i M u i ; f * ?l \ Het verhaal van De Groene WINDHOND Clare Lennart VEDEREN dag, als het tenminste niet regent, JL komt de windhqnd voorbij m^n huis. Htf ia wit en kortharig, middelmatig groot en hU draagt oen dekje van grüs fluweel met zilveren randen. Dat is zijn eenig kleedingatuk en hoewel ongetwyfeld flatteus, is het geenszins voldoende om een zoo dun dier als een windhond tegen de guurheid van ons klimaat te beschutten. lederen morgen borrelt een kleine opstandigheid in me op, als ik den windhond bibberend zie passeeren. HU bibbert altijd. Hu is het type van den decadenten, bloedeloozen aristocraat. Hy loopt kleumsch met zyn spitsen kop tussohen de schonkige schouders gedoken. Zyn dunne pooten trippen schichtig over de straatsteenen, alsof hy bang is voor'-do koude, die er uit opstygt. Zyn staart zoekt beschutting tusschen de achterpooten. Zyn ooren legt hy plat, wat de platte kop van een nog wezenloozer decadentie doet schyneh. lederen morgen komt even den lust in me op de geleidster van den windhond die zelf notabene dik is en een bontmantel draagt op minder vriendeiyken toon onder het oog te brengen, hoe zeer ze den windhond onthoudt wat des windhonds is.... in deze gure streken. Waarom geeft u hem geen behoorlyke kleeren? Sokjes en een staartfoudraal en een muts voor zijn ooren, zooals ook de paarden opkrügen als het koud is? Waarom laat u hem zoo naakt loopen, want hy is naakt. Dat beetje haar kun jo niet rekenen. Het zou passender zyn als alleen een. grys fluweelen dekje met zilveren randen droeg en als u hém een bont jasje Hot maken. Is dat een manier om een armen windhond te behandelen?" Zoo ongeveer zou de interpellatie uitvallen, maar.... ze valt niet. Men doet zulke dingen niet. Ik zie den windhond voorbij gaan.... voel me opstandig.... en zwyg. Zoo is de wereld.... zoo zijn wij, buigend voor de oppermachtige conventie. DAN moet ik denken aan Lili. Ze leek op den windhond, hoewel ze maatschappelijk gemeten stellig geen aristocrate was. ? Ze was een- van die meisjes, die lederen avond kwamen dansen in ,,L'Oriënt". Het cabaret L'Orient" is tegenover mijn, huis gelegen. De paars-groen-roode verlichting boven den ingang zie ik 's avonds verkleind in den spiegel van myn slaapkamer dry ven als een eilandje van conventioneel exotisme. Als ik in bed lig, hoor ik het bonzen van de jazz, soms in afwisseling met een Hawaian- of Zigeunerorkest. In hefe begin heb ik er niet van kunnen slapen. Nu drijf ik erop als op een gewenden golfslag. Dikwijl* heb fk gekeken naar. de meisjes, die avond aan avond hier komen dansen. Ze komen in groepjes of ook wel twee aan twee. Ze begroeten met het joviaal gebaar van de habituée den kolos salen portier-uitsmijter in zyn paars uniform. Er zyn mooie by en minder mooie en ook wel leeiyke. Haar kleeding is meer op chic dan op warmte be rekend. Velen dragen, achteloos omgeworpen, een lichtkleurig opzichtig bont. Maar het nauwsluitend manteltje daaronder is vaak maar van een dun zomerstof je. Ze dragen schuine hoedjes op keurig geonduleerde haren. Een opvallend groot percen tage is goudblond of platinablond, waaraan de kunst des kappers niet vreemd is. Haar make-up is bescheiden, maar haar glimlach is provocant. Overdag staan ze in winkels en kapsalons of werken op ateliers. 's Avonds komen ze dansen in L'Orient", op zoek naar een cavalier, die haar wil tracteeren.... die haar tenslotte dan wel thuis mag brengen in een taxi. Want naar huis gaan ze. Ze zyn veront waardigd als men de veronderstelling waagt, dat ze ook niet naar huis zouden kunnen gaan.... O nee, ze zyn fatsoenlijke meisjes. Alles kannst du von mir haben, nur das Eine nicht". Deze regel van een al weer vergeten lied kenschetst ? hun fatsoen. Thuis", waar de taxi hen heenvoert, is dan do Azaleastraat of de Snipstraat, een ordeiyke arbeidersbuurt, die in den nacht ligt of een kind verge ten heeft zyn bouwdoos op te ruimen. By uitzon dering is heb zoo iota weinig nets als het Hanen- , geschrei of de Halvemaansteeg. De taxi moet trou wens altyd stoppen aan het-begin van de straat, waar de ouderlijke woning zich bevindt. Om buren etc. geen aanstoot te geven. Toch, als ze den volgenden morgen zich weer reppen naar haar zaak of atelier, doorpriemen de buren haar met minachtende blikken vanwege hun onsoliden levenswandel, welke minachting ze terugbetalen met arrogantie.... ik zou byna zeg gen met grandeur". Dit zijn de meisjes, die komen dansen in L'Orient. Zoo'n meisje was Lili. Ik wist haar naam van een vriend, die L'Orient wel frequenteert, in het bijzonder in voor- en najaar, als zyn rigoureuse hospita den tyd voor kachels voorbij of nog niet gekomen acht. Bob gaat dan dansen in L'Orient om warme voeten te krijgen. Ze heette dus LUI. Maar in haar was niets van de vlammende levenshunkering, die gloeide in de anderen. Die begrijpelijk maakte, dat ze begeerig waren naar licht en lawaai, naar cocktails en flirt, naar al dat, wat ze dwaseiyk voor de volheid des levens hielden. Lili was zoo frêle en etherisch. Ja, ze leek precies op den windhond. Ze droeg een muisgrijs manteltje dien winter en altyd dook haar gezichtje kouweUjk weg In de koestering van den zilverig-grijzen bont kraag, dit gezichtje met de wijkende lijnen, kleurCHAMPAGNE KRUG Agents: F. Onnes 8. Zn. Groningen loos en spita als de kop van den windhond. Haar zllverblonde haar was misschien heusch wel echt. Net als de windhond tripte ze over de straatsteenen, alsof ze bang was voor de kou, die eruit opsteeg. Door haar poeder heen zag ze er altyd een beetje paars verkleumd uit en haar smal neusjo bad dikwyis een roode punt. Die poederde ze dan haastig ? onder de overdekte portiek van L'Orient voor zo naar binnen ging. * Ze zag er zoo fijntjes uit, te broos byna om door eenig man beroerd te worden. Ze zou als een prin sesje hi een glazen kasteel hebben moeten wonen... een glazen kasteel met centrale verwarming. En altyd als ik haar zoo kleumsch en kou wel ij k L'Orient zag binnen schieten, borrelde een zelfde soort opstandigheid in me op, als nu, wanneer ik den windhond, onvoldoende gekleed, door de guur heid der wintersche straten zie gaan. Welk was de onzichtbare leiband, waaraan Lili werd voortgetrokken dit gure leven binnen.... dit leven van contact met alle mogelijke mannen... zij, de frêle, brooze, passielooze? Zoo dacht Ik. E M* toen kwam de negerjazzband. De bandleader was BUI. , Hy was zoo zwart, zoo geweldig, hy had zulke glinsterende oogen, zulke witte tanden, zoo'n brecde grijns, dat men bijna zou twijfelen aan zyn authenticiteit. Een werkelijkheid, dio zoo volko men de Illusie dekte, het was bijna zu schön um wahr zu sein. Toch neem ik wol aan, dat BUI echt was. De jazz was helscher dan. ooit. Zoo rauw en krijschend en oer", dat Ik telkens uit mijn slaap werd opgeschrikt. ? Het werd Oudejaar.... een eenzaam Oudejaar voor my. Ik wist niet anders te doen dan een brief schrijven, dien ik denzelfden avond posten ging om me het troostende gevoel te geven van contact met een ander menscheUJk wezen. De stad was als uitgestorven; op dezen avond plotseling weer volmaakt provinciaal. Winkels onverlicht, café's voor een groot deel gesloten, het pompeuse gebouw van Heck's lunchroom donker. Geur van oliebollen en radio's, die flarden van Uren, dagen, maanden, jaren" in de leege straten wierpen. En dan op de brug het muziekcorps van , het Leger des Heils, dat trillend aandoeniyk het vergUJden dezer uren, dagen, maanden, jaren vertolkte. Op myn terugweg het was net tien uur ge weest?vond ik de lichten van L'Orient al ge doofd. De gele, blikkerige auto van den neger Bill stond tegen het trottoir geparkeerd. En toen verscheen in de duistere portiek BUI zelf, zoo overweldigend, zoo oer" mogelijk en aan zyn arm ging.... Lili. Ik bleef perplex staan. Ze stegen in. Hy schikte zorgzaam een plaid over haar knieën. En met zyn kolossale, zwarte band vleide hy de koestering van den bontkraag om haar bleek gezichtje. Ze keek naar hem op en.... de blik was niet mis te verstaan.... ze keek naar hem op, duidelijk verliefd, adoreerend, verzaligd zelfs. Lili.... de frêle.... de passielooze? De motor zette aan. Het gele wagentje schoot vooruit, de verlatenheid der Oudejaarsavondstad in. BUI stuurde met n hand. Zijn andere arm lag om LUi's schoudertjes. Ze leunde innig tegen hem aan. Het laatste wat ik van de gele auto zag, was een groote trom, die achterin stond. Oudejaarsavond: een gele auto.... een kolossale neger.... een kindje als een droom zoo broos, ver zaligd hi deze geweldige, zwarte omarming.... en achterin do groote trom. Óók Oudejaarsavond. Als ik nu den windhond bibberend voorby zie gaan, mengt zich In myn medelijden iets als Wantrouwen. Wie wét.... wie weet, welke robuuste begeer ten schuilen onder déze frêle decadentie. , ? LUI heb ik niet weer gezien in L'Orient. Zo moet met BUI getrouwd zyn en ruwir men zegt, is hij zeer jaloersch. ' ; NIEUW-ENGELAND KONINGSPLEIN AMSTERDAM \ ,_ ,_ .. we/ke robuuste bef eerten schuilen onder deze fré/e rfecorfentfe ? PAG. 18 DE GROENE No.XM9 Chineesche muntperikelen Uit den strijd om het zilver C. A. KLAASSE HET is daar in China een ietwat wonderiyke situatie, waarin het wemelt van paradoxen. In het kort .gezegd kan men de ontwikkeling in het laatste jaar als volgt schetsen. Als gevolg van de zilve.rvalorisatle. politiek van de V.S. stygt de zilverprijs met rasse ? schreden, met als direct gevolg een evenredige styging van den koers van den Shanghal dollar, die immers op den zilveren standaard berust. China is als de dood voor die waardestijging van de munt, om dezelfde reden als de goudlanden nadeel ondervinden van de devaluatie van pond, dollar en een groot en aan hang van andere valuta's. De Chi neesche regeering neemt dus maatre gelen om een al te sterke styging van de munt te voorkomen, voornamelijk door invoering van een uitvoerrecht op zilver. Tot nu toe is alles volkomen begrypeUjk. Maar nu komt de clou. Sedert Mei van dit jaar is de koers van den Shanghai dollar mede In verband met de daling van den zilverprys ingezakt met niet minder dan rond 25 pCt. En wel juist op dit moment, dus'na die koersdaling, verlaat China den zilveren standaard en In Londen spreekt men de hoop uit, dat het de Chineesche regeering zal gelukken den dollarkoers niet dieper te doen zinken. En aan het heele geval is dan Ame rika schuld. Nu wil ik op den voorgrond stellen dat ik destijds, toen Boosevelt het zilverbloc te voet viel, reeds dadelijk de stelling heb verdedigd, dat, wie ook uit deze politiek voordeel zou kunnen trekken, dat ongetwijfeld niet de landen met zilveren' standaard of zilveren-spaar-standaard" (zooals Brltsch-Indië) zouden zyn. Zy die met Dr. Deterding de opinie aanhingen, dat van een styging van de zilver waarde een verhooging van de koop kracht der zilverlanden" het gevolg zou zyn, hebbén daarbij volkomen over het hoofd gezien dat de koop kracht van een land nimmer afhangt van de internationale waarde van zyn standaardmetaal, doch op den duur alleen en uitsluitend bepaald wordt door de koopkracht die de export het land geeft. En wanneer nu de waarde van de landsmunt in de hoogte wordt geschroefd, dan moet daarvan een neiging tot deflatie en prijsdaling het gevolg zyn, die op den import nimmer gunstig kan uitwerken. Men heeft dan ook kunnen cpnstateeren dat zoowel uitvoer als Invoer van China aanmerkelijk zijn inge krompen, zoodat men veilig kan stellen dat de waardestyging van het zilver, die het resultaat is geweest van de Amerikaahsche aankooppolitiek van dit metaal, voor de verhouding tus schen China en de wereldmarkt geen succes is geworden, integendeel. Af gezien dan nog van de gevolgen die in de f inancieele situatie van het land zelf zyh ingetreden. Door do zilver hausse was er een groote drang tot export van zUver uit China, ondanks de heffing van het hooge uitvoerrecht, dat de bedoeling had de metaal waardestijging zich niet geheel te doen uitwerken op den koers van de Chi neesche munt. De smokkelhandel is bëtrekkeiyk gemakkelijk en.er werd dan ook-nog steeds op'zeer groote' schaal zilver uitgevoerd. Met het ge volg by v. dat de banken in moeilijk heden kwamen, en dat de heele f inan cieele situatie in het land uitermate wankel werd. ' .-? Tot zooverre dus nog steeds argu menten die samenhangen met den . hoogen zilverprys en de daardoor ont stane tendenz tot hooge noteering, van den Shanghai dollar. Maar reeds sedert verscheiden maanden is er, zooals terloops werd opgemerkt, een belangryke daling van den wisselkoers; hl vergelijking tot den koers van begin Mei was begin November een daling met 25 pCt. te constateeren. Eenerzjjds is in dat tijdvak de zUverprys gedaald met ongeveer 18 pCt., terwyi ook de maatregelen betreffende het zilveruitvoerrecht meer effect zyn gaan sorteeren. Anderzijds spreekt men van de .speculatie die aan het werk zou zyn geweest om den koers te drukken. Dit laatste zon dan ge motiveerd worden door de vrees dat, indien de zilveruitvoer verder voort gang zou vinden, de dekking van de munt zoo gering zou worden dat de koers moeiiyk te handhaven zou zyn. Zoo komt men. tot een nieuwen paradox: terwijl de regeering door heffing van een zilveruitvoerrecht alle moeite doet om den wisselkoers, die door den hoogen zilverprys omhoog neigt, laag te houden, ontstaat er door de speculatie in anticipatie op een toekomstige waardedaling nu reeds een druk op de munt, waardoor de koers valt beneden het peil dat de regeering wenscht, althans dreigt daar op wellicht te vallen. Zooals gezegd: een buitengemeen wonderlijke situa tie ! Maar met dat al toch weer logisch: zoolang er nog voldoende metaal is zal. wanneer men den uitvoer niet afdoende kan tegengaan, de koers hoog kunnen zyn met alle nadeelige gevol gen van dien, maar zoodra de uit putting der metaalvoorraden in zicht is, zal de koers dalen. Die verschillende momenten hebben elkaar nu reeds eenigen tijd doorkruist. Wat betreft de koersdaling is het de vraag of de dreiging van uitputting der zilver voorraden wel zoo'n groote rol heeft gespeeld, veeleer moet men denken aan de vrees voor ingrijpender maat regelen der regeering tot verlaging van den wisselkoers. MAAR met dat al is het nog geenszins volkomen duidelijk wat de regeering met de jongste maatre gelen beoogt. Dat men daarmee verderen zilveruitvoer kan tegengaan mag wel als vaststaand worden aan genomen. Na nationalisatie van de zUvervoorraden zal de smokkelhandel wel voor een belangrijk deel lamgelegd zyn, en wat de inheemsche f inancieele situatie en de prijsontwikkeling be treft kan men dus Inderdaad een ver betering verwachten. Veel minder opgehelderd Is daarentegen nog wat men met betrekking tot de wissel koersen beoogt en zal ? kunnen be reiken. Tegen een styging van den koers zal men nu niet zoo meer be hoeven te vechten, omdat, waar de zilverinwlsseling stppstaat en de me taal voorraden zyn genationaliseerd, voor een vaste tendenz geen aanlei ding meer, is. Maar in het licht van de jongste ontwikkeling en de ietwat verwarde mëdedeelingen daaromtrent zou het ook wel kunnen zyn, dat men een koersdruk moet zien tegen te houden. Men zou do nationalisatie en via deze het stopzetten van den smokkeluitvper van zilver als motief kunnen aangrijpen voor de verwach ting, dat, daar de achteruitgang van de metaaldekking nu uit dezen hoofde niet meer te vreezen valt, ook een druk op den koers wegvalt. Maar juist omdat deze twee tendenzen elkaar zoo sterk doorkruisen en men zelfs nauwelijks kan vaststellen welke van beide nu pp dit moment bestreden Een polis der LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM schept kapitaal voor moeilijke tijden. N.V.VERZEKERING-MAATSCHAPPIJ OPGERICHT A2 .' AMSTERDAM .C -KEIZERSGRACHT 570. INBRAAK; BRAND; ONGEVALLEN -EN WATERLEIDINGSCHADEVERZEKERING 'n St. Nicolaaspakje uit Holland... * ' ?' '. ' Welk een heerlijke verrassing voor familie en vrienden in Oost of West! Schenk hun dit jaar een abonnement op DE GROENE, dan ontvangen zij een jaar lang elke week de beste verrassing uit Holland die U kunt bedenken. Een abonnement op DE GROENE beteekent voor den verren land* genoot: blijvend contact met de cultuur van het moederland. NU is het tijd Sr. Nicolaasabonnementen voor Indiëop te geven. Zend ons 'naam en adres van degenen die U wilt verrassen, met vermelding van den schenker, en stort voor elk abonnement f 10.?op postrekening 72880 van DE GROENE AMSTERDAMMER, Keizersgracht 355, Amsterdam-C. (Gemeentegiro G 1000). Wij zorgen dan dat op St. Nicolaas het eerste nummer mét een hartelijk briefje ter bestemming is en zenden DE GROENE door tot 31 December 1936 moet worden, is het heel moeilijk oen conclusie te vellen. Vast staat dat de interne financieele positie voor China er beter op wordt. Er is nu tenminste niet meer de kans dat het land neelemaal wordt leeg gezogen en op een goeden dag geheel zonder metaal zou zitten met een sterk ingekrom pen geldsomloop. Voor het bankwezen 'en?hot prijsverloop is dit een ?gunstige noot. ? Wel kan men met dat al consta teeren dat de Amerikanen hier niet veel goeds hebben aangericht. Want dat,moet op den Voorgrond staan: dat alle ellende begonnen is bij di» zilveraankoopen van de Treasury. Zou dat niet zijn gebeurd, dan ware. de prijs van het zilver niet zoo gestegen, dan zou de groote züverexport uit China niet hebben plaats gevonden. dan zou men daar niet eerst de koers stijging en daarna de köersdaling van de munt hebben gekend. Kortom dan zouden alle moeilijkheden, die nu gerezen zijn. en waarvan wij eigenlijk nog nauwelijks weten welke uu pp het critieke moment oon acuut ge vaar dreigde te worden, niet bestaan 'hebben.' Deze gang van zaken is wel heel erg teleurstellend voor hen die meenden dat niet. de zilverpolitiek China een groote.dienst werd bewezen. Dat kan men den Amerikaanschen aanstokers ten minste niet tegenwer pen, want die hebben zich in dit ver band om de consequenties voor China nimmer bekommerd, maar waren alleen op eigen belang uit. \V eefwerk cm Gi ispc OP de bovenverdieping va n Gispen toonzalen wordt tot 10 Xovembi een tentoonstelling gehouden va. de Amsterdamsche Weefinrichting. Dii is een liefdadige instelling waar achter lijke meisjes worden te werk gesteld. De school heeft momenteel 40 weefsters en o .spinster.*, want het allerlaatst inge voerde is, dat de zoo van het schaap komende vacht door de meisjes zelf op het aloude spinnewiel tot wol wordt ge sponnen. Het is een alleraardigste verzameling,' die hier bijeen is gebracht en ze geeft een uitstekend beeld van dat wat bojengenoemde school heeft bereikt. Bij de eenvoudige dweiltjes begonnen. is men langzamerhand opgeklommen en men staat versteld óver de prestaties van deze minderbedeelden. Het animeerende is, dat het alles nuttige en bruikbare voorwerpen zijn. De borduur- en weefpatronen worden door verschillende kun stenaressen ontworpen. . Er zijn mooie kleedjes, theemutsen en kussens van Mej. J. Drayer en MiriamElink Schuurman en origineele borduurpatronen van Eliza Snethlage. Men kan het goed in katoen of wol per meter of als afgepast kussen kpopen en wol. en patroon los erbij, alles tegen een zeer lagen prijs. Voor hen, diévan niet te groote handwerken houden n toch een aardig resultaat willen zien is dit alles al bijzonder uitnoodigend. Voor al nu de feestdagen weer in aantocht zijn, kunnen wij ieder aanraden, een bezoek aan' deze tentoonstelling te brengen. Men steunt er niet alleen de misdeelde leerlingen der Weefinrichting mee, doch men zal er zichzelf en anderen veel ge noegen mee kunnen doen. E. W. I f i ? j.' i ? t PAG. 19 DE GROENE Ne. 3049