POTENTATEN Teekening voor Oe Groene von Th. Ortmann ??»;/*?? Recht en taak der vrouw Dr. W. H. POSTHUMUS-VAN DER GOOT SPREKEN over dingen waar zij niets van afweet.. .. doet een vrouw dat graag, of is het juist een mannelijke eigenschap? Alweer iets. dat wij niet weten ! Maar hoe dan ook, het gebeurt'veel en al sinds onheugelijke tijden. .Steeds zijn oordeelen geveld en uitspraken g door den man tot werkloosheid to doemen. In hem treft men een be staand óf toekomstig gezin, basis eenheid van een ordelijke maat schappijen haar slechts een enkeling. die bovendien gemakkelijker een schuilplaats zal weten te vinden, zoo zegt men. Incidenteel i»?Jiet» ook «?«v,--.' . ?Ji«=rï4. L:**.* ff indruk^ .ceh* onvoUt^hK^JveRrtcJit. wn.. ' * ' ? vrouw wordt gewogen en in het ge sprek, en ook in de werkelijkheid, t o licht bevonden ? Wat gelijker zijn do kansen rooi de, werkende .vrouw als de discussie gaat. niet over haar recht op arbeid. maar over haar plaats in de maat schappij. Kansen, ^.rérüoo vgrga'atfnet nu <m\i déWelkende vrouw. Iedereen spreekt op het oogenblik over haar recht op arbeid, haar plaats in de maatschappij, haar plaats in het gezin, maar wat weten wij er ? eigenlijk van? Haar betwiste 'recht op arbeid berust voor velen op een gevoel van rechtvaardigheid. De tegenstanders Van vrouwenarbeid komen echter met het argument van de kleinste onrecht vaardigheid. Door de vrouw het recht . op arbeid téontzeggen begaat men een kleinere onrechtvaardigheid dan ftx het'-aTgemewnVd^'^zil wSSjt vóór "haaf ^28stèa 'jaSr^g^teund kunnen worden, voor mannen bestaat een dergelijke leeftijdsgrens niet en opvallender en lastiger. Bij den werkr loozen man dringen beeld en stem zich .meer op dan bij de ongeorgani seerde en minder op den voorgrond tredende vrouw. Rechtvaardigheid tegenover recht vaardigheid en daarbij aan den eenen kant van de weegschaal nog . traditie, kostenbesparing en gemak zucht. Is heb een wonder, dat op deze wijze het belang van de werkende ".« statisfl£kToont reedsTian dat??-*?'de : opinie van velen ten spijt du vrouw, den man niet het brood Hit den mond heeft genomen. Voor zoo ver wij weten, en zeker de laatste twintig, dertig jaar, heeft steeds ongeveer n kwart van de beroepswerkzame bevolking uit vrouwen be staan. De crisiswerkloosheid is niet aan de vrouw toe te schrijven. De economische wereld kent deze z.g.n. crisissen al meer dan een eeuw, waarbij de goede tijden ons steeds weer de ellende van de voorafgaande depressie PAG. IllDE'GROENE No/3021 Verkeersagent Badend in machtsgevoel Boven het stadsgetvoel Mengelberg van 't verkteer Stop daar! Stap af! Of ikverbalisecr." (Middel of doel?) LB doen vergoten. Deze schommelingen in wolvaiirt moeten dan ook gi'zii'ii worden als oon eigenschap van onv.»economische organisatie in haar p-heel. waaraan de werkende man ?>(' vrouw op zich zelf boel weinig kunn<u doen. Kot wordt door tut alles niet wa;<r> seliijnlijk. dat do genezing van on/.i> oconoinischo n ma t schappij t o viml< n /.ou zijn in do kortwieking van «lo vrouwelijke arbeidskrachten. In <l<< workelijkheid blijkt dit ook in «oon -n dooie het geval to zijn. \Vol kan in n door wetten on circulaires onnoomoliik lood aanrichten voor een klein aantal vrouwen, kan men oon domper legp n op het \verk-enthousiasmo van ?!«? vronwolijko jongil. kan men don V-Tijodcrondcn st<>mpol drukken \.m Miiiaaixcliappolijk onnotvonscht" ?)? do aangeboden werkkrachten v m vele vrouwen. IK» conjunctuur or u«ik maar ooniKxzins moe verbeteren blijk! geheel onmogelijk. liovi-ndien liet is leeioiiani dir bij mondo van «mze i-ogeering to v. inomen zijn oen aantal vromv u niot door mannen to vervangen.' -.V«ii deze ministorioelo verklaring knn h<c worden toegevoegd, dat dit nog in voel .sterker mate hot poval is v«...r d«* vrouwen, dio niot onder !>??! ininislerieelo gezag vallen. Van !?? ruim 7*iO.OOO werkende vrouwen z.iii or vier vijfdon werkzaam in beroep' n. dio van oudsher door vrouwen wow l--n vervuld (huiselijke diensten, texti»'-. voedingsmiddelen-. «*>» kleedingindi -? trio. landbouw, winkel-, pension- n cafébedrijf enz.), terwijl van do f -? toerende 15i).üi) nmjr wordon aan^ri nunion. flat oen niet onbelangrijk d «?! .werkt'logen loonon en salarissen, -ü'1 vuor een man onaannemelijk zijn --n zeker niet kunnen dienen om er een -??? zin mee te vestigen of te onderhoud n. De discussie of do vrouw, <>'f leniging van de crisis, ha«r recht -p arbeid aan den man moet afsta-'ii. blijkt dus slechts beteekenis te heb' -n voor een onbekend, maar zeer ki-in aantal vrouwen, misschien tien !>?<?? cent van het aantal werklooze mam*--». Tegenover het ook op andere grondt-ii nog zeer aanvechtbare voordeel v«t> do verschuiving der werkloosheid ion .nadeele van de vrouw, staat in Mor geval dexe zekerheid, dat het ui:."sloten is langs dezen weg eei-iaipositieve verbetering in onze oc»"»"* inischc situatie te. brengen. langzamerhand begint dan .""k hot besef te rijpen, dat do geiiov.iMtf van onze maatschappij gezocht ii'"<'t worden langs een anderen weg. Kv< »? als bij elke andere ziekte moet'oor* oen diagnose gesteld worden op ?!«' basis van een grondige en volledige kvio nis van den bestaanden gang va n zak<-n. c maakichappij 'dêzeöivgEëIS^Tr^ê^b^ ' Erfelijkheid en de mens ONZE maatschappij met zijn vele gemakken, stalen meu belen, radio, films on allerlei andere dingen dio ons 't leven aanufimam maken, zijn medische hulp (|ie velen het lijden verzacht, die maatsrliappU moet toch wel een paradijs /.ijn vergeleken bij de wereld zoals zo vroeger was, toen jaarlijks duizenden mensen aan pokken, typhus of aan ilo pest stierven. Het tegendeel is waar. Het sterke l. ion levende geslacht had wellicht meer l' vensvreugde dan menige slappe, knio.'«?nde mens van tegenwoordig. Is ons r.is dan minderwaardiger geworden? !>it is een grote vraag en 't antwoord' is niet alleen belangwekkend voor gol.--rden, het makt onze hole samen. ?? \ ing. Al het werken en streven om .1.- mens een machtige positio op aarde !?? verzekeren heeft geen waard»' als iifii in de toekomst een minderwaar?l'* ras zou krijgen. Xijn wo ons eigenlijtv wel bewust van do ernst van dio ««-.«?rpoinzing? \Vo werken voor oen doel voor ons /'II', maar toch ook voor oen groot *? lootte voor ons nageslacht, wat zou «?n; werk voor nut hebben als zij dat M. '? meer waard zijn? ..?'ol' nu toe bleef deze kwestie in do Mmloerkamor of werd zij in oon zo \i -draaide vorm aan het publiek konliu.tr gemaakt, dat voor velen 'l aroma ??i if is. Het feit, dat het etui bepaalde ut ????p gelukt is. het pi-obloem in zo«l.i «igo vomi aan hot publiek in damI». de schotels op to dienen, bewjjst «l«i velen noch de kern der zaak, noch «l« wetenschappelijke basis bekend is. l n do laatste twintig jaren is or op IM-I wetenschappelijk»' ten-ein der ??n-lijkheid zo'vél positiefs ontdekt, ?la' wij gerust mogen zeggen, dat or iliü-is veranderingen, nu wetenschapP«-l ik verantwoord, in onzo samenl<-t. ig nodig zijn. l '?> crfelijkhoidsl<>er is niet liet enig»j '-l-'-d van de biologie dat builen do l M. ngstollirig van zo velen ligt. i l ? et is opmerkelijk dat tegenwoordig : -'middelde ontwikkelde leek meer groot o1 JR, \Va*ar geld te verdienen. Het is deze baarheid, die zich op het bogenblik hoe langer hoe mér voelbaar maakt en die den wensen heeft doen ont staan oin^tot een meer beatuurb'iar geheel te komen door de z.g. ordening' Dit proces, dat op zichzelf een v.ecr groote feitenkennis vereischt om doel treffend te kunnen werken, volt i «'kt zich voorloopig niet een minimum daarvan. Een van de oudste waar heden van' de economische leer, die het echter nooit verder dan de hnndboeken heeft weten te brengen, koint >ij al dadelijk naar boven, De actie mag niet groot er zy'n dan de MM.yikracht, die haar op moet nemen. »« ver consumptie geen productie. T"- rol van de vromv bij de conuiit[»tie, de besteding van het in?n, is altijd zeer groot geweest, ? tot nu toe niet vaak gezien als werk,, dat ook van maatschapM beteekenis is. In dit .opzicht «ijn do veranderingen al bezig zich v (trekken. In ons eerste ordenings««'(- -ntwerp wordt het consumenten'"'^ met name genoemd. Dit vormt "«'i -vnige tegenwicht van het winst?\"n der producenten, mér dan ? liet is de eerste aanleiding en de wtii-40 beteekenis van de productie iïfiH kan alleen onpartijdig bchariu'l worden door-de vrouw, consulu-tite par excellence. , l Jings dezen weg zie ik de ontwikt van de .m'aatschappij .zich vatc. do -? igtipnbitnische ? .^érkelijMpcKi, grondige, dun%eSreidc «yi 'gconderzoekingen. Meer nadruk P Hot doel van het indrukwekkendo «Pparaat van onze moderne pro* : de welvaart van .alle consuIn deze geordende maatzie ik de vrouw een steeds aandeel verkrijgen, geheel )d by haar eigen vrouwelijken die haar sinds eeuwen doet zijn ?j* Jf'Tduldige kenster van de dagehe, materieele realiteiten en toch '"voorgangster., die den itein"n zin van het leven tracht op weet van zwaar water, cosmisuho. stralen ol' foto-eleclrieitoit, «lan van biologische problemen als do mitogenetische stralen van (.ïurwitsch, om maar iets te noemen. Zo oppervlakkig beschouwd is dat vreemd, want waar om zouden we onze belangstelling richten naar de moeilijke problemen der natuurkunde met voorbijgaan van het gebied, dat ons in eerste instantie moet interesseeren, het zo uitge strekte terrein van de biologie, de leer van het leven, waarvan we zelf een deel uitmaken, aan welks wetten wc zijn gebonden, in wording en onder gang? Wordt nu het gemis aan inzicht in de meest voor de hand liggende vraag stukken gerechtvaardigd door oen uitgebreide kennis van natuurweten schappelijke feiten als bovengenoemdo on zo vele andere? {«ercchtvaardigd allerminst, hoewel do verklaring van deze onevenredige verdeling van onzo belangstelling niet ver gezocht hooft lo worden. De oorzaken zijn twee rlei. Daar is in do eerste plaats onzo schoolopleiding. Op d« biologjo wordt niet zo diep ingegaan als op physica en chemie, want door do kennis dor wiskunde, opgedaan in do lagoro klassen, is het mogelijk in do hoogste betrekkelijk diep in natuur- on «cheikundo door t o dringen. Als tweede komt dan. dat do nieuwe practischo toepassingen van dio natuurwotonschappen ons nog dagelijks blijven overstromen, liet is dus alleszins be grijpelijk dat do aandacht van do ontwikkeldo look «p al deze dingon gericht blijft. ' . . " . Dat is echter iets one venwicht igs. We begrgpon. dat do monsch door het scheppen van machines zelf nog niet tot machine wordt, althans in na tuurkundige zin. J)$j ingewikkelde biologische machine, die luj/.ell' is on dio aan hogere mathematische wetten voldoet, is toch zeker de moeit o van het beschouwen waard. Wo mogen het ons ochtor niot ge makkelijk maken door do schuld zonder meer op het- onderwijs af to schuiven. Do' docent in plant- en dier kunde is nu eenmaal gebonden aan leerplan on tijd. Wanneer hij er in geslaagd is zijn leerlingen bij to bren gen. welko apen wel on welke geen grij pst aart hebben, bloemdiagrammen, alle soorten snuiten die bjj in secten plegen voor te komen on zo vorder alles wat het eindexamen eist. dan biedt het lesrooster wel zeer weinig ruimte om op bepaalde belang rijke onderwerpen dieper in te gaan. Wanneer de leerlingen dan nog veel interesse tonen om bladeren en bloe men to zoeken, kikkers on vlinders t o vangen, dan heet hot onderwijs vol maakt. Xict dat dit alles onbelangrijk is. geenszins, maar er wordt zoveel belangrijks overgeslagen, dat do leer* ling met al deze kennis elke basis mist, om zich zelfstandig to verdiepen in problemen, die hem zeer nauw raken. Dit geldt dus voor de meeste takken ' der biologie. Dit wilde ik zo duidolijk onder&rppen . om/, fecjt manco . *{iau " -' bégtijpéBjk' «te- fnakeiïA-oor .olk inziet van '"hoeveel belang de leer der erfelijkheid is, juist nu.- nu do mens op het punt staat zich deze in volle om vang m de praktijk ten nutte te maken. Een belangrijke hoeveelheid ?pratliache erfelijkheidskcnnis bezitten wij van oudsher. .Sinds eeuwen heeft de mens hiervan gebruik gemaakt by het fokken van vee en huisdieren, en het moet eigenlijk verbazing wekken dat de aldus opgedane ervaring nooit toepassing heeft gevonden waar het de zoveel belangrijker voortplanting van het menselijk geslacht betreft. Dr. D. G. VAN DOORN DE NIEUWSTE ELECTRISCHE KOELKAST MET GROOTE BEWAARRUIMTE TEGEN PRIJZEN ONDER IEDERS?BEREIK (van f190.?af) N.V. Electrotechnlsche en Industrieale Mij. GROENEVELD&Co. Amsterdam-C. ? Kerkstraat 158 - Tel. 36058 VERKEERSBORDEN N.V. DE.VEREENIGDE BLIKFABRIEKEN DAMRAK 28-30 AMSTERDAM T O O R O P - teekeningen en etsen (Verzameling Biescerbosch, Apeldoorn) B'BUOTHEEK GEORG BERNHARD, Parijs VERKOOPING 29-30 APRIL, l MEI KIJKDAGENJ 26-28 April I0-4.uur. INTERNATIONAAL ANTIQUARIAAT (MENNO4HERTZBERGER & Co.) Keizersgracht 610 Amsterdam-C. noma voor gevoelige huid. Fe F. SINEMUS 20 Lcidschestraac 22 ? AMSTERDAM C. GEKL. OVERHEMDEN NAAR MAAT VANAF. ........ Fl. 6.75 PRIMA COUPE EN AFWERKING INSTITUUT VOOR HANDELSEN B E D RILJS VQP R I,|C HTIJN G ' to-. ? -J «il 39. Geen Contributie :?Geen Lidmaatschapsgeld Leden zijn de abonne's op het Weekblad Handelsbelangen". Het Instituut stelt er prijs op, dat de leden hunne belangen ter kennlt brengen en vragen stellen. Alle mededeellngen van de leden van het Instituut, betreffende hunne bijzondere zaken-belangen, worden als strikt vertrouwelijk beschouwd. Aan abonne'sop het Weekblad Handelsbelangen" wordt op verzoek KOSTELOOS een diploma uitgereikt. Vraagt een diploma' aan. Er blijkt uit, welke talrijke rechten U verkrijgt, waardoor U zich belangrijke kosten zult kunnen besparen. Het lidmaatschap brengt geenerlei aansprakelijkheid onderling of tegenover derden mee. ? KROP e's ia 23 ie onder lat h? l! i i ' RK. don lei iv ee.i er n n;i «? OC'.'! ifdl ZO l f' eo dot di no. pa acl liji dét /et «n ni In en \\\ ar r, 5 -b PAG. 13 DE GROENE Ne 3021 ? \l , r " .-t . /. i'