Historisch Archief 1877-1940
m »<>
I f ? * '
n t er vi e v niet e en
p en s. m o t ik e l a a r
Een onzer'medewerkers had het voorrecht een
langdurig onderhoud te Parijs te mogen hebben
met den vertegenwoordiger van een van die
kooplieden des doods" 'die in het
ItaliaanschAbessijnsche conflict in de eerste plaats een ge*
legenheld zien om goede zaken te doen. Wat
deze vertelde werpt een scherp licht op den
huidige internationalen toestand.
DE heer B. O'Donnel is officieel exportmanagor
van de V.ictor Talking Machines Corporation,
een Amerikaansche
grammophoonmaatschappij. die ook bureaumachines vervaardigt, zoo*
als althans in zijn prospect! staat. In werke
lijkheid handelt hij echter noch in grammophoons.
noch in schrijfmachines. In werkelijkheid is de
V.T.M.-Corporation vermoedelijk louter de dek
mantel voor een groote Amerikaanscho holding*
company met een kapitaal van 250 millioen dollar,
die in heel andere /aken handel drijft, en tof welker
aandeelhouders o.a. ook Rockefelier en Sir Bas
Zaharoff behaoren.
R. O'Donnel-is afkomst*' uit Texas. Hij heeft
echter veel moer weg van een Argentijn of Brazi
liaan. Donker als een Zuiderling; blijkbaar met een
flinke portie bloed van een ander ra» in de aderen.
Hij spreekt Engelsen. Fransch, Spaansch, Itali
aansch, Poolsch en Duitsoh, alles even vloeiend.
Hij bezit.vijf passen, op verschillende namen
afgoge ven, alle uitgereikt en geautoriseerd door de Amer;*
kaansche autoriteiten. Geen dezer pas?en is valscli.
Ik trof hem aan een in hotel te Parijs. Hij her
innert zich nog levendig-onze laatste ontmoeting
in Hotel Röse te Wicsbadon, waar toevallig juist
ook Sir Hehry Deterding voor een kuur verblijf
hield. Ik leid het gesprek op' Abessynië.
?«. ' Zijn er in Abessyniëzaken te doen? Ik heb mij
laten vertellen, dat de menschen daar niet direct
in .het geld zwommen.. <?." = ?
Ach kom, voor mijn artikelen is er altijd geld.
n bovendien gaat het niet meer op ook. U weet
misschieriv dat de. Bank van Abessyniëmet Egyp
tisch kapitaal werd opgericht. Goed, maar dit
kapitaal is thans geheel terugbetaald. De voor-?
naamste aandeelhouders van de Bank van Abes
syniëzijn thans de heef van den Negus, prins Lid j
Araya Abab. en de Abessynische grootindustrieel
Sumioka- te Tokio, achter wi?n de Japansche ban*
ken staan'die indertijd de concessie-aanvragen
hebben gefinancierd. Die linden weten, dat er in*
een Italiaansch Abessyniëvoor hen geen zijde meer
?te spinnen zal zijn, en zien daarom niet op een
. NT'.
K^
3f
?*?-;»
^ v
-f* i-r
? ,: v*"*üi''«si
duitje. Als Abessyniëwapens koopt, betaalt Japan
do. cheques. De eenvoudigste, natuurlijkste /aak
ter wereld...."
Is de zaak loonend?"
Dubbel en dwars! Het Abessynische leper telt
met de op het oogenblik onder de wapons staande
reserves ruim 300.000 man. Nauwelijks drie jaar
geleden bezat dit leger uitsluitend wapenen en vlieg
tuigen van een absoluut verouderd type. Sindsdien is
er heel wat veranderd. Een soldaat met een
Snydersgewecr zou thans in Abessyniëeen even dwaas
figuur slaan als hier in Parijs een dame met een
toilet van het vorige seizoen. En de menschen be
talen. Een I*?e-Motford of Mauser-geweer brengt
ruim 80 pond op. Voor twee jaar betaalde men er
zelfs nog 50 voor, maar daarvoor is thans de con
currentie te pcherp geworden. Krupp en Vickers
? drukken de prijzen. Het wemelt in Addis Abeba
van agenten van vru'wel alle proote
bewapeningsfabricken. En dun moet men bescheiden zjjn...."
,.De Japanners zijn zeker nog goedkooper?"
Neen. De transportkosten zijn te groot. Het
bedrijf is niet loonend, on Mitsui heeft het dan ook
inderdaad reeds opgegeven. De Japansche leveran
ties zijn minimaal. Meer last veroorzaken de
Duitschers. De beide Duitschc agenten Steffens en
Bassewitz onderbieden eiken redelijken prijs. Zij had
den aanvankelijk groot succes, want de
hofapotheker van den Negus, Walter Znhn. is een Duitscher,
en u kunt zich voorstellen, dat hij hen naar ver
mogen protegeerdo. Maar thans zijn zij hors de
concours. De Abessyniërs '/.ijn niet dom genoeg
meer om niet te bemerken, dat do Duitsche agenten
hun voor duur geld verouderd materiaal wilden
aansmeren. Ziehier...."'?- hij schuift een paar
teekeningon over de tafel?..dat is Bethleheiu
Steel fabrikaat: snelvuurgosclmt. op draaibaar
voetstuk, gemonteerd op rupsbanden; wigvormigo
bloksluitirig met geheel automatische
munitievoorziening, kaliber 5,05/35; 22 schoten per minuut:
\vaterkoeling; het ideale gesehut voor den oorlog
in de bergen. En hier deze nieuwe 15 cm granaten.
En hier de nieuwe Pittsburg-Federal-gasbomnicn.
die de Abessyniërs bijkans met hun gewicht in
goud ,betalen. Daar kunnen do anderen eenvoudig
niet tegenop.",
Ongelooflijk, de/e vooruitgang in hot donkerste
Afrika.'", O'Donnel negeert, deze lichte ironie/
Dat is nog niets, Men heeft niet alleen dit; men
heelt ook-tank? en vliegtuigen en bacteriën. Ook
in andere opzichten marcheert de Europcesche
beschaving met reuzenschrcden hot land binhen."
Ik moet ronduit' zeggen, dat dit alles mij tot
' dusver niet bekend was. Maar hebt u geen moei
lijkheden mét den invoer $ Ik'bedoel, df Italianen
zullen toch wol drommels goed opletten. En r de
transporton in Djibouti gearriveerd zyn..»."
Ddt was vroeger, nVijn waarde l Thans gaat
geen enkele patroon meer pver Djibouti. De Fran-1
PAG. 4 DE GROENE Ne. 3033
schen nemen de neutraliteit uiterst serieus op; tegen
hun kustbewakingsdienst .is niets te beginnen.
Thans gaan de transporten niet meer naar Djibouti.
doch naar Djidda of zelfs naar Maskat. Daar hobton
de Europeanen niets te vertellen, en daar noi mi
Talata de waar over. Van daar gaat het in kl» n<
dau's naar Tadjoura, dat weliswaar formeel on-lor
Fransch protectoraat staat, maar welks sultan ?/??ei
bevriend is met Addis Abeba, on waar do recht PU
van Frankrijk uu eenmaal van louter forme-lei.
aard zijn. Van Tadjoura uit nomen
kame-lkimvanen de transporten over en, brengen ze. /oiuln;
over Engelsen, Fransch of Italiaanych ge:»ie l t»
komen, veilig naar hun plaats van best»mnting.
Het is eenigszins omslachtig en tijdrooveiul, waar
veilig. Bovendien worden bijzonder kostbar»
transporten zorgvuldig gecamoufleerd. Zoo loef'
Talata onlangs een zending hydraulische pompen
ingevoerd, die in werkelijkheid uitstekend g<-mas
keerde Gatlingkanonnen waren. Ik kun u dit
rustig vertellen, omdat iedere .truc uit priucip,?
slechts eenmaal wordt toegepast, en d> m-thod-.*
van geval tot geval wisselt. U ziet; dus, 'lat «T van
risico nauwelijks sprake is." ,
Hangt uw bezoek aan Parijs met d. ze -Mngeu
samen?"
Ja en neen, want ik ben hier niet geshag-1. Het
ging om gas. Ik vlieg dan opk vanavond verder naar
Londen en vandaar overmorgen naar Addis Ab*-ba."
Nog een laatste vraag, gelooft u, dat h« i tul
oen oorlog zal komen?'*
Neen. Italiëzal een zoo gunstig mogelijk ronv
promis zien te bereiken, en daarmede zal d$ -/aak
voorloopig afgedaan zijn. Het eene is mij cven.oc«l
als het andere: mrjn zaken zullen er in goen p-val
onder lijden...." : "
Dat wil ik giviag van hom aannemen.;.;.*- ?*.
.-,,'' ERNST
KJllllinMIIIIIIIIIIIIIIMIIIMttllinillllllllMIMIIIIttllllMIIMMIIIIHIMIMIIMIIIIIIIIIIINIIIIIfnH
S ? ? .-' ? '? , - ; :''?,.'? ? '? l
j Confrontatie noodzakelijk
fff de mededcelingcn der ooggetuigen van <le
ramp der Kwilèslaart" treffen^
wijdcbizptuterheid aan,dal de piloot Silberstein nog devoot
ruit stukgestagen heeft, om zich te redden, ntlt
verkldring van den heer Plestnan aan de vertegen
woordigers der perêtreffen toij de verklaring aan
van een vaststelling, door de beidet doctoren, ditt
de slachtoffers zijn omgekomen door de botsing*
van het vliegtuig tegen den grond. De heer Ple*
nian voegde aan dieiverklaring loc, dal rlc familie
leden der'slachtoffers getroost zijn door d
wetenJ 'schap, dat de slachtoffers overleden waren voor tl(
f brand in \het vliegtuig ti,itbrak. >
| Deze troost, door barmhartige medici gegeven, i»
i aan de familieleden der slachtoffers door
onbartnI ' ' '. , ' ' .1. ', ??'?' '???*,
nillHIIIIIMIIIIIIMIIIIIIMIIIIIIItlllHIMIinilllMllllltlllllllllllMIIHIIIIIIIMIJIIIIinilllltllp
M
r
S'
IE
i
f
j r
?*
,,!». VCIIWWI ?!«.'* «»v.. »
ROTTERDAM IN NOOD
Om het behoud van het havenbedrijf
De concurrenten
DEN eenvoudigen toerist zelfs valt hut ver
schil dadelijk op. Antwerpen: havenstad
met uitgebreide spoorwegemplacementen,
diu de koopmahswarcn van en naar het achterland
opvangen tor lading en lossing in do zeeschepen;
Rotterdam: het machtige havencomplex aan don
riviermond, waar de zoovaart aannluit up do
binnenvaart, die tot vér in West-Europa don
goederenstroom draagt langs óéu weg: do Hgn.
Deze t wee. havensteden hebben ieder haar eigen
functie in het goederenverkeer van n der
dirlitstbevolkto wereldcoutra. Antwoipen: toegangspoort
vnn Belgiëen Noord-Frankrijk, daarmede ver
bonden door oen dicht spoorwegnet, tmvemlitm
nationale haven en koopmanastad van België,
in y.ich voroenigend do funotieH, «lie d«»
Auwtojilainschc on Kottordaniselio liavens ieder afzonder.
lijk in hot Nodcrlandsch economisch bestel hebben.
Kotterdam: natuurlijk ook als haven diensten
bewijzend aan ons land, maar lo'rli in «Ie eei-ste
plaats doorvoorhn ven voor het aditer-land buUen
de gfen/.en. Het goheoliv Hijngeliieil .'tuet alle
daarop aangesloten oentm zijn natuurlijk eindpunt
aan den Maasmoiul. Daarin ligt y.xvakle: een eigen
handel, zooals in Amsterdam en Antwerpen, U
hier alleen opgebloeid 'voor zoover er \Vrl»n n«l
bestond mot de eigen .functie van
Do meeste takken van Iiantlel en iiulusti-'n- in
Kotterdnm on /.ijn omgeving -zijn «Is het
wa'r«aangegroeid aan liet liaveiiverkeer. Hierin ligt *
het verschil tiiHsdien het AiustiM-ilainselie
hi>ilrijfsleven en dat van tien .Maasmoml. (iriiiitfinliM-ls
is do AiiiHtefdainsfht* liavcii. evenals «Ie
Antwi-rj»«tehc, de dienaresse van een trotsehi-n. "/.olfstnndigeii
handel en oen vrijwel nationale industrie: maar
Imvondien heeft Antwerpen een tnmsituverki^*!'
naar vér over do Belgisehe grenxen. in ilen beginne ,
langs tnlloozo spoorwegverbindinp-u met
N<"»i'«lKrunkrijk. Zwitserland ou Wo.st-Diiitsfhlainl'. n'taar
allengs uitgroeiend door middel van de
himn-nsehoopvaart langs don ouden vaarweg tol een
belangrijk Itijiiverkoei-. 'Zoo ontmoette Hotter*
dam na don wereldoorlog ia zijn arhtvrlaml IM«'<T
??u nivcr iU* gevaarlijke eoiunuTent : de haven van
Antwerpen. '
In onvoordvvllger ponitte
STELSELMATIG werkte Belgiëaan den opbouw
van Antwerpen* Hijnverkoer. In l D l S wist hel
vrijstelling voor -zijn lm ven» te verkrijgen van
?iurtaxes d'ontrepot. oen door Frankrijk op alle
niet-Europeesche en volo Europeesche goederen
eheven invoerrecht, («evolg was niet alleen; da v >
?Ie voor Frankrijk bestemde goederen verscheept
worden over Antwerpen, maa'r tevens, dat
Hot'terdam het transitovervoer mïst van goederen.
welker bestemming tijdens hot transport stroom
opwaarts nog niet vaststaat.
De Maasstad leed hierdoor reeds een gevoelig
verlies. De Belgische overheid- Versterkte boven
dien Antwerpen*, positie als Kijnliavon door het
instellen, van een vrijen sleepdicnst op het traject
Vntwerpen-Dordrecht, waardoor de natuurlijke
voorsprong, welke Kotterdam in het Rijnvorkeer
«>p de Scheldestad had. werd verkort.
Tenslotte om het. verse, h H in vrachtprijs tusschen
Uotterdani on Belgische; havens na«r hot
Rijn?*"*>'"?* "olledig te ovefbl'Uggeti k'end'' do
HelgiseheHegeering op j .September 102» premies toe, die
, ' i ?.-''' - . .
'iiiitiiiiMMiiiiiMiiiiiiiiiiiiuniHuniiiiiiiiiiMiiiiMiiiiiHiiiiiiiiniiiuiiiiHyiiiiiiiiiiii
liartign oitggetuigcn ontroofd, Want hullen de
familie van tien heer Silbcrstcin icaarde hecht aan
'.ictuigcnvérklurinffen, dan is zij niet getroost door
'.'c medische tuslimonia, <lan stelt zij vast, -dat de
lieer SObcrst f in nog tegen de ruiten klokte, dun
niet door de aanraking met den bodem Jx
gr?lood. :-t
Wij- gcloovcn natuurlijk onvoorwaardelijk de
medici. Maar wij stellen daarbij den cisch^ dat
»«*o spoedig mogelijk een onderzoek naar de geest'
Hmiogcns der getuigen tcordc ingesteld. Hun
>'erklaringcn en die van de medici, die den heer
Mesman zijn tncdedeeling in den mond gaven,
'?zijn lijnrecht met elkaar in strijd.
In deze zaak, die het heeie land in beroering
bracht, lijkt cörtfrontqtie va.n getuigen en
deskungeboden! , ' ,
"""tlllMIMIIinMIIIMMliMlinlMHMMMIIIHIIIIMMIII IIMMMMIIMIIIIIiniHIIIMIItMMIMMIMliT
geleidelijk over moer ou meer soorten van vervoer
worden uitgebreid,
De goederenstroom van het Transitoverkeor
zoukt niet meer don vciligsten en
natuurlijksten weg. Hu loopt over do plaatsen van den
minst financicclen weerstand. Du kosten zijn
drieorlei: van zeevaart tot haven, havenonkosten,
vun haven tot binnenland.
Do zeevaarder op Antwerpen en Rotterdam
, betaalt, voor hy aan do haven meert, loodsgeld.
Deze kosten zijn van sterken invloed op do keuze
van aanloophaven on vooral hot schip, dat in boido
havens enkele honderden tonnen goeds te lossen
of in te uomon hooft, zal bij voorkeur die havens
aanloopen, waar do loodsgelden het geringst zijn.
T)o Belgische (oodsgeldon, dio ondanks de moeilijke
loodsing over de Schelde tot nog toe slechts oen
fractie vormen van de Nodorlandscho, hebben don
t enden/, liot xooverkoer naar Antwerpen te lokken.
Do kosten van hot goederenvervoer van den
U ijn naar do Zeehavens zijn voor don continen
talen vorvraehter belangrijker dan do loodsgeldon
«Ut zijn voor «Ion zeevervoerder. Door den vrijen
sleepdiensl van en naar Dordrecht, do vrijstelling
dersurtaxesd'entrepot on ni^t hot minst do
Mijnvaartpremies,-allo drio bodoeld als inkorting van
ItottordaniK voorsprong, wist Antwerpen een
belangrijk deel van liet Kijnverkeor tot zich te
?trekken. 'Bedenkt' UK-U daarby nog d«
veelvuldige!eii gedifferentieerder mogelijkheid van rtf- on
aanvaartuti «Ier zeeseliepen. dio. Antwerpen biedt.
dan is het duidelijk, dat tot in <k- lente van UM~*
U<itt<-r<lam slecht« met moeite zich wist te hand
haven. D»» coiictiiTfiitii'strijd tufssrlieii beido centra
was omstreeks di«-n tijd verplaatst imar do havens
/.«?|f. In v. ij 11 eigim havengebied vocht Itutu-rdatn
1 ilen'lnatsten strijd niet Antwerpen uit. PI- derde
??n voornaamste fac^nr in de transito-onkoston;
o"ie van overslag n ojislair. was nosj in het voordeel
van de Maasstad.
óf sneller. In zijn machtige outillage en voortref
felijke behandeling der goederen ter plaatse had
de Hotterdamscho haven een krachtig bolwerk
togen ledere concurrentie. Wat hier geboden werd
was zijn prijs ten volle waard; hierdoor on hierdoor
alloen ging veel transitoverkcor nog zrjti ouden
beproefden weg over het havengebied van den
Maasmond. Totdat de devaluatie van de Belga
ook hier con bros sloeg
I>o verdediging
NIET ten onrechte kwam Rotterdam in rep
en roer. Onder leiding van den burgemeester
wondde een deputatie zich tot de landsregeering.
Drieledig is do gevraagde steun, zich aanpassend
aan de drlcledighcld'dor transito-onkoston.
' In het midden het ter beschikking stellen van
middelen tot het geven eener valuta-compensatie
op de geheven kadogolden en gevorderde huur voor
kadoterroinon, evenredig aan de waardeverminde
ringvan do Bolga; dit als tegenhanger togen do door
do devaluatie verminderde plaatskosten te Ant
werpen. Op de zijvleugels der transitokoston: een
Rijnvaart premie, zooals die aan de Belgische Rijn
vaart is toegekend eenerzrjds, anderzijds vcrla'ging
u>r loodsgelden tot het Belgische peil.
Tot dezen laatsten maatregel zal de regcering
na verkregen goedkeuring van het parlement
gpneigd zijn over te gaan. Hoe belangrijk ook en
dankbaar in Rotterdam aanvaard, zal de
lootisgeldverlaging alleen niet de hulp brengen die
noodig is.'Om hot transitoverkeer te behc"H«»n is
moor noodig.
Als n geheel en in een onverbreekbaar
zijn de aangevraagde steunmaatregelen te
wen. Zonder n der drie hebben de beide
een effect van geringe beteekenis. Te l
valt bovendien, dat deze steun gevraa?
tijdelijke maatregel.
Tweeërlei is immers het doel: 1. Rotter
op hot kostenniveau te brengen, waaro».
zonder concurrentie mot het kunstmatig van
wnponen voorziene Antwerpen mogelijk is en, 2.
daardoor te bereiken, dot met de Zuidelijke rivale
op voet van gelijkheid kan worden onderhandeld
om tot afbakening van beider belangensfeer te
komen. Op deze wijze alleen is behoud van hot
Wotterdnmsche havenbedrijf mogelijk.
Mn. A. DE JONCS WSSN.
TIJDGENOOTEN - Hoera, de kermis is in 't land!
lMktmn| voor L»« Oro«n« VMI
PAG. S DE GROENE No. 3033