Historisch Archief 1877-1940
de achterbank toont en dan la
de Zaankanter! HU is het levend
archaïsme in dit modernste aller vi>t
voermiddelen do kostbare cuiiu
siteit, die ge wellicht nergens buiten d
ryksdaalder-express ontmoet. Zijn bu
tenmodel dophoedje, zyn zwarte strop
das anno 1800 en zijn strooien karl.R»
Wie moleen tachtig /
van een compromitteerende v.->u
devillc-grappigheid. Hy schynt g«
levend mensch doch een journalist'
bedenksel en toch zit hy daar ,.<?
chair et en os" en begint met te vragoi
wanneer ge vyf minuten builoi
Brussel zyt, of dat daargunhr
Antwerpen is l
Het collectieve sentiment is thoa
tot een voelbare spanning verdicht
RIJKSDAALDER-EXPRES
Vreugde en verdriet van den buspassagier
Ge zyt met uw dertigen thans n \vi r> koor het lied aan te heffen:
Ik verzeker u: de bus, die ge ziet
voorbij "jden is iets heel anders dan
de bus. waarin ge zelf plaata neemt.
Het betreft zooiets als de verhouding
tusschen Ik en Wereld in het heel
vage dan. Wat u- op den weg
voorbijschuift is een
Ónmogeiykheid-opwielen?ec-n schudsysteem van le
vende wezens een geval van
auto"Ipphnntiasis. En de wezens die erin
zitten lijken u dummies .?reissol
daten '?massaproducten. Datirbg zijn
ze in hooge mate plebejisch en
lachvoor als de Leider". Ztfn
Ftthrerprinzip" bepaalt zich tot een zekere
vaderiykheid in stem en houding,
alsmede het controleeren van de
reisbewyzen. Wanneer alle plaatsen bezet
zijn zegt hij tot den chauffeur:
Aftnarsch, Sjorsl" en de reis neemt
een aanvang.
Ik weet niets wat te vergelijken valt
met de sensatie van den bus-patiënt.
Het is een mengsel van spanning,
gêne en saamhorigheidsgevoel. Een
oogenblik lykt u de Westermarkt te
geworden den wil om vóór negen.-n
de pont by Sleeuwyk te halen. De
chauffeur wét het hij voelt zestig
óogen op zijn placiedcn rug gericht <>r
hij haalt uit den motor, wat eruit te
halen valt. We maken tachtig!'
zegt de Leider, die over 's mtuu
eigen stem weer hooren kunt.... schouder den küometerteller in l et
onwezenlijk, yi en dun.
By Wuest-Wezel aan de grens wordt
een half uur.rust gehouden. De
oog houdt en het bericht wordt n ei
wekkend., De ruggen, die ge door het klein, wanneer het gevaarte met een
achtervonster van een bus ziet heen- loggen zwaai zyn neus Brusselwaarts
en-weer deinen hebben iedere persoon- richt. Stel u gerust: het is maar oen
lljke waardigheid verloren ze doen bescheiden voorproefje l Van nu af aan
humoristischer aan dan een mannen- tot op het moment, dat ge,aan de
zangvereeniging op het podium. En Boulevard d'Anvers uitstygt is uw
ge zijt ervan overtuigd dat niets u er leven n onafgebroken avontuur.
Honderdmaal houdt ge uw hart vast
wanneer het monsterry tuig langs
slootkanten scheert, muren schynt te
willen rammen of.den IJscp-man, dien
Pestfder-Wegen, te verpletteren. Het
brengen bus-patiënt te
toe kan
worden.
Tenzij dan de mededeeling dat ge
voor vyf pop heen-en-weer kunt naar
Brussel!
Tegenover deze fantastische moge
lijkheid bezwijken uw meest superbe
gevoelens. Voor een rijksdaalder naar
Brussel!.... het is een tooverformule,
die ''amenschcn diepste instincten
raakt: den zin voor het Avontuur en
het Koopje!
Ge laat u inschrijven als passagier,
legt vyf gulden neer on incasseert het
biljet dat u aanzegt 's morgens voor"
dag-en-dauw present te zijn teneinde
per ryksdaalder-express den tocht naar
Brurscl te aanvaarden. Met gemengde
gevoelens bestijgt ge om zes, zeven of
acht uur in den ochtend het
mammouth-voertuig, dat op Westermerkt
of Damrak zijn klantjes wacht. Uw
bagage wordt ergens achterin ge
stouwd, ge zoekt u zelf een plaatsje
en dte sensatie is bf gonnen. Zelfs op dit
onwaarschijnlijk vroege uur zyn er de
wreede kijkers, die zich rondom hel
geval verzamelen teneinde hun op
merkingen ten beste te geven. Ge hebt
het onpleizierige gevo?l deel uit te
maken van een etalage, in deze reus
achtige vitrine weerloos blootgesteld
aan de publieke belangstelling. En er
niet op uw voordeeligst uit te zien....
Een heer met een insigne stelt zich
....met een doffen slag op uw hoofd valt....
Leider", wyst u met beleefden drang
een caféaan, waar ge voor het eerst
vrome blijdschap doorgegeven.
maken tachtig! Als een razende
fant door -de jungle zoo baant
onze kolos een weg door het krielen Ie
verkeer. Het geloei van de claxon
gelijkt het gillen van den amokmak >r
alles wijkt ontsteld voor het
wil.lgeworden gevaarte. Gij passeert M<*.
cjielen, dansend over de hobbelig
keien der Belgische wegen. De con
versatie over de de valuat ieprijzon is
lang verstomd «?alle aandacht is l-ij
den jakkerenden motor. Horlog s
worden gecontroleerd wij mak- n
nog steeds tachtig en de eerbied!..
sympathie voor den chauffeur gro« it
bij den kilometer. Antwerpen! J'e
wagen zwenkt mét stoute zwaai* n
door de drukke straten waar de eersu
avondschemer valt en de Zaankant T
spreekt om de een-of-andere
onb-grypeltjke reden het woord Tiel" u
Wij zitten paf! Wuest-Wezel en. ent
11*. ? .... «?»< w»**, .»>«?» QW t vrwi UW CCtOV *'4J tilVWtl kT«* . »» UCOf t» O&C1 VU VI II
landschap is byzaak geworden - de den schok der devaluatie bespeurt en half uurtje rust. Halen we de pont
<*fnl Ha«t rtnntl» t**~t4-l~~*A~~. 4._..1.i. _;.!. . ... * __*.._ *
der dertig inzittenden trekt zich
ge met verrukking constateert dat
een kop koffie u nog geen dubbeltje
kost. Ge zyt thans in de wereld van
den gedépréciecrden frank en de wilde
drang om alles te koopen wat
los-envast is maakt zich van u meester.
de goedkoopte, die u ruïneert, dreigt
van alle kanten.
Intusschen dit alles is slechts een
flauwe afspiegeling van den terugrit;
nog? De gladde heerbanen van h-t
goede, oude Holland schieten on tl-r
onze wielen weg.... wij halen het !
Inderdaad eenige minuten VO-T
negenen glijdt de wagen over d< nd
steiger op de pont en staart de 'stilt*.
avohdhjke rivier verbaasd naar d'.t,
kleine corps gehaasten, dat zich sn-1'
aan het'daartoe ingerichte
kraampj-met sinaasappelen, bananen en chr
De ruggen
De,wreede toeschouwers
samen in heéstuurwiel van de machine
en den kilometerteller. Dat is het begin
van een collectief besef, dat blijven
zal zoolang de reis duurt.
i Want ge weet dat ge thans tot een
van de ruggen voor de achterruit
behoort. Dat ge met uw dertigen
dezelfde zwenkingen en knikkebollen
maakt en dat ge in deze rijdende uit
stalkast een bezienswaardigheid zyt
geworden. Het schept een gevoel van
gezamenlijke afweer jegens de
vyandige buitenwereld, dat verbroedert:
gij accepteert gaarne een banaan van
uw medepassagier en glimlacht
tpegeefüjk wanneer zijn koffertje VÓOP
de zesde maal uit het bagagenet
springt en u met een doffen slag op het
hoofd valt. Dan is er verder de claxon!
Een gewone auto is een voertuig met
een claxon dit schynt u een claxon
met een voertuig. Loeiende trekt ge
Amsterdam uit loeiende, raast ge
door de Vechtstreek loeiende pas
seert ge, Utrecht en iets van het!.
Nirwana overval^ u, wanneer op de
pont het instrument zwijgt en ge uw
Ge zyt nu een ervaren buspassagier cola-reepen approviandeert. wy
en de geweldige kast, die op de Avenue
du Boulevard voor de reis naar
Holland, gereed staat is een stukje
Holland-in-den-vreemde. Ge kent al
uw "medepassagiers: daar is de reis
genoot met wien ge een opgewekte
en (vanwege de claxon) luidkeelsche
discussie hebt gevoerd over autarkie,
de Engelsche buitenlandsche politiek
en de nationale filmindustrie. Daar is
de bonhomme dikkerd, die voor de
grappen zorgt en met zyn
stentorshumor het heele gezelschap bezig
houdt; Daar is het zwygzame paartje
dat een onbegrijpelijke voorkeur voor
jeu p kijkt en start, kleintjes verkla
rende, dat-ie er niks' van snapt.
Xatuuriyk biykt het euvel
dood-eenvi-udig: iemand spreekt van gebrek
tuin benzine en de oplossing is daar.
Er wordt een mannetje uitgestuurd
oin een blik Shell te halen en het
gezelschap zit in de stilte van den
ri t>rloozen avond en wacht. De bua
binzine arriveert en ge rydt verder
ju, ar de eerstvolgende pomp om defi
nitief te bunkeren". De landeiyke
eigenaar is naar bed op ons gebel
wordt een bordje verlicht met de
tioostryke mededeeling: Ik kom!"
I» ? opvarenden, die in een uitgelaten
st -raming zyn geraakt, illustreeren
h.-t geval muzikaal door spontaan en
k»mt hy komt htf komt de
goede Sint.... !" en wat daar aan
b'-denkeiyks verder volgt.
Het is diep-middernacht wanneer
d-- ryksdaalder-express door de stille
straten van Amsterdam jaagt en
successieveiyk zyn passagiers afzet.
>:t?n schudt handen, verwonderd over
dit rare gevoel van saamhoorigheid
tusschen menschen, die elkaar
waars. hijnlijk nooit meer terug zullen
r.ii»n en die de simpele ervaring rijker
zijn geworden, dat een bus heel anders
v m binnen is dan van buiten.
Behalve dan de Zaankanter hy
i> in slaap gevallen, waarschyniyk
uit balonrigheid omdat geen lezer
van dit waarachtige reisverhaal aan
yijn bestaan zal gelooven....
? L. J. JORDAAJ
Oe Zaankanter
VRAAG NAAR «COLKEET"!
Voedselresten, in hoekjes tusschen
en achter de randen, veroorzaken
velerlei ongemakken, waaronder in
de eerste plaats een slechten adem.
Waarom die kans te loopen?Borstel
tweemaal daags flink met Colgate...,
en alle vrees voor slechten adem of
andere euvels is verbannen. Want
Colgate's aromatisch schuim dringt
overal door en reinigt zoowel mond
als tanden grondig. Bovendien
beO
vat deze pasta een volkomen schade
loos, doch sterk-polijstend bestand
deel, dat Uw tanden hun natuurlij
ken tvoorglans hergeeft.
Verbruik n tube en als U met
de verkregen resultaten niet geheel
tevreden bent. stuur de leege tube
aan COLGATE. AMSTERDAM-C
Wij zenden U dan het dubbele van
den aankoopprijs terug! Begin Uw
proef vandaag nog op ons risico I
Verkrijgbaar in tubes van 25, 40 en 65 et.
vroeg te vroeg zelfs en de Leider
stelt een afscheidskop koffie voor in
het caféNoord-Brabant" te Utrecht. i
In een wijden kring zit het gezelschf.|i ?'
vreemd verbroederd door de
tijdelijke lotsgemeenschap en er heerscl
een ongedwongen gezelligheid die zich
in alle dialecten van het Marchani
Hollandsch baanbreekt. .
Dan wordt opnieuw opgebroken en
komt de panne. De motor weigert
het vruchteloozéstarten wordt een
obsessie de triomphator-chauffeur
een jammerlijk zoekende mensch.
die-bij toerbeurten onder den mot?"
Schaken
V'
Als een razende olifant door dt jungle
Redacteur: Dr. S. TARTAKOWER
Duitsche spelers
OL verlangen wacht
Duitachland op het verschijnen van
een nationaal schaaktalent, die
?l« glorierijke overlevering van een
\ndersen of een Louis Paulsen waar
dig zou zyn. Het zyn juist deze twee
? namen die het Duitsche genie in het
f .schaakspel belichamen, terwijl de
j midere beroemdheden, zooals dei groote
i Dr. E. Lasker en wijlen Dr. Tarrasch,
van Joodsche bloede zyn en Zukertort
uit Polen en cindeUjk Bogoljubow uit
Rusland komt. ; v
Opmerkelijk is verder dat, terwyi
Andersen vooral het combinatiespel
hanteerde, de voorzichtige Louis Paul
sen een eerste klasse positiespeler was.
Tegenwoordig zyn vooral Rich
ter en Ahues scherpe aanvalspelers
terwyi Samisch en ReUstab het voor
zichtige lavëeren gebruiken. Op een
zeer aardige manier heeft Samisch
zijn strategie mét de volgende woorden
gekenmerkt.; Geometrie kan men by
schaken niet toepassen, hier is vaak
lavëeren de kortste weg naar het doel."
In heel Duitschland waren indertijd
Zone"-tournooien waarby de eerste
drie spelers gerechtigd waren in den
eindstrijd om den titel kampioen van
Duitschland uit te komen. By het
Ztfid-Duitsche tournooi dat onlangs
in Saarbrücken gehouden werd met
twaalf deelnemers kwamen aan de
spits als no. l Koch en vervolgens
Weissgerber en Michell. Bij deze drie
is het vooral de Saarkampioen Weiss
gerber die als de komende man geldt!
In het West-Duitsche tournooi in
Keulen werden de eerste drie plaatsen
door Engels, Rellstab en Ernst bezet,
terwijl grootmeester Sftmisch tot
algemeene verrassing niet bij de over
winnaars kwam. Hierby volgt de
'party die de schoonheidsprijs verkreeg
uit het Keulsche zonetournooi.
SPAANSCHE VERDEDIGING.
Wit Zwart
Herrmann ? . Samisch
l, e2-e4 e7-e5
2. Pgl-fS Pb8-c6
.3. Lfl-b5 a7-aO
4. Lb5-a4 Pg8-fO
5. O-Ó " Lf8-e7
Overeenkomstig zijn voorzichtig
speltype kiest Samisch de gesloten
verdediging. Scherper is do ópen ver
dediging met 5 P xe4
6. Ddl-e2. Gewoonlijk is hier 6 Tel
de zet, doch de tekstzet is vaak door
Dr. Lasker en Aljéchin aangewend,
6. '? b7-b5
7. La4-b8 d7-d6
8. a2-a4 Voor wit met c?, Tdl en
d4 het midden oprolt onderneemt hij
een vleugelaanval die den.druk
verhoogen moet. Dit bilatcralisme is voor
de tegenwoordige schaakstrategie ken
merkend.8. ? Lc8-g4
0. c2-c3 Ta8»b8
10. aixbö, oÖxbS
11. Tfl-dl 0-0
12. d2-d4 Al deze zetten werden
reeds vaak aangewend, nu moet
Zwart stukverlies door 13 d4-d5 ver- ,
hinderen.
12. . , , Dd8-c8
Samisch laveert, meer tegenspel
geeft de doorbraak in hot midden
12 e X d 13 c xd, d5 b.v; 14 e xd, Pb4
of 14 e5, Pe4 enz. enz.
13. Lcl-e3l ' PcO-dS
Natuurlijk niet Pe x 4 ? wegens Ld5.
14. Pbl-d2 c7-c5
15. h2-h3 . Lg4-eO
16. dixcS dOxeS
17. Lb3-c2
Pe X5 zou fout zijn wegens L xb3
18. Pb3 xDeÖmet aanval op de witte
paarden.
17. '? Dc8-c7
18. Tdl-fl. Met deze vreemde ma
noeuvre bereid Wit een koen offer
Hij wil déheele buit vasthouden.
Intelligenter was 22... . DbO
23. fö-fO! gtxfO
Beter war 23 Lx f6 24 eó. L x e
25. D x eö, PbS-d7, waarna de offer
combinatie van wit weerlegd zou zijn.
24. e4-eó. Morpby i-edivivus".
Nieuwe lijnen worden geopend.
21. - - fOxeó
25. Lc2xh7-{-!l
een nieuw, dit koer goed offer.
.25.- -- KgS-g7
Aannemen zou tot katastrophe leiden
n. 1. 25 . . Kh7 20 PhB -f- KgS
27 Lex5, fO 28 DgO -f Kh8 20 Tf3.
f xe 30 Dh&4-Kg7 31 Tg 3 -{- enz.
20. De2-e5-f- '
27. Deö-h5 opgeven....
Na 18.... Pc8.
bc de f g h
voor.
18.
Pf6:C8
(Zie diagram)
»,Waarom .voorwaarts gaan, als
men terug kan?" denkt Samisch, dui
delijker waa 18-Pc
19. Ff3xe5. Onder, het motto, den
dapperen behoort de wereld.
19, Dc7xe5
20. f2-f4 ' . De5-c7
21. f4-f6 LeO-c8
22. Le3-f4 Pe8-dO??
PA'. 10 DE GROENE No.3035
PAG. II DE GROENE Ne.3036
?i
i