De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 28 september pagina 3

28 september 1935 – pagina 3

Dit is een ingescande tekst.

l 'I li In het Philips Laboratorium is een lamp ge construeerd waarvan de maximale help rheid die der zon, zooals op aarde waarge nomen, evenaatt. Men hoopt nog grootere hetderheden te bereiken, (Persbericht) Aladdin ruilt oude lampen voor nieuwe Teekenlog r*n P. Haseveld De Groene Amsterdammer Streicher en de Jodenwetten Prof. Dr. D. GOHEN IN een studie over de beschavingsgeschiedenis der menschheid behoort een plaats te worden ingeruimd voor hen, die vernietigers van een deel der cultuur zijn geweest. Immers zij zijn voor hun deel de oorzaak, dat gedurende bepaalden tijd de vooruitgang der beschaving stilstaat. Daarom moet hier de figuur van Julius Streicher, gouwleider van Frankenland en uitgever van ,,Der Stürmer" worden bespro ken. Want men heeft zeker niet zonder reden beweerd, dat hij als ,,triumfator van Neuren berg" de Jodenwetten in den Rijksdag heeft doorgezet en daarmede Duitschland een streep heeft doen plaatsen achter een tijdperk der beschavingsgeschiedenis van bijna honderd jaar. Streichers levensgeschiedenis is weinig belang wekkend. Hij is bii de ontwikkeling der nationaal-socialistischc beweging niet eens een held of martelaar geweest. Hij was zelfs eerst haar tegenstander; en is later, toen hij in de beweging getreden was door sommige leiders, die niet met hem wilden verkeeren, wel met een mesthoop vergeleken een der lieflijke uitdrukkingen, welke in die kringen gebruikelijk zijn. Zijn invloed klom echter doordat hij uitgever was van het strijdblad Der Stürmer''. Hitler, strijd bare natuur als hij, hield hem niet alleen tegen over de anderen de hand boven het hoofd, maar voelde ziqh zelfs door vriendschap met hem verbonden. Men heeft over zijn levenswijze veel slechts verteld en hem zelfs beschuldigd van min oirbare handelingen. Veeleer echter moet men hem beschouwen als een van die mannen, gelijk zij in eiken revolutionnairen tijd naar voren komen, die hun invloed danken aan een sterke eenzijdigheid, waaraan zij al hun activiteit wijden. Streicher heeft tegen den invloed van alle behoudende krachten in de partij zijn wil ?doorgezet en zijn jarenlang streven in de jongste Rijksdagzitting bekroond gezien. CTREICHERS doel is geweest, de Joden ?^ uit de Duitsche gemeenschap te sluiten. Als middel daartoe heeft hij de nationaalsodalistische rassentheorie gebruikt, die, door de wetenschap veroordeeld, de leidstar is geworden van een partijprogram. Een natie, die, eens als een groote mogendheid erkend, van dit voetstuk is gerukt, zoekt de oorzaken dezer vernedering nimmer bij zichzelf, maar wijt ze aan uiterlijke omstandigheden; en een deel van haar tracht dan terug te keeren tot den lijd, waarin deze belemmerende omstandig heden ontbraken. Zoo is een bepaalde groep in Duitschland in den tijd der vernedering na den oorlog teruggekeerd tot het tijdperk, waarin de Germanen, nog ongerept, in vollen roem zouden hebben geleefd. Aldus is de gedachte opgekomen van het Arische ras, dat, vrij van vreemde invloeden, zijn macht had verkregen en weten te handhaven. Deze gedachte heeft onder meer verschijnselen geleid tot het antisemitisme der nationaalsocialistische beweging. De Joden heeten volgens deze theorie het verderfelijke, vreemde element, dat de Arische kracht heeft vernietigd en zoo de nederlaag veroorzaakt. De Jood is daarbij tot een product der verbeelding geworden. Hitler heeft bijna nooit met een Jood gesproken, en dit ook nimmer gewild. Hij heeft in.zijn fantasie voor zich het beeld van den Jood opr gebouwd uit de anti-semitische literatuur. Ook bij Strèicher is dit het geval. In dit alles speelt dus het gevoelsmoment een groote rol. Maar bovendien is dit anti-semitisme onuitroeibaar en. onaanvechtbaar omdat geen enkel tegen bewijs wordt toegelaten. Zoo komt het, dat de Jood thans van alle misdaden. zelfs' démeest tegengestelde wordt beticht, en de volge lingen der leiders zich van den Jood een voor stelling vormen, die met de werkelijkheid vol komen in strijd is. . ? Men geeft Streicher wellicht te veel eer door een nationale gedachte als drijfveer van zijn handelingen te beschouwen. Immers men be speurt in zijn redevoeringen .en geschriften nimmer iets van het idealisme, dat de dragers PAG. 4 DE GROENE N* 3041 eener idee bezielt. Wie ,, Der Stürmer" beschouwt uit het standpunt der twintigste-eeuwsche beschaving, vindt daarin niets wat met eenig ideaal in verband kan staan. Veeleer lijkt dit alles ontsproten aan een brein, dat er zich in verlustigt om al wat zijn fantasie aan perversiteiten kan uitdenken, als misdaad van hen, wien zijn haat geldt, te beschrijven. Men kan niet eens weergeven, hoe vreeselijk deze geestesproducten zijn, omdat men hierbij de grenzen, welke de beschaving aan de welvoegelijkheid heeft gesteld, verre zou overschrijden. Men kan pok de afbeeldingen, die Der Stürmer" brengt, in een Hollandsen tijdschrift nauwelijks laten afdrukken, omdat zij alleen in een porno grafisch blad thuis hooren. Deze literatuur mag door jongens en meisjes van de Hitlerjeugd worden gepropageerd (en dus gelezen), ja de verspreiding ervan wordt van staatswege aan gewakkerd en bevolen. Den buitenstaander (en ik ben mij bewust hier onbevooroordeeld te spreken) lijkt dit een verschijnsel, dat op den geheelen tijdgeest een licht werpt. zijn onvermoeide propaganda heeft Julius Streicher nu zijn wensch doorgezet : Joden kunnen in Duitschland geen burger meer worden, het huwelijk tusschen Joden en Ariërs is verboden, om de vermenging van twee rassen, die krachtens theorie en verbeelding tot Duitschlands ondergang heeft geleid, te voorkomen. Ja, om te verhoeden, dat de Jood, die in deze fantasie de aartsverleider van Arische meisjes heet, een gemengd nageslacht zou kunnen verwekken, heeft men hem zelfs het houden van dienstboden beneden 45 jaar verboden. Dat deze wetten voor het grootste gedeelte aan den invloed van Streicher te wijten zijn, blijkt reeds uit de fprmuleering. Zij hebben in de weinige weken sinds haar afkondiging een storm van vragen en problemen onder de juristen veroorzaakt. Haar formuleering is zóó onduidelijk, dat zij veeleer aan gevoelsmomenten dan aan verstandige overweging ontsproten schijnen, en een reeks van nadere verklaringen noodig hebben om ze ten uitvoer te kunnen leggen. Dat de Joden niet de nationaal-Duitsche, maar slechts de Joodsche vlag mogen voeren, heeft onmiddellijk verwondering gewekt, om de simpele reden, dat er geen Joodsche vlag bestaat. Men heeft daarna verklaard, dat daarmede de Zionistische bedoeld wordt. Maar stelt men zich dan voor, dat deze op den ver jaardagvan den Führer zal worden uitgestoken ? Of heeft men er mede bedoeld, dat, gelijk de Zionistische beweging zich onder het mandaat van Engeland heeft gesteld, ook de Duitsche Joden, die de vlag uitsteken, daarmede onder Engelsche bescherming zijn geplaatst? De nieuwe Jodenwetten, onder gejubel door den Duitschen Rijksdag aangenomen, behooren veeleer in de kolommen van Der Stürmer" dan in het Duitsche wetboek thuis. Ook daar immers wordt het met bewijsmateriaal en uitlegging nimmer nauw genomen, en de sprook jes van den ritueclen moord en de protocollen van de Wijzen van Zion, welker valschheid zelfs door een rechtbank is uitgesproken, telkens weer den lezer voorgezet, alsof aan hun echt heid niet te twijfelen viel. Maar het is wel ver gekomen, dat dergelijke lectuur nu uit dit blad zijn weg naar de jurisprudentie van een groot land heeft gevonden: Het is een der droevige verschijnselen in de beschavingsgeschiedenis, waarop dé, historicus den vinger moet leggen, al weet hij ze, daardoor niet te zullen genezen. IN JONGNY SUR VEVEY (700 M. hoog) op de Mont Fel erin Genfersee, bevindt) zich de Ecole nouvelle ménagère, een huishoud kostschool in de vrije natuur, waar jonge meisjes in de beneden Alpen, nevelvry gezond klimaat, ontspanning en zorgvuldige persoonlijke opvoeding genieten. Fransche- n Engelvche taaidiploma'?. Spprt. Afdeeliag voor kinderen. English home «011001. Directies Mme Anderf uuren en VUmm Handley. DE REPORTAGE VAN DE WEEK Een magiër in de arena ALBERT HELMAN C'ttrntcerlto de Mexico 'IJ is do cuigo, na Bolmunte, die mij in Uu arena als psychologisch fenomeen geïnteres seerd heeft. Waarom is gemakkelijk te begrijpen. In de stierenvechterskunsb van Carnicerito is alle acsthetiek zoek; er is niemand onder do prominenten die zoo roekeloos en verbeten zondigt tegen de aloude regels van het spel, niemand die zo volslagen maling heeft aan de traditie van de Oude Wereld en aan de subtiele u-onsen van de moderne liefhebbers, dan deze mexicaanse Indiaan, die du byimam van het «lagcrtjo" draagt. Maar hij heeft eigenschappen dio men bij geen ander vindt. Van dichtbij is hij allesbehalve een fraaie ver schijning. Zijn trekken hebben iets ruws en govulds, <>n ondanks al zijn lenigheid is hij eerder gedrongen dan mager. De lichte chocolade-kleur van zijn gezicht is volkomen charmeloos en onverschillig; tamelijk uit-elkaar-hangend met een ietsje teveel onderlip; een echte centraal-amerikaanse Indiaan, dio ik gaarne bij mijzelf Huitslipochtli" noem, maar een oude Aztekische godheid, omdat dit in do code van mijn alleenspraak zoveel wil zeggen ais iets verschrikkelijk barbaars, met toch een kern van oeroude verfijnng. En omdat deze man mij hei-innort aan do prachtige Azteken-tekeningen in de Codex Vaticanus en tevens aan die rare Mexicanen welke D. H. Lawrence beschreven heeft. Met dat alles heeft Carnicerito in werkelijkheid overigens niets van doen. Hg is een stieren vecht er op zijn eigen manier, en daarmee uit. Over het algemeen houdt men niet van hem, omdat het schouwspel dat hij to zien geeft gewoonlijk elke sierlijkheid mist, omdat men er niets in terugvindt van do grandeza der vroegere toreros, met huu prachtige quites en hun vertraagde media-vueltas, mut hun ballctachtig mantclgezwaai dat marlposa" genoemd wordt on hun schior-liturigschc knievallen voorde woedende Taurus.. Carnicerito weet van dat alles niets, hij is in deze dingen een volslagen bruut. En dat hij hot zover gebracht heeft pp het pad der spaanse onsterfelijkheid, dankt hij aan slechts n eigenschap: het vermogen om bij elke stier,?bij elke goede dappere stier tenminste, zich in zó groot gevaar te begeven. dat al zijn toeschouwers het hart hoog, m de keel gaat kloppen en zij huns ondanks gedwongen zijn mét hem mee to leven, de sensatie mee te maken van het doodsgevaar, en een zucht van .verademing te slaken wanneer eindelijk de mens op het nippertje en als door een wonder erin slaagt over het dier te zegevieren. ? .. ,4 LS door een wonder," dat is niet teveel ge11 **? zcgd. Want tegenover de bittere roekeloosheid van Carnicerito, die met zijn loven speelt zoals geen ander in de Zondagmiddagzon, staat zijn direct aan wildernis en oerwoud herinnerend ver mogen om een dier te temmen, om met een blik, «en kreun, een luchtig gebaar de kracht van de woedende stier to bannen, hem te pamlysèren en to domineren, om hem daarna los te laten in een nog grotere toorn, teneinde thans op een onzicht baar plan do mensen-demon te meten aan de demon van het dier. Eerlijk gezegd: om voor het oog der botte menigte een ondoorgrondelijke magie te bedrijven. Eerst langzamerhand ben ik Carnicerito ervan gaan verdenken dat hij zijn tegenstanders bezweert. De eerste malen dat ik hem zag, verbaasde ik mij slechts over zijn onverschrokkenheid. Bijna met de rug-tegen de arenawand aan, Het hij de stier op zich af rennen; ruimte om te ontkomen had hij zichzelf niet gelaten. Hij kon slechts een weinig opzij schuiven; het ging om centimeters. En je zag al gebeuren dat het dier zijn horen in de goudbeloverde borstkas plofte. Het rende met volle kracht op de torero of en stortte zich inder daad. ... in de arenawand. Met een voorzichtig gebaar trok Carnicerito een rafèltje goud van de horenpunt af, dat de stier tóch van zijn tuniek had meegenomen. Een andermaal, als hij banderillos plaatsen wilde, kwam midden in de arena de stier op hem toegeschoven. Hij maakte een gebaar dat men zou kunnen vertalen met stil nou.... niet zo driftig". en op twee passen afstand van hem bleef de stior plotseling staan, boog het hoofd en trok met de voorpoten lange strepen in het zand. Dezelfde stier had tevoren reeds twee peones op de horens genomen. Meestal worden de dieren vriendschappelijk veracht en gehoond door Carnicerito. Hij hupt over hun schoften weg, met de lenigheid van een aap; hij aait ze de horens met het landcrigr gebaar van een obscene minnaar: hij tikte ze op de snoet als om ze goedaardig te bestraffen; hij hangt zijn hoofddeksel aan een venijnige horen op als aan een kapstok, en gaat rustig in het zand voor eon nijdige toro hurken. Eens zag ik, hoe hij er een een bloem in zijn neusgat stak. T\AT alles is in hoge mate on-klassiek, en de echte ?*-T aficionado heeft er meer blaam dan lof voor over. Want de traditionele torero behandelt de stier als Zijn rivaal en zijn gelijke. Als een wettige vertegenwoordiger van het oeroude Iberisch»' totemdier, dat zijn onvergankelijke tempel heeft in de grotten van Altamira, on dat men ook heden ? nog heeft te ontzien. Terwijl de Mexicaan van de stier veleer een woedende caricatuur maakt. hem meer vermenselijkt en hem don behandelt als een minderwaardige. Hij toont daarom ook geen welgevallen in het doden van de stier, maar beschouwt dit kennelijk als een lastig en smerig ofschoon onontkoombaar werkje, dat je het beste vaardig en snel kunt opknappen. Zijn bijnaam is dus onverdiend. ?Slechts zelden verloopt de voorstelling anders bij hem. Zoals dio ne keer, toen een groot en ontembaar beest hem tuch to pakken kreeg,. net bU het omdraaien, en hom de linkerbÜopenreet. zodat het bloed hem met een straaltje langs do opengebarsten zijden broek liep. Het gezicht van Caxnii'orito op dat ogenblik is voor mijn herinnering nog altijd het sterkste voorbeeld van menselijke, woede en wraakzucht. Prachtig van' losgebroken wildheid. Het duurde maar n enkele seconde, toen was het weer beheerst, en enkel iets verbeteher dan tevoren. Hij mompelde een paar onverstaanbare woorden, ging daarna katachtig op de stier af, dwong deze een paar molen om zichzelf heen te draaien in een zo nauwe cirkel, dat het bijna scheen als zou de ruggewervel breken. Dan, nadat hy zo de laatste weerstand van de stier inderdaad gebroken had, boog hij in tussen de horens, en doodde hom volgens alle regelen der kunst. . Eerst toen scheen hij te merken dat hij verwond was. Tussen twee»peones m hinkte hu naar de infermerla. Andere stierenvechtéra kwamen aan de PAG. S DE GROENE Ne, 3044 bvurt. Als ««indvlijk weer de ronde voor Carnicerito gekomen was. verscheen hij ietwat bleek, terwijl hij merkbare pogingen deed om niet meer te hinken. Zonder bizonderc prestaties, zakelijk, maar ook zonder n tekortkoming tornde hij zijn tweede stier, gaf hem een juiste, ditmaal haast schoolse estocada. en nam eon beetje onverschilliger dan anders het verdiende applaus in ontvangst. Dit is de enige maal geweest dat ik hem als een gymna»tieklera/ir hol» zien werken. *? M EX beweert, dat hij eon ontzaglijke geluksvugel is geweest, tot nu toe. Met dat wat hij op n namiddag tien. twaalf keer zichzelf aandoet, zou hU redelijkerwijze geen half sei/.oen te leven hebben. Tóch heeft hy nog geen enkele ernstige cogida te pokken. Toch is er in heel Spanje geen tweede torero die. wetens «n willens tenminste. zoveel riskeert nis hij. En zo ben ik er van lieverlede toe gekomen te goloven, dat het niet alles ..zuivere koffie" is, wat Carnicerito ons in de arena voorzet. Ik beu geneigd hot erop te houden, omdat hij eon Indiaan is en zich op z'u minst genomen zonderling tegenover de diereu gedraagt, en do dieren zich nog zonderlinger tegenover hom, dat hu de een of andere bezweringstechniek meestor is. ze misschien weet te biologeren, misschien de een of andere kracht uitstraalt, misschien een amulet draagt, misschien pon geheimzinnig réukmiddel bij zich hooft. Wat weten' wij tenslotte van die dingen af? En op gevaar af dut hot voortaan heten zal dat ik, zie je wel. .?bij gebrek aan beter bijgelovig geworden ben. beken ik aan to nemen dat de ..on zuivere koffie" niettemin een echte koffie is, die mij bizonder goed smaakt. Nóg onlangs was ik in de gelegenheid Carnicerito te vragen naar zijn geheim. Ik heb het niet gedaan, en hoop u daarmee niet te zeer teleur te stellen. Ik heb er de voorkeur aan gegeven bij mijn bijge loof te blijven. Is er niets van aan, dan zijn do moed, de waaghalzerij en het geluk van de Mexicaan niet minder verbazingwekkend. Het wonder blijft altijd bestaan, de laatste verklaring van zulk een faena" is toch niet to achterhalen. En gelukkig wie zich nog durft te verwonderen, zonder zich teveel te bekommeren om de oorzaken en de waaröms. ZEIST BOUWTERREINEN en HUIZEN te koop in het Centrum der Gemeente. Inlichtingen: PARK KERSBERGEN Kantoor; Montaubanstraat 4, ZEIST J ie

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl