De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 26 oktober pagina 8

26 oktober 1935 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

. f \ ?i* I ... Konnlgspinguins in den dierentuin te Edlnburgh PINGUÏNS De gezelligste vogels van den dierentuin ZEEVOGELS (reft men in het algemeen weinig in dierentui nen nim. Beter ware het mis schien te zeggen: de meeste soorten xeevogels houden het in gevangen schap niet goed uit. De meeuwen zijn. als men die tenminste als echte zee-, vogels wil beschouwen, daarop een uitzondering, maar Jan van Genten. A Ibntrossf-n. Fregat vogels» Duikers en anderen zijn alle rarae, rariores et rarisvsimue aves voor de meest en onzer. als het er t m gaat ze levend te zien. Ook de vormen, die zich feitelijk beter i»p en in het water voortbewegen, dan jn de lucht, zooals de Alken en Zee koeten, houdt mou. voorzoover onze ervaring gaat. niet makkelijk in het leven. Hoi» staat het hierin nu met de tegenvoeters van die op het waterleven reeds zoo zeer ingerichte bewoners van de arctische stroken, met de antarctische Pinguïn*?' Xa déze inleiding zou men gerede lijk kunnen verwachten, dat het ant woord luidde: pinguïns komen practisch gesproken nooit naar onze lan den. Maar dat is toch allerminst het geval. We tref fort- ze herhaaldelijk in diergaarden aan en daar zijn natuur lijk oorzaken voor aan te wijzen. Aller*eerst wekken pinguïns door hun heel bijzonderen bouw en levenswijze in hooge mate «l»; belangstelling zoowel va|i vogelkenners als vaii leeken. de dierenhandel beschouwde het'vangen en tam maken van deze vogels dus als een zaak van koopmanschap. In de tweede plaats werkte de geaardheid dezer,vogels er toe mee. dat ze zich niet alleen makkeTuk lieten vangen. maar ook i met meerdoren tezahien zich makkelijk schikten in hun ver anderde levensomstandigheden. En in de derde plaats ia daar de walvischvaart on gros" in de antarctische zeeën, die de 'mogelijkheid opende deze curieuze vogel» pp min of meer gezette tijden met de groot e traanbooten mee ie zend.cn naar Europa. Zoo hebben we dan telkens gelegen heid deze ornithologische (buiten kansjes levend waai* te nemen en hun geestige bedoeningen te vergelijken met de zorgvuldige en levendig be schreven waarnemingen van Wilson. M^rray Lewick en anderen, die tijdens Zuidpoolexpedities met r de ontelbaar groote kolonies van' Konings- en Keizerpinguins,. Adelie-pinguius en andere soorten kennis maakten Er zijn maar weinig soorten exoti sche vogels, die ik zoo graag in hun natuurstaat zou willen ziea als de i pinguïns. Wel is de film ons voorstel lingsvermogen te hulp gekomen, maar de waarneming van die huiselijke scènes bij de Adelie-pinguins b.v.. waar het rooven van eikaars eieren en zelfs jongen, als het ouderpaar maar even de aandacht laat verslap pen, schering en inslag is, of van dat overgeven van het eenige el bij de keizerpinguins, dat door een soort plooi van de buikhuid gedekt en lig gend op den Voet uitgebroed wordt tijdens een winterkoude van -40 C., dat zijn dingen, waar je die kou voor over zoudt kunnen hebben. Gelukkig hebben de onvermoeide zorgen van Essler, Johannes Pallenberg en hoe verder de bekende Antarctis-reizigers van Hagenbeck mogen heeten, de moeilijkheden die bet transporteeren van deze aan koude aangepaste Vogels meebrengt weten te overwinnen en hebben b.v. de oningspinguins zich hier en daar, zoo b.v. in Stellingen en Edinburgh, al zoodanig ingeleefd, dat ze er tot voortplanting zijn gekomen. Wie het voederen van pinguïns in gevangenschap kent, weet het succes bij het overbrengen door de tropen heen t« waardeeren. Iedere pinguïn moet namelijk individueel uit de hand gevoerd worden. Pas veel later leeren deze vogels doode v toch van den grond op te nemen. Ook de keuze van de soort visch en do wijze van toediening Pinguïns hebben dankbare stof geleverd aan tallooze car/caturfsten. Z'n moeder Is Indertijd, geschrokken van een kellner," laat een teekenaar 'n Ballyhoo (Ncw-York) de eenépinguïn tegen de' andere zeggen. daarvan is voor het in leven houden der vogels lang niet onverschillig. Wanneer dit er bij de verzorging in onze. gematigde luchtstrckcn al zoo op aan komt. hoeveel t u meer dan tijdens de reis tusschen de kecrkringen! Ongetwijfel zijn de beide grootste soorten, de spitssnavelige konings- en keizerpinguins, de interessantste. Met hun levendig gekleurden snavel, zwar ten kop met oranje vlek achter het oor, donkorgrijzen rug en smetteloos witte borst en buik staan ze op hun korte stevige pooten tijden lang als soldaten in het gelid, om dan opeens met een schetterend, sterk tremoleerend nasaal geluid, een telkens her haald oerrrrr**, hun gemoed te luch ten, terwijl ze den snavel steeds ge opend schuin omhoog houden. Eens klaps is het lied uit en dan zinkt de kop als een knipmes omlaag op de borst. Ongetwijfeld een symboolhande ling, waarvan de beteekenis alleen in verband met waarnemingen van de geheele paringsbiologie volkomen dui delijk gemaakt zal kunnen worden. Nog weer \vat later glijden de vogels langs den rotswand van hun bassirr in het ruime sop en paganien met hun roer vleugels door het water vooruit. Hun voeten doen daarbij geen dienst, in tegenstelling met de alken, die aan de oppervlakte zwemmend slechts met do voeten zich voortbewegen en alleen onder water duikend "hun vleu gels gebruiken. . Succes, blijvend succes bij de ver zorging van pinguïns is alleen, te ver wachten wanneer deze vogels in een eigen omgeving vrij van storende ele menten met alle noodige zorgen wor den omringd. Zoo zal men ook in ons land ongetwijfeld binnenkort de inte ressante bruilofts- en brocdgewoonton dezer dieren kunnen waarnemen, hun alleraardigste donsjongen kunnen zien geboren worden on opgroeien. Het fraaie en doelmatig ingerichte pinguiuverblijf dat Artis dezen zomer rijk is geworden, dank zij Dr, Sunier's doorde crisismoeilijkheden niet te doovou enthousiasme, kan don den geroutineerden dierpsycholoog Portrei je ge legenheid geven een hoofdstuk van beteekenis aan zijn liev.clingsstudie toe te voegen. ' De zeldzame populariteit, die deze vogels genieten, is ongetwijfeld vooral te danken aan hun houding en manier van doen, die iets nrenschelijks heeft. Om deze reden ook hebben zij dank bare stof geleverd aan tallooze caricaturrsten. "Eigenlijk zijn de pinguïns interes sant van welken kant men ze ook be kijkt. Ook pylogenctisch bijvoorbeeld. En vergelijkend anatomisch. Maar dat is een andere kous, zegt de volksmond en daarom voor deze keer hiermee basta. DR. K. KUIPER Dir. Roilenl. Diergaarde. Ik zeg... Wie 'filmde het N eerst? AAR aanleiding van het his torisch deel hi ons filmnummer ontving ik een nlerkwaardigen brief van Mevr. Vürtheim-Lebmann, den Haag. Deze correspondente be weert daarin zeer positief reeds om streeks 1880 een f ilmvertooning te hebben bijgewoond in ' de Rotterdamschc ^Doelen", waarbij o.a. de opening van den St. Gotthardtunnel, een uitbarsting van de Vesuvius en een groote bran'd werden geprojec teerd. De beschrijving door de thans 71-jarige dame gegeven is" soo minu tieus en stellig, dat ik hot woord ver gissing" hier nauwelijks durf gebrui ken ? ofschoon mij het geval aan stonds reeds ongelooflijk voorkwam. Het is met de uitvinding van het geprojecteerde filmbeeld (als met zooveel andere ontdekkingen) een ietwat onzekere historie. Van den aanvang af betwistten vele landen elkander de iv.: Amerika beweert dat in Xove^'jèer '04 (dus een jaar vóór Lumtère) C. Francis Jenkins de eerste publieke f ilmvertooning gaf. Engeland zweert bij Robert Paul, die ongeveer gelijktijdig met Lumière (dus in 1895) de primeur gaf. De Duitscher Max Skladanowsky doet op zijn beurt een (overigens waarschijnlijk valschc) duit in het zakje door vol te houden, dat hij in Novem ber 1805 (dus ook alweer vóór Lu mière) in de Berlijnsche Wintergarten" de fameuse eerste" openbare vcrtooning arrangeerde. Bij dit alles spreekt het vanzelf dat wij uitsluitend rekening houden met de geprojec teerde yertooning het nmansapparaat van Edison, de kinetoscopo (die in 1803 publiekelijk ten doop werd gehouden) kan hier gevoegelük buiten beschouwing blijven. Al deze ongeveer gelijktijdig plaate hebbende gebeurtenissen (er zijn er geloof ik zelfs nog een paar mér) spelen zich echter omstreeks 1804 1805 af. Toevallig kwam mg echter kort geleden een nummer in handen (Mei 1081) van het Photographic Journal" waarin E, Kilburn-Scott beweert, dat een zekere L. A. A. Le Prince reeds in de tachtiger jaren cinematografische opnamen gemaakt heeft (tusschen '85 en '87) en zelfs den SOsten Maart 1890 een vertooning zou hebben gege ven in de Parijsche Opera (J). Men zou deze sensationeel? ontdekking-van een-ontdekker als hoogst apocrief terzijde kunnen leggen, wanneer een serieuse en eerbiedwaardige autoriteit als du ..Deutsche Kinotechniscluv Gesi'llschaft" niet bij monde van Prof. Lehmann de vermoedelijke echt heid van Scott's bewering had erkend. Ofschoon we hiermee nog altijd tien jaar verwijderd zijn van den door Mevr. Vürtheim aangeggevcn datum begint het iemand toch hui verig te worden om in deze vage on glibberige materie een besliste meening te verkondigen.... de hemel weet of straks niet nog weer een oudere uit vinder wordt opgegraven, die onze correspondente in het gelijk zou stellen. Persoonlijk acht ik mij dan ook niet bevoegd tot een positieve conclusie.... hoogstens kan ik zeggen. dat de zaak mij tenslotte toch op een vergissing lijkt to berusten, tenzij men een visioen van het ..tweede gezicht" wil aannemen. Een oogenblik heb ik gedacht aan Emile Reynaud, den genialen uitvinder' van de teekenfilm, die reeds omstreeks '87'met een pri mitief maar ingenieus apparaat te Parijs dessins animés" vertoonde. Waar ochter zoo beslist van fotogra fische beelden wordt gesproken en de opening van den Gotthardt-tunnel zich wol zeer slecht leent tot een tee kenfilm, moest ik de mogelijkheid dat Reynaud misschien in Rotterdam verdwaald kon zijn (zij het dan alweer ettelijke jaren- na den opgegeven datum) tonslotte tóch afschrijven. Wanneer men daarbij overweegt dat in de zeventiger jaren Edward Muybridge pas aan een serie moment opnamen dóór middel van 24 camera's tóe was, dan wordt een zoo plotselinge perfectionnecrüig in luttele jaren er' niet aannemelijker op. 55um guten SchhiBs heb ik voor alle' zekerheid mijn licht nog ns opgestoken bij verschillende filmveteranen, ó.ja. bij den pionnier der Nederlandsche kino-techniek, F. A. Nöggerath *?maar unaniem weigerde men aan de mogelijkheid van een film voorstelling in 1880 of daaromtrent te gcloovcn. Intusschen - is er misschien nog iemand onder onze lezers, die raad in dit geheimzinnige geval meent te kunnen schaffen.... wij zullen hem gaarne,aan het woord laten ! L. J, J BEBRAFENIS VAN RIJN S SMOSTERD RESIDENTIE HYPOTHEEKBANK N.V. 's-GRAVENHAGE - Anna Paulownastraat 97 L ? ... .,_ .'__ ? Hxpotheekbrleven .. f 15.888.200. Hypotheken ...... f 16.1 17.100.- f Directie: K. E. ABBING - D. VAN OORDT H1DEHMRIEMSCHE HYPOTHEEKBANK Leden dei ^SE&f directie: Mr. A. S. MIEDEMA en A. E. THIERRY LE BYE DOLLEMAN Pandbrieven f 39.256.150. Reserves . . f 1.056.7x3. Hypotheken f 39024,996.W. H. POLMAN TUIN OVERTOOM 526 - Telefoon 82660 Begrafenissen - Transporten - Crematie» Centrale Verwarming ? Warmwatervoorziening G. J. DE KONING & Zn. Opgericht 173,9 Amsterdam C Telefoon 32457 Keizersgracht 447 : Bezoekers aan Amsterdam . Victoria Hotel - Damrak t/0 C. Station - noodlgt U uit WU verzorgen U In ont hotel tegen matige prijzen, r- U zult tevreden zijn I Kamera met Holl. ontbijt Lunch Diner vanaf f 8.50 f 1.50 en f 2.?f 2.?, f 8.?en f 4*-? ? ? . o« Dlrtetl* N.V. CIVIELE EN MILITAIRE KLEERMAKERIJ DEKKER & DIJKSTRA voorheen de erven H. van Dijk l leverancier» van Indische Uitrustingen | UTRECHT, Nieuwe Gracht 6 TELEFOON DOOR HET GEHEELE LAND TE ONTBIEDEN 13 4 1 6 MARJA j h FLEUR DE SICILE De Vullingen geven aan de bonbons het arakrer. Voor onze meer dan 1000 soorten hebben wij ter onderscheiding en ten behoeve van de verbruikers, op de bonbons welke niet gesorteerd verkocht worden, behalve onze naam, tevens gestempeld: harde-, taaie- oi zachte vul ling. De keuze uit onze supe rieure collectie wordt U dus weer gemakkelijker gemaakt. KIPS&Co. - SCHIEDAM V ? ? PLAATIJZEREN RESERVOIRS BUISLEIDINGEN: SGHEEPS-TANKS AUTOGENE LASSCHING VERSCHENEN: ALGEMEEN ADRESBOEK DER STAD AMSTERDAM JAARGANG 1935-1936 Prijs/13.75 Prijs ? 13.75 l . Verkrijgbaar in lederen Boekhandel of rechtstreeks .bij de uitgevers: '.«?.« ? * N.V. AMSTERDAMSCHE BOEK- EN STEENDRUKKERIJ V/H ELLERMAN HARMS & Co. WARMOESSTRAAT 147-151 -TEL. 40396 EN 41701, Buitengewoon vele adres-veranderingen, * * ''?.?' nieuwe opnamen, alsmede alle nieuwe straten zijn hierin weer opgenomen. ?l PAG. 14 DE GROENE No.3048 PAO. IS DE GROENE No. 3048 i -M'

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl