NEUTRALE MUZIEK T««kenlng voor De Groent Amttcrdaamcr van P. Hfttevtld De Dom foren mtg peen Mederen meer «peten imur Iemand Miutoot aan kan nemen. J *'. j s « i1 i \ 'rl Vermoorde onnozelheid Mr. H. P. Marchant ' ' - U ? " ' ' '' ' V ?? ? Orgeldraaier Ter Pelkwijk; ..Wat mag Ik je nu nog zonder aanstoot laten spelen?" , Het carillon: Wij>ven vrij, wl) leven blij opX» Neerlandi dlerb'ren grond..." ' ' WIJ hebben reden om ons te verheugen, wanneer ons van bevoegde zijde wordt duidelijk gemaakt, wat het wezen is van onze Nederlandse Nationaal-Socialistische Bewe ging. Wij behoeven dan niet meer de bronnen in den vreemde te raadplegen, waaruit de Beweging" is voortgekomen. De nationale gegevens zijn ons welkom, omdat menigeen niet klaar voor ogen staat, wat de Beweging" is en beoogt. Somwijlen schijnt het, alsof wij alleen hebben te doen met een orga nisatie, welke Beoogt het opruimen van misstanden. Dan moeten wij de Beweging" te klein zien, want er'wordt ons gezegd, dat een levensbe schouwing" eraan ten grondslag ligt, waarmee men ons volk gelukkig zal maken. Het in beslagnemon van een rotatiepers bleek reeds hierom een heuglijke gebeurtenis, omdat wij daaraan de uitvoerige beschouwing van den hoer Mussert hebben te danken, welke zijn orgaan letter lijk heeft gepubliceerd. Deze heeft licht ontstoken over menig duister punt. Zij bracht ons ook de belangrijke medcdecling, dat alle verdachtmakin- ? gen den heer Mussert stoenkoud laten. Als hij het zelfde aanneemt van anderen, zal deze overweging op de inhoud van zijn orgaan een gunstige invloed kunnen oefenen. Op twee belangrijke gedachten in deze redevoe ring willen wij de aandacht vestigen: op de staat kundige opvattingen van den spreker en op zijn visie van de toekomst. Wij vinden hier uitdrukkelijk omschreven de ontkenning van elk gezagbegrip in de Staat, , waarin wij leven. Wij hebben, zo redeneert de algemeen leider", formeel een regering. Maar deze regering vertegenwoordigt niet het gezag in de Staat. Onze ministers, hoe goed zij het met ons volk mogen voorhebben, zijn in werkelijkheid de in strumenten van de partijbonzen, met name van Aalbersc en Albarda. Dat kan in onze parlemen taire democratie ook niet anders; want als Colijn wil wij zoggen niet regeren, maar minister wezen, dan heeft hij zotels nodig in de Staten-Generaal, en die zetels heeft hij alleen ter beschikking, ais hij dopt wat zij, die de zetels bezetten, hem voor schrijven. Van deze partijbonzcn is dus Colijn, of in dit stelsel wie anders ook, do slaaf. De pers in 'Utrecht ia derhalve in beslag genomen door Van Schaik op last van Aalbersc en Albarda. Een eigen wils- en gozagsocfcning is er bij do ' ?ministers niet. Heeft do geacht o spreker aldus elk ? rcgeringsgezag in d» Staat ontkend, dan volgt de consequen tie vanzelf. Als er geen gezag is, zijn er ook geen burgers, die aan dit gezag zijn onderworpen. Do algemeen leider" met zijn beweging is niet, als elk ander burger, verplicht om heb gezag te gehoorzamen, doch hij is een grootheid, die met de Regering op dezelfde lijn staat. Als men bij voorbeeld hem beledigt, is dit precies hetzelfde als wanneer hij de Regering beledigt. Hu ziet geen verschil tussen aanranden van de Regering en aanranding van den heer Mussert. Wie dat verschil wél maakt, meet met twee maten. Omdat de heer Mussert in do Regering niet het gezag erkent. Zij heeft dit evenmin als hij. Doet de Regering dus tot handhaving van de orde haar plicht als Qver heid, door brdevorstorendo colportage door wie ook of vergaderingen, te verbieden, dan heet dit terreur. Ja, wat geeft de Overheid daaijtoo het recht, als men ontkent, dat zij het gezag oefent en hand haaft? Natuurlijk niets. Dan heeft de heer Mussert hetzelfde recht. ? ». Op die weg komt de redenaar vervolgens tot de tegenstelling tussen wij" en zij": Niet tcij zijn begonnen Nederlanders uit hun ambt te zetten wegens hun politieke overtuiging, maar «ij; niet icij hebben de straatterreur toegelaten, maar zij; -' ? niet iclj hebben vergaderingen, verboden, maar zij; niet tcij nebben een concentratiekamp ingericht, maar «ij; niet wij hebben de drukpers aan een pollticken tegenstander ontnomen, maar zij". Een kind kan begrijpen, dat deze beschouwingen onzin zijn. Hier wordt het gezag gelijkgesteld met hen, die aan dit gezag zijn onderworpen. Het is zuiver rcvolutionnair. Maar het is ook dom-revolutionnaUv Eén revolutionnair met verstand zegt: gij, heersende klasse, oefent gezag over de lijdende klasse; deze verhouding moet worden omgekeerd; de lijdende klasse moet het gezag hebben. Deze revolutionnair echter redeneert als men het redeneren wil noemen alsof er in het geheel geen gezag bestaat. B algemeen leider" ontkent met veel leidersnadruk, dat hij ooit zou hebben gezegd: voor een ambtenaar, die N.S.B.-er is, praevaleert de gelofte aan den leider afgelegd, boven zijn ambtseed van trouw aan de Regering. Niemand had beweerd, dat hij dit had gezegd: daarvoor is hij te slim, wat iets anders is dan te verstandig en te bekwaam. De Regering beweerde alleen, dat het noodzakelijk volgde uit zijn be schouwingen. En wat heeft hij nu, in zijn redevoering, anders gezegd, zij het met meer woorden? Wat doet vol gens hem een ambtenaar, als hij zijn ambtsplicht ? vervult? Hij gehoorzaamt niet aan het gezag: hij gedraagt zich naar de aanwijzingen, die een minister geeft als willig werktuig in de handen van Aalberse en Albarda, die met geen gezag zijn bekleed. Hij prostitueert zich als een publieke vrouw voor den eerste den beste, die 'de kiezers over hem zullen stellen. Maar als N.S.B.-er heeft hij een plechtige gelofte afgelegd aan den algemeen leider", den gezagvoerder bij uitnemendheid, den man met een zending", zonder persoonlijk belang, zonder partyoogmerk, die ons volk gelukkig wil maken. En dan betwist hij nog het recht aan de Overheid om te beslissen: by deze ambtenaren acht ik de gczagsoefening in mijn naam niet veilig! De Regering kan over de besliste uitspraak tevreden zijn. Zij heeft niet gedwaald. Langs dezelfde weg eindelijk komt de algemeen leider" ook tot zijn taxatie van do Bijz. Vrij w. Landstorm. Ook dit instituut noemt hy niet een gezagsinstrument van de Overheid, doch een weerbaarheidsafdeling van politieke partijen, een lijfwacht van de bonzen. Hut is te begrijpen. Als- de algemeen leider*' het ogenblik gunstig zou achten om het gezag, dat alleen by hem kan berusten, te grijpen, dan zou hij stuiten op de Bijz. Vrijw. Landstorm. Hij wil daarom niet hot instituut zien verdwijnen, maar hij wil het maken tot een instituut van zijn party. Dat begrijpt de Regering. Daarom weert zij daaruit, terecht, de N.S.B.-ers als schurftige schapen". Deze schapen lijden inderdaad aan een zeer gevaar1 lijke en besmettelijke schurft. Door hun intrede in de kudde zou deze als gezagsorgaan van de Over heid worden vernietigd» De Regccring laat zich door den algemeen leider" geert oren aannaaien. AT is hiertegenover de taktiok? De taktiek - - hiertegenover is die van de vermoorde onno zelheid, Het weren van de volgelingen van den heer Mussert niet zgn barbaarse theorieën omtrent Overheid en gezag wordt voorgesteld als terreur"; als het achteruitzetten van weimenende staatsbur gers; als het weren van de allerbeste dienaren des vaderlands; als rechtdoen met aanzien des persoons. Met deze onnozele voorstelling maakt men indruk , op sommige landgenoten, die een ruime opvatting huldigen van vrijheid en recht.' Zg doorzien de opzet niet en zeggen: ja, ik moet het erkennen, dat is niet billijk. Indien de Regering zo dacht, zou het berouw en beter inzicht te laat komen. Zoals het elders te laat is gekomen. De tweede taktiek, die hiernaast wordt toege past, is die van de intimidatie, de terreur tegen de terreur: denkt erom, wij zullen het niet vergeten; 'straks zijn wü,aan de beurt."'Men .suggereert de mensen, dat de komst van Messias Mussert zeker is, op wat langer of korter termyh. Dan worden de mensen bang voor de wraak en voor hun positie. In elk geval gaan zij zich zo gedragen, dat zij altijd nog beide kanten uit zullen kunnen. ' Deze mensen, de helen en de halven, bereiden * de ondergang vopr van ons volk. Ook aan den schryver van deze regelen is'meer dan eens ge zegd: wees toch voorzichtig, uw stryd kan u straks het leven ^kosten; of gij gaat in een concentratie kamp. Zo'praat men van den een tot de riander. Zo wordt, de ondergang voorbereid. Precies als elders. Daar hebben wij de gevolgen waargenomen. Wie begeert ze voor het Neder landse volk? -i s CHAMPAGNE KRUG Rcnommc par sa qualite De reportage van de week Colbertjes met moddervlekken De vraag zonder antwoord in het Stavisky-proces k P de fraaie. Aduur-brug Saint-Esprit" in Bayonnc prijkt aan eiken pilaster het stads wapen met de kenspreuk: Nunquam polluta (nimmer bo/oedeld). Merkwaardig: niet n Fransen' journalist heeft in de haast- twee jaar sinds to Bayonno de bom van het Stavisky-schandaal barstte die pikante ontdekking gedaan die wij by toeval deden een der laatste Februaridagen van 11)34. op oen moment dat niet alleen de corruptionioddct* eenigo der hoogste reputaties van Frank rijk had besmeurd, maar ook het burgcrbloed van den Six Févricr hot asfalt van Place de la Concordo had bevlekt, en het bloed van rechter Princc do lueomot iefwielen bij Dijon.... Nunquam polluta.! Al die smetten zijn ingedroogd, hoewel niet- uitgokrabd. De Affaire"Stuvisky w dood. en hut monsterproces m du Assizcnzaal te Parijs is er het bewijs van. Was het trouwens zoo niet altijd ? Als een schandaal?Panama, Thérèse Humbert, Stavisky is uitgewoed, dan eerst komt Justitia on houdt do lijkrede. Het proces aan hut slot is minder de apotheose der gerechtig heid, dan wel de liquidatie van liet onrecht. Dit is het proces, waarin roadshccrcn oh O.M. in zuiver rood en onkreukbaar hermei ij n aan een 25-tal kornuiten do aanwezigheid van juodderspatten op hun colbertjes aanrekenen. Van den eersten dag af, toen een slotenmaker er min te pas moest komen om do deur naar de person gotuigonbankcn open te breken en tussehen advocaten on l [of een klein bekgevoeht plaats had over oen extra vijftien stoelen, is de atmosfeer dragelijk geworden, op het gemoedelijke rif. Elke poging vanwege do verdachten om die gcmoodol kheid te verbroken, wordt dooi-don pracht-regisseur die dépresident Bnnmiul is zonder moeit o nfgoMad. Arlette Stavisky _ 'in de dagen toen zij triomfen V/er de slagen; laten ze zinspelen" op hoogere aansprake lijkheden wat zo willen, maar zo hebbon merkbaar vingerwijzing gekregen om niet te insistepren. !)«? politieke kant van liet proces i», dat do politiek eindelijk mot rust moet worden «platen, anders loopt hot toch al xoo jammerlijk labiele binnenlandscho ovenwicht dor partij-ehns hot aller grootste gevaar* Als er een zich vergaloppeert, of' (slimmerik) doet alsóf, wordt als bij toeval de zit ting geschorst. ONDER die omstandigheden is van hot .schilder achtig gamma van do sociale typen dor boklaagden gauw de bekoring af. Een jong Fransch auteur schreef destijds een comedie ..T t es de rcchange" die voel succes had. Ook hier is een spel met verwisselbare koppen. De mannen blijven in den grond altijd hetzelfde en beweren ook stee vast hetzelfde: dat zo van goed geloof zijn geweest en enkel de bevelen van hun superieuren of do charmeerende suggestie van den alinnehtigon Stavisky, alias Alexandre. hadden uitgevoerd. Maar al zyn ze veel meer hoofdfiguranten dan vedettes zooals ze daar door gardes gescheiden zitten, vreed zaam by mekaar, twee députés. een advocaat, een burgemeester, een theaterdirecteur, een ex-inspec teur van politie, een cavalerie-generaal. ingeperst tusschen duistere existenties als oen Romagnino of een Hatot: toch is hun meli-melo uiterst karakte ristiek voor het proces-Stavisky. een raadsel en zijn verklaring tegeiyk. Mannen in geziene, muur vaste posities die zich met helers on schunnige zakcnpromotors afgaven, nooit vroegen waar van daan de menschon kwamen die men hun op h<4 dak stuurde, on voor wie ei* maar n enkel, eeuwig'geldend ..laisser-passer" bestond een cheque, of oen reeommaiulatiebrief die naar het bezit van oen ohèquo kon voeren. . Do eerste dagen zocht de blik mmlaine Arlottv Stavisky. geboren Simon. Men vond haar tiisschon don havikskop van ma H re Rogés on de pompeuze. luidruchtige buste van maitre do Moro-GinffeH. Ze was zoo olegant-sobor gekleed, zegt men met ge voel: zwart on violet. Zo heeft vooral grootq. ont goochelde oogoh on een trioston mond. Ze ziet in . hot prétoii'o" onder beklaagden n advocaten mannen die bij haar thuis kwitihen. haar «Ie hamion kusten (burgemeester Garat dong naar haar gunst....). die haar kimlors streelden en die hier. zich of anderen verdedigend, doen of ze haar niet meer kennen. Ze is triest:, de eenigo vrouw ineen stuk met enkel mannonrollon. In dit heele spel van belangen en hebzucht is zij do cenige dio ..iets uit liefde deed". WE zijn bij do beklaagdenbank terug. Een fraaie collectie baarden en grijze haren, óf kale schedels. De moesten zijn de zestig .nabij of gepasseerd. Allen, of zoowat, dragen, papilloiistrikjes. iets als een symbool van hun lichtzinnig heid. De oude Desbrosses, déoude Farault, de oude Tissicr, de oude generaal Bardi do Fourtou, de oude Guebin, de oude Dubarry, de oude Joseph Garat ook met zyn stijf invalidenbeen ziedaar het span, waarbüde soms f ij n-spot lachende ..mauvais garc,on" Romagnino met zijn dunne lippen. en Hayotte do theaterbaas die beurtelings rigólo" en- furieus doet. verdoold lijken als fouten in de distributie. Wat een troep, en wat zou Stavisky ervan teleurgesteld zyn geweest! Toen president ? Barnaud zijn persoons- en karakterschets van den . ontbrekendon hoofdschuldige gaf, een tikje in don stijl waarmee oen clubvoorzittor do in het Boven : De pont St. Esprit te Bayonne. Op elke pijler staat het devies der stad: Nunquam polluto" (nimmer bezoedeld), maar In het gebouw rechts was op de eerste verdieping het Crédit Munieipol gevestigd, waar Stavisky 283 millioen francs uitsloeg! Onder: de arrestatie van Mme Stavisky. ufgetoopen jaar gestorven loden" herdenkt, dacht iedereen aan wat anders. Alloen Arletto huilde. omdat alleen zij zich Stavisky herinnerde. ..De vrouwen hebben nooit zijn interesse gehad." liet president Barnaud vallen. En A Hot téscheen "het te zullen uitschreeuwen. Tóen stond een advocaat op. ? President", zei hij.*..u hebt het maar altijd over Stavisky. Onze cliënten hebben hem nooit ..onder, dien naam gekend!" ..Xee. nee J" schudden alle beklaagden ijverig. ..Zo hebben hem nooit anders gekend dan als Alexamlro!" ..Ja. ja!" .schudden trouw allo beklaagde ho.ofden. Stavisky was geen heilige. Maar dien dag: i» hij. mér dan drie maal verloochend. Men verhoort .nog steeds. Het ..proces" rekt in het oneindige. Wanneer het gedaan zal zijn;' Niemand durft moor optimistisch schatten dat een twintig, dertig zittingen voldoende zijn om vyfentwintip menschen afdoende te bekriorreh over vieze vlekken op hun colbertjes. Eer valt aan te nemen dat het arrest eerst na half December. afkomt sommigen spreken ironisch over de ..Révcillön de Noël". twee jaar op den kop nadat de klep van den moddenvagen in het nimmórbe/.oedelde Bayonne werd losgetrokken. Maar hoe gemoedelijk de heeléatmosfeer in het grootste rechtsgeding sinds een halve eeuw" bok mag zijn (geen dor verwisselbare koppen loopt. natuurlijk gevaar,.en de meeste dragers zullen de zaal als vrije lieden verlaten, hetzij-omdat hun schuld niet bewezen, hetzij omdat hun straf al met de preventieve hechtenis geboet is), hoc weinig Van de spanning over ia waarmee de dood-ge nstrueerde Affaire" begon, toch zweeft door d hoofsche lachjes een onrust: een vraag hangt in de lucht, die niet voorkomt in de over-de-tweeduizcnd vragen waarop de gezworenen moeten antwoorden. Die vraag is niet: Wat is gebeurd? Ze is: Hoe, kon het gebeuren? En dat zal een der vragen zijn. waarop wo geen antwoord zullen krijgen. Mr. HERMAN VAX DEX BBHCH i ?fl r'l .1 PAG. 4 DE GROENENo. 3050 PAG. 5 DE GROENE No.3050