De dagen der rozen" ERICA ..Luok ti) t lic rose. t lint blows about us ..Lu. Iwiuphint:." *he .miys. into the \vorltl l blo\v. At umv t Ui* silkcn tasael ui* iny purst' t ca r. a tul lts trtuuunv on the pardon tlmw." (Omar Klmyyain) NOU zijn '/o or, do dagen der rozen. Nop bloeien /.e. in wolhaast bont o verscheidenheid. in de tuinen en klimmen, blank of \vnrmrood. langs be/omle lummurqn omhoog, om moderne, breede. land* IniUvensters te omzooinen. YM geven in trossen van wit, diepiw.o, geligoud-ro7.e of donkerrood, leven, fleurigheul eu geur aan tuinheggen. 'Ac staan in broos kristal, in fonkelend geslepen rozenbowls op gladgepolitoerde tafeloppervlakken en spiegelen y.ich roerloos. Zoete rozengeur hangt in de lucht. Aanstonds zullen de zijden kwasten van haar beursjes open scheuren en het /al ruzenblaadjes sneeuwen. Dan worden de groene. bot t els groot on stevig. Maar wie weckt er dezer dagen nog rozenbottcljam? Gedurende duizenden jaren reeds, werden.en worden ze niet verlangen tegemoet gezien, de dagen der rozen, die tevens zijn de dagen van den vollen warmen zomer, waarnaar we ge durende drie jaargetijden hunkeren. Zeker waren het de Chineczen, die in overoude tijden reeds de gekweekte roos kenden, die een duizend jaar geleden van het oude Perzie hét land der rozen maakte. De bergen en dalen van Klein-Aziëvervulden zo met haar pracht en haar geur, lang voor ze naar Europa kwamen. Bijna sprookjesachtig klinken de verhalen, die daaromtrent tot ons komen. Omar Khayyam, van wien een kwatrijn als opdracht hierboven prijkt, verzekert ons te gelooven dat never blows so red the Rose. as where some buried Caesar bied". In de heerlijke en be faamde rozentuinen van Teheran en Sjiras moeten er ritzen' heLb:«n gebloeid zoo groot als porceleineh borden: rozen die in den zonneschijn diep purper en in de schaduw zwart leken van kleur. Men vertelde, dat de geur dier purperen reuzenrozen zóó be dwelmend en zoet was, dat alle nach tegalen uit de buurt zich er om heen verzamelden, uitgelaten een vreugdedans uitvoerden boven de bloemenzee en dan dood neervielen, omdat de te groote verrukking hun vogelhartjes brak. Men vertelde ook, dat de schoonste roos van Kasjtnir in die dagen wel honderd bloemblaadjes, telde en dat men de wonderbloemen bijeen hield met een zilveren- netwqrkje, opdat zij niet te vroeg zouden uitvallen. In de eeuwen, die achter ons liggen, zijn volkeren verhuisd, maar ook de rozen verhuisden* 55e trokken naar Macedoniëen Griekenland, waar zij het symbool werden van de liefde en het goddelijke. De gele en witte soor ten waren den dooden gewijd,, de roode en purperen: den levenden. De groote zegetocht van de roos door Europa ving in Italiëaan en in de jonge Christenheid geraakte zij tot de hoogste eer, omdat zij het symbool weid, van het bloed van Christus, l»^t martelaarschap en de zwijgzaamheid. Spreken wij nog niet steeds van iets sub rosa", onder de roos behan delen?" De Middeleeuwen gaven nieu wen en vaak mystischen glans aan de bloem; de Gothiek stelde haar in zijn middelpunt. Een soort rozen-aIchcmie ontstond, waarbij wen uit rozensappen diverse heümiddolen en liefdesdranken brouwde. Kostbaar waren deze ge heime middelen en men kende er groote waarde aan toe. Heette het niet, dat het vocht van bepaalde rozen een zieke zacht kon doan overglijden in den dood, terwijl andere? sporten doodzieke menschen het leven herschonken? De eeuwen vergleden en de lief hebberij voor de koningin der bloemen was in Europa ietwat aan het indutten toen, een groote eeuw geleden, in 1825, "de gele theorozen uit China in ons werelddeel werden geïmporteerd. Dit bracht een algemeene opleving in de rozencultuur teweeg. Nu het den Chincezcn gelukt was zachtgclc rozen te k wecken, moesten ook zeer vele i i ', i De mode van morgen tOm zelf te maken In dv iialroonsclicis staal met dunne lijnijcft hel gewone beloop van een rok aangegeven, de lussehenstukken die hier bijaan Aromen moeten' ieder 16 et 20 cM. 'wijd zijn» Op de plaats van deze stippel lijnen kunnen desgewenschi .binnentcaartsehe stolpplooicn gemaakt worden i van 12 a 16 cM. diep, tcaardoor de rokbroek precies een gewone rok lijkt. Jn den linkerzijnaad wordt 'een sluiting tot op de heup gemaakt. P. kleuren van den regeul.-oog kunnen worden afgewerkt op dit gebied. Kr werd in dien tijd in Klein-Aziëzelfs getracht indigoblauwe rozen te verkrijgen, door du aarde met indigo te drenken een poging, die, gelukkig voor de a est het en. niet slaagde. Intusschen bewijzen de tallouze rozensoorten onzer dagen met haar groot kleurengamma wel, dat het de mensch* heid in de laatste eeuw inderdaad is gelukt de bloemenkoningin in oneindig-grootc verscheidenheid te kwee ken, al behooren de zwarte rozen die inderdaad slechts heel donkerrood zijn en de bronzen rozen toch nog tot de uitzonderingen. Geleerden hebben ons uiteengezet, dat de lieflijke rozengeur niet anders is dan do'adem der bloemen en ont staat als Vluchtige oliën, bij het spijs verteringsproces der planten afge scheiden, verdampen. Wij weten, dat de bijkans onschilderbare fluweelglans der rozenblaadjes een optische ver schijning is, veroorzaakt door de terugwerping en breking van de licht stralen van gebogen vlakken, maar de meesten onzer verdiepen zich bij voor keur niet in deze nuchtere dingen der werkelijkheid. Voor ons> vrouwen, is de roos do bloem der romantiek en de dagen der rozen gaan al te snel voorbij. Sociaal besef in de opvoeding E II zijn mensen, die beweren, dat het ons ontbreekt aan sociaal besef en dat daarom de zaken in de wereld zo schots en scheef gaan. Maar bovendien we zijn een beetje achterdochtig geworden, ten opzichte van slagwoorden, die zoveel kunnen verbergen en waarbij je misschien een heel lange weg moet afleggen vóór je bij hun kern beland bent. En wc ge loven niet meer n een of ander arcanum. We geloven liever in de lange, modderige weg, waarover we ons moeizaam voortslepen. Maar waarom zouden, we in deze kolommen niét idealistisch zijn? Er wordt toch al zoveel kwaad van onze stelsels van opvoeding en onderwijs gesproken, dat een beetje idealisme hun heus geen kwaad zal doen. En dus beginnen we met de, vraag: Wat is sociaal besef? In beginsel is het niet anders dan de besefte, erkende, ja liefst beleefde wetenschap, dat de mens een ongescheiden onderscheiden fragment is van een socictas. gemeenschap, waar van hij deel .uitmaakt. Dat, m.a.w hy en d> gemeenschap een onverbre kelijke eenheid vormen en dat schade, aan do n berokkend, schade bete kent die de ander lijdt. Hebbed we sociaal .besef? Hoogstens hebben we sociaal in stinct, omdat wc nu eenmaal als mens in een societas geboren zijn: als zoo danig brengen we het ingeboren mee. Maar bij tallozen blijft het instinct, uit een verre oertijd meegebracht, toen de mens als kuddedier zich willig en vanzelf onderordende aan het ge heel waarin hij geboren werd: stam, kaste., volk. Sociaal besef leert men: in dem Strom der Welt'S zoals de wijsgeer uit het oude Weimar zeide. De schok der op elkaar inschietende levenskrachten scheurt de sluimerende eigenschappen open en brengt de erkenning, dat de mensheid is n en ondeelbaar. Het is wellicht het eerst in de liefde, dat de enkeling dit ervaart, en daarna in zijn sociaal besef. Er is kennis, die men het best in zijn eentje verovert, er zijn kunden en kunsten, die men individueel moet maehtig worden in eindeloze uren van training. .Maar sociaal besef ontwik kelt men alleen in een gemeenschap, in een groep, waar de noodzakelijke samenwerking het besef der groepsnheid doet geboren worden. Daar leert de mens, dat. hoe belangrijk do enkeling ook is. het geheel gaat vóór het deel. Kn hier loggen we de vinger op do wonde plek onzer stelsels van opvoe ding en onderwijs. Immers deze ver waarlozen juist de factor sociaal'bcsef. Onze scholen zijn geen gemeenschap pen, geen samenhorigheden waar ge leefd wordt. Het zijn instituten waar geleerd wordt. En dat is heel wat an ders. Dat is abstracte, mentale ar beid, die met het eigenlijke leven niets te maken heeft. Wy voeden niet op tot staatsburgers, laat staan tot we reldburgers. Als er van dezulken nog enkelen zijn, ligt dat niet aan de scho len ! Die leidon op voor diploma'?. Speculerend op do slechtste instincten in de mens, voeren zU met hun systeem van vergelijkende rapporten de con currentie in, welke bij voorbaat iedere echte vorm van samenwerking uit sluit. Zij negeren een humaan vrijhéidsbcginsel zonder hetwelk geen on kol mensolyk wezon behoorlijk tot ?/.'On natuurlijk recht kan komen. Xij degraderen de mens tot oen onmon dige, die maar heeft te gehoorzamen en intellectueel op te nomen wat anderen voor hom hebbon uitgezocht. Of dit overeenkomt met zyn belang stelling, zijn aanleg, zijn mogeiykhcdon van opnemen en verwerken i* klaarblijkelijk niet van belang. Dit is dégrote fout van de luisterschool : zo Inat do sociale instincten geen gelegenheid uit te groeien toi sociaal besef, en zo blokkeert de schop pende krachten van de ziel. Cardinal ? tekortkomingen in een tijd, dat dwereld'do'grootste behoefte heeft aan gemeenschapszin en creatief vermogei. Wat zal do school doen? Zich bikeren? Bergt zo voldoende kracht in zich om met het starre klassikale sto'. s"l te-breken on een weg te gaan, diteen vrije ontplooiing der persoonlijk heid waarborgt? Beschikken on*.»regeerders en de werkers in de scho len over Voldoende inzicht, durf'eu doorzettingsvermogen om deze om smolt ing te vorwerkoiyken ? L)<> 'femodip, die onmiddellijk offert sorteert, ligt voor do hand: individua liseren, d.w.z. i .'dere leerling de gelegen heid geven datgene to studeren wat in overeenstemming is mot zyn aanl'g en zijn belangstelling on dat in em tempo dat voor hem het meest g-*eigend is. Dit is het kernpunt waar omheen de gehele innerlijke onderwijs hervorming draait. Alleen door te in dividualiseren bereiken we: n. dat do oorspronkelijke kracht «n in do mens gewekt wórden en we ein delijk oen begin maken met do ophef fing van do nivellatie, waartoe lift. soriesysteem on de lopende band ons schonen veroordeeld te hebben; . 6. dat geheel vanzelf de werkers wor den su men werkers, omdat co pei*iti<ligt in de menselijke natuur. Zodra groepen kinderen de gelegenheid ki ijgen gaan ze vanzelf samenwerken. <>p 'straat en in de nieuwe scholen k.;in men dat ruimschoots constateren ! Zullen de gezamenlijke Hollandse schoolmeesters bij alle takken van onderwijs het de moeite waard vinden eens uit hun. domniel te ontwaken? Of wacht men ook hier op de grote man, die met n druk op de knop de individualisatie van het onderwijs in Nederland urgent zal verklaren en alle hens aan dek tovert om die urgentie in daden om te zetten? Enige eenzame hervormers in otts kleine landje gaan ondertussen moei zaam verder met hun-experimenten. die, wat er ook gebeure, toch vooraf moeten gaan om de grote hervorm in? in te luiden. , J. H. BOLT PAC. U DE GROENE No.3033 PIC-NIC Associatie met het oerleven E EP mij een snuifje zon, een kalmenwind, een betrouwbaar weerbericht 's morgens in' de .uit, en er is kans op een zeer bo otlijken pic-nic. , Vervoermiddel 'f Fiets of auto, dat piti't gelijk. Hoofdzaak is: de stemu. on de mand, waarin de pie-nic?ugten" worden meegenomen. Kr pit-, wonderen van techniek op dit ! .od, dat natuurlijk Angelsaksisch ; i vloed is. Men opent de mand pt.-ie vorken en lepels stralen u togen ! k: v.ijn borden en messen, er zijn kvra en kopjes, er zijn potjes en, jannetjes en.... vingerdockjes. Dit alles is verbluffend Van pracht. .k /.ie bij zulk oen voorbeeldige picfii>-mand een valct", die buieend do ... 'n oen inayonnnise-cocktail aan(n«"!t; die op een zilveren blad oen 4cten vork je komt aandragen, on 10» meer. ''aar wij, eenvoudige pieniccers li«"iooii het zoo geschreven te worV.r)j wy beschikken niet over een va! -t met oen blad en een overweldi gende mand-met-a!'.i s-eriu. Wij hebVu maar zoo'n onbenullig-rieten dingot je, waarin een thermosflesch al oen probleem vormt. En daarin bergen wij een opvouwbaar blikje 'met boterhammetjes, gesneden maar niet gesin ?erd. De boter gaat apart mee in «MI padvinders-botervlootjie, waarin Kt" n mieren worden toegelaten. Wij vu'-rzicn ons van blikjes, die ter . ._ van het festijn kunnen'wórden geopend, daar er dan niet van tevoren al oen óf ander onheil mee kan zijn _1. (Ik herinner mij een buiten e/waar, de twee honden alles wat «?i- lan vleeschwaren' was meegenomen ti?«'ds hadden verdonkeremaand, voor plaats van bestemming nog was VEEN SOLDA TEN Een onpolitiek feitenrelaas van 13 mnd. concentratiekamp Hftoorrt^olvnn Ur.MKXXOTBKBHAAK ...,, Keil Indrukwekkend «lot-u ment... !»«> ondertitel. t*fn ..onpolitiek feitenrelmiM" IH volkomen Kfre«rhtvattrdlK«l. !»«? politiek. d<» phruMt» vu n de politiek. Hpeeït hl«-r ««M-n rol... I<unehoff IN lien-ld xljii t«Kt*nMtundt>rM hun reent op «??? n ovortulclnu te Ititen en lt«»t IH vooral duarom. dut men hem uelooft. \\rl moet «i-looven ... l>e'/e illncen ma U 4-n lu>t hoek vun Lunithoff 7,00 hljxoiidor H.vniputhlek en ttelooftvuurtHK". .. Geb. f 2.90. Verkrijgb. i d boekh. J n dit boek heeft 't concentratiekamp zijn Remarque gevonden" (Politikvn, Kopenhagen) Van de oorspr. uitg. verschenen: 20 drukken in 20 weken! In 7 talen vertaald! COXTACT - AMSTERDAM es ?s VDlfGMG lAHGHdlt l>o techniek van een pic-nic ver»'is« ht een beekje of Watertje in de buurt, ? waar iets kan worden afge beld, en w,aar een vuurtje mag wor den gestookt, zonder gevaar .van Iwschbrand. Men bouwt van sleeuen Mie in den grond aamver.ig behooren te .zijn) oen oventje, waarbinnen het [vuur is opgesloten, en waarboven iets ,,t«- vuur" wordt gezet, Kokend water verschaft, koffie en thee, die buiten op mysterieuze wijze een ((elicel anderen smaak heeft dan de '»l mis genuttigde. In de thermosflesch Nu men koude dranken meenemen, want er zrjn altijd gasten, die een koe len dronk" niet kunnen ontberen. Het viuutje*levert- veel genot;,het van droog aanmaakhout, het vakkundiu opbouwen,van den brandstapel, do geur van hol rookendo hout. on dat geknetter van de vlammen.... het is alles even heerlijk. Maar het vuur dient; behoorlijk te worden ge doofd, on daarom timp het alloc-n in do buurt van water worden aanuelopl. Voor een iioeden pie-tiie is een tafel* laken op den tü-oiul onmisbaar. Het geeft de couleur locale, een middel punt. PO aanwezigen wét»m nu. waar zich de pic-nic afspoelt, on het is een reëel, concreet bewijs dat or U-ts t«eten wordt aangeboden. Buiten wordt vrijwel -Voortduren»! . gegeten. Het ? is verbazingwekkend. mnnr de natuur schijnt bijzonder op ilon eetlust te werkiMi. Als de eigen lijke maaltijd is til'p'l'"»! en is i-i- aliijd nog bolungstoUing voor bijkomstigheden, zooals chocola en zoete ver snaperingen. Kon dt-joitner sur riifi-lió behoort den tnonsch. die het oo>j onihoi.p kan slnun naai', den blauwen Jieniel. te stemmen tot harmonie met het be staande. Danrom moet er aan de voorbereiding voel zorg worden be steed. Geen liflafjes, maar wol oen bock-nd hapje, dat. opgediend tus schen twee dunne hand vaatjes van brood, doet nadenken over de goede zijden des levens. Er b een gegeven van komkommer, on op dat thema borduurt men voort: gesloofde kom kommer, met oen vulsel van kalfsragout en gesnipperde champignons. Volstrekt aanbcvclendwnardig is het meenemen van een blik Cassoulct Touloüsain, dat ovor sandwiches wordt uitgespreid, on dnn tevreden bezitter van zulk oen opwekkend hapje doet mijmeren over het goode Frankrijk. ? Er kan door een bekwame hand. Worden getooverd met shrmips. Men besmeert thuis eenigc droge broodjes met tomaten-ketchup, op de plaats van den pic-nic wordt het bUk shrimpa geopend en tusschen de broodjes ver werkt. Resultaat: vei-rassend. Zoo blijven er honderd mogelijkheden, die de pic-nic-technica kan Ontginnen. Eten in do buitenlucht doet een nieuw contact ontstaan tusschen den blceken stadsmensen en de mieren, do bladeren boven het hoofd, het nooit genoeg bekeken mos. Al die kleine en groote wonderen raken ver trouwder en gemakkelijker te be naderen door zulk een maaltijd in het bosch, die in' den winter, als wij weer zijn opgeborgen in onze donkere huizen, een herinnering wordt van goud.' EMMY VAX LOKHORST ^C% ~&A 'f**$. DE NIEUWSTE ELECTRISCHE KOELKAST MET GROOTE BEWAARRUIMTE TEGEN PRIJZEN ONDER IEDERS BEREIK '" (van f 190.?af) N.V. Electrotechnlsche en Industrleele Mij. GROENEVELD&Co. Amsterdam-C. -Kerkstraat 158 - Tel. 38058 zeep voor gevoelige huid. IDOÊS W JDgfl JIA^C. l 1,25 b. t 1.90 «M !??? |«ktll« ?AlMWMliifllMtiwr OK ZBEMBCUW-SKRIB ?I*M i* Httn t*«4* %««kt<««<«l ??rk*.4|k**> VAM IOGHUH fIA1IRUS ? vretvm ? M.V, (UVttl FA F.SINEMUS 20 Leldscheitraat 22 AMSTERDAM C. GEKL OVERHEMDEN NAAR MAAT VANAF........ ????FL 6. PRIMA COUPE EN AFWERKING \.V. UUmVERK, GOfDi: X /1L V E R H A X I) K L vln GEBR. BBEEX MouwendIJk 17« Haarlemmerstr. 34 .-..?-, . . ? HVIMK SORTEKRIXi . KLECTR. KLOKKKN 1 . ? . ' ? ? ? ? ? ? ' . Vei't. 'L e 111R a II o r l o o e s .'? ? ReparatIe inricht!«e voor V l' R WE R K E X. GOUD EX 2II.YER HET NIEUWE LYCEUM, BIIÏHOVEN TEVENS INTERNAAT Leider Dr. W. M. VAN POPTA Opening: met klassen 1 en 11, begin September a.s. .Prospectus en aangifte van leerlingen brj den secretaris, Soaatdijkerstraat 198 Z, - BILTHOVEH wanneer u déleidschestraat door gaat, op de brug van de prinsengracht stil staat en ziet: IHiom" . draait in de uitkijk"; hoe dom is 't als u zich dit dan ontgaan laat! PAG. 13 DE GROENE Ne. 3033