H T (' De mensch van het Witte Huis H. W. VAN LOON In tic /»o/i/iYAv iHilu'ikkelini/ run tic Sicuire Wereld stuut tic fif/inir run Franktin Helmin Jtinmcrclt met-r ilmt onil «»/* I/PM rnurifrund. Hij heeft een stniren strijd lichter tien r uii roorsïjn \eic D f ui. Ken ijroot uuntul <?«//?* run de A*. Jt. .1. sijn onycldiij verklaard. H (i lieicumd'lf nu ilcn neicuncn parlementairen tcctj niet eceneeel moeit en enthousiasme hij ri'tMfirr i/i* inilitiek run rolinuchlen voorstond. Z'jn sociale tcctiieriny en belutttinan trekken o/* tl!l ouiienblik ilc uunduHit run de heele irereM. ()n:e niedeicerker Hendrik \Villcin run f.tmn neef t onn. nu een particulier licsack uun Hunneren, sijn iiertuionlijke indrukken nrcr dezen yrunlen staalmaan. H l verniel t». Connectie ut. t Juni IK bon gelukkig in hot Koninkrijk der Nederlamlon geboren. Wat mij unit nog gebeuren kun. n ding is zeker, ik kan nooit tut President van de Voroonigde Staten gekozen worden. Want dalmag niet volgons onze Constitutie, die zo^t dat do President zijn wieg in de Nieuwe Wereld moot hebben gestaan en do mijne stond in Hottcrdam. Ik ben ei- altijd dankbaar vuur weer eens een stukje geschiedenis aan den lijve te hebben mogen. beloofd. Ik heb nog nooit over iets geschreven dut ik niet zelf meegemaakt had en daarom zijn d*» studoerkamor-historici het waarschijnlijk meestal niet geheel met mij eens. Het is zoo gemakkelijk over veldslagen te schrijven waarin vijftig- of zestigduizend man gesneuveld r.ijn. als je ze alleen maar dood in oen areliief gevonden hebt. .Ah» je eenmaal geprobeerd hebt een enkele van die UO.OOO nop op tijd naar een ambulance te slepen (want je draagt zoo iemand niet behalve in de film) dan worden die Ull.OOU opeens iets heel anders dan wanneer je ze alleen maar van een stukje papier kent. En een doode staatsman, dien je gereconstrueerd hebt uit een hoop oude paperassen is weer heel iet?* anders dan een levende staatsman die 's nnehts om drie uur zegt: ..Het is nog vroeg. steek nog een eigarot op en we praten nog een beetje verder over koetjes en kalfjes." I>e koetjes en kalfjes zijn in dit geval de andere Hoogo Ileeren die je nnrlers alleen maar uit de bioscoop kent. wanneer zij omringd door hun trouwe trawanten schoone redevoeringen houden. Pos nachts om, drie uur .in het stille Witte Huis maken zij een heel ander figuur. Pan komen'zij in hemdsmouwen te voorschijn en maken dikwijls minder indruk dan hoog gezeten op hun strijdms. Kat ik u daarover niets verder vertel, zult u zelf begrijpen. Als ik tot elf uur 's avonds in Veere nu t mijn vrienden over de ditjes en datje» van de afgoloopen week heb zitten hoonien. dan is dat ook een onderonsje. /Maar bij hen op de Veersche .Markt kun je zeggen s ..Wel mijn lieve monsrhon. het is nu laat genoig en morgen is er weereen dag. Ik wonsch je wol te rusten." Dat gaal niet bij een President van de Voroonigdo Staten. Kn dat is óók al weer wonderlijk voor .don historicus die het hoele leven als zijn laboratorium beschouwt. Waarom gaat dat niet 'f Waarom is er plotseling die geweldige kloof die je onheivtist ivspoctoert «?n aanvaardt? Wij hebben er lang over zilton praten. Want de man aan den andoren kant van do kloof vond het zelf ook vreemd daar te zitten waar hij zat en die kloof te voelen. :Yöór hij daar zat. bestond die kloof niet. Je was samen op de universiteit ge weest. Je had elkaar je heele leven lang gekeild. Het. ging per je en jouw. Nu gaat het plotseling per je oh uw. Kr is waarschijnlijk muil t iemand in het Witte- Huis geweest die zoo volkomen menschelijk was als Franklin Koosovolt. En hetzelfde geldt voor zijn vrouw, die de wandelende incarnatie is van .beminnelijkheid .gecombineerd met een' uiterst practisch stel hersenen dat nooit iets ver geet en altijd, onder de drukste bezigheden door, toch'den tijd en de gelegenheid vindt om aan alles te denken, zoodat je glaasje melk al lang klaar staat voordat je de deur binnen bent en je nooit om iets hoeft to vragen omdat alles er al is. Die menscholijkheid wordt door .iedoj-cen aangevoeld, De journalisten, aan het. Witte Huis toegevoegd «?n gewend aan den stijven, harkcrïgen H onver. die. om het kind dan maar.eens bij den naam te noemen, een zeer ..zure broeder" was. ademen thans weer op. 55e kunnen weer lachen en gekheidjes maken. Het gaat alles gemakkelijk en gemoede lijk en alles loopt op rolletjes, tot algemeen heil van den staat. Maar de kloof bestaat. Kranklin is plotseling Meneer de President 'geworden. Het heele Huis draait er om. wat DK President grtat doen. wanneer. DE It-esident uitgaat en thuis komt: dit heele grooto huisgezin van bedienden en secretarissen en ceremoniemeesters en politie agenten eu rechercheurs en journalisten (die hier als attachê's van de Pers aan den President toe gevoegd zijn en niet als loopjongens behandeld worden): zij draaien allen om n ding. DE Presi dent. Fn dit paleis (hetgeen het toch eigenlijk is) is er maar n gedachte, wat men doen kan om DEN President te gerieven. En dat gevoel van een volkomen loyaliteit, van een loyaliteit die verder geen gedachte aan zichzelf meer heeft maar die leeft en denkt t n werkt om het deztn man mogelijk te makt n zijn baantje ..te doen" (hoe anders kan men ..to get through his job" ver tak n?) dat bohccrscht dit grooto gebouw, dat aan het andere einde van de lange* Avenue staat welke eindigt onder d» n hoogen koepel van het Ka pit ooi. ? ?J l o* is aaii alles merkbaar, aan de kleinste klei nigheden. Je bent hier nog geen tim minuten of je voelt het al aan dat er hier maar n centrum bestaat. Het eigen ..ik" is volkomen weggecijferd. Het is opgegaan in het grootere doel en dat doel heet DE President. En dat doel mobiliseert zich zelf spontaan wanneer de President zijn huis verlaat. Want in een land. dat nog in de deining van de Middeleeuwen leeft, waar de firoote Volks verhuizing nog in vollen gang is en waar langza merhand pas een beetje orde begint te komen. moot mtn buitengewoon voorzichtig zijn. In oen stad als Den Haag kan men Hare Majesteit gemak kelijk genoeg bewaken. Per slot van rekening is het do residentie van een homogeen lam!. Komt er een vreemdeling, dan weten do buren uit de straat dadelijk al dat hij een vreemdeling is en de politie weet het ook e»i gaat eens poolshoogte nemen. Maar in. oen land xvaar moer Italianen zijn dan ooit in Homo on moor f «rieken dan in Athene en meer Joden dan er ooit in Palestina gowoind hebben, om nu maar eens een paar rassen op te noemen, daar zit ..je voor heel andere pro blemen. Het aantal hoolo en halve dwazen, dat mol eigen gedistilleerde utopiotjes rondwandelt en er volkomen zeker van is. dat do.wereld van alle kwalen genezen zou kunnen worden, als zij nu maar eens heel eventjes, oen klein kansje kregen om don President precies te vertellen hoe zij dit zouden inrichten, dat legertje van hoole en halve dwazen is steeds aanwezig on hoe je ook oppast of alle deuren en gaten bewaakt, op eert goeden dag breekt er toch weer oen door hot cordon heen on dan heb je do misère. En zoo wordt een eenvoudig Presidentieel ritje in een automobiel oen processie van wakende geesten: je ziet de oogen als zoek lichten do omringende massa afzoeken of daar misschien onheil in zou ? kunnen schuilen, on je voelt hot zelf oi>k aan on je wordt plotseling oen soort schild dat op een gegeven oogonblik gebruikt zou kunnen iyordon. Je wordt dan deel van oen phalanx van doodgewone burgers in doodgewone pakjes on hoedjes en in doodgewone automobielen. die allen nog slechts om n ding denken: DEN President. En je begrijpt weer eens een ander stuk historie, de vereering van de mannen die een Napoleon omringden en die het zich tot de hoogste eer rekenden als zij voor hun Heer en '.vleester het leven konden laten. Maar déze toewijding is meer naar mijn eigen . smaak dan die welke de meeste groote figuren uit do geschiedenis genoten hebben. ? Want deze toewijding is zuiver en alleen gebaseerd op een aanhankelijkheid geboren uit tic, charme n do welwillendheid van den Man die er het middelpunt van is. En dat is Ook alweer niét de charme van een Allerhöchste Herrsehaft die gemerkt heeft dat charme een persoonlijk artikel van export is, tint bij het groote publiek opgang maakt. Het is do wol-gezindheid van een inderdaad wei-gezind man. die geboren werd met den wenseh iets voor zijn inedemonschen te doen omdat hij medelijden had met hun onbeholpenheid om zichzelf te helpen, omdat hij begreep dat de groote meerder^ heid met een slecht stel kaarten in de hand geboren word en 'met die anderhalve klaveren drie en ruiten PAG. 2 DE GROENE Ne.3033 Prof. Albert Verwey, d/e onlangs aftrad als hoogteen zoodon/g }n d* Nederlandtchc letterkunde te Lelden, Is thans als jr Dr. P. N. van Eyck vier en harten twee toch nooit iets zal kunn n beginnen togen de anderen, die met alle-troev-i» in de hand het spelletje mochten beginnen. Het U niet de wel-gezindhoid van iemand die zichz-lf wat wijs heeft gemaakt van eer menseheüjk" gelijkheid die niet bestaat. Het is de wcl-gozhiil» heid van den ouden patriciër, die thans in Euro|«a verdwenen is. Van den patriciër die zijn heele lev«-« lang alle voorrechten aan zijn geboorte verbonden heeft genoten, maar die steeds gevoeld heeft dat zijn voorrechten hom ook strenge plichten oplegden waarom en waarover de goegemeente zich ni»-t hoefde te bekommeren. En terwyl de'rest van de wereld thans dt-or allerhande kleine luydon geregeerd worden, .nH hun eigen ambilietjes en hun eigen ijdelhoidj-s die meestal hevig worden beïnvloed door hot f«4t dat zij inderdaad als kleine hiyden een vrij beroert! bcstaantjo hadden en die nu eindelijk eens ..il. kMORGENROOD Xaar aanleiding van dr Komi»ontorttn<lMVork!oy.lnf>rn TT"v/i' nteinbuxorertcinnirin run ilc winti* i l -tiaehe ?nurlijen in ilc time f/r<mte, *»/<?«'«'** <L*r Jtotterduin en Aniifterituin ??? ia r. meer dun inriilcntcclt: heleekenia. 1 1" u n t .»*«?<; k u n n i e t li l i n d jr Ij n r oor het j t i' du l d e ?)> n l i f i e k c n n l te ik k c l i n f/ l » d e n t e d e. n d-c t on n u u n .'/ e o-// r o »t d K p n l i t i e k c o n / ir / k k e l i n y i n l ? ' i/ u n s c h ?; / ir; n <i. Kr zijn natuurlijk ook inridi-ntcetr fuHwtu. zelf tt belanyrijkc inridentcele fuelnren. die er, !>»' hctilién riJHedruurn dut liet ronde utulun'uj iKinsicol. De irerktowheid en d druk Muuronder de urhcidêraklitsfe rerkeert dooi ?'? ,.rtf/ii/irt«*intf", die op dit ooycnblik de inkoni*!tn itneller doet dttlen dun de kosten run leretmoni'ft' houd. Maar deze crisis-factoren werken ook uut </*' zijde der rechtsehe ontevredenen". Vandaar rf de Statenverkiezingen het betrekkelijk h»*? stemmend jf er der N.S. W., eeti cijfer dut op iW oogenblik {/oeddeelti tcruyuerondeti riioet tcordei i* de toename der kleine partijen en in de totalen n>* de middenstanders cn'.ran. het Xulionual Het trotsch ntundhouden der Katholieke partij, die in zaken van praktische politiek tf dichtst in de richtina van fle sodual-deniociti* opschikt en daarnaar nu ook haar partij-i*?" gramma inrichtte, icijat er inttisschen o/»'rW;". teel dct/elijk een ijroot aantal kiesers moei benl-i**die zïeh niet alleen door da ellendiye ótnslan^'J' herten of door enn momentcclèontevreden^ .tuten beïnvloeden, maar die een politieke <>rfr' tuifiing zijn toegedaan van rjesttndig ioenew*<{( ordening en misschien zelfs wicialisecring. Dut .?*« de leé. die er uit dit alles te trekken o >k meneertje" kunnen spelen, wil de ironie van do Geschiedenis (en de oude Kleio houdt op haar t'jd van een aardigheidje) dat de grootste democrati>3 van de moderne wereld beheerscht wordt door d -n geest van een Patricisch denkend man. door ii mand die zichzelf niet al te serieus hoeft te n men omdat h.y in zijn hart een ernstig-denkend b irger is, door iemand die zich niet om zijn positie h-eft te bekommeren omdat die positie volkomen d -zelfde is, of hij nu binnen in het Witte Huis zit o* er buiten staat, door iemand zich boven alle verdenking van eigenbaat weet, omdat hij alles af bezat lang voordat hij tot zijn hooge arflbt g'-kozen werd. Dus iemand die zich in den besten zin, van het woord vrijelijk kan bewegen omdit hij inderdaad in zijn geest een, vrij man is. I etgeen onder de tegenwoordigen omstandigboden zoowat het beste is, wat ons had kunnen overkomen. ? ""? 'Er zijn ook andere aspecten. Waar moet hei n-ar toe mei de Stedelijke Regeering f Ken roorfc" meerderheid wil volstrekt nog niet zeggen dat daar e<* politieke en tot regeeren in sfaat zijnde nferderheid der socialistische partijen uit zal V'Wtkomen. Om nu maar dicht bij huis en dus i». Amsterdam te blijven het is onwaarschijnlijk d. t een Eenheidsfront van Communisten en Socialisten, in den vorm van een stedelijke rtjèeringameerderheid, geboren zal worden. Mis'hien ate oppositie. Als regeerende meerderheid i* een dergelijke constellatie voorshands ondenkb»ar. Want na de eerste budgetaire raadsbesluiten van een dergelijke combinatie zou een regeerings* & mmissaris de plaats van den burgemeester komen innemen. Dat blijft trouwens altijd mogelijk, ook wanneer een communistischtocialütiarhe meerderheidsoppositie r'egeeren in harmonie mast de rijksregeering onmogelijk gaat maken. Maat dat zijn speculaties over wat de toekomst ons in den Raad zal brengen. We zutten in al fc:e mogelijke gevaUen de gelegenheid niet ver zuimen duidelijk onze meening te. zeggen. Wat on» op dit oogenblik interesseert is de stroming, ?*(<! zich qfteekeni T- wel niet los van, maar toch idsi de verschijnselen van Wanhoop en verslagen>id, dto op den duur wel zutten voorbijgaan, int iedere crisis, xoo leert ons de historie, ndigt eens. Wat ons dus vóór alles opvalt is de wassende tyersstroom die kleur bekent vóór die gemeen\appelljke punten uit de socialistische en tholieke partijen, die neerkomen op een politiek n een sich verder 'ontwikkelende ordening van '? bedrijfsleven. De gissing is niet gewaagd, dat morgenrood eerst de gevels tint van de huizen?-n der groote steden om later zijn-licht te ;M schijnen over heel het land. if. K4NN . WEEKTRDMPET VAN DEN WIJZEN OLIFANT HET middelpunt van de belangstelling van Nederland lag in de afgeloopen week btf de Gemeenteraadsverkiezingen. Niet, dat die belangstelling, waarachynUjk door de hitte veel gekalmeerd, zich sterk naar buiten deed blaken. Maar het aan de oppervlakte zoo kalme verkiezingsgety bracht niettemin schokkende resultaten. Wil men den uitslag der gemeente raadsverkiezingen in de vijf grootste steden van ons land in een algemeen beeld .samenvatten, dan ziet dat er aldus uit: De Boomsch-EathoUeken hebben zich behoorUjk gehandhaafd, hier en daar met winst, de sociaal-democraten hebben een flinke winst te boeken, de uiterst-revolutionnaire groepen drongen overal in de gemeentelijke vertegenwoor diging aan, en verschillende belangen- en nieuwlichtengroepen behaalden kleine overwinningen. Zoowel In de protestantech-christeiyke als in de vrijzinnige partijen hebbeo deze gemeenteraadsverkie?ingep groote gaten geslagen. De katastrofe voor Vrijheidsbond en Vrijzinnig Demo cratische- partij ia verschrikkelijk. In deze tijden van crisis en malaise schijnt bet liberalisme hoe langer hoe meer zijn vat op de menigte te verllezeu. Meestal hebben gemeenteraadsverki°zicgen een plaatseUjk belang en een plaatselijk karakter. Meer dan bij de stemming voor de hoogere ver tegenwoordigende colleges speelt de persoon der candidaten een rol, meer dan bij Kamer en Staten gaat de kiezer voor den gemeenteraad uit spele varen, en geeft htf belangengroepen een kans. Maar het kan niet gezegd worden. da> de zoo juist geëindigde verkiezingen voor de gemeente raden aan den machtigen invloed eener aigemeene, landelijke gezindheid zijn ontkomen, en dat deze verkiezingen geen oriëntatiemateriaal hebben ge leverd voor onze kennis van den generalen politieken toestand. Hetgeen wti aanschouwen is, voor aanhangers der Hegeering, weinig opwekkend. Er ademt uit deze gemeenteraadsverkiezingen een; geest van vertwijfeling. Ten aanzien van de Begeeringspartijen toonen zij een duidelijk echec. Alleen de katholieken blijven getrouw en de S.D.A.P.. die door de rumoerige N.S.R.-actie bij de Staten verkiezingen niet uit het lood werd geslagen, vond zich ook bij deze raadsverkiezingen geenszins ver zwakt door de aanvallen der burgerlijke partijen. Dat deze Unksche groep, die scholing en tucht kent, en zich in den laatsten tijd matiging aanlegde, gaat verdrongen worden door ongebonden en onverantwoordelijke revolutionnaire stroomingen, dat maakt de situatie recht onbehagelijk. Met den uitslag der gemeenteraadsverkiezingen in handen/wachten wij te gespannener débehan deling van het befaamde bezuinigingsontwerp af. Op het moment, waarin deze olifant iado wordt uitgebazuind, is de Memorie van Antwoord nog in wording, maar er verluiden al geruchten omtrent het afdingingsproces. Zoo wandelde er een bericht door de pers, waarin werd meegedeeld, dat de opheffing van Kamers van Koophandel zou worden teniet gedaan. Meer dan ooit dringt het bij allen, die zich met den politieken toestand des lands bezighouden, het besef door, dat de stemming over het bezuüiigingpontwerp van het uiterste belang i? voor de positie der Begeering. Het is betwijfelbaar of de Volksvertegenwoordi ging nog geheel in overeenstemming is met de zich wijzigende völksgezindheid, maar velen, die het weten kunnen hebben goede hoop, dat het. huidige parlement zijn wettelijke bevoegdheid op een juiste wijze zal gebruiken, en het gevaar zal inzien van een Begeeringskatastrofe. De Wijze Olifant is een vriend der demokratie en een vijand van alle maatregelen die met uitgesproken volkswenschen in strijd zijn. Hij heeft ook uiterst veel op het bezuiniginga-ontwérp tegen. Maar hij vreest uitermate voor de gevolgen van een Kabi netscrisis, waarbij rekening zou moeten worden gehouden met kiezerouitapraken, die duidelijk de kenteekenen dragen van wanhoop en onbezonnen heid. Voorwaar, de toestand des lands is ernst! !g Intussohen wil het met de verruiming van onzen afzet ook niet recht vlotten. De onderhandelingen met Italiëschijnen mislukt, en omtrent de scheep vaart tusscben Nederlandsch-Indlöen Japan doen steeds ongunstiger berichten de ronde. Wij nu op eea beetje Duitsch toerisme, ten PAG. 3 D| GROENE No. 3030 gevolge van den vergemakkelijkten uittocht naar Nederland, dien Duitschland aan zijn onder danen heeft verleend en de wakkere heeren Krayenhoff en Van Deventer zijn al naar Duitsch land vertrokken, met een Welkom vreemdeling !" op de lippen. Welkom zijn ons ook de Belgische konings kinderen, die in Noordwijk zijn aangekomen, met wel een beetje te veel nieuwsgierige oogen om zich heen, en welkom zijn ons de ItaliaanschAbessijnsche vrede-makers in Scheveningen, die tusschen het peuzelen, waar de voortreffelijke Haagsche hotels voor zorgen, wel zeer veel zullen moeten puzzelen, want de zaak, waarvoor zij komen, is nog volstrekt niet in orde. Welkom ten slotte blijft ons onze goede, oude Maatschappij Zeeland, die haar zestigsten verjaardag heeft gevierd. Zij deed het heel be scheiden, met alle inachtneming van het vereen voudigd decorum, waartoe de buitengewone tijds omstandigheden nopen, maar zij deed het toch hartelijk, en met genoegen. Laat ons toch, vooral uu, het groote belang -van dergelijke instellingen blijven begrijpen! Wanneer ik nog even binnen de grenzen blijf wandelen, dan zie ik hoe een beminnelijke en levenslustige oude dame, die veel van de liederen gecomponeerd heeft die onze jeugd gelukkig maken, Hendrika van Tussenbroek is over leden. Laat onze rauwe tijd niet nalaten bij de herinnering aan zulke eenvoudige en edele figuren. De wereld heeft waarachtig wel wat zachte ge dachten noodig! Want de mildheid van ons bewustzijnsleven verstart en verzuurt bij het lezen der couranten. Xeemt u bij voorbeeld eens zonder somberheid kennis van ' de Oeconomische en Sociale Kroniek van Nederland, de Overzeesche Gewesten en het Buitenland, die het onbarmhartige Centraal Bureau voor de Statistiek de wereld inzond. Het is n lange klacht over de toene mende onzekerheid op monetair gebied en over het uitblijven van eenige grondige verbetering van de toestanden in ons vaderland. . ; . ".; ? . ? ?« * ?'?' .;/? .- '. Ons land heeft iu de afgeloopen week ook over de grenzen van zich laten hooreo. Dat was bij de 10e internationale arbeids-conferentie te Gencve, waar Nederland alleen door Zwitserland be geleid, zich heeft verzet tegen de 40-qrige arbeidsweek. Ter compensatie redde de Neder landscue vertegenwoordiging het voorstel betref fende de ouderdomsrente voor arbeiders, die het land verlaten. En nu bet buitenland. Over den verheven handelaar in vrede, die den naam draagt van Adam en Eva's paradijs, zal de geschiedenis Vleiende hoofdstukken schrijven. Sir Anthony Eden moest eerst La va l gaan geruststellen, dat met het ?Britsch-Duitsche vlootaccoord geen principieele afwijking bedoeld was van het gemeenschappelijk front van Stresa, maar dat men zóó juist een stap dichter meende te kunnen komen' tot een afba kening der bewapeningen onder algemeen verdrag. Of men in Londen nu werkelijk bet accoord van Stresa formeel gestand heeft gedaan door zoo snel en zonder ruggespraak een overeenkomst met den heer Von Bibbentrop tétreffen, is een andere vraag. De bedoeling was in ieder geval goed. Het resultaat ook. En het succesje was mede daarom zeer welkom, omdat de Engelsche regeering met naderende verkiezingen rekening moet houden en wél weet dat een verbetering der betrekkingen tot Duitschland haar ten goede gerekend zal wórden. Na Parijs moest Eden naar Rome. Daar viel niet alleen over het vlootaccoord te praten, ook over de Abessvzüsche kwestie ten aanzien waarvan Mussolini eischcn stelde, die Eden met ongerustheid schijnen te hebben .vervuld. Ik wil tot slot nog verwijlen bij Duitschland, waat weder het ongelooflijke geschiedde. De beroemde en moedige theoloog Barth, die den eed aan- den Leider slechts wilde zweren onder voorbehoud van zijn gewetensvrijheid, werd door de hoogste rechterlijke instantie in zijn ambt gehandhaafd, maar daarna terstond, op grond van een onbe nullige bepaling, op pensioen gesteld .en ver wijderd. Hoe innig-klein en tweeslachtig is deze bestrijding vun oen gfoot man.