De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 17 augustus pagina 6

17 augustus 1935 – pagina 6

Dit is een ingescande tekst.

$W&4'4*'~i*-*V'<S . X7 /S Verraad zwart op wit HET HANDSCHRIFT ALS SPIEGEL DER ZIEL WANNEER \\ 'm een boekwinkel of zelf* in menige goed geordende bibliotheek komt kunt n in de meeste gevallen de boeken over graphologie zoo ze er zyn vinden in het hoekje waar ook de sterrenwichelarij, de handlijnkunde en een aantal andere min of meer occulte ..wetenschappen" zijn opgeborgen. En wanneer in gezelschap iemand van eenige belang stelling in de psychologie van het handschrift' blijk geeft is er altyd wel een ander die de vraag stelt: Maar geloof je dan aan graphologie?" Grappige vraag. Men zou even goed kunnen zeggen: Geloof je aan scheikunde?" Natuurlijk geloof ik aan scheikunde. Dat wil niet zeggen dat ik alles aanneem wat ooit over chemie is ge schreven, noch dat ik de huidige opvattingen der chemici als tot in alle eeuwigheid geldende waar heden beschouw, maar dat ik vertrouwen heb in de scheikunde als experiménteele wetenschap. Zoo ook met de graphologie. Ik heb vertrouwen in de graphologie als experimenteele wetenschap. Dat velen er met zoo groot c hardnekkigheid iets geheimzinnigs achter blijven zoeken is het gevolg van een begripsverwarring die eeiiige op heldering behoeft. Ik ken een dame die, wanneer men haar een briefje van een haar onbekend persoon geeft, dikwijls in staat is allerlei treffende bijzonderheden van die persoon te. vertellen. Maar y.e behoeft daartoe het brief je niet te zien l Het is voldoende als ze het ineengefrommeld in de hand houdt. En het behoeft ook niet juist een briefje te zijn: een zakdoek, een sleutel, een handschoen ?/.ijn even good bruikbaar. Huéze het doet weet ze zelf niet, maar ze doet het. Het feit is door ver» schillende geleerden geconstateerd. Dei-gelijke verschijnselen bohoorcu tot de supernormale vermogens. Men duidt dit aan als psycho metrie en het heeft met graphologie niets te maken. Doch nu is het mogelijk dat iemand slechts een ?/wakken psychometrischen aanleg heeft. Dr t Fragment uit een brief van een kantoorbediende (iets vcrklelnj). Merk op dat tweemoof achtereen geknoeid It In het woord kwitantie"! hij langs supernormalen weg uit een briefje Aan een hem onbekend persoon wel em zekeren indruk krijgt, doch dat hij zich daarbij tevens laat leiden door de dingen die hij in het ham'sihrift ziet en die u en ik, die beiden hopeloos nuchter en zonder eenigen occulten aanleg zijn. er ook in kunnen zien. In dat geval hebben we te maken met een mengsel van graphologie en psychometrie, en zulk een vermenging schijnt nog al eens voor te komen. De betrokkenen zelf houden deze dingen niet altijd even scherp uit elkaar, kunnen dit neestal ook niet. En van dezo situatie profiteert een derde soort lieden. Zij hebben ontdekt dat het gemakkelijker en loonender is occult te doen dan handschriften experimenteel te ontleden, want dit laatste is een even moeizaam, werk als elke andere wetenschappelijke analyse. En dan is de baan vrij voor allerlei dilettantisch geknoei en als het om geld bedreven wordt boerenbedrog. Wy willen verder alle supernörmale verschijn selen buiten beschouwing lat» n en dan de vraag stellen: Wat zit er in het handschrift en belai grgker t wat kan men er uit halen? Is het hand schrift inderdaad de spiegel der ziel? Ja en neen. In iedere beweging, in zijn oogopslag. in al z^n gedragingen drukt de ménsch iets uit van zichzelf. In al wat hij doet weerspiegelt zich zijn persoonlijkheid. Ook in zijn schrijfbeweging. In zooverre is do ondertitel van dit opstel vol komen verantwoord. Maar even dwaas als het zou /ijn uit iemands gang of oogopslag allén zijn geheele persoonlijkheid te willen bepalen, even dwaas is het uit niets dan een. handschrift alle karaktertrekken te willen lezen. De graphologie heeft haar plaats als bescheiden onderdeel van de experimentecle psychologie. Meer niet. Nu is het aardige van een handschrift dat het zich zoo gemakkelijk laat onderzoeken. Men noemt het oog de spiegel der ziel maar hoc vluchtig, hoe onbepaalbaar is een oogopslag! Wat u daaren tegen zwart op wit hebt kunt u getroost mee naar huis nemen en meten en onder het microscoop leggen. Papier is, geduldig, ook wanneer het be schreven is. . ' ' : De tegenwerping dat het handschrift iets aangeleerda is ligt voor de hand. Maar niemand schrijft zooals hij het geleerd heeft, leder kind slaagt min of meer in het nabootsen der lettervormen en -verbindingen van zijn schoolvoorbeeld, maar uit die nabootsing ontwikkelt zich op den duur een eigen, persoonlijk schrift, dat men?en dit is van groot belang automatisch produceert. Wanneer u schrijft denkt u niet aan de lettervormen die u maakt. U denkt in woorden en zinnen. De letters vloeien vanzelf" uit uw pen. En het is heel moeilijk het schrift dat.,bjj u hoort, dat u van nature eigen is, opzettelijk te' veranderen. U kunt het wel probeeren, maar u houdt het niet vol, tenzij u letter voor letter welbewust teekent. De jongeman die den sollicitatiebrief schreef waaruit hierboven een paar regels zijn weergegeven (om begrijpelijke redenen is er een en ander ge schrapt) dacht dat hty zich wél anders kon voor doen dan hij was. Hij was eigenlijk maar een banaal PAO. 10 DE GROENE No, MM . Fragment uit een sollicitatiebrief (Iets verkleind). Kunt u bij aandachtige beschouwing uit het hondschrift afleiden welke referentie niet deugt ? jochie, maar hij deed zich graag gewichtig voor. 7ie die quasi forsche en zwierige J van ..Journali stieke" ! Ze lukt hem niet heelemaal, de ophaal krijgt hy maar half klaar en dan nog gebroken. en hij verknoeit er zijn volgenden regel mee, maar het lijkt tóch wat! In andere hoofdletters ziet u hetzelfde moeizame pogen, dat hem dan ook zooveel inspanning kost dat hij na zoo'n forsch begin meteen terugzakt tot zijn alledaagsche prestatie. Maar let nu op den zevenden regel! l lier zinkt hem eensklaps alle moed in de schoenen. Vijl' hoofdletters: .-l, l*. O, D en B, en alle vijf even aarzelend en benepen. Misbaksels van hoofdletters. Vin als u goed kijkt ziet u dat die heele regel kleiner, onvast en wankel is geschreven. Er is niet veel menschenkennis noodig om te concludeeren dat er met deze referentie iets niet in den haak is. Inderdaad bleek achteraf dat de oud-ontvanger moest getuigen van de kantoorroutine die de sollicitant bühem zou hebben opgedaan. De jongeman had echter slechts drie maanden op het out vangerskantoor gcvolontaird toen hy pas van school kwam, zeven jaar vói'r liet schrijvt-n van dezi u brief. Daarna was hij steeds in winkels en op het pad geweest. Voor de be trekking waarnaar hy solliciteerde werd echter kant ooi routii.e Bevraagd en dan die je al wat. .Slecht is deze jongeman niet. Het feit dat hij y.oo weinig virtuositeit in het liegen heeft wijst «?r op. Het blijkt ook uit den volgenden rege', waar hij de eerste hoofdletter de beste, de O . weliswaar nog wat klein schryft de angst zit hem nog in de vingers maar met een zwaien nadruk van opluchting* (De neerhaal is de dikste Van den heelen brief, en onder het microscoop is te zien dat deze dikte een gevolg is van druk op do pen en niet b.v. van een vezeltje.) De regel onder de stippellijn is uit een tweeden brief over httzelfde onderwerp. Hier heeft hij zich met den leugen reeds eenigszins vertrouwd ge maakt en gaat hij hem wat gemakkeiyker af. De eenzame L midden in het facsimile is daar geplakt ter vergelijking. Het is de eerste letter van de handtcekening onder den brief. Zou iemand die in verhouding tot zyn noimaal handschrift zooveel ruimte in beslag neemt voor zijn eigen naam geheel vry zyn van eigendunk? Merkwaardig is ook onderstaand handschrift van een kantoorbediende die dagelijks met kwitanties te maken heeft en het woord duizenden malen heeft geschreven en gelezen. Er is hem een kwitantie aangeboden die hy niet kan betalen. Ze is hem herhaaldelijk aangeboden en dat hindert hem vreeseiyk. Hij schrijft zyn crediteur e» ziedaar, het woord. ..kwitantie" wil hem niet uit de pen. Hy schrijft het't wee keer en twee keer knoeit hij er in. Iiy kan het letterlijk niet zien. En ook hij verraadt zich, zwart op wit. Er is maar n middel om zulk verraad te ontloopen, en dat is de schryfmachino! AUTO - B I O S C O O P Knorrende beesten en levende schaduwen Het nieuwe f f ET betrekkelijk nieuwe verschijnsel, dat men /""T op rm ontmoet, ia de Autobus-voor-ïedereen. ??^ ? Dut heeft nifta te maken met democratie, maar wél ntfl gocdkoopie en..» kudde. De motor veroorsadkle de auto en «amen met de crisis ook de autobus. die zoo goedkoop langs 'a Heeren icegen rolt. Maar het succes zon nooit zoo groot zijn geweest, als niet dt kuddedrift tot aanpappen had genood. Want wordt niet het auto-reisgezelschap tot n groote familie nog eer het twee dagen op reis ia t Een maatschappij w 't klein wordt het met sympathieën en antipathie nmet standen n gevoeligheden en machtsbefdreving en voorrang onder elkaar. En van allen tezamen,de min of meer verhulde animoaiteit tegenover den Leider. die de reiaondernemera vertegenwoordigt. Zijn lot i* niet altijd te benijden. Hij moet zorgen, dal het reisplan binnen den gestelden tijd ordelijk afloopt. Maar d? kudde, hoe lijdzaam ook,' wil, instinctief wantrouwend, telkens meer dan Tiet reisplan toelaat. Zij is moeilijk op gang tékrijgen, zij ia traag op het on willige af en er zijn eeuwig achterbUjvera. Zoo ia er gemeenlijk een pndergfondache strijd tuaachen den Leider, wien het enkel om anel afwcrkwn te doen ie, opdat zijn compagnie geen schade lijde en de reizigers, die rekken en treuzelen om er zooveel mogelijk van te halen. ? , De uiterlijke leekenen van dezen heimelijkcn atrijil ontbreken dan ook geenazina. In de eetzalen der hotela worden zij binnengedreven, schutterig en afmechlig van het langdurig geschokt worden in den IN den beginne was hét volk» verman k. Een paar tonnetjes, wat planken er overheen en rond dit wankele geval een schare juichende en zich ver gapende kcrmisgangers, genietend van de verl oorring der gezellen van den spele: dat was t oom-el. Uit er verhuisde het naar min of meer deftige zalen ? «?n werd gewichtige Kunst. En nog weer lateikeerde het terug naar waar het was begonnen. niet als volksspel op de kermis wat denkt u'wel I maar dan toch onder den blooten hemel, als openluchttooneel, als zeer geraffineerde, hyperartistiekc vermenging van natuur- en kunstgenot, rftreelihg voor ziel en zinnen van schoonheidpinnende Heden. Meen niet dat ik het openlucht t oonccl veracht. Ik wensch het integendeel een hoogen bloei. Docli laten wij eerlük zijn en vaststellen dat de schouw burgen nifl leeg blijven omdat het publiek liever «Ie natuur in gaat en dat, als het openluchttooneel l rekt, en het theater niet. een hél klein pietsie snobisme daaraan waarschijnlijk toch niet vreemd is. En nu hebben we ook onzen o}:enUicht-bioscoop terug. Mijn eerste films zag ik als volksvcrtooning »p de markt in mijn geboortestadje, twintig of vijf on twintig jaar geleden. Het doek gespannen tegen den gevel van het oude waagt ebowv en h« t projectietoestel opgesteld in een vrachtwagen. Eerst de portretten van het koninklijke huis in alle houdingen en costumes en dan zoo'n schok kende, trillende val- en smijtfilm. Wat cleerce het of de stroperige beelden flikkerden voor onze duizelende oogcn? We stonden schouder aan schouder gedrukt en genoten uitermate. Dat was het begin. Nu kunnen we eiken avond in zachte stoelen wegzakken en het wondi r deilevende schaduwen op min of meer volmaakte wyze hooren en aanschouwen. Het is allemaal buitengewoon mooi maar het begint alledafegsch te worden. De sjeu is er af. We moeten noodig iets nieuws hebben. En ziedaar: het niem\e is er. Ook de bioscoop is teruggekeerd naar. waar lig begon. Weliswaar nog slechts in Amerika, maar do rest volgt wel, Als u in de buurt van Hollywood naivr een bios coop een gewonen bent geweest, is de kans groot di. t u. in uw auto teruggekeerd, een keurig gedrukt kaartje achter uw ruitenwissclicr geklemd zult vinden: ..Twelve reasons why you will love the Drive-In Thcatre". Wanneer u deze redenen inderdaad gewichtig genoeg vindt om uw hart aan het ry-naar-binnen-thcater te virpanden gaat u er den volgenden avond heen. Een geweldige lichtreclame, een naambordje van twaalf meter hoog lokt u van ver. t* rijdt naar binnen en komt op een ruim parkeerterrein met keurig afgebakende plaatsen. Cw tickets (33 dollarcents per persoon. kinderen 10 cents, wagen vrij) worden gecontro leerd .en een boy in uniform wijst u een plaats waar u het knorrende beest kunt neerzetten. V blijft zitten en kijkt. Aan het einde van het parkeer» terrein, vóór de auto's en hoog er boven uit. ver heft zich ..the world's la i ges t screen" het grootste projectiescherm ter wereld en daar boven uit steken een paar luidsprekers, misschien niet de grootste ter wereld maar krachtig genoeg om Greta Garbo en Betty Boop verstaanbaar te maken tot in de verste wagens. Als de voorstelling afgeloopen is of het programma u verveelt rijdt u weg zonder iemand te hinderen. De twaalf redenen, die u aan dit openlucht theater dévoorkeur moeten doen geven zijn ge makkelijk te bedenken. Maar er is een dertiende die niet genoemd is en vermoedelijk meer dan alle andere tot het succes van doze onderneming bij draagt. In Californiëwordt 's avonds ijverig lang* de wegen gepatrouilleerd en minnekoozende paar tjes in stilstaande auto V loopcn groot kans op een proces verbaal wegens schennis der openbare oerbaarheid, die daar te lande zér gevoelig is. Doch Jh den autobioscoop zijn ze veilig. Hun ticket van 35 cent geeft hun het recht, maar geenszins den plicht om te kijken. En niemand kijkt naar hen. voertuig TIJDGENOOTEN: Terug tot de natuur reiswegen. Muar nadat :ij aan lm\ue la/dn :»jn neergezet, komt hel goed humwr 'en de jorialileil Irrug. Zij krijgen tastbare waar voor hun geld en trachten er veel voor te krijgen. Er vallen zoowaar sicijgpauzen, waarin alleen het gehanteer en soms ??m raar gehanleer ! -van- vork en mes gehoord irnrdt. Want eten ia een ernstige bezigheid, vooral Hls er voor betaald wordt. Maartencijl het gezelschap nog bezig ia zich te verzadigen en het leven goed gaat r'<nden, ataat daar alweer een dikke man, de Leider, ?>/>. en roept, dat men zich haasten moet voor de bezichtiging van Het museum, of den burcht, of het fxtrk of den dom of de Romeinache arena. En brengt onruat over de tafelronde* waarvan sommigen zich kwaadwillig nog eena extra bedienen gaan. Maar de nieeaten loten op hun bord icat in den atcek n staan «l hurrieïg op. Vrouwen verdwijnen haastig bij licceën en drieën, nog in het hotel, en rumoerig, bij troepjea, komt het gezelschap naar buiten, waar de leider al op straat hen wacht, hij, n gespannen ongeduld van houding 'en gezicht. Ben half uur later ziet menzeferug komen dwalen^, «ie( leege gezichten eti leege hoofden. Maar $ vrouHrn.hêbben het onder elkaar dnik.over huishoudelijke Ongelegenheden. In de zware auto worden zij dan rr aaamgepakt, tevreden nu tenminste weer rust hebben. En in snelle vaart, want er ia vertraging, Horden zij weggealeept, nieuwe heerlijkheden tege.. tegen denzelfden civielen prijn. * F. C. TMMnlns voor D« Gretn* vin 'f: 'l PAS. n Dl GftOENE N* MM

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl