De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 9 november pagina 10

9 november 1935 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

h ;F T ' f :| \\'. 1. Het verhaal van De Groene Tt«ktnlnf«n v. d. tchrllhur INDIEN het lot u ooit veroordeelt van stofzuigers, cloaet-papier, garen, knoopen, zeep, spelden, elastiek, marmotten, apen, lingerie, tapijten, witte muizen, liedjes of soortgelyko artikelen te bestaan, dan' raadt ik u uw geluk te beproeven aan huisdeuren waar dergelijke verdedigingsschUden zijn aangebracht. Want de wet der tegenstellingen leert, neen bewast, dat in deze huizen menschcn wonen niet een weeke Inborst, 't Is meer om zich tegen zichzelf dan tegen de kooplieden te beschermen, dat zij deze afweer aanbrengen. Dit is het eenige dat er positief van te maken ia: het op papier zetten rijkere lieden griffen het in harder metaal. Het geeft een stille, op zichzelf reeds veelbelovende hoop, dat do koopen andere lui zullen terugdeinzen zonder meer, en zij niet voor de zesde maal dien dag van de zooveelsten keurigen ouden heer een pakje naal den zullen koopen of, wat erger is, gedwongen zullen worden met klem van redenen een weigering uit te spreken. . De menschen met afweerschilden zijn op tweeërlei wijzen te beklagen. Ten eerste om de reeds aan geduide weeke inborsten, ten tweede omdat de soort kooplui die desondanks belt, overtuigd is van zichzelf, een meer dan normale vasthoudend heid bezit en zich ook nog dubbel wapent vanwege de weigering die zijn ten onrechte, verwachten. DE Kersttijd bracht in groote getale kleine jongens. Een gemiddelde van vier stuks per dag. In blauwe jekkers die hen te krap zaten, op luid waarschuwende, kleppende klompen, met glimmende bovenlippen van verkouden neuzen. Piekende blonde haarkuifjes waarin nog sporen van een natte kam. Kunnen jullie niet lezen?" vraag ik gestreng onder de even spottende blikken. Jawel, maar wij verkoopen niets." Aldus stra tegisch aanduidend dat alleen mijn voordeel hier beoogd wordt. Het ging om loten. Loten voor een kerstkonijn van twaalf pond. Tien cent per lot. Vooruit dan maar. Ik kocht in dien tyd zooveel loten dat ik, voor hetzelfde bedrag, konijnen had kunnen aanschaffen voor een tienpersoons kerstdiner. En gaf eiken verkooper de opdracht vooral aan mij te denken bij de loting. Toen ebden, met de Kersttijd, de jongens, lotjes en mogelijke konijnen weer af. Half Januari werd er gebeld om vier. uur. Door het luikje zag ik een dreumes van ongeveer elf. Vochtig haarkuifje. nauwe jekker, schuren van klompen. De neus werd juist opgehaald. Zoodra zag hij me niet, of hij vroeg: Ia je man er niet, juf?" Kan ik de boodschap niet aannemen?" Zwijgen, als in overleg. Aarzelend dan: ,Dat moet dan maar. Kom 't konijn brengen." Het kerstkonijn?" Zwegen. Deur open, uitschoppen van klompen. Blijft op de mat staan met een groote zak, die ik nu pas zie. Het zwijgen benauwt me. Er is bepaald iets geringschattends in. Iets dat mijn gedachten op het vrouwenvraagstuk brengt, op gelijke rechten, en zoo.... . Is het in stukken?" vraag ik verder. Zwijgen. Oneindig gering schatting uit helle, waterklare oogen, ophalen van glimbeek op roode bovenlip. Ik voel me niet op mijn plaats. *t Vel is er toch wol af?" Zwijgen. Geringschatting. Ophalen. Breng het maar in de keuken," beslis ik moedeloos. In de keuken draait hij den zak om boven den mat er beweegt iets... O, is het levend?" Een vage waardccring voor deze schamele toekenen van begrip kruipt in de trage, glasblauwe oogen. Ja." Als een wit wonder valt zij uit den grijzen zak. Een pluizige donsvacht, zeer lange, zijzachte ooren. Hooo!" Zij is klein, maar een materialistische gewichts bepaling van twaalf pond in verband te brengen met dit blijkt onmogelijk. Zij hipt de kamer in, snuffelt, speurt.-Haar neusvleugels trillen. Ik overstelp den jongen met vragen, die hij niet NIEUW-ENGELAND . a k 4» ? ?» ?» «^ A t* KONINGSPIEIN AMSTERDAM beantwoordt. Ik geef hem, overvloeiende van dank baarheid, twee kwartjes, die hij, als vanzelf sprekend, aanneemt. Ik presenteer hom een clgarct die hij rookt tegen de deurpost, waar hij met hcerschersair rondkijkt. Zijn spotoogen blyven rusten op Pluis, volgen afkeurend haar onderzookingstocht. Zij kruipt eindelijk in de boekenkast, in een leeg vakje dat het meest op haar hok lijkt. En vandaar achter de boeken. Toen ging hij, hautain mannelijk. overtuigd van een stelling die langgeleden het onderwerp van veel discussies was en die vrouwen graag vergeten; dat zij geen ziel hebben. 'sAvoifds lokten wij, mot aan elkaar gelegde aardappelschillen, Pluis uit de boekenkast. Zij at ze zooals een monnik zijn rozenkrans bidt, opschui vend bij lederen knakkenden hap. Zoo konden wij haar vangen. ' Nu zit zij in haar hok bij de schutting, heeft vou koele zachte vacht die heerlijk is om aan te pakken. Als ik haar krab, knijpt zij haar kornalijmm oogeu dicht en voi-geot.de wereld. Pluizig, diep en donzig Is de vacht, haar kop is dom en verheven. Haar ooren zijn als groote stralenbundcls, zij kan alles met haar ooren. Soms staan ze rechtop, soms dwars op elkaar, zoodat ze een rechten hoek vormen. Soms liggen ze te rusten op haar rugvacht. Als haar hart blij is, trillen zij. Ze zijn rose en geaderd, je kunt het bloed erin zien stroomen. Warm en zacht liggen ze in je hand, willen voorzichtig omvat worden, als kostbare zijden kwasten. Zij kijkt geduldig, in heilige resignatie. Haar oogen zijn bleek-roode lichten en diep, als alle geheimvoUe dingen. Er is geen bodem in dit oog en van wat zij verbergt, weet zij zelf niet. Wat een geluk dat er zoo veel witte konijnen zijn GOEDE EN GOEDKOOPE ARB.Ei DERS WO NIN GEN (Slot van pag'. 11) gevaar voor onzindelijkheid het grootst is. In de groote gezinnen, waar lage loonon zijn, waar de vader vuil en zwaar werk moet doen, waar de moeder het grootste deel van den dag uit werken is. We mogen niet sparen op deze sanitaire dingen, het gaat hier om de volksgezondheid. Ook ontdekken we weer dat in enkele kringen de neiging bestaat om tot alkoofwoningen terug te keeren. Het is duidelijk dat deze verouderde . bouwwijze met zijn donkere en muffe binnenkamer, waar no)it een zonnetje doordringt, volkomen verwerpelijk b en dat we steeds daartegen zullen moeten ageeren. ? ? ? » HÉT is onze plicht deze duigen telkens weer uit. te spreken en er op te'wijzen, waarvan bij de bouw van woningen uitgegaan moet worden. We moeten steeds weer vragen: wat heeft een gezin noodig? En we moeten telkens weer noemen die dingen die over heb hoofd gezien wórden. De woningen zijn wel heel wat beter dan vroeger, maar we moeten ook niet . vergeten, dat het dagelijksch leven .tegenwoordig veel inspannender is, dat van ieder veel meer en veel in spannender arbeid wordt- verlangd dan vroeger en dat dit alleen mogelijk ja wanneer in de woning alles goed en handig is ingericht. Maar aan den anderen kant: het is ook niet noodig dat we een onmogelijk ideaal stellen. We moeten wel reëel blijven en binnen de omstandigheden van vandaag ver beteringen trachten door te zetten. We moeten de vraag stellen: wat heeft het gezin noodig? We moeten aan de kinderen .denken, die als ze klein zijn zon en frissche lucht noodig hebben. We kunnen den eisch stellen: voor iedere woning een balcon op de zonzijde. Wanneer de kinderen grooter zijn moeten ze gelegenheid hebben om te spelen, ze moeten kunnen spelen in de woning, waar ze hun trein en auto kunnen laten rijden. Ze moeten buiten een speelplaats hebben waar ze vrij kunnen rennen en springen met andere kinderen, terwijl er een zeker toezicht door de ouders mogelijk is. En later wanneer zo op school gaan, dan is ongetwijfeld een rustige- ruimte noodzakelijk om te studeeren. Het is onmogelijk dat kin deren in de keuken óf in de woon kamer leeren, terwijl de broertjes op de grond zitten te spelen. Zoo moeten we ook het leven der moeder nagaan; we moeten denken aan de kinderwasch, aan de ? groote wasch, aan het koken, aan het schoonhouden der kamers, aan bergruimte voor kinder wagen, aan steenkolen, enzoovoort. Tenslotte is het noodzakelijk hier een weg aan te dulden waarop het wel mogelijk is de ruimten uiterst economisch te gebruiken, m. a. w. een weg om te sparen. Het is bekend, dat velen hiertegen zijn, maar dit is op een conservatieve levenshouding terug te voeren en we kunnen zeker zijn dat men hiervan terug zal komen op grond van praktische bewijzen. Het is mogelijk, door het combi neeren van verschillende ruimten, het gezinsleven beter te organiseeren, zelfs als de woningen even groot blijven. Bekend (en reeds algemeen toegepast), is: het slaapvertrek door het toe passen van opklapbedden tevens als studeerkamertje of als kinderspeelkamertje te gebruiken. We willen enkele, andere voorbeelden slechts noemen on ook met een paar afbeel dingen toelichten. Later zullen we wel eens gelegenheid hebben op het voor en tegen van dergelijke combinaties en wel speciaal voor het- arbeiders gezin in te gaan. . De mogelijkheid bestaat gang on trap met de woonruimte ? t vereenigen. Ook kan door het openen van een paar schuifdeuren do woon ruimte met een deel van do slaapruimte vergroot worden. (De bedden kunnen opgeklapt zijn). Een combi natie van keuken met woonkamer is ook reeds dikwijls geprobeerd; ze heeft groote nadeelen, maar is ui vele arbeiderswoningen in het buitenland met. succes toegepast. Op deze ver schillende wegen' in te gaan is hier niet mogelijk. We .hebben door dit artikel echter déaandacht willen ves tigen op het probleem der goede en goedkoope woningen, we willen er op wijzen dat de slechte, hokkerige plattegronden overwonnen moeten worden, dat meer aan den bewoner moet worden gedacht, en dat in deze richting een groote, verantwoordelijke taak voor de architecten ligt. KEUKENS" IN de inleiding van ..Keukens" (Nijgh en van Ditmar, Rotterdam, zeggen de schrijvers, de architecten Limperg en Meyers en mevr. Lotgering-Hülebrand: ,,Het boek is niet speciaal bedoeld voor huisvrouwen, is zelfs niet in de eerste plaats voor haar bestemd, maar voor allen, die geroepen zijn om de keuken te bouwen en in te richten...." Doch het is uitermate nuttig dat de huisvrouw die in de gelukkige omstandigheid verkeert dat zij óver den bouw van haar keuken iets te zeggen heef t, begrip heeft van de eischen waaraan een goede keuken moet voldoen, en van niet minder belang is het dat de buurhuis-bewoonster weet wat zij. dikwijls zonder veel kosten, kan maken van hetgeen een. architect die zelf nooit een kopje heeft afgewasschen tot haar beschikking heeft gesteld. De toepassing van deze kennis zal haar ongelooflijk veel gemak verschaffen, en daarom zij dit rijk geïllustreerde, practische boekje ook den huisvrouwen warm aanbevolen ! BOEKVERKOOPING Gaarne vestigen wij de aandacht op de verkooping ? (25 Nov.?\ Dec.) bij Burgersdijk & Niermans te Leiden van ccnige belangwekkende bibHoth eken: bijna vierduizend nummers. Vooral de afdeeling theosophie bevat veel zeldzame werken. MG.mm Zwitserse Horloges [Anker, 15 stenen, Dames..... Heren.....' . 39 Regullersbreestr. PAG. II DE GROENE Ne, 3050 Belastingzaken Als de fiscus te veel vraagt HET zal ongeveer wti jaar geleden zijn, dat Jnntjt' up oen van zijn t tekeningen voor dit blad don stroom van aanslagbiljetten, die in de herfstmaanden de contribuabelen plegen te bereiken, in beeld bracht als de door den herfstwind meegevoerde bladeren, wnarbij de hier onvermijdelijke figuur van Mi nister Oud als windmakei' fungeerde. Weer is do herfstwind over het land gegaan on weer is ons de groote , rekening thuisbezorgd, waarbij de direct aanwijsbare contraprestatie ont breekt, zoodat we ons mot de groote uitgave maar moeilijk kunnen ver zoenen. Maar als deze rekening te hoog is, dan groeit de instinctieve tegenzin tot ontstemming, waaraan een van de lozers uiting gaf als volgt: ..Van verschillende zijdon boordt; ik reeds de klacht, dat de administratie maai' aanslaat en altijd aan den hoogen kant. Men rekent erop, datje wel reclameeren zult als het te veel is,. Uit eigen ervaring kan ik hierover meepraten, want ieder jaar moot ik oen reclame indienen. Toch is mijn geval doodeenvoudig: een vast salaris, soms een kleine bg verdienste, en de gebruikelijke aftrek voor premie van levensverzekering. Een kind kan mijn inkomen .uitrekenen. De fiscus is uiteraard weinig populair, hot is ongowenscht, dat hij zich door ongemoti veerde verhooging, die don belasting plichtige noodeloos moeite of last veroorzaakt, nog gehaat maakt boven dien. Wat kan van deze herhaalde afwijkingen van een bonafide aangifte toch de oorzaak zyn?" DEZE klacht staat niet op zichzelf en oen bespreking ervan is niet ondienstig, al is het niet zoo eenvoudig als het lijkt om de oorzaak van deze grief op te sporen on nog minder om haar weg te nemen. Allereerst kan men daarbij den subjectteven factor niet uitschakelen. De fiscup is een abstract begrip, doch aard en karakter van den ambtenaar zullen niet altijd zundor invloed zijn up het resultaat van v.ijn arbeid, den aanslag. Keker, er -/.ij n wettelijke bepalingen on voorschriften. maar zelf» wanneer wij het idcnnl van volkomen uniformiteit in du toepas sing zoudon kunnen bereiken, dan nog zijn er talloozo gevallen denkbaar. waarbij do eigen visie op do :zank niet kan worden uitgeschakeld. De oorto. monsch is nu eenmaal gemakkelijker bereid tot vertrouwen of eerder ge neigd tot wantrouwen dan du andere. zoo ook d<; vertegenwoordiger van den fiscus. 'De nuiojlijkhoid is mi. dat een bóHEERENKLEEDING VOOR VADER EN ZOON TOT REDELIJKE PRIJZEN ADRiAAN SCHAKEL HEIUGEWEG - TELEFOON 37273 Een dama woonachtig In AMen Die wilde haar man eens verrasten ZU reisde per spoor Naar Oroot-Mokum daarvoor En kocht toen b(J SCHAKEL zUn dassen perkt aantal ambtenaren op korten termijn eenige milluM'iu'ii belasting plichtigen hun aanslag bohuuron thuis te zenden, een aanslag, di(* aan rodeIgke elscheu zal moeten voldoen, liet bepalen van het zuiver inkomen is, althans in vele gevallen, allerminst stukwerk on voreischt nauwkeurigheid en zorgvuldigheid. Maar het belang van den belastingplichtige brengt mode. dat deze aanslagbiljetten zoo spoedig mogelijk uitgaan, opdat het aantal termijnen waarin dezo schuld kan worden voldaan zoo groot mo gelijk zij. Zoo word voor de grootere inkomens hot systeem der voorloopige aanslagen (in overeenstemming met de aangifte) ingevoerd, opdat do be lastingplichtige zyn aanslag in nugi-n of tien payementcn kon voldoen en de aangifte' zondor rentoverlies voor don Staat rustig kon worden gecontro leerd. Voor de kleinere aanslagen is dit systeem in de practijk niet vol te houden en blijft het conflict tusschon spoedwork en zorgvuldige controle bestaan. Dit jagen om klaar te komen kan ertoe leidon, dat do ambtenaar, wanneer hij bij een van do aangegeven inkomonsbestanddeolen oen vraagteeken meent te moeten plaatsen, zich niet met belanghebbende in verbin ding stelt, hot aangegeven inkomen verhoogt en aldus hot zwaartepunt van de behandeling verlegt naar de reclame. Moge een dergelijke handeling in do groote fabrieken van aanslagen, waar toe do inspecties in do groote steden nu eenmaal zijn uitgegroeid, worden verricht terwille van een vlotto af doening van zaken voor don belang hebbende, die de aangifte met groote zorg heeft ingevuld, heeft deze afAvijking een persoonlijken kant. Er is weinig, dat ons moor irriteert dan gebrek aan vertrouwen. Mij hindert? bijv. de \isanco die vele groote zaken, misschien terecht, hebben aangeno men om bestelde waren wew.mee te nemen, wanneer door toevallige om standigheden de huisvrouw, <lin do koordon van do beurs houdt, op hot uögonblik dor bestelling afwezig is. Ik kan mij dun ook de stemming van briefschrijver indenken, die uit den verhoogden aanslag de conclusie moet trekken, dat m.on er maar weer wat heeft opguzet. Kn hem zul du tegen werping," dat «n- toch zoovelen zijn die het mot hun aangifte niet zoo nauw nemen, ovtmniiu bevredigen als heb verweer van'tien chef van tik* grooto zaak, die op de moeilijkheden wijst waarin deze zaak zou komou door moer vertrouwen te schonken, mijn ontstemming doet verdwijnen. EX ambtenaar/lijk 'godin- wekt meer wrevel, omdat hot Vadertjo Staat is, Mie ons dit aandoet, /oer geachte gegriefde conti-ibuabule, ik heb hiermede gepoogd u op uw vraag naar do oorzaak van uw grief een. be vredigend antwoord te geven. Het komt ook mij voor, dat de fiscus de grenzen dor noodzakelijke impopulari teit niet mag overschrijden en afwij kingen van de aangiften, die niet op kennelijke abuizen van don aangever doch op hypotheses van don bolas. tingambtenoar berusten, vóór de aan* slagregeling behoorden te worden be sproken, on dit in 't bijzonder bij don góéden aangever, die nimmer, blijk gaf van zucht tot camouflage. En wanneer dit verschijnsel uiteraard zoo alge meen mocht voorkomen, moge dan du fiscus, 'die naast de hom algemeen toegedichte weinig beminnelijke, eigen schappen toch ongetwijfeld over oen zekere vindingrijkheid beschikt, hier de oplossing kunnen vinden. W., ir. MEIJBUKO Een polis der LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM is de beste geldbelegging. N.V.DEHMEMSGHE HYPOTHEEKBANK Leden der ^(JB&F' directie: Mr. A. S. MIBDBMA en A. E. THIERRY LE BYE DOLLBMAN Pandbricven f 39.256.150. Reserves .f 1.056.713. Hypotheken f 39.234.996. M» i»' RESIDENTIE HYPOTHEEKBANK N.V. 's-GRAVENHAGE - Anna Paulownastraat 97 .....,..-. Hypotheken ...... f 16.1 17.100. fr ? Hypotheekbreven. . f 15.888 .200. ? _ - _M -AA Reserves ......... f 788.800. Directie: K. E. ABBING - D. VAN OORDT N.V. BATAAFSCHE HYPOTHEEKBANK AMSTERDAM Anno 1889 ? Qeeft uit tegtn beurtkoert: 4 % PANDBRIEVEN In ?tukken van flOOO,-, f500,- en f 100,Coupon* Januari *n Juli N.V. DE HOLLAND8CHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 70 - HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van ?1000.» op billijke en wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaarden, onder borgtocht of zake lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden. Het Tractatiemannetje" is in dienst van Sinterklaas.... Droste's Tractatiemannetje" ...overal in Nederland be kend en daarom de aange wezen helper van den Sint. Hij wét wat lekker en altijd welkom'^ is: DROSTE... voor de bekende, zware en o zoo heerlijke chocolade-letters! DROSTE... voor dePastilles en de Bonbons! DROSTE ALTIJD WELKOM! Spaart plaatjes voor .het album ,Java T'. i i PAG. 19 DE GROENE No.3050

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl