De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 18 mei pagina 2

18 mei 1935 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

L K Tusschen twee ijzeren tangen ... DUITSCHLAND SCHAAKMAT Mr. M. Kann Het Frunsch-KuMHlHch VerdraK D K vorigi» week is te Parijs het l^ransehRnsaische verdrag gesloten. Van do \\vok is Laval met enthousiasme te Mi «kou inge haald, waar het verdrag plechtig beklonken is. Al ia hier niet het zoo vurig gewenschte OpatLocarno" mee afgesloten, wat er bereikt is, is van veel, zeer veel belang. Het komt tenslotte hierop neer dat er rondom Duitschland een vredesvesting gevormd is, die vastbesloten en in Hiaat is,' ieder»» verstoring van den vrede te koeren. Het begint bij Engeland het gaat nu dóór tot de Baltische kust. Als dit niet helpt om de nat ionaal-socialist techo krijgslust te smoren, helpt niemendal. Kr in nu een overmacht. Hot komt er nu alleen nog maar op aan, dat alles zóó loopt, dat die overmacht niet gebruikt hoeft te worden. Maar het is moeilük genoeg geweest, en hot heeft wonderen van staatsmanskunst on juridisch ver nuft gekost om het zoover te brengen, dat een vordrag kon worden afgesloten, waarbij de handhaving van den vrede, voorop stond, oen verdrag dal niet alleen naar den geest maar ook naar do letter strookte met het handvest van don Volkenbond en met het verdrag van Locarno, maar dat tóch die waarborgen, die militaire sancties inhoudt, die nu eenmaal noodig zijn om een Vrede door' Macht te handhaven zoolang er nog geen univoi-soolo Vrede door Recht heerscht. Er zijn telkens geruchten in omloop geweest, die voedsel gaven aan de vobnil-van Duitsehe zy»lo ijverig gepropageerde bewering dat hot heolemaal niet boterde met het Frnnsch-Russisch verdrag. Die geruchten waren onjuist, maar inderdaad bleek men niet zoo spoedig tot tekstueele overeenstem ming te kunnen komen als men wel gehoopt had. Dat lag echter uitsluitend aan de technische moeilijkheid die de verwezenlijking van den eisrh meebracht dat en het schematisch bouwsel van Genève in dit verdrag moest worden omvat on de reëele bonus van de sancties naar voren moest worden gebracht, wilde dit verdrag tenslotte zin hebben. Dat is geschied, leder deskundige die den tekst van het verdrag aandachtig bestudeert' zal de moeilijkheden herkennen, die men heeft opgelonl. Op het politieke schaakbord is de agressieve taktiek, de diplomatie van de dreiging, waarmoe het nationaal-soctalisme de partij geopend had. nu definitief uitgeloopen op een aanzegging waarbij wit" schaakmat wordt gezet. Twee ijzeren fronten zijn gereed en verbonden een eventueolen schokt r pareeren. Intusschen ontwikkelt zich do binnonlandsche situatie dusdanig, dat Hitler's situatie langzaam. heel langzaam aan, hoe langer hoe moeilijker wordt. En wel primair in financieel-econoniisch opzicht. Wij hebben hier vaak uiteengezet dat Duitschlnnd zijn import van grondstoffen tenshitto alleen maar kan betalen door export van industrie-producten. Import van grondstoffen (ertsen, hout pulp en wol) voor bewapening, kan het dus eigenlijk niet beta len. Die import geschiedt op crediot. Dit crodirt wordt niet gegeven, maar genomen door het niet doen van verplichte betalingen. Dat reikt natuur lijk maar tot een bepaalde hoogte. Oyerigcns hoeft dit slechts betrekking op de deviezensituatie. De bmnenlandsche uitgaven, die de krijgstoerusting meebrengt, moeten óók betaald worden. Hoe ge beurt dit? Wij weten daar niets van. De zegeningen van een nat ionaal-socialistisch bewind brengen niet de verplichting mee van budget n ire openbaarheid. Van de Duitsche begrooting zijn slechts de inkoms ten bekend, niet de uitga ven. Overigens is het dui delijk dat de werkverschaffing (wegenaanleg en kazernebouw) een groote rol speelt in.do binncnlandsche mobilisatie. De financiering daarvan ge schiedt met werkverschaffingsxvissels'1; een finan cieringsmethode, waarmee zooals onze finaneieele medewerker de vorige week reeds uiteengezet heeft reeds nu de heer Schacht au bout de son latin gekomen is. Eenerzijds neemt de schuldenlast in steeds bedenkelijker mate toe anderzijds zwelt de binnenlandache f iduciaire circulatie aan tot een peil van nauwelijks meer verkapte binnenlandsche inflatie. ' line lang kan dat doorgaan, tol 'l spaak liN»pt? Kn: kan men met do/r kooitldansrrij ophouden. opdat het nti'l spaak zal loopeu? Als we do laatste vraag hot reist mogen beant woorden ophouden kan 11 il lor /»/<?/. Inbinding van het bewnpeningstompo kan op een gegeven oogenblik. misschien zelfs in de naaste toekomst. politiek gowonscht en daarom vrijwel geboden schijnen - in werkelijkheid kan Hitler dat daarom niet, omdat stopzetting van de bewaprningsinduAtrie stopy.rtting van werkverschaffing bett»ekent. Milliooiirn werkloozon /ouden er dan wederom op straat komen (een militie-leger van ruim een half millioen zou lU'zosclmi-on niet kunnenopslurpen) en mot hot oonige on zelfs nog schijnbare punt van snrrrs van hot nationaal-socialismo, het reduceeren van «Ie werkloosheid, zou het gedaan wezen. Dat ilit wansurcos voor do beweging fataal zou worden spreekt vanzelf. Met oen werkelijk vrijwillig inbindon behoeven wt» dus geen rekening te houden. Maar om nu op het eerste punt terug te komen. hoelang kan hot nog doorgaan;' Dat is moeilijk te zeggen. Statistici. i!io gewoon zijn cijfers to lozen. die do onde getallen in hun hoofd hebben, kijk hebben op de kosten .«lor bewapening on vergelij kingen kunnen maken tusschen -vroeger on nu. zoggen veelal: hoogstens twee jaar. Dan moet de ornsh komen. .Misschien zelfs oerder. Dat hoort men ook van doorgaans /oer goed ingelicht r politici. Daar komt nog dit bij, «lat do tegenwoordige situatie, waarbij lUiitschlund omringd is door een saamgosmode groep sinten, die vast besloten y.ijn iedere agressie t o koeren on die zich «laartoo steeds zwaarder bewapenen, rr toe leidt «lat Duitschland wordt ..opgedreven". Pan moet het in een nóg sneller tempo bewapenen dan tot nog toe in het voornemen lag. Dan komen luchtvlootplannen nu ter tafel, di«» hot pas over oen. twee jaar had willen entameeron. l>o atldoron hoeven yJeh niet te g^hooreu. Voor hen staan <»r grondstoffen on crediet genoeg ter beschikking. Maar dnn komt Duitschland voor de keu/eteslnnn. óf den wedstrijd «>p to geven (wat hot om bovengenoemde i-edonen niet dcieu kan), óf door to gaan on zich to laten opdrijven. Met tot resultaat dat de dag X, de «lag van de financieole débncle mioller naderbij komt. dan inon ooi-sl go«Jacht had../ ? * * > Ken «lergelijko situatie brengt natuurlijk grooto govaren mot zi«.'h mee. Hitlor. geen uitweg meer wetende, y.ou fatnN- besluiten kunnen nomen. Maar do omstandigheden zijn er niet naar om den brand in het kruit to stoken. Ont Duitschland zich van moot n l'mm van-zijn benarde situatie bewust was, blijkt wol uit zijn ijvei-on .voiir bondgenooten. Het vond in Hongarije oen voorpost; in Polen een gewillig oor. Meer niet. Definitief overgegaan tot het Duit-s«rhe kamp is Polen nooit. Pilsoodski hoeft-, dooreen ..undeistnnding" met Hitler (waaraan «Ie Duitsche minoritoilen in l'olrn werden opgeofferd) on door ren pact van nonagivssic o«>n weg ingeslagiMi die de Finnscho politiek tloorkruisto. Da.-ir het groot st «? gevanr voor den vrede'juist, in déDuitsch- Pool sche givns en in don corridor" lag, is door zgn poli tiek indrrdnad veel brandstof van gevaarlijke plaatsen wcggesleept. Waarschijnlijk zal de Historie hem dn t later ten góéde rekenen. Anderzijds heeft dit plotseling descrteeren van Franschc .belangen ile totstandkoming van een Oost-Pact bemoeilijkt. Nu, na Pilsoedski's dood, -wordt de Poolscho buitcnlandsche politiek geleid door een man die wel «Ie wisselvalligheid maar niet de .vèrziendheid en genialiteit van den Maarschalk bezit. Dat door deze toevallige omstandigheid Hitler een belang rijken ruggesteun mist, is duidelijk. Het daagt in het Oosten. Het is mogelijk dat alles zonder al te groote rampen afloopt na een financieele -ineenstorting. En als het niet al- te erg wordt (het jaar 1922' was tenslotte ook gauw. overwonnen) dan kan de tijd aanbreken voor een zegenrijke reconstructie. Wanneer alleen maar dat, wat er nu aan bewapening ten koste wordt gelegd, aan crediet voor herbouw ter beschikking wordt gesteld l Zeeën van crediet zijn er beschikbaar. Maar voor een andor Duitschland. PAG.2 DE GROENE No.3024 M PII>80I'.l>«Kf l»e redder va» Polen ov.arle«len AARS f? H A LK P!lsoednki ivus geen gen staalsmansfignnr. Xij. die het niet ran n hebben ervaren* zullen nimmer kunnen In grijpen, icul hij roor Polen en vuurde Polen in >i> weesl,. Maar Kuropa zal teel ervaren, wal hel hc.eny »i* ran die figuur in ()o*l-Kuropa beleekenl. Pilsocdski's geheimzinnige nationale maehl. *pronkcl!jk gegroeid in een lijd ran 'gewaagd pal lisehe eonspiralie. tuten ulolle bevestigd door de pli ik die hij vervuld heeft bij de wedergeboorte van ?/<?? Poolsehen staal. Hij had van den aanvang af dat ??/«. aan het wonderbaarlijke-geloofd. Kr a-as bij het begin ran den wereldoorlog ?.« parlij geweest voor tte 'ftuilsi'h-Poulsche oplost «y. Xij manoeuvreerden, in de verwachting van overwinning der Centrale mogendheden, en rekc, op een bevrijding ran hel Russische Polen. Kr was omgekeerd de riehling der Kntenle. «'i' niet kon tornen aan hel rooribcstaul ran de Kim* heerschappij over dal gedeelte ran hel oude J' !>'*? maar die voor de twee- andere gebieden : (Solide, de bevrijding Voorbereidde. Allén, legen elke redelijke rerwaehting in, l> 'ie' Pilsoedski den strijd voor 't herstel van 'l </< '>tvt> l'olen. Kn het tconder kwam: de Itolsjewixi «??*? revolutie. Vervolgens nuiakte de. nederlaag i'<* Centrale mogendheden hel volledige herstel vu.- A*1 oude Polen mogelijk. Begrijp! men, hoe de mat. <'« nleeda roor déniogelijkheul van zulk een wondei 'blijven ijveren, in de geesten ran zijn volk *l Pilsoedski was een ziener. Ook in zijn dagelij leven was hij een visionnair. Bij een mijner bez» kort ita zijn meesleependen staatsgreep van kwam dit nader ter sprake en deed hij zijn errat? nyt* van telepathie en droom/iezwhlen blijken.'Hij ff& ?neerde niet; argumenteerde, niet. Hij wist, begi> i>." besliste. Xoo zag hij ook zijn mensehen. Kr 'i"»'i daarom ook niet reet redekai'elingèn mnguliji -. wist, wal hem te doen stond., A In ge ku'uumt oi' i Ie bezoeken in hel paleisje Jielocdin, buiten Warfl wemelde het daar in de ontvangzalen van udjn?'<« en medewerkers, allen druk en geaffaireerd. H >' voornamelijk gefluisterd. Boven, in een kanier '"' zat de maarschalk en dacht na, over zijn bo ^« wenkbrauwen, stwrren en haren heen, in <'« uniform, belichaming van zijn vader(a<l herinner mij eens toen ik te Danzig funga ?'? .'bij'hem kwam om de belanyen der Vrije Sta pleiten, dat ik in een moeilijk onderhoud &? een oplossing vernam, in n korten zin gevat, de omstandigheden zijn nóg te ad" er nader op in te gaan, die een treffend / vare-visie openbaarde. Met visie stond Pilsoedski tegenover hu moderne parlementaire gehaspel in de jonge republiek. Met visie tegenover de inter vraagstukken, welke haar beroerden. Hoog e* aanvaardden zijn eenige positie en schikte* daarnaar. Gelijken kende hij niet. Alleen vertr">< en. bruikbare medewerkers. Dezen zullen een taak hebben^ om nu zonder Pilsoedski het land te beschutten. ? . V AF '«' «' >IIMSTi:itplAlt< MANT i «>n iiuiu In «ur/.o politieke \\»'rel«l , rr.V ilf. eigenaa rd ige. pla*ii#ehe laai , die den heer j Man-hanl in irelke fanelie en in welke omsla ml ig*? heden ooksleeds zal kenmerken. heeft J» i j Ie kranen < iicrcn. iltil tic drieledige mededeeling. ?lul hij lioumneh-J\atholièk in geworden. ?l/i l- hij bedank! heeft roor tien Vrijz. Dein. Homl. ? n dat hij zijn ontslag heeft gevraagd als min 'tuier. ? ' een bom in OHM openbare leren zou ?vallen. Hel pat)l niet in hel openbaar eenige iliwntwic Ie , ren vndrenl iemands verandering run gelooi. Die ilerie itt een zou leere. een zoo intieme, een zoo 'tiinnfijke zaak. <Jol zij geen openbare dim-nmtie kon ?Iragen. t)n# punt ilc groolttl mogelijke. eerbied voor ?r, ir ie 1i i j ouk zij. die zijn gedragingen in de 'tli' plaidtt door orern-egingen ra n religieuzen aard ' beïnvloeden. >ecr de nlaalkandige malieven en dr politieke ??lijen van ile tlaail van den heer Marelntnt brhnefl a c f hier n iel Ie zirijgen. . 'lel treft mij. hoe weinig men sehijnl Ie beseffen. het feil. (Jat een Vrijzinnig- D e moeraat katholiek 'U. niet béleekent een prineipieelv 'ommekeer in ? opziehlen van sijn inzichten n]t staatkundig >ed. Hel zon mij meer verbaasd hebben te wri urn. dol de heer Marehanl soeialinl, nationaal' - nilint of vrijheidftbonder Zon sijn geieorden. dan hij Jfoomseh Kalholiek irerd. 'Iel feit, echter, da1 déheer Marehant zijn bekeering "?ankelijk geheim heeft gehouden. betrljsl dat hij ircl degelijk van een zekere. ineompal'MliteH tnel mandaat beo-nel tras. En daar (iaat het, om. '?''tomseh'Kalholieken en Vrijzi n nig~ Demoeralen * 'ten 'gemeen dal. zij tegenover een al Ie ver door?/«? 'tertï. individualisme stellen een meer organische '?l -(dl ing van Hiaat en maatsehappij. Daaruit vloei! " zekere rertrantsehap' voort' in denkbeelden op mal en eeonómineh gebied. T)e denkbeelden ra n rele i ??maeh-Katholieken en V rijsinnifi- Democraten ten ?<r»Vn van het sociale vraagstuk verlóonen een ??Ie male van overeenstemming. Ten aanzien van bemoeiing van de overheid met het ceonomisrh »;» <?: de materie, die men in den laatslcn tijd mei ??'?7 n-nord ..ordening" pleegt «amen te vatten staan ?iiJe pnrtijen op , het standpunt, dat de overheid in ''.'' materie niet geheel afzijdig kan blijven, al gaan ? ??lul de Katholieken in dit opzicht verder dan de } :''!jzinnig- Democraten. ; f k heb f! jaren lang niet den heer Marehant voor 'li zei f dv parlij deel uitgemaakt fan den gemeenteraad "i n den ffaag. Op grond .ra n die ervaring verbaas! '"/ tiiij niet in hoogc male, dat de heer Marehant Katholiek in geworden, lid 'is mij echter volkomen i'iiidHclarhlig, hoe, de heer Marehant . gemeend heef! '»: kannen recht raardigen, in de functie, die hij 'mr''all, gedurende, gernimen lijd zijn overgang geheim Ie honden. . . T f el ligt roor de hand, dal de portefeuille ran onder* »<ijs gedurende eenigen tijd ad interim sal irorden "Wgenomen door een ander lid ran hel kabinet, die '.n-h hij dn behandeling ran hel besainigingMOnlirerp ?loor wei ri'gi'eringHeontmififtnr!* zon kannen doen v» ?/? .f. WEEKTRDMPET VAN DEN WIJZEN OLIFANT ik uitstoot in op D K cci'stf klunkfii. dit"wi'i-k. willi-ii K \vaai-niiulo ik ilcii ' Vi-unvvcii wil ln-^-lcitlcn di<> JunU-ii «tpin den H»»K. om jpp-n U», yrimrli-n v«n oorlog (t- piiiti^tfi'ifii rn duur IHMIIiofktmistiKi* oorl(»«i'ii tr Mi-n nia^ np wii dcfKclijkc lictoo^in^ niet smalen. /ij iiioKi' KWH onmiddellijke doclinatiKhuid verUioiu-ii. maar als du goedwillcnden niet volharden in hun openlijke KctuiKcnissen voor den vmlr. dan K«'l)riii-t ei- nMs. en woitlen wij willoos over-* KeJi-vei-tl aan Jiet Iniu/.e spel van wapen fa nVuge «?n diplomatie. Ti-^-iioNfi- het wedeifim wasst'iid iiiilitarisnii- Aim-rika stuwde in dr afccloopen week xijn vlooien ovei'den Ocraan ? heeft ren betouKÏHK als de UaagHche de heteekunis van rrn vlinder »p den hoek van een betonnen muur, nuuu; die vlinder heelt toi-h den umod. y.i.jn vlrimrls uit te spividi-ii. Levert «Ie afgeloopen week ons vrees, om het sprl der diplomatie bizonder te duchten:' en Frankrijk hebben te Moskou hun bondgenootschap K«vierd. waarbij do ..volksrepubliek" den praal van ('xaristiselie ontvangsten evenaarde. Ka Litwinof heeft de solidariteit der bondgenoot en met dt?u Volkenbond nnn een der weidsclie pist malen geiu-ceiitueerd. Huslnnd vertoont voor den Volkenbond den vurigni ijver dw renegaten, maar het feit. dat de machtige Oostelijke en ? machtige Westelijke .Staat y.icli y.oo /eer .vasthechten aan de A'olkrnbondsaarde, versterkt nu de hachelijke positie, waarin de Volkenbond verkeert. Thnns minder dan ooit kan de Volkenbond vermindering van aair/ien velen. Umus meer dan ooit wordt dat aanxien be dreigd. Abessyniëweiwcht niets liever dan recht te ontvangen van eene ai-bitraii-e Volkonbond*iimtantie. en Italië, dat toch bij een .samengaan ?Ier Westelijke mogendheden in den- Volkenbond belang heeft, belemmert door y.ijn stekelige politiek het regelmatige functioinieeren der «ieiieefschr vcrzoenhigsgrgindheid. In dey.i- Week verrichtten Kngeland en Frankrijk dr laatste, uit v.innigr pugingen om Home tot i-ede (r dringen. Kome. dn t nog steeds van oordeel is. dat Carthago ncasu Noord-.\frika) moet wurden vernietigd of onder worpen". Do Jtaliaansche politiek. ten aanxien van Abossyniëmaakt een weinig i-echt scha pen indruk. Kn liet is in strUd met ons recht*bewustxijn wanneer een groote mogendheid de behandeling van een conflict wil binden aan een willekeurige beperking. die haar gelieft. Intus-schen is Polen, welks heldenfiguur l'ikocdski juist op een ciogenblik van de grootste boteekeni» voor y.ijn land de eeuwigheid inging, in een allereigenaardigste positie. I^aval vei-/uimt allerminst om op y.ijn ..tocht naai? Kusland". die een Napoleon jaloerseh zou hebben gemaakt, de Poolsche hoofdstad aan te doen. en op den terug weg zal hij aanwezig zijn bij de teraardobe.*toHinfr. Tegelijkertijd put t on de Duitsehe overheden y.ieb bij den dood van Pilsoedski in hoffelijkheden uit. In' do laatste jaren oscilleerde Polens buitenlandsche politiek. Hoo de toekomstige oriëntatie zijn zal. i» nog onzeker, ' - ' .. - ?? . ?* * *''.- ' ? : '.:/: ?' ': ? Wanneer ik mijn sitappon naar naburign- cnnliijen Hclii, dan toef ik even in België, om do ontstemming te constatoeivn. die er in de Sinjoi-en» stad heeft geheerscht over de al te gestrenge politievoorzorgen, welke den intocht van Koning Loopold on Koningin Astrid hebben vergezeld, politievooiy^oi-gen. die intu&ichen de bevolking niet konden terughouden van oene ovatie nriii het jongo Koningspaar. In Belgiëtrok in de nfgeloopt-n >veek hei bezoek van onze Koningin en onze Prinses de aandacht. een bezoek, dat zich gekonnierkt heeft dooi- eenvoud en hartelijke begroetingen. ICn nu ik over Koningin en Prins«'s spivek. driifc ik ann Nederland, on kom ik als vanzelf tot een kort relaas der . hinnonlandschc gebeurtenissen. Blijde feesten en een droevig verscheiden gaf ons land te aanschouwen. De huldiging van Willeiii Mengelberg, waarbij eon van voel sympathie ge tuigende redevoering van don Bolgisehon gezant opmerkelijk was. do huldiging van Albert Ycrwoy. den ongenieen<-n apostel van déwaanle der Ver beeld ing ju ren tijd. die de verbeelding miskent rii verbuigt^. Manr onze vreugde om d r y.r erkenning van belangrijke figuren op hot gebied van kunst f AG. 3 DE GROENE No. 3014 on wetenschap werd omfloersd door de tijding van het overlijden van Dr. F. . Waller, den president-commissaris van het groote Delftscho consortium, den invloedrijkon, kundigen en beminnelijkrn mensch. Kn ook den beminnelUken, oerlijken en strijdvaardiger! Harmen Smeenge droegen wij ten grave. Twee sieraden van het liberalisme. Er was, niet alleen ten aanzien van personen, maar ook ten aanzien van gebeurtenissen een mengeling van vreugde en droefheid. Vreugde gaf de verbinding van (ioeree met den vasten wal, door hol nieuwe veer Ooltgensplaat-Dintelsas, en ondanks veel weinig bemoedigende constateeringen zag men in het congres van een groep van belang rijke Katholieke landgenootcn over de induatrialisrrring ren gelukkig teeken van initiatief, evenals in dr poging tot rationeele tewerkstelling van werkloozon door een organisatie voor praktisch Christendom, die een kamp inrichtte te Ede, dat door Minister Slotemaker de Bruïne geopend werd. ICn tenslotte heeft het voor ons gevoel bevredi ging gewekt, dat de Hegeering op vragen van het kamerlid Boon omtrent een geval van menschen. roof kon antwoorden, dat de Duitsche Regeering den beeldhouwer (iutzeit, die werkzaam was bij de Nedorlandseho industrie, op vrije voeten heeft gesteld. Wij zijn er wiet zoo gelukkig over, dat er Uuitsrhers werken in Nederlandsche fabrieken, maar wel juichen wij het toe. dat thans de revindiratio van nationale bevoegdheden werd erkend. . * ? * ?-*??'. " ' Maar tegenover een en ander, dat bevrediging wekt. .verschenen, er wederom terneerdrukkende berichten. Xoo het bericht omtrent de sombere vooruitzichten van den Rotterdamschen graan handel, en het bericht omtrent het mislukken der werkverruiming in Zuid-Lhnburg. Wie daarbij denkt aan de toch reeds benarrende moeilijkheid, veroorzaakt -door het alsnog opgeschort mijnu erkers-conflict, gevoelt, dat onze Regeering er ? ?P het oogenblik in X.iiid-Limburg een zorgenkind beeft bijgokregen. ? Middelerwijl gaat men met krachtige hand voort. lu-t nieuwe Nederland, den Wieringertneer te ont1 minnen on te bebouwen. Die activiteit wijst be moedigend naar een zij het gedeeltelijken uitweg voor werkloosheidsproblemen, in de toekomst. Wieringerwerf zal een centrum worden van kanalen on wegen, er wordt reeds grond uitgegeven, en neringdoenden maken zich gereed. Kon tweede blijk toeken van overheidswerkdadigheid werd op de tafel gelegd van de openbare belangstelling, toen wij bespeurden, dat het zenderontwerp voortgang krijgt. De Regeering verklaarde nadrukkelijk dat zij in. de Nozema (Nederlandsche Omroep./ender-Maatsehappij) eendrachtige samen werking wenscht tusschen overheid en particu> lieren, zoowel in de kapitaal-voorziening als in de Uitoefening dor zeggenschap. ' *.' * ? ; ? Ondermijn andere notities zijn er nog drie van belang. Allereerst de merkwaardige mededeelingen, die Mr. Hart, de directeur van Oeconomische Zaken, ?Ie wereld heeft ingezonden over zijn bevindingen in China en Japan'. Omtrent China heeft de heer Hart ongekende gezichtspunten geopend. Wij wisten niet, dat China al zoover is op den weg van inechanisntie en moderniseering als Mr. Hart deed uitkomen, en. terwijl wij met hem de wenschelijkbeid van goede betrekkingen tusschen China en Indie willen bepleiten. sloegen toch wel de woorden van Hart een schrik in ons hart, Het concurrentiegevaar van het ? verre Oosten wordt al duidelijker! De tweede notitie houdt zich bezig niet de lachtbeschermingsconferentie. waarin Majoor Schimmel ernstige dingen heeft gezegd pver de gevaren der lucht voor ons land. Vooral die eene mededeelmg maakte indruk, dat wij als bewoners Van een gitmsgcbicd bi/.onder op onze hoede moeten zijn. Gelukkig ligt een wetsontwerp ter tafel. Tenslotte Minister Marehant. 2ijn overgang tot de Katholieke Kerk is een daad van over tuiging, waartegenover alleen een eerbiedige houding past. Maar welke politieke gevolgen heeft «Ut aftreden? De hoor van Poelje schijnt alvast maar te hebben geconstateerd, dat we do spelling in ir dn- gev.nl houden. Och, och, en bijna had een politieke speling ons de chaotische spojling bespaard. . .i. ' onder Duya klein» dat hu URE, don iei u ?d«ti t 6f o 'zot k f' er dot di no. pnocl lijk det »'er -eu »;i SM en tn ar ».' ? Ie* n f. o

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl