l ZET JAPAN ZIJN KANS? Günther Stein JAPAN zal het do openbare mccning in Europa niet kwalijk kunnen nemen als deze zich met het oog op de Italiaansch-Abcssynische en -Engelsche crisis afvraagt, hoe Japan hiervan wel gebruik zou maken. Want in de eerste plaats heeft de algemeeno geschiedenis de menschheid er aan gewend dergelijke wederkeerige betrekkingen. die het geluk van den een tot het ongeluk van den ander maken, als vanzelfsprekend te aanvaarden, en in de tweede plaats is de geschiedenis van het hedendaagsche Japan vóór alles de geschiedenis juist van zulke kansen, die het van het eeuwig verdeelde Westen aangeboden kreeg en waarvan Japan, dat behoeft? aan expansie had, te allen tyde gebruik wilde en kon maken. Nu ziet Japan dan ook zyn kans schoon in Noord-China. Het bereidt een directe invloed-uitoefening voer op het bestuur van de Noordelijke Provinciën en het houdt rekening met een daaruit geleideUjk voortvloeiende automatische, annexatie van, althans het Noorden, bij het Japansche Imperium. ?M-IETTEGENSTAANDE dit alles biyft op den ?l* achtergrond de Russisch-Japansche crisis, die reeds zoo lang duurt en reeds zoo dikwijls acuut is geweest, onverzwakt bestaan. De belangentegenstel ling Sovjet-Rusland?Japan overschaduwt andere antithesen, zooals b.v. de wrijving met het Chineesche ryk. Indien het Oost-Afrikaansch conflict zich tot een algemeen ?Európeesch conflict zou uitbreiden is een uitbarsting in het Verre Oosten zeker. Onbesliste twistpunten tusschen Japan en de Sowjet-Unie zijn er immers by de vleet. Een honderdtal prutvstiioto/s wegens grensincidenten zijn op het oogonblik nog niet geregeld en geven 7.00 nu en dan aanleiding tot min of meer ge prikkelde* nieuw»' protesten. Japan heeft verklaard. liet? noordelijke. Russische gedeelte van het eiland Saclmlin. rijk aan olie on hout. van Rusland to willen knopen, doch de .Sowjot? Unie heeft' aan dezen wcusch niet- voldaan. Indien in do voort durende. discussies over deze' gevaarlijke twist? puntfii plotseling oen scherpere toon y.ou worden aangeslagen omdat toevalligerwijs «Ie Sowjet-l'nio ii i Kuropa de handen vol zou hebben, dan zou in het Ven-o Oosten licht do lang gevreesde oorlog kunnen ontbranden, waarvoor Japan tot dusverre is teruggedeinsd omdat deze oorlog van zoo groóten omvang zou worden. Dos te minder'heeft Japan tot dusver kunnen besluiten dozen oorlog to aan vaarden omdat het -/elfs dóór oen overwinning op Rusland wel een steun in den rug zou krijgen, doch niet- de groote bronnen van rijkdom waaraan liet behoefte hoeft, en omdat het door zulk een overwinning opniouw uitbreiding van gebied zou verwerven in noordelijke richting, wat economisch allerminst voordoelig zou zijn. Want .hot noordon is arm. Indien hot westersche conflict beperkt blijft tot Oost-Afrika of de Middellandsche Zee schijnt liet gevaar van oen Russisch-Japansclien oorlog niet acuut. Doch hoe staat hot met China? De Volkenbond heeft zich daar toch reeds teruggetrokken en China onlangs door afwijzing Van zijn eischcn opnieuw teleurgesteld. Amerika heeft wel is waar te kennen gegeven dat het bij hot Verre Oosten wel degelijk belang heeft, maar de Vereenigdo Staten hebben moeten ervaren dat hun protesten tegen het sluiten der open deur in Mandsjoekwo ? door Japan ter griffie werden gedeponeerd, vooral omdat ook Engeland deze protesten niét heeft doorgezet. Het is moge] yk dat Amerika in de toekomst krachtiger optreedt, maar dan moet'het op Enge land kunhen rekenen. Engeland heeft nu, althans indèoogender Japanners, de beroemde verklaring Cur«o*o C b ? r r 7 Br Aprlcot C»ra«ee van Amau, den perschef van het Ministerie van Buitenlandsche Zaken, waarvan het motto luidt ..Handen af van China", thans min of meer ge erbiedigd door zijn regeeringsadviseur, Hir Pre(leriek Lcith-Rose. eerst naar Tokio te zenden om onvruchtbare besprekingen over samenwer king te houden alvorens het cenigerlei beslissing nam betreffende technische hulp bij de reorganisa tie der Chineesche financiën. Maar het heeft Japan eerst recht de vrije hand in China gegeven door het grootste deel van zyn oorlogsschepen uit de Chineesche wateren terug te trekken en naar de Middel landsche Zee te zenden. Kort daarvoor had Japan gelegenheid nog eens te constateereu hoe zwak China zelf is, toen nl. onder den druk der Japansche. militaire bedreiging het geheele noorden van China ontmilitariseerd en aan den Japanschen invloed onderworpen werd. Doch het had ook gelegenheid te ervaren hoezeer de Chineezen meesters zijn in lijdelijk verzet: weinige maanden na de onbloedige overwinning van het Japansche leger over Noord-China gleed het verleidelijke object langzaam weer uit zgn handen. Zou hier niet gelegenheid en aanleiding genoeg zijn om nu toch ernst te maken met de bezetting van Noord-China, Nanking door den drukvan diplomatie, leger en vloot aan den wil van Japan te onderwer pen en' zelfs Sjanghai te doen opschrikken en te dwingen? Ditmaal zou liet felle licht der open bare meening niet op China zijn gericht. China is nu nog gemakkelijker te bedwingen dan vier jaar geleden. Doch er zijn tal van factoren die met groote stelligheid tegen de opvatting plei ten, dat Japan een werkelijken veldtocht in China in denzin heeft: de vrees voor Rusland, zoo lang dit land niet zelf aan zijn. westelijke grens wordt bedreigd; de vrees voor de geweldige hoogo militaire on ander» uitgaven die een nieuw groot ('hineesch avontuur zou meebrengen, uitgaven dio do financieel» crisis in Japan op gevaarlijke wij/o acuut zouden kunnen maken j on vóór alles do openlijk toegegeven teleurstelling, die viel» jaren Mandsjaokwo hebben bereid aan do tlrooniore van oon grondstoffen- on emigrantonparadijs on van do dankbaarheid dor Chinoeseho bevolking voor do rust on do stabiliteit dor l'ux Japonica. Noordrhina geldt bij do Japanners weliswaar nog als hol sprookjesland vol grondstoffen dat Mamlsjoukwo gebleken is niet to zijn, doch ook ton aanzien daarvnn zijn reeds waarschuwende stom men opgegaan dio zoggen dut do onkosten der overhecrsching van hot land grooter zullen zijn dan do mogelijke winst. J let Japanscho kapitaal is niet achter don mUitair-diplomatickcn invloed aan Noord-China binnengestroomd, en wel niet alleen omdat het bang is voor de groote risico's der Noordchmucsche . onderneming, doch vooral omdat alle spaargelden en reserves worden opgeslokt door do uitgaven voor bewapening on beleggingen in Mandsjoorijo. . OOK in het land van de Rijzende Zon 'spreekt men thans van de grondstoffcnrcsurvos, die in de wereld zoo ongelijk on zoozeer ton nadeele van Japan zijn verdeeld, en waarover dit land de boschikking zou moeten krijgen door ze te ver werven van do al to rijk bedeelde koloniale mogend heden uit het Westen. Na alle teleurstellingen met arme, dure objecten als Korea, Mandsjoekwöen Noord-China verlangen de Japanscho realisten producten, dio gereed liggen en bruikbaar zijn. die winst afwerpen en do 'Japansche handelsbalans zouden ontlasten. Zy spreken pok van ruimte vóór ' hun bevolkingsoverschot, welke het overbevolkte Japan met zedelijk recht zou kunnen verlangen, en bedoelen dan gebieden die niet zoo koud, niet zélf zoo overbevolkt zijn, of steeds weer voorposten in n en dezelfde richting, als Korea, Mandsjoekwo , en .Noord-Chihai Zij wenden den blik haar heb zuiden. Het tooverwpord luidt Zuidzee", waar mee dan alles wordt bedoeld wat ten zuiden en ten westen van Formosa in deri vorm van' eilanden en schiereilanden gelegen is, tot en rae.t Australië. Het zou, zacht gezegd, overdreven zyn indien men wilde aannemen dat morgen aan den dag de Philippijnen, Indochina en Siam, Malakka, Neder landsen Indië, Nieuw Guinea of zelfs Australiëeen aanval van Japansche slagschepcn zouden moeten vreezen. Het zou wellicht zelfs overdreven zijn indien men zou zeggen dat de practische politiek PAG, l DE GROENE No.3051 Mr. f.C.van Tienhoven, voorzitter der Vereenlglng tot Behoud van Natuurmonumenten, vierde zijn zestigsten verjaardag van Japan ten doel had zich met geweld in hot bezit van een of meer dezer gebieden to" stellen zelfs in het geval van een ver om zich heen gr ij penden Europeeschen oorlog. Doch niettemin ziet Japan in de eerste plaats hier zijn groote kans. Of het nu gaat om concessies, d.w.z. om gunstig*exploitatierechten. om do mogelijkheid tot vesti ging van kolonisten, om de mogelijkheden van een nieuwe, geweldige uitbreiding van den Japanschot ? oxport. om nog grootere kansen voor zijn koop vaardij, of Japan als concessiehouder, als aandeel houder of als mandaat mogendheid hier verdoe kan opdringen dit alles is op hot oogenblik noir illuster. Dat men echter do hoop gevestigd heel! op dezu rijke gebieden, dio bot<'r dan allo , ander* ? Japan zouden aanvullen on dio hot op do bost' wijze xoudon vcistorkon togen Rusland en China «lat is in don jongst on tijtl vorrassend duidelijk aan don dag gokomon. Kn dat or wullicht groot ?? kansen zijn om op vi-ootlxainon wog vorder in do/tgebieden door to dringen, schijnt men togehwoprdf;: in Japan werkelijk to gelooven. De luidruchtig» ? Italiaansche propaganda voor oen nieuwe voideeling 'dor grondstoffen- on kolonisatiogebiedou in de wereld: hét veelzeggende, dreigende zwijp-n van hot gelijkgezinde Duitschland; de uitlatingen in denzelfden geest van Sir Samuel Hoaro en don Amerikaan Kolonel House, zoowel als vele uitingou der Amerikaanscho en Engelsche pers versterk» ?» Japan in zijn opvatting, leiden zijn aandacht van hot reusachtige China, waarvan het zich voor «!?? toekomst toch al zeker gevoelt, af naar de magisch-Zuidzee. En hier doen hot gebrek' aan belangstellin.' Generaal Badoglio heeft De Bono o/s opperbevelhebber der Italiaansche troepen In Abessintüvervangen COLIJN'St>CRI ? ' . ? ? ' ? ? ."?..? ET rettullaut der Enfielache verkiezing^1 heeft ons dezer dagen zeer duidelijk hef andere ttUersiévoor oogcn gesteld, van oti* eigen kiesstelsel der evenredige vertegenwoordig i nuOnze minister-president heeft hierover tongen *?» pennen in beweging gebracht, door mede te deden. dat hij dit stelsel verfoeide" . De gedachten r»» minister Colijn gingen daarbij ongetwijfeld naar twee dingen, die nu ook in Engeland weer duidelijk -in:het oog vallen: een meerderheid groot genoeg «*" er mee te werken en een beperking van het aantal partijen. Door een' meerderheid -van S-pCt. der sfetnmen heeft de regeering'Baldwin in het Lage f huis een meerderheid van 40 pCt^ der zetels' .'?»'? kregen ; hierbij spreekt echter tevens het onbillijk^ van een districtenstelsel-zonder-herstetnming ir ««ruit zelfs- gemakkelijk een meerderheid kan voort komen, die in het geheel niet op ccn meerderheid in het volk berust. Overigens was hier te lande ook i" 1913 reeds geen parlementaire meerderheid te w»'" | ' men. '.,?.'??" ' ? ? . ' ' | De differentiatie van óns volk is, nu ee l zoo groot, dat het aantal partijen toch',. niet. 'i . . ? ? ? '' .?''.'' ? ? ^IIMIIIIIIIIIMIMIIIIIIIMMIIHMMIIIIMIIIIIMtlllllllHIIIMIMIIIIMMIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIMt» van Amerika, de klaarbiykeiyke zwakte van Engeland, het daarmede 'overeenkomende onver mogen van Nederland en de verre afstand waarop de hongerige concurrenten Italiëen Duitschland ?Ach bevinden de hoop levendig worden van een land, dat niet voor niets zulk een groote, moderne BII parate vloot wil hebben gebouwd. Met de groote kansen, die de oneenigheid in het Westen hier voor Japan laat opbloeien, zou het land zich volgens de opvatting zijner verstandige expansionisten voorloopig tevreden kunnen stellen. Vooral ook omdat Japan van een EuropeeschAfrikaanschen oorlog van welken aard ook slechts groote economische voordeelen zou kunnen trek ken. Zulk een oorlog zou juist op tyd komen om de dreigende overproductie der Japansche indus trie, de latent sty'gende werkloosheid, de gevaar lijke crisis der staatsfinanciën en de steeds grooter wordende gevaren voor de Japansche valuta te verzachten en aldus de hevigste algemeene crisis «Ho ooit Japan heeft bedreigd uit te stellen. Het is dus, hoe onberekenbaar militaire<avonturen in het algemeen ook zyn, zeer goed mogeiyk dat Japan in het geval van een vandaag of morgen dreigend Európeesch conflict zyn kans in de n liereerste plaats zal zien in rustig toekijken. Japan heeft niet vergeten dat het, onopgemerkt door de rest van de wereld, in werkeiykheid de eenige overwinnaar van 1914?18 is geweest. Het hoopt dat elke volgende Európeesche oorlog het dichter zal brengen by de onbetwiste heerschappy over Oost-Azië, den Groóten Oost en den Pacific. Tokio, begin November 1935 lllliMIMIMIIIIHIIIIIIIIIIIIIIII IHIIimilllllltttllMIHIIIIMIIIIIIIillllllllllldlIIIIIIIMk DE COEUR" s s i i beneden de l zou dalen; door eenige combinaties' die even goed onder E.V. mogelijk zijn, zou het aantal misschien nog lot S te reduceeren zijn. Maar is het bezwaar tégen een 10 pCt. der zetels voor kleine beginsel-partijtjes, diédeels bruapartijen kunnen 'worden, grooter dan dat van populaire onafhankelijke" locale grootheden? Hd voordeel der locale differentiatie en directer contact met de kiezers kan nu ook door départijen bevorderd worden. Elijjt het vooraeel der groote waarschijnlijkheid van een bij elke periode to selende meerderheid; zoodot de regeering meer dan thana rekening moet houden met de oppositie. Doarwasl de meerdere zekerheid voor'den kiezer inzake '*. toekomstige meerderheidsvorming en het beier tot zijn recht komen' van het persoonlijk element. Het getuigt echter van een nationaal tekort aan verbeeldingskracht wanneer op grond van **e motieven de discussie zich tusschen E.V.. «w districtenstelsel afspeelt. M aar deze bezwaren J'jn veeleer kwestie» van politieke moraal en traditie, die niet van kiesstelsels afhangen. MB. W. VERKADE ?MlMllllMHMIIHHIIIMIIIIMIHMHIHIIinnilMIIIIHIIIMIMIIII IIIMlIltinilMIIMMHH S s i S ' s WEEKTROMPET VAN DEN WIJZEN OLIPAMT ZOO is dan mijn vriendin Gertha aangeko men in de residentie, en zy schijnt al verlovingsplannen te koesteren en huweiyksvoorultzlchten te bestaren, waardoor wij naast den beroemden Nederlandsche leeuw een Abessynsche leeuwenfamilie kunnen tegemoet zien. Ach, leeuwen mogen brullen en zich verloven, een pein zende olifant heeft een minder eenvoudige roeping. Er zyn tegenwoordig weinig majeurklanken in zijn weektrompet, en ook ditmaal heeft zy van allerlei verwikkelingen te gewagen. Als ik aan die verwikkelingen denk, verschijnt niet in de eerste plaats Italiëvoor de spleten mijner oogon. De groote Fascistische Baad heeft kennelijk weinig verheugends kunnen mededeelen over zyn beraadslagingen; uit het communiquévalt nieta te lezen. Wel is duideUjk dat de Duce over het krijgs bedrijf in Abessyniëniet tevreden is, anders had hy zijn ouden kameraad De Bono niet als bevelhebber door Badoglio vervangen. En dat ondanks den lang. zamen voortgang in het noorden Bas Seyoum toch ? achter de linies in het Tembienplateau zit, is voor de Italiaansche positie niet gunstig. Wat de sancties betreft, hierover is Mussolini misschien minder in de war dan velen vermoeden. Hy heeft nu tegen het Vereenigd Europa de beste hulptroepen op geroepen, waarover een slim strateeg beschikken kan.... de huisvrouwen. Wat zei vader Vondel ook weer ovet een vrouw en duizend mannen? Wanneer de pit er bij de vrouwen in bUjft zitten, dan is een natie nog niet verloren. En wat zegt Mus solini: Als u maar zuinig kookt, dan kunnen ze ons met hun sancties niets maken l De strijd tusschen Italiëen de Mogendheden wordt uitgevochten ia de Italiaansche keuken. Het Italiaansche volk heeft geringe behoeften. Het eet geen vleesch. het stookt geen kolen, en papier om kritiek te oefe nen op zyn regeering heeft het ook al niet noodig. Welnu, zoo roept de Duce uit: met de volks kracht er tegenin, wy kunnen het uithouden. Of dit optimisme het by het rechte eind heeft, zal nog moeten blijken. Het kon wel eens tegenvallen, vooral wanneer de voortdurende aandrang der volkenbondsgetrouwen tot uitbreiding der uitvoersancties met petroleum het van het verzet der groote trusts wint. En in ieder geval is de klok van de wereld weer eens een eindje terug gezet door Mussolini's aanmaning tot een versterkte autarkie", terwijl leder in deze noodlijdende en door déeigen dwaasheid van het menschdom verkrimpende wereld schreeuwt om herstel van het normale, internationale ruil verkeer. Maar ondanksthet feit, dat Italiëmij deze bou tade deed neerschrijven, wüik mtf, zooals ik aan kondigde, met Italiëvandaag niet lang bemoeien. Veeleer gaan m^jn bezorgde gedachten naar Frank rijk uit, waar terwijl deze regelen geschreven worden allerlei politieke crisis-verschijnselen het kabinet Laval, dat ce n'es't pas jurer grt»! tot de stabielste Fransche kabinetten behoorde van den laataten tyd . ten val schynen te brengen Het is ergerlijk, wat Limoges te aanschouwen heeft gegeven. Een socialistisch burgemeester, die zich aan het hoofd stelt van een der de straat tot een slagveld makende groepen, en zjjn taak van gezagsn ordehandhaver volkomen verzaakt. En dat gaat dan weer politieke gevolgen krijgen, en geeft aan' de partijpolitiek in Frankrijk een beteekenis, die onevenredig is met den nood van het land. Men ziet evenals hier in Frankrijk op tegen do drastische bezumigingspolitiek, waartoe het kabi net-Lava! genoodzaakt is, en vindt ook zooals vaak hier geschiedde bestrijdingspunten in questles, die eigenlijk volkomen vreemd zijn aan de kardinale zaak. '..'?'.? Tegen de wankelheid van het Fransche kabinet. steekt de vastheid die het Engelsche na de ver kiezingen heeft gekregen scherp af. Dat het aantal zetels waarop het steunde verminderen zou -wist iedereen bij voorbaat, maar het heeft velen ver baasd, dat dit verlies zoo weinig was, dat zij nog een'meerderheid van 250 zetels zou. behouden. Ondanks het verlies der liberalen is een verschuiving naar het midden merkbaar, of liever juist daardoor; immers Conservatieven en Labour hebben beide op de liberale stemmen gespeculeerd. Het gevolg is, dat er .tusschen de gematigde vleugels van beide geen plaats voor een derde party meer over is. Veeleer zou die er zyn aan de linkerz.yde. van Labour met een program als van Sir Stafford Cripps. ? . . Hier te lande is men aan heb bezuinigen op pensioenen, 'salarissen -en wat dies meer zij. PAG. 3 01 GROENE NO.MSI Men zou kunnen gewagen van een gestadig-doorknagende loonsbezuiniging. De kamer behandelde het cumulatie-ontwerp, een ontwerp tot verlaging der spoorwegpensioenen. En zoo gaat het by ons, voorloopig met minder schokkende bij-verschijnselen dan In Frankrijk regelmatig zyn gang. Of de olifant de politiek der Regeering in alle opzichten kan toejuichen? Hij ia en velen met hem zullen dat zyn geweest teleurgesteld over het vage en onvoldoende antwoord dat de Minister gegeven heeft aan de gepenaionneerden van de Kon. Holl. Lloyd. Is dat nu alle resultaat van wat er in de pers over deze zaak geschreven werd? Laat de regeering, die de reedery op de been hield, zoodat het personeel met verwachtingen bleef ver vuld, deze zeer ten onrechte gedupeerden nu in den steek? Iets positief slechts is uit de verklaring van den Minister nog niet af te leiden. Maar men had zoo gaarne een royale toezegging vernomen l De openbare beraadslagingen over de Amsterdamsche gemeentebegrooting hebben een eigen aardige situatie ontbloot. De sociaal-democratische wethouders zullen hun jaren uit büjven zitten-en, mogen wy de courautenberichten gelooven, een eigen politiek gaan voeren. Vrage: is deze tyd de tyd voor politieken op eigen houtje? En geeft deze zelfstandigheidspolitiek" niet noodeloos voet .aan de rechte-radicale elementen, die op het oogenblik bezig zyn op gelukkige wijze ietwat in te bin den, maar die nu de groeiende tegenstelling in den Amsterdamschen raad zullen uitbuiten? Overigens geeft de N.S.B, in haar geforceerd verzet tegen het talmen met de toelating van de Marchant d'Ansembourg een aller-onsmakeiykste publieke vertconing te aanschouwen. De Staten leden der N.S.B, beginnen nog te hopen, omdat de Eerste Kamer aarzelt een man in haar midden op te nemen, die biyk gegeven heeft, de Duiteche boven de Nederlandsche nationaliteit te verkiezen (schitterend candidaat voor de nationaal zich noe mende groep) en die enkel en alleen door een dom heid van het kabinet Buys de Beerenbrouck op een burgemeesterszetel werd geplaatst, waar alleen Nederlanders thuis hooren. Maar zelfs al waren de N.S.B.-ers volkomen in hun recht, wat ter wereld heeft het werk der Pro vinciale Staten te maken met het ai dan niet toe laten van een Eerste Kamer-candldaat? CB. vielen in de afgeloopen week in ons land *? eenige opwekkende feiten vast te stellen. Niet on vermeld mag de zestigste verjaardag van Mr. P. G. van. Tienhoven bHjven. Hy is de rustelooze vechter voor het kleine land en zyn groote schoon heid." Al wie zich dageiyks ergert aan de voort gaande ontluistering van stad en land, hy zal den man zegenen, die, met al wat in hem is, tegen die ontluistering zich verzet. Het is mooi, nationaal werk, dat Mr.-van Tienhoven verricht. En de hem te beurt vallende huldiging is nu eens een huldiging die volkomen zin-rijk was en gerechtvaardigd. TEBWIJL Mussolini na Stresa in Februari nog als candidaat voor den Nobelprijs voor den vrede genoemd werd is hy thans de hoofdschuldige aan het niet uitreiken daarvan. Ook de litteratuurprijs werd een jaar uitgesteld in de hoop op een betere conjunctuur in de boekenwereld. De natuur wetenschappen laten zich echter niet door het wereldgebeuren beïnvloeden en bUj yen rustig door werken. De dochter van het echtpaar Curie, mevrouw Joliot, heeft met haar man nu ook den Nobelprijs voor natuurkunde gekregen, Die voor scheikunde viel aan Chadwick ten deel. Er moet den olifant nog n boutade uit de slurf. Zyn oppasser las in de N.B.Ct. dat te Amsterdam Duitechera aan Duitsohers raden in Duiteche zaken te koopen. Dit is van vreemdelingen, die hier gast' vryheid genieten, onbehooriy k en ontoelaatbaar. Het is al erg genoeg, dat vele hier vertoevende Duitachers weigeren zich aan te passen aan onze taal, en dat men, in een Amsterdamsch caféver toevende, waant in Berlijn te on c erdam den h a n n