Historisch Archief 1877-1940
II
IIIIIIIIIIIIIIIIMMIUIIIIIIIIMMIIIIMIIMnMIMIIininiMlllllinilMlllllllinillllllMIIIIIIMIIIIIIMMIIIIIIMIIIIIIIIMIIMnilllllMIMIMMMIIMMMII
i I
s ? ? * m?^». AANMERKINGEN |
l J.'
VANAF HEDEN
DE LANG
VERWACHTE
FILM
IK ZEG...
OPUIT
EN
ONZEN LEZERSKRING
\
Devaluatie-bliksemflitsen
EEFT hot nog zin bij theorieën
te zweren, nu do crisis veel,
wat vroeger schoen vost to
staan als een rots, eenvoudig heeft
weggespoeld, en is .het niet verstan
diger eon? den opportunist to spelen
on meer op eigen inzicht en
commousense te vertrouwen, wanneer star
vasthouden aan theorieën toch tel
H
kwaden ia, terwijl het oordeel van dezen
bewindsman, die een jaar long toe
gang heeft gehad tot alle boven- en
ondergrondsche kanalen van ons eco
nomisch leven, tienmaal meer waard
is dan do meoningen van al zijn
politieke collega's tezamen. Het toen
gebezigde argument van do
óvergroote meerderheid van. den Minister
raad" was trouwens au fond een
bewijs van zwakte, van gobrek aan
betere argumenten.
Wat het buitenland betreft, be
NOG NOOIT heeft de
grote Nederlandse pers
een film ZO ENTHOU
SIAST besproken als
MNo Greater Glo'ry"
M ENIGMA AL werd dit
ZELDZAMEfilmwerk
reeds door de radio ge
prezen en aanbevolen.
DIT is de film voor U
DE FH.M VOOR ALLEN
In dit programma:
Een buitengewone,
gekleurde tekenfilm.
NIEUWSTE ACTUALITEITEN
uit ALLE LANDEN der aarde
Op het toneel:
Eerste klasse Variótó
Toegang 14 jaar.
kens weer voor onverwachte tegen
slagen plaatst? Wie onbevangen staat -- ......».*,
^tcgenover het devaluatievraagstuk vatten do kranten nog steeds
berichvrongt zich wel eens wantrouwig af, ten over het onder/ook nnnr de
oorof de bestrijders, die met den groot- zaken der devaluatie in Belgiëen wie
sten (ovor)?moed" voortdurend de »"pt beter weet zou gaan zworen,
grootste onheilen voorspellen, welke dat do bevolking in Belgi
doodonwij echter telkens zelf te incosseeren gelukkig met dio devaluatie is. Maar
krijgen, soms bezeten zijn van een spreekt men eens rustig met Belgische
s,i.i~ r;..~ m?_»_-.» - -? t?-j '
idee fixe. Een geordende
gedachtenwisseling schijnt niet meer tot het
wyzigen der overtuiging van oppo
nenten te ? kunnen leiden. Daar het
probleem binnenkort misschien weder
kennissen, dan ontkomt men onmoge
lijk aan den indruk, dat al dit ge
schreeuw voor een groot doel politiek
krakeel, kiezersvnngerU en bedotterU
is; meer dan negentig procent dor
_ _ .. ....www«.b»l ,TV;V»VI» ' *- ?"«?? ?»»u»»'»" «H JJITJCVUV UVl"
in het centrum de7bêlangstêilmg komt bevolking heeft evenveel inzicht in
is het van practisch nut, het door het devnhmtievrnuKstuk nis in do
bliksemflitsen zoodanig fel te belichten relativiteitstheorie. En geeft men zich
«Inf. f^llrnno ««« "<" --"»-? ' J ' '- A" *»«""U
dat telkens een of ander onderdeel te
krachtiger in het oog springt en de
buitenstaander in staat wordt ge
steld althans over die onderdeelen
zich een opinie te vormen. Om te
beginnen, mogen dan twee feiten
do moeite, nog eens. vorder den bo
taamden geznpigon kout" (hm!) uit
de lang niet kleine kolon onzer zuider
buren over zich te loten gaan, dan
voelt men direct waar de schoon
wringt, dat het bij velen slechts
0 v?.w.v.... ?*-?* *"" "M »«l-U Oll-CIIl»
ondontreopt worden, waarop nog niet dLlP>t *»? dat men hot pnnrd van Troje
* ? « - . . « . 1«AJ>A- Kï*»«x»«^ '- - - * * *
v*klri*»n*i*l«ifc *»«.J*««.i- *?? »
voldoende nadruk is gelegd.
Wat eventuoele devaluatie in ons
land betreft namelijk, de
veelbeteekenende gebeurtenis, dat de vorige
Minister van Economische Zaken zijn
vaste overtuiging en het eert zijn
heeft binnengehaald en den rooden
regeerders gelegenheid heeft gegeven
zich op het regeeringskttstoel te neste
len. Hoe hebbon we zoo stom kunnen
zijn? Hadden wc zelj maar ycdcw
lueertl, dan zaten we tenminste nu
..^w *-w*v MI ?* "" ««»*« «»»- vvi*f*4«iOtU 11VI
karakter, dat" hij uit die"ove7tuiging niet met dio roode exporüiienteerdcrij
do volle consequenties heeft getrokken opgescheept."
het
to kennen gaf, dat devaluatie ...
minste van twee ontegenzeggelijk groote
NIEUWE PRIJZEN
VAN ONZE
SODA-FOUNTAIN
Vanille-, Mocca of Chocoladeijs 25
Vruchtenïjs: aardbeien, frambozen
sinaatappét ent', enz .... i. ..........
CaféGlacéol Chocolat Glacé40
Daar het mogelijk is, dat ook in
ons land de omstandigheden een
onverwachten loop gaan nemen, mogen
deze bescheiden opmerkingen ter be
zinning van sommige aanbidders a
outrance van het gouden roskalf
worden gemaakt. Verondersteld, dat
de maatregelen, die de rogeering zich
thans voorstelt te nemen, lot stand
komen, dan zal het met ons bedrijfs
leven on onze staatshuishouding
voorloopig, de eerste jaren vermoedelijk,
nog steeds bergafwaarts gaan, en bij
wijze van variatie op hetgeen jaren
geledon oen politicus uitriep, toen het
Ministerie Kuyper een
arbeiderspensioenwet met een te hooge leef
tijdsgrens indiende, zou mon kunnen
vragen: En wat doet nu een doodo
met een gaven gulden?" Als dio
gave gulden tenminste bij het over
lijden nog zou bestaan, hetgeen alwe
der dubieus is. Nooit het onmogelijke»
beproeven, is altijd een goede stel
regel geweest.
Den Haag, 14 Juli. A. W
SPECIALE
?KINDERIJSCOUPE:...:.;..*
20'
LUNCHROOMAMSTERDAM
Bezuiniging?
N
IEMAND twijfelt or meer aan,
of technisch ware overvloed
mogelijk terwijl wij oceono
misch in ellende loven. Dus moet de
technisch mogelijke overvloed ook
oéconomisch. mogelijk worden ge
maakt. Want hoe verwarde begrippen
ook mogeh vastzitten aan hot woord
onderconsumptie", niemand gelooft
in ernst, dat er van de goede dingen
dezer aarde werkelijk teveel zou zijn;
dus ook niet dat in ernst van over
productie" mag worden gesproken.
Tenminste niet in sociale zin. In indi
viduele zin is er overproductie, als de
ondernemer zijn product niet meer met
winst kan slijten. Als de lucht die wij
ademen een industrieel product was*
en tevens zó goedkoop en overvloedig
geworden dat het tegeef" was,
kon__ | den wij allen tezamen, juist dóór die
Een plastiek van HILDO KROP
GRATIS
voor nieuwe abonné's
Zie den bon op pagina 20
overvloed, in letterlijke y.in stikken.
Wie do technisch mogelijke pro
ductie ook ooconomiüvh mogelijk wil
maken, hooft dus alle aanleiding om
te overwegen, of gcon midorc
productioordening nodig is. Maar dit levert
geen practisch vooivtel op korte ter
mijn op.
Wie echter met behoud van 't hu*
staande sisteoni do technisch
mogolyke overvloed ook ooconomiseh mo
gelijk wil maken, kan dat nooit vinden
in bezuiniging. Deze innerlijke tegen
spraak is al te duidelijk.
Nodig is, ook do workloxen t o legi
timeren tot /urn ft'flfw aandool in 't
product, dat zij niet hebben
inoogpproducoei'd, (hts niet verdiend". Dit
geschiedt niet door ..steun" in do be
staande vorm. l loze verplaatst slechts
reeds bestaande koopkracht, on ver
mindert dio /i'Ifs doiti* vcitmipporintr.
Verdiende" koopkrndit wordt uit
gedrukt iu gold". Po onverdiendn"
koopkracht dor worklozon moot ge
symboliseerd worden in een betaal
middel, dut poon gold" IH, in trurk
lozcnlinn». Do/.o mnolon wettig betaal
middel zijn. doch hun hrrktiumt aan
niets anders danken dan do drukpers,
en zij mogen geen enkele Verplichting
leggen op do Overheid dio zo uitgeeft;
want zij stol Ion geen erodiot" voor.
HU mogen 't gold niet bodowii, on
moeten er dus vnn oiulerNohoideii blij
ven ; tussen do t u 00 eiren Ia t ion moet oen
. sluizeiu*irttooin zijn. Jliorvuoiv in vol
doende, dat voor do bonnon nuch goud,
noch vreemde valuta kan wurdon ge
kocht, dat do Xedorlandso l'lnnk zo
niet aanneeinl, on «lat ook via reke
ningen bij nndoro banken goon
unizotting van gold in bonnen en omgekeerd
geschieden kan. Xe mogen niet worden
geëxporteerd. Kn vooral: zij mogen
voor de eerste maal niet ander* dan
voor VvorklozoiiHtoun in circulatie, wor
den gebracht. Voor al 't overige zijn
zij, eenmaal in de circulatie, wettig
betaalmiddel in do moest volstrekte
zin, ook tegenover, on voor, do Over
heid.
In /inanliulii zin betekent dit voor
stel bezuiniging van honderden
rn.il1 loont-n 's jaar» aan steun.
In occonvniim-hc zin do schepping
van evenveel millioomm nieuwe koop
kracht. ,
Mogelijk w hot .slecht* bij handha
ving van de goudon standaard voor
ons ,.geld". Deze handhaving wordt
er op 'haar buurt ton /eerste door ver
gemakkelijkt. Hot kan mot n
pennestrookWmlon ingevoerd, vergt goen
enkel offer, projiidicioort geen enkel
oéconomisch noch politiek beginsel.
Het enige wat het vergt is: het inzicht
dat nodig is om een nieuwe gedachte .
te waarderen.
Mr, JAAP VA>* GKM>EBEN
IN de rubriek ik zeg...." is
plaats voor uitingen van lezers*
voor zoover zij van algemeen
belang zijn. Inzending kan plaats
hebben tot Dinsdagmorgen. Bij»
dragen, <fte niet kunnen worden
opgenomen. Worden teruggezon
den wanneer porto hiervoor bij
de kopy is ingesloten.
De redactie maakt de lezers er
Op attent dat Inzendingen voor
deze rubriek moeten worden in
gestuurd op papier dat aan n
zijde b beschreven.
ne
BEGRAFENIS VEREENIQING
Cigarros Cadena
In dt voorniimsta, Slgtrinwlnktlt
N.V. DE HOLLANDSCHE
VOORSCHOTBANK
KRUISWEG 70 - HAARLEM
De Bank verstrekt voorschotten met
een minimum van ?1000.» op billijke en
wat de terugbetaling betreft gunstige
voorwaarden, onder borgtocht of zake»
Ujke zekerheid. Een prospectus wordt
op aanvraag gaarne toegezonden.
SANATORIUM BERKENOORD"
GRAAFSCHEWEG 296 - NIJMEGEN
Voer ruubtho«v»nd»n, h»m«lltnd»n
?n licht» itnuwpatlënttn
G»nMiht«r-Dlr«cMur: Dr. ]. Wlardl Btckmin
Tw«»d« Gan««ih««rt Dr. A. Rljppirda Wltrdima
Thans ook k§m»rs met stroomend water
Bezoek*? aan Amsterdam ?
Victoria Hotel - Dam rak t/0 C. Station - noodlgt U uit.
Wtj verzorgen U In ons hotel tegen matige prijzen.
"' U zult t*vr«dt)n sljnl
Kamers met Holl. ontbijt Lunch Diner
vanaf f3.ÖO f 1.50 en f2.?f2.?, f3.?en f4.
D* Dlr«ctlt
HOE GOED IETS VERKEERDS
SOMS KAN ZIJN
Henriëtte van Eijk
JONKKH van Hnlhuruli is hoofd
redacteur g-tvordon van l).? Strijd
bijl, oon tüVuiv bla 1. «Ia' opkomt
. togen tin verdruk! o i'ocbti'ii van
ni'nnclii-M m-'b grootn zorg MI uit nou
bezittend milieu. Kr wiv* bi'hooftu
aan zoo'n blad. loderoeii wt-nt lid,
noR vóór' hi»t ?v«»i'j*i>ho»n,. u-iit
vorblijdoiul was. waai'dtiof du somt papier
opgovonrd kun wurdon tot de dik-ito
kwaliteit.
Hot aal oonmaal per wnok
vor?chijnnn mot grinviMi 'wn artikelen
en oen uitvnuwbat'o puilt i-ko plaat
van eim buiUwlantls'h artht. 13n
vorlodim wonk Vrijdag kwa-n het voor
't ocr/*t ui* «.-on. joiicaalHtickc donder*
Hlatf, dio «nlioi'1 vour ?/jcli'/.olf sprak.
En vanaf dat moimmt «lörmde bot
dankbare brieven van abonnó's, maar
. do voorgeschiedenis hooft een
keer7,ijdo, dln ik nvnn wUdn vnrtollnn
om to laten zien dat uit lijden ver
blijden ontstaat, wat erg prettig is.
Uit den aard der 7<auk was bet ccrato
nummer oen verschrikkelijke toe
stand. En jonker van Itatburgh
moest een hoofdart ikol bedenken met
buiten een hooge tomporatuur, en do
drukker en de Kotter on de heelo
redactie aldoor aan do telefoon om
to zeggen dat bet tijd werd.
liet moe»t Dinsdag om negen uur
klaar zijn, on .VInaridag wist Ie na
dagenlang tobben en worstelen met
de materie, nog niét' waar 't over
zijn zou. Kr was ook iets mét z'n
vulpen, on daarom reed ie 's middags
naar een «chrijfmachinewinkcl, waar
Ie uit kwam met oen portable togen
het borreluur, dat ie doorbracht in
do Ritz B.tr zonder inspiratie. Maar
hij 'ontmoette, daar w6I een vroagor
kennisje van de rovuo, dat erg onder
LEVENSVERZEKERING
Mij. ARNHEM"
beschermt Uw gezin In moeilijke jaren.
VACANTIEREIZEN
per s.s. Jan Pieterszoon Coen" naar:
E
DE
van 22-29 Augustus a.s.
Passageprijzen vanaf f 75.'
RUSLAND
van 30 A u g.-13 Sept. a.s.
Pasiageprijzan vanaf Tl20?"
Vrugt Inllohtlngin bij de
N.V. STOOMVAART Mu NEDERLAND", te AMSTERDAM
de AGENTEN en de REISBUREAUX
KIPS fcf Co. * SCHIED
PLAATIJZEREN RESERVC
BUISLEIDINGEN: SCHEEPS T/
AUTOGENE LASSCHING
dr iiuiruk k\vnin vnn x.'n loopbaan.
mtiar óók niot. wist waarover io
Buhrijvvn mo:».«*t. Kn /.o dacbt
vorschi'ikki'lijk boven ven «rufiie cock
tail, (m dnarna bovon oen Manlmttan,
on daarna bnven allurloi audcru
dingon. IMI toon wtat. ./.o.Jtut'no£ niot,
woju-na -/.o samen owm gingon eti>n,
aldoor nuiar donkond, mot do poHablo
vlakbij, op ciMi tafeltje naast do
cbatn pa>:nokoolor.
Kn toon 'wisten zo» bot nog niot.
15n jonker van Ratburgb nam
afacboid van het konnlsjo van de rovuo
zondor eon stap vorder to komen.
en liij rood nis oen demon' over bot
aifalt, on door bot donkon on do
hitt'o hiol:l ie bot niot mcor uit in
z'n wagen, dip bij aciitorlict om
altoen verder to gaan door do slapende
stad waar de maan scbccn niet z'n
portable.
Door al het denken on do httto
voelde jonker van Hatburgb zicb
toen een beetje eigenaardig in die
zomernacht waarom io wat ging
zitten op een bank tegenover oen
standbeeld tot er iets boven z'n
? hoofd begon to slaan. Het was twee
uur, wat hem plotseling voortjoeg
omdat 't artikel er om negen uur
moest zijn, waarom ie z'n zakboekje
verscheurde, on de blaadjes tusschen
de portable deed bij hot wankele
licht van eon lantaren.
Hij begon zoomaar klakkeloos over
sociale misstanden in heb algemeen,
? en dat dat moest veranderen, en. dat
? er overdekte parkeerterreinen moesten
komen, en dat de ? aardbeimannen
iemand Zondagsmorgens niet wakker
mochten schreeuwen.
? Er waren al twee blaadjes van het
zakboekje vol getypt toen er een
agont kwam mot eon grooto mond,
dio zoi dut U' op moo.st houdon mot
tikkon in do tmcht.
.lonkor van Hntbui'gb ging vor*
der. Do agonl Hop achtor hom ann.
wilt vvoos op wantrouwiMi. wat ik
sehnndolijk vind. Wnattun kun oon
man als Hi-odorodo itulortijd w«-l
avond aan avond lang* do wallon
dwalen zondor dat oon kip op lu>m
lotto, torwijl in ónze -duson oon on
schuldig iemand mot oon portablo
wordt vervolgd nis oen moordonaar?
tënfin. do ajjent schoon dat Intor
zolf óók in to /.ion. Hij bloof tonslotto
achtor voor oen zwarte otalngo tnot
hoedon.
Toon hot drio uur wus ging jonko
van Itatbwith voort mot do
misstnndon on de aardbpimaiinon
flchon do oingekoordo «toolon on
tafoltjos van oon vorlaton terras
waar ie haagt goon licht had.
Nu zöiemand de opmerking
kunnen mnkon, dat hot eigenaardig
was dat hij niot op 't Idoo kwam om
eerst gowoon naar huis to usuiu,
umar dat z:>t in verband mot /.'n
inspiratie, dio alleen maar bleek t»
werken in de. nacht lucht. Ook had
jonker van Batburgh met hot konnisjc
vau do i-uvuüinoo op ijodi-onkoa,
waardoor io oen paar zwaaiende
boenen had gekregen» en zich niet
moer nauwkeurig kon uviëntoeren
met betrekking tot de plaats waar io
z'n wagen had laten staan. Hij in fi
leerde zich dus op het omgekeerde
terras met de bedoeling or te blijven.
Er kwam echter een twocdo agent,
waarvtm het wemelt, on Jonker van
llatburgh trok haastig mot do portablo
en het hoofdartikel do binnenstad in.
Toen het vior uur sloeg word du
? hemel lichter, wat jonker van
Hat. burgh gek maakte van haast. Do
Strijdbijl is n serieus blad en hij had
z'n verplichtingen als hoofdredactie.
Hij verdween met de portable In
? hot portiek van een groentonwinkel,
waar ie uit verdreven: werd door oen
nachtwacht, die juist bezig was mot
een boterham. '
Toen het zoo ver was, schijnt do
nrmo junp'n tot-h wel oon he«-l kloin
bootjo vrooind t o /.ijn gnan ilnon.
wat uioV \\v\jtioomt dnt dat dikwijls
viuifkoint bij «clu'ijpoiulo kunste
naars. Hij zet 11» do portablo. waar
van io do knp hhd ? mopten
achtorInton in hot proontonportiok. plat
op hot trotioii- t>n jzinjr op z'n knieën
vordi-r. Mam- in olk povnl. do inspiratie
was nu inttu't on do toetsen vlogen
tikkond 'hoen on weer. DU alles
pohrimlo in eon in aanbouw zijnde
straat.'wnar niomnnd lust had van
bot poluid; Hot ^vns dus zuivere
willekeur van do derde n pen t. dio
vanachter oen stapol rinlooringsbuizon
to \«iorsehijn kwam. om te zoppoit
dat io op .moest houden. '?
Jonker vau Hut burgh hoorde het
n}ot oen*.
Do dorde rtpont heen/ toen een
hand op %'n si'houdor Inton vallen.
De bruut dacht geen oogenblik aan
do hóogeiv r.yde vnn het geval, on
dat allerlei groote ./namen do mooiste
gedichten hadden gemankt in
volslngou droukeusehttp, torwijl jonker
vnn Rn t burgh nog zoo goed als
normnnl vvns. Do agent zei. dat ie weg
inoest. en ménnnr het bureau.
n hij natu de portable in bcsln'g
mot hot hoofdartikel er nog op
omdat ie dacht dat alles van diefstal
afkomstig was.
Van Rtttburgh bhjft lang kalm.
? 'maar els io oe.nnmnl ontwaakt is ie
een leeuw. Hij sloeg links n rechts,
naar do agent, on nnnr oen andere
agent op een fiets. n' ze bracht en
hom op 't bureau, waar ie eon ruit
stuk gooide met z'n huissleutel.
, Do arme jongen heeft ontzettende <
boetes gehad, en Do Strijdbijl is een
dag. later uit moot on komen. De
tutrdboimannen bobben zo laten liggen
tot oen volgend nummer,, maar er
is een gloeiend artikel, in komen te
staan over HcchUmUbrulk", dnt
do naam van llatburgh voor goed
voHtlgde. Wat ik olxenlljk alloen iimiir
ovon wilde zedKon om U< InUm y.loit
hon vcrriobt'lond dit inüldunt /luli
hoeft'geMubllmoüi'4. au Uoe gm«4 U»ti
vorkeordj» 0om« kan zijn» *'
PAG. 15 Df GROENE No. 3031