Historisch Archief 1877-1940
i'8
Hoe hemelschreiend sommige
situaties kunnen zijn
HENRIËTTE VAN EIJK
E naltiur is nu heel
maal ontloken, wat
doorgaans het geval
is na afloop van de
l'inksterdagen, en
overal lachen do
jonge, groene boom
bladen, en er spelen strijkjes, en
kinderen dartelen tussclien hun op.
passers in tuinen on parken, waarmee
ik maar zeggen wil hoe de aarde
draait en iedero winter een nieuwe
lente voortbrengt 'met nieuw leven
en nieuwe modellen uit Parijs.
En gisteren zaten Betty en ik op
een stralend torras met sombere
harten, en ik zei alsmaar hoc vreemd
het was, dat er zooveel slechts kon
bestaan in deze mooie, pas uitgebotte
werold en zooveel zorgwn, en Betty,
in een paardelmrcn hoed van beige
strot', zei ook hoe vreemd het was,
en we dachten allo twee aan het Blue
Bird Cabaret, dnt zoojuist in doodsche
stilte vertrokken was naar een bruin
klimaat van Zuid Afrika: Jonker
van Rntburgh. Amélie van
Naeldwyck. Zusje Knal. on luitenant Knak
kerman (met ziekteverlof). .
..Dat oen man zulke verdragende
gevolgen kan hebben", zoi Betty
in iets roerend.
De man, die zo bedoelde was een
duivel, wat ik zei, waarna we zwegen
omdat we er al een week l&ng over
hadden gesproken, wat niet weg
neemt, dat ik er nu over schrijven
ga, ter voorkoming van eventueele
moreele complexen van Freud.
Betty en ik waren déeenig
overgeblevenen, gespaard door een wonder
lijke vingerspeling van hét noodlot
uit het ontzettend avontuur van het
Blue Bird Cabaret, dat zware offers
heeft geëischt. We gingen met oot
moedige dankbaarheid van het tor-'
rasjo naar huis. en ik zit hier te
schrijven in 'de tuin, bungelend
tusschcn een bruine beuk en een inge
slagen paaltje van mijn hangmat
met gekleurde kwastjes, en ik ben
mild, zelfs tegenover Sofie, die een
Spaansche bonbonnière heeft laten
vallen, en Mama zei: Thérèse, lieve,
je draagt het als een leeuw", waarmee
ze mijn zenuwen bedoelde, die op
het kantje zijn geweest.
Teekening Th. Ortmann
Het Blue Bird Cabaret was oen
vrijwillige organisatie vu n onl iv.ol
digde urtiston, die een beter doe! na
sti-eofden in do geest van l'urt potir
Tart op bescheiden schaal. Het was
t wee maanden terug ontstaan als
sympat hieke geste tegenover oen negerkind
van Gravin Knal, dut weg moest. Het
was heeletnaal een ' verschijnsel' vnn
eigen boozem. en het is eigenaardig
hoeveel artistieke neigingen er slui
meren in betere kringen, die als regel
braak liggen, wat verkeerd is omdat
je moot??'woekeren.
Do zwnrte baby van (.iravin Knul.
die lichamelijk achteruit was gegaan
door do honger, wnsonecht en hoorde*
van oen vei'dwenen moeder, on wns
door do politie gevangen genomen
op een .zolder naar aanleiding van
do buren, die wisten dat ie. er zat.
En (iravin Knal had er in zóövorro
liiot.s mee to maken, dut het kind
oen v roomde was, muur do zolder was
vnn oen verhuurd perceel in de
Huupstruat dat van huur hoorde, on er
kwam ««on nfdeeling bewoners sproken,
die zo ontving inde nuaikumor gelijk
vloers, en het bleek, dut hot kind
het pand in do Tt aapstraat oneer had
aangedaan, omdat het onecht was on
de bewoners klaagden in hun kwaliteit
vun- moreele huurders als mosterd '
na do maaltijd on legden de nadruk
op Gravin Knnl, die nétte menschon
liet wonen in een ónnet huis, waar
ze overheen zouden stappen als Gravin
Knal het kind voor hüftr rekening
naar een negerklimaat wilde sturen,
naar do adreskaart van een groot
moeder, die' zo aan een touwt je; om
de hals van het schaap hadden vin
den hangen. . .
Wij hoorden het van de dokter, die
bij haar was geweest met zenuwdrup
pels voor overspanning, en we .be
dachten het Cabaret, .dat een over
blijvend saldo zou opleveren, waarmee
het negerkind naar zijn grootmoeder
kón gaan. .
Hét wicht, dat inmiddels wat had
gekregen door de temperatuur, zou
tijdelijk worden bewaard in een ge
sticht, waar het tussclien twee haakjes
zoo dik werd als een worst.
En ondertusschen werkte en repe
(eerde het Blue Bird Cabaret. Het
Hollaudsche karakter zou, mot het
oog op succes, streng worden geweerd.
We zoudon oen noger-cuburct zijn
mot ?/. wart e gezichten en handen. J k
zou zingen als Lmcienne Boyer, maar
béter, en Amélie van Naeldwyck
deed een mocca-kleurig eenactertje
op het tooncel, en zusje Knal danste
met roodachtig-bruin vel, en jonker
van Hatburgh bracht een donkere
imitator, en luitenant Knakkerman,
de conférencier, stelde een pikzwart
stamhoofd voor met gekleurde kralen
en iets door zijn neus.
Betty en ik werden albino's met
boel weinig aan, wat het publiek
krankzinnig van geestdrift mankte
(dit terzijde).
De eerste opvoering werd bepaald
. op do afgeloopen week, die plaats
zou hebben in de aula van het particu
lier Pestalozzi-lyceum voor meisjes
aan het Van Alphen-Plein.
Hot Blue Bird Cabaret heeft veer
tien dagen van tevoren in alle
sigaren-winkel? gehangen, zoodat iedereen
het kon droomen, en luitenant Knak
kerman zorgde voor de verf, dio ie
bestelde bij een afgestudeerde inge
nieur, die allerlei kleuren had uit
gevonden, en die nog nooit iets anders
had gedaan dan solliciteeren, en de
ingenieur zei, dat we beter naar een
knpper konden gaan. maar \vg zeien,
dut we iets goeds wilden hebben, dat
natuurlijk wns en onschadelijk en
chemisch juist. En de ingenieur
noemde een t o hoogo prijs, on jonker
van Batburgh begon met hom schrif
telijk te beleodigen om hem do kop
in te drukken wat betreft te hoogo
oischen, en Desmond, dio do zakelijke
leiding overnam toen do ingenieur
or oen advocaat in wilde mengen.
ging persoonlijk naar do man om hem
to beschamen met-het goeio doel van
het negerkind, waardoor- ie ineens
hoelomaal onv/.wanide on kilo's leverde
voor bijna niets, die jo moest
unnmengen met wntor en azijn, en die
er nf vlogen mot een warme spons.
Op de avond vnn het cabaret, nu
oon week geledon, kwam hij zelf
mot een kwast en
gummihandschoenen om zijn nagels to sparen, en
werkte oordeelkundig samen met de
tooneelkappor voor de pruiken. Hij
wns een mrigero man met een bril
on eon onnoozel hoofd. Hij had oen
smerige laboratorium jus meegeno
men, en hij mankte jonker van
liutburgh bruin mot enorme lippen, en
luitenant K Makkerman pikzwart, wat
oon kwartier moest intrekken, waar
door de opening werd verdaagd tot
kwart voor negen.
Ik blijf niet stil staan bij het caba
ret, dat stampvol vrienden was,
of bij hot succes, of bij het saldo
voor het negerkind en de zuidelijke
grootmoeder; ik kom onmiddellijk
neer in het anrdrijkskundeloknol,
waar we worden afgeschminkt door
de tooncelknpper mot pruiken vnn
vnseline en warm water volgens
voorschrift.
Betty on ik waren dadelijk
nfgeloopen orndnt we albino's waren, en
? gingen ons aankleeden in do
afgeschutte . garderobo, waar .do eerste
geruchten tot ons doordrongen, die
wpldra aangroeiden tot een koor
van vreemde geluiden, dab zich con
centreerde op het telefoonnummer
van de vertrokken ingenieur.
Maar hij had geen telefoon, en do
tooneclkapper had geen vaselinó meer,
en de rooie, en bruine, en zwarte
schmink zat zoo vast als n huis.
We holden naar het
aardrijkskundélokaal, waar de snikkende Am
lie van Xaeldwijck haar moccahoofd
juist op een klaarstaande
toiletspiegel had gelegd.
Ik heb die man nooit vertrouwd",
gierde ze met het oog op de ingenieur
van de verf. We zullen nooit meer
goed wórden S" En een toegeschoten
dame uit de zaal zei, dat 't uiterlijk
slijk (was en het innerlijk de
hoofdSTRATOSFEER
C. van
HET is do .schuld vnn Pica t «1.
I)it> ging mot zijn ballon hooit-.
maal naar boven om allerVj
strolen tt' onderzoeken en geraak te
zoodoende in d U* stratosfeer. Daarin-,
was het hek van den dam. lu plaj u
van doodgewone opstijgingen met !?<>(
doel een of ander hoogtorocord tV
v«"stigon. dat den houder Hoorn /m
breiigou en ook wel eeiiig (««'ld, g» ut
men nu naar boven om de Wetenseli ip
te dienen. Roem en Ciold spelen pvn
rol meer. Missebion.
Maar met dat. ui is de strntosf-n
in do mode gekomen, net als
«bStroomlijn. Kn wij losten hooggest«in:i|c
artikelen over stratosfeervluehten imn
verkeersvliegtuigen, want donrbox-n
is de Itteht rg dun y.oodat met W.
t rekkelijk weinig vc-rmogen «eer
groi-iisnolbodoii kunnen worden berei-.l.
Wiley l'ost vloog met y.ijn min of m- «t
aftaud.sehe mnohino in de «tratosl..-»
en bereikte daar inderdaad tmolhoil -u
waarvan de maker van het vliegt t'ie
Keker indertijd niet heeft kiinn-n
droomen.
ludordiuul hebben wij met de h::i
dige vliegt li.'gen wel /.mi ongeveer ?!??
snolhoid.sgivns bereikt waarbij ? i,
min of moor ooonoiniseho oxploitn i"
in du lagere regionen mogelijk ;s.
Willen wij nog harder gaan vliegt u.
dan y.ullen wij de hoogte in moet« n'.
Heel erg de hoogte in. naar ?
i.stratosfeer. Kdoeb. de technische l ???
/.waren, verbonden wi u het bou\\? >n
van een vorkoors vliegtuig ge.srh:iil
om passagiers in alle comfort in (<?
stratosfeer tu vervoeren, zijn legio.
De cabine moet volkomen lue'
tdicht /.ijn en zuurstof moet knul- n
worden tocgovqerd. De eabinewaiul->a
moeten worden geïsoleerd, want da ii>
boven is het bitter koud terwijl .!»?
zonnestralen, niet getemperd door < i
beschermende luchtlaag, direct op I ??<
vliegtuig branden, lle motoren moel-ii
eell zeer groot vermogen hebben "in
de machine naar die hoogten te kunt «'t
trekken en teveas moeten /.ij /.oo ?/ijlt
zaak. waar Aiuélio aan moest denk -n.
waarna zusje' Knal volslagen ont ?<??
rekenbaar werd en haar voorhoofd j.:(u.r
nfschuren met oen nagelvijl. .Tuii^cr
van Itatburgh wilde /.ijn ge/, -hl
wasschen met geconcentreerd zwa ??!?
/.uur tlit het scheikunde-lab, wa; rin
ie werd belemmerd door Desnv nd
en het publiek. Luitenant
Knak!.-1!man. het pikzwarte stamhoofd. ;>'
verwezen onder de kaart van KUI--PJI
en wilde cognac en schrijfpapi"'!1
hebben Voor zijn oude moeder.
De tooneolkapper stond ma
loos. Ka een kwartier verscheen \v
geneeskundige dienst, die, alles -n
iedereen mee, nam in auto's en tobb-s.
De hcele Pestalozzi-lyceum «totiil
op stelten.
En de volgende morden kwam l'-t
vonnis: dat de yérf iets was gcwe* M
m'et zilver er in, wat hél geme-n
schijnt te zijn, en uit moest sliji M
dooi* de natuur.
Er heerschtc onbeschrijflijke v- '???
slagenheid in onze kring. We konci »
alleen inaar bloemen sturen, en Bar--n
Fonck gaf zijn jacht.
Zo hebben telefonisch van iedere' n
afscheid genomen en zijn gister* n
vertrokken naar Afrika voor «*»'
mimicri en de inwerking van ? ?«'
afschilferende zon, die alles verhaar.
Waarmee ik maar zeggen wil h-»'
veel leed er is, zelfs in de lente, mi»"'1
Baron Fonck heeft beloofd de ing'-.
nieur te vermoorden.
Steenderen
p-i onstrueer d. dat zij op die groot e
hu igte hun vermogen kunnen bleven
on wikkelen. Dus compressoren, die
v.,. doende hoeveelheden lucht aan de
,.ji«burators toevoeren teneinde het
jiMte gasmengsel te kunnen behouden.
.M- talen schroeven met liefst
autotii .tisch verstelbare bladen, waardoor
IK toerental der motoren constant
hl ,, ft, ook in die hoogere en weinig
\\. -rstaud biedende luchtlagen. De
onhandigheden waaronder men door
beven vliegt zijn zoo totaal anders
il:iu die, welke wij betrekkelijk dicht
bij den grond ontmoeten, dat men
u- do gekste en ingewikkeldste
pi->blcmcn zal komen te staan. Pro»
b), men die moeten worden opgelost,
lic geen tijd vordert.
Vroeg of laat zullen züechter
\\ïrden opgelost, want de techniek
«t; ;it niet stil en de drang naar meer
meer snelheid is groot. Bovendien
is 'iet vlfegen in do stratosfeer veiliger
il:i:i op geringere hoogten, omdat men
iliiar geen last heeft van remous,
«M (zetting en dergelyke narigheden.
Kti die snelheid is tot-h ook wel
aanti kkelijk. In 15 uur van Amsterdam
n ;ir Batavia. 's .. Morgen» om H uur
i\. JT- en 's avonds om U uur ben je er.
l» reis zelf lijkt mij alleen dood
ver\. teiul. want zien doe je niets. Van
,!?_ narde zie je op z'n gunstigst alleen
m 'mr wat flets gekleurde plekken die
«?«?stijnen of bosschen of zoo voor
st. Hen. Van do enorme snelheid
boiii i-k je niets, dus ook die sensatie
m -i je. Je zit in een .hermetisch
gesl-ioii torpedó en wordt door het
lu ht ruim geschoten. Het beste lijkt
in i een krant te gaan lezen, je heel
u, uakkelijk te hwtnlleoren en te
be,|. ikon. dat je zoo straks kalm en
ru'tig een split je zult kunnen gaan
di iikeu in Des ndes.
Mot toerisme heeft dit alles dan
ui t s meer te maken. Evenmin als de
Oi 'iit Express of de Etoile du Xord nog
i,.» < bobben te maken met toerisme. Wij
au ui naar Batayia. Maar wie gesteld
i* op werkelijk toerisme, zal er niet
umi denken om zich door de stratosfee^
in .r Batavia te laten schieten. Die
w- zich op een kalmere manier laten
v. voeren. Giethoorn en de Voluwo, do
U. mboedoer en de Preanger i/.ullen er
»i.i onder lijden. Omdat het
snolv.-vkeer langs hen heen gaat. geen
tij- 1 voor hen heeft. ,
'let verkeersvliegtuig dient in do
nll i-eerste plaats het verkeer, heeft
?uu-, tot taak zeer snelle verbindingen
t u^chen bepaalde plaatsen tot stond
f- ??'??ivnjfen. En daarom is er verheuge
nd als wij in drie en een half uur van
Ai isterdam in Milnnii kunnen zijn en
»t.. straks in dienzelfden' tijd in
V\v Vork. V'rm-ger. in den lijd der
hte verbindingen en dikwijls zelfs
!«;<-lemaal geen verbindingen, hadden
»ij oorlogen tusschen Sloten en
Xi-uwer Amstel. zooals nu nog op het
plu t eland een groot e animositeit kan
- aan tusschen twee plaatsjes,
omde menschen elkander niet kennen.
i md, die nooit in China was, is
» igd minder vriendelijk over do
Chiit»ezen te denken, in tegenstelling
mi-i hem, die dat land miri of meer
. Een boer orgens in Texas heeft
merkwaardigste ideeën over ons
. omdat hij ons niet kent. Alleen
en ssècr snelle
verbinkunnen een euide maken, aan
<li" imimofiieit, die een gevolg is van
?mli-kendheid. .
K ven, voor ik het vergeet. Als men
Amsterdam naar Milaan op
vijf«lui/...nd meter over de Alpen vliegt»
zit men niet in de stratosfeer. ?
'!<?
PAG. 18 DE GROENE No.3028
RIALTO
Ceintuurbaan b/h Sarphatipark
TELEFOON 23488
TOEKOMSTBEELD
OF
HERSENSCHIM?
Een aaneenschakeling van
authentieke filmreportages
uit het tijdvak 1904-1934,
afkomstig uit de geheime
archieven der mogendheden,
die deelnamen aan den
wereldoorlog!
I-'OX ril,M CORPORATION
JAAR
-S;.Fri,.rit;,.st«-M door.
LAURENCE STALLINGS
PAUL HUF
GEEN TOEGANG BENEDEN 18 JAAR
TENTOON STE L LI N G E N
Amsterdam
Museum Fodor.Werken.uit de Roman*
tische school.
Kunstzaal Vecht, Rokin 56. Meesters
van de Fransche School der 10e en
20e eeuw. Tot 18 Juni.
Kunsthandel van Meurs, Keizersgracht
578. Oud-Japansche houtsneden en
teekeningen. Tot 30 Juni.
Kunsthandel Huinck en Scherjon, Hee
rengracht 469. Voorjaarstentoon
stelling van Nederlandsche en Fran
sche kunst. Tot l Juli,
Kunstkelder, Spui 13. Weensche
jumpers van Mia Wegner en affiches van
Nijgh. Tot l Juli.
Kunsthandel [Van WisselIngh, Hukin
78-80. Teekeningen vnn H. Willebeek
Ie Mair. Tot 30 Juni.
KunsthandelP.de Boer te Amster
dam heeft naar aanleiding van de
Flora te Heemstede een tentoonstelling
georganiseerd van j^ 100 bloemstuk
ken van oude moestors. Opening 20
Juni. .
u zult zich wellicht dezer dagen
waarheen hedenavond ?" afvragen;
welnu, als ge niet
desirable" ziet
in de uitkijk", zijt gij te beklagen.
Bezoekers aan Amsterdam
Victoria Hotel - Damrak t/0 C. Station - noodlgt U uit
W U verzorgen U In ons hotel tegen matige prijzen,
U «uit tevreden «Ijn! ;
Kamers met Holt. ontbijt Lunch Diner
vanaf f 3.60
f t.60 en f2.?f2.?, f S.?en f4.
D* DlractU
Een verstandig
besluit...
Geen wagen is betrouwbaar
met onbetrouwbare banden.
Wees verstandig en besluit
Dunlop-banden te gebruiken.
Dat zijn de banden voor een
goeden wagen.
Vraag Dunlop-banden aan Uw handelaar
-UT*lKT MC?M
11V115
t>E TJEKflG-LldMATCAS1
?f8.75
»KROP
URE.
i d«o
otei «
?r d. u
eej
t e« c
M'I V
'?"kt u
'Uu
zoi
a if
eet
dernog
paoch
lijk
det
?rei
ui
en
ar
A
tv
t :
i
MPAG. 19 DE GROENE No.3028