Historisch Archief 1877-1940
lasteffi^iPfiKi- ia> ?&- SA
-. .
""««ast'
'KlF
?.**»
M.S. NORMANDIE"
Een gesprek met den kapitein
OVER de pracht en. praal van
dit drijvende weeldehotel is
alles gezegd. De bedoeling zat
voor, alle oceaanbooten te overvleu
gelen en blijkbaar is dit bereikt. Het
was nu de moeite waard, iemand van
den binnendienst" er over aan het
woord te laten. Niemand is daartoe
meer bevoegd dan de gezagvoerder zelf.
De eerste indruk is: Deze jeugdig
uitziende man met het open gelaat en
schranderen oogopslag gaat niet onder
de lasten van zijn taak gebukt!
Iedereen heeft den mond vol van
uw verpletterende verantwoordelijk
heden, commandant. U schijnt ze nogal
licht te dragen.
Een glimlach is aanvankelijk heb
eenige antwoord; alles is rust en
zelfbeheersching aan hem. Dan zegt hij
eenvoudig:.
Waarom zou ik niet? Alles was in
orde, toen we in zee staken, geen enkel
onderdeel was verwaarloosd. O, met
zoo'n schip is men nooit heelemaal
klaar, maar het aantal arbeiders, dat
er na terugkomst op te werk werd ge
steld voor de noodige herzieningen, is
overdreven, Over duizend werd ge
sproken, dat aantal halen we niet: er
was karwei voor twee tot drie hon
derd."
En dat trillen op het achterschip,
waarvan sommigen nog al hoog op
gegeven hebben?
Dat verontrust me volstrekt niet.
Meneer Cangarael, die de eerste reis
meemaakte, heel weinig rustte en met
opzet een hut in dat deel van het
schip gekozen had, is er niet door ge
stoord. Tijdens den bouw is er gevoch
ten tusschen de ingenieurs en de deco
rateurs. De laataten hebben een hekel
aan pilaren of welke steunen ook. In
bepaalde opzichten hebben de opvat
tingen van sierkunst het gewonnen
ten koste van de werking, die van de
machines op'de naburige elementen
uitgaat. Daarin wordt nu voorzien.
Denk eens in, schroefassen, bewogen
door machines, die 230 wentelingen
in de minuut maken en- aangedreven
worden door machines van 160.000
pk! De drang om het zoo mooi en
zoo gerieflijk mogelijk te maken heeft
de architecten er toe gebracht, overal
wijde vergezichten uit te sparen en
voor de gemeenschappelijke lokalen,
ook in toeristen- (tweede) en derde
klassen, zalen met verren doorkijk
zonder plompe colonnaden, of schot
ten, die het rhythme van een zuivere
lijn breken, te ontwerpen. Dat is de
losprijs van die goede bedoelingen: het
ensemble zit niet vast genoeg in elkaar,
het hangt niet voldoende samen om
het trillen van de metalen platen te
ondervangen. We móeten nu samen
persen, in vakken verdeden,
dwars,, balken plaatsen, ruimer schoren."
*?* *
Er is veel gesproken over den inge
nieur, die het plan voor de
Normandie" heeft gemaakt.
Het is onmogelijk in dit verband
n naam te noemen. Het schip ont
stond uit de samenwerking van de
vakmannen van Compagnie Générale
Transatlantique, in de wandeling de
Transat", en die van de werf
Fenhoët te Saint-Nazaire. De Russische
ingenieur Joerkewitsj mag een groot
deel van de eer voor zich opeischen:
de groote lijnen van den romp zijn
door hem geteekend. Hij ging daar
mee met de wetten van de aërodyna
mica te rade, en die bolvormige ver
dikking van de wanden is van hem.
Maar deze formule kwam evenmin in
n vloek en een zucht tot stand. Op
het scheepslaboratorium te Hamburg
zijn er ik weet niet hoe veel proeven
mee genomen; hier in Frankrijk heeft
deze met het oog op zulke experimen
ten geoutilleerde waterbaau haars
gelijke niet. Uit stearine vervaardigde
modellen van ongeveer een meter
lengte werden er Voor gebruikt. Daar
op zijn de reacties wat aangaat snel
heid en weerstand in het water nage
gaan en. afgemeten."
En aan de samenwerking heeft het
niet gehaperd.... ?
Ik kan niet anders zeggen of er is
?met liefde gewerkt. Civiel-ingenieur
AndréSée, chef van de afdeeling rom
pen aan de werf, was speciaal met de
.W
?««'L,.» .?
constructie van de .?Normandie" be
last. Op hem rustte de taak, alle aan
boord uitgevoerde werken ineen te
laten grijpen."
En u zelf? Het is niet de eerste maal,
dat u een schip commandeert?
Tevoren stond ik aan het hoofd
van de lle de Franco". Aan boord
van de Normandie" is alles zoo ge
regeld, dat voor de leidende posten
dubbeltallen beschikbaar zijn. Met
dat al heb ik die eerste reis 's nachts
nooit langer dan drie uur geslapen, ik
voel me daar kiplekker bij. En het
mooie van de boot is, dat, in weerwil
van het groote verschil in omvang en
uitrusting, de exploitatie niet duurder
komt dan die van de lle de Franco".
Met den eersten tocht is een winst van
n millioen francs gemaakt. Maar u
begrijpt dat het onmogelijk is de
afschrijving in de voorziene, wat meer
dan 20 jaren, te verzekeren. Iedereen
weet, dat de Staat dezen bouw mo
gelijk heeft gemaakt. Als een gezant
van de eerste orde kan de Norman
die" worden beschouwd, en de ont
vangst in Amerika was daarnaar: aan
feesten en ontvangsten geen gebrek.
Op zee ging dat door, maar toch wa
ren wy blij, toen het anker gelicht
werd. Aan het personeel, hoog en laag.
zijn heel hooge eisenen, gesteld."
Nu moet u niet denken, dat 'de
kapitein daar maar zat te snoeven.
Hij bleek volkomen bereid, de ver
diensten van mededingers te erkennen
Het spreekt vanzelf, dat hij zich niet
tot de beurtvaart" H&vre-New York
beperkt heeft; vorigen zomer maakt* ?
hij nog een pleziervaart langs de
Skandinaafsche en Finsche kusten en hij
waardeert wat de bouwmeesters van d<>
Quccn Mary" en de Scharnhorst".
om deze alleen te noemen, gemaakt
hebben. Maar hij moet flauwtjo
lachen, als ik hem vertel, dat de eerst* ?
nu al verbouwd moet worden met hel
doel de snelheid te vermeerderen. Dit
vooruitzicht verschrikt hem niet, want
al geldt het verwerven van den blauwen
wimpel als een nationale eer, voor den
commandant en de zijnen staan er
andere, ernstiger dingen op het spel:
safety first. ,
Met dat al zal de Normandie" met
October of November vóór de winter
maanden worden opgelegd. H. v. LOON*
Magyarorszag
C» van Steenderen Jr»
BUDAPEST. In 't holst van den
nacht kom ik aan. Slaperige
douane, slaperige politie, slape
rige taxichauffeurs. Onbekend geld.
Hoeveel is Husz Fengö? De kruier zegt
iets tegen mij. Het klinkt als
abrakadabra in mijn ooren. Een vriendelijke
meneer in een groote pels jas gehuld
schiet op ons af, brabbelt iets vol
komen onverstaanbaars tegen dien
kruier en Vertelt mij in vloeiend
Duitsch wat ik te betalen heb. Maakt
daarbij zijn excuses, dat die domme
hoer geen Europeesche taal- kent en
men er niet voor heeft gezórgd, dat
bij de aankomst van de Oriënt Expres
politie aanwezig is, die een paar
vreemde talen spreken. Later zou ik
merken, dat dergelijke politie-agenten
niet bestaan.
Hungaria Falota. Groot, grand
luxe. Zou overal een goed figuur
slaan. Comfortabel, zeer comfortabel ?
en volkomen Europeesch.' Mij te
Europeesch eigenlijk. Maar. de bar is er
goed. Er hangt een enorme perka
menten lamp in de bontste kleuren
beschilderd. Een beetje barbaarse!),
maar toch wel grappig. Twee nH
meer jeugdige' dames hebben het
geval gepacht. Schenken er Manhattan
cocktails en andere drankjes. Ze
btginnen ons te vervelen op den duur
en wij praten over" Bols, Wijnan»!
Fockinck Supérieur. Een paar dag» u
later wordt een geheimzinnig kistje
uitgepakt. Onze drankjes. Wij geven
zeer preciese aanwijzingen hoe tic
zaak moet worden gesoigneerd. En
's avonds zuil m. wij eindelijk eecs een
bols gaan drinken. Zelden nog
savoureerde ik een beteren Hollandschen
borrel. Precies op temperatuur, niet
te raar groot, niet te klem. Ze hadden
zelfs gezorgd voor speciale glazen.
Maandenlang hebben wij geleefd op
Manhattan Dry. Wij proeven onzen
jenever, met kleine slokjes, genieten
er cht van. En wij nemen e<'n
tweeden borrel, en een derden. Hot
wordt een festijn. Eindelijk moeten
wij weg, wy gaan betalen. Zooveel
maal vijf Pengözegt de juffrouw.
Bijna een rijksdaalder voor een glaasje
Juli in den tuin
w»
BEHALVE enkele uitzonderingen,
Is in de maand Juli onze
tuin op haar hoogtepunt. Al
uw goede zorgen zullen niet kunnen
verhinderen, dat we h) dalende lijn
verder gaan, zij het dan ook, dat nog
veel schoons moet komen.
De moestuin is zeker op zijn best!
Krwten, peulen en capucijners worden
geplukt en als alles goed gaat aan het
einde der maand de eerste boonen.
We zorgen nu voor onzen inmaak,
plukken alle groenten heel. jong,
kijken erwten en worteltje» goed na
voor de rupsjes. Van zure en met
beer bemeste gronden gaan
Weckitesschen zeer gauw open en het is
daarom, dat we die groenten niet
inmaken. We zorgen voor afwisseling
in het najaar door nog eens boonen en
t-rwten te leggen, en zaaien voorts
y.omer-spinazie, andijvie, worteltjes,
postelein, salade, snij biet en snijsalade,
de meesten voor de tweede of derde
maal. Koolplanten worder uitgezet,
('hinccsche Kool en Ramenas gezaaid.
De strijd tegen het onkruid duurt
voort, evenals in den bloementuin,
want schoffelen, wieden, opbinden,
uitgebloeide bloemen wegsnijden en
gieten zijn daar nu aan de orde van
don dag.
We snoeien nu klimrozen, vlak na
den bloei, en houden de dikste en
sterkste takken over. De dunnere
V.ijtakken kunnen we missen. De
.-mdere rozen worden nog eens bemest,
hetzij met stnlmest of met kunstmest,
maar steeds werken we die onder.
.Ve blijven ook in Juli het ongedierte
uit vruchtboomeu bestrijden. We zor
gen ook alweer voor het volgende
.Uiar. Twee-jarige bloemzaden, zooals
Muurblocmon zaaien we in Juli en
l»ebben dan aan het einde van het
jaar de plantjes voor 'bloei in het
voorjaar. De Madonna-lelie knn
al\veer in Juli geplant worden en is voor
tlle behandeling hoogst dankbaar.
Ken vochtige, voedzame grond is haar
ideaal. Ook planten we de winterharde
Oyclamen, een aardige plant, die
veel opgang maakt. Wie in September
i'rocussen in zyn tuin en bloei wil
hebben, koopt en plant nu de Crocus
/.onatus. Zeer leuk zijn in een tuin de
<'olchicums of Hersttijloos, die ook
?m reeds geplant kan worden.
Wie tenslotte een echte liefhebber
is, gaat probeeren zelf zaad te winnen
van verschillende planten, doch
neemt de noodige vooi zorgen. Ook
net stekken van heesters is een dank
baar werk. G. PvBnONKHORST
Uw vacantiegenot verdubbelt door
BILLY Camera, en
ISOCHROM l -DIN
snelfilm
AAN INZENDERS VAN
MANUSCRIPTEN
wordt verzocht b/J hun
bijdragen een gefran
keerd briefomslag met
adres van den afzender
In te l/u/ten. Op het
adres van stukken, voor
de redactie bestemd, ver
melde men geen namen
van personen.
OOSTENRIJK
NOODIGT U UIT!
KOUT [HEU ZULT tlOl ITIU DE MOOISTE KISeiMHEiH BEWKI
Keizer Franz Josef-Tentoonstelling: in Weenen, Mei tot midden October
Salzburger Festspièle, 27 Juli?2 September
Tiroler Passie-spelen in Thiersee, Juni?September
Intern. Grossglockner-rennen voor auto's en motorrijwielen bij de
opening van den nieuwen Hochalpenweg, 3?4 Augustus
Olympische Jollen-wedstrijden op het Attermeer, 17?18 Augustus
Belangrijke reducties over de lijnen van de Oosten
rij ksch e Bondsspoorwegen, 60% reductie voor de
terugreis en 30% reductie voor willekeurige reizen,
reeds na een 7-daagsch verblijf in Oostenrijk.
Inlichtingen bij alle Reisbureaux en bij den
Oostenrijkschen Propagandaoienst voor Vreem
delingenverkeer, Stationsplein 22, Utrecht.
PAG. 8 DE GROENE Ne. 3031
iiols. Wij besluiten in het vervolg
"Heen maar slivovitch te drinken &
'?aison van n pengüper glaasje.
A Kakuk. Nu in do mode en vol
komen verknoeid. Toen een lollige
Jont. In het oude Buda, in een
obscuur zijstraat je zonder verlichting,
heel smal» bijna onvindbaar. Een
oude Turksche boerderij of zoo iets.
Ken groote poort, een binnenplaats,
liet voorportaal met een ongelijken
"teenen vloer. Een hcelc hoop kooitjes
Met vogeltjes aan den wand en do
«iochter des huizes op een stoel met
«?en onoogelijk klein hondje» Ze geeft
<on gil als wij binnenkomen en de
l «aas en de oberkellner komen aan-.
lennen om ons te verwelkomen. Als
hooge gasten worden wij naar een
tafel geleid. Krygen slivovitch, 'échte
Servische slivovitch, als apéritif.
Dynamiet, gestookt uit
pruimenpitten. Krijgen twee karaffcn
HohKaarschen wijn. n met zwaren
i noden wijn, een met zuren witten
wijn, die wij mengen. Wij zitten op
«'«?n soort platform en kunnen de zaal
"verzien. Verbazen ons over de toi
letten. Heeren in rok of smoking,
«lumes in zijde gehuld. Hadden dat
niet verwacht in dit eethuis. Totdat
onze kip met paprika komt en
bemerken in een van die zeer weinige
restaurants te zijn terecht gekomen,
waar de kok een artiest is. Een
prima strijkje, Zigeuners natuurlijk.
Zóó eentje waar je wel eens van
droomt, maar waarvan je. zeker bent,
dat het in werkelijkheid niet kan
bestaan. Aan het andere tafeltje
zitten twee jongens met twee meisjes.
De meisjes zijn jong en knap en zeer
ingetogen, want die vreemdelingen
moeten een goeden indruk krijgen
van haar, opdat ze thuis goed zullen
spreken over Hongarije. De primas
speelt een csardas. Je hoort de
paardenhoeven trappelen, je ziet ze
rennen over die oneindige
Hongaarsche puszta. De meisjes worden een
beetje onrustig. Ook de tafels. be
neden óns wórden een tikje onrustig.
WJJ vragen om een tweede en -een
derde^ csardas. Het heele restaurant
zingt mee en mj de vierde csardas is
het gebeurd. Stoelen gaan achteruit,
tafels tegen den wand, er wordt
ge? danst. Iedereen danst, danst die
csardas, de ingetogen meisjes, de
deftige dames in zijde gehuld. En het
leven is goed. Morgen, wat doet
morgen er toe?
kom, ga toch uw geest eens verruimen/
laat af van die zomersene luimen,
ga niet naar de zee!
maak 'n melody cruise" mee
in de uitkijk'1! Dat moogt ge niet verzuimen!
F* F. SINEMUS
20 Leldschestraac 22
AMSTERDAM C,
GEKL OVERHEMDEN
NAAR MAAT
VANAF......... FI.6.75
PRIMA COUPE EN AFWERKING
DB ZKKMKKUWr«BRIB
«Urn l» l.tdtf» fO«4*. »o«kKi«i«l >«tkrl|fk«*»
VAM LOCHUM iUTMUS ? uncivut ? M.V.-SIMVI»
IY.V. UURWERK,
GOUDE\T ZILYERHAXDEL
vln GEBR. BREEIV
Xicwwendljk 172
Haarlemmerstr. 34
'
8ORTEERIX6
KLECTR. KLOKK£X .'
'"'?'? ' ?? ?
Vort . /e ii t R a H o r l o g c s
' ' , . ''?.'??;'" '?
Reparatie Inrichting voor
U U R W E R K B 5»%
GOITI) £N ZILVER
Een plastiek van HILDO KROP
GRATIS
Zie den bon op pagina 2Q
PAG.9 DE GROENE Ne. 3031