Historisch Archief 1877-1940
,t x.< s,*»".» ?> r*',
^ -T 'X^vrgB ".aj-.'f*^W-'ÜP
, % *fe^^ X.*"r"4 ***, ^**3-V<tJ
? _v* *. v » * j* >* *> % £
t f-.V
s
?i f
Het buldel jong Is veilig en verzorgd in moeders schoot
Kangaroes koesteren hun kroost
AI. is de proeve van illustratie,
;ie den lezer ditmaal wordt
voorgezet, lanp niet je dat,
toch kan ik do verleiding niet weer
staan eens wat over bnideldieren -in
het «ilgomeen en knngaroos iu het
bij/iindoi' te vertellen. Al was hot alleen
.liiaaiv omdat het zulke weergaas
liehmgir ??kkende schepsels zijn.
?A1-? in de 2e klasse vau de
bui-ger^elioci de zoogdieren behandeld wor
den, ligt het zwaartepunt meestal
heolomanl bij de ,.hoogste" vertegen
woordigers'va n die klasse (van zoog
dieren wol te'verstaan !) on dan zijn
de interessante ..laagste" zoogdieren,
zooals hot vogelbckdiei' en de
mieren«?gel die eiorch leggen'en do daaruit
jongen op primitieve-manier
alsmede de groote groep van
Huitleld.ieren gewoonlijk hot kind van
d- rekening.
Dat is heel jammer en ik hoop, dut
dit gebruik van den tegonwoordigcn
lijd'feitelijk uiet meer juist is. Misschien-'
legt de moderne docent, die immers
moor het biologische inzicht van den
leerling zoekt te verdiepen en niet
? zijn. hoofd tracht vol te proppen nu L
overtollige feiten- en 'vovmenkvn.ïs,
\\v' degelijk den nadruk op d01, oouw
enUe levenswijze dezer ix-lir' a uiteen
vorij- tijdperk der ?aard.» dchiedenis,
die ons ten minste eepigennatc
bcgS'ip kunnen bijbrenpo:; van de wor
ding 'geschiedenis der dierenwereld.
W»..<' van de Idonakdierqn gold en
'.iJiisscliiin nog ten' tleelc geldt, is ook
van toepassing op du buideldieren, diu
nu wel geen eïe'ren leggen, zoo laag
zijn ze niet op du ladder der evolutie
blijven sttum, mtiar wier jongen zich
slecht? kort ir- hot iuocderlichaam ont
wikkelen, zo: -lat zich weinig of geen
moedorkoek vormt, en die na een
draagt ijd van meestal niet veel langer
dan een m»aud, alleronbcliolpcnste
onvoldragen w czentjes ter wereld brongon,
die dan. in.den buidel voor maanden
veilig opgeborgen, hun--verdere' ont
wikkeling doormaken. '
De natuur heeft Wj deze .dicreh een
uierkwaardigen weg ingeslagen. Om te
beg iu uvm al worden er bij sommige
soorDr. K. KUIPER
Directeur"der_Rotterdamsche Diergaarde
ten buideldieren meer jongen geboren
dan er melktepels zyn, zoodat noodza-,
kelijkerwijs een deel van het kroost
moet omkomen. Do jongen zijn namelijk
zoo onontwikkeld by de geboorte, dat
/e den-eenmaal bereikten tepel
vooreei-st niet loslaten, integendeel i-r met
hun bekje min of meer aan vast
? Kroeien. Van ofwisselend zuigen kwi
dus geen sprake, ziju.
Al was het sinds lang bekend, dat
de jongen bij de buideldieren, zelfs bij
«Ie grootste kangaroesoorten, als em
bryo van hoogstens een paar centi
meter lengte ter wereld komen, toch
heeft men zich tot voor korten tüd een
verkeerde voorstelling gemaakt van
de wyze waarop de jongen den buidel
bereiken. Hot zijn al weer de door
^oinmigcn zoo gesmade dierentuinen
geweest, waar men ten slot te het
geboor t eproblcem van de kangaroe heeft
kunnen oplossen. Het jong wordt niet
door de moeder met bek of poot on in
den buidel geplaatst, maar kruipt actief
langs de buikhuid van de achterover
liggende moeder, naar den ingang van
den buidel, bereikt deze in den tyd
van luttele minuten, hoogstens een
half uur, en Verdwijnt in do veü'./n
bergplaats, waar het zich terstond
aan een der lange slangvorinige tepels
vasthecht. .
Ik moot eerlijk bekennen, dat ik er
wat voor zou geven dat schouwspel
zelfs eens waar te nemen, want de
practijk heeft nie enkele malen er
too gebracht te trachten,
nog.pnyolgrocide buideljongen, die uit den bui*
del gemakt waren of wier moeder on*
tijdig gestorven was, in hot leven te
houden. * ?
i Soms heb je bij die pogingen op ?
fantastisch eenvoudige wijze succes.
Zoo hebben wij eens bij een
kangaroemoedcr, dio haar halfvoldragen jong
meer dan eens uit den buidel verloor,
doordat blijkbaar de kringspier, die do
opening ervan behoort af te sluiten,
verslapt was, du zaak In het reine
kunnen brengen, door het. diertje,
weer in zUn veilig nestje terug te
zetten en den buikzak van de moeder
met oen reep pleister te steunen. t
31 aar erger is het natuurlijk, als je,
zooals een andere keer eens gebeurde,
's morgens vroeg een verkleumd en
nog vrijwel onbehaard jong naast den
buidel van de gestorven moeder vindt.
liet wns werkelijk een wat
sensationeele gebeurtenis. Telkens met
tus«chenpoozen van enkele weken vonden
wij jaren geleden 's morgens de
kangnroes in verschillende perken uiterst
gejaagd en soms met huidwonden van
liet springen tegen het vlechtdraad
van hun verblijf. Het was duidelijk
dat ze 's nachts ontzettend aan het
schrikken moesten gemaakt worden,
maar we konden de oorzaak eerst niet
vinden. Tot we op een keer
hondensporen rondom een der perken vonden.
en nu bleek het, dat een paar
airedaleterriers, die door hun meester afge
richt werden op de rattenjacht, af eu
toe losgelaten werden en dan er in
. wisten te slagen, door over een gracht
te zwemmen en daarna ouder een hek
door te graven, in onze diergaarde te
komen. Blijkbaar, zagen ze daar de
kaugaroes voor reuzenratten aan,
want ze lieten alle andere dieren met
rust en joegen alleen om de perken der
kangaroes heen, waardoor dien beesten
o^a doodschrik op hot hjf gejaagd
WorJ. Eens pp een nacht, midden in
den :-«üner, werden de houden dooi
den mu-htwacht op heeterdaad be
trapt, hij maakte alarm en wc
haastren ons van onzen kant op deze jagers
jacht te gaan maken. Het was inder
daad de laatste maal geweest, mnar
dien keer hadden ze een kostbaar
slachtoffer gemaakt en ik moest, een
couveuze inrichten voor een arme
tierig kaal scharminkel, dat echter
ver genoeg ontwikkeld was om deri
moedertepel los te laten en kunstmatig
met de Flesch gevoed kon worden. Op
zoo'n montr.it voel je als verzorger
direct, hoe \vcnig we feitelijk nog van
allerlei dieren weten, b.v. met betrek
king tot de melksamenstelling by.dezc
diersoort., Dan, wordt het een voor-.
?zichtig tasten en zoeken naar den goe
den weg, waarbij intuïtie on zorg
vuldigheid moeten goedmaken, wafc
er aan kennis ontbreekt.
PAG. 20 DE GROENE No.3024
a;
Moderne
woninginrichting
Botticellistraat 13, AmsterJji,
Theoretiseercn over \voninginrichtn
vraagstukken is voorzeker een aam
kclijk bedrijf, maar ongetwijfeld
practijk zelf nog aantrekkelijker en
het aantoonen bij tal van voorbec!
hoe men tot een bevredigend resul
kan komen. Het is dan ook een goede *
dachte geweest van het Bestuur der Vt
universiteit te Amsterdam in een daai tot
welwillend afgestaan perceel aan 4,
Botticellistraat nummer 13 te toonen
er zooal te bereiken valt en wat er z<
aan allerlei nieuwe materialen en h
? middelen ,,te koop" is. Deze tentoon
ling werd ingericht onder leiding van ]
Bromberg en zij kwam tot stand in
menwerking met de Nederlandsche ^
van Kuisvrouwen, afdeeling Amsterd m
Reeds eerder zag men veel van dit ?? lel
in de zalen der Volksuniversiteit te
Interdam bijeen, maar in intiemer bc* k
heeft hetgeen getoond wordt thans Ie
omgeving met zich mee 2 Men kan gcr «t
zeggen dat deze tentoonstelling een z < r
levendige demonstratie is geworden \ m
tfcl van dingen welke men nog te wei; is»
kent, welke nog niet op voldoende ruii \v
schaal zijn ingeburgerd en toch groot cl i:.-,
het gemak bevorderen en ook winst ;i n
tijd beteekencn voor de huisvrouw, zoov f
bij het gebruik als in het onderhoud.
Dit laatste is voorzeker belangrijk ;
dan menigeen vermoedt! De tijd is vo«-.
bij dut de vrouw des huizes niets undir
te doen had dan de dagclijkschc
vm«ging van haar gezin en haar huis. ma;*
schappelijk werk en allerlei amlere be*i
heden cischcn tegenwoordig over 1« t
algemeen een deel van haar besehikbar. i
tijd op en vanzelf kan, mede dunk xij
toepassing van velerlei mechanische hul
middelen (waarbij electricitcit een
grorol speelt) veel tijd worden gewonnen -i
vrij gemaakt. Daarbij is de efficiency n
de woning een factor van groot.- bet
kenis: wat men aan meubilair toep ?'.
worde door vorm en samenstelling, il -i
bruikbaarheid en doelmatigheid
heerscht.
Van dit alles geeft de tentoonstel
een uiterst levend overzicht, ook
verbeteringen welke met weinig «u»
en kosten plaats kunnen grijpen.
VIbedekking- en bcklccdingsstoffen.
hangscl papieren en bespanningsstol
verven en andere klcurmiddelen, g;i
inturen voor gordijnen, meubels enz. i ;vs
kan het zóó niet bedenken of het is k:
aanwezig en mocht dat nu en dan
ietwat overladen indruk maken, men
gete niet dat de gelegenheid alles
iononder het oog der talrijke bezoeker tt
brengen en saam te vatten een zeldz ac
welkome kans inhield ten einde in t- ?»
ten kring belangstelling te wekken oor
hetgeen op het veelomvattend gebied de:
moderne woninginrichting verkrijg
is !
Aldus gaat er ongetwijfeld een gr
propagandistische kracht uit van
tentoonstelling, welke tot aan het
dezer maand geopend blijft.
OTTO VAN TtfSSEN'BK''Ei
es J
nil
Schaken
Redacteur: Dr. S. G. TARTAKOWER
Aljechin's stijl in het tournool
? ?
van Orebro (Zweden)
OOR geweldige energie gaat
de wereldkampioen voort te
tonen wat berklasse"
beteeVan 7?17 April 1985 was in de
ise badplaats Orebro een
iner 4sant tournooi georganiseerd waar
j ', weedse meesters hun kracht met
j -chin meten konden.
]n een buitengewoon tempo
vere-g Aljechin 8'/a punt uit negen
pai Uen en wist daardoor het koele
>. ise publiek een groote eerbied
? ? dwingen.
t igemerkt zij nog dat de
schaaklul van Orebro die deze hoogst
?essante wedstrgd in het loven
iep en zich de weelde kon permitteren
Ie \ ereldkampioenen uit te nodigen,
Ie lijkste schaakklub van de wereld
l'c oorzaak hiervan is dat ze een
i.-lokaal bezit dat buitengewoon
floreert (wanneer zal de tijd
ou -n dat de dansclubs rijk zullen
(ju. doordat ze schaakclubs hebben?)
B-palen we onze aandacht weer
»le overwinnaar en vragen we ons
', v.-at is de oorzaak van de Aljechinso
rotegie?
l i ij weet altijd verwikkelingen te
'houden zonder de kans op een
?el tueel remise te verspelen.
Daaróoi is zUn spel veel doorslnanderdaii
lle j-esultaten * van zijn voorgangers,
«sier en Capablanca. in de
schaakeg» 'nonie overtreft.
Indische verdediging.
oeld in het tournooi van rebru,
9 April 1035.
Wit Vtcsurl .
r. ,v. Aljeuhin K. Berndtson
. <l.'-d4 PgS-fO
c c4 u7?eO
Ijl-c3 - LfS?b4
T- -j;en deze variant van de onlangs
ei eden schaakmeester Nimzowitsch
n nen slechts met een overrompeling
liet met een wetenschappelijk
f-st em slagen.
.a:?a3
JH er begint al clc gewcldpolitiek
ie Ie verzwakte pionnenstellhig op
lel: >op toe neemt, om daarvoor het
mt m te beheersen.
...... Lbtxc»
L b'xeS b7?bOf
I' or Capablanca'aangegeven. 31 en
jheel in de practijk met dit systeem
nogt- veel verloren. Het beste is nog
Id5. ? ?.'.?.???.
6. f:-f3 . d7-dó
Z. oals hier te bespeui-en valt moet
!de 't wartepeler zorg dragen dat Wit
nief tot e2?e4 komt.
7. Lel?go
Echt Aljechin. 11 ij streeft hier naar
de maximale werking der stukken
7. e3 was niet op zijn plaats en te
onduidelijk was het pionoffer 7. oi.
7 Lc8-b7
Dit is verstandiger dan LaO, waarna
e2?e4 met veel meer kracht komt.
Het doelmatigst is stellig 7. hO!
8Lh4 en nu pas 8Lb7.
8. e2?e3
8 Ijb8?d7
0. Lfl?da h7?hO
10. Lg5?hJ. 0-0
(Priinum rochari. deinde
philoHophari) Eerst rochci-eu en dan
philosopheren. Het is echter beter zich
tegenover een tegenstander als Al
jechin te verdiepen in de geheimen
der stelling. Meer in de geest der
positie was dadelijk 10. Dc7 daarna
efl-?eö, waarbg Zwart nog altijd de
keus gelaten wordt-aan beide kanten
te kunnen rochcron.
11. Pgl c2 Ud8-e7
12. 0?0 eU?c5
Schijnbaar heeft /wart een bevre
digend tegenspel op de e lijn. Daarom
probeert Aljechin door een onver
wacht pionoffei de gebeurtenissen
de i'lempel van zijn wil op te dwingen.
l», cl du eóxdl
M. Pe2'.aV De" xt«8
Ken verleidelijk schaak. Niet zonder
(gevaar was natuurlijk ook 14. L ? do.
15. Uil--f2 r>e:j-Kr>
'.Ook na i o. l VS kunit eveneens
17. hl om de slechte stand der
Zwarte dame aan te tonen. 17. Df4
18. gH of 17. Dh5 18. g4 en /Wart
moet om zijn Dame te redden een
stuk verliezen. Het beste evenwel
is 16. Pc5.
17. h2?hl Dn5~ f l
' In plaats temp te gaan (17. DdS)
begint Zwart met vuur te «pelen.
IK. 1Ml?f5 (Beslissend) TfS-et>
Op 18. eO zou -l», g l l'ftt 20. Lg.'{ de
Xwrti-te damv winnen.
H). g2?ga l)fl~i-5'«
20. Lf2?dl. Zwart geeft op.
Ken originele damewiiwt' op een
bord vol mot «tukken.
b c de f g h
a
f g h
Puzzles
|lak i, H. Livius, ld. cskader, 16
cffe, 17. narcis.
M"1!
f PRIJSWINNAARS
| Oe prijs voor het /etterroodsef is d:
week gewonnen door Mevr. L Stc
| Kortlang, Adr. Pauwstraat 39, Den. He?
f d/e voor </e vermenigvuldiging d
i Mevr. J. C. de Bondt-Le Cointre,
Men| laan 56, Oen Haag; die voor de f<
| püzzfe door den Heer F. Bachra, Go
\lelstraat 32, Hilversum. Hun wordt v-,
| zocht hun wenschen aan de admlnlstrc
i kenbaar te maken,
5ntmiiiniHiiiMMiiiiJiiiHMiiiiitiiHiiiiitiiiiiittutiiiiiiii*i
ie!
51
ie
.tuur
. Oplossingen
Letterruadael
In duister sloeg het hart, zwart «u
alleen. (Anthonie Doni--'t)
1. hamster, 2. aandeel, 3. roodh'
:<i4. trapgans, 5. zwager, 0. welvoeg"^^'
7. Arnold, 8. register, ». tijger.
!,«Jeenheid, 11. nalatig, 12. Agnesl '::-.
en deeling
087 en l 8 4
Pvopuzzte .
De aap komt uit de mouw.
Nieuwe opgaven
naam, 0. slpfe, 7. ontmoedigd. 8. niet
v^«4> 0.
ballon.- """..
Visiiekaarlje
E. NIEHAUS
l'it onderstaande lettergrepen
mocten 10 woorden gevormd worden,
*kf Ie en 6e letters, do laatste van
beneden naar 'boven gelezen, een
spreekwoord vormen.
Als hoedanig komt deze heer aan
zijn inkomen?
u
f4 ' cqa -£&?? do
fat ? ir ? je* ? uan'- nier ?
pl ? té..- ren -rooi) - rfl»r -^af
? od
3* rjlwortelmeal, 4.
, 6. meiejea^
Voor de goede oplossingen zijn twee
prijzen beschikbaar, ieder ter waarde
van f S.?, in den vorm van boeken of
gramophoonp/aten. Inzendingen moeten
geschieden voor ELKE oplossing op een
APARTE briefkaart vó*tfr o.s. Woensdag
met vermelding van LETTERRAADSEL of
VISITEKAARTJE .
borg voorde koo
en een bewij
fijnste
ALTIJD WELKOM!
Spaart plaatjes voor het album .Java i"
GIS I? EIV opent Zaterdag
18 Mei a.s. nieuwe toonzalen
LEIDS'CHEST£.-27
DE GROENE AMSTERDAMMER
KEIZERSGRACHT 355 AMSTERDAM C.
die Ileui
ond».
ytt
inj
hi
' URE.
iiei H
d«lr
ee.i
t et n
-k*
« i
Wfdi
201
fe-t*
ee.
der
.dit
no:
palij*
uet
«?er
'-en
al
2n
en
in
ar
t.'
Ie
K .r» ?
! -Q
»' -3
«i
t
r
t
BON
Ondergeteekende wenscht zich voor het
jaar 1935 te abonneeren op MDE GROENE
AMSTERDAMMER".
Wie zich nu abonneert betaalt £
voor de overblijvende 7 maanden ?
en ontvangt de nog in Mei verschijnende
nummers gratis.
Po'stgirb 72880
? Gem. Giro G.' 1000
?Telefoon 37964 en .36264
Naam ;.,.? ? .. . / ? ?.. . ... ?
Adres ..... .., ." ' . '/ "..' .?'.'.. .. ? ...'.,.
PAG. II DE GROENi N». MM
'
4}H
t
**???** .-? ? . ,/