Historisch Archief 1877-1940
. f
\
?i* I
...
Konnlgspinguins in den dierentuin te Edlnburgh
PINGUÏNS
De gezelligste vogels van den dierentuin
ZEEVOGELS (reft men in het
algemeen weinig in dierentui
nen nim. Beter ware het mis
schien te zeggen: de meeste soorten
xeevogels houden het in gevangen
schap niet goed uit. De meeuwen zijn.
als men die tenminste als echte zee-,
vogels wil beschouwen, daarop een
uitzondering, maar Jan van Genten.
A Ibntrossf-n. Fregat vogels» Duikers en
anderen zijn alle rarae, rariores et
rarisvsimue aves voor de meest en onzer.
als het er t m gaat ze levend te zien.
Ook de vormen, die zich feitelijk beter
i»p en in het water voortbewegen, dan
jn de lucht, zooals de Alken en Zee
koeten, houdt mou. voorzoover onze
ervaring gaat. niet makkelijk in het
leven. Hoi» staat het hierin nu met de
tegenvoeters van die op het waterleven
reeds zoo zeer ingerichte bewoners
van de arctische stroken, met de
antarctische Pinguïn*?'
Xa déze inleiding zou men gerede
lijk kunnen verwachten, dat het ant
woord luidde: pinguïns komen
practisch gesproken nooit naar onze lan
den. Maar dat is toch allerminst het
geval. We tref fort- ze herhaaldelijk in
diergaarden aan en daar zijn natuur
lijk oorzaken voor aan te wijzen.
Aller*eerst wekken pinguïns door hun heel
bijzonderen bouw en levenswijze in
hooge mate «l»; belangstelling zoowel
va|i vogelkenners als vaii leeken. de
dierenhandel beschouwde het'vangen
en tam maken van deze vogels dus als
een zaak van koopmanschap. In de
tweede plaats werkte de geaardheid
dezer,vogels er toe mee. dat ze zich
niet alleen makkeTuk lieten vangen.
maar ook i met meerdoren tezahien
zich makkelijk schikten in hun ver
anderde levensomstandigheden. En in
de derde plaats ia daar de
walvischvaart on gros" in de antarctische
zeeën, die de 'mogelijkheid opende
deze curieuze vogel» pp min of meer
gezette tijden met de groot e
traanbooten mee ie zend.cn naar Europa.
Zoo hebben we dan telkens gelegen
heid deze ornithologische (buiten
kansjes levend waai* te nemen en hun
geestige bedoeningen te vergelijken
met de zorgvuldige en levendig be
schreven waarnemingen van Wilson.
M^rray Lewick en anderen, die tijdens
Zuidpoolexpedities met r de ontelbaar
groote kolonies van' Konings- en
Keizerpinguins,. Adelie-pinguius en
andere soorten kennis maakten
Er zijn maar weinig soorten exoti
sche vogels, die ik zoo graag in hun
natuurstaat zou willen ziea als de
i pinguïns. Wel is de film ons voorstel
lingsvermogen te hulp gekomen, maar
de waarneming van die huiselijke
scènes bij de Adelie-pinguins b.v..
waar het rooven van eikaars eieren
en zelfs jongen, als het ouderpaar
maar even de aandacht laat verslap
pen, schering en inslag is, of van dat
overgeven van het eenige el bij de
keizerpinguins, dat door een soort
plooi van de buikhuid gedekt en lig
gend op den Voet uitgebroed wordt
tijdens een winterkoude van -40 C.,
dat zijn dingen, waar je die kou voor
over zoudt kunnen hebben. Gelukkig
hebben de onvermoeide zorgen van
Essler, Johannes Pallenberg en hoe
verder de bekende Antarctis-reizigers
van Hagenbeck mogen heeten, de
moeilijkheden die bet transporteeren
van deze aan koude aangepaste Vogels
meebrengt weten te overwinnen en
hebben b.v. de oningspinguins zich
hier en daar, zoo b.v. in Stellingen en
Edinburgh, al zoodanig ingeleefd, dat
ze er tot voortplanting zijn gekomen.
Wie het voederen van pinguïns in
gevangenschap kent, weet het succes
bij het overbrengen door de tropen
heen t« waardeeren. Iedere pinguïn
moet namelijk individueel uit de hand
gevoerd worden. Pas veel later leeren
deze vogels doode v toch van den grond
op te nemen. Ook de keuze van de
soort visch en do wijze van toediening
Pinguïns hebben dankbare stof geleverd aan
tallooze car/caturfsten. Z'n moeder Is
Indertijd, geschrokken van een kellner," laat
een teekenaar 'n Ballyhoo (Ncw-York) de
eenépinguïn tegen de' andere zeggen.
daarvan is voor het in leven houden
der vogels lang niet onverschillig.
Wanneer dit er bij de verzorging in
onze. gematigde luchtstrckcn al zoo
op aan komt. hoeveel t u meer dan
tijdens de reis tusschen de
kecrkringen!
Ongetwijfel zijn de beide grootste
soorten, de spitssnavelige konings- en
keizerpinguins, de interessantste. Met
hun levendig gekleurden snavel, zwar
ten kop met oranje vlek achter het
oor, donkorgrijzen rug en smetteloos
witte borst en buik staan ze op hun
korte stevige pooten tijden lang als
soldaten in het gelid, om dan opeens
met een schetterend, sterk
tremoleerend nasaal geluid, een telkens her
haald oerrrrr**, hun gemoed te luch
ten, terwijl ze den snavel steeds ge
opend schuin omhoog houden. Eens
klaps is het lied uit en dan zinkt de
kop als een knipmes omlaag op de
borst. Ongetwijfeld een symboolhande
ling, waarvan de beteekenis alleen in
verband met waarnemingen van de
geheele paringsbiologie volkomen dui
delijk gemaakt zal kunnen worden.
Nog weer \vat later glijden de vogels
langs den rotswand van hun bassirr
in het ruime sop en paganien met hun
roer vleugels door het water vooruit.
Hun voeten doen daarbij geen dienst,
in tegenstelling met de alken, die aan
de oppervlakte zwemmend slechts
met do voeten zich voortbewegen en
alleen onder water duikend "hun vleu
gels gebruiken. .
Succes, blijvend succes bij de ver
zorging van pinguïns is alleen, te ver
wachten wanneer deze vogels in een
eigen omgeving vrij van storende ele
menten met alle noodige zorgen wor
den omringd. Zoo zal men ook in ons
land ongetwijfeld binnenkort de inte
ressante bruilofts- en brocdgewoonton
dezer dieren kunnen waarnemen, hun
alleraardigste donsjongen kunnen zien
geboren worden on opgroeien. Het
fraaie en doelmatig ingerichte
pinguiuverblijf dat Artis dezen zomer rijk is
geworden, dank zij Dr, Sunier's
doorde crisismoeilijkheden niet te doovou
enthousiasme, kan don den
geroutineerden dierpsycholoog Portrei je ge
legenheid geven een hoofdstuk van
beteekenis aan zijn liev.clingsstudie toe
te voegen. '
De zeldzame populariteit, die deze
vogels genieten, is ongetwijfeld vooral
te danken aan hun houding en manier
van doen, die iets nrenschelijks heeft.
Om deze reden ook hebben zij dank
bare stof geleverd aan tallooze
caricaturrsten.
"Eigenlijk zijn de pinguïns interes
sant van welken kant men ze ook be
kijkt. Ook pylogenctisch bijvoorbeeld.
En vergelijkend anatomisch. Maar dat
is een andere kous, zegt de volksmond
en daarom voor deze keer hiermee
basta.
DR. K. KUIPER
Dir. Roilenl. Diergaarde.
Ik zeg...
Wie 'filmde het
N
eerst?
AAR aanleiding van het his
torisch deel hi ons filmnummer
ontving ik een nlerkwaardigen
brief van Mevr. Vürtheim-Lebmann,
den Haag. Deze correspondente be
weert daarin zeer positief reeds om
streeks 1880 een f ilmvertooning te
hebben bijgewoond in ' de
Rotterdamschc ^Doelen", waarbij o.a. de
opening van den St. Gotthardtunnel,
een uitbarsting van de Vesuvius en
een groote bran'd werden geprojec
teerd. De beschrijving door de thans
71-jarige dame gegeven is" soo minu
tieus en stellig, dat ik hot woord ver
gissing" hier nauwelijks durf gebrui
ken ? ofschoon mij het geval aan
stonds reeds ongelooflijk voorkwam.
Het is met de uitvinding van het
geprojecteerde filmbeeld (als met
zooveel andere ontdekkingen) een
ietwat onzekere historie. Van den
aanvang af betwistten vele landen
elkander de iv.: Amerika beweert
dat in Xove^'jèer '04 (dus een jaar
vóór Lumtère) C. Francis Jenkins
de eerste publieke f ilmvertooning gaf.
Engeland zweert bij Robert Paul,
die ongeveer gelijktijdig met Lumière
(dus in 1895) de primeur gaf. De
Duitscher Max Skladanowsky doet
op zijn beurt een (overigens
waarschijnlijk valschc) duit in het zakje
door vol te houden, dat hij in Novem
ber 1805 (dus ook alweer vóór Lu
mière) in de Berlijnsche
Wintergarten" de fameuse eerste" openbare
vcrtooning arrangeerde. Bij dit alles
spreekt het vanzelf dat wij uitsluitend
rekening houden met de geprojec
teerde yertooning het
nmansapparaat van Edison, de
kinetoscopo (die in 1803 publiekelijk ten
doop werd gehouden) kan hier
gevoegelük buiten beschouwing blijven.
Al deze ongeveer gelijktijdig plaate
hebbende gebeurtenissen (er zijn er
geloof ik zelfs nog een paar mér)
spelen zich echter omstreeks 1804
1805 af.
Toevallig kwam mg echter kort
geleden een nummer in handen (Mei
1081) van het Photographic Journal"
waarin E, Kilburn-Scott beweert, dat
een zekere L. A. A. Le Prince reeds in
de tachtiger jaren cinematografische
opnamen gemaakt heeft (tusschen
'85 en '87) en zelfs den SOsten Maart
1890 een vertooning zou hebben gege
ven in de Parijsche Opera (J). Men zou
deze sensationeel? ontdekking-van
een-ontdekker als hoogst apocrief
terzijde kunnen leggen, wanneer een
serieuse en eerbiedwaardige autoriteit
als du ..Deutsche Kinotechniscluv
Gesi'llschaft" niet bij monde van
Prof. Lehmann de vermoedelijke echt
heid van Scott's bewering had erkend.
Ofschoon we hiermee nog altijd
tien jaar verwijderd zijn van den
door Mevr. Vürtheim aangeggevcn
datum begint het iemand toch hui
verig te worden om in deze vage on
glibberige materie een besliste meening
te verkondigen.... de hemel weet of
straks niet nog weer een oudere uit
vinder wordt opgegraven, die onze
correspondente in het gelijk zou
stellen. Persoonlijk acht ik mij dan
ook niet bevoegd tot een positieve
conclusie.... hoogstens kan ik zeggen.
dat de zaak mij tenslotte toch op een
vergissing lijkt to berusten, tenzij men
een visioen van het ..tweede gezicht"
wil aannemen. Een oogenblik heb ik
gedacht aan Emile Reynaud, den
genialen uitvinder' van de teekenfilm,
die reeds omstreeks '87'met een pri
mitief maar ingenieus apparaat te
Parijs dessins animés" vertoonde.
Waar ochter zoo beslist van fotogra
fische beelden wordt gesproken en de
opening van den Gotthardt-tunnel
zich wol zeer slecht leent tot een tee
kenfilm, moest ik de mogelijkheid
dat Reynaud misschien in Rotterdam
verdwaald kon zijn (zij het dan alweer
ettelijke jaren- na den opgegeven
datum) tonslotte tóch afschrijven.
Wanneer men daarbij overweegt dat
in de zeventiger jaren Edward
Muybridge pas aan een serie moment
opnamen dóór middel van 24 camera's
tóe was, dan wordt een zoo plotselinge
perfectionnecrüig in luttele jaren er'
niet aannemelijker op.
55um guten SchhiBs heb ik voor
alle' zekerheid mijn licht nog ns
opgestoken bij verschillende
filmveteranen, ó.ja. bij den pionnier der
Nederlandsche kino-techniek, F. A.
Nöggerath *?maar unaniem weigerde
men aan de mogelijkheid van een film
voorstelling in 1880 of daaromtrent
te gcloovcn. Intusschen - is er
misschien nog iemand onder onze
lezers, die raad in dit geheimzinnige
geval meent te kunnen schaffen....
wij zullen hem gaarne,aan het woord
laten ! L. J, J
BEBRAFENIS
VAN RIJN S
SMOSTERD
RESIDENTIE HYPOTHEEKBANK N.V.
's-GRAVENHAGE - Anna Paulownastraat 97
L ? ... .,_ .'__ ? Hxpotheekbrleven .. f 15.888.200.
Hypotheken ...... f 16.1 17.100.- f
Directie: K. E. ABBING - D. VAN OORDT
H1DEHMRIEMSCHE
HYPOTHEEKBANK
Leden dei ^SE&f directie:
Mr. A. S. MIEDEMA en A. E. THIERRY LE BYE DOLLEMAN
Pandbrieven f 39.256.150.
Reserves . . f 1.056.7x3.
Hypotheken f
39024,996.W. H. POLMAN TUIN
OVERTOOM 526 - Telefoon 82660
Begrafenissen - Transporten - Crematie»
Centrale Verwarming ? Warmwatervoorziening
G. J. DE KONING & Zn.
Opgericht 173,9
Amsterdam C Telefoon 32457 Keizersgracht 447
:
Bezoekers aan Amsterdam .
Victoria Hotel - Damrak t/0 C. Station - noodlgt U uit
WU verzorgen U In ont hotel tegen matige prijzen,
r- U zult tevreden zijn I
Kamera met Holl. ontbijt Lunch Diner
vanaf f 8.50 f 1.50 en f 2.?f 2.?, f 8.?en f 4*-?
? ? . o« Dlrtetl*
N.V. CIVIELE EN MILITAIRE KLEERMAKERIJ
DEKKER & DIJKSTRA
voorheen de erven H. van Dijk
l leverancier» van Indische Uitrustingen |
UTRECHT, Nieuwe Gracht 6 TELEFOON
DOOR HET GEHEELE LAND TE ONTBIEDEN 13 4 1 6
MARJA
j
h
FLEUR
DE SICILE
De Vullingen
geven aan de bonbons het
arakrer. Voor onze meer dan
1000 soorten hebben wij ter
onderscheiding en ten behoeve
van de verbruikers, op de
bonbons welke niet gesorteerd
verkocht worden, behalve onze
naam, tevens gestempeld:
harde-, taaie- oi zachte vul
ling. De keuze uit onze supe
rieure collectie wordt U dus
weer gemakkelijker gemaakt.
KIPS&Co. - SCHIEDAM
V ? ?
PLAATIJZEREN RESERVOIRS
BUISLEIDINGEN: SGHEEPS-TANKS
AUTOGENE LASSCHING
VERSCHENEN:
ALGEMEEN ADRESBOEK
DER STAD AMSTERDAM
JAARGANG 1935-1936
Prijs/13.75
Prijs ? 13.75
l
. Verkrijgbaar in lederen Boekhandel
of rechtstreeks .bij de uitgevers:
'.«?.« ? *
N.V. AMSTERDAMSCHE BOEK- EN STEENDRUKKERIJ
V/H ELLERMAN HARMS & Co.
WARMOESSTRAAT 147-151 -TEL. 40396 EN 41701,
Buitengewoon vele adres-veranderingen,
* * ''?.?'
nieuwe opnamen, alsmede alle nieuwe
straten zijn hierin weer opgenomen.
?l
PAG. 14 DE GROENE No.3048
PAO. IS DE GROENE No. 3048
i -M'