Historisch Archief 1877-1940
MIMMMMIMMMMMIt
IK ZEG...
OP- IN AANMERKINGEN
UIT ONZEN LEZERSKRING
Devaluatie-bliksemflitsen
NOG NOOIT heeft de
grote Nederlandse pers
een f il m ZO ENTHOU
SIAST besproken als
,,No Greater Glory"
MENIGMAAL werd dit
ZELDZAME film werk
reeds door de radio ge
prezen en aanbevolen.
DIT is de film voor U
DE FILM VOOR ALLEN
In dit programma:
Een buitengewone,
gekleurde tekenfilm.
NIEUWSTE ACTUALITEITEN
uit ALLE LANDEN der aarde
Op het toneel:
Eerste klasse Variét
Toegang 14 jaar.
HKKKT lu>t nutf xin 1>U
1 4* «wei-Pu, nu l«* crisis vit»l.
wnt vftM«K»F 0olitH*n vaut i«*
tttaan al* ti«n rot», eenvoudig hot'l't
uvg|(oM|Miold. on IA lu»t uiot
vowtandigor «.?«?ii* don opportunist U» spoten
«?a moor op oigon inzicht' en
comiiumwiuie te vertrouwen, wanneer star
vasthouden oiui theorieën toch tel
ken* weer voor onverwachte tegen- ?
tflagen plautftt ? Wie onbevangen staat
tegenover liet devaluatievraagstuk
vraagt zich wel eens wantrouwig af,
of de bestrijders, die met den groot
sten (over)..moed" voortdurend de
grootste onheilen voorspellen, welke
wij echter 'telkens zelf te Incassceren
krijgen, soms bezeten zijn van een
idee fixe. Een geordende
gedachtcnwisscling schijnt niet meer tot het
wijzigen der overtuiging van oppo
nenten te kunnen leiden. Daar het
probleem binnenkort misschien weder
in het centrum der belangstelling komt
is het van practisch nut, het door
bliksemflitsen zoodanig fel te belichten
dat telkens een of ander onderdeel te
krachtiger in het oog springt en de
buitenstaander in staat wordt ge
steld althans over die onderdeden
zich n opinie te vormen. Om te
beginnen, mogen dan twee feiten
onderstreept worden, waarop nog niet
voldoende nadruk is gelegd.
Wat eventueèle devaluatie in ons"
land betreft namelijk, de
vcelbetcekenende gebeurtenis, dat de vorige
Minister van Economische Zaken zijn
vaste overtuiging en hot eert zijn
karakter, dat hij uit die overtuiging
de volle Consequenties heeft getrokken
te kennen gaf, dat devaluatie fict
minste van twee ontegenzeggelijk groote
NIEUWE PRIJZEN
VAN ONZE
SODA-FOUNTAIN
Vanille., Mocca of Chocoladeijs 25
Vruchtenijs: aardbeien, frambozen; O Ac
sinaasappel enz. enz "^ .
CaféGlacéol Chocolat Glacé40
SPECIALE
KINDÊRIJSCOUP
MMIMIMMMMIIMMIIMUIIIMMMHIIMIMIMIMIIMMMM
i», terwijl het oordeel van dezen
bewindsman, die een jaar lang toe
gang heeft gehad tot alle boven- en
onder gtimdsche kanalen van ons eco
nomisch leven, tienmaal meer waard
is dan de meeningen van al zijn
/jo/i/irAv collega's tezamen. Het toen
gebezigde argument van de over
groot r meerderheid van den Minister
raad" was trouwens au fond .een
bewijs van zwakte, van gebrek aan
betere argumenten.
Wat het buitenland betreft, be
vatten de kranten nog steeds berich
ten over het onderzoek naar de oor
zaken der devaluatie in Belgiëen wie
niet beter weet zou gaan zweren,
dat de bevolking in Belgiëdoodon
gelukkig met die devaluatie is. Maar
spreekt men eens rustig met Belgische
kennissen, dan ontkomt men onmoge
lijk aan den indruk, dat al dit ge
schreeuw voor een groot deel politiek
krakeel, kiezersvangerij en bedotterij
is; meer dan negentig procent der
bevolking heeft evenveel inzicht in
het dcvahmticvraagstuk als in de
relativiteitstheorie. En geeft men zich
de moeite, nog eens verder den
bcfaamderi gczapigen kout" (hm!) uit
de lang niet kleine kelen onzer zuider
buren over zich te laten gaan. dan
voelt men direct waar de schoen
wringt, dat het bij velen" slecht»
dépit is, dat men het paard van Troje
heeft binnengehaald en den rooden
regeerders gelegenheid heeft gegeven
zich op het regceringskastecl te neste
len. Hoe hebben we zoo stom kunnen
zijn? Hadden we zelf maar gedeva
lueerd, dan zaten we tenminste nu
niet met die roodo exporimenteerderij
opgescheept." *
Daar het mogelijk is, dat ook in
ons land de omstandigheden een
onvenvachten loop gaan nemen, mogen
deze bescheiden opmerkingen ter be
zinning van sommige aanbidders a
outrance van ; het gouden raskalf
worden gemaakt. Verondersteld, dat
de maatregelen, die de.regeering zich
thans voorstelt te nemen, tot stand
komen, dan zal het met ons bedrijfs
leven en onze staatshuishouding
voorloopig, de eerste, jaren vermoedelijk,
nog steeds bergafwaarts gaan, en b.ij
wijze van variatie op hetgeen jaren
geleden een politicus uitriep, toen heb
Ministerie Kuyper een
arbeiderspensioenwet niet eeri'te hoogc leef
tijdsgrens indiende, zou men kunnen ?
vragen: En wat doet nu een dood
met een gaven gulden?" Als die
gave gulden tenminste bij het over
lijden nog zou bestaan, hetgeen alwe
der dubieus is. Nooit het onmogelijke
beproeven, is altijd een goede stel
regel geweest.
Den Haag, 14 Juli. A. W
LUNCHROOM IMS!
ETAGE
deftüenkorf.
' ' ^^^^^ A- k 4«^*»^«%0*. * * *
AMSTERDAM
Bezuiniging?
NIEMAND twijfelt er meec aan,
of technisch.'ware overvloed
mogelijk terwijl wij oeconó
ttiisch in ellende leven. Dus moet de
technisch mogelijke overvloed ook
economisch mogelijk worden ge
maakt. Want hoe verwarde begrippen
ook mogen vastzitten aan het woord
onderconsumptie", niemand gelooft
in ernst, dat er van de goede dingen
dezer aarde werkelijk teveel,zou zijn;
dus Ook. niet dat in ernst van over
productie" mag worden gesproken.
Tenminste niet in sociale zin. In indi
viduele zin is er overproductie, als de
ondernemer zijn product niet meer met
winst kan slijten. Als de lucht die wtf
ademen een industrieel product was,
en tevens zó goedkoop en overvloedig
geworden Hat het tegeef" was, kon
den wij allen tezamen, juist dóór die
Een plastiek van HILDO KROP
GRATIS
voor nieuwe abonné's
Zie den bon op pagina 20
overvloed, in letterlijke zin stikken.
Wie de technisch mogelijke pro
ductie ook economisch mogelijk wil
maken, heeft dus alle aanleiding om
te overwegen, of geen andere produc
tieordening nodig is. Maar dit levert
geen practisch voorstel op korte ter
mijn op.
Wie echter met behoud van 't' be
staande sisteem do'technisch moge
lijke overvloed ook economisch mo
gelijk wil maken, kan dat nooit vinden
in bezuiniging. Deze innerlijke tegen
spraak is al te duidelijk.
Nodig is, ook de werklozen te legi
timeren tot h i in eigen aandeel in 't
. product, dat zij niet hebben
mecgeproduceerd, dus niet verdiend". Dit
geschiedt niet door steun" in de be
staande vorm. Deze verplaatst slechts
reeds bestaande koopkracht, en ver
mindert die zelfs door versnippering.
Verdiende" koopkracht wordt uit
gedrukt in geld". De onverdiende".
koopkracht der werklozen moet ge
symboliseerd worden in een betaal
middel, dat geen geld" is, in werk
losenbons. Deze moeten wettig betaal
middel zijn, doch hun herkomst aan
niets anders danken dan de drukpers,
en zij mogen geen enkele verplichting
leggen op de Overheid die ze uitgeeft;
want zij stellen geen crediet". voor.
Zij mogen 't geld niet bederven, en
moeten er dus von onderscheiden blij
ven ; tussen de t u ee circulaties moet een
sluizensistcein zijn. Hiervóór is vol
doende, dat voor de bonnen noch goud,
noch vreemde valuta kan worden ge
kocht, dat de Nederlandse Bank ze
niet aanneemt, en dat ook via reke
ningen bij andere banken geen omzet
ting van geld in bonnen en omgekeerd
geschieden kan. Ze mogen niet worden
geëxporteerd. En vooral: zij mogen
voor de eerste maal niet anjders dan
voor werklozensteun in circulatie wor
den gebracht. Voor al 't overige zijn
zij, eenmaal in de circulatie, wettig
betaalmiddel in de .incest volstrekte
zin, ook tegenover, en voor, de
ver? hcid.
In finiintiële zin betekent dit voor
stel bezuiniging van honderden
milliqenen 's jaars aan steun. ?
In oeconomische zin de schepping
van evenveel uiillioenen nieuwe koop
kracht.
Mogelijk is het slechts bij handha
ving van do gouden standaard voor
ons geld". Deze handhaving wordt
er op ho^J beurt.ten zeerste door ver
gemakkelijkt. Hét kan met n
pennestreek worden ingevoerd, vergt geen
enkel offer., prcjiidiciecrt geen enkel
oeconpmisch noch politiek beginsel.
Het enige wat het vergt is: het inzicht
dat nodig is om een 'nieuwe gedachte ?
te waarderen.
Mr. JAAP V^AX OELDEREX
f N de rubriek Ik zeg...." Is
plaats voor ultlngeh van lezers,
voor;, zoover' zij .van algemeen
.belang zijn. Inzending kan rp'aau
hebben;tot Dinsdagmorgen. Bij
dragen-, die niet^kurmen worden
Opgenomen».worden' teruggezon
den wanneer porto. hiervoor bij
de kopy is ingesloten. .
De redactie maakt de lezers er
op attent dat Iniendlngeji voor
deze rubriek* moeten worden In
gestuurd op papier dat aan n
zijde is beschreven. ? '.;
BEGRAFENIS VEREENIGING
M ne ft
KU w»»
Cigarros Cadena
In da voornaamste Sigarenwinkels
N.V. DE HOLLANDSCHE
VOORSCHOTBANK
KRUISWEG 70 - HAARLEM
De Bank verstrekt voorschotten met
een minimum van ?1000.- op billijke en
wat de terugbetaling betreft gunstige
voorwaarden, onder borgtocht of
zakelijke zekerheid. Een prospectus wordt
op aanvraag gaarne toegezonden.
LEVENSVERZEKERING
MÜ* ARNHEM"
beschermt Uw gezin In moeilijke jaren.
VACANTIEREIZEN
per s.s. Jan Pieterszoon Coen" naar:
RUSLAND
van 30 A u g.-13 Sept. a.s.
Passageprijzen vanaf f120."
Dl
van 22-29 Augustus a.s.
Passageprijzen vanaf f 75."
SANATORIUM BERKENOORD"
GRAAFSCHEWEG 296 .NIJMEGEN
Voor rustbahocvtndtm, h«rtt«ll«nd«n
tn licht* x«nuwp»tlïnt»n
G«nwht«r-Dlr«CMur: Dr. J. >0fardl Btcknun
Twitdt G«nt«ih»«n Dr. A. Rl|pp«rda Wltrdtma
Thans ook kamers mat stroomend water
Vraagt Inlichtingen bij da
N.V. STOOMVAART M» NEDERLAND", te AMSTERDAM
de AGENTEN en de REISBUREAUX
Bezoekers aan Amsterdam '
Victoria Hotel - Da m ra k t/0 C. Station - noodlgt U uit.
'»': Wij verzorgen U In ona hotel tegen matige prijzen.
- U zult tevreden zijn l
Kamera met Holt. ontbijt Lunch ? Diner
vanaf f3.60 f 1..60 en f2.?f 2.?, f 3.?en f4.?.
De Direct!»
KIPS & Co. - SCHIED
PLAATIJZEREN RESERVC
BUISLEIDINGEN: SCHEEPS T/
AUTOGENE LASSCHING
HOE GOED IETS VERKEERDS
SOMS KAN ZIJN
* Henriëtte van ijk '
JONKER van Ratburgh i* hoofd
redacteur geworden van 1)\?
Strijdbijl, een itii»u\v blad, da! opkomt
tegen de verdrukte rechten van
" mon?clum mot gruottV zorg;«n uit een
bezittend ? milieu. Kr wav bohoefte
aan zoo'n .blad. Iedereen word lid,
nog voor het vura^ho MI, wat verblij
dend Was. .waardnor de soort papier
opgevoerd kon worden tot de dikste
kwaliteit.
Hot zal eonmanl per week
ver.schijnen mot grieven en artikelen
en een ititvonwbare politi'ke plaat
van een buitenlands:;!! artUt. En ver
leden week Vrijdag kwam hot voor
't eerst als een joiirnalUti<»ko donder
slag, die geheel vo:»r zichzelf sprak.
En vanaf dat moment stormde het
dankbare brieven van abonnó's, maar
de voorgeschiedenis heeft, een
keer.zijde, die ik even wiUlo vertellen
om te laten zien dat uit lijden ver
blijden ontstaat, wat erg prettig is.
. Uit den aard der zaak was het eerste
nummer een verschrikkelijke toe
stand. En jonker van Ratburgh
moest een hoofdartikel bedenken met
bulten een hooge temperatuur, en de
drukker en de zetter en de.hecle
redactie aldoor aan' de telefoon om
te zeggen dat hot tijd werd.
. ,Het moest Dinsdag om negen uur
klaar zijn, en Maandag wist ie na
dagenlang, tobben .en worstelen met
de materie, nog niet waar 't over
zijn zou. Er was ook iets met z'n
vulpen, en daarom reed ie 's middags
naar een schrijfmachine winkel, waar.
ie uit kwam-met een portable tegen
het borreluur, dat ie doorbracht in
de Ritz BAC-zonder .inspiratie.'Maar
hij ontmoatte daar wol een vroeger
kennisje van dérevue, dat erg onder
de indruk kwam van z'n loopbaan,
maar k niet wist waarover ie
schrijven tnuust. En ze dacht ver
schrikkelijk boven een groene
cock?tail, en daarna boven een Manhattan,
en daarna boven allerlei andere din
gen, on toen wist ze het nog niet,
waarna zo samen orgem gingen eten. ?
aldoor maar denkend, mot. de portable
vlakbij, op een tafeltje naast de
qhampagncknelcr.
En toen wisten ze het nog niet. ?
En. jonker van Ratburgh nam
afscbcjd van -het kennisje van de revue
zonder een " stap verder . to komen,
en hij reed als een demon over het
asfalt, en door het denken en do
hitte hield ievhet niet meer uit in
z'n wagen, die hij achterliet om
alleen verder to gaan door do slapende
Stad waar de maan scheen met z'n
portable.
Door'al het denken en de hitte
voelde jonker van Ratburgh zich
toen «en beetje eigenaardig in die
zomernacht waarom ie wat ging
zitten op een bank tegenover een
standbeeld tot er iets boven z'n
' hoofd begon te slaan. Het was twee
uur, wat hem . plotseling voortjoeg
omdat 't artikel er om negen
uurmoest zijn* waarom ie z'n zakboekje
verscheurde en de blaadjes tusscheh
de portable deed bij het Wankele
licht van een lantaren. .
Hij begon zoomaar klakkeloos over
sociale misstanden in het algemeen,
en dat dat moest veranderen, en dat
er overdekte parkeerterreinen moesten
komen, en dat de aardboimannen
iemand Zondagsmorgens niet wakker
mochten schreeuwen. ?.. ? ?
.Er, Waren al twee blaadjes van heb
. zakboekje vol getypt toen er een
agent kwam met een groote mond,
die zei dat ie op moest houden'met
tikken in do nacht. .
Y^ Jonker van Ratburgh ging
vcruer. De .agent Hop achter hem aan,
wat wtfi'H op wantrouwen, wat ik
schandelijk vind. Waarom kon een
man als Bredcrode indertijd wol
avond aan avond langs do wallen
dwalen zonder dat een kip op hem
lette, terwijl in onze dagon con on
schuldig .iemand met oen portable
wordt vervolgd als een .moordenaar?
Enfin, de agent scheen dat later
zelf 6k in to zien. Hij bloof tenslotte
achter voor een zwarte- etalage met
hoeden. , »
Toen hot drie- uur was ging jonker
van Ratburgh voort met de sociale
misstanden en de' aardbeirnannen
lusschcn de omgekeerde stoelen en
tafelt jos van een verlaten terras
waar ie haast geen licht had.
Nu zöii iemand de opmerking
kunnen maken, dat het eigenaardig
was dat hij niet op 't idee kwam om
eerst gewoon naar huis te gaan,
maar dat zat in verband met z'n
inspiratie, die alleen maar bleek t i
werken in de nachtlucht. ()6k had
jonker van Ratburgh met het kennisje
van du revue muu op gedronken,
waardoor ie een paar zwaaiende
boenen had gekregen, en zich niet
meer nauwkeurig kon oriönteeren
met betrekking tot de plaats waar ie
z'n Wagen had laten staan. Hij instal
leerde zich dus op het omgekeerde
terras met de bedoeling er te blijven.
Er kwam echter een tweede agent,
waarvan hét wemelt, en Jonker van
Ratburgh trok haastig met de portable
en het hoofdartikel de binnenstad in.
Toen het vier uur sloeg werd de
hemel lichter, wat jonker van Rat
burgh gek maakte van haast. De
Strijdbijl is een serieus blad en hij had
z'n verplichtingen als hoofdredactie.
Hij 'verdween met de portable in
het portiak 'van een groentenwinkel,
waar ie uit verdreven werd door een
nachtwacht*, die juist bezig was niet
een boterham.
Toen het zoo ver was, schijnt de
arme jongen toch wel een heol klein
beetje .vreemd te zijn gaan doen,
wnt niet wognoomt dat dat dikwijls
voorkomt bij schoppende kunste
naars. Hij zette de portable, 'waar
van ie de kap had moeten achter
laten in hot groentenportiok. plat
op het trottoir en ging op z'n.knieën
vorder. Maar in olk geval, de inspiratie
was nu intact en de toetsen vlogen
t ikkond hoen en weer. Dit alles
gebourde in een in aanbouw zijnde
straat waar niemand last had van
hot geluid. Hot was dus zuivere
willekeur van do derde agent, die
vanachter oen stapel rioloeringsbuizen
to voorschijn kwam. om te zeggen
dal ie op moest houden.
Jonkor van Ratburgh hoorde hel
niot eens. ---___.
Do derdo ngont heeft toen eer
hand op z'n schouder laten vallen
Du bruut dacht geen oogonblik aai;
de hoogere zyde van het geVal, ei
dat allerlei groote namen do' mooistr
gedichten hadden gemaakt in vol
slagon dronkenschap, terwijl jonke
van Ratburgh nog zoo goed als nor
maal was. De agent zei, dat ie we;
moest, en mee naar het bureau
En hij nam de portable in besla
niet het hoofdartikel er nog o
omdat ie dacht dat alles van diefstc
afkomstig was. . .
Van Ratburgh blyft lang kaïn
maar als ie eenmaal ontwaakt is i
een leeuw. Hy sloeg links en rechfc
naar 'de agent, en naar een andei
agent op een fiets. En ze brachte'
hem op 't bureau, waar ie ech ru
stuk gooide met z'n huissleutel. .
. . . De ? arme jongen hedft ontzeitem
boetes gehad, en De Strydbijl is er
dag later uit móeten komen, l
aardbeirnannen hebben ze laten liggc
tot een volgend nummer, ? maar <
Is een gloeiend artikel in komen
staan over Rechtsmisbruik'1, d
de naam van. Ratbu,rgh voor ge
vestigde. Wat ik eigenlijk alleen ma
. even wilde zeggen om te laten zi
hoe vernobelend dit incident .zi
heeft gesublimeerd, en hoe goed i<
verkeerds soms kan zijn. t
PAG. IS DE GROENE No. 303)
' H