De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 3 augustus pagina 2

3 augustus 1935 – pagina 2

Dit is een ingescande tekst.

CONCENTRATIE Nationaal of Vrijzinnig? Dr. Ir. J. G. J. C. NIEUWENHUIS DE resultaten vnn de laatst gehouden -ver kiezingen voor de Provinciale Staten on de Gemeenteraden hebben menigeen aanleiding gegeven tot overpeinzingen over eigen en anderer fouten in politiek, oi-ganisatorisch en propagan distisch opzicht. Die resultaten hebben eveneens aanleiding gegeven tot het' trekken van nieuwe politieke scheidslijnen. Werden b.v. sindsdien geen sterk in het oog loopende pogingen gedaan door de sociaal-democraten om zich te richten naar deKneyeliek Quadragesimo Anno. teneinde daardoor de kans te vergrooten een politiek verbond met de R.K. Staatspartij te stuiten? Bij de pas door stane cabinctscrisis heeft men trouwens openlijk hierop aangestuurd. In de laatste t Uden komt voorts het zeker niet nieuwe, maar toch als gevolg der verkiezings resultaten weer vernieuwde denkbeeld naar voren van een .,vrijzinnige concentratie" met democratischen ondergrond, in welke concentratie som migen zelfs ook de Katholiek-democraten en de Christen-democraten zouden willen opnemen. Over deze ..vrijzinnige concentratie" wordt in verschil lende toonaarden gediscuteerd. Hel komt mij echter voor dat de zaak waar het in de eerste plaats op aankomt, in deze discussies gewoonlijk niet dui delijk naar voren treedt. Zoo lijkt mij een .fvrijzinnige concentratie", welke aan de partijenverbrokkeling, die wij thans waarnemen, een einde zou maken, eenerzijds te eng en anderzijds te ruim gedefinieerd. Te eng. omdat een ..vrijzinnige" concentratie eigenlijk slechts de Liberalen en de Vrijzinnig-democraten zou kunnen omvatten. Te ruim, als men .daaronder oo&''..de mocraten," wil brengen..'Zooals de Katholieke en de Christen-democraten, die zichzelf wel niet al* ..vrijzinnig" zullen beschouwen. De ..democratie" van de Christen- en Katholiekdemocraten en voor een deel ook van de Vrijzinnig» democraten is toch inderdaad een andere dan die van de Liberalen. De .eerstgenoemden verstaan onder deinucratie" vrijwel hetzelfde als Volksrcgn-rinii'. laatst genoemden verstaan daaronder gewooiüijk slechts Volksinvloed. Vervolgens wil het mij voorkomen, dat het niet in do. eerste plaats van belang is dat do nieuwe concentratie der vrijzinnigen ..altijd in de minder heid" zal blijven, of dat deze een ..nii t to verwezenlijkfii ideaal" zou.nastreven, zooals sommigen blijkbaar nieeuen. Als een of andere concentratie' op werkelijke goede beginselen zou berusten en een schoon ideaal zou nastreven, dan vrage men , niet in de eerste plaat* wat men ermede-..bereiken" kan. Men dient de beginselen en do idealen, die men als juist, rechtvaardig en goed beschouwt, onge acht het resultaat. Hier past liet woord van Oranje: >.N*est bcsoin d'cspércr pour entreprcndrc, ni de rèussir pour persêvércr''. Door alle weldenkende .staatsburgers hier te lande wordt met groot u zorg de verbrokkeling van het partijwezen .gadegeslagen. Er zijn'toch in Nederland' niet minder dan zes ...groote" partijen, gezwegen nog van df; acht kleine" partijen, die bij de Kamerverkiezingen in 1U33 van ven tot vier afgevaardigden in de Tweede. Kamer gekozen hebben tffki-egen en de negenendertig partijen", die zonder succes «an die( verkiezingen hebben deelgenomen. Jk-t is natuurlijk uitge.slojen. dat deze 53 partijen", door groote belangrijke be ginselen worden geleid: het-zijn grootendeels beJNHOCD. 4?5. G. Stcin, Japan '?F. C., Burgerlijkheid en romantiek -7- 6.'. L. J. Jortlaun, Kntr'attc 7. H. Scholte, Om een \citfrlandsch cabaret . K. Biijstra, Terugkeer tot het land 9. A. Plasschaert, Tentoonstelling? fan heden 10?11. L. J. Jordaan, Rijksdaalderr/exprcs '- Schaken 12?13. E: Mare, Hittetroost,?Erica, Gebrekkige padvindster*-?14. Y. l'oppema, Eigen wijsheid Ongevaarlijke snelheid 16. De Kcinc Krant -?? 17. Nivellccrca Keizer en koelie 18. S. E. van Praag, Kondoni de loofning-the-loop 19. H. van Eyk, Hoe jammer allen is voor iedereen 20.. Kladschrift van Jantje Pussles Chativariq. ' « landengroepen of resultaten van persoonlijke in vloeden. Dit verschijnsel werd in dit weekblad eenigen tijd geleden volkomen terecht gesignaleerd als politieke ontbinding in den meest reëelen vorm. Wil men voorkomen, dat deze politieke ont binding spoedig leidt tot ondergang van het par lementaire stelsel, dan zullen zij. die in dat stelsel nog steeds de voorwaarde zien voor de handhaving der persoonlijke en geestelijke vrijheid, de handen inén moeten slaan. En dan zal men moeten streven naar een nationale eenheid, gebaseerd op de grondslagen van onze historisch gevormde Ncderlandsche samenleving. Die grondslagen zijn mijns inziens de volgende: Ie. de Rechtsstaat. 2e. de persoonlijke en geestelijke vrijheid. 3c. de individucele bestaansvcrantwoordelijk heid. Die grondslagen zijn historisch gevormd en nationaal eigendom. Zij komen daarom overeen met ons Volkskarakter. Zij kunnen zoowel het fundament zijn van «een ..vrijzinnige" uls van een orthodox-godsdienstige oveituigirïg. Maar zij zijn evenals ons Volkskarakter als resultaat van een Christelijke beschaving te beschouwen. Het individualisme,, het humanisme en de rcehtsovertuiging van het Volk dat -in het Volksgeweten berust: dat alles wijst op het Christelijke karakter van ons Volksleven. Elkeen ook hij of zij, die den Christelijken godsdienst niet belijdt zal derhalve kunnen en moeten erkennen dat het karakter van ons volksleven Christelijk is en dat uien dit karakter niet straffeloos kan aantasten. Voor zoover men onder .,vrijzinnig" dus vcrstaa't antirccht/.iunig of a-Christelijk, lijkt mij een ..vrij zinnige" concentratie weinig bevorderlijk aan het streven om een verbrokkeling der partijen tegen te gaan. Waarschijnlijk zouden er weer nieuwe ..partijen" door ontslaan. Wil 'men bijeenvóegen wat bijeen hoort, dan /Jil men m.i. moet en. streven naar een nationale concentratie, berustende op bovengenoemde drie grondslagen. Daarbij treden dan nog de volgende punten naar voren: Je. De Rechtsstaat verdraagt, zich niet met een ..democratie", opgevat als Volksregeering. m.a.w. de Rechtsstaat is onvereenigbaar met een Overheid, die zich als agente 'van hetSouvereine Volk en dus niet als Dienaresse dep Gerechtigheid gedraagt. De Rechtsstaat eischt daarom een scherpe .scheiding tusscheii Uitvoerende en Wetge vende Macht. De Rechtsstaat H onbcstmmbaar als in de vertcgenwoorigewle lichamen de bctangfnpolitii'k hoogtij viert en de rechtsovertuiging vmi ons Volk daarin niet voldoende tot uit drukking (en ontwikkeling!) wordt gebracht. De persoonlijke en geestelijke vrijheid kan men slechts als recht opeischcn. als men du persoonlijke bestaansverantwoordelijkheid als plicht aanvaardt. . ,5e. De individueelu bestaansverantwoordelijkheid, zoowel als de persoonlijke en geestelijke vrij' heid zijn onbestaanbaar, als men het recht op rentegevend pr: vaat bcxil. het vrije ruil verkeer en de vrijen arbeid uitschakelt. Als men dezu punten consequent doorvoert. dan blijkt, dat dq staatkundige en economische scheidslijnen, welke onze samenleving' bchcerschcn, dwars door de meeste onzer bestaande politieke partijen heen loopen.- Het heeft dan ook; m.i. gedn zin eenigc der bestaande politieke partijen in een of andere concentratie" samen te brengen. Er zal eerst klaarheid moeten komen omtrent vele der staatkundige en sociaal-economische. vraagstukken, die vooral onder /ie tegenwoordige benarde omstandigheden van groot gewicht -zijn. Als men die vraagstukken' objectief en consequent behandelt, zullen uit de oplossing daarvan nieuwe politieke tegenstellingen voortkomen, die hun schaduwen reeds vooruitwerpen. En het behoeft m.i. geen betoog, dat een nationale concentratie^, ? gebaseerd op bovengenoemde grondslagen, thans reeds dringend noodzakelijk is. om verder gaande > politieke ontbinding en andere onheilen to voor- . ' PAG. 2 DE GROENE No. 3036 2e. 3e. 4e. WEEKTROMPET VAN DEN WIJZEN OLIFANT Anthonie Fokker gaf een geruchtmakend commentaar op de vliegrampen van den /aatsten- tijd 1 ? lltlllllllllllllHimiHMIIIIIIIHHIIIHIIIIIHIIHIIIIIMIIIIimiHHMIIIIHIIHMIIIMIIHIIIIHtM DE K.L.M.£J?.V interi'ifw ra n een vertegenwoordiger van het A..V.P. met den Heer Fokker dwingt onn nogmaals te schrijven over de rampen, welk» het bedrijf tier K.L.M, den laatst en tijd hebben ge troffen. Ken sinnetie treft ons in dat.interview en wel. als zoude het sueees ra n de Melbourne Race in leidende Xcderlantlschc luchtvaartkringen een men taliteit teweeg hebben gebraeht, welke niet in overeen?? stemming in met de .verantwoordelijkheid* ff et is on* niet reeht duidelijk op ir elke feiten dr Heer Fokker deze opinie baseert, duur wij ook na de Jlelbotirnc ?Ra f e nimmer hebben kunnen ontdekken, dat het devies ..Sa/et// Fimf' niet langer in het schild der . K.L.M, sou staan geschreven. ..-.-? Van de vijf rampen -'welke de K.L.M, troffen urdert Kerstmis verleden iaur sijn er drie eventuci'l terug te voeren tot het xifh honden aan de dienst regeling Ondanks ongunstige weersomatandighedeH. n.l. de ongelukken met de Civcr". de ..Leeuwerik". en de .,(«*«/*'. Dat de betreffende piloten hierbij abnormale risico's suuden hebben genomen, blijkt nergens uit. Zij hebben met reeht- vertrouwd op di lur-MWaardigheid hunner marhinw. op hun instru menten, op hun radio .en hun eigen kun.dc als vliegtttigbestuurder. Want wat voor ren jong en betrek kelijk onervaren piloot een groot riairo beteekcnt, kan i-oor, den ouderen eii in het vak doorkricden piloot niiis bijzonders sijn. Als ik. als stuntelig sportvliegcr. een noodlanding met zijwind'op een smal(weiland moet maken, loop ik een goalc kans het geval grondig tp kraken ; voor een ervaren pi'.oot is zoo'n manoeuvre iets wat hij voor de aardigheid doet om zijn leerling tcens te laten zien hoc het behoort te worden gedaan. Jitindvliegen volgens ren : bepaalden koers is voor mij heel inoeilijkf voor den K.L.M.-piloot werk; niks aan. l Het idee ..risipo" is dus maar 'heel betrekkelijk ei< ik zie er niets abnornwals w, dat de leiding de f K.L.M, meer is gaan eisvhen van haar piloten n?< dese over een grootere ervaring en beter uitgerust' machines beschikken dan in den tijd van'de /?'. .;. Bündvlicgen zonder radio en de geschikte boordinstruincnten is een krankzinnigheid; mét dcse uitrus ting is het voor den>ervaren piloot een' kleinigheid. J k zal het wel uil ,111!j n hoofd laten om tcgaun vliegen bij meer dan SÖkm windsnelheid en -.indertijd zo» ook een K.L.M.-piloot daaraan niet hebben gedacht. Vandaag bdeckcnl dese storm, voor hciii niets, meer. dank zij zijn grootere ervaring en sijn bétere machint. Dat intusschen het gèvaarsetemcn/t. bij het opvoiren der snelheid, ook toeneemt, is zeker. -Vit moeten . wij ons dat gevaar" niet < ui te groot voorstellen. ledere voortbeweging brengt ons in gevaar. ,4/s wij , in een gemakkelijken stoel in. onze huiskamer zitten. is do kans dat Ons iets overkomt al zeer klein; Zoo spoedig wij echter'opslaan en gaan loopen, bestaat* de mogelijkheid, dat wij willen over den rand vani het vloerkleed, óver den poot van cenistocl. Hoe meer wij de snelheid van, onsc voortbeweging opvoeren, hoc grootcr, het gevaar wordt, een 'ongeluk te krijgen en Scnaatspnsldent Gretser van Donzig is door net Poofsche conflict een vee/besproken man geworden liimiiiilllllllllllllilllllllllllllllliillllllliiiiiiiti'tiiiiilliiiiiiiiiiiiiiiiiliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii RAMPEN bovendien zullen de gevolgen van een botsing bij een snelheid van 100 km hél wat erger zijn dan wanneer twee wandelaars tegen elkander ophopen. Nu is juist het prettige van de vlieger ij, dat hetopvoeren der snelheid in de lucht volkomen onge vaarlijk ia, zoo lang wij in die lucht zijn. Zulks in volkomen tegenstelling met het verkeer op het land. Echter, een vliegtuig moet ook wel eens dalen en landen en nu komt het gevaar", want door het op voeren der topsnelheid wordt ook de landings&nclheid onherroepelijk hooger omdat de minimum vlieg' snelheid van zoo'n snelle machine ook vrij hoog ligt als een gevolg van de vrij hooge vleugelbelading. * * * De landingasnelheid van de Douglaa vliegtuigen en van andere snelle verkeersvliegtuigen ia binnen redelijke grenzen gebracht door het aanbrengen van z.g. landingaklappen. En verder, worden alle daar voor in aanmerking komende piloten der K.L.M, op dit type grondig geoefend alvorens zij met de Douglaa op de lijn mogen vliegen. Zelf a door en door ervaren piloten als myrnof, Scholte, Geyssendorff e.a. heb ben zich aan dezen strengen regel moeten onderwer pen, want de leiding der K.L.M, wcnscht geen nkel risico ie nemen. ' Het gevaar" der betrekkelijk snelle landing van zoo'n modern vliegtuig bestaat dus alleen hierin, dat inderdaad een onervaren piloot brokken zou kunnen maken. Doch een onervaren piloot komt niet aan het atuur van'zoo'n machine. Ook de andere vlieg eigenschappen van een snel vliegtuig zijn alleen gevaarlijk voor hem, die met de machine niet ver trouwd ia. Dat zoo'n snelle machine minder eenvoudig is te vliegen dan een goedige Koolhoven FK. 46 schoolvliegtuig, is volkomen' juiat, maar wat hindert dat als de menschcn die deze snelle rndchiriea besturen er volkomen mee vertrouwd zijn? ' , Waar de leiding der K.L.M, dus, naast modern vliegtuigmateriaal, beschikt over een aantal door en door ervaren piloten, schendt -zij dan het devies Salety F ir el" indien zij haar dienstregelingen hiernaar inricht Ik meen van niet. Dat ondanka alle voorzorgen tóch eenige zeer ernstige, rampen zijn voorgekomen ia dan ook in de eerste plaats een gevolg van pech, van omstandigheden waartegen niet mér te vechten was, maar niet omdat de mentaliteit der leidende Nederlandache luchtvaartkringen, niet in overeenstemming sou zijn met de zware verantwoor delijkheid, welke deze kringen dragen. En wat het publiek betreft, dat ia natuurlijk vol komen onredelijk en eiacht vijf poolen aan een schaap. ils V eenendaal bij Bangkok in atecht wér loopt en edwongen wordt naar ^.loratar terug te keeren, heben zijn passagiers danig hel land, want ze loopen ins een dag ie verliezen. Daarna worden ze aporef" ola hij probeert dien verloren dog weer in te ilen. Hij aloagt, gelukkig, toant andera had het achten geregend. Intuaachen, wdt zegt u van een iding, die dergelijke sportieve piloten en een derge"?k esprit de corpa kweekt?' i G. VAN STEENDEREN JR. De aanvallen tegen den gulden zijn volkomen mislukt en het nieuwe kabinet ia vastbesloten het tot dusver gevoerde monetaire beleid voort te zetten. Wat de internationale economische en financieele vraagstukken betreft, ben ik meer dan ooit de overtuiging toegedaan, dat het eenerzijds absoluut noodzakelijk ia ten spoedigste te komen tot herstel van gezonde internationale economische be trekkingen en anderzijds tot internationale muntstabilisaiie. verklaring, die Dr. CoUjn reeds aan de Agence conomique et financière had gegeven, en die hij in zijn radio-rede her- ' haalde, aan het eind van de vorige week, behelst eigenlijk de kwintessens van de vraagstukken die m de eerstvolgende jaren moeten worden opgelost. Zij blijken nu ook voor ons land van een zoo ern stige geaardheid, zij blijken in een zoo nauw ver band te staan tot de gebeurtenissen van den dag, dat het onverantwoordelijk zou zijn nog langer losjes heen te wandelen over vragen als: hoe kan men zich te weer stellen tegen het steeds verder doordringend deflatie-proces? En: moet men onder alle omstandigheden blijven vasthouden aan de tegenwoordige goudwaarde van den gulden? Dit laatste wil men op dit oogenblik ontegen zeggelijk. Niet alleen de regeering wil dat. Onge twijfeld ook het grootste deel van. het Nederlandsche volk. En voorloopig gebeurt dat ook. Dat. heeft dit groote voordeel dat op het oogenblik de rust volledig hersteld is. Maar meer dan dat is er voor eerst niet geschied. Het héft geen zin nog na te praten over den politieke n kant van de laatste crisis. Dat hoort trouwens niet in deze rubriek thuis. De maand September moet bewijzen of de kloof overbrugd is. Veel r zoo al niet alles zal daarbij afhangen van de houding van de R.K. Staatspartij. Wanneer men echter bedenkt,'wat de oorzaak is geweest van al die onrust, dan realiseert men zich dat het juist de hier boven aangehaalde punten zijn. En dat zijn geen politieke strevingen, maar econo mische feitelijkheden. Ook bij de oppositie-, die zich een oogenblik deed gelden, plaatst men zich op den bodem der werkelijkheid. Ook daar realiseert men zich dat het eenerzijds absoluut noodzakelijk is ten spoe digst e te komen tot een herstel van gezonde inter nationale economische betrekkingen, en ander zijds tot internationale stabilisatie." En dat het zonder het langzamerhand in vervulling gaan dezer \venschen, eenvoudig zoo niet langer gaat! Het is intusschen niet alteen in de gelederen der R.K. Staatspartij, dat vele ondernemers opge duwd worden door een betrekkelijk kleine groep radicalen en door de massa der werknemers en dat zij, wanhopig geworden door het afstervend bedrijfsleven, met een uitgesproken voorkeur voor devaluatie meenen van twee. kwaden het beste te kiezen. De roomsche Staatspartij is niet een politieke. groep, die den strijd liefheeft. Vandaar dat het den wijzen olifant voorkomt,-dat zij gaarne de rustt en den vrede aangrijpt, die Dr. Colijn haar wil bieden. En verder bereid is, af te wachten of het morgenrood van een soepeler worden der handels betrekkingen zal dagen, zonder hetwelk een spoe dige stabilisatie welhaast ondenkbaar schijnt. Het ia dan ook'nauwelijks aan te nemen, dat daarover binnenkort onderhandelingen kunnen worden ge opend. Feitelijk .is er dus nog nieta gebeurd. Er heerscht hier rust. We gaan met vacantie. En we zullen wél zien. Muider rustig ziet het er in Frankrijk uit, waar La val de prefecten der departementen naar Parijs ontboden heeft. Hoe zal daar de politieke constel latie blijken te zijn, wanneer in Octóber de kamer weer bijeenkomt? Het zijn- dezelfde vraagstukken, die Wij ten. onzent tegenkomen. Verdere deflatie verdraagt men niet. De gebeurtenissen in Hayr , en Brest bewezen dat. En wat eteeds in Frankrijk een veeg fceeken is: het rommelt Ui de P. T. T. ' Even weinig is er tot oplossing gebracht, inzake . do Abessynïschékwestie,' ter. raadszitting in Genève. Uitstel dat is het eenige, Maar dit uitstel is vol dreiging; het zou een wonder zijn, wanneer in de maand respijt, waarover men het 1 nu eens is geworden, de - gebeurtenissen een loop gaan nemen die de kahs, de waarschijnlijkheid PAG. 3 DE GROENE No. 3036 zelfs, van een ernstigen kolonialen oorlog weer terugdringen. Het respijt in de Europeescho politiek is er niet een van rust en vacantiestemming niet een van 'n terzijde-leggen van netelige vraag stukken, zooals b{j ons. Wat er in Genève bereikt is, is het volgende: Italiëheeft toegestemd in de benoeming van een vijfden arbiter in de commissie.... die over geen enkele belangrijke zaak mag oordeelen. Verder heeft Mussolini er in toegestemd om buiten den Volkenbond om-te praten met Frankrijk en Enge land, de beide andere participanten in het Verdrag van 1004, dat de invloedsferen der buurstaten in Abessyniëregelt. Dus niet alleen zonder en buiten den Volkenbond, maar ook zonder en buiten Abessynië. Slechts zal over een maand rapport worden uitgebracht aan den Raad, die, wanneer er dan nog geen overeenstemming en paisibele oplossing is gevonden, deze kwestie opnieuw in behandeling zal nemen en tenminste den moed gehad heeft, te kennen te 'geven dat hij dan het recht had, de zaak van A tot 2 te onderzoeken. Mussolini heeft echter te kennen gegeven, zich niet te kunnen binden om dan voor het forum van Genève te verschijnen. Het is duidelijk, dat Mussolini's toezeggingen hem niets kosten. Hij verplicht zich feitelijk tot niets. Zelfs niet tot onthouding van mui operaties of voorbereidende troepenbeweginfc Trouwens, kenners der plaatselijke toestanden (0ost-Afrika zeggen dat het wegens de regent ij d t 'de lange periode, noodig voor het weer begaanbaa , worden van het terrein, uitgesloten geacht moet worden om voor de tweede week van September den strijd te beginnen. Wat niet duidelijk is, dat is de houding van Engeland. De Engelscheh hebben, zij het wellicht ?te laat, bij Mussolini hemel en aarde bewogen om het niet op een werkelrjken oorlog te laten aan komen. Zij hebben nul op het request gekregen eu hoorden zich bovendien het verwijt toevoegen, dat zij zelve op geen andere wijze aan hun koloniaal bezit gekomen waren, Frankrijk hield zich in den beginne reeds af zijdig. Het heeft te veel belang bij ongebroken vriendschap van Italië. ? Wat blijft er dan over van het prestige van den ' Volkenbond? Xiets en dat is het juist wat Engeland wan hopig maakt. De politiek van het Uritsche Rijk i* anders ingesteld dan die van de Fransche Repu bliek. Men kent in Downing Street den factor Tijd grooter waarde toe. Watt and see." Aarzelt nlen aan den Quai d'Orsay niet om de oogenblikkelijke assurantie die er ligt in een feitelijk defensief verbond met Italiëte prefereeren boven de theo retische ideologie van den Volkenbond, het Engelsche kabinet ziet zeer goed in dat, welke rol vreemde overhcersching en geweld in den opbouw do* wereldhistorie ook gespeeld mogen hebben, de toekomst is aan de georganiseerde rechtsgedachte. Die gedachte is echter op zoo gewaagde wijze op het spel gezet, dat incn haar, hoe men de zaak ook wendt of keert, wel als verloren zal moeten beschouwen. Slaat men Italiëopenlijk aan den paal, dan treedt het uit. Waarna er van den Volkenbond niet heel veel meer overblijft. En reëel gesproken zou zelfs de idecele yijdc van het vredes vraagstuk daar niet bijster mee gediend /ijn. wanneer men dan geen maatregelen zou gaan nemen om den oorlog te verhinderen. Dat men daar nu riet mee kan beginnen, zonder de kans op een Europeeschen oorlog te vergrooten, is dui delijk. " Aan den anderen kant is inen toch ook niet bereid, zooals Frankrijk, om lijdelijk te blijven toezien, overwegende dat men het later zal moeten be/uren,-wanneer'op een dergelijke lichtvaardige wijxe met het VolkeDDQndshandvest wordt omge sprongen en dat men dan wellicht eens tegenover Europccs"he aspiraties van groote en onmisbare medeleden volkomen machteloos zal komen te 'Staan.; ";'??' ' ; ?. ?. ? -..'?''? . '; ? . . Een andere factor- van ongerustheid voor ons min-of-meer onbeholpen in-elkaar-getimmerd vredessysteem is de Dantzlger kwestie.,. Onder leiduig ' van Senaataptesident Greiser hebben de Nazi's er een dergeiijken financieelen janboel aangericht, dat het tot een douane-strijd met Polen, is geko? men, terwijl krachtens de verdragen Dantzig nog wel tot het Poolsche tolgebied behoort \ ( Het kan dan ook niet anders of Daiizig haalt bakzijl. .?'..' ?«?l

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl