Historisch Archief 1877-1940
i !
f
$
l
Hoe sterk sommige staaltjes
kunnen zijn
HENRIËTTE VAN EIJK
woi-d vorbouwd,
l ANTE EuRt-nie, dio
ijdelijk bij ons gelo
geerd heeft omdat CT
oen vleugel vnn
hamheeft Inatst iets ge
had niet een nieuwe haring, die »e op
medisch ndvie» moest eten voor eeu
schorre keelnandoening.
? Nu is een haring als regel een
kwesl ie van vertrouwen omdat jc^ nooit
precie* kunt zien hoe oud ie is, waar
door je bent overgeleverd aan do on
eerlijkheid van een hriringmnn. en
?'uw haringman was ontvettend on
eerlijk geweest tegen do keukenmeid
met die haring van tante Kugënie. die
ie verkocht in een tonnetje niet een
vlag. wat >allcmaat gebeurde op een
Vrijdagmorgen als de -vi-scli duuiiler
is door het vosten..
? Kr bestaat een .groot verschil
lusjfchen oude en nieuwe haringen, een
verschil als tussehen Seyllii en
('haribclns. Die Vrijdag kwam een stel
.stokoude beesten op .onze koffietafel
.staan, maar tante Eugénie maakte er
een eerekwestiq van ze op te eten, wat
bovenriiènscheJijkp inspanning vergde,
en hersenconeentratio" door de aan
wezige graten.
Maar toen het voorbij was bespra
ken ze de zaak in de lengte en de
breedte in de cactussenserrc van Gra
vin Knal. die nok iets beleefd had met
een man aan de deur. en tante Eugénie
zei, dat de tijd nu heelcmaal rijp was
om persoonlijk op te treden togen
valschc .voedingsmiddelen oti bedrog.
omdat ze alles ophieven, O.H. een
kant oortje, waar je bedorven worst kunt
laten keuren, -wat schatten verclin'dtv
en wat al lang Weg had moeten zijn,
omdat de gemeente zuinig moest we
zen, en sparen, en omdat een verstan
dig mcnsch zélf wel proeft of er iets ver
keerd Is met z'n eten, en omdat zoo'n
keuringskantoor t je. toch niets geeft
omdat je de handel van binnen uit
moet zuiveren en op een peil brengen
van wederzijdsch vertrouwen. We
moeten het mooie in de menschen
wakker maken", zei ze, en ze wilde
van beneden'naar boven beginnen,
bij het schorem, dat met haring'loopt,
en radijs, en garnnlen. Dan volgt <le
hoogere handel vanzelf", zei ze vol
vertrouwen, en er werd diezelfde mid
dag nog iets opgericht tot wering van
Teekenlng Th. Ortmann
bedrog op straat, een
Betrouwbaarheidsbond met Ciravin Knal als Be
schermvrouw, ten bate van de obscure
karremannen en hun publiek.
Tante Eugénie stond aan het hoofd
en regelde alles met een ijzeren werk
kracht, en omdat haar vleugel nog
minstens een maand zou. duren, ves
tigde ze het hoofdbureau in onze
logeerkamer, on ging slapen in de
kamer, va n madcmoiscllc, die een bed '
kreeg op volder, en het ^personeel
maakte bedekte aanmerkingen over
de inodderbeenen van de kan-cman*
nen,- dio de deur plat liepen als ant
woord op verspreide circulaires en
drukwerk niet invulbiljetlen en ver-.
dcrc gegevens voor het kaartsysteem,
dat tante Eugénic opborg in een aan
gerukte secrétaire uit do büvengang.
Met is een eindeloos arbeidsveld",
zei /e 's avonds, toen we met sjaaltjes
on jassen- in de tuin van (iravin Knal
zaten te wachten op de nachtegaal, en
ze zal rechtop tusfchen do* wltgevorldc
tuinmeubelen en leek onnatuurlijk'
'mager in de maan. en..xe werkte als
oen stier en leidde links on rechts be«
nauwde bijeenkomsten van
sinaasappelmannen etcetera; die ze toesprak
vanachter oen tafeltje niet wajter, en
ze zei alsmaar, dat iedereen eerlijk
moest zijn, óók do straat menschen en
-meidon, waardoor d
Betrouwbaarheidsbond groeide als ik weet niet wat.
.Alles kon toetredtfn na invulling van
het kaartsysteem, en tante Hugénie
zei, dat zij en haar medemenschen
alleen maar zouden koopen van leden,
wat de belangstelling aanwakkerde,
en,,alle karremannen werden lid tegen
betaling van een kwartje, waarvan
een microscoop werd bestreden en een
werkloos -geleerde om steekproeven te
doen met bedenkelijke groentes en
visch voor do controle. l)o' aangeslo
ten leden kregen-allemaal n verzil
verde duif als insigne, en een nummer,
dat ze moesten overleggen bij
even.tueelc transacties. ?
Drie kleine weken na de bewuste
haring, functioneerde de Bond als een
boe. VrU willige jonge meisjes en man
nen '-met geestelijke scholing door
kruisten de stad on kochten incognito
allerlei eten bij aangeslotenen, dat ze
naar do microscoop brachten, wahr
de geleerde het keurde met zwavel
zuur en centrifugeermachineH. Pe
Hond stond op pootcn, en wij persoon
lijk kregen alles bijna voor niets, om
dat het hoofdbestuur in on/.e logeer
kamer zat, tot er een incident wertl
geschapen door het opkoopcrskarrctje
van jonker van Ratburgh.
Op een dag kwam er bij jonker van
Katburgh een aangesloten karretje
voor kleeren, en z'n huishoudster (die
veel te oud is) verkocht een pak met
mot van het hangen, inaar in een van
de broekzakken had ze iets gelde l ij ks
laten zitten, waar de opkooper niet
over kikte, wat Van Uatburgh zóó
hinderde, dat ie de man signaleerdo
bij de Bond. waarna tante. Eugénie
hem uit de secrétaire haalde en ont
bood tussehen (t en 7 in de logeer
kamer, waar ie kwam in de veronder
stelling van een koop, maar inplaats
daarvan zei tante Eugénie hem de
waarheid, en verwijderde hem ijskoud
als voorbeeld, na smadelijke inleve
ring van de verzilverde duif.
Tante Eugénie heeft die avond
poeder moeten nemen om te slapen
omdat de opkooper haar niet lo? liet,
en twee dagen daarna was haar vleu
gel klaar, waardoor ze haar vertrek
regelde met verlegging van het hoofd
bestuur naar haar buitenhuis in de
dennen.
Het kaartsysteem en de klappers
worden vooruit gestuurd in een ge
huurde taxi. Tante Eugénie zélf kan
niet tegen benzinclucht. en zou in drie
etappes worden weggebracht door de
paarden van Gravin Knal, die 's mor
gens elf uur zouden voorkomen met
een victoria.
Papa, die nooit veel sympathie hoeft
gehad, was zielsblij voor de ontrui
ming, cri mademoiselle kwain neuriënd
van zolder omdat zo die dag haar
kamer weer in kon als ze weg was.
We zaten met tante Eugénie met
oen hoed tegen elf uur te wachten op
do victoria in de voorkamer. Haar
koffer stond in de gang. Sofie on do
anderen hadden hun fooien gekregen.
Alles adetnda vrede.
Toen begon het te gebeuren. Pooi
de stilte van de lentemorgen klonk een
klank, die langzaam naderbij kwam:
toeters, schuifelen, schreeuwende stem
men en krakende wielen.
We keken door de erker naar buiten.
Uit de zükanfc van het plein waar
we wonen, kwam een' grauwe, drei
gende file te voorschijn. Mannen met
groot e neuzen en kleine karretjes, en
mannen met gewone neuzen, en vieze *
vrouwen met manden, en vieze kinde
ren, bloemenmannen, on mannen met
veter», en lucifers, en luis. 5!e schoven
langzaam hetj plein op tot alles zwart
zag. Karretjes met sinaasappels, en
viooltjes, en haring, en zuurkarrctjes,
en Italiaansch ijs. En ze hadden alle-.
maal borden* met: ttcachcnnvroinc
//mr/w Knul van Moerelaerke", wat
een afschuwelijke heiligschennis was,
en ,wc stonden gek van angst in de
erker, en Mama kon de politie niet
opslaan van het bibberen. Een wagen
met ouwe kranten had een groot pa
pier, waarop stond: Mozcs Maniw is
yeen <//<?/.'" Een gore; vrouw droeg
een muts van paars vloe en een plak
kaat op haar 'rug, dat 't een schande
....
7>Q schuifelden langs hei grasperk
Van het plein, en kwamen terug, on
schuifelden wér weg, en zoo door. De
vruchtenmannen waren galeiboeven,
en de vischvrouwen te vies om niet
een pook aan te pakken, en de
voddenkoopers liepen al» sluipmoordenaars
achter hun karretjes. Do Fmnsche
revolutie kon er niet ongunstiger heb
ben uitgezien. ? ,
Toen ze tante Eugénie door do
tullet jes zagen, hieven ze banieren 'op
met onleesbare leuzen, en ze maakten
spreekkören, die gelukkig niet te vol
gen waren. .;.'?'?. ,
We moeten flink zUn", zei tante
Eugénic groen. De politie . . . . ?"
Op dat oogenblik hebben wc gegild.
Wij Hagenaars
LEZEN II*E ZON
Geneugten v^t voortuintje
K woon ergetis in do wereld,
in een Haagsen stront je niet u-J
zon en allemaal voovtuintjes.
Vele voortuintjes in vele straal j«|
in do wereld zijn onnuttig.
op z'n hoogst dienst als meter
welstand en smaak van de ineiisrliii
I», rest is versnipperd:
l exemplaar Schaduw der Bei-gen
li« lokter).
l -xemplnar Sigrid Boo (de
onderl oxemplaar De Blanke Tijger («Ie
lo iel).
l exemplaar Camera ObHvuni .(de
ll.otricc van de
?"--'helder grint; er zijn slordige inense'HIJ
met veel krantenflarden en dooutj
en kisten voor den nschnuin: er .ij
verwaande menschen niet een uit ?#
graven k om met j e water niet t n*
dikke on drip magere goudvisschen «
dan zijn ei' onmenschelijke mense i«
met een stcenen kabouter en -ti
verstard ijzeren mopshondjc i
doode oogen.
Irt* mijn Haagsch straatje zyn de
voortuintjes nuttig. Pal op het Zuid ca
Badend en bradend in de zon. En de
menschen maken er een. cultus \ «n,
van begin Mei tot midden September
Liggen, zitten en hangen ze op
stoelen en banken in déwarmte.
Niemand wil weten, dat hij «
luiaard is.
En allemaal willen zij weten, dm zij
iets doen in de zon."
Allemaal hebben ze een boek.
Behalve de bekende schrijver. *
rookt pijp na pijp, achterover ligg-nd
in een rieten stoel, met gesloten oop,-n
Hij. behoeft niet te lezen. Hij schi'jft
zélf boeken. En.wanneer hij zoo l u-t
zeggen do menschen: Koppesch «ai
doet inspiratie op voor zijn nieuvi-t
i-oman."
Maar verder hebben ze allemaal ?
boek.
Den Doolaard en Kürmendi : ijs
favoriet in onze voortuintjes.
Ik heb drie Van Vrijheid en
Dood" 'a geteld en vier Via
BocL-iibach" 's.
De pianostemmer, de procurtiik
houder en het oud-hoofd-dei-sch-t/l
Van Vrijheid en Dood.
De vrouw van den verzekerii:
inspecteur, Mevrouw de Weduwe
Kornoelje-Overhuys, weduwe vat
Mr. P. G. C. Komoelje, inleven
V<-oizitter van den Rand van Justitüt«
Medan, de chef van het modemnga /.(ja
n de leerares aan de Kookschool, \'w
Bodonbach.
Uit de zijstraat, voorafgegaan en ge
volgd door een stoet voddekar en,
langzaam, op de maat .van het
geschuifel, naderde de victoria van
«-ravin Knal, en.daarin, vreemd-recli''>pi
zat de oude dame zélf, a's goedbe
doelde intentie tegenover tante' E»;^'
nie, die ze waarschijnlijk met de d "*!
zou moeten koopen. Ze naderde In
iezaam, omsluwd, ons tuinhek, -fwr
lieve, oude hoofd draaide in de ron«'t«,
ze reed statig onder een blauwe -pa*
sol als Marie Antoincttc naar .a-t
schavot.
Bij het hek moeat de koetsier &>..*?
'gaan omdat de sinaasappelkarrei.il*
begonnen te dmvcn, en Gravin K »«l
ging verder, om het perk, en terug, n
wér om hot perk. Het jouwend pM»
yoerdo haar mee als een droeve, i-i"1'
pclige ti-ofee. De minuten wena-n
jaren.. ...,'"; .,-''?
Tot do beidden agenten kwamen ?-?»
ik mijn oogcn sloot voor de slagen >P
het plein. , ,
Gravin Knal is binnen gedragen iii
verstarde toestand, maai* ze heeft
v'elukkig alleen een geestelijke slag in
kregen. ,
Waaruit je weer kunt zien hoe SOM*
liet béstelijke boven komt, en h-*
sterk sommige staaltjes daarvan
kimnen' zijn.
'olkon
I uiargang De Aarde en
i> -ugarenfabrikant met een aanval
ui jicht).
l exemplaar De Zomin n r (hut
waar niemand iets van weet).
l i-xemplaar De Man uit Frankrijk
t ??crato stuurman ter koopvaardij).
Alleen Sigrid Boo en Do Man uit
nii-krijk schieten op.. Langzaam
in i- zeker.
D- rest ligt meestal met een envelop
lij'-schen om-te-zien-waar-ik«vorigi»n
«er gebleven-ben, op het tafeltje met
iet-, een blikje biscuit en het
ochtendbid.
B«-halve De Blanke Tijger", din
:t op den machtigen buik vtfn dfii
iel, die veel en zacht snurkt, mot
n <:;;d- Unnon pot ov»:r zijn oogon.
Ka de i-est van mijn voortuintjes,
m de vier Via Bodenbnchs tot de
»iii -ra Obscura en den aanval van
dit. ligt met gesloten oogen in do
n. en De Zqndaar, De Aal-do en
au ? Volken en Van Vrijheid en
«? i zijn maar voorwendsels.
V ' * *
Oj' zichzelf is liet goed te ervaren,'
tl, alle voortuintjes, behalve do
hVijver die pijpen rookt, oen
voorvmisel in de letterkunde zooken.
A' dcrc voortuintjes in minder
ruliiiv-le Haagsche stmatjes-op-'t
Huiu hebben doodgewone kranton,
au k kerkjes, jumpers,
pntience-ktuiren f kruiswoordpuzzles. '
N'; t zoo bij ons, waar de schoone
dttvon naar waarde worden geschat.
\\ mr men weet, dat zelfs de lulo
jon-ch op zgn zes vierkantomotor in
n' n:o*t toonen dool te hobbon
au -|o cultuur.
Uut houden we allemaal prachtig
il. ". .
|V collectrico hoeft zich zolfs
ovoiil * <>rstón stuurman tor konpvaardij
tn. bij het
menscli-waar-iiiotiuindft»-\ .-in-weet beklaagd ovor hot
snur;«m an den Blanken Tijgor.
:.l»!.j do Camera moet je jo hoofd bij
wii.t -n houden mevrouw, on hoo kan
t uu bij zoo'n hcidcnst-h
spekI...." .'...'
HAUEXSI.S
TOERISME
dut is vour liet
g oote publiek niet het
visschcrsdoch de badplaats, het strandleveiv.
t > dus de Exploitatie Maatschappij
he vningea, die om zoo te zeggen
g- Siècle badplaats in de hand heeft
k; ichtdadige pogingen in het \vcrk
t »m den slechten tijd te boven te
'\ Blijkens mcdcdeclingea aan ccn
rije pcrslunch verstrekt heeft zij
M l lende tarieven, verlaagd ; de tijd
^i'aan voor een zcc- en luchtbad
j. var. twee op drie uren gebracht; er
'i.tbrcidingen en vernieuwingen lot
a-komen aan hotels en terrassen r,
01 1 1 , , iiet gevreesde woord ,
.aanpas"?" uecft' hier een' toepassing gekregen
.cr het publiek zich slechts kan
j-en. Iets geheel nieuws, niet alleen
Scheveningèn .maar voor geheel
land, is het kinderstrand, dat een
-cinderparadijsmoct zijn en" waar
frien onder toezicht vaneen ervaren
-iUster kuanen genieten.
t alles blijkt'dat Schevcningcn zijn
tinct om hcjt bijgeloof uit, te roeien
Holland duur zou zijn.
u.» .
Luchtb^scherming
I)C' Jicrlf hoogc hceren ?
(laan strukft teeer confnrcrrrn.
%c willfti ons bmrhcriiifn ?
Tegen tle,vlif{itui{fsiecrinrn". '
Xc zinnen zwitir o/* yoctlrn rufiil,
A'n dringt ilc nood, utrnkfi 'in"t Ir hint
Alcneeren^ zint niet Inngrrf
Probeert den Vlicgünvanger!
40 cM.
IMITATIE FIBER KOFFERS
45 cM. 50 cM. 55 cM. tot 75 cM.
1.10 1.25 1.45 1.65 2.25
ECHT VULCAN FIBER KOFFERS
40 cM. 45 cM. 50 cM 55 cM. tot75eM.
3.50 3.95 4.50 5.25 7.50
ENGELSE LEDEREN KOFFERS
50 cM.- 55 cM. 60 cM. 65 cM. »ot 75 cM.
10.50 11.95 12.50 13.50 14.95
STADSKOFFERTJES
1.75
SPORTAFDELING
in blauw en bruin
1.50
TWEEDE ETAGE
VOOR SPORT
TENNISSCHOENEN - voor dames en . , .
heren. ..1.95 1.65
RACKETHOES met patentslulting.....Ö.65 0.45
ONS NIEUWE RACKET speciale prijs 5.2 5
GROTE SORTERING
ENGELSE TENNISRACKETS
HANGMATTEN.... 4.75 3.25 2.50 1.25
SPORTAFDELING TWEEDE ETAGE
ALLE KAARTEN VAN DE TOPOGRAFISCHE
DIENST ZIJN BIJ ONS IN VOORRAAD.
De volledige catalogus zenden wij U gaarne,
na ontvangst van 31 cent, franco toe. Catalogus
van kaarten van de mooiste gedeelten in ons
land, gratis. . BOEKHANDEL, TWEEDE ETAGE
PIC-NIC KOFFER voor 2 personen...:.... 6.95
PIC.NIC KOFFER voor 4 personen....:;.. 9.75,
RECLAME-AANBIEDING KOFFER- ' __
GRAMOFOON mei prima geluld......... 9.75
UIT DE FILM-?POPGOES YOUR HEART
HAPPINES AHEAD" de nieuwste platen., _
originele opnamen. 1.75
VERKOOP GRAMOFOON AFD., TWEEDE ETAGE
f
DE GROOTSTE SORTERING ligstoelen,
vouwlauteulls, -stoeltjes en tabouretjes vindt U op de
tweede etage in de' afdeling mand- en rietwèrk.
de O u>n korf
AMSTERDAM
in twijfel ge wellicht zult verkeeren
hoe pinksteren wél te passeeren.
wij racfen u aan
naar de uitkijk'* te gaan: '
desirable" zult u zeker waardeeren!
PAG. 18 DE GROENE No. 3027
PAG. 19 DE GROENE Ne. 3027
!r
?KROP
'dat
\
tiei \\
4- d«-ii
ee,-it e« u
Moe,
afcU
zoi
»?**,
eet
der
die
no?
paoch
Ujk
tfet
ver
:en
al
2n
en
in
ar
t.'
Ie
?n
P,
?o
fc r
» ?
fr