Historisch Archief 1877-1940
il.
Hoe wantrouwend sommige
menschen kunnen zijn
JONKEK van Katbur«li xit ui
geestelijke moeilijkheden we
gen» inbraak.
Het i» een ellendige kwestie die
fataal werkt op het zenuwstelsel van
de arme jongen, die van huis uit niet
bestand is tegen verdriet.
Om te beginnen had ie griep gehad.
die langzamerhand ontaardde in
n\oreële depressie, waardoor ie in bed
kwam te liggen met een ysblaas op
z'n. hoofd en een verpleegster. En
iedereen zocht hem op met vla en
bloemen en fruit. Eu de oude me vrouw
van Xaeldwijck ontpopte zich als moe
derlijke vriendin, en leende een boek
met diepere strekking van de Waalscho
predikant, waarmee ze 's avonds naast
het ledikant kwam zitten.voorlezen, wat
hem verbazend veel goed deed, waarna
ie rustig insliep met een glimlach tot
dat de oude mevrouw wegsloop op
haar teenpimten om wenken te geven
voor de nacht.
En door de sereene inwerking en' de
diepere strekking begon jonker van
Ratburgh zich te interesseeren voor
»'n testament en stuurde om de haver
klap naar de notaris, die als kind aan
huis heen en weer liep tusschen het
bed. En hoewel het leeuwendeel naar.
een safe was, lag er nog genoeg in de
brandkast uit de studeerkamer, waar
ie telkens met 38.5 heen ging met
griep en een wollen sjaal om z'n hoofd
voor de tocht om alles na te tellen
en al z'n opgestapelde correspondentie
te regelen tusschen roze en zwarte
lintjes, die ie opborg in de brandkast
naast de. armbanden van z'n onmid
dellijk gestorven Mama en de stukken
geld met de mededeeling dat alles
ongelezen vernietigd moest worden in
geval van nood. Toen hield mevrouw
van Kaeldwijck op met het boek van
de Waalsche predikant en begon aan
iets spannends, en ze zei: Zet die
sombere gedachten toch uit je hoofd,
m'n jongen. Je lieve Papa was tot z'n
dood vrooujk en onbezorgd", en
Betty en ik kwamen met grammofoon
platen draaien, en op een middag zei ie
eindelijk tegen mij: Thérèse, zou je
n brief voor me willen post en voor
een mevrouw in Ben Haag, die niet
begrijpt waar ik.blijf", wat de crisis
was, waarna ie aansterkte als een pijl
uit de boog.
Op een nacht was ie rechtop in bed
bezig geweest met een brief waai' veel
energie in ging zitten, toen beneden,
in de studeerkamer, de brandkast
piepte door do stilte. Het was twee
uur en nacht. Jonker van Ratburgh
rekte zijn ooren uit; het was ontegen
zeggelijk de brandkastdeur, die lang
zaam bewoog op z'n eigen scharnieren.
Hij wachtte geen oogenblik maar
belde de verpleegster, die weigerde
naar de studeerkamer te gaan omdat
ze geen man was. Er kraakte iets in
de studeerkamer, en in de brandkast
zat de heele correspondentie met de
roze en zwarte lintjes, en jonker van
Katburgh in een blauwgestreepte
pyama sprong er uit, en dreigde de
laffe vrouw,, en tenslotte deed ie iets:
hy greep iets en ging zelf. De gedachte
aan de correspondentie veranderde
hem in een leeuw. HU «waaide, holde
schreeuwend omlaag, en stormde in
de studeerkamer, waar ie flauw viel
op het tapijt in de tocht van twee
ontzettend trekkende ramen en naast
de open kier van de aanstaande brand
kast. De inbreker moest iutusschen
dwars door alles heen gevlucht zijn
naar een knarsende balcondeur, waar
hij ui lucht veranderde.
Even later verscheen de ratin
verpleegstcr met een toegestroomde
nachtwacht en de huishoudster in een
deken op het toonecl.
De open brandkast, en de stille
figuur m de blauwe streepen zeiden
alles. De huishoudster klapperde van
angst, en de nachtwacht verbood de
verpleegster om iets aan te raken voor
de politie er zou zijn, wat ie laatst
allemaal getuigd heeft voor 't gerecht,
en ook dat 't waaide en koud was
en tochtte omdat de huishoudster
's avonds gelucht had zonder te slui
ten, waardoor alles kraakte en knarste
in de kamer van de misdaad.
Toen de politie kwam, ging van
Ratburgh rechtop zitten en legde een
getuigenis af, waarin ie verklaarde dat
de inbreker gevlucht was na hem in
een korte worsteling te hebben neer
geveld met een vuist tusschen zijn
oogen, wat niet zoo was, maar beter
klonk dan, de waarheid volgens welke
van Ratburgh als uitlooper van de
griep ineen was gezakt nog vóórdat ie
iets van de man had gezien.
De brandkast zat nog heelemaal vol
en van Ratburgh wilde er zich bij
neerleggen, maar de politie blaakte
en vroeg een signalement, wat ie on
mogelijk geven kon door z'n flauwte,
wat ie niet aan iedereen z'n neus,
wenschte te hangen vóór z'n prestige,
waarom ie zei dat ie een pet .had
gehad, en kort haar, en een blauwe
jas, en een broek.
De wet zette zich in beweging, en
na een tijdje moest van Ratburgh
getuigen, en na nóg een tijdje was het
gisteren. Toen confronteerden ze hem
op het bureau met een heele rij man
nen met petten en blauwe jassen,
waaruit hij mocht kiezen wie 't gedaan
had, Wat hem erg zenuwachtig maakte
omdat ie zoo consciëntieus is in zulk
soort dingen.
Maar na een tijdje moest er wat
gebeuren omdat iedereen wachtte, en
dus wees ie lukraak naai1 een klein
bol mannetje met misdadige wenk
brauwen, dat 't toch zeker zou kunnen
hebben gedaan, al had ie 't niet ge
daan, en hij zei: Dat in 'm. DRV
En van Ratburgh dacht dat ie
daarna naar hutu kon gaan, maar 't
gerecht deed achterdochtig, en ze
plozen hem net zoo lang uit elkaar tot
ie z'n zenuwen verloor en de flauwte
bekende, en toen ontwikkelde het
gerecht een theorie aan de hand van de
huishoudster, die zich nu herinnerde
dat de jonker de brandkast die avond
zelf had open gelaten, wat ie in ge
dachte wel mér deed, waarvan ze
altijd gebruik maakte om van binnen
af te stoften en kamferballetjes neer
to leggen voor de papierworm. En
toen werd jonker van Ratburgh boos
en zei dat ze loog, en toen zei 't gerecht
dat jonker van Ratburgh loog, en toen
bleek het dat het kleine, bolle man
netje dat ie Had aangewezen als de
willekeurige dief, geen dief was maar
een inspecteur, die er bij was gaan
staan als proef op z'n geestvermogens
en z'n eerlijkheid, waaruit je weer ziet
hoe geraffineerd wantrouwend som
mige menschen kunnen zijn.
HBNBIETTE VAX EYK
De Heer van Gooilust
F. 12. Blauuw vijf en zeventig Jaar
IN de bosschen en over de> vlakten
van Gooilust .is de stilte.der eeuwen.
Het gedruisch van werelden, die
lang geleden werkelijkheid waren,
sterft hier zyn laatste klanken. De
woeste vaart van duizenden
bisongeslachten is hier verklonken tot het
getrappel van enkele overgeblevenen;
wilde paarden uit de Gobiwoestijn
draven en snuiven over een groene
vlakte; Zuid-Amerikaansche struis
vogels en sierlijke lama's strekken hun
draf, Zuid-Afrikaansche
witvoet-antilopen vliegen ongebreideld over
Hollandsch weidegras.
De vertegenwoordigers van bijzon
dere vogelgeslachten der geheele we
reld wonen hier onder Hollandsche
grauwe luchten in een exotische om
geving van planten en heesters.
Blauwvleugelganzen uit het eens ge
heimzinnige en thans overbekende
Abessinië, roodhalsganzen die .hun
snavels gebet hebben in het koude
water van de \Yest-Siberische rivieren
ontmoeten hier ganzen uit
BritschIndiöen isabelkleurige ganzen en
ibissen die dreven op de warme rivie
ren van tropisch Zuid-Amerika. Langs
de met azalea's en münosa's beplante
boprden van een stillen vijver
philosopheeren rose flamingo's en
aigrettercigers die gered zijn van de mode
grillen van Indianenvrouwen en
Parisiennes, paradeeren
zwartvleugelganzen van de Chilèensche Andeg,
Coscorabazwaneti, t rompet zwanen uit Noord
Amerika. Kinderen van deze laatstêu
F. E. Blaauwin zijn werkkamer
naar het Yellowstone natuur
reservaat gezonden, omdat in Amerika
geen exemplaren meer waren!
Omringd door zilverplanten uit
Vuurland, Japansche scheimdennen,
de ceder en eik van den Libanon, de
Bromelia leieaio van Chili, de
NoordAmerikaansche moerascypres en an
dere zeldzame planten slijten zij hier
de laatste dagen van hun geslacht.
Het middelpunt van deze dieren en
planten van een ondergaande wereld
is de mensch die hen hierheen heeft,
gebracht: Frans Ernst Blaauw. Hij
heeft ze hier do gelegenheid gegeven
om zich naar hun aard te ontwikkelen.
Gooilust is voor vele ornithologen,
plant- en dierkundigen een
bedevaartplaats geworden; de waardeering der
wetenschappelijke wereld voor zijn
practisch werk en voor de talrijke
studies, die afzonderlijk of in tijd
schriften zijn verschenen, .heeft o.iu.
uiting gevonden in zijn benoeming tot
eerelid van tal van geleerde genoot
schappen en vereenigingen.
Blaauw heeft zrjn geheele leven het
dier en de plant gewijd; zijn liefde en
verzorging zrjn beloond geworden: het
?is hem gelukt hun een paradijs te be
reiden. Eiken dag betreedt de man,
die Zondag 27 October 75 jaar wordt,
zrjn tuinen om te zien of zijn bescher
melingen goed verzorgd zijn. De die
ren kijken hem aan; hij, de eenzame,
behoort tot de weinigen, die zich niet
alleen niets te verwijten hebben ten
opzichte van onze natuurgenqolen:
hij heeft gestreden om hun een plaatsje
te doen behouden op de grooto aarde.
, H. M.
oograppe
Percentage* van personen met
gebrekkig gezichtsvermogen:
beneden de 20 jaar. . . . . 23%
tusschen 20 en 30 jaar . . . 39%
30 en 40 ., ... 48%
40 en 50 ... 71%
50 en 60 . . . 82%
boven de 60 jaar. ... . . 95%
' i ' '" *' -.;?-.' » ?' '
Wilde paarden uit de Gobiwoestijn en, Australische struisvogels, vreedzaam naast elkander op de uitgestrekte weiden van Gooilust, het landgoed van F. E< Blaauw te 's-Graveland
' ' ? ' ' ' ' ? ' ' ' ? ?' '
PAG. 11 DE GROENE No. 3047 ,
Wat kan U dierbaarder zijn dan Uw eigen oogen -.en die van
IlilH Uw gezin! Bekijkt eens onderstaande tabel.
" Het is noodig, dat ieder zijn oogen
spaart door bij voldoende licht
te werken. Met behulp van een
klein, vernuftig instrument kunnen
wij nu nauwkeurig het licht meten
en tegelijk aflezen, welke ver
lichting bij ons werk behoort.
Op grond hiervan werd door
ons een interessant boekje Het
Gezellige Huis" samengesteld. Dit wordt U op aanvraag gratis toe
gezonden. Zendt slechts onderstaande coupon aan ons in of schrijft
ons een briefkaartje* ?
PHILIPS' BI-ARLITA
Deze lamp is de beste en zuinigste lamp, ooit door Philips
verhuisueTUchtinggritis en zonder vaardigd en daarom de aangewezen lamp voor Uw huisverlichting.
tenige verplichting. .
l
Lichtmeter. Met behulp hiervan
hart V w installateur of han
delaar U precies aantoonen.
Stuurt deae coupon in .of zendt een briefkaart aan N.V. Philips4 Gloeilampenfabrieken,
Verkoopafdeeling Nederland en Koloniën, Eindhoven en U'ontvangt gratis liet boekje:
Het Geiclllge Huli".
Naam : ; < «..'. < « ?« -..«. «... < .................
Straat: ;..... .' ......?....'...... -....., ...., ?.. .._...... ,t
Woonplaats: ...v .... ;.
PAG. 13 DE GROENE N0.3CM7