DE KOMENDE STRIJD ALJECHIN-EUWE Troeven op tafel! Dr. S. G. Tartakpwer NIKT «/leen tlolInnd. miiar de y e li cc l c Nctmiikicercld zul in de komende iceken de grootc mntcli om liet lecreldkaminocnsclmi» Dr. Aljcchin?Dr. Kinee met ttunnniny rolyen. Xoonl» meii ireel zullen de verschillende fihuxcn vnn dese n-orsleliny. die o/» A' Oeloher te A muterdnin bcyint. in veracliei' dene steden vnn onn mderliind ver hopen. Onze yene/ite mcdciccrkcr. yroolmeesier Dr. 8. Cl. Tiirtakoicer. die zichzelf vormt en ilie steeds ernst niet linnutr en ?/???/<«?«( niet dicnte iceet te verbinden, zul nu \trobeeren. tien lezer* c<in De (Jroeno tien ver borgen zin van- de komende yebeurtcIr oiicnlmren. , De /tf DOOR alles valt het op «lat er hiel- niet alleen van oen worste ling tusschon twee persoonlijk heden. maar in Ui' eerst»- plaats van e«*n strijd tusschon twee wereld beschouwingen sprak»' zul /ij u. ,.lk strijd, dus ik besta." luidt du levensbeschouwing van Dr. Aljochin. ..Ik strijd, dus bestaan do anderen," zou daarentegen Dr. Euwe kunnen zeggen. Inderdaad stolt de ilolland««?hu kampioen tegenover liet sterk egocentrische doen en laten van «Ion Frunco-Rus. die den wereldtitel als ?/.ijn persoonlijk eigendom beschouwd. de veel liberalere opvatting:, volgens welke de verleening en de regeling van don titel «U? goheolt* schaakwereld aangaat, Bij oen' eventuoolo over winning wil Dr. 'Eüwu dan ook den veroverden titel , in hnndel van «Ie PI D E leggen. Met is dan t o verwachten, dat men bij schaken, evenals in de meeste. takken van sport, jaarlijks opwindende . wedstrijden om het wereldkampioen* schap zal zien. 'EN groot verschil tiisschen Alje-. rhin ? on' Kwvo. bestaat ook in «Ie strategische op vatting vanden schaakstrijd. De wederzij«ljsclic strijdmothodon laten zich mis schien het treffendst uitdrukken door do volgende formulcering: terwijl Aljechin probeert de fantasie een logiiachen vorm te geven, tracht Dr. Euwo de logica met de bloemen van de fantasie te verlevendigen. In het volgende zij deze uitspraak iets nader verklaard. Zooals bekend is, behoorde Dr. Aljechin tezamen met eenige andere, ongeveer even oude sclmakdcnkcrs (Réti. Bogoljubow, Nimzowitsch) tot do grondleggers en voorvechters van du zoogenaamde ..hypermoderne" school. Wie hier aan twijfelt, worde slechts aan de met Aljechin's naam nauw verbondene geniale verdediging (l. e2*e4. 1'gS-fU.) heriruierd. dio tegen allo grondregels van hot klassieke schaak indruischt. doordat Zwart op dit oogcnblik veel tijd on. ruimte vrijwillig opgeeft, om eerst later een kansrijken tegenaanval in het centrum te ondernemen. Niettemin probeert Dr. Aljechin in de laatste jaren nader tot het klassicisme te komen. Weliswaar put hij uit de fantasie nog steeds zijn grootste kracht, maar tracht daarbij toch altijd weer do wetten van de strenge logica tot hun recht te brengen. (ielivel in tegenstelling hiermee is Dr. Euwe een gelcerdennatuur en hij hield zich uit dien hoofde van het begin zijner schaakloopbaan af aan de regels van den logischen op bouw. Aangezien echter Dr. Euwe ook met artistieke gaven is begiftigd, wist hij van het begin van zijn meesterloopbaan af hierdoor op te vallen, dat hij den streng-wotonschappelijkeu stijl a la Farrasch door frisch en moedig opvlammen van zijn fantasie wist te verrijken. Men denkc bijvoorbeeld aan de schitterende partij uit het Budapcster tournooi 1031: Euwe?Bogol jubow, waarin do toenmalige schaakBcnjamin den alom ge vreesden Russischon grootmeester na een, weten schappelijk volgehouden .opening door verblindende offerw«»ndingen overwon. Zulke offerwendingen op wctenschappelijken grondslag" waren juist die noviteiten, die Euwe aan de moderne schaakwcteiLschap schonk, reden waar om hij zelfs als grondvester van de hodendaagsche technocratische"' schaakrichting (Flohr, Eliskases, Kashdan, Rcschewski, Stahlberg, Botwinnik, Pirc, Lilienthal enz.) mag gelden. ' ? ALLE bovenstaande uitweidingen, betreffende zoowel Euwe's schaaksocialc als zijn strategische bemoeiin gen, zouden toch geen reëelen grond slag hebben, als niet Dr. Euwo ook uit zuiver sportief oogpunt tot, een hooge klasse behoorde. Daar namelijk het schaken een niets ontziende (alhoewel ook ridderItfke) strijd om de over winning is en blijft, moetL,n'hier niet woorden, maar daden den doorslag geven. Ook in dit opzicht is het den HolDr. A. Aljechin landschcn voorvechter gelukt, in het laatste decennium (en wel sinds zijn eersten prijs in Wiesbaden 1025) steeds meer in de groep van de elite-spelers op den voorgrond te treden. Een meester, die zooals Dr. Euwe, lournoöion won voor Capablanca, matchcs met Flohr gelijk spoelde en den wereldkampioen eenige van zijn sporadische nederlagen toebracht (zoo als bijv. te Zürich 1034). heeft in elk geval het bewijs geleverd, in staat te zijn de eventueelo plaats als wereld kampioen waardig te vervullen ! Nog een opmerking lot slot. Iedere strijd wordt niet alleen door de krachten van liet oogenblik, maar ook door potentieele krachten bepaald. Met andere woorden: Als een belang rijke (zoo al niet de belangrijkste) voor waarde tot een goed resultaat moet gelden: de bekwaamheid om zijn stijl te veranderen, zijn Schwing" te ver jeugdigen, steeds nieuwe bronnen te vinden, steeds nieuwe reserves aan morcele zoowel als aan scheppende macht aan te voeren. , Ook in dit opzicht kan Dr. Euwe, die een vast karakter heeft, zijn man staan. Als een klein voorbeeld moge hot Zürichcr tournooi 1084 aange voerd worden, waar Dr. Euwe na de aanvankelijke nederlaag (tegen Laskcr) geen verdere, partij meer verloor. maar steeds meer terrein veroverde ? en tot een slotstand kwam. die hem onder normale omstandigheden do overwinning moest verzekeren. Als een moderne Antaus, zich steeds na zijn voorbereidingsmatches met Bogoljubow, Aljechin en Capablanca weer oprichtend, gaat Dr. Euwe er nu toe over, den slag; van zijn leven' uit te vechten. Aangezien de sport* wereld steeds met diengcnc mede voelt, die de tot dusverre bestaande afgoden wil omwerpen, is Dr. Euwe bij zijn , manmoedig voornemen van do sympa thie van de geheele schaakwereld zeker. Wat echter zijn tegenstander, den oorstorken Dr. Aljechin betreft, het is nu aan hem te toonen. of hij zijn historische schaakzcnding reeds heeft volbracht, dan wel dat hij den sehattkscepter nóg vast in de hand denkt te houden. In ieder geval moét hij dan ook zijn schaakstijl iets trachten te verjongen, daar de schaak-olympiade te Warschau, die kort geleden plaats had, aangetoond heeft, dat Aljechin's vroegere Schwing" niet meer vol doende is om eerbiedwaardige tegen standers te verpletteren. , Do eigenlijke overwinnaar in den komenden strijd Aljechin?Euwe zal in elk geval de schaakwereld zijn, die dank zij den Nederlandschen Schaak bond het schouwspel van ongehoord vcrbittor.de gevechten zal kunnen bij wonen. IN de humoristische b'ijlagc van een Joegoslavisch schaaktijdschrift wer den onlangs de toekomstplannen van Dr. Aljechin als volgt omschreven: 1035: tweede reis om de wereld. .1030: derde wedstrijd tegen Bogol jubow. 1037: derde reis om de wereld. 1830: vierde,'wedstrijd tegen Bogol jubow. Enzoovoort, tot aan het jaar 1045 toe. Pas daarna zoudon er volgens dit blad mededingers optreden. , Men ziet echter dat de werkelijk heid deze scherpe satyre leeds nu heeft weerlegd. ' Eén astroloog heeft overigens reeds jaren geleden voorspeld dat de voor-' naamste crisis in Aljechin's schaak loopbaan zich in een ' noordelijk ge legen land zou afspelen. Er zijn zelfs' verschillende lieden die in deze voor spelling' de verklaring zoeken voor het feit, 'dat de wereldkampioen er zoo weinig voor voelt een revanohewedstrijd tegen Capablanca, in XnnrdAmorika t e spelen ! PAG. 11 DE GROENE No.3043 Een reportage van De Groene Vijftig jaar in de veiling A. W. M. Menalng 1885-1935 WANNEER go met den hoor Mensing d» zaten, do zol ders, de kamers, sommige verborgen op. oen onverwachte ver dieping, sommige rijk-gcstoffcord met voortreffelijke schilderijen, andere meet' nuchter als bibliotheken zijn. doorwandelt van Doelenstraat 10-18 te Amsterdam, dan weet ge, dat go met den boos van hot spul wandelt ??er is daar geen vergissing mogelijk. want bazen loopon door en langs hun eigendom op een andere manier dan ooit een ander. Zij toch voelen, zooals een Zeouwsche boer m' eens zei. toen hij. wijduit, naar de kim wees: Zie je dat land, al hot miene !" Do heer Mensing heeft- ongetwijfeld dat gevoel, maar hij hooft daarenboven het gevoel, dat al dat rond hem is. do ruimten ton minste, door hem een eigen be stemming kreeg, dio voor hem voor goed gebonden werd aan die ruimten. En als ge dan vijftig jaar in sou'n bedrijf zit (waarom niet liever: gaat on _zwoegt. pleizier hebt en in de be nauwenis wol eens zit. het succes Voolt zwollen en den tegenslag opstaan voelt), dan geeft ztio'n dag naast hot welbehagen van hot bereikte', toch oen weemoed, «lat hot al zoo laat is op den dag. Het woei niot van-zijn-eigen naar u toe; noch de boeken, noch de kaarten,. noch do beelden; noch do meubels, noch de schilderijen, noch do prenten, Ge moest, als eonduivomelker, van tijd tot tijd naar don til of er niets kwam aangevlogen en er was meer zorg. Ge mocht niet stil zitten, maar go moest hard ploeteren met uw soms vermoeid hoofd, want wat eens een liefhebberij was, een ingeboren hartstocht moest een kunde worden, die den hartstocht duur gaf. steun verleende, versterkte on uit breidde. Nu kunt ge er mot do her innering rondwandelen en verheugd hier' en daar een zeldzaam boek zoeken om den andere to laton zien, wijzen op kisten vol teokeningcn. dio haast vergeten schijnen; go kunt zeg gen: hier heb ik alles over Rembrandt; \Vijzen op welko Titioan's go verkocht; oen aai geven over een onverwacht doel van uw bibliotheek, waar ge eens een bijna onbekende kaart in vond t, die noodig was voor een onderzoek; oen ander boek hetzelfde doen, dam» vondt ge een gegeven, dat een schil derij den rechten maker teruggaf; zoggen: hier zijn alle pamfletten; ge kunt uw geheugen laten spelen, oen getrouw geheugen, als een 'goede knecht, altijd thuis en steeds tot uw dienst en toch weer denken, en hoc natuurlijk is dat: wat zal er eens met dat alles gebeuren? Zal het uit elkander gaan of zal mijn opvolger , hefc wei beheeron en vermeeren? ;4J En dan, kan deze baas'V in wiori go de autoriteit gevoelt en' van wien de macht begrijpt, weer eens, opstaan en weer eens neerzitten, zooals de veldheer na den slag het ? slagveld beziet en bedenkt: daar ving hot overwinnen aan! t En weer stillekens denkend: niet altijd hielp voor het welslagen de bruuske moed;, soms was er langzame 'overreding noodig, soms een diplomatie, waar over ge nu nog genoegen hebt; soms ^deed echter een te voorzichtige diplo matie iets verspelen, dat go nog als verspeeld gevoelt.... Maar ten slctto is veel.gelukt, zelfs in den moeieiykcn tijd. toen schilderijen soms, oon half jaar later in uw huis aan do Doolon. ? ' ? ''' ? * Een Velling bij Frederlk Muller «- Co. Geheel rechts de Heer A. W. M. Mensing; zijn zoon hanteert den hamer A W. M. MENS/NC. DIRECTEUR FREDERIK MULLER &> CO. straat kwamen dan ge Imuptet., Ken moeilijke tijd toen.... en nu. weer een moeilijke tijd. De schilderijen lijken niet meer mobiel te zijn: zijn ze voor goed op hun bestemming: i* do vreugde op van het werken, van het verhandelen, van hot speuren? Kan dat? Neen, hardnekkig: ..het kan niet." Straks worden ze weer mobiel en dan zijn wij er weer. Ik heb nog courage voor twintig jaar on meer weet dan ooit te voren; ik beii van die soort, van die generatie, dio velen had, die ik zag gelukken of zie uitmunten en ik ook ben gelukt! We zullen niet tobben vóór het feest en we zullen niet tobben na het toost: \ve *yn nog, zóó hot moet. een fel vechter, een hardnokkig-slhn tegen stander: wo staan onzon vijand: we zijn nog frank van woord, scherp van' doen; bij . ons zijn herinneringen kracht! MOMENTEN uit Mensing s leven DE klein»- Anton Mensing spoelt mot een grooto stapel geclassi-' ficeerdo platen van een natuur historisch Fransch werk. Va«ler Men-i sing, die boekhandelaar is. /ooiils trouwens de geheele familie Mensing doel heeft aan boekhandel of boekbindei-ij. heeft zo, hem gegeven om.uit te zoeken en op volgorde te leggen: hij heeft hem er bij verteld, «lat de dieronnamon er in het Fransch onder staan en onwillekeurig leert «Ie acht* jarige zoo een flink aantal Fransche dierennamon. Dagelijks valt er trou wens, in vaders zaak wat nieuws te leeren, liet is een voortdurend in samen* stelling veranderende bibliotheek. waarin de leesgrage jongen naar har* telust mag grasduinen. Maar het zou «?en warboel in hot jongenshoofd zijn gi'W«mlen, als «laar niet voort«lurornl vader Carl was gowo«-st, die altijd klaar stond om vragen te boun't woor den en den jongen telkens zol'f «»pmerkzaam maakt op tal van dingen. die hem later in hoogt* mate te pas zullen komen; er» vader weet veel: tal van professoren on andere geleerden hoeren komen bij voorkeur bij Men sing hun boeken koopen. omdat hij altijd proci«'S begrijpt wat zij zoeken. En lango geleerde gesprokken worden gehouden, waar «lo kh'ine Anton zoo veel mogelijk met zijn neus bijstaat «?n waar hij zooveel mogelijk van pro beert op te stoken. Xazomcr achttienjarige Mensing is thans ro<M.ls eenige jaren bij de fiinm Iwingenhuysen. oen beroemde boek handel: zijn nioifolcorling is daar K.arol Alberdingk Thijm. die het vak weldra vaarwl zul zeggen om als Lodowijk van Deyssel iM»n van «Ie kopstukken «lor 'Tachtigers .te. W«»rden. Maar ook hij kijkt ri-eds naar zelfstandiger arbeid uit. want hij weet. dat hu mér kan. Reeds heeft hij welkome hulp ver leend bij di.« vtiorboreiding van de hibliothofk van hot zoo juist geopende Rijksmuseum en als de zaak verhuist. wordt hem het -maken van oen prijscatalogus overgelaten. Op een ex»- in plant* van dit catalogusj«> heeft de Heer Mensing later geschreven: ..Dozon catalogus vervaardigde ik toen «1«* ..iui«l«* boekhandel" van Langonhuys««n naar «Ie l'ijpenmarkt was ver plaatst.... Ik was 'lx jaar en won hifimoe mijn plaats bij do firma Fi-od. Muller als 't ware". Want zoo was hel: Monding Hop reeds mot serieu.se plan nen rondom mot oen vriend samen ot-n Engelsche boekenzaak oVor t«' nomen of anders misgchien naar ^\merika te gaan. als op een goeden dag «lo hoer. F. Adama van Seholtoma. de opvolger van Fred. Muller, hom op don schouder klopt en hem vraagt naar zijn plannon. Monsing vertelt van zijn Engolscho ondoijnominie. ..Heb je daar geld voorr" is do vraag: j.Néon. maar dat krijt? ik wel. als hel plan goed is" is het antwoord. Dan komt plotseling hot voorstel: ..Kom toch bij mij"; eerst oen. kleine aarze ling: ..Ik ben al zoo lang leerling ge weest: langzamerhand wil ik wel eens behoorlijk gaan verdienen". , Maar Adarna van .Schelt ohm. die door het catalogusje groot vertrouwen in don jongen Mensing heeft gekregen, biedt een hoog salaris aan on dan komt do overeenkomst tot stand. En op l October, a.s. Dinsdag dus vijftig jaar geleden, komt A. W. M.' Mensing in' do zaak dio hij wn wereldreputatie zal bezorgen. Hot is een merkwaardige zaak waar i ? .? . i ?',-.'?? ( 'Vervolg ':~t>og. 22) Ie