Historisch Archief 1877-1940
f
Geen vrouwenpartij!
DE TAAK DER VROUW LIGT ELDERS
Mr. N. J. C M. Kappeyne van de Coppello
IN lu-t laai.si o jaar is nun»r en meer
propaganda gemaakt voor de ge
dachte, dal de vrouwen in Neder
land een eigen politieke part U moesten
stichten. Daarnaast wordt dan d«»
stelling: verkondigd, dat in de verte
genwoordigende lichamen evenveel
vrouwen als mannen moeten plaats
nemen.
\Vnt het streven van een dergelijke
organisatie /on moeten omvatten.
staat niet aan ieder, die daarvoor
ijvert, helder voor den geest. Dit is
daarom begrijpelijk, omdat het inder
daad uitermate moeilijk moet worden
geacht aan deze gedachte vorm te gti*>
ven. Men 7ou geneigd zijn te zeggen:
de gedachte is levendig, doch de vurm
is zoek.
In haar vage algemeenheden .is het
streven niet onsympathiek, /ich ver
heffend boven het politiek gedoe
deipartijen ideaal, dat aan meerdere
nieuwe staatkundige richtingen eigen
is. doch tot op heden in de
Nederlandsclie. stnatspractijk nog niet kon wor
den verwezenlijkt zou deze vrou
wenparty verdere vermanlijkingV
moeten tegengaan en voorts de vrou*
tven door uitsluit ing van mannelijke
invloeden, bewust moeten maken van
haar beste eigenschappen, om,
wannotM* ilie arbeid is voltooid, den man
met meer succes dan tot op heden
mogelijk bleek, in eenheid te hervin
den voor den gerneenschappelykên
opbouw op staatkundig en economisch
gebied.
Wij mannen mogen ons niet verhe
len dat dit voorstel, nu non gedaan,
teleurstelling wekt.- Direct nu den oor
log kreeg d« Nederlandsehe vrouw het
kiesrecht'. Zy was daarop voorbereid,
zij het in volstrekt onvoldoende mate.
Indien dit te zeer het geval was, dan
ilat van een vruchtbare samenwerking
vii n vrouwen en mannen in politiek
«?n haar partijen sprake kon zijn,
hadden de vrouwen, die deze meehing
waren toegedaan. toen zidi kunnen
aaneensluiten om in ulV.ondering zich
het inzicht'Ie verwerven, noodig voor
een dergelijke samenwerking. Maar
dut is niet gebeurd. De vrouw trad de
politieke party binnen, zich bewust,
dat /ij daar haar taak in de politiek
naast den man kon verrichten. Slechts
hier en daar werd de nuttige restrictie
gemaakt, dat de vrouwen van een
bepaalde politieke richting zich voors
hands binnen hel kader der partij ver*
eenigden om zich in de practische
politiek te bekwamen'. Uierbij dient
dan nog te worden aangeteekend, dat
dit niet overal noodig was, omdat ook
vele mannen, .doordat het kiesrecht
niet algemeen was geweest, evenzeer
als alle vrouwen het kiesrecht tot dien
hadden ontbeerd. Nu de vrouw de
politieke partij aanstonds binnenging.
is zy met vele banden aan de diverse
partyen gebonden en zal dus het stre
ven om .na ruim vijftien jaren haar
terug te halen naar een eigen partij
zeer veel tegenkanting juist van vrou
wen ondervinden. Het is don ook in
strijd met de logica.
* *
'IVleurstellend is het voorstel tevens.
omdat inderdaad van de deelname der
vrouwen aan het politieke leven een
verheffende invloed mocht worden
verwacht. De vrouw is in het alge
meen minder ontvankelijk voor
deijdelheden van het politieke leven en
aan den anderen kant .is zij meer
ideëel ingesteld dan de man. Binnen
het kader der partyen zou de deelname
der vrouwen, derhalve ten gevolge
kunnen hebben, dat het nastreven
van persoonlijk voordeel en het op de
spits drijven van klein-politieke
wryvingspunten werd tegengegaan. Zou
de .vrouw echter wederom uit de poli
tieke partijen treden, dan erkent
?/.ij daarmede, dat deze verwachting
niet in vervulling is gegaan; tint
zij voorshands in haar streven
heeftgefaald. Deze conclusie zou onge
twijfeld in strijd zijn met de- werke
lijkheid.
Kr is echter meer. Een aparte vrou
wenpartij is slechts dan gerechtvaar
digd, wanneer 'bewezen is, dat de
vrouw als zoodanig per se een anderen
kijk op het politieke leven moet heb
ben dan de man. Politiek in den waren
zin des wuords is immers de beharti
ging van het algemeen belang, gezien
uit een specialen richt hoek. Ontkend
moet worden, dat de -vrouw in het
algemeen een apart politiek inzicht
moet hebben, evenals zulks veelal ten
onrechte verondersteld wordt van een
boer, een middenstander e.d.
* * *
Een voorbeeld. Et-nigo jaren stond
hl het brandpunt der Nederlandsche
politieke belangstelling de vraag, of
al dan niet een bepaald verdrag met
Belgiëzou moot en worden bekrachtigd.
Dacht een vrouw per f& anders over
deze kwestie dan een man, of zal niet
eerder de eene vrouw daaromtrent
met de andere van meeiiing verschil
len, gelijk de eene man dit met den
anderen doed? En geldt dit niet ten
aanzien van tnlloozc andere practisch
politieke vragen, als daar zijn
wegenaanlog, den strijd in den aether, den
zomertijd enz.? Integendeel: verwacht
moet worden, dat dévrouw uit een
protestantsch christelijk milieu voort
gekomen in zeer veel van meening
zal verschillen met haar socialistische
zuster en'dat aaneensluiting van die
beiden in de practy'k geen nuttig
effect zul sortccren.
Is dus een vrouwenpartij practisch
tot lamheid gedoemd, dat neemt niet
weg, dat er zeer vele vraagstukken zijn,
waaronder brandende (b.v. bestrijding
der werkloosheid, vrouwenarbeid in
het bijzonder), waarop de vrouwen
een eigen licht kunnen laten schijnen.
Wil dit echter met succes geschieden,
dan zal zulks inderdaad buiten de
politiek moeten gebeuren en wel in
het verenigingsleven. Naar het velen
zal voorkomen zyn de bestaande
vrouwenvereenigingen, die haar sporen
verdiend hebben, de aangewezen or
ganen. Het oprichten van een vrou
wenpartij is daartoe overbodig, ja
streeft het doel zelfs voorbij.
De mode van morgen
Jbezen'soiner vindt nien' bij de ino*
tlellen van-avomlja-ponnen veel vreemden
invloed. Als zoo Vaak in de mode ia hel
een teruggrijpen naar vroeger dagen.
zagen dit reeds eerder bij de Imeden.
De groote Parijsctie modeh uiten
hebben zich laten inapireeren door de
klassieke, en wel voornamelijk door de
Gneksche draperieën. Inderdaad zijn
hier fraaie lijnen, die menig figuur zeer
voorde tl ig zullen doen uitkomen. Doch
een Griefach gedrapeerd gewaad staat
eenigszina statig en eischt een niet te
jong en te klein figuur, wil het op zijn
voordeeligsl lijken. Zoo zien wij rechts
een dergelijk model met het ietwat ruime
.lijfje, gladde rok,met naar achteren
toe meer ruimte. Van voren zijn twee
losne. aan ringen bevestigde panden.
Van achteren eindigt de of n. den haltt
geslagen toga in een lange, tifliangnule"
Veel jeugdiger w het wille organdie
feestgewaad links, doch hiervoor ia een
uitent slank figuur noodig. De rok ia
1 - _ * ' '.' ' ' 'i - ? .
stroomlijnvormig en waaiert naar ach*
teren heel ruim uit. De enorme
ballonjnouwen zitten aan een los bolero'tje.
De rug, van'de japon ontbreekt geheel,
terwijl de coraage' bestaat uil tw
breede banden van groen zijden crêpe,
die elkaar ontmoeten hoog aan den hals
in . een toef oranjekleurige bloemen;
het geheel ia opgehouden door een nmttl
groen bandje. Een' groene reintuut
voltooit het geheel.
ZAKGELi
Problemen van
SOMS heb ik modelijden n, t
moderne ouders! Fr zijn zotn
boel dingen, waarover ze zi h
druk maken en tobben; 'dingen, i
uvroegere ouders nauwelijks raakti-i.
Natuurlijk, er waren dingen won
ouders-van- vroeger zich met het l
fuamde Jantje-van-Leiden van
;Tmaakten, ten nadeele van hun kroo.-.i.
Maar daar hebt ge nu de kwestie van
het zakgeld. In veel moderne gezinnen
is de vraag: Moeten we de kinderen
zakgeld geven en hoeveel?" uitf ?
groeid tot een probleem van dn
eersten rang. De meeningen loop. n
zoozeer uiteen, dat men er een rapp« d
over zou kunnen schrijven met e-i.
sub-rapport, bevattende het oordi ?!
der minderheid....
Is de zaak zoo gewichtig?
Anno dazumal, toen wy klein wutv.i.
kregen we van onze oudere zakgel.l.
Gemeenlijk een dubbeltje per wee*.
waaraan nog een halve stuiver wi«
toegevoegd, die echter voor het kerk
zakje was bestemd. Toen wc
proci-'itensommen gingen krijgen op scho»i.
berekenden we sulletjes, dat we !?? i.
voor bedoeld zakje bestemde, pi
rcentage, nogal aan den hoogen ka it
vonden. Maar voor het overige bi-'
sleedden we ons dubbeltje in
a'l.ziolsrust aan Chineesche en andi ??«?
drop, aan een potlood of kroonfcji'«?
pennen, aan een tol, een diabolo >l
knikkers, al naar het seizoen.
Geen haartje op onze krulharige '?»!'
harige hoofdjes heeft er ooit a. n
gedacht, dat vader of moeder. «MS
gezegd dubbeltje per week ga v» i.
opdat we de waarde van geld zoud- n
leeren kennen. Vader en moed-r
prakkizeerden daar zelf óók niet ov« r.
Hoogstens zullen zo. als er v« -l
wekelijksche dubbeltjes vielen uit ??
deelen, wel eens gezucht hebbt ?:
Eigenlijk zonde van het geld" ! VVa .1
zoo waren de menschen toen.
En neem tiu de moderne ouder !
Die vatten de zaak lang zoo lucht ^
niet op, dank zij de psychologen en <!??
paudagogen, die hen er .allang v. u
hebben overtuigd, dat er heel v t
kanten zyn aan de vraag: Zakgeld -l
niet? Zoo stellen zy bijvoorbeeld d- e
vraag: Is het wel goed voor «n
kihd zakgeld te krijgen, -/onder ei i- is
vóór gedaan te hebben?" En: M* <?<
zakgeld niet worden verdiend?"
'En hoe wonderlijk het m> ?. :v
'klinken! heel wat ouders
ue»?'woorden tegenwoordig de eerste vr.' ?_?
ontkennend, de tweede bevestigd-1.
Als gevolg hiervan, geven zo li- M
kinderen geen vast Zaterdagsch
du<>beltjo meer. Noen, gezegd
duhbelij>moet worden verdiend door hot v.?: ?
richten van kleine werkjes in In ?>?
Marlet je doet boodschappen en In i pi
zilverpoetsen; Janny dekt de tafel «-n
zet knoopjes aan het goed, dat uit J«
wasch komt; Dick haalt kolen '??!'
luistert, naar de bel, Kees w< M
wat in den tuin, enzoovoorts, en/?«??
voorts. ,
Maar nu hebben we een. ge vaarlijk'
terrein betreden. Murietje weet, l»t
ze haar weekdubbeltje pas krijgt M
de boodschappen en liet zilverpoel .?«?».
maar mér presteert ze dan ook niet*
Of ....:? het moot extra betaald >»?«?«*
den! Zegt nu alsjeblieft niet: ..Uat
onaardig van dat kind !" want '/<»' i*
de zaak ook. niet. Als een kind /«*$?
dat het best wat mér wil doen, nu»1"]
dat het dan ook overwerk-betaliiig"
eischt, gaat het alleen verder op IN*
?gevaarlijke weggetje, dat de o
hebben ingeslagen. Waarom zou
'PAG. u DE GROENE No wx>
ORGEN
moderne ouders
u-M betaling krijgen voor kolen-halen
?-n de-deur-openen en niet voor oen
? xtra wandeling naar den melkboer
met een akeligen uielkkoker in zijn
handen? Kinderen redeneeren in
het algemeen gesproken
strikl-Io> isch l
Het is zeer de vraag of het kind
\ an nu met het zgn. verdiende
week«iubbeltje de waarde van het geld
l-eter kent dan wij vroeger. Wie ziet
l oe snel het in de tasch van den
ijscoman verdwijnt, betwijfelt het weleen*.
Maar: laat het desnoods waar zijn!
l4iat het kind beter weten wat er in do
v root e wereld te koop is voor tien
l.arde centen! Is deze wijsheid dan
nog niet erg duur betaald?
Want een kind i* toch een kind,
«Uw.z. een klein wezentje in ons huis,
»at we daar ontvingen en opvoedden
«n liefhebben om zichzelfs wil en dat
v e willen geven, wat ons het beste
lijkt. Alleen in de kinderjaren beleven
v. e dat heerlijke
zonder-meer-geschonKen krijgen, omdat je kind bent. kind
vin je ouders i En als we nu aan dat
heerlijke gaan tornen en beginnen
n iet het kind töwillen laten verdienen
tfat het krijgt...., waar is dan het
«,nde? Moet het dan wél zijn zakgeld
Verdienen en bijv. niet zijn kost en
i iwoning? Zy*n k leeren? Zijn
schoolvld? Vindt ge dat al te mal? Muur
t. aarom is hot zakgeld-verdienen don
niet mal?
Ziet ge, onze wereld is al
pecompli« -erd genoetr en het is waarlijk niet
i -mdig, dat we do dingen van iedoren
«..-ig nog gecompliceerder maken dan
/val zyn. Alle getheoretiseèr is van
t adsher grau" geweest; ook hier. En
v aarom niet gedaan als de tuinman,
«ue een plantje zet in eeri kuiltje in
<on tuin, het dingsighcidjc water plus
?/'.jn zegen geelt en het. vorder mnar
listig laat groeien?
Moeten we dan niet eischen, dat
? e opgroeiende Marietjes. Janny'ff,
IHrks en Keesjes de handen moe
i itstokon in huis?
Zeker mouten we dat. Maar.nid
i -gen betaling!
? En moeten we onzen kinderen dan
i iet de waarde van geld leeron konnon ?
Ongetwijfeld. Maar op oen mutt'ru
Manier.
Lord Bad(jn-Powoll, de Chief-Scout;
.? iohter van de internationale
pad\indersbcweging. die een zee» goed
)> inderkenncr is, heelt de bevordering
\ :in de spaarzaamheid als een der /gn.
. klasse-eLschen" (bevoidei-ingseischen)
v-*steld. Dat wil neggen een jongen
k-m in de padvinderij zijn
tweedek assc-eisch niet halen, als hij niet
li -eft gespaard en op een spaarbank'
^'??bracht een som, overeenkomstig zijn
"(?aaraiogelijkhcden. Sixpence is voor
Kugeland hier het minimum.
Natuurlijk zijn er altijd
kantjesloupers, die het zaakje probeeren te
"i tduiken. Zoo kwarn er eens bij een
K'igelschen scoutmaster een
jongtiivnsch, dat /.ijn tweede-klos wilde
luien en vol trots een spaarbank'
Wkje vertoonde, waarop niet mindor.
'Inn: £.5 stond ingeschreven.
..Kolossaal." zei de scuutmaster,
??«?n heb je dut 'elf gespaard?"
..Neen. «ir, dat heeft mijn
grootni. ieder bij mijn geboorte voor me
vnstgezeti" . ?
' .,Fijn," prees de scoutmaster toen,
???lan nullen we jouw grootmoeder de
tAVi-ede-kla? badge geven. Maar jij
mViet eens beginnen om zelf je sixpence
''Ü'ien te gaan sparen!"
l>onkt u niet'dat het jongmensch
"i kwestie hiervan een en ander heeft
ERICA
denwater
Leidingwater bevat - hetzij veel of weinig
kalk. Dit noemt men dan hard of schraal
water, hetgeen bij het wasschen niet alleen
onaangenaam is. doch bovendien een deel
van de zeep verloren doet gaan.
Slechts een paar handen vol Henco zijn
voldoende om het schraalste water zacht te
maken. Zacht als regenwater.
HENCO
voor het zacht maken .van
het water en voor het in
de week zetten der wasch.
E Ostermann g, Co's Handel Mij N.V., Amsterdam - Fabriek te Jutprtaas bij Utrecht
DE TAFELDAME
T""\E tafelJanie nis probleem
be/ J staat slechts in de betere hui*
?*"*^ zen. Daar waar getafeld, gedi
neerd, gesoupeerd wordt. Bij gewone
menschen, daar, waar men eenvoudig.
weg eet, bestaat ook de verschijning
die men tafeldatne noemt, mnar deze
t reedt op zoo ongedwongen wyzeop. dat
tle wetenschap nauwelijks aanleiding
heeft om zich met haar bezig te houden.
In de betere huizen is, zooals reeds
.gezegd, de tafeldaméeen probleem.
In de eerste plaats voor de huis
vrouw. Ken tafeldamémoet de juiste
plaats krijgen, en dat is op geen stuk
ken na zoo eenvoudig als de argelooze
gast het zich voorstelt. Naast haar
man mag zij niet zitten, dat is zonder
meer duidelijk; waarvoor zou het si el
andera uitgaan dan om te vergeten
dat het een stel is? De dame mag ook
niet naast haar vriend gezet worden.
omdat men daar zoo licht opzet achter
zou zoeken; zooiets van; gij dient te
weten, dat wij weten ! De phiats naast
den heer, die graag de vriend van de
dame zou worden, komt ook niet in
aanmerking, want dat zou den indruk
maken van tacttoozc protectie, mede*
plicht igheid. Verder dient men, althans
in huizen, waar men waarde hecht aan
goeden smaak, ook in kleinigheden,
ervoor te zorgen, dat de tafeldam
een buurman krijgt, die past bij de
kleur van huur haar, bij haar politieke
opvattingen, bij haar geestelijke be
hoeften en bij haar jaarlijksch in
komen. Veel moeilijker nog dan voor de
huisvrouw is het probleem van de
tafeldamévoor den gast, die naast
hoar geplaatst wqrdt. Alleen al het
vanzelfsprekende feit, dat hij. twoe
tafeldames heeft, een aan zijn rechter
hand en een ter linkerzijde, en zich
dus genoodzaakt ziet tot naar twee
kanten beminnelijk doen, tot
uitevmloopende sprekende gelaatsuitdruk
kingen op beide helften van het ge
zicht, bezorgt hem moeilijkheden.
?' ??'. ?''?'.''? .;*???:*."? ;? ? ?" ??
Maar wat de eigenlijke, hem toegewe-'
zen. tafeldamébetreft, deze wordt.
hoe zij ook zijn moge, in ieder geval
een bron van ongemak voor den cava
lier aan haar zijde. Is zij aantrekkelijk,
dan houdt zij hem van het eten af. Is
?jij het; niet, dan werkt zy remmend
op zijn eetlust. Heeft zij esprit, dan
DE NIEUWSTE ELECTRISCHE
KOELKAST
METk£GROOTE BEWAARRUIMTE
TEGEN PRIJZEN ONDER IEDERS BEREIK
(van f190.- af)
N.V. Electrotechnlsche en Industrleile Mij,
GROEN EVELD& Co.
Amiterdam-C. - Kerkstraat 158 - Tel, 36068
brengt zij den buurman in de pijnlijke
en belachelijke situatie deze ook te
moeten toonen. Praat zij. dan moet
hij belangstelling toonen: zwijgt zij.
dan moet hij praten, anders ontstaan
moeilijke vei'legenlieilUpau/es.
Bijzonder gevaarlijk is de tafeldamé.
die men nooit eerder heeft ontmoet en
eerst leert kennen op het- moment.
waarop zij als tafeldaméoptreedt, Hoe
begint een gentleman dan het ge
sprek? De man, die zich in gezelschap
weet te bewegen, heeft altijd een paar
zinswendingen ter beschikking, waar
hij op aan kan om het eerste contact
iiiet de tafeldamétot stand te bren
gen,.bij voorbeeld: Vindt u het gezel
schap ook zoo criant vervelend?" of:
,*Ik gaf er heel wat voor, wanneer ik
'nu aan mijn stamtafcl achter een
biertje zat P' of: Er is geen enkele
aardige dame onder het gezelschap !"
of: Altijd weer diezelfde vervelende
gezichten !" of: Hadden wij dezen
avond maar weer achter den rug l".»
doch vele tafeldumes geven toch de
voorkeur aan een onderwerp, dat de
aandacht van den maa llijd zelf af*
leidt en brengen daarom het gesprek
dadelijk op de film. Eenvoudiger
staan de zaken, wanneer de dame het
initiatief neemt en het gesprek begint:
daardoor zijn dan onmiddellijk tempo
on karakter van de conversatie
duide. lijk aangegeven. Zoo had ik eens een
tafeldamé, wief eerste woorden, nadat
ik aan haar was voorgesteld, luidden:
..Wat grappig, ik verkeerde in de
vaste overtuiging, dat u reeds dood
was!" Daarmede was onmiddellijk
een vertrouwelijke toon aangeslagen.
en het gesprek was op gang.
Do ideale tafeldaméis zij, die u
duidelijk te verstaan geeft, dat zij u
ontheft van de plicht om haar bezig
te houdon. Maar Voor een vrouw met
zooveel welwillendheid, smaak en fijn
gevoeligheid, voelt ge onmiddellijk
een zoo hevige sympathie, dat ge u
gedrongen voelt haar deze te toonen.
En dan is liet weer gedaan met de
rust. . . ' , , ?;.' - "
Daarom zegt Sophocles ook reeds:
Me genesthai ariston !" In goed
Hollandsch overgebracht: het beste is,
heelcmaal niet nitgenoodigd te wor
den.". .
?Al.KKEJJ Pol.ÜAK
PAG. 13 OE GROENE No. 30)0
j