Historisch Archief 1877-1940
Het verhaal van De Groene
De groote goede geest
U*ij sullen ile zeyeninyen der
Christelijke beschaving brengen
tinn ome arme zwarte broeder».
VU een -proclamatie
DE nvoud vnlt snel over hot land van Mni
Knbbn; 7.000ven stoiulon nnn don vci'ivu
horizon de bergen van Tadourno nop
groen on blinkend logen den paarlemoeren hemel.
nu smelten de kontooren al in eon roodén gloed.
De hitte van den dag blijft roerloos staan en
roerloos blijft ook het loof der boomen.
Laidoela zit naast haar hut en ze kijkt naar
het sterven van het licht: ze wil niet naar binnen
gaan. want in de hut hangen nog de vleermuizen
in het palmblad van het dak: straks als de maan
boven de bergen van Tadourno zal gerezen zijn.
komen de vleermuizen een voor een naar buiten
en gaan ze fladderen' in de maanstralen om de
booze geesten te verjagen, die willen doordringen
in het land van Mni Kabba.
Laidoela kijkt ook wat onrustig rond en soms
wringt ze even het glanzende zwarte lijf en trekken
-heup oogen wat sidderend weg. zoodat alleen het
met bloed doorloopen wit te zien is. want ze in
heel ziek en ze lijdt veel pijn en ze weet wel, dat
ze niet lang meer zal blijven in hot land van
Mui Kabba.
Maar ze i* niet 'bang om te sterven, y.e weet hot.
de witte Pater van het gindschc Missiehuis hooft
het haar verzekerd: hij hooft water gesprenkeld
op haar hoofd en vreemde onbegrijpelijke woorden
don r bij gepreveld on als ze nu sterft dan komt
ze in hot land. waar allos duizend maal mooier
en beter is dan in Mal Kabba. daar zal zo ook
nooit meer pijn hebbon, het water zal er altijd
overvloedig en koel zijn en eten zal er wezen.
volop van hot beste en het lekkerste en er zal zacht c
liefelijke muziek ruisohen van houten fluiten.
Er zijn vreemde dingen gaande rond het land
van Mni Knbbn: al do mannen on ook de jonge-.
lingen zijn weggeroepen om te gaan strijden togen
barbaren, die het land willen plunderen, do
kinderen willen roovon en die brand willen stichten
in de dorpen on de rijst en de maïs willen ver
trappen.
Daarom zijn de vrouwen on do kinderen nu
ook alleen achtergebleven in de hutten. Laidoela's
hut staat oen oindwcegs verwijderd van de andere
hutten van Mai Kabba en ze bewoont die alleen
mot Dalló. haar kleinzoon.
Nu is de maan gerezen boven de bergen van
Tadourno en van bloedrood is ze zilver geworden;
nu komen ook de zwarte vleermuizen uit de hut
van l^aidoela naar buiten en fladderen on zwenken
in het maanlicht en stooten kreetjes uit als blijde
gilletjes van spelende kinderen.
Laidoela ziet nu telkens naar de andere hutten
in de verte, want daarvandaan moet Dallékomen.
die water is gaan halen voor den nacht.
Ineens ziet ze hem in het maanlicht; het kleine
ranke kereltje: hij draagt nog geen kleeren: naakt
gaat hu als een dartel licfdegodje van ebbenhout.
...Ulalala !" schalt zijn stem uit de verte en dan
gaat hij allerlei capriolen en sprongen maken.
waarmee hij beduidt, dat hij eigenlijk een gazellc is.
Dalló!" roept Laidoela blij en ondanks haar
pijnen richt ze zich op en haar oogen lachen
vreugdig. Dalló !"
De kleine jongen heeft water gehaald in een
kalabas en Daidoela. die brandende koorts heeft.
zot die dadelijk aan haar mond en ze drinkt lang
on gulzig.
X nu moot l^nidoela vertellen om Dalló goede
droomen te geven voor don nacht en zo vertelt
hem wat de goede witte Pater haar verteld hooft.
Ken», het kan pas aijn als de zon nog meer dan _
duizend maal is gerezen, achter du bergen van
Tadóurno. het kan ook weldra zijn. het kan ook
morgen zijn en zelfs-vannacht.maar eens zal hot
gebeuren, zal hot komen xüt de sterren met een
geluid als van vele wateren on de sterren zullen als
lichtende vlammen op de aarde vallen en blinkend
wit als een duif zal de G root e Goede Geest op de
aarde noordalen hier in Mai Kabba. en dan zal hij
Dalló en Laidoela en al de andere mcnschen mee
voeren door de lucht en heel ver. nog achter de
sterren brengen naar een land, waar alle mcnschen
gelukkig zijn. waar niemand ooit pijn zal hebben.
waar overal het koele water in heldere beken
stroomt on woar maïskockcn met wilden honing en
watermeloenen zoo maar aan de boomen groeien,
zoodat ieder er van kan eten zooveel abrnem maar
lust, on waar-altijd muziek is van houten fluiten
zoo schoon als de zang van de blauwe orgelvogel in
de olijfboomon. Maar dan moet Laidoela ook
ijverig' bidden en Dalló moot ook loeren bidden en
de mooie kralen verschuiven van den rozenkrans.
Laidoela geeft hem den snoer: hij knijpt het
wonder vast in zijn handje en dan Ineens vallen
Dalló's groote donkere oogen dicht-en is hij
weggoreisd naar het land der mooie en goede droomen.
Ineons worden Laidoela's donkere oogen
luisterend; er zoemt iets heel ver weg of ergens
oen bijenzwerm door de lucht gaat. maar 's nachts
zwermen de bijen niet en het geluid zwelt, het
wordt eisn ruischen. steeds machtiger en zwaarder
on plots denkt Laidoela aan den Grooten Goeden
(«eest, die zal komen uit de sterren met het ruischcn
u Is van vele wateren.
Ze kijkt naar boven, waar de sterren staan te
f lonkeren als eiken nacht en de maan hangt vredig
aan de lucht.
REISDEKENS
DER
ZONEN
Kn toch wordt het.ruischen sterker, het wordt
een ronken, eon davering machtig als de donder.
en dan ineens slaakt Laidoela een kreet.
Hij komt, de Groote Goede Geest! Ja. ja.....
daar..... daar.... alleen groote witte duif vaart
hij door de sterren en hij komt nader, steeds nader'
naar Mai Kabba.... zie. zie.... daar valt reeds
een ster.... en nog een.... on weer een, 'en de
vallende sterren zetten alles in een feilen gloed.
De rozenkrans.... waar is haar rozenkrans?
7*c kijkt opzij: Dalló slaapt met het vuist je togen
zijn wang gedrukt en in dat vuist je heeft hij den
kralensnoer geklemd.
Maar ineens begrijpt Laidoela dat hot zoo ook
beter is. want wie de rozenkrans heeft, zal zeker het
eerst door den Grooten Goeden Geest Worden
meegevoerd naar het wonderland.
Dan plots, scherp, scheurend snijdend-fel, slaat
er een bliksem uit den grond vlak voor haar. Een
donderknal, een pijn en dan wordt alles zwart voor
Lnidoola's oogen.
ALS ze haar bezinning terugkrijgt is het weer
dag. maar de zon verschuilt zich achter de
bergen van Tadourno; Laidoela voelt een nieuwe
pijn on een groote moeheid is over haar gekomen;
xe richt zich nochtans half op.
Wat was er ook? De Groole Goede Geest is ge
komen en heeft haar niet meegenomen V Kn haar
handen zijn itiod van bloed? Het bloed sijpelt weg
tiit een diepe wonde aan haar dij; het schrijnt en
brandt. Wat is dit?
Kn Dallé?
Onder de deken ligt nog ten halve het lijfje van
Dalló, maar een armpje is er afgerukt tot een bloe
derig stompje en het gezichtje is niets meer dan een
afzichtelijke bloedende wond; alleen het rechter
armpje is onverlet, heb steekt verstijfd omhoog en
in het zwarte vuiatje is nog de rozenkrans geklemd»
maar de kralen zijn rood van het opgespatte bloed.
Er valt een schaduw over hen beiden; de goede
witte Pater is gekomen met een brancard en met
helpers en water on verband; hij bukt zich over
Laidoela.
Laidoela," zegt hij zacht. Laidoela, toe, je
bent gewond, laat je door ons helpen. Dalléis
opgegaan naar boven, hij lijdt niet meer, hij is
gelukkig, toe geloof me, de Groote Goede Geest
heeft hem meegevoerd naar den Hemel."
Laidoela vliegt op, Zo grijpt het verstijfde
handje van palléj rukt er den rozenkrans uitlos
en trekt het snoer uit elkaar, alle kralen rukt ze
er af on als ze ze in haar hand heeft, spuwt ze
er op, een bloederig schuim.
De witte Pater knielt en prevelt de gebeden der
stervenden. ' , ? ?
Een groote witte vogel ronkt hoog door de
blauwe lucht.
Hij keert huiswaarts najeenjnachtclijken tocht
en vliegt de zon tegemoet. 4- H. VAK DER FEEN
Een waarschuwing
(Slot van pag. 2)
worden genoemd. Do qualifioatio is
misplaatst; ook dan. wanneer de Hech
ter zou beslissen, dat geen strafbaar
feit was gepleegd. Zonder handhaving
van de orde is geen vrijheid
bestaanbaar. De dictatuur echt «r ver
nietigt de vrijheid.
Dat is nummer óón. Eon tweede
bloempje: Nicht in geheimen
Kónvont ikeln soll gearboitet werden,
sondern in gewaltigen Masscnaufzügen,
und nicht dure h Dolch und Gift oder
Pistole kanix der Bcwogung dio Bnlm
frcigemacht worden, sondern durch
die Eroberung dor St rasse. Wir habon
dom Mareismus beizübringcn. dass
der künftigo Hen* der St rasse dor
Nationalsozialismus ist, gonau so..
wie er cinst dor llorr des JStoatos sein
wird." (110?118. Auflage, 1034. bl.
OlS.)
Hier ligt do bron van de
colportogoboweging on de optochten.
Dio Pistole" is eerst aan do beurt
gekomen, toen do baan vrij u-as.
Er is echter óón uitzondering. Men
vindt dio vlak daarop (bl. 600):
..Die Gcfahr von
Guheimorganisationon liegt heute wciter noch dnrin.dass
bei den Mitgliedcrn hftufig die Grosse
der Aufgabe vollstandig verkannt wird
und sich statt dessen die Meinung
bildct. es könnto das Schicksal eines
_Volkes wirklich durch eine einzelne
Mordtat plötzlich im günstigen Sinno
cntschieden werden. Solen eine Mei
nung kann ihrégeschichtliehc Be
recht igung habch, nftmlich dann, wen»
ein. Volk unter der Tyrannei
irgeudeincs genialcn Unterdrückers
schmachtet, von dem man weiss, dass nur
seine tiberragendo Pcrsönlichkeit
allein die innere Festigkcit und
Furchtbarkeit des feindlichen Druckes
gewahrloistet. In solch einem Fall
mag aus eincm Volk ein opfenvüliger
Mann plötzlich horvorspringen, um
den Todesstahl in die Brust des
verhasston Einzigen zu st ossen. Und nur
das republikanischc Gemüt
schuldbewusster kleiner Lumpen wird eine
solcho Tat als das
Verabscheuungswürdigste ansehen, w&hrend der gr
sste Freiheitssftnger unseres Vólkes sich
unterstanden hat, in seinem Teil"
eine Verherrlichung solchen Handelns
zu geben."
Ziedaar hot recept voor de moord op
Dollfuss. Het is prompt toegepast.
Hot beroep van oon Duitser op don
Hwitsor Wilhelm Teil moot oon his
torische vergissing wozon.
Er zijn er in Nederland, dio hot
verbod van do X.S.B, voor
ambtonaron in hun liberale opvattingen
afkeuren. In M ein Kampf (bl. «02)
worden ons op het hart gedrukt de
woorden van den unvergcsslichcn
verstorbenon Pramdonten Pöhner (pre
sident van Hit lor's organisatie, zelf
ambtenaar): Ich wollte in meinem
ganzen Lcbcn nicht s andoivs sein als
orst oin Deutschor und dann ein
Beamtor. und ich möolito niomals mit
jenon Kreaturen vorwechselt worden,
die sich als Beamtenhuren jodom
prostituioi>en. der augenblicklich don
Herrii zu spielen vermag" (bl. 002).
En dan vraagt men nog mot een
blomzoot gezicht: hoe komt gy . 'or
toch bij. dat de bolofto, aan don
Führer godaan, boven do trouw aan do
ambtseed zou praevaloren'r1 Ja. zcyyen
zal men dat hior natuurlijk niet. Maar
dat do belovers waarvoor is dio
bolofto toch nodig? do trouw aan
do ambtseed tegenover do Kogoring
zion als do prostitutie van oon publioko
vrouw staat vast. Als zij tenminste
ernst maken met de belofte. De schone
vergelgking van hot constitutionele
bestel, hior ton boste gegeven, moge
aan acsthetica to wensen laten, aan
duidelijkheid »«*? -- '_._._.__
En eindolijk. Do weerbaarheid van
Adolf Hit lor in zijn partij opgezet, is
gaandeweg uit oen ongewapende
knokploeg opgegroeid; tot wat? Ziehier:
Wie schon envfthnt. hatten die'
doutschon Wehrorganisat ionen koinen
eigenen bestimmton politischen
Gedanken. Sic waren wirklich nur
Selbstschutzverbandc von mehr odor minder
zweckmassigér Ausbildung und
Orgnnisation, so dass sie eigentlich eine
illegale rganzung der jcweiligen
Iegalen Machtsmittel dos Staatos dar»
stelltcn" (bl. 000).
Dit alles kon Hitler genist publi
ceren, toen hem de baan vrij bleek na
en door zijn ontslag uit zijn gevangen
schap. Het kon geen kwaad meer.
Voor anderen, die nog niet het slacht
offer zijn geworden van de F
hrerwaan, heeft de schrijver daarmee' een
waarschuwing gegeven van onmis
kenbare waarde. MR. H. P. MARCHANT
Een polis der
LEVENSVERZEKERING
MY. ARNHEM
is een waarborg voor het welzijn van Uw gezin.
PEREZ
PERZISCHE TAPIJTEN
AMSTERDAM C - Singel 480-482 b/h Koningsplein
ROTTERDAM - '8-GRAVENHAGE - GROMXGEN - UTRECHT
Een *,eclit** HerzlMcli tapU* heeft cncliet.
Het geeft cachet awn «Ie geheele "ingeving.
Het huls Pens valt als er
n Imitatie in huls komt
N.V. DE HOLLANDSCHE
VOORSCHOTBANK
KRUISWEG 70 - HAARLEM
De Bank verstrekt voorschotten met
een minimum van ?1000.- op billijke en
wat de terugbetaling betreft gunstige
.voorwaarden, onder borgtocht of zake
lijke zekerheid. Een prospectus wordt
op aanvraag-gaarne
toegezonden*-N.V. BATAAFSCHE
HYPOTHEEKBANK
AMSTERDAM
Anno 1880
Geeft uit tegen beurtkoera:
4 % PANDBRIEVEN
In «tukken van
f 1000,-, f 500,- en f 100,-.
Coupons Januari «n Jun
Filmprijsvraag van' DE GROENE
Oplossing en prijswinnaars
EEN stroom van oplossingen, sobere
en nuchtere op een briefkaartje, maar
ook berijmde en geïllustreerde die ge
tuigden van een bewonderenswaardige
vlijt en groote toewijding, is in antwoord
op de prijsvraag in ons Filmnummer
binnengekomen? De teekcnaar van onze
mslagplaat voor dat nummer, de heer
S. C. van Vleuten, heeft pleizier beleefd.
van zijn welgelijkendc caricaturen, want
legio was het aantal dergenen die er in
geslaagd zijn alle 27 sterren aan het
fijmfirmament te determinecren. De eerste
inzenders van goede oplossingen en dus
do prijswinnaars zijn: .
Mevrouw Hinzler. Pauwenlaan 15,
Den Haag.
Dr. A. W. van Klécff, Hmmastraat 27,
Alkmaar. .
Mej, G. G. M.''de Vos, Mauritsweg 19,
Rotterdam. ' .
Déheer H. M. Neep J r., 2e van der
Helststraat 91II. Amsterdam. Z.
Mej. N. den Duijtscn, Hooikade 4,
Dordrecht.
De namen der afgebeelde filmsterren
zijn: ' .
i.'Hans Albers; .
2. William Pöwell;
3. John Barrymore;
4. Stan Laurel;
5. Lilian Harvey:
. Willy Pritsch;
7. Adolphe Menjou;
8. Oliver Hardy;
9. Conrad Veidt; ?
i o. Buster Keaton;
n. Gloria Swanson;
12. Brigitte Helm;
13. Jeanette MacDonald;
14. Mariene Dietrich;
15. CUve Brook;
16. Iruus van Aalten;
17. Maurice Chevalier; ,
18. Lewis Stone;
19. Greta Garbo;
20. Richard Dix;
:2i. Joan Crawford:
22. Johri Gilbert;
23. Konald Colman;
24. Karl Dane;.
25. George K. Arthur;
26. Walïace Beery;
27. Mary Dressler.
IHAHBPA
IWETERINGSCHAMS m TEL.seee
Prolongeert
DE CRISIS
IS VOORBIJ
Het geestige
Fransche filmwerk met
ALBERT PRÉJEAN
Vanaf heden
sterk verlaagde prijzen
Toegang 14 ]Mr
Elegante
winterjassen
onberispelijk van snit en
afwerking.
f33.ook voor
corpulente
figuren
Amsterdam> ? Den Haag
Leldschestraat 7, Groenmarkt 24
Rotterdam Zeevischmarkt 1-2
Gids voor
wintersportliteratuur
TEEDS sterker wordt de trek naar
de wintersport. Het was daarom een
goede gedachte van Schröder en Dupont's
Boekhandel te Amsterdam een kleinen
Gids voor Wintersportliteratuur uit te
geven, waarin men de voorrtaamste uit
gaven op dit gebied vereenigd vindt. Het
handige boekje' is- kosteloos verkrijgbaar.
LOSSE NUMMERS VAN
DE GROENE
ook van' ouderen ? datum,, zijn meestal nog bij de
administratie, Keizersgracht 355, verkrijgbaar. De prijs
bedraagt 20 cent voor een nummer dat niet ouder is dan
drie maanden en 60 cent voor oudere nummers. Denk er om
dat Uw-bestelling alleen kan worden uitgevoerd als zij
vergezeld gaat van het verschuldigde bedrag! * Indien
een nummer wenscht waarin een bepaald artikel voorkomt,
geef dan bij benadering den datum van verschijning en
zoo mogelijk ook den naam van den schrijver op. Zonder
deze gegevens is een artikel niet altijd terug te vinden.
!*.-'?
Een hot in Mai Kabba, bewoond door dt oudt Laidoela n hoor kleinkind.
t ' . ,
PAG. I9 DE GROENE No.3048
l
PAG. 18 DE GROENE Ne,.»*