek bewustzijn. «>p de muziek heeft uitgeoefend, mag men toch; niet over het hoofd zien, dat de muziek veel minder dan de literatuur door een plotselingen stoot omhoi >g ,is gekomen en aan een veel langduriger ontwikke lingsproces onderworpen is geweest en nog onder worpen is. '?'..'.. ? Do moeilijkheden, waarmee de ontwikkeling van oen Nederlahdscho muziek to kampen had. bo?troffen vooral hot ontbreken van oen Nedorlandsohe imtzikalo traditie. Spooiaal «lo wijziging, die liet muzikale expressievermogen door do ontwikkeling Scène uit Barearollc" PAG. 8 DE GROENE Na. 3071 'k&cstr ?Vt»i>tu'^LÜ^y|^i^.i.^jiAMr^>tr>; nn»l "'? j ;-!t 'i-e Deum oh inet liederen, stuiken imtzick, die. cïieens tot zijn schöonsl«vb(*hoorcn. , liet feit van oen feest vergt, dat men. gostij is en daarom /uilen er ook volc componisten '?itegonwourdigd zijn, wier werk nu*n inindor'thn '?'?? belangrijkheid dan om een zoo ruim mogelijke.' Dames, Amilda-Matcréme is de voortreffelijkste. crème voor huidverzorging- Probeert U ze eens. Om er kennis mede te maken ontvangt U tijdelijk bij een tube Ivorol-tandpasta van 60 of 40 cent een tube Amilda gratis. In drogist-, parfumerie- en kapperszaken. DE BLINDE DIE DEN LAMME SCHRAAGT EW^&Sffifflsffl&Z&fi ?? »»»wJV>*»»fici5,i A »*»? IA f-iV:*W -il De noodlijdende Spoorwegen leenden drie millioen aan de noodlijdende Werkspoor vertegenwoordiging op de programma's heeft geplaatst. Sympathiek blijft hei intusschen. dal men aan de jongeren ditmaal de eerste plaats heeft gegeven on vuur hun mmwozighoid de ouderen wat in het tweede gelid heeft gesteld. Onder de jongeren vindt men. in «Ie eerste plaats. Willem I'ijper. maar ook de belangrijksten muist hem: Hadings. Ketting, van- Lier. Smit. W. van Ottorloo. Ciuillaumo l^andiv (do/e is echter met alleen zijn lied ..Kgidius" onvoldoende vertegenwoordigd). Upk A'oormolen. v. (Ülüe. 'Dii*i<deii. Henriëtto Bosmans. treft men aan. muist Andriessen. v» tl. Sigtenhoi-st Meyeiv Monnikendam. Uudulf Mongelbei-g. de Nobel. "Kut hoven. P i na Appeldoorn. .1. den Hertog, terwijl de ouderen verti'genwoordigd zijn met Xweers. W4igenaar. Schater. Willem l^indré. '.lulius Itöntgen. (J. v. Urueken Koek. Dopper, . /oker. er ontbreken er. die ii'èht. hadden op een plaata in di'zo ivods ruime keuze. Men zouden oen niej. gewonHüht liebbenerr ander mei. Wnaitim wel 'jj£JP1^^m' v» »._ . ..9 < etaueu U*jk» (collb» .sonató' b.^*.!)? MOH zou ook'het "programma n«»g wat andei's .verdoold wilh'ii: Himtgen is met t we»» stukken te ruim bedacht. Jan van CJilsi* verdiende ook een van y.ijn kamoi*muzi«*kw«'rken.. Ten slotte is het Mengelberg. die.de gastheer van het feest is «*n men ml. ook wol met «liens smaak t«^ rade zijn gegaan. Maar men mug dankbaar wc/on voor «Ie geste: de officieclc muziek betoont ziqh over hét algemeen niet erg gul jegens onze eigen compo nisten, al school er tot voor do laatste jaren, nu do jonge Nodorlandscho muziek zich'mag vleien niet do wetenschap, dat zij in. de niet erg 'blooiendo productio dor Kurope«jch«* muziek long g«-on slecht figiuir maakt, ook wel wat waarheid in do woorden van Kvort Cornolis, die zeido:- Waarom zoudon do Nedorlandsch»? componisten niet gesp«*«'l«l worden?. Muuktcii zij muur mu/iek, die gespeeld kan worden! PAG. 9 DE GROENE No. 3021 Koningin Emma-monument infltrlijd rffliihlflr. 'Int rttnr ,rijh:n ilt rO/j A*' i ??nyerirhl.* leuren er een'iye lieden, die ?Ifitir bezii'i'iii' leytn luidden. Cfeieii /!»'«/. wijl zij der liniii' monument inixunnden. inntir HIHzij ca n nteeniny 'icuren. dal er ui een e huur bet*lond: Óninj?*Xii*MnH'intrd. bit ? nunalorintn rnnr lonylijdern. 'leun en uit* run deze uliehliny znti. urhth' uien. de miyediiehtenin der orerledeii lundiirroitii' beier reren, dun leelk. under yedenkteeken tink. \utimrlijk teerd dez>' nli'ui nM yehourd en ninetil ir'loeh een monument komen, een run ttlecn of ijzer, irüitr men tegen kon kijken. Kn menigeen, ook niet ten' enlle eun de leennehelijkheid eener dimdunige rereeriny. IrnniiHe zleh, nn hel eeniuuul' itrlieen Ie moeten zijn. mei de honfi i-n eericuehliny. dal het herinnerinyxleeken dun tenminttte tiehoon en n'uordig zou blijken. inderdaad een blijeende. zichtbare urnoonhi-'nl ter nuyeduehleniit. Muur ook dal betieijfeldfn Hommiye die yeen erermdi-n icuren ? in ./ernmilem. .'?:,i_i» fctv"'»- V , ?<r?^*ï_...^^^Bfc»wJM-J--f?f*iisS'--:.^..irv3<S:*. '& ^^^f/K 1f££^J'^^: ;f r;miïledMighnJ- g^rm'ilPjË-föfrijen* ' ., "i /»»/*/. M iel iliin be#le zowlen . kiesen. ? l.)iil nllijil noy zoo yeyudn. icnnneer. hel oi/irieelc ui neini' oi/irieeli- \cdcrhiwl si j-h oortlerl in siikeknnnt. innen! nifbrfnyen. Dr nicniytc mint nittenuinl in kitnut hel yile. niifldelinntiyr; vlakke, neutrale^ ... zoo in het ook uitgekomen. De lieer Toon ilir'yl tneinlerc tic rgclijkc luttel opwekkende inenten op sijn rekittiny hee/f. zul. niet vnorbijyaan iler bekroonilen. onk'nu het monument te maken krijgen, ilnt er. ntutr fle nttif/uellc Ie. oortleelen. eren tcetniy zinrijk en eren rereetentJ uitziet nluzijn rnriyr irerken. llri i* niet ttiulern.^ln ile oi/ieieelr futuur! Jbeclrlhoit" n-'erij leuren wij nnoit ery yelukkiy. en een volgend yenltielil kun zoo'n beeld nllijil leeer weyzc tien. indien hel til It- zeer rerrelen ymil mn ireye zijn zin'toonheitl, die een nagedachtenis zeker yeen eer riaiulovt. F.C. Ie gfiet iierait| klei» hi 'lat URE, don ei w d« u een e* t, UI. H k/,» et". tfd* ZO l f' eo dei di

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl