Historisch Archief 1877-1940
l
V/er meter fonge tnd/sche krokodil (Foto Dr. J. P. Treub)
KROKODILLENFILM
Dr. K. Kuiper
Directeur der Rotterdamsche Diergaarde
D K vaderlandsche pers en zelfs
het gesproken weekblad, dat
Zondagsavonds tot in de huis- ?
kamer pleegt door te dringen, is do
laatste weken in opschudding gebracht
door .hét ongewoon grooto aantal
koudbloedige dieren, dat zich door de
bemoeienis van een handigen zaken
man, die vroeger kippenvoer fabri-.
eoerde en nu een veel geadverteerd
klein dierenpark- exploiteert, voor
.korter of langer tijd in ons land en
dan natuurlijk op diens terrein, heeft
neergelaten.
Het lezen, hoorcn en aanschouwen
van deze reclame a rAinérieaine zal
stellig de goegemeente m het hart
treffen:.zij .zal in diehtbepakte auto
bussen /.irli naar de plaats des onheus
lat011 voeren. Waarom zou men wel
met hartstocht een negerjazzband
gaan bekijken en beluisteren en geen
tientallen kilometors langs Holland's
dreven karren om dit mirakel te be
leven?
Bij den opzet van zulk oen
massabtkweging, zoo'n dierlijke volksverhui
zing van Florida naar Nederland be
hoort natuurlijk de noodige rcal
Ame. rican humbug en het verwondert inij
dan ook niet, dat de exploitant de
krantenmensehen heeft trachten diets
te maken, dat naast babies van slechts
enkele maanden,alligatorgrjjgaards van
liefst ze* eeuwen den weg over den
oceaan gevonden hebben.
Zelfs- bekwame professionals uit
onze journalistieke wereld hebben er
.zich in hun zucht tot sensatie toe laten
verluiden, 'klakkeloos allerlei enorm
1teiton in hun bladen neer te schrijven
over deze gebeurtenis. Wat zegt go
b.v.'van dit proza: Over hun oude
hoofden zijn vermoedelijk wol andere
stormen gegaan. Want oud zijn zij,
sommige van deze alligators. Het
schijnt voor te komen, dat zij acht-'
honderd pf duizend'jaar oud worden
ch bij de exemplaren/die thans in het
dierenpark worden verzorgd, zyn er,
die volgens menschcn die het weten
kunnen, .zeker vijfhonderd jaar hun
aardsche bestaan hebben gerekt." Of
van het volgende staaltje
tropengriezel: Bejaard is tusschen haakjes een
zér betrekkelijk begrip bij alligators.
Een tachtigjarige is nog maar een
kleine jongen. Wij zagen knapen van
2, 3 & 5 M. uit de kist komen,,
reus. uchtige dieren. Zij werden geschat
van middelbaren leeftijd te zijn, d.w.z.
TiOO & 000 jaar oud. Onder het bewind
van Inoa's en Azteken, lang voor de
ontdekking van Amerika, maakten
deze dieren het oerwoud daar onveilig.
Een 'ervan strompelt rond op drie
poot on. In welk hevig gevecht kreeg
hij zijn verminking? Wellicht in de
Amerikaansche praehistorie. Een alli
gator kan 1200 jaar worden! Mis
schien hebben deze beesten; thans
opgeborgen achter kippengaas, nog
eens het vleesch geproefd van de
trotsche krijgers van Montezunta."
't Ie om van te rillen ! Haar nu.de
simpele waarheid.
Als altyd is die veel mooier en inte
ressanter dan de
mundus-vult-decipifantazie. Er zullen stellig nog wel meer'
gegevens over de groeisnelheid van
krokodillen te vinden zijn, als we de ?
litteratuur er op wilden naslaan, mrtar
ik vergenoeg me er moe u eentge cgfers
te geven, die Dit mars, de curator van
de reptielenverzameling in New York's
diergaarde, in zijn bekende boek
»,Rept Hes of the world" afdrukt. In drie jaar
tijds na het uitkomen groeit een alli
gator van 20 cm tot 110 cm. Brie jaar
later is hij al 180 cm. Om te groeien
van 210 cm tot 345 cm had een alli
gator in Xew York weer O jaar uoodig.
Dieren van 3'/2 meter zijn bij dezo
krokodillensoort al heclc bazen (een
enkele maal zijn vroeger wel eens
exemplaren van 15 en l U voet gevon
den, maar die komen tegenwoordig,
nu de alligators in Amerika zoo zeer
zijn gedecimeerd, vermoedelijk niet
meer voor), en men nut g dus aannemen,
dat ook onder de normale omstandig
heden van het leven in de natuur,
zolfs in de noordelijker doelen Van het
verspreidingsgebied, dat tot 35°N.B.
gaat, waar door de koelere winters de
groei in dat jaargetijde vertraagd zal
zijn, een alligator van 25 a 30 jaar
volkomen volwassen is. De ervaringen
van alligatorkweekers. die een aantal
fokdieren van 30 tot 40 jaar op hun
bedrijf aanhouden, naast de groote
maspa kleinere exemplaren die slechts
opgekweekt worden tot de .voor de
lederindustrie gunstigste lengte, is
hiermede in overeenstemming.
Van een dier, dat ongeveer in het
zelfde tijdsverloop volwassen wordt
als een mensch, zal toch zeker niemand
willen aannemen, dat hot 1200 jaar
(exeusoz du peu) of laten we wat be
scheidener zijn 500 jaar oud wordt ?
(8 roei en levensduur zijn in
gevangcnsflmp sterk afhankelijk van du
wijze van huisvesting dezer dieren. In
onze verzameling bevindt zich nog
een exemplaar, dat in IhlMl gekocht
werd. Kerst meer dan tien jaar later,
na de opening van het nieuwe rept
ielonvoi'blijf, begon dit dier ordentelijk
te groeien, zoodat het in 1!U3 2.25 M.
lang was. Heel veel langer is deze alli
gator sedert niet meer geworden, mis
schien wel door den concurrentiestrijd
met andere soorten, als de
Afrikaansche nijlkrokodil en de Indische
kamkrokodil, waartegenover een alli
gator werkelijk oen rustige en nimmer
agressieve figuur is. Die eigenlijke
krokodillen worden, evenals do
spitssnuitige (ianges-gaviaal, voel en veel
grooter. Zos meier is geen uitzonde
ring. Tot negen nieter, lange monsters
zijn hiervan bekend geworden.
Maar dei-gelijke knapen kunnen wij
in ons bassin van beperkten omvang
niet herbergen. Ik ben al blij met ons
kamkrokodilletje van vier motor)
?dat in de acht jaar, dat ik haar (want
het is een dame; zo heeft al eens, te
vergeefs natuurlijk, eieren gelegd,
heb waargenomen anderhalve motor
gegroeid is. Deze reus hoeft eens op
oon morgen don oppasser iühet gang
pad liggen opwachten. Dat is. een
minder gezellige ontmoeting als je op
je werk komt. Zoo iet*» ».gibt 's nur
oinmal, das kommt nicht wieder". De
vluchtelinge werd voorzichtig in oen
flinke houten krat geloodst, on in
korten tijd zat ze weer in haar bassin.
dat daarop natuurlijk oen extra voor
ziening kroeg tegen uitbrcckpogingen.
Een krokodil op het land is minder
gevaarlijk dan een tijger buiten zijn
kooi. Moeilijker wordt het, tenminste
by onze wijze van huisvesting, als je
oen volwassen krokodil, dio te lastig
wordt voor zijn omgeving on die dus
verkocht wordt, uit zijn bassin moet
opvangen. Dan waardeer je pas recht
do doortastendheid on handigheid van
je medewerkers. Maar dat is oon ver
haal op zichzelf. Ik Avildc het nu
hebben over do film van hot kroko
dillcnleven» on wel do vertraagde
film «lio een proi'es van 2.1 jan v
over 500 jaar liet spelen.
in e n om de spreekkamer.
Grijze uren
Dr.' P. H. VAN DER HOOG
D
E jonge doktor die zich pas in
oen van de buitenwijken van de
stad gevestigd had, hield zijn
eerste spreekuur van n tot drieën.
In het huis heerschte een volmaakte
stilte. Recht en stijf zat hij achter
zijn keurig opgeruimd schrijfbureau,
klaar om al de schatten van zijn wéten
on kunnen uit te storten over don
eersten patiënt die zich bij hem zou
aanmelden. Maar niemand kwam.
Zelfs geen fondspatiënt.
Het geluid van voèstappen die op
het trottoir buiten voorbijgingen drong
zoo nu en dan tot hem door., Het was
of sommige er van hem iets te vertel
len hqdden. Wij zijn moe en we kun»
nen haast niet verder", zeiden ze.
Het lichaam dat we dragen is opge
bruikt en uitgeteerd. We zouden wel
graag ergens om hulp en raad willen
vragen. Haar we weten niet tot wie
we ons moeten Wenden." Dan had hij
groote neiging om op te springen en
_ zijn raam open te gooien en te roepen V
Hier moet je zijn ! Ik ben de enige
op de heele wereld die je helpen kan i"
Haar hij sprong niet op. Hij bleef stijf
achter zijn bureau zittem En do voet
stappen gingen verder tot hu ze niet
uieer kon hooren. En.liij dacht: Bij
welken kwakzalver van een collega
zou dio nu weer zijn terecht geko
men?"
Zijn zenuwen waren tot het uiterste
gespannon. Hij stond op en begon in
zijn kamer heen en weer te loopen. Op
de klok kijkend zag hij dat het al
kwart over twee was. Do kans dat er
nog patiënten zouden komen was zoo
goed'als verkeken. Hij wist, dat, als
ze kwamen, ze al om n uur aanwezig
moesten zijn. Ieder mensch hoopte
immers altijd eerder geholpen te wor
den dan zijn medemensen. .
Hij ging weer zitten begon in het
Tijdschrift voor Geneeskunde te lezen.
Maar de letters 'die aan' zijn oogen
voorbij gingen vormden zich niet eens
tot woorden, laat staan tot gedachten,
en hij sloeg het tijdschrift wér dicht.
Toen ging beneden een bel. De deur
van de wachtkamer ging open en werd
weer gesloten. Iemand was er binnen
gegaan. Goddank ! Hij <was gered !
Nog even wachten. Hij gebruikte dien'
tijd om al de voorwerpen op zijn tafel
die allang netjes geordend lagen, nog
eens extra recht te leggen. Dan ging
hij de gang door en opende do deur
van de wachtkamer. Een onberispe
lijk gckleede heer stond buigend op.
iMet n enkele^ blik had hij den be
zoeker reeda getaxeerd. De manier
waarop deze zyn actentasch onder den
arm hield maakte iedere vergissing
onmogelijk.^
Dokter", begon de man uiterst
beleefd, mag ik u even in uw bozig- *
heden storen? Ik kom van do
chemisch-pharmaccutische firma X. Wij
brengen een colloidaal
bismuthpraoparaat in den handel dat..v..."
Met den glimlach van een martelaar
hoorde hij het relaas aan, dankte
daarna vriendelijk voor het prospectus
dat hem tor hand werd gesteld, Hot
den buigenden vertegenwoordiger do
deur uit. Dan keerde hij weer zijn naar
kamer en'het zorgvuldig opgeruimde
schrijfbureau terug. Hij keek op do
klok. Het was drie uur. Er .zouden
dien dag geen patiënten moor komen.
Weer zette hij zich achter zijn
schrijftafel neer. De zonuwspanning
had voor een groote vermoeidheid en
verveling plaats gemaakt. Een uur
lang* ble'ef hu zoo doelloos zitten kij
ken. Voetstappen gingen op straat
voorbij. Ze zeiden nu alleen nog maar
onverschillige dingen. Geen oo'gcnblik
meer voelde hij de neiging om op. te
springen, het raam te openen, ze aan
te roepen. '',.'??'
Langzaam aan werd het donker.
Alle omtrekken van de voorwerpen
in de* kamer begonnen te vervagen.
Als i een groote. witte vlek was alleen
nog maar te onderscheiden het witte
vloeiboek op de schrijftafel met do
nieuwe blocnote daarop en daarboven
het bléeke, in dorre verveling
verstardo gelaat met oogen die doelloos in
de verte' staarden.
PAG. 10 DE GROENE Ne, 3028
ZWITSERLAND
CHunwaldtn
«tdlt c^Poipon
Unitrhtldt
UW V AC ANTI EL AND VOOR
DEZEN ZOMER
UMI
WALUS
OOTTMARO
GRAUBUNDERLAND
vereenlgt door zijn schitterende
geografische ligging, zijn verheven
bergwereld, zijn veelvuldige gele
genheden tot ontspanning
(wereldvermaarde badplaatsen en
luchtkuuroorden) en zijn sportplaatsen, verder
door zijn hoogst belangwekkende
electrische spoorwegen en Alpen-auto
wegen, die door schilderachtige dalen
tot in de hoogere bergstreken voeren,
alle mogelijke vooydeelcn in zich,
welke dit land stempelen tot een der
ho-roemdste toeristen-, kuur- eo
sport «jobiedeii van Europa.
Inlichtingen: Zwicsersche Verkeerscentrale,
joh. Verhulststraat 147, Amsterdam-Zuid
en bij de Reisbureaux door geheel Holland.
Schaken
Redacteur: Dr. S. G.TARTAKOWER
Bajonetaanvttllen
IN de schaakpractijk is het ons
duidelijk geworden dat men alle
openingen op een min of moer
scherpe wijze kan aanleggen, waarbij ?
natuurlijk de eigen veiligheid in de
waagschaal wordt gestold. Xelfn in een
opening die als rustig aangeschreven
staat, kan een-'eerzuchtig speler door
behulp van tegenovergestelde
rochadoti de piu'tijspiinning traehten
t»verhoogen. Hit is b.v. in- oen afge
zaagde opening als ..(Üiioco
pianissimo" mogelijk en.dat na «Ie volgende
zetten: l u-K-ui» 2'l»ni. Pull-«'-U'4:'
. U-5 -l dS, l'fn » 1VS. dU ?» LeS. Lbll
7 Dd2. Lgl. Nu kan AVit van de gewone
wegen («0-0 «if S hsi «f S I»g5) afwijken
en door K ()-(l-(l »le partij «en gewaagd
tintje geven.
In vot'l openingen zat de
aanvalspeler een pionoffer aanbieden, om
meer tastbare kan.seh Ie krijgen. Xoo
is b.v. in de l'ransclu: pa H ij na: l el.
ell 2 dl. do H eö, oöbuiten du kalnur
varianten 4 c3 of 4 .Pftt of l d x'cS ook
het scherpe 4 Dg 1. Pol» f» PW c x d II'
LdS enz. n»"golijk, hier wordt n.1. later
do geofferde pion met geweldigen
ont\vikkeltng8voorsprong teruggewonnen.
()Uk zonder iet» te offeron lijkt hot
vaak dat inon.door liet vooropgaan der
pionnen do eigen veiligheid uit het oog
verliest. Hierbij cenigo' voorbeelden'
van een dusdanig gowaagdc strategie.
dio men als bajonet"aanva|len zou
kunnen kenmerken.
1. In den z.g. Möller-aanval van do
Italiaanscho partij: l o4. o5 2 PfS.
Pffl 3 Lc4, Lef» 4 cS. PfH 5 d4,exd4 U
c Xd4, Lb4 -f 7 Pc3. P /o\ SO-0 I. /. e» il
d5l! Lfü10 Tel, PeT 11 T xel, d» is
naast de gewone voortzetting 12 ,Lg5
ook do. vlougelaanval 12 g4 mogelyk
.mot practische kansen.
2. In do anders zoo wetenschappe
lijk verloopende
Cambridge-springsvariant van hot gewone Damegambiet
l d4. t!5 2 c4, eU 3 IV3. Pf(3 4 Lg5.
I'b-d7 5 o3, cO 1T3. Daövolgdo in
een te Buenos Ayres ; gespeelde
partij Pucharrè-^-Viliigas, 7 Lxftl..
P xftt 8 Pd2. Le7 D Ld3, .0-0 10 gl
(geweldmothode) 10 TeS 1 1 go (voort
gang van den donrmarsch) 11...1M7
12 f4 (versterking van den druk)
12...PfS 13 h4 (aanhoudende uit
breiding van hol aanvalsfront) 13 ....
Ld7 14 hd (altijd maar voorwaarts)
' 14.- - - - c5 15 Dc2 on wit zette zijn
wil om te u-innen in een schitterenden
sslyl door. .
:t. In do z.g. Stonewall- variant van
de llollamUcho partij l dl. fa 2 c4, e
3PHI. Pf(l 4 e3. d5 5 Ld3. PoinPf3,cO
waar /wart dacht reeds oen vutirvnsU*'
Mtelling opgebouwd ,te hebben volgde
.in een partij Dr.
Uernstoin-TartakoWer. Dstende 11IOS. d»» brillante zot
7gl ! ! f xg4 S \t xel. d xe4 » PeöOn
Xwart verloor weldra.
Na deze inleiding zullen wij oen
, brillante partij laten volgen die bij dit
thema t huis behoort.
-3 . ..... .? dóxe4
4 d4-dó PcO-oó
Het beste, is Pb8 3 P xe4. oil en
Xwart zal zich kunnen bevrijden.
5 f2-f3.
Inplaats van eenvoudig Peó x pro
beert hier do jonge meester mot een
pionoffer hot openingsprobleoni op te
lossen. Dit is zijn .strijdmethode. B.v.
in do ('a ro- Kan -opening is een
MilnerBarry gambiet bekend. o4. en. cl4. o4.
oO: (U. d5 3 1V3. e4 X 4 fi
rt pglxni 1V5 xf:V
7 Ddl xHV Pg8-fU
8 Lcl-f4 ? '-. a7-aO
Doelloos ware nog 'S Lgl wegens '
Lb5. nu echter dreigt Zwart reeds
---Lg4, Dd7 en 0-0-0. En dan is
Xwart gunstig opgesteld.
O Ii2-h3 g"-gO
10 g2-g4.
Met dezen tactischeu zot. wordt de
inanoeuvre Df-g3 voorbereid, zonder
de riposte PfO-h5 toe te laten, in
«tratogiseh opzicht echter' wordt hier
een pionnenstorm voorbereid waarover
wij in ons inleidend artikel een en
ander opmerkten. ?'
10 .. ..... Lf8-g7
11 0-0-0 . Lc8-d7
Xwart wil eventueel zijn c pion
kunnen dekken, verliest hiermede
echter tud. Slecht was ook 1.1... .b
wegens 12 <lü. Te geforceerd \vas 11-
- - Ta7 en b"-bü. Aan te bevelen was
hier U 0-0 b.v. 12 Dg3, có (hij
wil zelf agressief worden omdat na
12...Pd8 de oprolling met h4 enz.
komt. ook na 12... bó
13 L >. e7. Dd7 14 drt zijn do moeilijk
heden voor Xwart niet meer om door
te komen).
13 d xc, Da o on Xwart kan -vechten
omdat ei- wat ruimte komt.
.12 Df3-g3 Ta8-c$
13 Lfl-e2 0-0
14 Ii3-h4 Een voor tegehovergesfoldo
i-oehaden . karakteristieke
pionnenstorm dio de beslissende open lijn
forceert (11 of g lyn).
U'...... c7-cO
15 lU-hó Pf«xd5
lühó x gO Lg7 .x c3. (Dit ver
kort het lijden. N'atuurUjk bleef do
nederlaag na 1(1.. .h XgO met h->t at.
woord Dh4 niet uit b.v. 17 ...TeS
i8Dh7-f Kf8 10 LhO -{- enz. of 17 fO
18 Dh7-f Kf7 10 LhO Tg820Ld3onz,
17 Dg3-h4 (zeer sterk) Pd5-fO
18 g4-gó Dd8-a5
in gó'xfO ; h7-h
20 gtlxH-f Kg8xf7 '
21 Le2xh5-i- opgeven
in Murunlr. '23. April /.'//;.;
Wit. Xwart.
Millner Barry . .lacq, Mieses. :
l ó2.o t PbS-c«
Buiten Nimzowitch is deze bizarre
opening vaak door Flohr, Mieses en
Uroyor toegepast. ?
2 d2-dl d"-d5
3 Pbl-cS.
Dit is dézet»van dr. I^isker. Andere
zt'tton zooals 3 oa of e xil halen niets
uit. ?
GOEDKOOPE VACANTIE
ZEILEN ZWEMMEN
Voor de zomermaanden te huur van modern comfort voorziene
fraaie behuizing te
VEERE (Walchercn)
Ideaal zomerverblljf voor kunst-of sportliefhebbers.
'?K i-loven ondor lot tors K. K. bureau-van dit blad.
die
aym
eet
?dat hij
URE, .
b Je» u
'?r d*-»,
ee/j
t e. n
Uet'i
?afd.
zot
,tt'lf
eei
der
die
no
paoch
.% lijk
det
. ver
' ;eu
n j
3n
yen
rin
ar
j.'
Ie
. ' 'A .
r,
?Q
3 ?
PAG. II DE GROENE N0.301B
?JU