i . Het Witte Huis en zijn bewoners HENDRIK WILLEM VAN LOON UIIII1MIMMIMIIIIMIIIIMMMIIIIIIIMIMMI-I ...... IIIIHMHMIIMMIIIIIIMIMIIIIMMIIMHIHII f TN .,0e Groene" van 29 Juni schetste onze f | «* Amerlkaansche medewerker Franklln De/ono | | Rooseveft ols mensch. Thans stelt hij hem In een | onder licht en getuigt ook zoo van zijn sympathie | en woordeer/n; voor deze bijzondere figuur. HET Witte Huis heette niet altijd het Witte Huis. maar ston i oorspronkelijk bekend als het Huis van den President. Nu bestaat die traditie ailcm jnog maar op de lepels, vorken en messen, maar overigens is de nnam in onbruik geraakt. Men weet hoe het met de schepping van deze hoofdstad stond. Elke stad wilde en moest de hoofd stad worden vnn de nieuwe Republiek en er was zoo veel haat t n n.iijvcr dat men, eindeujk besloot een einde aan al dat gekibbel te maken door heelemaal er gens anders et n spiksplinternieuwe hoofdstad te gnan bouwen. Ten gerieve van President Washing ton, die in Virginia zijn buitenplaats had werd die nieuwe Federatieve Stad in de buurt van Mount Veinon aangelegd. Men kreeg van de Staten Marylnnl t n Virginia een honderd vierkante mijlen wildernis cadeau en de plannen voor het complex waivn breed opgezet. De ontwerper had wel een heel goeden kijk op de dingen, want hij schreef in ei n voorrede dat hij zijn hoofdstad zóó had ingericht dat alles op veel broedere schaal zou kun? n n worden gebouwd dan in den beginne noodig was. En dat is ook volkomen uitgekomen. De stad kon inderdaad als een stuk elastiek worden uit gerekt. Het Witte Huis werd indertijd zoo gebouwd dat het op de rivier uitzag. De rivier is er nog altijd, maar de achterdeur is eigenlijk voordeur geworden. Het is bij het Paleis op den Dam precies eender gegaan en Hare Majesteit betreedt dit Stadhuis b.(l. door de keukendeur. De s t offn ge van het Witte Huis is allereenvou digst en dat is niet te verwonderen, want het is eigenlijk geen woning» Het is een soort doorgangs huis. De President kampeert er in gedurende vier of acht jaren, maar het huis zelf blijft volgens het gevoel van den soevereinen Aznerikaanschen bur ger toch eigenlgk meer een vqlksbezit. Vandaar de duizcn Icn en duizenden die er eiken dag door heen marcheeren alsof het aan hen toebehoorde. Dat gebeurt 's morgen* van tien tot TaTTiïT" Dan doet men de ijzelen hekken die de trappen afsluiten stevig dicht zoodat niemand zich ongewensctit naar boven kan begeven. Gezien echter de gewoonte van den Amerikaan om souvenira mee te nemen heeft men zich bene den wijselijk tot eenige zeer noodige meubelen beperkt en tot een zware piano, die twintig man noodig heeft om van den eenen kont van de groote zaal naar den anderen te worden gesleept en die dus nlemnni mee zal nomen om hem naderhand aan zijn vrienden te laten zien. Aangezien een Republiek jaloersch is op haar rechten en prerogatieven zijn er nog andere om standigheden die het verblijf ui het Witte Huis voor de Presidentieele familie, ietwat moeilijk maken. Daar is de zeer gecompliceerde drom dienst boden. Op dat gebied heeft Hare Majesteit het gemakkelijker. Want zelfs de heftigste communist zal niet durven vergen dat Hare Majesteit zich zal doen omringen door menschen die haar persoonlijk niet aangenaam zijn. Zij stelt aan wie zij wil, zooals iedere Hollandsche huisvrouw dat zal doen. Helaas kan een President van de V, S. zich deze weelde niet veroorloven. Hij kan een of twee oude getrouwen voor de keuken of de slaap kamer meebrengen, maar dat is dan ook alles. De anderen zijn staateambtenaren die bij het Huis behooren. De adjudanten die de President begeleiden als "hij officieel" moet optreden spelen echter onder het regime van Roosevelt een muider opvallende rol dan onder velen van zijn voorgangers, want in den regel neemt hij een van zijn eigen zoons mee om hem te helpen bij het komen en gaan. Degenen die zich soms door de natuur misdeeld gevoelen zouden eens een weekje hier moeten gaan logeeren. Dan zouden zij een lesje krijgen in al datgene wat men in deze wereld bereiken kan door genieuse moed en uithoudingsvermogen. Want het is toch wel een wreed spel van de zeer wreede natuur geweest, nu juist dezen man te treffen door een ziekte die het lichaam gezond laat en de geest gezond laat, maar den bezitter van dien zeer gezonden geest en dat zeer gezonde lichaam hebben veroordeeld tot stil zitten. Men spreekt er eigenlijk nooit over. Men doet alsof het niet bestaat, en als ik dit vermeld dan is het alleen maar daarom, omdat men in Europa van dit alles zoo weinig weet. Maar hier is een man die onder alle andere omstandigheden verder allo hoop op een politieke loopbaan zou hebben opge geven. Midden in zijn carrière treft hem een ver lamming. Dan schijnt het uit te zijn met zijn toe~ komstv-.-Eu diezelfde man werkt dan twintig uur per, dag, geeft aan het geheele Amcrikaansche leven een nieuwen draai, klaagt- nooit, doet altijd alsof er nooit iets gebeurd was en zet die nederlaag J n een overwinning om, tot aanmoediging van allen die op dezelfde manier door het noodlot getroffen werden. Hij heeft, toen hij beter werd, gezegd: Ziezoo, dat bestaat nu verder niet." En het bestaat ook werkelijk niet. Maar daarom leg ik er eenlgszins den nadruk op. Als men zich wel eens afvraagt of Roosevelt in dit of dat slagen zal, don kan Ik maar een enkel antwoord geven. Een man die een dergelijke overwinning behalen kon op het wreedste dat de natuur iemand kon aandoen, zoo Iemand kan verder geen .nederlaag lijden. Hij zal het niet altijd gemakkelijk hebben maar degenen die willen weten wat er In Amerika staat te gebeuren en die twijfelen aan het welslagen van Roosevelt om zijn nieuwe levensphilosophie tot het Amerlkaansche volk te brengen, die zou ik in allen gemoede willen aan raden: Reken niet te veel op datgene wat z^jn vtyan.len u vertellen omtrent een mogelijke neder laag. Het is uit met de groote fortuinen die op knocierij berusten. Het is uit met de nevenregeeringcn van de Wall Street." Wat er komen zal weet ik niet. Niemand weet het. Maar het oude regime is uit, weg, dood, ver dwenen. Zoo dood en zoo uit en zoo verdwenen als het oude regime ha Rusland. Maar n ding weet men zeker. Wat er ook gebeurt, de oude sleur is dood en komt nooit terug. En hetzelfde geldt voor Amerika. Het wordt door den wijzen Roosevelt op een kalmere manier gedaan dan elders in onze wereld.. Geen Mussolinische of Hitleriaansche pos tuurder ij. Geen geschreeuw. Geen dreigen met sabels of geweren. Geen gedoe op witte paarden of ba bruine hemden. Een vroolijk lachend man met een zeer oud hoedje op (de familie heeft hem in al die jaren nog geen nieuwen Presidentieelen hoed kunnen bezorgen.... hij vindt dat oude vod veel te gemakkelijk) die aan alles denkt en die met zijn knap uiterlijk en zijn uitstekende radio-stem het volk voor zich winnen kon zooals geen van zyn voorgangers dit ooit kón doen, die steeds een gelukkig woord kan vinden om zich uit een nete lige positie te redden, maar iemand die precies weet wat hij wil en die halsstarrig daaraan vasthoudt. Een dictator die nooit dictatortje zal spelen. Een dictator met een grap en een sigaret in plaats van een grimas en een zwaard. Een dictator die zelf van het. leven niets meer te verwachten heeft en die daarom aan millioenen anderen datgene geven kan wat z\j zelf het recht hadden te verwachten. maar tot nu toe nooit hadden kunnen krijgen. Er gebeuren hier groote en grootsche dingen. Niet van dag tot dag. En met opjes en neertjes, die soms de staatskaros zoo hevig doen schommelen dat men denkt dat het heele gevaarte zal omkan telen. Maar daarop is nu zoowat evenveel kans als op een revolutie in Engeland die daar Koning George van zijn troon zou stooten. En die kans, geliefde lezer, is verre beneden het politieke vriespunt. AiiSlS KDMTJUISr VAHDEH ONDERGANG TBREDDSN ROO5EVELTDE NEW DEALE BEK VAHDBNCONGRKTVCER ZUIVERT HU DB WALL-STRE£T REDT UNQ.e SAM UIT DÉH TICUUEQB OPOflbBWAAKIENOWWZÓ Aldus ieekende de Daily Express" de sensotfonee/e film van Roosevelt't veelbewogen presidentschap PAG.-4 DE GROENE Ne. 3094 Danse macabre der Saffianen" ONZE SIGARETTENINDUS TRIE DOOR DEN FISCUS DOODGEMARTELD P. H. Laagland ACCIJNZEN zijn vooral in dezen tijd zeer wonderlijke zaken, niet minder won derlijk dan fiscale invoerrechten, die be schermend werken; een clearingsverdrag, dat een doelbewuste uitvoerbeperking noodig maakt of een handelsverdrag, welks moeizaam veroverde con tingenten niet worden uitgeput.... Zij zijn op ?zijn muist even wonderlijk als een zuivelpolitiek, die de boter voor zeven stuivers naar Engclvnd doet verkoopen, en do eigen burgers margarine laat eten van een gulden en boter van een daalder. Het wonderlijkste van accijnzen is, dat als ze er eenmaal zijn, men er niet alleen nooit meer afkomt, maar dat ze gestadig gaan groeien, al dan niet met behulp van opcenten. Daar zijn b.v. de sigaretten; het begon met 15% en thans is het al 50%. Phonetisch een subtiel verschilletje, maar practisch .de overgang van een walsje tot een doodcndans van den fabrikant met den begeerigen fiscus. Accijnzen zijn zoo makkelijk"; men pikt maar een 'of ander verbruiksartikel uit, waarvan men kan aannemen, dat de consument het niet zoo licht zal laten staan. Na korten tijd voelt" het publiek het niet meer; men hoort" er niet meer van; en dan.... is de tijd gekomen, om aan verhooging te denken. Bovendien kan de fiscus nog allerlei varia ties brengen in de heffingswijze. Bij de sigaretten b.v.'. wordt de accijns berekend naar den d tailverkoopsprijs. Neem eens als voorbeeld een tegen woordig veel verkochte klasse n.l. die van 15 cents per doosje van 20 stuks, waarvan de consumptie thans 1200a 1400 millioen stuks per jaar of ± 33 % van het totale verbruik bedraagt. De prijs van deze eerbare saffianen" kan als volgt worden gesplitst: verkoopsprijs fabrikant 3.50- cnnt grossiersmarge ? 1.?.. détaillistenmargc 3.?.. V accijns (50% van 15) 7.50 Totaal 15.?cent Gerekend naar den ftibr tekst*!j« bedraagt de accijns dus niet minder dan 215%. Zonder deze belasting zou hetzelfde doosje dus niet 15. maar 7V2 cent kosten. DE accijns heeft de sigaretten dus duurder ge maakt en het gevolg is geweest de traditieneele wedloop tusschen den fiscus en den veel geplaagden consument, fabrikant en handelaar. Het publiek stapte over op lagere prijsklassen en de fabrikant voldeed aan die behoefte. De fiscus zag de opbrengst slinken en wat is gemakkelij ker? verhoogde den accijns. Op 't oogenblik is de toestand zóó, dat het publiek het dubbele voor zijn sigaret betaalt en dat de fabrikant geen droog brood verdient, vanwege den accijns en deszelfs . gevolgen en vanwege de, hooge lasten, waarop het rijk hem, evenals alle andere ondernemers^ laat zitten in naam der aanpassing", die er niet is. Maar bovendien moet hij den accijns alvast beta len, n.l. bij het banderolleeren; hij schiet hem dus practisch vóór aan zijn afnemer. Gaat deze failliet, dan is hij niet alleen zijn sigaretten, maar ook zijn accijnsbedrag kwijt. De fiscus neemt nu eenmaal geen risico's..... Er zijn natuurlijk nog veel mér gevolgen van deze ingeniéuse sigarettenpoUtiek". Zoo wordt het b.v. een waar gedrang in de onderste prijs klassen. De particuliere ondernemer moet zich nu eenmaal richten naar de wenschen en de draag kracht van zijn consument en beiden geven zich niet gaarne en niet spoedig gewonnen! Daling van omzet tracht men te herstellen door nog maar weer lagere prijzen. Dat en passant de. opbrengst van den accijns bij elke nieuwe verhooging beneden de officleele raming blijft, en dus de kiem in zich houdt voor een volgende verhooging, is begrijpe lijk. .Maar ns komt er een eind aan; dan geeft verdere verhooging ook in absoluut opzicht een daling in opbrengst te zien. Alsdan is om in het jargon der fiscologie" te spreken het technische maximum bereikt. Dan zijn de rapen paar en helpt geen lievemoederen meer; de fiscus blaast dan LOOPGRAVEN IN ABESSYNI Teekening voor de Groene Amsterdammer van F. H au veld of hoe men zijn eigen grat graaft ..einde der manoeuvre" en 'm het dolle kat-enimiis-spel treedt een rustperiode in. Maar de even dolle concurrentie, de bestaan-s«trijd der fabrikanten om den afzet blijft bestaan. Zij ontvangen zoo weinig meer voor hun product. dat zij ten koste van alles hun omzet moeten vergrooten om staande te kunnen blijven. De fiscus kan dit spel rustig aanzien; het kan hem fiscaal koud laten, hoe de fabrikanten zich uitmergelen door afbraakprijzen, reclamecampagnes enzoovoori. Zoo heeft immers een ieder zijn zorgen .?.. ? De sigarenfabrikanten hadden nog een kleine veiligheidsklep, toen hun accijns werd verhoogd. begonnen zij, te mechanisceren; zij begonnen han denarbeid te vervangen door machines en daar schrok zelfs de fiscus van, want vverklooze sigaren makers moeten gesteund worden! Daarom is by de sigaren rder het technische maximum" van den accijns bereikt (zij het dan ook via de werk gelegenheid en niet vanwege de opbrengst grens) dan bij de sigaretten. Toch werken er in de Nederlandsche sigarettvnfabrieken en de voor tia:u' wer kende bedrijven minst ons altijd nog oen 5000 inonschen! ' En nog steeds strijden de fabrikanten om hun bestaan; zij willen hun merkeu op de markt hou den, ieder voor zich hopende, dat de anderen rder heb bijltje er bij neer zullen leggen dan zij zelf. Er zijn er trouwens al een aantal gesneuveld: Miss Blanche ruimde het veld, Vafiadis werd gesloten. de Industrieele Tabaks Mij., Jolo on anderen zijn allen in. 't harrenas gestorven". ? , ';.?/'.';;? -, -.. ??.>%*.???.?"-.?'".-. : Nog een ander verschijnsel valt waar te nemen en dat is, dat terwijl de Ncderlandsche fabrikan ten alag leveren op de markt der goedkoope soor ten, de hoogere prijsklassen nog steeds voor een groot gedeelte uit importsoorten bestaan. Buiten dien is het den Egyptischen fabrikant met zijn lage loonen mogelijk tegen zér lage prijzen met winst te leveren. Egyptische cigaretten worden geïmporteerd tegen een prijs franco Amsterdam of . Rotterdam van/1.20 per duizend; het invoerrecht bedraagt dan 45% van /1.20 = 51 cents per duizend zoodat'deze-cigaretten ingeklaard op ± f 1.75 per duizend komen te staan. PAG. S DE GROENE Ne. 3014 'De Hollandsïhe fabrikant kan vo:»r ? 1.75 geen IOOÜcigaretten in doosjes fabriceeren. zoodnt do 15% invoerrecht de Hollnndsche industrie niet voldoende of liever in het geheel niet beschermen. Doordat momenteel ook do goedkoopere prijs klassen geïmporteerd worden Is 'm de laatste maan den de import met tientallen millioen?n stuks ge stegen alweer ten koste van de Hollandsche industrie. Aangezien Nederland, met zijn hóoge kosten en lasten, een duurte-eiland is, kan het buitenland in 't algemeen goedkooper produceeren, nog afgezien van beschermende maatregelen (zooals b.v. in Egypte)* Weliswaar-was de import niet zoo heel groot (toch altijd nog 350 millioen stuks of 20% van het verbruik!) maar wél pikt hij 30% van de prijsklassen in, waaraan nog wat valt te verdie nen. Immers, wanneer de Nederlandsche fabrikant een sigaret gaat maken b.v. van n cent hoogeren winkelpas, dan ontvangt hij slechts 0.25 cent meer, evenals de grossier en winkelier; de fiscus krijgt er echter een halven cent van! Degenen, die hopen, het nog het langst te zullen kunnen uithouden, zijn zij. die zoowel in Neder land als in het buitenland een fabriek hebben, althans indien de buitenlandsohe behoorlijk winst afwerpt, welke dan voor een deel kan worden gobruikt, om den strijd op léven of dood in Nederland 7.00 lang als noodig of mogelijk vol te hpudeit. Toch heeft ook een der, groote ? buiterilnndscho maatschappijen, Abdullah, het slagveld reeds ver laten. . De maatregel, ooi de laagste banderolle op 15 cents te stellen, m.a.w. om de sigaret van een hal ven cent af te schaffen, heeft de fiscus is slim ! den doodsstrijd der vaderlandsche sigarettenindus trie, wat tempo betreft, eenigermnte vertraagd, maar dat het er nog steeds heel erg slecht voor staat, blijkt .a. uit het feit, dat geen enkele Neder landsche fabriek is aangeslagen in de winst- en tantièmebelasting, terwijl .ontduiking volstrekt is uitgesloten, omdat de fiscus Immers in de banderolles een idealen maatstaf heeft! De totale industrie boekte in 1034 een verlies .van ettelijke tonnen. Hieruit blijkt wel, dat de onverzadiglijke fiscus óók te slim en téhebzuchtig kan zijn...... .Is hij misschien bezig de kip te slachten.... ? t !?