Historisch Archief 1877-1940
BEGRAFENIS VEREENIGING
TE AMSTERDAM
. SAX JR
P. C. Hooftstr. 38 -Tttl. 20341-24260
.CREMATIE
PEREZ
PERZISCHE TAPIJTEN
AMSTERDAM C - Singel 480-482 b/h Koningsplein
BOTTBBDAH - «B-QBAVENHAGB - UTBECHT
Een «.echt** l*erxl«cli taptyt !? geenszins er n dood
machinaal dlns;. Het U een levend kunstwerk.
A thloc of taraty !?
a Joy lor ever.
JOHN KBAT8.
COMPLETE BADKAMERS
in eenvoudige en luxueuse uitvoeringen
G. J. DE KONING & Zn.
Opgericht 1739
Amsterdam C. Telefoon 32457 Keizersgracht 447
Bezoekers aan Amsterdam .
Victoria Hotel ? Damrak t/0 C. Station - noodlgt U uit.
WU verzorgen U In ons hotel tegen matige prijzen.
U «uit tevreden «Un I
Kamers met Holl. ontbUt Lunch Diner
vanaf f3.60 f 1.50 en f2.?f 2.-^, f 3.?en f4.
D*
Kleeding
voor
ieder
figuur
Amsterdam ? Den Haag
Leldschestraat 7, Groenmarkt 24
Rotterdam Zeevlsehmarkt 1-2
VAN RUN S
SSMOSTERD
E L K A A MYC
STORT OP GIRO 7550
/ f
16.NIEUW DAMES
." (MEEREN)
POLSHORLOGE
TWEE JAAR GARANTIE
Hii. ifwjjkino 2>in. pir wnk
ELKA,KALVERSTR.206
AMSTERDAM
Als U geregeld losse
nummers koopt.
hebt U kans dat juist het
nummer dat U speciaal
interesseert U door een of
andere oorzaak ontgaat.
Neem liever 'n abonnement!
(Zie den bon op pag. 20)
?
het ecg
De lachende derde
DE oorlogsdreiging in Europa zal
ongetwijfeld den Amerikaanschen
handel bevorderen. De toenemende
bewapening van Frankrijk, Engeland en
Duitschland zal een groote vraag naar
producten voor militaire doeleinden ver
oorzaken.
Reeds nu kan men een zeer duidelijke
verbetering in de Amerikaansche export
cijfers bespeuren. De vermeerdering
(190,2 millioen dollar in September tegen
172.2 millioen in Augustus en 176,2 in
Januari) betreft vooral katoen, tabak,
appels en gedroogde vruchten, terwijl.
hoc vreemd het ook moge schijnen, de
hoeveelheid uitgevoerde metalen, ma
chines en auto's dezelfde is gebleven, zoo
niet kleiner geworden is.
Er is nog geen officieele statistiek ver
schenen, die de uitwerking van het door
president Roosevelt bevolen embargo
op wapenen heeft kunnen toonen. Maar
de statistieken geven wel reeds aan dat
de Amerikaansche uitvoer naar Italiëvan
i Januari?i September 1934 44 millioen
dollar heeft bedragen, tegen 40,3 dollar
in 1934, waarvan 245.806 ton staal en
ijzer tégen 140.910 ton in 1934.
Slechts n vliegtuig en 3 vliegtuig
motoren zijn naar Italiëverkocht. Daar
entegen zijn de katoenzendingen elkaar
in steeds sneller tempo opgevolgd, tot
een totaal gewicht van 160,2 millioen
pond en ter waarde van 2.004.000 dollar.
(New York Herald)
Aloisl
Olie-sanctie r
MEN schrijft aan
Aloist de vol
gende opmerking toe:
,,Ik ben naar Ge
ne ve geroepen om
iets aangeboden te
krijgen. En ik word
naar Rome terugge
stuurd met een nieuw
embargo: dat op de
petroleum/'
Dit wil zeggen dat de Volkenbond
nu een buitengewoon doeltreffender! maat
regel gaat nemen ten aanzien van dezs
grondstof, die Italiëwel het allerminst
kan missen.
Op aandrang van Canada behoeft
men nog te zeggen, dat dit geïnspireerd
was door Engeland ? heeft de Commis
sie van Achttien besloten een uitvoerver
bod van petroleum naar Italiëmet een
gunstig advies te verdagen. Deze maat
regel zal eerst over enkele weken in
werking treden. Tot dien tijd kan men
heftige aanvallen van de petroléum-trusts
verwachten.
In ieder geval hangt de doeltreffend
heid van dezen maatregel van de houding
der Vereenigde Staten af. President
Roosevelt kan, gebonden als hij is door een
Congres-besluit, dit -verbod Z2lf niet af
kondigen, maar het is wel mogelijk dat hij
besluit, dat de Amerikaansche Staat
niet zal koopen bij die maatschappijen,
die nog langer aan Italiëleveren.
(Marianne, Parijs)
De verkiezingen in New-York en
Pennsylvania
DE eerste Dinsdag in November is
door de Grondwet der Vereenigde
Staten bestemd tot verkiezingsdag: het
vorig jaar waren het de verkiezingen
voor het Congres; het volgend jaar /al de
strijd om het presidentschap met al zijn
opwinding plaats vinden. Dit jaar waren
er slechts verkiezingen voor een aantal
afzonderlijke staten. Meer dan in eenig
ander land is er in de Vereenigde Staten
een wereld van verschil tusschen de locale
en nationale politiek, maar toch zijn deze
stembusresultaten van eenig belang voor
den grooten strijd van het volgend jaar,
want de twee groote en uiterst belang
rijke staten New York en Pennsylvania
waren er bij betrokken.
De politiek in den staat New-York
vertoont het beeld van een voortdurenden
strijd tusschen de Democratische stad
New York en de Republikeinsche
,,buiten"-districten. De indeeling in kies
districten voor het Vertegenwoordigend
Lichaam is zoo, dat zij een duidelijk
voordeel geeft aan.de Republikeinen;
alleen bij hoogtepunten in het
Democra. tische getij kunnen de Democraten de
meerderheid verkrijgen. Dit was het geval
in '932, maar het ebt nu reeds weer en
bij de verkiezingen van de vorige week
hebben de Republikeinen er hun normale
meerderheid teruggekregen. Maar de
keuze voor den gouverneur van den staat
wordt naar het totaal der stemmen ovar
alle districten berekend, en hierbij hebben
de Democraten gewoonlijk en zoo ook
de vorige week een behoorlijke meer
derheid. Ook bij de verkiezing voor het
presidentschap worden New York's 47
stemmen (van het totaal vaa 531) van het
College van Kiesmannen en bloc voor die
partij uitgebracht, welke de meerderheid,
hoe gering ook, heeft verworven van het
totaal aantal stemmen in den staat.
Zoodat Roosevelt, te oordeelen naar de
stemverhoudingen in de vorige week,
het volgend jaar behoorlijk zeker kan
zijn van deze 47 stemmen.
De betcekenis van den uitslag in
Pennsylvaniëis, dat deze staat op n na,
de grootste, met 36 stemmen in het
Kiescollege, met uitzondering van 1934.
permanent een Republikeinscbe meerder
heid had. Bij de verkiezing voor het
Congres van verleden jaar hebben de
Democraten voor het eerst dezen staat
veroverd. Van belang was dit jaar de
Democratische poging om deze over
winning te versterken door het veroveren
van de burgemeestersplaats van
Philadelphia. Dit is niet gelukt, maar dat wil
nog niet zeggen dat zij den geheelen staat
hebben verloren.
Het resultaat, van deze en andere v>r
kiezingen heeft de Republikeinen ver
blijd; en Wallstreet, dat door en door
Republikeinsch is, heeft zijn dankbaar
heid betuigd, door een behoorlijke stijging
der koersen. Maar het is zeer te betwij
felen of President Roosevelt werkelijk
bedreigd wórdt. Hij zal in 1936 niet zóó'n
succes hebben als in 1932, evenmin als
de Engelsche regeering dit jaar evenveel
succes zal hebben als in 1932. Maar hij
heeft nog steeds een veel betere kans
dan welke andere candidaat ook.
(The Economist, Londen)
Politieke moord in het rerréOosten
l NDIEN de aanvallers van Wang Tsjin
l Wei door hun moorddadige'poging de
Chineesche massa's wilden wakker schud
den, hebben zij daartoe wel wat laat be
sloten. Immers de Japanners zijn, nadat
zij zich eerst stevig in Mantsjoekwo en
Jehol hebben genesteld, nu bezig geheel
Noord-China onder hun heerschappij te
brengen. Zelfs indien de regeering in
Nanking plotseling besloot zich tegen dit
binnendringen te verzetten, zou zij
daartoe noch de strijdkrachten, noch de
geldmiddelen hebben.
Begunstigd door de Abcssijnsche kwes
tie, die de aandacht van de geheele wereld
op het Nabije Oosten richtte, heeft Japan
een zeer handige po
litiek gevoerd. Zijn
diplomaten en ban
kiers hebben zijn ge
neraals, het roer uit
handen genomen; het
gaat er niet meer om,
de noordelijke pro
vincies gewelddadig
te veroveren, maar
om er met behulp
van economische pe
netratie zond erslag
of stoot binnen te trekken, volgens een
voorzichtig,en doeltreffend plan, waarvan
de eerste stap de aankoop van de
OostChineesche spoorweg is, welke Japan ee»
oorlog zal besparen.
Evenals zeer onlangs een Japanse li
minister, die te vredelievend werd ge
acht, het slachtoffer werd van den
samocrai-geest, werd Wang Tsjin Wei belaagd
door den mandarijnen-geest: beide vormen
van nationalisme hebben hetzelfde effect.
(Marianne, Parijs)
Hongersnood in China
EEN van de hevigste hongersnood»:»
der moderne geschiedenis dreigt pp
het óogenblik in de Chineesche provincies
Sjantung, Honan en Hopey. Reeds voor
bet derde jaar hebben in deze streken
overstroomingen den geheelen oogst ver
nietigd. Vijf millioen menschen zijn dak
loos, honderden zijn al omgekomen en de
schade bedraagt meer dan 160 millioen
gulden. Meer dan 7500 K.M.» land staat
onder water. De stuwdammen bezwijken
de een na den ander en het water van d«:
Yang-Tsjéen de Gele Rivier stroomt
PAG. 6 DE GROENE No. 3050
Ktfztr Hiro Hito
dei wete/cl
S ir Samuel Hoare
overal heen. Door een speling der natuur
lijdt een deel van de provincie Honan, dat
aan de overstrooming is ontsnapt honger
tengevolge van de droogte. Voor een
handvol rijst kan men er een kind koopen.
En temidden van deze chaos en dit lijden
werken Japansche agenten om de onge
lukkige Chineezen op te zetten tegen
Tsjang Kai Sjck. den dictator van China.
Eenige boerenopstanden tegen de
Kwomintang zijn volgens de Japansche mili
taire autoriteiten in Noord-China slechts
spontane uitingen van de algemeene on
tevredenheid, terwijl de Japansche hou
ding gekenmerkt wordt door ,,strikte
neutraliteit".
(Daily Herald, London)
De,1 waarheid inzake de
Tolkenbonds-hervorming'V
EEN van de krach
tigste strijdmid
delen van de
Labourpartij is natuurlijk
het Geneefsche ver
leden van de regee
ring, toen Sir John
Simon minister van
Buitenlandsche Za
ken was. Maar veel
moeilijker is het vol
te houden, dat ook Sir Samuel Hoare den
Volkenbond verraadt. Maandag voor een
week lanceerde de ,,Daily Herald" een
verhaal, dat de Britschc regeering de
Kleine Entente gepolst had aangaande
een ,,hervorming" van den .Bond door
het schrappen van de artikelen 10 en 16
en door Duitschland te bewegen om aan
dit nieuwe systeem deel te nemen, het
welk in feite een nieuw
Viermogendhedenverdrag zou zijn (wat gesteund met regio
nale pacten en een lucht-Locarno) en dat
gemakkelijk om te zetten zou zijn in een
anti-Russisch blok. Sir Samuel Hoare
ontkende categorisch, dat er van deze
geschiedenis een woord waar was. Wij
zelf hebben inli -htingen, die op het eerste
gezicht het standpunt van de ,,Daily
Herald" schijnen.te bevestigen. Wij we
ten, dat het'waar is, dat in de laatste da
gen tegen -dergelijke voorstellen in bet
geheim felle protesten van den kant der
Kleine Entento zijn losgebarsten. Dat
klinkt wel alsof iemand voorstellen heeft
gedaan en blijkbaar gelooft men op het
vasteland dat zij van Engeland afkomstig
zijn. Met het oog op Sir Samuel Hoare's
ontkenning moeten wij echter naar een
anderen uitleg Omzien: misschien was het
protest alleen gericht tegen Baldwin's
toespelingen op een herziening der ver
dragen en een terug
keer van Duitschland
tot den Volkenbond.
Misschien ook is
Laval, die zich eiken
dag opnieuw in alle
bochten kronkelt om
aan een
rechtstreeksche Volke
ondspolitiek te ontsnappen,
verantwoordelijk
'-' voor deze voorstellen
die ten onrechte
zoowel aan Frankrijk als aan Engeland
worden toegeschreven. De houding van
de Britsche regeering verschilt van die
van La val; zij is nu volledig een
Volkenbondspolitiek toegedaan en weet, dat
haar herleefd prestige van die politiek
afhangt. Maar zooals Sir Herbert Samuel
terecht in zijn radiorede opmerkte, hou
den de conservatieven van nature niet
, van den Volkenbond en zullen zij alleen
weerhouden, worden van het acht
eruitduwen van de regeering naar een politiek
van herbewapening en internationale an
archie, als die tegelijk vooruit geduwd
\voratdooreenmachtigeoppositie.
(New S.alesman and Nation, Londen).
Fascistische schoonheidsleer *
IN tegenstelling tot de napraters. die
l den modernen oorlog zwart maken en als
onaesthetisch afschilderen, stellen wij,
futuristische dichters en schilders, die
reeds 27 jaar verkondigen dat hij de
..eenigegezondheidsmaatregel der wereld"
is, vast:
i. De oorlog is schoon, omdat hij zijn
grondslag vindt in de harmonie van
Kracht en Goedheid.
2. De oorlog is schoon, omdat hij de
volmaakte mechanische mensen tot een
'PAG. 7Df GROBNENo.JOSO
ILaval
werkelijkheid maakt, dank zij het gas
masker, de schrikaanjagende megafoon,
de vlammenspuiter enden kleinen
vechtwagen, die een symbool is van de heer
schappij van den mensen over de ma
chine.
3. De oorlog is schoon, omdat hij een
begin maakt met de gedroomde staling"
van het menschelijk lichaam.
4. De oorlog is schoon, omdat hij de
bloeiende weide volmaakt door de vlam
mende orchideeën der mitrailleurs.
5. De oorlog is schoon, omdat hij ge
weervuur, kanonvuur, de oogenblikken
van stilte, de geuren en den stank der ver
rotting tot n symphonie vereenigt.
6. De oorlog is schoon, omdat hij dank
zij zijn bezielde artillerie op geniale wijze
het landschap weet te herscheppen.
7. De oorlog is schoon, omdat hij nieu
we vormen schept, als -die der groote
tanks, die der vliegende wiskundige
figuremvan de luchtmacht,die van den kronke
lenden rook der in brand gestoken dorpen,
enzoovoort.
8. De oorlog is schoon, omdat hij er
soms in slaagt in gewelddadigheid, en
thousiasme en lyrische grootheid de aard
bevingen en de gevechten van engelen en
duivelen te overtreffen.
9. De oorlog is schoon, omdat hij de
menschen voorgoed van den persoonlijken
angst en de collectieve paniek bevrijdt
door een verfijning en ,.styleering" van
den heldenmoed.
i o. De oorlog is schoon, omdat hij een
verjonging, van het mannelijk lichaam
bewerkt en de betoovering van het vrou
welijk lichaam versterkt.
u. De oorlog is schoon, omdat hij
grootheid van het groote Fascistische
Italiëdient.
(F.T. Marinetti in La Stampa, Turijn)
Financieel e bijstand aan Abbesynitt
ongewenscht T
DE Abessijnsche
regeering heeft
aan den Volkenbond
om financieelen bij
stand gevraagd, vol
gens artikel 16. Dit '
verzoek dreigt groote
meeningsverschillen
op te roepen. Het
Secretariaat heeft
dan ook zorg
gedraNegus Halit Sclassil gen deze vraag niet
in de discussie over'
de toepassing der sancties te werpen: h et
verzoek, dat op i November werd ont
vangen is eerst den zden 's avonds ver
spreid, na de bijeenkomst van het
coördinatie-conüté, toen alle gedelegeer
den zich reeds weer naar den trein
haastten.
(Marianne, Parijs)
Mengelberg, vijand der Dnitsche
muziek
DEZER dagen is te München van de
hand van Christa Maria Rock en
Hans Brückner een boek verschenen,
,,Das musikalische Juden-A.B.C.". In de
voorrede van dit, ongeveer 250 pagina's
tellende, werk wordt medegedeeld, dat
het in de bedoeling ligt, ,,onze Duitsche
muziek terug te brengen tot den
Duitschen geest en tot onzen door afstamming
verkregen aard." Behalve een aantal
bijzonderheden over eenige bekende
componisten als Meyerbeer, Mendelssohn-;
Bartholdy, Offenbach e.a. en een lijst
van pseudoniemen (?Jüdische
Tarnungen") bevat deze verzameling een
alphabetische lijst van componisten, musici
e.a., wier geest of werken voor het Duit
sche muziekleven nadeelig worden
gegeacht. Op pag 178 van de naamlijst
treft men aan: Mengelberg, Josef, Willem,
geb. 1871 te Utrecht. Componist en
Dirigent te Amsterdam. Vriend van den
Jood Gustav Manier.
, Was er niet sprake van dat Mengelberg
in Berlijn zou dirigeeren? '.
Engelsen commentaar op het
her?tel der Grleksche monarchie
ALLES bijeengenomen is het voor
niemand gemakkelijk, zelfs niet voor
een koning, die opnieuw zijn troon be
stijgt, om het leven van Engelsen gentle
man op te geven. (Evening News, Londen)
De kleine caricaturen in den tekst zijn
uit ,,Marianne": ?. ?
Gedaantevet wisseling: wordt Herr/ot de groote man In frankrijk? (Marianne, Parijs)
Op /iet hellend vlak.
(Le Rlre, Parijs)
T,
li
'i *
Mussollnl: Ik wou den totalen staat In /toffe grondvesten... maar het schijnt, dat Ik
er een In Engeland heb gemaakt l" (The Plebs, tonden)
Wat/... Een uitvaller?"..,. Waarom zouden we een ander meriu geven
(Washington Post) dft f» gemakkelijk en voldoet goed."
(Le Populaire, Parijs)
.'«1
???" ' Hebtu zakdoeken.?"
Ja, die zijn van den sergeant-majoor." Zeker meneer, een moofe sorteering."
. (Ever/body's, Londen) Waarom snuit u dan uw neus niet?" .
. , (II Travaso, Rome)