wel zér gaf van inzicht een bruid blijk, toen ze zei: wij zijn nog geen duit rijk, onze huwelijksreis gaat dus niet naar parijs, maar wel naar montmartre" in de uitkijk" " DE NIEUWSTE ELECTRISCHE KOELKAST MET GROOTE BEWAARRUIMTE TEGEN PRIJZEN ONDER IEDERS BEREIK (van f190.?af) N.V. Electrotechnische en Industrieele Mij. GROEN E VELD & Co. Amsterdam-C. ? Kerkstraat 158 ? Tel. 36058 ioma voor gevoelige huid. SCHOTSCHE HOOGLANDEN. Ing. 15 Juni. ledere week pet Holl. Stoomb. Mij., Amsterdam. Vr. prosp. VAN RUN S SMOSTERD KUNSTZAAL VAN LIER ROKIN 126: AMSTERDAM DOORLOOPEND TENTOONGESTELD KUNSTWERKEN VAN JONGE HOLIANDSCHE EN BUITENL HEESTERS WtTÉR»IC«4tA»« 1« Khdtd ,f 1.95 IK ZEG... OP- EN AANMERKINGEN UIT ONZEN LEZERSKRING Machtsstaat of rechtsstaat IN uw nummer van KI April be spreekt u do kwestie- Machtsstant of Koehlsstaat". Mot allo waai1dooring voor uw standpunt meen ik t of h ,lc moeten opmerken, ilat deze tegenstelling zich in iU> praktijk niet zoo scherp voordoet. Ik vraag mij bijv. al', inilii'ii wij momenteel in «'«-n Kechtsslaat loven: 1*. Hoe hot mogelijk is. dat «Ie ver schillende- gerechtelijke instanties tot zoo lijnrecht t eg»'iio ver elkan der .staande uitspraken komen. '2'. Of liet een uitvloeisel van den Uochtsstaat is. dat een stationschef «lor X.S. don Commissaris van Politie y.ijner gemeente, zij het niet met l (Hl p('t. succes, verzoekt tegen autobussen op te treden. (Hilversum. Telegraaf Ochtendblad i .Mei). J-T. Of hot niet het begrip Heehlsstaat is over een te brengen, dut een vertegenwoordigend lichaam, zon der blikken of blozen stemmend voor verlagingen van salaris en loon van ambtenaren en beambten. het salaris y.ijner eigen leden grond wettelijk kan vast loggen, zoodat er in dezen tyd van allorwogo noodyji kei ijk bezuinigen niet aan 'go1 tiirud kan worden. Wannen- t.z.t. Katholieken en So cialisten een nieuwe regooring zullen vormen en als gevolg daarvan be staande wetten zullen vervangen door andere, welke moer 'wet do inzichten van dit nieuwe verbond strooken. dan zal wel wc»er alles geregeld worden naar het Recht, zooals zij dit in die nieuwe wetten hebben vastgelegd, doch dat andere Recht dankt dan m.i. zijn ontstaan aan de macht van de nieuwe coalitie: in zekeren zin gaat dus de Machtsstaat vooraf en heeft eerst daarna eert rnetamorfoze plaats van Machts- in Rechtsstaat. « Mocht de X.S.B, later eventueel in de gelegenheid komen een Regeerintr te vormen, omdat zij do meerderheid der' kiezers achter zich heeft dan is mij niet duidelijk, waarom d««rdoor de Rechtsstaat geheel van hei tooncel zou zijn verdwenen en de Machtsstaat definitief haar intree 'ssou. hebben ge daan.' M.i. zal de Rechtsstaat van de meerderheid dikwijls door do minder heid als Machtstaat worden gezien. ffeemtitede. ??» .1/rêM-IX. B. v. u. KUVP Antwoord vuil ile I HIER komt een misverstand aan het daglicht: het begrip rechts staat kan in zoovele beteekenissen gebruikt worden. In onze artikelen, die slechts vr.:i algcmccnc strekking zijn, komt deze term slechts voor in tegenstelling tot het begrip machts-' staat". En wel zóó dat de Rechtsstaat is: een staatsgehecl. dat zijn uit drukkingsvorm vindt in de constitutie en de parlementaire instellingen zooals de tweede kamer, en als zoodanig de abstracte idee van het RECHT verwezenlükt en tqt richtsnoer neemt. Pe ' staat dient het Recht evenzeer als' zijn instellingen het recht scheppen. ' Dat Hecht is, niet maar een willekeurig stel normen, niet icillekciiriff vastgestelde spelregels, maar spel regels die zóó zijn opgesteld, dat hc,t spel (het nu eens winnen van deze partij, dan weer van een andere) tnof/elijk is. W<;1 verandert hot karakter ( .vimi het spel hol hockeyspel van mi wordt volgtiim andere ivgels ge spoeld, ilan i«Y'M ir// jong waren* -- en daarmee y.jjn veranderingen de regels noodig, maar dit neemt niet weg dat . * .! ? . '? spelregels aan een grondgedarhle ge bonden zijn. K n in het staatslcvcn i* dat de grondgedachte van het nb slraoto Recht. Dit wordt niet steeds verwezenlijkt Idealen zijn onbereikbaar. Do door i gesignaleerde feiten bcwij/.en dat weeeens. Maar dal is te vergelijken me' bet optreden van ziektegevallen. di« zich steeds zullen voordoen. tMik in eeii maatschappij, die volgens hygiënisch' leefregels leeft. Men zondigt nu een maal.... Xoo staat dus Uochlsstaat togcnovc Maeldsstaat. Wij ontkennen nu ecu maal. met den l'rincc van OrangitMi. dat wie het hardst op het hoofd, va i .Tut slaat en zoo in de gclcgcnhcii komt om de anderen het zwijgen o| te leggen, daarmee ook.... Recht schept. Men kan het begrip Hochtsstaai ook in ander»? beteekenissen gebruiken Da'arop doelt uw verwondering ovei ineeningsverschll van gerechtelijke in. stanlies. De Hcchlsstaat moet recht* zekerheid verschaffen, linten wij lievei zeggen: trachten Ie benaderen. Do Machtsstaal ken! /irfnr»/?*><?/ ' gooit it-ehtszekerheid. Met terugwerkende _ kracht maakt men daar een wetsbe paling om iemand lei-dood te kunnen brengen. TV rechtsstaat xlreeil naar ivchts/.ekerheid. Kn'ditstreven brengt mee. niet een In/cn*/»mirk in recht**oordoolon. maar een steeds plaats vindend proces van n»mv7/V. Wanneer nat ionaal-socialisten met een meerderheid van stemmen oen rechtsstaat willen stichten, moeten zij waar zien hoi* of zo die willen ver wezenlijken. (In elk geval zal dan toch een onafhankelijke rechterlijke macht gehandhaafd moeten worden.) Mogelij^tsdat zeker, liet parlementaire stel sel is niet het conigesysteem. Xwilserland kent een ander stelsel van. dei» rechtsstaat. Maar tot dusverre, pret ei t doeren de nalionaal-socialistcn nid eens Ven verwezenlijking van der rechtsstaat te willen. K Volk en Vaderland en Waarhelc ; ? fïffirhtc Ttcfliictic. AI*S trouw lezer van ..Volk ei Vaderland" was het. mij inV ontgaan wat dit blad enige t ijgolden schreef over den sociaal-denu cratischen predikant T>r. Banning naa aanleiding yan een door hem gchoudo radio-preek. Eerst heden kreeg ik ecl ? ter do tekst dezer preek onder oogei. uitgegeven door de N.V. ,.T)e Tijo stroom" te Lochem. en het lijkt mi) van belang dat enkele regels hierin mét' de wfóze %y«nrop ztf door ,',Vol. en Vaderland" zijn woei-gegevon ondi-s de algemene aandacht worden gbracht. (Be cursiveringen zijn van mij. Dr. Banning zeide: ..Het is vegemakkelijker voor een mens om i', een in de lenée oponbloeiende bloei i he^- wonder Gpds te erkennen, dm voor een mijnwerker in de Borinagom in z|jn arbeid in de'donkere mijn schacht het goddelijke te vinden. Z< is het ook veel gemakkelijker om dzon en de maan uw zuster te noemer dan een dronkaard uw broeder; da i ? het voor do próletariëtó i» om il« bourge«ii«t als.broeders te zien en lift mi ? tiln floruillal Jiccl wat moeilijker ruil n,;> niet ile natiotmnl-socialislcn, <7ïc »«(/? makkers in tie < concentratiekntnpi' bergen, (je rcrbondenlieiiïte r/cpoclat. Vova" vat deze zinsnede als vofc' .«amen: Hij gaf zijn afkeer te kenncivan .,nationaal-soi|ialis(cn. die hnt> brnedeCA in cnnconlratiekain(M*ii s(o|ipen"." :?? ^ ' ;',Dr. l^anning vervolgde: '?Wie d h laatste" de verwantschap van n! ZWITSERLAND uw Vacantielandi]voor!, ]dezen' Zomer V u*.-. -« *?"- . ..?,* v.r.aa«J.<> «at leefl met den Schepper ..uitpreekt, moet zich wol duidelijk maken p \Velke bodem hij staat, '/.oker niet tp. do bodem der z.g. ervaring". '.iende naar wal de ervaring oyei- de. oschicdenis leert, b er veel meer aars in do uitspraak van Theodor ?essing '?tien twee jaar geleden vur1 morden geleerde dat de mens een ? »urt der roofapcn is, die door haar "genaamde geest waanzinnig is go orden; of in lid tvoord ntn Itrbbcl, "??? zeyl, iltitttf ijemchlcilcni* Item rfikicijl* »»r komt Ie z!jn tic bose,tlrtnim run een '-t/Hier."Vova" parafmseert dit aldus .... ??n qualificcerde cen'buitenlandsch 1 ??latshoofd als een itiofdier. dat er ? i» uit is, allus met zijn klauwen (e ? ?rnuii-zelen":" (Ter verklaring \;a n "dit -laatste yer? «idorstelt l)r. Bahning. dat de rfchrij? -r van liet citaut" de naam Hcblirt ? is Hillcr heeft vei-staan en er toen .?? klauwen maar bij gefantaseerd ?eft.) l)i- 'ivdactie van Volk on Vader' lid" vindt het zonderling dat do 1 iidio-contmloconnnissie dit alles heeft i i on doorgaan. Wat moet men echter r-nkeni van de redactie die deze laster nog wel tussen aanhalingstekens t in haar blad heeft laten doorgaan ? i nooit een rectificatie heeft willen ? i-nomen, ofschoon zij, evenals de 1 ór Mussert, zeer goe^ weet hoc.de \ -rk in de steel zit? Dit Ms n staaltje van de wyie de Nationaal-Socialistiache Ucwcging zich beijvert, volk en vader land (e y.uivoren van allo bederf. Hel zou er slecht uitzien met- Nederland als een dergelijke kuituur" zijn stempel ging drukken op onze volks aard ! W. T.MIKMA ?.1 Mei ? ? ? . NIEUWE VILLA- aan hoofdweg te Apeldoorn t'e koop bij bosch. Kamer e' suite, kelder. Keuken, hijk., kamertje, ^ 'laapk., vaste wascht., 1 300 M2, tuin met schuurtje, gas, elec. watert. Pr. f4500.?. V .nuiTER, Arnh, weg 147, A'doorn. De eisch van het oogehbllk IN den democratisch georganiseer den staut worden de menschen verondersteld te zyn staatsbui'gors. Ondanks algemeen kiesrecht is die vorondei-stelling voor ons land onjuist. Do ervaring leert, dat er honderden voreenigingen bestaan met duizenden le»U«n en dat haar werk gedragen wordt door.... enkelen. '/,oo ook in de staat kundige vei-eenig'ngen.Veej menschen. weinig ^staatsburgers. Die weinigen zijn do iiiachthobbei-s. Misbruik van macht volgt de uitoefening van macht als y.ijn schaduw den mensch. Dat is mi eenmaal. zoo. Maar wie houdt daarmede rekening? Wie controleert en roppt ter verantwoording du beV sturen der staatkundige vereenigingen. die machtige organen, die zoo'n groóten invloed Rebben op den gang der staatszaken? Een onfortuinlijke enke ling; onfortuinlijk, want de controle is? niet gemakkelijk en ccnig succes is zér moeilijk te bereiken, doordat politiek een vak,1 een wetenschap is geworden; waarvan men terdege de knepen moet kennen, wil men. iets kunnen uitrichten. Do controleur is trouwens toch altijd in de minderheid, vanwege zijn onrust- en tweedracht ? stokerij en zijn gebrek aan piet ei t ten opzichte van de eerbiedwaardige bostuurderen. En deze : onvervangbaar als z^j zich weten ? zijn niet van zins* te gaan voor hun (altijd Ie vroigon) dood. Xoo is ons land moor in schijn dan in wezen oen democratie. Voor de democraten is dan ook de oisch van het oogonblik.ind» eoixto plaids de fa tale vervre.emding t usschen volk en ver tegenwoordiging t«- bestrijden. Daar voor is het noodig. dat do'bestuurdeion beginnen eigen fouten in te'zien. als is 't aangenamer op andorer fouten te wijzen. En vooral: geef .'do jongeren de plaats, die hun toekomt. Arnhem, .l/fi litü. W. .1. Krsr/.K. Protest der beeldhouwers MEN kent het geval mot het 'EuVma-monuniont: 'er was oen gedenkt eeken-comitédat een prijsvraag uitschreef oh een jury van deskundigen lionncindc om uit de in gezonden ontwerpen de best o te kiezen. De ontworpen .werden, tentoon gesteld en de jury kende eeu eerst en, een tweeden en een derden prijs toe. Vervolgens koos het comitémet voorbijgaan der deskundige jury een geheel ander ontwerp uit en droeg den maker daarvan, Toon Dupüis, de uitvoering van het monument op. ? .Tegen dezen zonderlingen gang van zaken protesteert het bestuur van den Xederlandschen Kring van Bpeldhouwers. Het steltt vast dat het comité'door zijn handelwijze de hoog ste belangen der beeldhouwkunst ernstig heeft geschaad' en betreurt het hi hoo'ge mate, dat het.zijn leden tot deelneming aan déprijsvraag heeft opgewekt. Velen hebben zich groote inspanning en opofferingen ook geldelijke getroost in het oprechte verlangen dat het beste ontwerp zou worden 'uitgevoerd, .dat, door zijn schoonheid voor de eeuwen zou moeten van de piet ei t on aanhanko. lijkheid van hot Xodcrlamlsche volk aan de overleden vorstin. Kr hoorseht ontgoocheling en Verbittering' onder do beeldhouwers over de «mvorantwoordelijke wijze waarop hun werk ion slotte is beoordeeld, over do mis kenning van den arbeid en het inzicht der bovon allon twijfel vo"hoven vaklieden, dio toch door hot comit waren uitgonoodigd om do jury te vormen. Ten slotto protesteert hot 'bestuur nog legen do aanwezigheid op do tentoonstelling dor ontworpon na do beslissing van hel comité-?van het outwerp-Dupuis, dat pp de helftder waro grootte was uitgevoerd en daardoor niet voldeed aan do regelen dtfi- prijsvraag, waaraan do andere 01 inzenders zich wél hadden moeten houden. i <loor ile Itfiliiflit*) A iiiMlerdum l : PAG. 22 DE GROENE Ne. 3024 fc. is ^ die heu, t ond». l Duyni j klein» «at h ' URE. don iei w d« n j ee.) t eit\ n i ei. iHet»! afdi ZOl t "f 6e der di no. paDCl lijt tiet i-er ;eu m' ?Su ei» in ar r. ; :O i a ~ 't t 1 r b PAG. 73 DE GROENE No.3024 Jl !i ^