De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 26 oktober pagina 4

26 oktober 1935 – pagina 4

Dit is een ingescande tekst.

*, v wanneer U ze laat meedoen aan Philips' Kinderwedstrijd. Een even prettig als opvoedkundig werkje.;.;. niet het spannende vooruitzicht op een der 110 prijzen of 2500 troostprijzen, door Philips voor de winnaars beschik baar gesteld. Prijzen, die er wezen mogen : radio-toestellen; meccano's, autopeds, fietsen, fietslantaarns, foto toestellen, electrische treinen, vliegtuigbouwdoozen, rolschaat sen, enz. enz. PHILIPS HET GOED VERLICHTE HUIS" N.V. PHILIPS' QLOE1LAMPENFABRIEKEN. EINDHOVEN hei Volk en Vaderland** mlet «poken TERWIJL onder de toejuichingen van Wijnkoop. Van Embden, Mendels. Polak en dergelijke eerste-klasNederlanders het laatste restje Nederlandsche zelfstandigheid onder de hotel tafels van Cenèvc valt, wordt het gerucht verspreid, dat minister De Graeff zijn lievelingsdenkbeeld gaat uitvoeren, en ambassadeurs gaat uitzenden. Om te beginnen naar Brussel, meldt De Tele graaf van 2 October. Volk en Vaderland van i. Maart 11. heeft uiteengezet, hoe wij onder het regiem van Blankenstein Francois?Limburg?Van Kleffer» De Graeff voor Nederlandsche ambassa deurs geen andere bestemming zien dan die van te worden lijkbezorgers eerste klas van de Nederlandsche eer. van den Nederlandschen vrede en van de Neder landsche onafhankelijkheid. (Volk en Vaderland van 35 October) Al* de Volkenbond faalt ALS de Volkenbond bankroet gaat, is het nog niet noodig. terug te keeren tot het oude systeem van bondgenoot schappen en tegenbondgenootschappen; 1914 mag zich niet herhalen als een soort losgeld voor het bankroet van den Vol kenbond. Als deze Volkenbond sterven moet, dan moge een andere Volkenbond (of Volkenbonden) leven met practischer middelen en niet minder ideëele doel einden. In den nieuwen Volkenbond zouden de verplichtingen van te voren duidelijk vastgelegd moeten worden en volledig beperkt tot de leden, die bereid zijn zich de noodige offers te getroosten. De grenzen zouden zoowel volgens de beginselen van algemeene politiek als volgens regionale belangen moeten worden vast gesteld. Zoo zouden Engeland, Frankrijk en Italiëleden van den nieuwen Bond zijn om het beginsel van het Locarnoyerdrag in West-Europa te versterken, maar de Engelschen zouden zich geheel onthouden van alle verantwoordelijkheid voor Oost-Europa: en Frankrijk zou hopelijk hetzelfde doen. Er zal nooit vrede in Oost-Europa komen als de staten daar niet voor hun eigen heil zor gen. Alleen als men aan de mogelijkheid van interventie denkt, verschijnt het spookbeeld van 191^ opnieuw. Men zou een nieuwe, menschelijker luchtwet moeten maken. Engeland en de Vereenigde Staten zouden zich kunnen verbinden tot een verdediging van de vrijheid der zee in het kader van den nieuwen Bond, hetzij in eenige aan gewezen zeeën, hetzij in alle zeeën in het algemeen. Wij moeten deze mogelijkheden onder het oog zien. De sancties zijn nog niet mislukt en kunnen nog slagen. Maar wij moeten voorbereid zijn op een mislukking. Daarom ook zijn de verkiezingen, die onze regeering voor vijf jaar in den zadel zullen helpen, noodig. (Sunday Times, Londen) Bultenlandtctae kranten in Itali TEGEN de belangstelling, die het Italiaansche publiek toont voor de buitenlandsche pers. hebben verschillende Italiaansche kranten geprotesteerd en zij hebben deze houding verraad aan den nationaalen geest genoemd. Deze ver ontwaardiging betreft ? niet de kranten van een bepaald land. Men beweert, dat de buitenlandsche pers in zijn geheel vol tendentieuze en valsche berichten is. wat de militaire operaties betreft. Hierop zijn maatregelen gevolgd, want sedert gisteren mogen de krantenverkoopèrs geen buitenlandsche kranten meer uitstallen of venten. Door dezen maatregel wordt ook het orgaan ' van het Vaticaan getroffen, dat zich reeds sedert eenige weken te'Rome in een ?bij zondere belangstelling verheugde. (Le Temps van xg October, Parijs). De Fransche Per» DE bijna algemeene houding van de grootste en beste pers, de nieuws bladen zoowel als de partij bladen, van de Matin tot de Journal, van de Débats tot de Jour, van de Action Fran^aise (waar lijk voortreffelijk) tot de République, van de Figaro tot de Intransigeant, van de Echo de Paris tot Je suis partout, van Gringoire tot Candide en honderd andere. bewijst naast een natuurlijke vriendschap een helder begrip van het historisch oogenblik, van zijn gevaren en van zijn ver plichtingen. (Coppola in de Gatetta del Popoio, Milaan) IK heb langdurige discussies gehoord over de som, welke aan de Parijsche pers betaald zou zijn. Ik weet niet of hei meer of minder is dan de sommen, door het Tsaristische Rusland betaald, kort voor den oorlog, toen Iswolsky daarvan zei, dat het Rusland geadverteerd had op een wijze die voor een nieuwe tandpasta onfatsoenlijk zou zijn geweest. Toen Aloisi zijn meest groteske redevoeringen hield te Genève is, naar men zegt, de prijs verhoogd, omdat eenige kranten met een minder slechte reputatie een hoogere belooning eischten. als zij zich in het publiek belachelijk moesten maken. In een befaamd geval, toen een krant, die verondersteld werd, in nauw contact met Laval te staan, verklaarde, dat Frankrijk nooit sancties zou steunen, was de verklaring, die mij gegeven werd, deze, dat de eigenaar van de krant den wensch koestert binnenkort Fransen gezant in Rome te worden. Het is duidelijk dat de omkoopbare pers, die reeds voor een groot deel in handen is van banken, wapenfabrikanten en feitelijk van ieder een, die genoeg wil betalen, ook een facistischen staatsgreep in Frankrijk zou steunen. (The New Statesman and Natioti, London) De Nobelprijs yoor den Vrede, nog C «en jaar geleden DE' Faculteit der Rechtswetenschap van de universiteit te Pees in Hon garije heeft een request aan het Noorsche Storting gezonden om Mussolini candidaat te stellen voor den Nobelprijs voor den Vrede voor het jaar 1935* (Times, Londen van sa Januari 1935) De voorgeschiedenis van het conflict IN zijn rede in het Lagerhuis ont hulde Sir Samucl Hoare, al dan niet opzettelijk, een punt, dat voor de historie van het Abessijnsche conflict van belang is. Sprekende over het accoord'te Rome tusschen Laval en Sir SamutllHoare *3 Mussolini in het begin van dit jaar, zeide hij: Bij dit accoord gaf Frankrijk econo misch zijn belangen prijs in Abessynu1. behalve wat betreft een paar onder nemingen en de zone welke door den Franschen spoorweg naar Addis-Abeba doorsneden wordt." 'Ten tijde van dit accoord en meermalen daarna heeft men vaak geopperd, dat dit, zoo niet meer, tot de Fransche concessies aan Italiëbehoorde, maar het was nooit uit gezaghebbende bron bevestigd. Er is meer dan eens druk uitgeoefend op Lav.il. om precies mede te deelen, wat hij aan Mussolini verteld heeft. Men (de Temps"). zegt dat hij op 19 Juni aan de Commissie voor Buitenlandsche Zaken van d<> Kamer verklaard heeft dat geen ver plichting is aangegaan om Italiëde vrije hand in Abessyniëte laten". Nu is de vrije hand op economisch gebied iets anders dan de militaire vrije hand sn zonder twijfel heeft Laval slechts het eerste bedoeld; maar de belangrijkste vraag is: Wat heeft Mussolini uit zijn woorden begrepen? Met het oog op Frankrijks historische positie in Abessyniëis ook een economische afstand van interesse belangrijk, vooral wanneer zij gesymboliseerd wordt door een overdracht van aandeelen in de spoorlijn van Dzjiboeti; zeker belangrijk genoeg om op de basis van dit accoord onderhandelingen met de Britsche regeering te openen. Maar beteekende dit nog meer? Niemand. behalve Mussolini zelf, kan zeggen, wan neer Mussolini definitief besloten heeft geweld tegen Abessyniëte gebruiken* Maar het is niet gemakkelijk te vergeten, dat slechts vijf dagen na de onderteekening van het accoord te Rome, De Bono benoemd werd tot Gouverneur van SoraaPAG. « DE GROENE No. 3048 Schuschnlgg de* liland en Erytrea, Mussolini de porte feuille van Koloniën overnam en de eerste troepen naar Afrika werden gezonden. (Manchester Cttardian) De regeeringswlsseling In Oostenrijk VOOR Itali ishet in Europa een beslissende vraag hoe de zaken in Oostenrijk af loopen; de man in wiens handen het lot van Oostenrijk rust, is zeker niet Mussolini, maar Hitler. De Ita liaansche actie in Afrika forceert het geschil over Oosten rijk. Zelfs reeds vóórdat Italiëtot den oorlog was overgegaan, was de positie van het regime VonSchuschnigg moeilijk genoeg. Want het had de gelijktijdige vijandschap van de Oostenrijksche socia listen, de nazi's en het Derde Rijk te weerstaan. Maar het kon er zich tenmin ste op beroepen, dat het een coalitie ver tegenwoordigde tusschen het Oosten rijksche Katholicisme en het Fascisme, dat opkwam voor een onafhankelijk Oostenrijksche traditie. Het kon er op wijzen, dat de politiek, waarvoor deze coalitie van Katholieken en Heimwebr stond, den steun had van 'drie der vier ? ^roote mogendheden en ten slotte, dat het voor het handhaven van Oostenrijks onafhankelijkheid tegenover buitenlandsch geweld volgens de beginselen van »len Volkenbond handelde. Onder deze omstandigheden was de algemeene over tuiging van de Oostenrijksche bevolking: «lat Schuschnigg het paard was waar Mussolini op gewed had, een te venvaarioozen factor. Nu heeft Mussolini's eigen actie de ongelukkige Oostenrijksche regeering ech ter ruw het masker van het gelaat ge trokken; Schuschnigg's regeering bleek gedwongen zich vóór Mussolini en tegen den Volkenbond te verklaren, op het zelfde moment, dat de Oostenrijkers onder Italiaansch bewind in Zuid-Tirol opgeroepen werden om voor een Ita liaansche en door den Volkenbond ver oordeelde zaak te vechten. Dit heeft de traditioneele vijandschap «n Oostenrijk tegen Italië, die bezig was uit te dooven, weer aangewakkerd. De voortdurende toename van de binnenlandsche spanning beeft de thans boven drijvende macht in de Oostenrijksche legeering er toe gedwongen nog een laagje camouflage af te stroopen. De reconstructie der Oostenrijksche regee ring op 17 October j.1., onder bedreiging met een Putsch" uitgevoerd, heeft niet alleen nog meer de macht van de numeriek-sterke Katholieken naarde numeriek/wakke Heimwehren verplaatst, maar ook die Heimwehr-leden uit het bewind verdreven, die de door en door Italiaan*che oriënteering van Prins Starhemberg niet goedkeurden. De onmiddellijke practische winst door l'rins Starhemberg behaald is zijn op dracht dodr Schuschnigg's gerecon strueerd ministerie om alle particuliere legers?het Katholieke, het hiet-Italpphiele deel der Heimwehren en zijn eigen onder zijn bevel samen te voegen. Eén ding is zeker: Mussolini's actie is bezig de Oostenrijksche regeering te dwingen tot het bevestigen van alles wat Hitler ervan gezegd heeft. En deze vreemde bekentenis kan later harde en verstrekkende gevolgen hebben. (The Economist, Londen) Hedendaagsche advertentie* JONGE dame, niet mooi, van oude Duitsche familie, strijdend op het paedagogische front; zoekt een vriend die ntftt beide beenen stevig óp den geeste lijken grond van het Derde Rijk staat. (Daheitn, Berlijn) De Deensche verkiezingen DIT alles neemt niet wég,- dat in . . Denemarken de economische situatie door en. door ongezond is. De boer wordt slechts opstandig, als men hem het leven onmogelijk maakt..... Is hij niet meer in staat in voldoende mate producten PAG. 7 DE GROENE No. 3048 op de buitenlandsche markt te leveren dan valt. in weerwil van de grootste over winningen van zijn tegenstanders, het Deensche kaartenhuis ineen. (Telegraaf) « De uitgebrachte stemmen bij de jongste verkiezingen waren de volgende (alleen de voornaamste partijen): Soc. Deni. Radicalen Liberalen Conserv. Commun. 1929 »935 1932 590.415 660.783 759.071 151.718 145.135 15Ï-497 492.071 381.222 292.273 235.237 289.527 293.286 3.622 17.166 22.141 Een van de gevolgen dezer verkiezingen zal de voortzetting van de huidige buiten landsche politiek van Munch zijn. Verder zal het Wisselcontróle- (Clearing-) Bureau als regeeringsinstrument gehandhaafd blijven, om de Deensche verplichtingen uit de handelsverdragen met het buiten land uit te voeren. Het succes bij de ver kiezing van de Sociaal-Democraten na 6 jaar bewind is zeer opmerkelijk. Het bewijst, dat ook in een periode van eco nomische herstel-politiek, blijvend sta biele regeeringen in democratische landen mogelijk zijn. ? (The Economist, Londen) Planhulshouding in Zweden ER is geen sprake van, dat de sterke opleving in Zweden uitsluitend te danken zou zijn aan de groote wapen leveranties aan het buitenland. Deze fabel" wordt door de feiten volkomen weerlegd. In dit verband is het van be lang kennis te nemen van twee recente publicaties over dit onderwerp. Het Institut fiir Konjunkturforschung te Berlijn vestigt er in zijn weekbericht van 25 Sept. jl. de aandacht op, dat Zweden het eerste groote industrieland van Europa is, dat geen werkeloosheid meer kent. Terwijl in Januari 1933 het aantal werkloozen nog 189.000 bedroeg, was dit aantal op 31 Juli 1935 geslonken tot 43.000 (tegen 86.000 in Juli 1934), waar van er echter ongeveer 30.000 tewerk gesteld waren bij de werkverschaffing. De opleving is zelfs zoo groot geweest, dat de stand van de conjunctuur hooger is dan in 1929!'30. De industrieele be zetting in .het tweede kwartaal van 1935 was niet alleen 61 pCt. grooter dan in het laagste punt der depressie (eerste kwartaal 1933), doch ook 8 pCt. grooter dan het jaargemiddelde van 1929* Bijna alle bedrijfstakken hebben ge lijkmatig van de opleving geprofiteerd. Opvallend is ook de productievergrooting van consumptie-artikelen. Weliswaar bleef het nominale uurloon e'ven hoog, doch doordat er meer en langer gewerkt wordt, is het totale inkomen van de arbeiders sterk gestegen. Daar de kosten van levensonderhoud niet zijn gestegen, is een sterke verbetering van den levensstandaard der bevolking ingetreden. Voor deze sterke opleving worden allerlei redenen aangevoerd. Zoo wordt o.a. veelvuldig op de vergrooting van den export als voornaamste oorzaak gewezen. Volgens De Nederlandsche Conjunctuur" is dit niet geheel juist. Want uit een onderzoek van het bestaan de cijfermateriaal voor de jaren 1925 tot 1933 blijkt, dat met een stijging van 5 punten in den uitvoer, een stijging van ongeveer 2 punten van de productie voor de binnenlandsche markt overeen komt. Gaat men nu na. welke stijging sinds 1933 in de productie voor de binnenlandsche markt heeft plaats ge vonden, dan blijkt, dat deze verre uitgaat boven de met den export overeenkomende getallen. Dé.Nederlandsche Conjunc tuur" concludeert dan ook. dat er andere oorzaken voor deze opleving moeten zijn naast de vergrooting van den uit voer. Enkele van deze oorzaken zijn de werkverruimingspolitiek der Zweedsche Regeering, .de landbouwsteün der over heid, en verhoogde investeering vooral van landbouwzijde. . . (Economiseft-statistische Berichten). De kleine portretjes in den tekst zijn uit Marianne". Een ketting Is niet sterker dan de zwakste horer schakels (Evening Standard, Londen) Patltnt Aarde: Is dot een betrouwbaar middel, dokter 1" Dokter Volkenbond: Om u de waarheid te zeggen, weet ik het niet, ik heb het nog nooit geprobeerd." ? (GlasgowJRecord) \ l» Hot de koo/|en|dejge/t te sporen ? (La Lumjère.JParijs) Nou, Je hoeft toch geen anderhalf uur over een zet te doen? Jij bent aan zet. (Passing Show, Londen) _> dan uuu ! x ,-? ou bÜJken, en of een voor '? IL lézen in stilte qua indruk en Bering de volmaaktste voordracht . c overtreffen zou. Er zijn gevoelens i gedachten, die niet voor uitbeelding jedoeld zijn, er de. mogelijkheid niet (kejfllj'toe inhouden. Zy zijn te innig, te InnerWAT EH * lijk, en mógen daarom hoogstens wor den aangeduid, willen zij ontroeren. 'j'

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl