VI i Een verhaal van De Groene De SMULPAAP en de KROKODIL Artnur van ibcnenael "T *T"IE een goed geheugen heeft zal zich W het aardig lied herinneren dat om streeks 1890 op ietwat weemoedige wijze in Amsterdam gezongen werd: Vooraan in den Amstel ligt een krokodil .... Evenals alle straatliederen was ook dit uit de werkelijkheid geboren, niet uit de fantasie. Er had inderdaad in die rivier een krokodil gelegen. Dat was zoo gebeurd alleen wordt hier een schuilnaam gekozen om een deftigen stadgenoot, misschien nog in leven, niet te ergeren. Hij heette dus Klokkemaar en zijn bijnaam onder de vrienden van de sociëteit was de Restaurateur, omdat hij een smulpaap en een fijnproever was en de eigenaardigheid had dagelijks eenigen van hen uit te noodigen aan een maaltijd in een der keurigste restau rants van de stad. Daar ging hij zelf in de keuken, trok zijn kokskleederen aan en bereidde den voornaamsten schotel. Die maaltijden duur den altijd tot ver na middernacht en wanneer de heeren buiten kwamen moest altijd een agent hun raden kalm te zijn. Andere bezigheid of liefhebberij had Klokkemaar niet. Dit ver klaart waarom zijn verschijning in de Kalverstraat, wanneer hij zijn middagwandeling deed ettelijke malen heen en weer, bijzonder opviel door de gezetheid der gestalte en den blos van het aangezicht, een verschijning die wegens de mode van de buitenmatig wijde broek zelfs opzien baarde, zoodat de jongens hem na riepen. Hij was een figuur in de stad en dankte dit enkel aan zijn smullerij. Klokkemaar was een kenner van alle primeurs die in Europa te vinden waren, van uitgelezen wijnen en likeuren, van sigaren en gebak, kortom, een ifï&k geboren met de roepingen van een maitre-d'hotelLeii van ? een Luculhis vereenigd. Men vergete niCT dat er sedert dien tijd veel veranderd is. Tomaten, bijvoorbeeld, toen nog pommes d'amour ge heeten, n aubergines waren alleen bekend bij dezulken als Klokkemaar en daaruit volgt dat iemand, die wist hoe zij toebereid moerten worden, zeldzaam was. Men vertelde dat een van de befaamdstékoks van Parijs eens, toen daar een machtig vorst verwacht werd, naar Amsterdam reisde om Cloquemart te raad plegen en hoe deze, hulpvaardig van inborst, hem vergezelde om op een ingewikkelde wijze voor het gekroonde hoofd een paling te stoven, belangeloos, welteverstaan; ja, hij ging zelf naar de markt en betaalde voor dien paling uit eigen beurs. Goedhartig en bovendien wel gesteld liet hij f gaarne ook>een ander genieten. De tweede persoon zal in deze dagen van ongeloof, om slechts dezen vorm van de onwetendheid te noemen, sommigen minder waarschijnlijk voorkomen. Dat was de krokodil, in het lied vermeld. Er zijn weinig bijzonder heden van hem bekend, maar het schijnt dat hij van afkomst uit de achterste binnenlanden van de Kongo was en dat hij daar een hooge plaats bekleedde, men sprak zelfs van minister of majoor. Het kleinste kind begrijpt dat deze rangen slechts genoemd werden bij wijze van spreken, want een parlement met ministers en een leger met hoofd-officieren hebben onder de krokodillen nog niet bestaan. Die titels duidden alleen maar aan, dat de- krokodil, wiens naam men niet eens kende, onder zijn soortgenooten een gewichtig personage was. En men had ook reden om dit aan te nemen, want hij moet zooals hij daar bij het Rondeel in den Amstel lag een waardigen indruk gemaakt hebben, in zijn 'grauwgroen schors, rustig op het rimpelend water, met de strenge oogen voor zich starend zonder acht te slaan op het gewemel op de Munt. Althans, zij die hem zagen be schreven hem met woorden, weliswaar uit de volkstaal, maar die van groot ontzag getuigden. Het is jammer en onbegrijpelijk dat deze waar nemers niet terstond de autoriteiten gewaar schuwd hebben, opdat het wetenswaardig feit vastgesteld had kunnen worden. Hun stadgenooten kennend bepaalden zij zich er toe met . een knipoog te beweren dat zij in den Amstel een krokodil hadden gezienMJit mededeelingen van de heeren, die met het dier gesproken hebben, blijkt verder dat het in een droomtoe stand op de rivier Kongo dreef en eerst daar uit ontwakend bemerkte dat het in volle zee was, ver van zijn vaderland. De stroom voerde het mee tot IJmuiden, waar het uitge hongerd aankwam, onbekend met de gewoonten hier te lande, daarginds geëerd en geducht, maar hier een hulpeloos beest, ; Het was ongeveer middernacht toen hij zich nabij het badhuis op het Rokin aan wal begaf, een eenzame vigelante ratelde in de verte en de keien glommen, want het regende. Hij zocht zijn weg bij het licht van de lantaarns tot hij voor een steeg werd aangetrokken door den geur van gebraad. In deze steeg was een deur tje waardoor Jmen onop nf» D r\ 11 fi BIJ de Munt kwam er een agent .... '? Toen sprong <fe krokodil In den Amstel. Onze 'geschenken-etalage Is gereed. Een pracht collectie lampen en prijzen.. voorjedere beurt. CEINTUURBAAN 3O8 AMSTERDAM. TEL. 21OO6 JASPERS Er f* moor n Jaspers op rfe Ceintuurbaan. gemerkt een uitstekend restaurant kon binnen dringen. De krokodil begreep dit en hij aar zelde niet. Menigeen weet misschien nog dat men dan eerst in een bijkeuken kwam, die wel een ridderzaal had kunnen zijn, zoo blonken er de tallooze pannen als wapentuig aan de wanden. Hier stond Klokkemaar, met een mes en een vork in de handen, helder in het wit gekleed, voor een zilveren schotel. waarop twee speenvarkens lagen. Hij had er juist de laatste versiering aangebracht in witte schijfjes van rapen, roodévan wortelen, met guirlanden van groen bevallig verbonden. Hij beschouwde zijn werk toen hij den krokodil hoorde, die bescheiden vroeg of hij ervan proeven mocht. Welzeker, antwoordde hij, kom maar mee. Zij gingen de trap op, Klokke maar voorop den schotel dragend, en kwamen in het blauwe zaaltje, waar vijf heeren zaten die al uren lang gegeten en gedronken hadden. Zij waren geenszins verbaasd den nieuwen gast te zien, waaruit bleek dat zij de wereld beschouw den zonder vooroordeel. Maar toen de krokodil alleen maar zijn mond openhield/zonder een woord te spreken, werd een'van de heeren, de ergste nachtbraker van de Heerengracht, die opvliegend was van nature, zoo driftig dat hij, vloekend over slechte manieren, hem zijn bord naar het hoofd wierp. De krokodil, die begreep dat hij tegen de zeden gezondigd had, veront schuldigde zich en het gezelschap bedaarde weer. Klokkemaar hield hem zelf den schotel v . ? voor, hij nam er een speen varken af, slikte het in en sloot den mond. Verder schouwde hij zwijgend toe, beleefd weigerend wat hem werd aangeboden, ook de champagne, ook de zoetigheden, likeuren en sigaren. Het speenvarkentje had hem verzadigd en hij begreep niet waarom die heeren, die bovendien al eerder met hun voedering begonnen waren, zooveel leegte hadden in hun ingewand. Wel viel het hem op dat zij in een opgewonden staat verkeerden, met de aangezichten glimmend en rood, de monden wijd en luid, de armen zwaaiend en de vuisten gebald. Hij vroeg hun naar de oor zaak van hun gemoedsbeweging, waarop zij een gebrul aanhieven en dol werden, zoodat ' de tafel omviel. Klokkemaar, de eenige die nogal kalm was gebleven, verklaarde het hem. Jullie wilde beesten, zeide hij, begrijpen ons menschen niet. Jullie vreten alleen als jullie honger hebben, maar bij ons is de smaak ontwikkeld, het is ons-niet om het gemeene voer te doen, maar om het aroma, de kern en de ziel van het eten. Toen werden de heeren vroolijk, zij hieven hun glazen, zij zongen een volkslied en zij smeten het beest buiten de deur. En zingend volgden zij den krokodil op het Rokin langs den waterkant terwijl zij hem om beurte op den staart trapten. En telkens gaf hij dan een gil. Bij de Munt kwam er een agent en die zeide: Kalm wat, heeren. Toen sprong de kroko dil in den Amstel en ofschoon er lantaarns brandden was het te donker om te zien waar hij verdween. . : * ' ' BOUWSPAARKASSEN C. A. Klaasse AAN het fimiHjm'iit der fiiwncieringsbedrijven is een nieuwe ster in opkomst. Zal het een komeet blijken die tijdelijk ons verblindt met stralend licht maar spoedig weer verdwijnt, zal het een vallende ster worden, of zullen w|j werkelijk blijvend van haar flonkering profiteeren? Zoo oppervlakkig beschouwd is men natuurlijk geneigd de vraag te stellen of in het huidige tijdsbestek. waai* wij toch in alle opzichten vrij behoorlijk voorzien zijn van financieringsinstrumenten, nog de moge lijkheid bestaat op dit terrein te voorzien in een lang gevoelde be hoefte". Wat het algemeene credit-1 wezen betreft kunnen wij gerust zeggen, dat wij ovorbankod" zijn, en met betrekking tot het hypothe caire crediet kan van een tekort aan banken zeker ook niet worden ge sproken. Intusschen veranderen de tijden, en daarmee kunnen ook de behoeften, wat betreft den aard der economische en financieelc apparatuur, zich wij zigen. Op het terrein der bestaande financieringsvormen is er zeker geen ruimte voor nieuwkomers, noch be hoefte daaraan. Haar er kunnen altijd nieuwe vormen, nieuwe wegen komen. In dat verband kunnen wij bijv. donken aan de industriefinanciering, waarvoor juist ook hier te lande voor bereidingen getroffen worden om een geheel nieuw lichaam te eroderen teneinde dat terrein te gaan ontginnen. In dat licht moet men ook de onder nemingen zien waarop ik hierboven doelde, do bouwspaarkasson. waarvan' er in den jongstcn tijd eenige in ons land zijn gevormd. Deze instellingen bestrijken, znoals gezegd, het terrein dei*. financiering. ?zij beoogen crortieten to goven OH wel hypothecaire cTedielou. l h. zooverre. hebben zij dus een gemvitschappolijke arbeidsfeer met do hypotheekbanken, en ZHO dringt zich dus toch woor do vraag op: is or muist do hypotheek banken plaats voor deze IR-hamou. Om die vraag te kunnen beantwoorden' moet in do eerste plaats nagegaan worden op welke wijzo deze bouwkassen crediet geven. Dat zulks op een andere wijze geschiedt dan docr de gewone hypotheekbanken spreekt wel Vanzelf, anders zou er geen aan leiding zijn .geweest een nieuwe be drijfsvorm te kiezen. 11I7ANXEER. bij het heersehende ? stelsel van het hypotheekwezen iemand een eigen huis wenscht te koopen, dan zal hij in elk geval een zeker BOUWTERREINEN en HUIZEN te koop in het Centrum der Gemeente. Inlichtingen: PARK KERSBERGEN Kantoor: Montaubanstraat 4t ZEIST V O O R G E WIL D E GESCHENKEN RAADPLEGE MEN HET NOVEMBER NUMMER VAN GRATIS WORDT HET U GAARNE TOEGEZONDEN £ ZONEN gedeelte van do koopsom zelf morton bezitten, omdat immers de hypothe caire geldgever nimmer de volle waarde van het pand als voorschot verstrekt, doch altijd een zekere overwaardo" als extra-dekking tegen waardedaling en andere gebeurlijkheden verlangt. In het algemeen is moeilijk een hoogte voor die overwaarde aan te geven, maar gemiddeld kan tnen het voor schotpercentage voor eerste hypo theken op ongeveer OU stellen. Dit wil helaas niet zeggen dat nooit hoogere hypotheken worden verleend dan rond twee derde van den kostprijs, zeker niet bij huizen die bestemd zijn om verhuurd te worden.' Vaak vielen de taxaties van de te behalen huren en daarmee van de rendementswaarde nog voor enkele jaren in sommige steden zoo hoog uit. dat vrijwel de heelc kosten, soms zelfs meer dan dat, uit de hypotheek gedekt konden worden. Maar dat is uitzondering, afhankelijk van toevallige conjunc tuurverhoudingen, en geldt, zeker niet voor de ^,eigenwoon", voor het nof tweegezinshuis. Als regel zal de kooper er op moeten rekenen, dat hij 35 tot 40pCt. van den kostprijs van het huis op tafel moet leggen. Dat beteekent dus dat hij die een huis wenscht aan te schaffen daarmee .zoolang zal moeten wachten, tot hij die ..surpluswaarde" heeft bijcengespaard en hij dus in staat i» voor do rest hypotheek to krijgen. Do opzot van de bouwkassen is nu. don spaarder reeds oorder in do gelegenheid to stellen zijix huis t<« koopou. De rodonoorinp daarbij is in het kort als volgt: Wanneer t ion monschon olk voor zichzolf sparen om hot/ij do koopsom voor OOH huis. hetzij a Hoon do ..ovorwaardo" daarvoor bij hypotheoki'iiMmcioring to vergaren, dan moot olko van dio aspirant-huisoigonaa's wacht 011 tot dat hij do hoele som dio hij noodig hooft bij olkaar hooft gokrog«>n. (Joon vnn allen kan dus iets aanvangen alvorens hot heelo boiioodigdo bedrag bij elkander, is gegaard. Wanneer men ochtor tusschon dio tien personen eou .band legt-, on nok:'do door olk gespaarde bedragen bijeonU'gt. dan kan reeds heel spoedig mot don bouw van hot eerste huis worden begonnen. te spoediger naarmate hot aantal coüporooronde spaarders groot er is. Il istorisch schijnt hot stelsel aldus te zijn ontstaan, dat in Birmingham oen familie van een tiental leden hot plan opvatte om voor olk lid een huis te bouwen, maar tot'de conclusie kwam dat indien elk voor zichzolf dat bijoon moest spareu jaren gewacht' moest _____ worden voordat zij tegelijk konden beginnen .mot bou wen. Om dio reden vonden ?/ij hot logischer hot gold hijeon to leggen on tolkons wanneer voldoende voor een huis bij elkaar was to loten wio dit keer de gelukkige . bezitter zpu worden. 7IEDAAR in het kort het _ principe van de bouw, kas: aspirant-koöpcrs van een huis beginnen een zeker bedrag to storten, dat zij reeds bijeen hebben. Ook de bouwkas berust in zooverre toch weer op het hypotheek principe van de overdekking. dat nimmer een vol*'" ere* diet wordt gegeven. Wanneer maar voldoende menschen oen kleine eerste storting van b v. l pCt. van hun contract deden., ware het theoretisch mogelijk n of meer daarvan reeds 100 pCt. van het ver langde, urediet togeven. Dat LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM beschermt Uw gezin in moeilijke jaren. N.V. DE HOLLANDSCHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 70 - HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van/1000.» op billijke en wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaarden, onder borgtocht of zake lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden. Cigarros Cadena In da voornaamste Slgirenwlnkals O BLOKJE IS VOL DOENDE VOOR N GROTE OF TWEE KLEINE KOPPEN CHOCOLADE gebeurt niet. oen zokor percentage van don koopprijs, bijv. -UpCt.. moot minstens' aanwezig zijn voordat men hot civdiot kan krijpon. In olk ao'val kan mon dus mot minder beginnen dn n bij noiïnalo hypotheken. Wanneer nu min dio' vnorwmml* is voUlaan. hetzij door n storting dun wol een storting geveegd bij onkole periodieke bijbetalingen olk' contract' hooft oen zekeren tni-iimalen vordeivpanrplicht ~- kan uien uit do ka* orodiet krijgen v.oodra mon aan «Ie beurt is. Dat gold krijgt «Ie kas derhalve uit de stortingen va u w«'despaar«lors on in hot verdere verloop uit do. aflossingen van hen dio hun huis reeds hebben verkregen. Overigen* kan d»* organisatie op verschillende wijzo plaats vinden: men kan do financiering aldus urgaubeereii dat alle credipt dooi-do bouwkas wordt gogevon. maar ook bijv. aldus dat do helft als eerste hypotheek elders wordt verkregen, zoodat de hou wkas alloen hot restant minus dogenoemde 20 prt. hoeft to fouriioereii. /ulk oen contract wordt geleidelijk ook getransformeerd in 0011 normalen post waarbij do hypotheek vervalt. omdat or immers steeds oen doorspaarplicht blijft bestaan, waarmee» t.z.t. do tweede helft van hot contract wordt uitbetaald, waarna de hypo theek wordt afgelost. Bij deze me thode zal naar verhouding sneller met den bouw of aankoop begonnen kun» nen worden. Bij ' beide vormon zoowel het-, volle, als het' voorloopig halve contract geeft de bouwkas moor crediet dan op normale wijze als hypotheek kan worden ontvangen. Daartegenover staat dat do aflossing aanmerkelijk sneller geschiedt, bv. in 20 jaar. waartoe du spaarders weer in staat worden, gestold door de veelal bijzonder lage rente, waardoor rente en aflossing samen tóch niet meer zijn dan bij gewone credieten vaak do rente alloen. Door die snelle. aflossing is ondanks de aanvankelijk geringere overwnarde toch het voor schot percentage, nadat de contracten cenigon tijd hebben geloopen geringer ,dan bij de hypotheekbanken. A Hoon hij do kort loopend» < ooiitrnoton is do overxvanrdo geringer. In dit-verband ? moet «lan nog bedacht worden dnt d.. dee|ni>iiioi* aan «-.'ii bouwkas d«* wij/e van fhianoiefjng uit een oogpunt van dekking natuurlijk niet andere OM;:.-ii ?"??/.i'-n dan paudbriefliouilei's «Ier hypotheekbanken, omdat de r*Hwtn feitelijk o|> 'cOiiperntit'Vo leest ts gesehoeiil. Juist «mnhi! het ineostal gaat om ..eigeinv«»on"-finaiicieHng on Mi»»r om sp«>fu!atioV«'ii houw is trotiwoiw de factor van «Ie ovorwaardo ?Uit 'ooll MluU-lt'il gt'/.iehtslioek te hi'sehomven. T«»t .zoover hot wezen'on do op/.et der bouwkassen. In oon volgoml aitikel zullen wij d>* ontwikkeling in enkele ailtlel'o llHIil:'ll o|j i|e IlIOgoljjkheid van «ixvrplauting der uloe hierliooi» bezien. WINTERREIZEN NAAR RUSLAND D IC Sovjet-Unie wordt in dt? laatste jaren in toencnieiuie mate ook V winters door. buitenlandschc toeristen bezocht. Niet alleen reizigers, die het land voor studiedoeleinden bezoeken, ook beoefenaars van wintersport en jagers trekken er heen. Wat een land tot een .bevoorrechte streek voor wintertoeristen kan maken, is hier in' alle opzichten aanwezig: een echte winter met volop sneeuw en ijs. stralen»l \vintenveer. droog gezond klimaat, wind stille klare lucht, waardoor dékoude zich merkbaar minder doet gevoelen, een winterseizoen, dat .op het gebied van kunst, kuituur en wetenschap de beste prestaties concentreert. ? Het Winterprogramma. van de ,.Intourist" biedt voor alle categorieën rej zigers iets bijzonders, zoodat zulk een winterreis niet alleen een aangename vacantie doch ook .een buitengewoon leerrijke excursie voor menschen van de meest uiteenloopendc beroepen wórdt. Naast diéaanbevolen onafhankelijke tpurneoreizen". met een uitgebreid be-? zichtigingsprogramma. ? omvattende een bezoek aan de voornaamste steden, wor den tal van speciale reizen georganiseerd. Van 15 November 1935 af zijn de winterprijzen geldig, die belangrijk lager zijn dan de zpmerprijzcn. ili PAG. 18 DE GROENE No. 3051 PAG. 19 DE GROENE No.3051 Wcv