Historisch Archief 1877-1940
L K
Tusschen twee ijzeren tangen ...
DUITSCHLAND SCHAAKMAT
Mr. M. Kann
Het Frunsch-KuMHlHch VerdraK
D K vorigi» week is te Parijs het
l^ransehRnsaische verdrag gesloten. Van do \\vok
is Laval met enthousiasme te Mi «kou inge
haald, waar het verdrag plechtig beklonken is.
Al ia hier niet het zoo vurig gewenschte
OpatLocarno" mee afgesloten, wat er bereikt is, is van
veel, zeer veel belang. Het komt tenslotte hierop
neer dat er rondom Duitschland een vredesvesting
gevormd is, die vastbesloten en in Hiaat is,' ieder»»
verstoring van den vrede te koeren. Het begint bij
Engeland het gaat nu dóór tot de Baltische kust.
Als dit niet helpt om de nat ionaal-socialist techo
krijgslust te smoren, helpt niemendal. Kr in nu
een overmacht. Hot komt er nu alleen nog maar
op aan, dat alles zóó loopt, dat die overmacht niet
gebruikt hoeft te worden.
Maar het is moeilük genoeg geweest, en hot heeft
wonderen van staatsmanskunst on juridisch ver
nuft gekost om het zoover te brengen, dat een
vordrag kon worden afgesloten, waarbij de handhaving
van den vrede, voorop stond, oen verdrag dal niet
alleen naar den geest maar ook naar do letter
strookte met het handvest van don Volkenbond en
met het verdrag van Locarno, maar dat tóch die
waarborgen, die militaire sancties inhoudt, die nu
eenmaal noodig zijn om een Vrede door' Macht te
handhaven zoolang er nog geen univoi-soolo Vrede
door Recht heerscht.
Er zijn telkens geruchten in omloop geweest, die
voedsel gaven aan de vobnil-van Duitsehe zy»lo
ijverig gepropageerde bewering dat hot heolemaal
niet boterde met het Frnnsch-Russisch verdrag.
Die geruchten waren onjuist, maar inderdaad bleek
men niet zoo spoedig tot tekstueele overeenstem
ming te kunnen komen als men wel gehoopt had.
Dat lag echter uitsluitend aan de technische
moeilijkheid die de verwezenlijking van den eisrh
meebracht dat en het schematisch bouwsel van
Genève in dit verdrag moest worden omvat on
de reëele bonus van de sancties naar voren moest
worden gebracht, wilde dit verdrag tenslotte zin
hebben.
Dat is geschied, leder deskundige die den tekst
van het verdrag aandachtig bestudeert' zal de
moeilijkheden herkennen, die men heeft opgelonl.
Op het politieke schaakbord is de agressieve
taktiek, de diplomatie van de dreiging, waarmoe
het nationaal-soctalisme de partij geopend had.
nu definitief uitgeloopen op een aanzegging waarbij
wit" schaakmat wordt gezet. Twee ijzeren fronten
zijn gereed en verbonden een eventueolen schokt r
pareeren.
Intusschen ontwikkelt zich do binnonlandsche
situatie dusdanig, dat Hitler's situatie langzaam.
heel langzaam aan, hoe langer hoe moeilijker wordt.
En wel primair in financieel-econoniisch opzicht.
Wij hebben hier vaak uiteengezet dat Duitschlnnd
zijn import van grondstoffen tenshitto alleen maar
kan betalen door export van industrie-producten.
Import van grondstoffen (ertsen, hout pulp en wol)
voor bewapening, kan het dus eigenlijk niet beta
len. Die import geschiedt op crediot. Dit crodirt
wordt niet gegeven, maar genomen door het niet
doen van verplichte betalingen. Dat reikt natuur
lijk maar tot een bepaalde hoogte. Oyerigcns hoeft
dit slechts betrekking op de deviezensituatie.
De bmnenlandsche uitgaven, die de
krijgstoerusting meebrengt, moeten óók betaald worden. Hoe ge
beurt dit? Wij weten daar niets van. De zegeningen
van een nat ionaal-socialistisch bewind brengen niet
de verplichting mee van budget n ire openbaarheid.
Van de Duitsche begrooting zijn slechts de inkoms
ten bekend, niet de uitga ven. Overigens is het dui
delijk dat de werkverschaffing (wegenaanleg en
kazernebouw) een groote rol speelt in.do
binncnlandsche mobilisatie. De financiering daarvan ge
schiedt met werkverschaffingsxvissels'1; een finan
cieringsmethode, waarmee zooals onze
finaneieele medewerker de vorige week reeds uiteengezet
heeft reeds nu de heer Schacht au bout de son
latin gekomen is. Eenerzijds neemt de schuldenlast
in steeds bedenkelijker mate toe anderzijds zwelt
de binnenlandache f iduciaire circulatie aan tot een
peil van nauwelijks meer verkapte binnenlandsche
inflatie. '
line lang kan dat doorgaan, tol 'l spaak liN»pt?
Kn: kan men met do/r kooitldansrrij ophouden.
opdat het nti'l spaak zal loopeu?
Als we do laatste vraag hot reist mogen beant
woorden ophouden kan 11 il lor /»/<?/. Inbinding
van het bewnpeningstompo kan op een gegeven
oogenblik. misschien zelfs in de naaste toekomst.
politiek gowonscht en daarom vrijwel geboden
schijnen - in werkelijkheid kan Hitler dat daarom
niet, omdat stopzetting van de
bewaprningsinduAtrie stopy.rtting van werkverschaffing bett»ekent.
Milliooiirn werkloozon /ouden er dan wederom
op straat komen (een militie-leger van ruim een
half millioen zou lU'zosclmi-on niet kunnenopslurpen)
en mot hot oonige on zelfs nog schijnbare punt van
snrrrs van hot nationaal-socialismo, het reduceeren
van «Ie werkloosheid, zou het gedaan wezen. Dat
ilit wansurcos voor do beweging fataal zou worden
spreekt vanzelf. Met oen werkelijk vrijwillig
inbindon behoeven wt» dus geen rekening te houden.
Maar om nu op het eerste punt terug te komen.
hoelang kan hot nog doorgaan;' Dat is moeilijk te
zeggen. Statistici. i!io gewoon zijn cijfers to lozen.
die do onde getallen in hun hoofd hebben, kijk
hebben op de kosten .«lor bewapening on vergelij
kingen kunnen maken tusschen -vroeger on nu.
zoggen veelal: hoogstens twee jaar. Dan moet de
ornsh komen. .Misschien zelfs oerder. Dat hoort men
ook van doorgaans /oer goed ingelicht r politici.
Daar komt nog dit bij, «lat do tegenwoordige
situatie, waarbij lUiitschlund omringd is door een
saamgosmode groep sinten, die vast besloten y.ijn
iedere agressie t o koeren on die zich «laartoo steeds
zwaarder bewapenen, rr toe leidt «lat Duitschland
wordt ..opgedreven". Pan moet het in een nóg
sneller tempo bewapenen dan tot nog toe in het
voornemen lag. Dan komen luchtvlootplannen nu
ter tafel, di«» hot pas over oen. twee jaar had willen
entameeron.
l>o atldoron hoeven yJeh niet te g^hooreu. Voor
hen staan <»r grondstoffen on crediet genoeg ter
beschikking. Maar dnn komt Duitschland voor de
keu/eteslnnn. óf den wedstrijd «>p to geven (wat
hot om bovengenoemde i-edonen niet dcieu kan), óf
door to gaan on zich to laten opdrijven. Met tot
resultaat dat de dag X, de «lag van de financieole
débncle mioller naderbij komt. dan inon ooi-sl
go«Jacht had../ ?
* * >
Ken «lergelijko situatie brengt natuurlijk grooto
govaren mot zi«.'h mee. Hitlor. geen uitweg meer
wetende, y.ou fatnN- besluiten kunnen nomen. Maar
do omstandigheden zijn er niet naar om den brand in
het kruit to stoken. Ont Duitschland zich van moot
n l'mm van-zijn benarde situatie bewust was, blijkt
wol uit zijn ijvei-on .voiir bondgenooten. Het vond
in Hongarije oen voorpost; in Polen een gewillig
oor. Meer niet. Definitief overgegaan tot het
Duit-s«rhe kamp is Polen nooit. Pilsoodski hoeft-, dooreen
..undeistnnding" met Hitler (waaraan «Ie Duitsche
minoritoilen in l'olrn werden opgeofferd) on door
ren pact van nonagivssic o«>n weg ingeslagiMi die
de Finnscho politiek tloorkruisto. Da.-ir het groot
st «? gevanr voor den vrede'juist, in déDuitsch- Pool
sche givns en in don corridor" lag, is door zgn poli
tiek indrrdnad veel brandstof van gevaarlijke
plaatsen wcggesleept. Waarschijnlijk zal de Historie
hem dn t later ten góéde rekenen. Anderzijds heeft
dit plotseling descrteeren van Franschc .belangen
ile totstandkoming van een Oost-Pact bemoeilijkt.
Nu, na Pilsoedski's dood, -wordt de Poolscho
buitcnlandsche politiek geleid door een man die
wel «Ie wisselvalligheid maar niet de .vèrziendheid
en genialiteit van den Maarschalk bezit. Dat door
deze toevallige omstandigheid Hitler een belang
rijken ruggesteun mist, is duidelijk.
Het daagt in het Oosten. Het is mogelijk dat
alles zonder al te groote rampen afloopt na een
financieele -ineenstorting. En als het niet al- te erg
wordt (het jaar 1922' was tenslotte ook gauw.
overwonnen) dan kan de tijd aanbreken voor
een zegenrijke reconstructie. Wanneer alleen maar
dat, wat er nu aan bewapening ten koste wordt
gelegd, aan crediet voor herbouw ter beschikking
wordt gesteld l
Zeeën van crediet zijn er beschikbaar. Maar voor
een andor Duitschland.
PAG.2 DE GROENE No.3024
M
PII>80I'.l>«Kf
l»e redder va» Polen ov.arle«len
AARS f? H A LK P!lsoednki ivus geen gen
staalsmansfignnr. Xij. die het niet ran n
hebben ervaren* zullen nimmer kunnen In
grijpen, icul hij roor Polen en vuurde Polen in >i>
weesl,. Maar Kuropa zal teel ervaren, wal hel hc.eny »i*
ran die figuur in ()o*l-Kuropa beleekenl.
Pilsocdski's geheimzinnige nationale maehl.
*pronkcl!jk gegroeid in een lijd ran 'gewaagd pal
lisehe eonspiralie. tuten ulolle bevestigd door de pli ik
die hij vervuld heeft bij de wedergeboorte van ?/<??
Poolsehen staal. Hij had van den aanvang af dat ??/«.
aan het wonderbaarlijke-geloofd.
Kr a-as bij het begin ran den wereldoorlog ?.«
parlij geweest voor tte 'ftuilsi'h-Poulsche oplost «y.
Xij manoeuvreerden, in de verwachting van
overwinning der Centrale mogendheden, en rekc,
op een bevrijding ran hel Russische Polen.
Kr was omgekeerd de riehling der Kntenle. «'i'
niet kon tornen aan hel rooribcstaul ran de Kim*
heerschappij over dal gedeelte ran hel oude J' !>'*?
maar die voor de twee- andere gebieden :
(Solide, de bevrijding Voorbereidde.
Allén, legen elke redelijke rerwaehting in, l> 'ie'
Pilsoedski den strijd voor 't herstel van 'l </< '>tvt>
l'olen. Kn het tconder kwam: de Itolsjewixi «??*?
revolutie. Vervolgens nuiakte de. nederlaag i'<*
Centrale mogendheden hel volledige herstel vu.- A*1
oude Polen mogelijk. Begrijp! men, hoe de mat. <'«
nleeda roor déniogelijkheul van zulk een wondei
'blijven ijveren, in de geesten ran zijn volk *l
Pilsoedski was een ziener. Ook in zijn dagelij
leven was hij een visionnair. Bij een mijner bez»
kort ita zijn meesleependen staatsgreep van
kwam dit nader ter sprake en deed hij zijn errat? nyt*
van telepathie en droom/iezwhlen blijken.'Hij ff&
?neerde niet; argumenteerde, niet. Hij wist, begi> i>."
besliste. Xoo zag hij ook zijn mensehen. Kr 'i"»'i
daarom ook niet reet redekai'elingèn mnguliji -.
wist, wal hem te doen stond., A In ge ku'uumt oi' i
Ie bezoeken in hel paleisje Jielocdin, buiten Warfl
wemelde het daar in de ontvangzalen van udjn?'<«
en medewerkers, allen druk en geaffaireerd. H >'
voornamelijk gefluisterd. Boven, in een kanier '"'
zat de maarschalk en dacht na, over zijn bo ^«
wenkbrauwen, stwrren en haren heen, in <'«
uniform, belichaming van zijn vader(a<l
herinner mij eens toen ik te Danzig funga ?'?
.'bij'hem kwam om de belanyen der Vrije Sta
pleiten, dat ik in een moeilijk onderhoud &?
een oplossing vernam, in n korten zin
gevat, de omstandigheden zijn nóg te ad"
er nader op in te gaan, die een treffend /
vare-visie openbaarde.
Met visie stond Pilsoedski tegenover hu
moderne parlementaire gehaspel in de jonge
republiek. Met visie tegenover de inter
vraagstukken, welke haar beroerden. Hoog e*
aanvaardden zijn eenige positie en schikte*
daarnaar. Gelijken kende hij niet. Alleen vertr"><
en. bruikbare medewerkers. Dezen zullen een
taak hebben^ om nu zonder Pilsoedski het
land te beschutten. ?
. V AF
'«'
«'
>IIMSTi:itplAlt< MANT
i «>n iiuiu In «ur/.o politieke \\»'rel«l ,
rr.V ilf. eigenaa rd ige. pla*ii#ehe laai , die den heer
j Man-hanl in irelke fanelie en in welke omsla ml
ig*? heden ooksleeds zal kenmerken. heeft J» i j Ie kranen
< iicrcn. iltil tic drieledige mededeeling.
?lul hij lioumneh-J\atholièk in geworden.
?l/i l- hij bedank! heeft roor tien Vrijz. Dein. Homl.
? n dat hij zijn ontslag heeft gevraagd als min 'tuier.
? ' een bom in OHM openbare leren zou ?vallen.
Hel pat)l niet in hel openbaar eenige iliwntwic Ie ,
ren vndrenl iemands verandering run gelooi. Die
ilerie itt een zou leere. een zoo intieme, een zoo
'tiinnfijke zaak. <Jol zij geen openbare dim-nmtie kon
?Iragen. t)n# punt ilc groolttl mogelijke. eerbied voor
?r, ir ie 1i i j ouk zij. die zijn gedragingen in de
'tli' plaidtt door orern-egingen ra n religieuzen aard
' beïnvloeden.
>ecr de nlaalkandige malieven en dr politieke
??lijen van ile tlaail van den heer Marelntnt brhnefl
a c f hier n iel Ie zirijgen. .
'lel treft mij. hoe weinig men sehijnl Ie beseffen.
het feil. (Jat een Vrijzinnig- D e moeraat katholiek
'U. niet béleekent een prineipieelv 'ommekeer in
? opziehlen van sijn inzichten n]t staatkundig
>ed. Hel zon mij meer verbaasd hebben te
wri urn. dol de heer Marehanl soeialinl, nationaal'
- nilint of vrijheidftbonder Zon sijn geieorden. dan
hij Jfoomseh Kalholiek irerd.
'Iel feit, echter, da1 déheer Marehant zijn bekeering
"?ankelijk geheim heeft gehouden. betrljsl dat hij
ircl degelijk van een zekere. ineompal'MliteH tnel
mandaat beo-nel tras. En daar (iaat het, om.
'?''tomseh'Kalholieken en Vrijzi n nig~ Demoeralen
* 'ten 'gemeen dal. zij tegenover een al Ie ver
door?/«? 'tertï. individualisme stellen een meer organische
'?l -(dl ing van Hiaat en maatsehappij. Daaruit vloei!
" zekere rertrantsehap' voort' in denkbeelden op
mal en eeonómineh gebied. T)e denkbeelden ra n rele
i ??maeh-Katholieken en V rijsinnifi- Democraten ten
?<r»Vn van het sociale vraagstuk verlóonen een
??Ie male van overeenstemming. Ten aanzien van
bemoeiing van de overheid met het ceonomisrh
»;» <?: de materie, die men in den laatslcn tijd mei
??'?7 n-nord ..ordening" pleegt «amen te vatten staan
?iiJe pnrtijen op , het standpunt, dat de overheid in
''.'' materie niet geheel afzijdig kan blijven, al gaan
? ??lul de Katholieken in dit opzicht verder dan de
} :''!jzinnig- Democraten. ;
f k heb f! jaren lang niet den heer Marehant voor
'li zei f dv parlij deel uitgemaakt fan den gemeenteraad
"i n den ffaag. Op grond .ra n die ervaring verbaas!
'"/ tiiij niet in hoogc male, dat de heer Marehant
Katholiek in geworden, lid 'is mij echter volkomen
i'iiidHclarhlig, hoe, de heer Marehant . gemeend heef!
'»: kannen recht raardigen, in de functie, die hij
'mr''all, gedurende, gernimen lijd zijn overgang geheim
Ie honden. . .
T f el ligt roor de hand, dal de portefeuille ran onder*
»<ijs gedurende eenigen tijd ad interim sal irorden
"Wgenomen door een ander lid ran hel kabinet, die
'.n-h hij dn behandeling ran hel besainigingMOnlirerp
?loor wei ri'gi'eringHeontmififtnr!* zon kannen doen
v» ?/? .f.
WEEKTRDMPET
VAN DEN WIJZEN OLIFANT
ik uitstoot in
op
D K cci'stf klunkfii.
dit"wi'i-k. willi-ii K
\vaai-niiulo ik ilcii
' Vi-unvvcii wil ln-^-lcitlcn di<> JunU-ii
«tpin den H»»K. om jpp-n U», yrimrli-n v«n
oorlog (t- piiiti^tfi'ifii rn duur
IHMIIiofktmistiKi* oorl(»«i'ii tr
Mi-n nia^ np wii dcfKclijkc lictoo^in^ niet smalen.
/ij iiioKi' KWH onmiddellijke doclinatiKhuid
verUioiu-ii. maar als du goedwillcnden niet volharden
in hun openlijke KctuiKcnissen voor den vmlr.
dan K«'l)riii-t ei- nMs. en woitlen wij willoos over-*
KeJi-vei-tl aan Jiet Iniu/.e spel van wapen fa nVuge
«?n diplomatie. Ti-^-iioNfi- het wedeifim wasst'iid
iiiilitarisnii- Aim-rika stuwde in dr afccloopen
week xijn vlooien ovei'den Ocraan ? heeft ren
betouKÏHK als de UaagHche de heteekunis van rrn
vlinder »p den hoek van een betonnen muur,
nuuu; die vlinder heelt toi-h den umod. y.i.jn vlrimrls
uit te spividi-ii.
Levert «Ie afgeloopen week ons vrees, om het
sprl der diplomatie bizonder te duchten:'
en Frankrijk hebben te Moskou hun
bondgenootschap K«vierd. waarbij do
..volksrepubliek" den praal van ('xaristiselie ontvangsten
evenaarde. Ka Litwinof heeft de solidariteit
der bondgenoot en met dt?u Volkenbond nnn een
der weidsclie pist malen geiu-ceiitueerd. Huslnnd
vertoont voor den Volkenbond den vurigni ijver
dw renegaten, maar het feit. dat de machtige
Oostelijke en ? machtige Westelijke .Staat y.icli
y.oo /eer .vasthechten aan de
A'olkrnbondsaarde, versterkt nu de hachelijke positie, waarin
de Volkenbond verkeert. Thnns minder dan ooit
kan de Volkenbond vermindering van aair/ien
velen. Umus meer dan ooit wordt dat aanxien be
dreigd. Abessyniëweiwcht niets liever dan recht
te ontvangen van eene ai-bitraii-e
Volkonbond*iimtantie. en Italië, dat toch bij een .samengaan
?Ier Westelijke mogendheden in den- Volkenbond
belang heeft, belemmert door y.ijn stekelige politiek
het regelmatige functioinieeren der «ieiieefschr
vcrzoenhigsgrgindheid. In dey.i- Week verrichtten
Kngeland en Frankrijk dr laatste, uit v.innigr
pugingen om Home tot i-ede (r dringen. Kome. dn t
nog steeds van oordeel is. dat Carthago ncasu
Noord-.\frika) moet wurden vernietigd of onder
worpen". Do Jtaliaansche politiek. ten aanxien van
Abossyniëmaakt een weinig i-echt scha pen indruk.
Kn liet is in strUd met ons recht*bewustxijn wanneer
een groote mogendheid de behandeling van een
conflict wil binden aan een willekeurige beperking.
die haar gelieft.
Intus-schen is Polen, welks heldenfiguur
l'ikocdski juist op een ciogenblik van de grootste
boteekeni» voor y.ijn land de eeuwigheid inging, in een
allereigenaardigste positie. I^aval vei-/uimt
allerminst om op y.ijn ..tocht naai? Kusland". die een
Napoleon jaloerseh zou hebben gemaakt, de
Poolsche hoofdstad aan te doen. en op den terug
weg zal hij aanwezig zijn bij de teraardobe.*toHinfr.
Tegelijkertijd put t on de Duitsehe overheden y.ieb
bij den dood van Pilsoedski in hoffelijkheden uit.
In' do laatste jaren oscilleerde Polens
buitenlandsche politiek. Hoo de toekomstige oriëntatie
zijn zal. i» nog onzeker,
' - ' .. - ?? . ?* * *''.- ' ? : '.:/: ?' ': ?
Wanneer ik mijn sitappon naar naburign-
cnnliijen Hclii, dan toef ik even in België, om do
ontstemming te constatoeivn. die er in de Sinjoi-en»
stad heeft geheerscht over de al te gestrenge
politievoorzorgen, welke den intocht van Koning Loopold
on Koningin Astrid hebben vergezeld,
politievooiy^oi-gen. die intu&ichen de bevolking niet
konden terughouden van oene ovatie nriii het jongo
Koningspaar.
In Belgiëtrok in de nfgeloopt-n >veek hei bezoek
van onze Koningin en onze Prinses de aandacht.
een bezoek, dat zich gekonnierkt heeft dooi- eenvoud
en hartelijke begroetingen.
ICn nu ik over Koningin en Prins«'s spivek. driifc
ik ann Nederland, on kom ik als vanzelf tot een
kort relaas der . hinnonlandschc gebeurtenissen.
Blijde feesten en een droevig verscheiden gaf
ons land te aanschouwen. De huldiging van Willeiii
Mengelberg, waarbij eon van voel sympathie ge
tuigende redevoering van don Bolgisehon gezant
opmerkelijk was. do huldiging van Albert Ycrwoy.
den ongenieen<-n apostel van déwaanle der Ver
beeld ing ju ren tijd. die de verbeelding miskent rii
verbuigt^. Manr onze vreugde om d r y.r erkenning
van belangrijke figuren op hot gebied van kunst
f AG. 3 DE GROENE No. 3014
on wetenschap werd omfloersd door de tijding
van het overlijden van Dr. F. . Waller, den
president-commissaris van het groote Delftscho
consortium, den invloedrijkon, kundigen en
beminnelijkrn mensch. Kn ook den beminnelUken,
oerlijken en strijdvaardiger! Harmen Smeenge
droegen wij ten grave. Twee sieraden van het
liberalisme.
Er was, niet alleen ten aanzien van personen,
maar ook ten aanzien van gebeurtenissen een
mengeling van vreugde en droefheid. Vreugde
gaf de verbinding van (ioeree met den vasten wal,
door hol nieuwe veer Ooltgensplaat-Dintelsas, en
ondanks veel weinig bemoedigende constateeringen
zag men in het congres van een groep van belang
rijke Katholieke landgenootcn over de
induatrialisrrring ren gelukkig teeken van initiatief, evenals
in dr poging tot rationeele tewerkstelling van
werkloozon door een organisatie voor praktisch
Christendom, die een kamp inrichtte te Ede, dat
door Minister Slotemaker de Bruïne geopend werd.
ICn tenslotte heeft het voor ons gevoel bevredi
ging gewekt, dat de Hegeering op vragen van het
kamerlid Boon omtrent een geval van
menschen. roof kon antwoorden, dat de Duitsche Regeering
den beeldhouwer (iutzeit, die werkzaam was bij de
Nedorlandseho industrie, op vrije voeten heeft
gesteld. Wij zijn er wiet zoo gelukkig over, dat er
Uuitsrhers werken in Nederlandsche fabrieken,
maar wel juichen wij het toe. dat thans de
revindiratio van nationale bevoegdheden werd erkend.
. * ? *
?-*??'. " '
Maar tegenover een en ander, dat bevrediging
wekt. .verschenen, er wederom terneerdrukkende
berichten. Xoo het bericht omtrent de sombere
vooruitzichten van den Rotterdamschen graan
handel, en het bericht omtrent het mislukken der
werkverruiming in Zuid-Lhnburg. Wie daarbij
denkt aan de toch reeds benarrende moeilijkheid,
veroorzaakt -door het alsnog opgeschort
mijnu erkers-conflict, gevoelt, dat onze Regeering er
? ?P het oogenblik in X.iiid-Limburg een zorgenkind
beeft bijgokregen. ?
Middelerwijl gaat men met krachtige hand voort.
lu-t nieuwe Nederland, den Wieringertneer te ont1
minnen on te bebouwen. Die activiteit wijst be
moedigend naar een zij het gedeeltelijken uitweg
voor werkloosheidsproblemen, in de toekomst.
Wieringerwerf zal een centrum worden van kanalen
on wegen, er wordt reeds grond uitgegeven, en
neringdoenden maken zich gereed.
Kon tweede blijk toeken van
overheidswerkdadigheid werd op de tafel gelegd van de openbare
belangstelling, toen wij bespeurden, dat het
zenderontwerp voortgang krijgt. De Regeering verklaarde
nadrukkelijk dat zij in. de Nozema (Nederlandsche
Omroep./ender-Maatsehappij) eendrachtige samen
werking wenscht tusschen overheid en particu>
lieren, zoowel in de kapitaal-voorziening als in de
Uitoefening dor zeggenschap.
' *.' * ? ; ?
Ondermijn andere notities zijn er nog drie van
belang. Allereerst de merkwaardige mededeelingen,
die Mr. Hart, de directeur van Oeconomische Zaken,
?Ie wereld heeft ingezonden over zijn bevindingen
in China en Japan'. Omtrent China heeft de heer
Hart ongekende gezichtspunten geopend. Wij
wisten niet, dat China al zoover is op den weg van
inechanisntie en moderniseering als Mr. Hart deed
uitkomen, en. terwijl wij met hem de
wenschelijkbeid van goede betrekkingen tusschen China en
Indie willen bepleiten. sloegen toch wel de
woorden van Hart een schrik in ons hart, Het
concurrentiegevaar van het ? verre Oosten wordt
al duidelijker!
De tweede notitie houdt zich bezig niet de
lachtbeschermingsconferentie. waarin Majoor Schimmel
ernstige dingen heeft gezegd pver de gevaren der
lucht voor ons land. Vooral die eene mededeelmg
maakte indruk, dat wij als bewoners Van een
gitmsgcbicd bi/.onder op onze hoede moeten zijn.
Gelukkig ligt een wetsontwerp ter tafel.
Tenslotte Minister Marehant. 2ijn overgang
tot de Katholieke Kerk is een daad van over
tuiging, waartegenover alleen een eerbiedige
houding past. Maar welke politieke gevolgen
heeft «Ut aftreden? De hoor van Poelje schijnt
alvast maar te hebben geconstateerd, dat we do
spelling in ir dn- gev.nl houden. Och, och, en
bijna had een politieke speling ons de chaotische
spojling bespaard. .
.i. '
onder
Duya
klein»
dat hu
URE,
don
iei u
?d«ti
t 6f o
'zot
k f'
er
dot
di
no.
pnocl
lijk
det
»'er
-eu
»;i
SM
en
tn
ar
».'
? Ie*
n
f.
o