De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 26 oktober pagina 10

26 oktober 1935 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

Het verhaal van De Groene De groote goede geest U*ij sullen ile zeyeninyen der Christelijke beschaving brengen tinn ome arme zwarte broeder». VU een -proclamatie DE nvoud vnlt snel over hot land van Mni Knbbn; 7.000ven stoiulon nnn don vci'ivu horizon de bergen van Tadourno nop groen on blinkend logen den paarlemoeren hemel. nu smelten de kontooren al in eon roodén gloed. De hitte van den dag blijft roerloos staan en roerloos blijft ook het loof der boomen. Laidoela zit naast haar hut en ze kijkt naar het sterven van het licht: ze wil niet naar binnen gaan. want in de hut hangen nog de vleermuizen in het palmblad van het dak: straks als de maan boven de bergen van Tadourno zal gerezen zijn. komen de vleermuizen een voor een naar buiten en gaan ze fladderen' in de maanstralen om de booze geesten te verjagen, die willen doordringen in het land van Mni Kabba. Laidoela kijkt ook wat onrustig rond en soms wringt ze even het glanzende zwarte lijf en trekken -heup oogen wat sidderend weg. zoodat alleen het met bloed doorloopen wit te zien is. want ze in heel ziek en ze lijdt veel pijn en ze weet wel, dat ze niet lang meer zal blijven in hot land van Mui Kabba. Maar ze i* niet 'bang om te sterven, y.e weet hot. de witte Pater van het gindschc Missiehuis hooft het haar verzekerd: hij hooft water gesprenkeld op haar hoofd en vreemde onbegrijpelijke woorden don r bij gepreveld on als ze nu sterft dan komt ze in hot land. waar allos duizend maal mooier en beter is dan in Mal Kabba. daar zal zo ook nooit meer pijn hebbon, het water zal er altijd overvloedig en koel zijn en eten zal er wezen. volop van hot beste en het lekkerste en er zal zacht c liefelijke muziek ruisohen van houten fluiten. Er zijn vreemde dingen gaande rond het land van Mni Knbbn: al do mannen on ook de jonge-. lingen zijn weggeroepen om te gaan strijden togen barbaren, die het land willen plunderen, do kinderen willen roovon en die brand willen stichten in de dorpen on de rijst en de maïs willen ver trappen. Daarom zijn de vrouwen on do kinderen nu ook alleen achtergebleven in de hutten. Laidoela's hut staat oen oindwcegs verwijderd van de andere hutten van Mai Kabba en ze bewoont die alleen mot Dalló. haar kleinzoon. Nu is de maan gerezen boven de bergen van Tadourno en van bloedrood is ze zilver geworden; nu komen ook de zwarte vleermuizen uit de hut van l^aidoela naar buiten en fladderen on zwenken in het maanlicht en stooten kreetjes uit als blijde gilletjes van spelende kinderen. Laidoela ziet nu telkens naar de andere hutten in de verte, want daarvandaan moet Dallékomen. die water is gaan halen voor den nacht. Ineens ziet ze hem in het maanlicht; het kleine ranke kereltje: hij draagt nog geen kleeren: naakt gaat hu als een dartel licfdegodje van ebbenhout. ...Ulalala !" schalt zijn stem uit de verte en dan gaat hij allerlei capriolen en sprongen maken. waarmee hij beduidt, dat hij eigenlijk een gazellc is. Dalló!" roept Laidoela blij en ondanks haar pijnen richt ze zich op en haar oogen lachen vreugdig. Dalló !" De kleine jongen heeft water gehaald in een kalabas en Daidoela. die brandende koorts heeft. zot die dadelijk aan haar mond en ze drinkt lang on gulzig. X nu moot l^nidoela vertellen om Dalló goede droomen te geven voor don nacht en zo vertelt hem wat de goede witte Pater haar verteld hooft. Ken», het kan pas aijn als de zon nog meer dan _ duizend maal is gerezen, achter du bergen van Tadóurno. het kan ook weldra zijn. het kan ook morgen zijn en zelfs-vannacht.maar eens zal hot gebeuren, zal hot komen xüt de sterren met een geluid als van vele wateren on de sterren zullen als lichtende vlammen op de aarde vallen en blinkend wit als een duif zal de G root e Goede Geest op de aarde noordalen hier in Mai Kabba. en dan zal hij Dalló en Laidoela en al de andere mcnschen mee voeren door de lucht en heel ver. nog achter de sterren brengen naar een land, waar alle mcnschen gelukkig zijn. waar niemand ooit pijn zal hebben. waar overal het koele water in heldere beken stroomt on woar maïskockcn met wilden honing en watermeloenen zoo maar aan de boomen groeien, zoodat ieder er van kan eten zooveel abrnem maar lust, on waar-altijd muziek is van houten fluiten zoo schoon als de zang van de blauwe orgelvogel in de olijfboomon. Maar dan moet Laidoela ook ijverig' bidden en Dalló moot ook loeren bidden en de mooie kralen verschuiven van den rozenkrans. Laidoela geeft hem den snoer: hij knijpt het wonder vast in zijn handje en dan Ineens vallen Dalló's groote donkere oogen dicht-en is hij weggoreisd naar het land der mooie en goede droomen. Ineons worden Laidoela's donkere oogen luisterend; er zoemt iets heel ver weg of ergens oen bijenzwerm door de lucht gaat. maar 's nachts zwermen de bijen niet en het geluid zwelt, het wordt eisn ruischen. steeds machtiger en zwaarder on plots denkt Laidoela aan den Grooten Goeden («eest, die zal komen uit de sterren met het ruischcn u Is van vele wateren. Ze kijkt naar boven, waar de sterren staan te f lonkeren als eiken nacht en de maan hangt vredig aan de lucht. REISDEKENS DER ZONEN Kn toch wordt het.ruischen sterker, het wordt een ronken, eon davering machtig als de donder. en dan ineens slaakt Laidoela een kreet. Hij komt, de Groote Goede Geest! Ja. ja..... daar..... daar.... alleen groote witte duif vaart hij door de sterren en hij komt nader, steeds nader' naar Mai Kabba.... zie. zie.... daar valt reeds een ster.... en nog een.... on weer een, 'en de vallende sterren zetten alles in een feilen gloed. De rozenkrans.... waar is haar rozenkrans? 7*c kijkt opzij: Dalló slaapt met het vuist je togen zijn wang gedrukt en in dat vuist je heeft hij den kralensnoer geklemd. Maar ineens begrijpt Laidoela dat hot zoo ook beter is. want wie de rozenkrans heeft, zal zeker het eerst door den Grooten Goeden Geest Worden meegevoerd naar het wonderland. Dan plots, scherp, scheurend snijdend-fel, slaat er een bliksem uit den grond vlak voor haar. Een donderknal, een pijn en dan wordt alles zwart voor Lnidoola's oogen. ALS ze haar bezinning terugkrijgt is het weer dag. maar de zon verschuilt zich achter de bergen van Tadourno; Laidoela voelt een nieuwe pijn on een groote moeheid is over haar gekomen; xe richt zich nochtans half op. Wat was er ook? De Groole Goede Geest is ge komen en heeft haar niet meegenomen V Kn haar handen zijn itiod van bloed? Het bloed sijpelt weg tiit een diepe wonde aan haar dij; het schrijnt en brandt. Wat is dit? Kn Dallé? Onder de deken ligt nog ten halve het lijfje van Dalló, maar een armpje is er afgerukt tot een bloe derig stompje en het gezichtje is niets meer dan een afzichtelijke bloedende wond; alleen het rechter armpje is onverlet, heb steekt verstijfd omhoog en in het zwarte vuiatje is nog de rozenkrans geklemd» maar de kralen zijn rood van het opgespatte bloed. Er valt een schaduw over hen beiden; de goede witte Pater is gekomen met een brancard en met helpers en water on verband; hij bukt zich over Laidoela. Laidoela," zegt hij zacht. Laidoela, toe, je bent gewond, laat je door ons helpen. Dalléis opgegaan naar boven, hij lijdt niet meer, hij is gelukkig, toe geloof me, de Groote Goede Geest heeft hem meegevoerd naar den Hemel." Laidoela vliegt op, Zo grijpt het verstijfde handje van palléj rukt er den rozenkrans uitlos en trekt het snoer uit elkaar, alle kralen rukt ze er af on als ze ze in haar hand heeft, spuwt ze er op, een bloederig schuim. De witte Pater knielt en prevelt de gebeden der stervenden. ' , ? ? Een groote witte vogel ronkt hoog door de blauwe lucht. Hij keert huiswaarts najeenjnachtclijken tocht en vliegt de zon tegemoet. 4- H. VAK DER FEEN Een waarschuwing (Slot van pag. 2) worden genoemd. Do qualifioatio is misplaatst; ook dan. wanneer de Hech ter zou beslissen, dat geen strafbaar feit was gepleegd. Zonder handhaving van de orde is geen vrijheid bestaanbaar. De dictatuur echt «r ver nietigt de vrijheid. Dat is nummer óón. Eon tweede bloempje: Nicht in geheimen Kónvont ikeln soll gearboitet werden, sondern in gewaltigen Masscnaufzügen, und nicht dure h Dolch und Gift oder Pistole kanix der Bcwogung dio Bnlm frcigemacht worden, sondern durch die Eroberung dor St rasse. Wir habon dom Mareismus beizübringcn. dass der künftigo Hen* der St rasse dor Nationalsozialismus ist, gonau so.. wie er cinst dor llorr des JStoatos sein wird." (110?118. Auflage, 1034. bl. OlS.) Hier ligt do bron van de colportogoboweging on de optochten. Dio Pistole" is eerst aan do beurt gekomen, toen do baan vrij u-as. Er is echter óón uitzondering. Men vindt dio vlak daarop (bl. 600): ..Die Gcfahr von Guheimorganisationon liegt heute wciter noch dnrin.dass bei den Mitgliedcrn hftufig die Grosse der Aufgabe vollstandig verkannt wird und sich statt dessen die Meinung bildct. es könnto das Schicksal eines _Volkes wirklich durch eine einzelne Mordtat plötzlich im günstigen Sinno cntschieden werden. Solen eine Mei nung kann ihrégeschichtliehc Be recht igung habch, nftmlich dann, wen» ein. Volk unter der Tyrannei irgeudeincs genialcn Unterdrückers schmachtet, von dem man weiss, dass nur seine tiberragendo Pcrsönlichkeit allein die innere Festigkcit und Furchtbarkeit des feindlichen Druckes gewahrloistet. In solch einem Fall mag aus eincm Volk ein opfenvüliger Mann plötzlich horvorspringen, um den Todesstahl in die Brust des verhasston Einzigen zu st ossen. Und nur das republikanischc Gemüt schuldbewusster kleiner Lumpen wird eine solcho Tat als das Verabscheuungswürdigste ansehen, w&hrend der gr sste Freiheitssftnger unseres Vólkes sich unterstanden hat, in seinem Teil" eine Verherrlichung solchen Handelns zu geben." Ziedaar hot recept voor de moord op Dollfuss. Het is prompt toegepast. Hot beroep van oon Duitser op don Hwitsor Wilhelm Teil moot oon his torische vergissing wozon. Er zijn er in Nederland, dio hot verbod van do X.S.B, voor ambtonaron in hun liberale opvattingen afkeuren. In M ein Kampf (bl. «02) worden ons op het hart gedrukt de woorden van den unvergcsslichcn verstorbenon Pramdonten Pöhner (pre sident van Hit lor's organisatie, zelf ambtenaar): Ich wollte in meinem ganzen Lcbcn nicht s andoivs sein als orst oin Deutschor und dann ein Beamtor. und ich möolito niomals mit jenon Kreaturen vorwechselt worden, die sich als Beamtenhuren jodom prostituioi>en. der augenblicklich don Herrii zu spielen vermag" (bl. 002). En dan vraagt men nog mot een blomzoot gezicht: hoe komt gy . 'or toch bij. dat de bolofto, aan don Führer godaan, boven do trouw aan do ambtseed zou praevaloren'r1 Ja. zcyyen zal men dat hior natuurlijk niet. Maar dat do belovers waarvoor is dio bolofto toch nodig? do trouw aan do ambtseed tegenover do Kogoring zion als do prostitutie van oon publioko vrouw staat vast. Als zij tenminste ernst maken met de belofte. De schone vergelgking van hot constitutionele bestel, hior ton boste gegeven, moge aan acsthetica to wensen laten, aan duidelijkheid »«*? -- '_._._.__ En eindolijk. Do weerbaarheid van Adolf Hit lor in zijn partij opgezet, is gaandeweg uit oen ongewapende knokploeg opgegroeid; tot wat? Ziehier: Wie schon envfthnt. hatten die' doutschon Wehrorganisat ionen koinen eigenen bestimmton politischen Gedanken. Sic waren wirklich nur Selbstschutzverbandc von mehr odor minder zweckmassigér Ausbildung und Orgnnisation, so dass sie eigentlich eine illegale rganzung der jcweiligen Iegalen Machtsmittel dos Staatos dar» stelltcn" (bl. 000). Dit alles kon Hitler genist publi ceren, toen hem de baan vrij bleek na en door zijn ontslag uit zijn gevangen schap. Het kon geen kwaad meer. Voor anderen, die nog niet het slacht offer zijn geworden van de F hrerwaan, heeft de schrijver daarmee' een waarschuwing gegeven van onmis kenbare waarde. MR. H. P. MARCHANT Een polis der LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM is een waarborg voor het welzijn van Uw gezin. PEREZ PERZISCHE TAPIJTEN AMSTERDAM C - Singel 480-482 b/h Koningsplein ROTTERDAM - '8-GRAVENHAGE - GROMXGEN - UTRECHT Een *,eclit** HerzlMcli tapU* heeft cncliet. Het geeft cachet awn «Ie geheele "ingeving. Het huls Pens valt als er n Imitatie in huls komt N.V. DE HOLLANDSCHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 70 - HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van ?1000.- op billijke en wat de terugbetaling betreft gunstige .voorwaarden, onder borgtocht of zake lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag-gaarne toegezonden*-N.V. BATAAFSCHE HYPOTHEEKBANK AMSTERDAM Anno 1880 Geeft uit tegen beurtkoera: 4 % PANDBRIEVEN In «tukken van f 1000,-, f 500,- en f 100,-. Coupons Januari «n Jun Filmprijsvraag van' DE GROENE Oplossing en prijswinnaars EEN stroom van oplossingen, sobere en nuchtere op een briefkaartje, maar ook berijmde en geïllustreerde die ge tuigden van een bewonderenswaardige vlijt en groote toewijding, is in antwoord op de prijsvraag in ons Filmnummer binnengekomen? De teekcnaar van onze mslagplaat voor dat nummer, de heer S. C. van Vleuten, heeft pleizier beleefd. van zijn welgelijkendc caricaturen, want legio was het aantal dergenen die er in geslaagd zijn alle 27 sterren aan het fijmfirmament te determinecren. De eerste inzenders van goede oplossingen en dus do prijswinnaars zijn: . Mevrouw Hinzler. Pauwenlaan 15, Den Haag. Dr. A. W. van Klécff, Hmmastraat 27, Alkmaar. . Mej, G. G. M.''de Vos, Mauritsweg 19, Rotterdam. ' . Déheer H. M. Neep J r., 2e van der Helststraat 91II. Amsterdam. Z. Mej. N. den Duijtscn, Hooikade 4, Dordrecht. De namen der afgebeelde filmsterren zijn: ' . i.'Hans Albers; . 2. William Pöwell; 3. John Barrymore; 4. Stan Laurel; 5. Lilian Harvey: . Willy Pritsch; 7. Adolphe Menjou; 8. Oliver Hardy; 9. Conrad Veidt; ? i o. Buster Keaton; n. Gloria Swanson; 12. Brigitte Helm; 13. Jeanette MacDonald; 14. Mariene Dietrich; 15. CUve Brook; 16. Iruus van Aalten; 17. Maurice Chevalier; , 18. Lewis Stone; 19. Greta Garbo; 20. Richard Dix; :2i. Joan Crawford: 22. Johri Gilbert; 23. Konald Colman; 24. Karl Dane;. 25. George K. Arthur; 26. Walïace Beery; 27. Mary Dressler. IHAHBPA IWETERINGSCHAMS m TEL.seee Prolongeert DE CRISIS IS VOORBIJ Het geestige Fransche filmwerk met ALBERT PRÉJEAN Vanaf heden sterk verlaagde prijzen Toegang 14 ]Mr Elegante winterjassen onberispelijk van snit en afwerking. f33.ook voor corpulente figuren Amsterdam> ? Den Haag Leldschestraat 7, Groenmarkt 24 Rotterdam Zeevischmarkt 1-2 Gids voor wintersportliteratuur TEEDS sterker wordt de trek naar de wintersport. Het was daarom een goede gedachte van Schröder en Dupont's Boekhandel te Amsterdam een kleinen Gids voor Wintersportliteratuur uit te geven, waarin men de voorrtaamste uit gaven op dit gebied vereenigd vindt. Het handige boekje' is- kosteloos verkrijgbaar. LOSSE NUMMERS VAN DE GROENE ook van' ouderen ? datum,, zijn meestal nog bij de administratie, Keizersgracht 355, verkrijgbaar. De prijs bedraagt 20 cent voor een nummer dat niet ouder is dan drie maanden en 60 cent voor oudere nummers. Denk er om dat Uw-bestelling alleen kan worden uitgevoerd als zij vergezeld gaat van het verschuldigde bedrag! * Indien een nummer wenscht waarin een bepaald artikel voorkomt, geef dan bij benadering den datum van verschijning en zoo mogelijk ook den naam van den schrijver op. Zonder deze gegevens is een artikel niet altijd terug te vinden. !*.-'? Een hot in Mai Kabba, bewoond door dt oudt Laidoela n hoor kleinkind. t ' . , PAG. I9 DE GROENE No.3048 l PAG. 18 DE GROENE Ne,.»*

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl