Historisch Archief 1877-1940
Over het polemische
De jeugd op Schiphol: hoeveel toekomst/ge
v//egtuigconstructeur* schuilen er onder deze ernstige modellenbouwers?
LUGHTVAARTJEUGD
C. van Steenderen Jr.
V BOBOER wilden \v\j
tramkoetsier worden. Daarna gin
gen onze aspiraties hooger en
machinist op een trein leek hét ideaal.
riteindclyk werd besloten, voor ge
neraal te gaan studeeren. Dat was zoo
ongeveer in den tyd van den
Bussisch.Tnpanschen oorlog. Daarna kwamen
wij op de HBS en deden Examens.
Onder dienst brachten wij het
totkorporaal.
De jongen van tegenwoordig
wordtgeen tramkoetsier meer en geen ma
chinist op een trein on heeft slechts
?/.elden aspiraties om voor generaal
to gaan studeeren. Zijn ideaal is
Gezagvoerder, bij de KLM. Vliegen.
En zooals wij vroeger de namen van
do tramkoetsiers kenden on allerlei
types locomotieven precies konden
opnoemen, zoo weten onze zonen,
? neefjes en hun vriendjes ons alles te
vertellen -van do F.XII of do
F.XXVI of de Douglas DC.2.
Allraètal of gemengde constructie hebben
voor hen geen geheimen meer. D«
voordeelen van bestuurbare schroeven
zijn hun bekend en de nieuwe Batier
is veel beter dan de Hamilton. De
Koolhoven FK.40 is reuze gemakkelijk
te vliegen, jö. Ze kennen alle piloten
? van gezicht en wijzen je meneer
Schmidt Crans en meneer Duimelaaj
met grootc eerbied. Want dat zijn
Groote Mannen, die Vliegen. En de
jongen, die een Pa heeft, die zoo maar
met die Groote Mannen praat en ze
Hem en Jan noemt, zoo'n jongen is
een Autoriteit en op school kan zelfs
de leeraar zich'niet heelemaal aan het
gezag van dien jongen onttrekken en
is erg voorzichtig, wanneer hij het
over de vliegerij heeft omdat htf an
ders de kans loopt, dat hij te hooren
krijgt, dat Pa zei, dat het anders was.'
Voorloopig kunnen die jongens nog
niet zelf vliegen. Maar de jeugd is
vindingrijk. Maakten -wij vroeger niet
een trein van de stoelen in de eet*
kamer of spanden w^j ons hobbelpaard
niet beneden aan de trapleuning
waardoor de trap een pracht van een
' diligence werd? En dus maken die
jongens modellen. Modellen van vlieg
tuigen, die ook echt kunnen vliegen.
En zooals de groote vliegtuigen ook
hi verschillende types zijn te ver
deden, zoo zien wij ook allerlei soorten
modellen. De vliegende latten, mo
dellen met heusche rompen, modellen,
die van den grond af kunnen starten
en andere, die met de hand moeten
worden opgegooid, laagdokkers en
hoogdekkers. En de problemen, die zij
ontmoeten bij het bouwen van die
modellen, vera:hillen in wezen niét
zoo heel veel van de problemen, die de
constructeur van echte vliegtuigen
tegenkomt. De wetten der aërodyna
mica zijn even onverbiddelijk voor
dat model als voor een
verkeersvlietuig. Ook de constructieproblemen
zijn legio en om een goed model te
kunnen bouwen is het niet voldoende
goed te kunnen knutselen, doch een
vrij aardige theoretische kennis van
vliegtuigen is noodig.
Zoo bouwen die jongens 's winters
hun vliegtuigen en den dag na
Paschen hebben wij op Schiphol de re
sultaten van hun werken kunnen be
wonderen. Want dien Dinsdag kwa
men ruim 2000 jeugdige enthousi
asten naar Amsterdams luchthaven
. om ban luchtvaartdag te vieren en er
was voor ons, Groote Menschen, heel
wat te zien. Want de meeste modellen
zagen er best uit. Niet alleen góéd
afgewerkt, maar ook goed van opzet.
Je kon zien, er was met groote liefde
en met een behoorlijke kennis van
zaken gebouwd. Er werd uitstekend
gevlogen en de Jury, onder leiding
van den heer Aler, zal niet zoo'n ge
makkelijke taak gehad hebben om de
verschillende prijzen zoo juist mogeujk
te verdeelen.
Een groot deel van die jonge vlieg
tuigconstructeurs is lid van een
Jeugdluchtvaartclub waarvan, er thans
20 zijn in ons land. Deze clubs zijn
op hun beurt weer aangesloten bjj de
Centrale Jeugd Commissie van de
Koninklijke Nederlandsche
Vereeniging voor Luchtvaart, -waardoor dus
de regeling van wedstrijden, enz.
in n hand vereenigd is, hetgeen
beter is, dan wanneer iedere club
maar zoo'n beetje op z'n eigen houtje
moddert. Het lidmaatschap van een
aangesloten Jeugdluchtvaartclub be
draagt / 0.50 per maand, waarvan een
HET polemische, de vertaling
wijst het uit, is de lust tot
den krijg. Het is meestentijds
do aanvaller zyn, omdat door een
ander, in den aanvaller iets, dat hem
onweerstaanbaar eigen is, werd ge
schonden. Het is een wcêrwerking
van binnon uit; het is do uitspraak
van een karakter tegenover oen ander
karakter.
Het polemische is een hartstochte
lijke en eerbare eigenschap, want
hot verdedigt dat, zonder welks ver
eering het leven van den polemische
(voor hem zelf i) dor is als een ont
waterd land. Het polemische heeft
zijn nuttige werking, wanneer het
psychologisch den onwilwekker aan
tast en daardoor hem, die zijn leegte
verborg echter blaaskakerij, als een
hol vat" doet erkennen, zelfs door
zijn makkers in die blaaskakerij.
Daarom al is het polemische niet
iedercens werk. Het bewijst toch
vasthedeu, zonder wie een wei-gereid
leven niet kan volharden in het be
staan. Vastheden zijn altijd noodig
voor een sprong ter hoogte; vanaf
een stugge plank alleen lukt een
noodzakelijke sprong; niet van af de
gelei-achtige modder. Het' polemische
is vol geduld, lagen en listen, helder-'
beid en plotselinge satyren. Het
ontkleedt, spiritualiter, defi bont-ver
sierde en het hoont, nuchter en onge
naakbaar, den kwant, den valscherik,
den bespottelijken pronker, den hui
chelaar, den zemelende om eigenbaat,
den leugenaar om tijdelijk gewin, den
verstarden harlekijn, den bevreesden
heerschende, den gedelegeerde zonder
innerlijke zekerheid, den tooneelspeler
zonder weerspiegeling vanuit het hart.
Het polemische, wil het zelf een wer
king hebben,' moet zelf een echtheid
.erkennen; waar vond het anders zijn
weerbaarheid; waarop stond het an
ders hi zulken hechten stand? Het
polemische is altijd uit een liefde,
zooals een haat alleen dan krachtig
en geduldig is, wanneer hij van uit
een liefde uitgaat. Het polemische
drijft aan tot alle lenigheid, want
nieuw moeten telkens zijn middelen
zijn tegenover den nieuwen tegenstand.
Het kan breed moeten zijn; zóó maakt
het den weg wijd; het kan spits en
snel moeten zijn; zoo doet het de
etterende buil langzaam leeg leken,
niet uit lust tot het welvaren van
den builbezitter, maar uit afkeer van
den etter. Eén der felste middelen,
kwartje gaat naar de K.N.V.v.L. ter
bestrijding van de kosten van pro-'
paganda en het secretariaat en ter
bekostiging van het maandelijksche
tijdschrift; het andere kwartje komt
ten goede aan de betreffende club, die
er mee kan doen wat zij wil. Trouwens,
de K.N.V.v.L. laat de clubs volkomen
vrij om hun interne aangelegenheden
naar eigen goeddunken te behandelen
en de bedoeling van de Centrale
Jeugd Commissie is dan ook alleen,
versnippering van energie . te
voor. komen. Immers een bond van 20 clubs
en zoo straks misschien wel -van
honderd, kan meer bereiken, dan 20
of 100 separate vereenigmgen.
De gèheelèbeweging staat nog in
haar kinderschoenen. Feitelijk is men
pas in September verleden jaar be
gonnen een n ander een beetje te
organiseeren. Het resultaat van dien
Jeugdluchtvaartdag op Schiphol was
dan ook wel verrassend goed en het
feit, dat ruim tweeduizend jongens
uit alle deelen van ons land samen zijn
gekomen voor een- vriendschappelijken
wedstrijd ia wel een bewijs, hoe
luchtvaardgezlnd onze zonen, neefjes
en hun vriendjes zijn.
een der meest meedoogenlooze midde
len is in Holland zeker de ironie, het
uarkastische, de geestigheid, de zilte
vroolijkheid, de scherts ' want de
Kewiclttigheid is in Holland n der
grootste zeeren on iemand, die niet
dansen wil, te doen zien dat hij,
onwillig, dansen moet, het verteert
meer weerstand dan elk paedagogisch
betoog van Kazemler. Het polemische,
is voor de plechtstatigheid het grootste
gevaar, zoo het dat plechtstatige tot
een verbeten koddigheid dwingt. Het
rukt het etiket af van eiken
vervalschte honig; van elke trota»
geëtaleerde onriekende visch verraadt
het den rottenden reuk.
Het polemische is een der weer
standen van het leven tegenover den
gedoctoreerden dood en het kent
geen schroom in zijn recht, omdat
dat recht de bloesem is en de komende
vrucht van zijn zomer. Het polemische
leeft niet van de gekoesterde ge
meenplaats, van een luiheid in de
spraak, het doet vanzelf het nieuwo
woord aandeinen, het schept do
nieuwe gelijkenis, het ververscht
plotseling water, dat te lang stond;
het slaat de nieuwe munt met den
nieuwen beeldenaar; het karakteri
seert opeens en plotseling-natuurljjk
een belachelijken stand; een mei
bruutheid voorgedragen lompheid:
het wijst opeens den burgerman aai;
in het behoorlijk gezelschap; het zet
de deur open voor den begaafde»*
arme; voor den potsierlijken rijk
. heeft het geen toegang. Het polemisch
noodt de nieuwe waarheid; voor h<
gestorvene zet het de baar nee»
onachtzaam en tevreden. Het pol*
mische haat den luien slaper; m.
de vinken is het op; met de uil*
suist het door den nacht. Het
polmische begint zijn weg, nuchter cv
zakelijk. Het katalogiseert met b.
schouwende scherpte, om ineen*.
Indiaan zonder whiskey, uit te berstci
in een oorlogsdans, die vol is va?
symbolen en vrij is van en doe
natuurlijkheid. Het is niet mytholo
gisch, het luistert niet of het 't gra>
hoort groeien en of het de wolkoi
hoort zingen bij een langzame vaart.
het droomt niet aan zee, of de horens
van de tritonen tuiten; het verkent
het stoomschip, berekent zijn vaart
langs de kun. Het polemische kent
een lust tot praecisiteit, die het
gezond houdt; de ziektekamer mijdt
het en het zonnebad met de invretend..
zon. Het polemische is dikwijls
dbevestiging van het normale en d
zwetsende kunstdominéis een vr-t
rukking voor zijn luie uren, evèna'
de kunstethikus een dorre schijf ?
voor een ironisch daartegen kaatsen- ?
steen. Het polemische beeft den c-
bied niet voor.de conventie noch v«--"
het nieuwe, dat alleen een (v<
keerde l) miskenning is van het
trniHtioneele. Het heeft minachting v< «r
den meêlooper en een ónyerwat'ïit*»
goedheid voor den eenzame, voor <??'"
alleenlooper, die 'een nieuwen '-W
begint. Het heeft niet het goede l^rt
van Nijhoff's soldaat, het heeft g >?»
soldatenhart, maar dat van <!?'»
franc-tireur, die op zijn eentje \l«
massa aanvalt. Het polemische K ' ^
den laffe den rukkenden dood ^ ">
het groote roofdier; verzaad, sia.-«i»t.
het diea nacht uit..... eri vtt'.ht
op den volgenden nacht. Het pt-'c*
mische vangt den dogmatische in
zijn eigen beweringen en laat l m
liggen in .het net, op den weg.. ? ? ?
Het polemische is een instinct \J«>
' n hart, dat niet berooid wil .wor«i*n
en niet beroofd wil zijn; het is trat- ^
van den geest om den geest, '°w
bate van den geest.
PLASSCHAI-«T
Hier staat
de naam!
Aan de achterzijde van elke Droste-bonbon. Als
U daar maar op let. bent U er altijd van ver
zekerd, dat U de echte Drofit kwalitiii-hnnbom
ontvangt voor den door U betaalden prijt.
Alleen aldus gesigneerde bonbons waarborgen U
de bekende, nimmer afwijkende Droste-kwaliteit.
ALTIJD WELKOM!
Spaart p/aal/e* «oor htl album Java l".
Gasfornuizen - Gaskachels - Gashaarden
G. J. DE KONING & Zn.
Opgericht 1739
Amsterdam C. Telefoon 32457 Keizersgracht 447
SPREEKT
men over Kantoormeubelen en
BRANDKASTEN
dan denkt men direct aan
MOZES KNAP
Oude Hoogstraat 1, Amsterdam
HEERENKLEEDING VOOR
VADER EN ZOON
TOT REDELIJKE PRIJZEN
ADRIAAN SCHAKEL
HEILIGEWEG . - TELEFOON 37273
Een vader kwam pau uit de tropen .
Kon hier in geen wit meer toopen
. ZUn zoon haalde 4iem af . '
Oe raad, dien hU f af ?
3a, vader tyj SCHAKEL hier koopen
l
MET DE
STOOMVAAKT MM.
NEDERLAND"
ASfSTEDDAai
NAAR
ONBEKENDE
BESTEMMING
? 'EN DE .
NOORSCIIE
FJORDEN
' . *
Vraagt nadere inlichtingen
BEGRAFENIS VEREENI6IN8
Ti AMSTERDAM
N. SAX J
f. O. Hooftetr. M -Tel. SO34L
CREMATIE.
j-W. H. POLMAN TUIN-i
l OVERTOOM 526 - Telefoon 82660 l
Begrafenissen' Transporten - Crematies |
v D. W E E G E W IJ S '
STEENHOUWERIJ EN FABRIEK VAN MARMERWERKEN
GRAFMONUMENTEN
SCHOORSTEENMANTELS
MARMEREN WASCHTAPELS
RAPENBURG 44 AMSTERDAM ? TELEF. 42662
Bezoekers aan Amsterdam
Victoria Hotel - Damrak */°C. Station - noodigt U uit.
? WIJ verzorgen U In ont hotel tegen matige prijzen.
U zult tevreden zijn l
Kamers met Holt. ontbijt Lunch Diner
vanaf f 3.50 f 1.60 en f 2.?f 2.?, f 3.?en f 4.
_^_______; ^>e DIrectl*
BURGERSDIJK & NIERMANS
Boekhandel en antiquariaat
Templum Salomonis - LEIDEN - Nieuwsteeg l
BOEKVERKOOP! N G 13-20 M El
Catalogus '
25 cent
Gedeelte van de bibliotheek van Prof. Dr. J.
Valckenier Suringar te Wageningen en van Prof. Dr. W.
de Sitter te Leiden, doubletten uit de klassieke
bibliotheek van Prof. Dr. P. J. Enk te Groningen,
bibliotheken van Ds. J. A.v. Leeuwen,Mr. H. A. Sypkens,
Ds. J. H. Oterdoom, Dr. Th Ryys, belangrijke verzame
ling Nederl. plaatsbeschrijving, letterkunde, enz.
DE GROENE AMSTERDAMMER
KEIZERSGRACHT 355 AMSTERDAM C.
BON
OndeTgeteekende wenscht zich voor het
Jaar 1935 te abonnee ren op DE GROENE
AMSTERDAMMER»'.
f6.Wie zich nu abonneert betaalt
Voor de overblijvende 7 maanden
en ontvangt de nog in Mei verschijnende
nummers gratis.
??''.. , Postglro 72880
Gem. Giro G. 1000
Telefoon 37964 en 36264
Naam. ?.... ? .''.:..'..? ???'',;' : ''.'..- ? ? . '..?;.'-.
Adres .??''?...' '. ? . ?? ? ??'?-.
KROP
ié's
ia 23
ie
onder.
Duyn
'
ei w
d< u
*i\e< s
oer
fdt
zoi
-f
doi
di
ao.
P«
Del
?y»
de:
per
«u
«i'
In
eu
in
ar
f.'
r.
<?
s
't
PAO. 14 Dl GROENE NO.JOH
PAG. 15 DC GROENE No. 3022
1>
LI*