, i 'n \ i'- iGetuigenis der Kerken KEAHEID GROEIT O\DER DEIV DRUK DER TIJDEN HET is een verblijdend en moedgevend tccken, dat wij in een wereld, waarin du verhoudingen tusschen de volken steeds moeilijker worden, een toenemende samenwerking der kerken kunnen waarnemen. Palma sub pondere crescit" de palmboom groeit onder den druk dit oude woord wordt bewaarheid aan de Kerk. die juist nu zij in vele landen aan druk en vervolging blootstaat, tot een nieuwe navolging van Christus opstaat. Van deze herleving is ongetwijfeld de ook in Nederland sterker wordende oecumenische be weging een teeken. De Wereldbond der Kerken is van deze beweging een onderdeel. Dit jaar is, ? zooals verleden jaar in Fanö, de vergadering van het Internationale Comitévan den Wereldbond te Chamby büMontreux van 12-18Augustus gehouden. Wat doen eigenlijk de kerken, als zij samen komen? Zoo vraagt menige scepticus. Ik zou willen antwoorden: zij bezinnen zich op hun ge meenschappelijk bezit en hun gemeenschappelijke taak. Het Christendom is Gabe und Aufgabe". Het eerste gaat aan het tweede vooraf, /oo wordt dan ook elke conferentiedag met een wijdingsdienst begonnen, waarin samen wordt gebeden, gezongen en geluisterd naar de by een voorgelezen gedeelte uit den Bijbel aansluitende prediking, die afwisse lend door . geestelijken vut verschillende kerken wordt gehouden. Daar zingen dan Anglikanen. Lutheranen. Calvinisten. Methodisten, Grieksch Katholieken, enz. uit 31 landen in verschillende talen Het ne Luthcrlicd. Wanneer dan na de . prediking het ne Onze. Vader" door ieder [in zijn eigen taal wordt. gebeden, is het oudste ge loofsartikel ..Ik geloof in de ne heilige, katholieke, Christelijke Kerk" geen dood artikel meer en de gemeenschap der heiligen" is meer dan een klank. Daarna wordt er aan het werk gegaan: bezinning op do gemeenschappelijke taak. De Kerk heeft tot taak in de concrete situatie, waarin wij leven. Gods woord to doen hooren en tot gehoorzaamheid daaraan op to roepen. Aan deskundige voorlichting omtrent deze vragen ontbrak het te Chamby niet. In een bondig en boeiend betoog besprak de algemeene secretaris «lor Liga voor Volkenbondsvereonigingcn Prof. Th. Ruyssen den internationalen toestand. Moeilijk zou ? in minder woorden meer kunnen zijn gezegd. Do balans dor laatste jaren werd opgemaakt on hot resultaat niet verbloemd. Van hot standpunt der internationale samenwerking beoordeeld is er moor verlies dan winst. Toch niet wanhopen ! Hot ver blijdende is. dat overal het besef doorbreekt, dal achter alle politieke vragen, vragen liggen van zedelijken en geestelijken aard. ' Mevr. C. Bakker-van Bosse. do erkende Nederlandsche deskundige in het minderhedenvraagstuk. behandelde do met dit vraagstuk verbonden moeilijkheden en gevaren. Want inderdaad, hier dreigen gevaren voor den vrede. Ook nu weer heeft men in een resolutie don oiseh doen hoorem dat alle staten do verplichtingen op zich nemen. ? die bij de vredesverdragen aan bepaalde staten zijn opgelegd." Had Mevr. Bakker niet betoogd. . dat de Volkenbond daarom in gebreke bleef om zijn taak als beschermer dei' minderheden te vol brengen, doordat wol aan 'Verschillende volken minderheden-wotten zijn opgelegd, terwijl de groot o mogendheden zich zelf aan deze verplichtingen h*»bben onttrokken? Toch worden nog steeds stemmen gehoord, die roepen, dat de kerken zich buiten de politiek hebben te houden. Wc hooren die stommen ook nop steeds in ons land. Omdat deze stem zich steeds . weer verheft zal de vraag: Heeft de Kei-k verant woordelijkheid in politieke vragen?" óp de agenda der vergadering te Chamby zijn gezet en door drie sprekers zijn behandeld: een Zweed, een Engelsenman en een Franschman. Door de beide laatste sprekers werd het pro krachtig bepleit en zij hadden de groot e meerderheid der vergadering a«n hun zijde. Maar dit pro diene dan góéd te worden verstaan, ook Jn Nederland, wa^ir op dit punt ook nog tamelijk veel noodlottige verwarring heerscht. Dit pro, dat zich krachtig verklaart vóór de roeping der Kerk om de burgers en den staat tot de christelijke idealen te inspireeren, de gedragingen' van den staat aan de beginselen van het Evangelie te meten en haar profetisch ambt te vervullen door moedig zonde te noemen waar zonde wordt/ bedreven, sluit een contra in. n.l. een zich krachtig verklaren tegen alle pogen om de Kerk in de partij politiek te betrekken. Dit juist heeft de Kerk onnoemelijk veel schade gedaan. Niet onvermakelijk was de mcdedceling, dat in de Fransche kerkelijke archieven een voorschrift is te vinden om God te danken voor den terugkeer van de Bourbons in 1813 en even later voor den terugkeer van Napoleon in 1815. Door den Franschen predikant Ds. J. Jezéquel werd in een rede de invoering in alle landenvan een wet, die voor dienstweigeraars civielen dienst open stelt, gelijk deze reeds in zeven landen (o.a. in Nederland) bestaat, bepleit; de Amerikaan Dr. Atkinson bepleitte krachtige actie tegen de duivelsehe praktijken van den internationalen particuculieren wapenhandel en -industrie. De discussie, die do referaten uitlokken, is dikwijls niet het minst belangrijke. Men krijgt daarbij het bezonken oordeel van mannen als Ammundsen. Dr. Simons (den vroegercn president van het Duitsche oppergerechtshof), den bekenden Franschman Prof. Monod. den Amerikaanschen radiopredikant Cadman e.a. te hooren. figuren, die maar behoeven op te staan om dadelijk de aandacht der vergadering te spannen. Natuurlijk kon een uitspraak van den Wereld bond in het geschil ItaliëAbbessiniëniet uit blijven. De Nederlandsche Afdeeling had trowven» van te voren een dringend verzoek om een duide lijke uitspraak ingediend. Die uitspraak is ge komen ! Een berqep wordt gedaan op de beide landen, die beide den ChrHelijken Godsdienst belijden, beide lid zijn van den Volkenbond, beide het Kellogg-pact hebben onderteekend. Laten zij. die wederom sceptisch vragen of het watzal geven, bedenken, dat voor de kerken de eerste vraag niet is of Mussolini zich er aan zal storen. doch of zij haar roeping getrouw zijn. Intus'schen weet niemand den invloed van het thans aan den dag tredend protest van het wereldgeweten ook op Mussolini te meten en do Kerk vervult haar roeping als zij dit wereldgeweten wekt. Dr. J. C. WI*JSINT: STRIJD OM Antoine 17/? zijn lieden die niet moede worden *-* te beweren dat in alle internationale verwikkelingen het petroleumkapitaal een rol speelt. Of, indien het de olie niet is, dan een andere grondstof: steenkool, ijzer, katoen. Deze opvatting lijkt ons eenzijdig, ook nu nog. Doch het valt niet te ont kennen, dat zij weer eens steun heeft ge kregen door de jongste gebeurtenissen in en betreffende Abessynië. Op een oogenblik dat Italië' dreigt Abessyniëmet geweld van wapenen binnen zijn invloedssfeer te trekken, gaat de Standard Oil met den Negus een overeenkomst aan, die hddr de oliewinning in het halve rijk verschaften hem, behalve een aanzienlijke geldelijke winst, de kans op steun van politieke machten die op haar beurt door het olie kapitaal worden beïnvloed of beheerscht. Toevalli^schijnt het plan ditmaaltezullen mislukken: JRoosevelt heeft een spaak in het wiel gestoken. Maar wie zegt wat er achter de schermen nóg gaande is? Over den strijd om de olie schreef Antoine Zischka, die volkomen ingewijd is, voor DE GROENE twee artikelen, waarvan wij hier het eerste afdrukken. E 1 EN druppel petroleum is een druppel bloed waard," riep Clemenceau in 1018 uit. MWio de petroleum bezit, zal de heerschap pij bezitten," verklaarde HcnryBérenger in 101U. Terecht kon Henry Bérenger verklaren, dat het volk, dat de petroleumvoorziening in handen heeft. de milliarden, die in het bezit van de rest van du wereld zijn, regelmatig naar zich toe zal zien vloei en: De schepen der overige volken kunnen zich niet verplaatsen zonder op zijn voorraden een beroep te doen. Het volk. dat als ..vrachtvaarder Het eigen land vlak by de hand Teekening voor de Groene Amsterdammer" van F. Hozeve/J ? Tl -j-»^--k?' ''vsr-'^pf/'r-.'-s:^ ..^ jl^W^f-''*'Onze Mfnlater van Bnltenlandachc Zaken: de eenlge Nederlander die «Ijn vacantie in het ? ' binnenland heeft doorgebracht - . PAG. 4.DE GROENE No. 3040 DE OLIE Zischka dor wereld" npt muit. /.al dus y.jjn tienden van do ovorigo vulk.cn kuimrii heffen. waardoor al du rijk dommen der wereld in zijn bezit '/uilen komen." l>e petroleum is evenwel zeer onregelmatig over het. aardoppervlak verdeeld. /ij in practH-.-li in hot bezit van drii» volken: Uusland. de Voroonigdo Staten en het Britsehe Kijk. In werkelijkheid worden al de petroleum vogrraden gecontroleerd door drie groot o concerns: do Standard Oil van Koekofollor-Teagle, de Koninklijke-Shell van Dot enting en de (iroole HuHütHcho l'otrolouinlrusl van de Sovjets. De Amerikanen hebben gedurende langen tijd hun hroiuion voor onuitputtelijk gehouden. Om «uol geld te verdienen hebben '/.ij. zonder aan hot nagedacht te denken, in 7(5% van de wereldbe hoeft o voor/.ieu. l>o Kngolschen. die verder in de toekomst zagen. zijn niet de grootste producenten. in'wr zij beschikken over alle reserve». Doterding s;ieelt het zelfs klnar om 43% van de productie van '/.ijn t rust uit den hudem der Vereenigdo Staten ?/.elf- te (talen, teneinde de reserves, waarover hij elders beschikt, intact te kunnen laten, en Waltor Toaglo. de opvolger van den ouden Itoekefoller als president van do Standard Oil. had volkomen gelijk. toen hij de KngelKchen ervan, beschuldigde, dal zij .opzettelijk en met voorbedachten rade de Voree.nigde Staten trachtten te bcrooven van hun petwleumvoorraden. liinnon afzioriharon tijd zullen de Voreonigdo Staten .genoodzaakt zijn. al hun petroleum te koopon van de UngolMchcn. . i . of van de Russen. l f et geen niet geheel en al zonder invloed is geweest op do vriendschap tuasehon Wallstroot on Mofkou. en op de belangstelling van Roosovolt voor Litwtitoir. ' Do geologische afdeeling van het Amcrikaanscho ministerie van Binnonlandsehe zaken i» het met don heer Koqua. president van de .Sinclair Conso lidated Oil. on oen paar do/.ijn andere deskundigen van woreldroputatio volkomen eens. dat binnen luttele ju reit .do bodem der Voroenigde Staten geen* druppel petroleum meer zal bevatten. ICn al deze deskundigen zijn het er ook over eens. dat «Ie voorraden dor Engelschon. de Kngol.seho petroleiimtorroition in Tndië. Xuid-Amerika. Mexico, Porziö. .eerst over ruim 2nn jaai* uitgeput zullen /.ijn. Dient ongi-volgo geraken de Anvorikaansehe pcIriiloummagnatoii steeds meer in een paniekslemming. /ij zien uit naar krachtdadige middelen om uil do impasse te geraken. Kr bestaan dus twee ?jiitolo eoiieurrenten op hot gobiod «Ier petroleum. «?vonnis op dat van vrijwel alle andere grondstoffen: Kngeland en do Voreonigdo Staten. Op hel oogonblik staan vele mot oren stil. Kr H .overproductie" van ?petroleum. Maar wanneer. 'do machines, do godon van onzen tijd. weer in bewe ging komen, zal de strijd om do potroloumgohiodoii weer tfehorpór worden. Hot Zal wederom een open lijke strijd worden, en zi'or waarschijnlijk een bloe dige otik. .M «iet de iiticht merrie van oen woroldoorlogfim do petroleum worden toegevoegd aan do spooklioelden van 1*011 Kuropoe.Me.hen- on oen l'acific* OOKLOfiKN nm katoen, om ijzer, om .«(eenknol zijn reeds ontbrand on zullen zeer waars"hijniyk nog ontbranden. .Maar in al de/.e conflirl en heeft men te doen met eengroot aantal tegens'i-ijdige bolangen. Iri. den strijd ??om do petroleum zijn het nauwelijks tien mannen, die over n Hes te hesvliikken hebbon. T»'n aanvoerders. die millioonon kunnen doen sterven. Kn geen enkele andere si rijd tusschen milliardairs is zoo openlijk, zoo oynisoh openhartig gekoppeld aan de honge politiek dor volken, aan do ..raisón d'élat". Zeker, do rogooringon worden ovengoed beïnvloed dooi- de staal- oh stocjnkoolmagnateh al» dooi* do potrolounikoningon. Maar de overtuigende bewij zen. dj|. dat werkelijk zouden kunnen aantoorion, ontbreken. toch. De petroleumkoningon echter hoiidon zich reeds lang voor goden: zij zijn zóó inaelitig. dat zij zich telkens weer tot onv.ooi7.icht igheul laten verleiden*. Rn zoodoende verkreeg men reeds in 1008 dooi- do publicatie van de brieven van John D. Arehbold. vieoprosidont van do Stan dard oil. het onaantastbare bewijs, dal do trust ?van Uoi'kefi'lliM* niet alleen do seunloren Hormon KoraekoiY Mareus llaniui. l'enrose. liailoy on Quay absoluut in haar macht had. n zoodoende een aanmorkelijkon invloed kon uitoefenen op do bihBoortorenj in Co/i'fornië. 0//e Is een vloek voor het land waar zij gevonden wordt." (Zischka) nonlandschc politiek der Vereenigde Staten, maar dut de .Standard Oil eveneens op besliste wijze leiding gaf aan de buitenlandse!)e politiek van Washington. Engeland had JSuid-Afrik» veroverd terwille van ?/ijn goud, en den Soedan om zijn katoen, maar nooit voorheen heeft een regeering zoo ijskoud hot masker opgeslagen als in 1014, toen Winst on Churchill van het spreekgestoelte in het Lagerhuis mededeelde, dat de Britsche Admiraliteit een deigrootste pctroleummaatschappijen was, en dat 50% van het kapitaal der Anglo Pereian in het bezit was van het gouvernement van 7» M. Nooit hebben de regeeringen zich zoo openlijk verbonden met de belangen van de grodte grondstoffenmagnaton, als in het geval van de petroleum. AT*S er ergens in de wereld petroleum in don bodem wordt gevonden, is dit een ramp voor hot betrokken land. Want het is een feit, dat overal. waar petroleum aanwezig is. spoedig oorlog uithl'eo.kt. Oorlog om de Perzische petroleum. Oorlog om de petroleum van ? Mosbel. Oorlog om de Bussische petroleum aan de Sovjets afhandig te maken. (ïeVechton om de Mexieaanscho petroleum. Openlijke gevechten in ('olumbia. in Costa Biea. in Nicaragua, oorlogen en opstanden overal in Xuid-Amorika. In Europa is niou al deze oorlogen, daarginds in de verte. beu. TCn men vergeet, dat hot er daarbij in het geheel niet om gaat. den oenen generaal of den anderen, den oenen president of den anderen aan de macht te helpen, maar dat het een titanenstrijd is. een geheime oorlog tusschen Engeland en de Vereonigdo Staten, een ondergrondsche worste ling om de hegemonie, die ieder oogonblik kan omslaan-in-een openlijken. bloedigen. heel de we reld om vat t enden strijd. Den 2«sten Juni 1W»2 omlorteokondo Frankrijk de Spoonor Act", het document, waarbij het l'anamakanaal aan de Amerikanen werd overge dragen. Voor tweehonderd millioen droeg Krankrijk aan de Verec-nigde Staten een milliard-over aan werken en materiaal, aan aandcelon en concessies. torroinon en plannen... I en tegelijk daarmede den sleutel tot den G root en Oceaan. De Amerikanen verzetten in t ion. jaar drie hon derd millioen kubieke meter grond, /ij gaven nóg eens een milliard uit. /ij organiseerden een revo lutie in Columbia en ontnamen aan dit land een vazallen-republiek, die aan weerskanten de kanaal zone begrenst. En den twïntigstön .September 1014 werd het kanaal geopend. Geon omweg van 13000 mijl meer nóodig voor do Amerikaansche dreadnoughts om '- evenals do l'aciflc-vlöot in IHflfi *?? te laat te komen voor een «lag. ?; :;. ? ??'.?'?'. ..??'?' ? . . Beod» houdt de Unie zich voor de eerste zee macht tor wereld.... maar zij verheugt zich te vroeg. Plotseling komt Washington tot dn ontdek king, dat ai de belangrijke potroloumgnbioden om 'h i «t kanaal, allo hola ngrijko strategische punten in do .Caribische zco in Engelseho handen zijn. Kngeland draagt er zorg voor, dat de oude haal der Columbiancn niet uitdooft» PAG. S DE GROENE Ng.3040 Het zorgt er voor, dat de volken van /uidAmerika de Yankees en hun brutaal imperialisme steeds heviger gaat haten. Frankrijk ontwierp het plan voor dit Panamakanaal. Louis Philippe reeds had er Carelln hoen gezonden om het plart te bestudeeren. ? Amerika heeft het kanaal gegraven. Engeland neemt zijn maatregelen om het vroeger of later te controlceren door middel van zijn potroleum. ? Reeds heeft de groep Elliot Alves. onderdeel van de Koninklijke Shell, welke tot tank hoeft de exploitatie van alle petroleum bronnen om de Caribische zee, het kanaal omgeven mot een dub bele rU raffinaderijen en opslagplaatsen, /ij verkoopt Engelsche petroleum aan alle schepen, die van den Atlantischen naar den Groot en Oceaan varen. De British C'ontrolled Oilfields. die tot het Deterding-concern behooren. is gevestigd op Trinidad. in Ecuador. overal in /uid-Amerika, waar men maar petroleum vindt. In Ecuador produceert y.ij wekelijks slechts ongeveer 4000 ton. en op Tiïnidad slechts een weinig meer in 1033. Maar zij waakt over de terreinen.... De betreffende regee ringen innen geen hooge belastingen, noch .grooto. royalties van hun petroleumgebieden. Maar zij kunnen ze niet meer aan do Amerikaneit geven. Maar waartoe dient dan de Amerikaansche y«heime dienst, die millioenen en millioenon per maand kost en ten doel heeft do activiteit te 'noutraliseeren van de tallooze spionnon, in hoofdzaak Kngelschen en Japanners, die in de kanaaleouo wonen ? Do strijd om de olie woedt voort. PERZISCHE 80x150 100x180 ANTIEKE 'BELOUCHISTAN VLOERKLEEDJES vanaf J