Historisch Archief 1877-1940
DROSTE
ALTIJD WELKOM!
Spaart plaatjes voor
het album Java I".
S t. Nicolaas
en... Droste!
Zoolang Droste bestaat heeft
Sint Nicolaas een groot
deel van zijn tractaties bij
Droste besteld. Sinterklaas
wil graag Iets goeds geven,
dus kiest hij Droste. Kloeke,
zware letters, die iedereen
graag lust - Droste l Voor
zoo'n fijne doos bonbons,
voor de Pastilles, de Dou
bletten ... voor al het lek
kers, dat op het verlang
lijstje staat - Droste l
U«0/«
Bescherm Uw keel l
Dan beschermt ge Uzelf bok tegen
kouvatten en Influenza. Neem
Lakerol ? vooral in dit jaargetijde.
Geeft 't ook aan de kinderen, 't U
wat ze noodlg hebben:
lAKEROl
dm
SOPLA
FAVORIET
HET NIEUWE
MERK
E LrK A AM YJC
STORT OP GIRO 7550
f
15N IE U W DAMES
>. V(HEEREN)1
POLSHORLOGE
TWEE JAAR GARANTIE
Mix. ifwqkiil 2 ?in. pir wnk
ELKA, KALVERSTR.206
AMSTERDAM
in een prachtige sor
teering .van de nieuwste
modellen en dessins»
133.ook voor
corpulente figuren
OU
msterdam ? Den'Haag
Leldschestraat 7', Groenmarfct 24
Rotterdam Zeevlwhmarlrt 1-2
hei
?n gen
H
De wisseling* van generaals
ET terugroepen
van maarschalk
De Bono, is, hoe
ook 'uitgelegd, goed
nieuws.Wij vreezen niet
onvriendelijk te zijn,
wanneer wij ons hier
over verheugen: want
als het goed is voor den
Volkenbond en
AbesMuasoUnl synië> dan moet het
zeker nog beter zijn voor De Bono zelf.
die den maarschalksstaf verworven heeft
en een nederlaag ontgaat.
Er zijn natuurlijk twee uitleggingen
mogelijk. Of De Bono is niet zoo succesvol
geweest, als de Italiaansche communiqués
beweerden; óf het was Mussollni te kost
baar om hem grondig te werk te laten
gaan in verband met den algemeenen toe
stand, waarmee de Duce rekening heeft te
houden.
Bij de eerste veronderstelling hebben
wij aan te nemen dat de Italianen neder
lagen hebben geleden of reden hebben
deze te verwachten, ten gevolge van fou
ten, die De Bono reeds heeft gemaakt,
de fout bijvoorbeeld van een gat in zijn
front te laten bij het Tembien-gebied, toen
hij zijn linkervleugel tot Makaléuit
breidde.
Over het geheel schijnt het echter waar
schijnlijker, dat de Italiaansche commu
niqués in den grond de waarheid hebben
gesproken en dat De Bono's opmarsen
even veilig en zónder bloedvergieten was
als het oppervlakkig schijnt. De'Bono
lijkt werkelijk vastbesloten te zijn, zijn
nen grooten voorsprong op de
Abessijnen de beschikking over modern
oorlogsmateriaal volledig te gebruiken.
Het is ook zeer wel mogelijk, dat hij goede
hoop mag koesteren op de verovering van
geheel Abessynië, als hij onbeperkt be
schikken kan over de economische hulp
middelen, die hij behoeft; bovenal tijd.
die geld is, en olie, die alleen voor geld te
krijgen is. Hoe hij voldoende van deze
noodzakelijke hulpmiddelen voorzien
moet worden, is een vraag die den com
mandant ter plaatse niet aangaat. Het is
een vraag, waar Müssolini zelf voor staat.
En als De Bono hem meegedeeld heeft,
dat zijn bevelen, zonder onbeperkte tijd
en olie, niet zonder groote risico's uitge
voerd kunnen worden, is dat voldoende
verklaring, waarom De Bono heen moest
gaan.
Maar waarom is Badoglio die een
bekwaam militair is, en die, naar men
zegt, pessimistisch is over Italië's militaire
vooruitzichten in Oost-Afrika bereid
geweest zijn hoofd in den strop te steken ?
Heeft hij na zijn laatste inspectiereis op
het Tigré-front gerapporteerd, dat De
Bono's strategie den' oorlog onmogelijk
vóór de a.s. voorjaarsregens kon be
indigen? En hoopte hij dat zijn rapport
Müssolini er toe zou brengen vrede te
sluiten ? En heeft de Duce wraak genomen
doof den criticus te bevelen het werk dan
zelf op te knappen?
? (The Economist, Londen)
De olle-»anctle«
EEN van de voornaamste voorwaar
den voor den oorlog in Oost-AÏrika
is *de benzine, waarmee de Italiaansche
transportschepen, vliegmachincs, tanks
en vooral de vrachtauto's op de verbin
dingswegen gedreven worden. Het is
ontoelaatbaar, dat er nog eënige benzine
geleverd wordt door Britsche maatschap
pijen; en het gaat niet op, hiertegen op te
merken, dat, als wij niet meer zullen leve
ren, de Amerikanen onze plaats zullen
innemen. Dat is een gewetenskwestie
voor de Amerikanen. Maar de Amerika
nen zullen niet voor de gewetensvraag
worden gesteld, zoolang wij de onze niet
onafhankelijk van hen hebben opgelost.
Britsche olietoevoer kan worden af
gesneden, want de Irak Petroleum Maat
schappij en de Anglo-Iranian Olie Maat
schappij zijn Britsche ondernemingen en
? zoowel Iran als Irak,zijn
Volkenbondsleden, die evenals wij aan de sancties
deelnemen. Wij zijn er zeker van, dat
deze statenleden evenals Rusland en
Roemenie, met ons willen samenwerken.
En stel. dat zou blijken, dat
de-Amerikaansche olietoevoer de levensader van het
Italiaansche leger zou zijn en dat, wanneer
B
ook deze toevoer zou worden afgesneden.
de oorlog binnen enkele weken zou eindi
gen, dan kunnen wij niet gelooven, dat de
regeering en het volk van Amerika niet
van gedachten zouden verandereu en de
Amerikaansche oliebelangen zouden toe
staan monopolistische winsten te verga
ren. Zelfs indien zou blijken, dat de Pre
sident, als uitvoerende macht, geen be
voegdheid had tot een vroegeren maat
regel, dan gelooven wij. dat in die om
standigheden, het congres ze als wetge
vende macht in Januari zou nemen. Het
is de dwingende morele plicht van do
Britsche regeering beslissende maatregelen
te nemen om de beslissende stappen, die
zij hier en nu kan doen om de oliesituatie
in zijn beslissend stadium te brengen, te
nemen, leiding te geven aan een vitale
olie-politiek.
(The Economist, Londen)
En de KonlnkiiJke-Shell"...
ALS symptoom is de spontane ver
klaring van de Koninklijke-Shell"
groep opmerkelijk, naar aanleiding van
de bewering, dat deze groep het initiatief
genomen had tot een poging om alle
groote petroleum-maatschappijen er toe
te brengen, aan Italië* alle petroleum te
weigeren. Zij volgt hieronder:
vDe Koninklijke-Shell-groep ontkent
categorisch het bericht, volgens hetwelk
zij plannen heeft of stappen zou hebben
gedaan bij de groote
petroleummaatschappijen. Zij verklaart bovendien in de
huidige omstandigheden geen enkele
reden te hebben om inbreuk te maken
op de regelmatige ontwikkeling van haar
handelsbetrekkingen met haar eigen
Italiaansche agentschappen."
(Il Lavora Fascista, Rome)
De wijzigingen In bet Engelschc
kabinet
lALDWIN ka»
niet gefeliciteerd
worden met de her
groepeering van zijn
ministerie. Thoma>
is hij niet kunnen
kwijtraken, hoewel
hij hem wel een paar
gradenlagerheeftge»
plaatst in de
ministerieele hiërarchie
In feite .komt Tho
mas thans op een plaats waar hij vet'l
meer kwaad kan doen, dan .hij reeds ge
daan heeft, om de eenvoudige reden, dat
er veel meer werk voor hem is. Thomas
kan n.l. venveten worden, dat hij niet in
staatisgeweesthet geschil metden lerschcn
Vrijstaat op te lossen, noch zich gezac
te verwerven bij de dominions. Baldwh
heeft hem slechts verwijderd van het
Ministerie voor de Dominions, om hem
over te brengen naar dat van Koloniën.
waar hij belast wordt met het belangen
van mUlioenen inboorlingen, die recht
streeks onder de Kroon ressorteeren en
waar hij te maken heeft met buitenge
woon moeilijke administratieve vragen.
zooals die tusschen zwarten en blanken.
Het is een departement, dat helder in
zicht, kennis en kracht vereischt, om nog
maar te zwijgen van de groote mate van
tact. ? ?
Maar terwijl Thomas een trapje lager
wordt geplaatst, wordt Malcolm Mac
Donald, thans naarstig zoekend naar een
zetel in het Lagerhuis, bevorderd. Hij is
weggegaan uit een ambt, dat hij waar
schijnlijk heel behoorlijk vervulde, naar
een, dat in de komende maanden buiten
gewoon belangrijk wordt, hoewel het er
niet een is dat den functionaris gewoonlijk
overlaadt. Als de jonge MacDonald van
formaat groot genoeg blijkt te zijn om
het lersche vraagstuk te behandelen kan
zijn overplaatsing naar Dominions" toe
gejuicht worden, maar hij moet het be
wijs van buitengewone bekwaamheid nog
steeds leveren. Deze twee benoemingen
hebben veel van' een achijnvertooning.
De andere zijn onbelangrijk. Het laten
vallen van Lord Londonderry is niet an
ders dan winst; de opvolging van Lord
Halifax aan Oorlog" door Duff Cooper
is van weinig beteekenis. Baldwin had
tegenover het Lagerhuis beter gedaan,
als hij de twee departementshoofden.
waarop het bij de komende bewapening»'
discussies aankomt, die der zee- en der
luchtvloot, voor dat.Huis gereserveerd
Baldwin
dei
had. in plaats van hun een schuilhoek te
verschaffen in het Hoogerhuis.
(Manchester Guardian)
Conservatisme ?
XA/IJ meenen, dat de groote massa
V V zich niet mér om een definitie van
een Conservatief zal bekommeren, dan
zij dit zou doen om de definitie van een
oUfant; zij weten het wanneer zij er een
. zien: een zekere kracht, een zekere goed
aardigheid, een vriendelijkheid van op
treden en een massiviteit van gebaar en
beweging dergelijke kenmerken zijn
even goed als een definitie.
(Hoofdartikel in de Morning Post,
Londen)
D'
Wat willen de Fransene radicalen?
k E radicalen wil
len de veiligstel
ling van den franc.
Zij willen een ver
zachtingvan
denoodverordeningen be
reiken. Zij willen de
ontbinding der fas
cistische korpsen. En
zij willen de
Fran. Herrlot sche buitenlandsche
politiek bevrijden van de actie van harts
tochtelijke partijdigheid, die door de
rechterzijde is ontketend. Tenslotte willen
zij de handhaving van de volksbeweging
tot het versperren van den weg aan het
fascisme, tot handhaving der bestaande
instellingen en de republikeinsche trouw.
Maar zijn al deze doeleinden
vereenigbaar? Het eerste vereischt de handhaving
van het ministerie. Het tweede vereischt
een veel soepeler financieele en economi
sche politiek en eventueel een onttrekken
van het ministerie aan den invloed van de
Commissie van Beheer der Banque de
l'rance. Het derde vereischt van het mi
nisterie een strijdvaardiger politiek tegen
over dei fascistische formaties. Ook het
vierde dwingt tot een breuk tusschen de
legeering en een deel van de publieke en
l'arlementaire meerderheid, waarop zij
steunt. Het vijfde, het verkiezingsdoel,
vereischt een overeenkomst in politiek en
tactisch opzicht tusschen de partijen der
linkerzijde, die nu verdeeld zijn ten
aan/ien van de tactiek tegenover de
regeenngspolitiek.
Als de radicale partij al deze doelein
den tegelijk wil nastreven, zal het haar
absoluut onmogelijk zijn een rechtlijnige
politiek te volgen; maar de actie daarvoor
'.--, naar de woorden van Herriot, de ont
neming van alle mogelijkheden op n
ia". Zij moet dus kiezen; zij heeft zelfs
:? eds gekozen. Het eerste doel dat zij wil
verwezenlijken is de verdediging van den
franc.
(Marianne, Parijs)
mijde Intocht
DE leiding van de Veiligheidspolitie
had voorzorgsmaatregelen genomen
voor den dag van aankomst van den
? Koning. Dagen tevoren had de politie
irn nauwkeurig onderzoek ingesteld naar
d; personen, die in de huizen wonen
langs den weg dien de vorst zou nemen.
Geen van die woningen heeft dien dag be
zoekers mogen ontvangen. Tijdens het
voorbijkomen van den koning was het ver
boden bloemen of confetti uit ramen of
van de balkons te werpen.
' ' (Messager d'Alhines)
De stabilisatie van den roebeir
r\E Sowjet-regeering heeft zoo juist
\+ een decreet uitgevaardigd, dat een
stap op weg naar de stabilisatie van den
roebel schijnt, en dat een eind maakt aan
Ue betalingen in vreemde valuta binnen
liet gebied der Sowjet Unie met uitzon
dering van bijzondere gevallen. ? De
..Torgsin", het lichaam dat de sommen
ontving in buitenlandsch geld van vreem
delingen en toeristen, wordt derhalve ge
liquideerd. Zelfs de betalingen betreffende
het toerisme, waarmee de Intourist"
zich bemoeide, wórden voortaan in
roe? bels gedaan. Hiertoe wordt de roebelkoers
verbonden aan die van den franc, op een
basis .van .drie Fransche francs voor een
roebel ?(voor den oorlog was de roebel
/1.33 waard). ? .
Het decreet bepaalt, dat de Fransche
franc-koers van voortaan als basis be
schouwd zal worden voor alle koersbere
keningen. In den loop van het komende
jaar zal de Staatsbank het recht krijgen
buitenlandsche deviezen in te wisselen
tegen Tsjerewonetzen. Deze maatregelen,
strekkende tot stabilisatie van de Russi
sche munt, schijnen verband te houden
met onderhandelingen die volgens de
Daily Express" in Londen zijn aange
knoopt met het oog op een Russische
leening of misschien nog meer. Onder
deze som zouden begrepen zijn .de 600
millioen zilveren dollars van het
Tsarenbewind, die reeds jaren in de Londensche
banken liggen. Men spreekt van een'ren te
van 71/» pCt. Het bedrag van deze leening
zou Engeland niet verlaten, maar zou
dienen om den aankoop van waren in
? Groot-Brittanie* te voldoen. Men zegt ook.
dat zonder de tsaristische schulden te
erkennen, de regeering te Moskou toch
zijn toestemming zou geven pm een zeker
deel van de leening ter beschikking te
laten van de Britsche regeering, die dit
zou kunnen gebruiken ten bate van de
houders van vroegere Russische obligatie.
(Jownal de la Bourse, Parijs)
De openbare werken In bet plan van
den arbeid
WARE het alleen- om te dienen als
middel om aan de depressie een einde
te maken, dan ware voor een land als het
onze. waarvan de ontwikkeling der con
junctuur zoozeer door internationale fac
toren wordt beheerscht, de uitvoering
. van een programma van openbare wer
ken, in verband met de financieele en
economische risico's, die het met zich
brengt, niet veel meer dan een bedenke
lijke speculatie. De uitvoering van pu
blieke werken brengt echter ook baten,
die vaststaan. Dat de werken, die tot
stand worden gebracht, ook al is het nut,
dat zij afwerpen over een reeks van jaren
verspreid en is het niet mogelijk de be
hoeften der toekomst met juistheid te
schatten, voor de gemeenschap van be
teekenis zijn. mag veilig worden aange
nomen. Vast staat eveneens, dat hun
uitvoering onmiddellijk en middellijk de
werkgelegenheid' doet toenemen en daar
mede den omvang der werkloosheid ver
mindert. Het is mogelijk, dat de conjunc
tuur, al dan niet onder den invloed der
werken, ook na de voltooiing daarvan
gunstig blijft en de werkgelegenheid dan
niet beneden het peil der voorgaande
jaren terugvalt. Maar mogelijk is ook,
dat de verwachte ontplooiing van den
investeeringslust achterwege blijft; in
dat geval kan het gebeuren, dat de werk
loosheid, .voor zoover niet. zooals in het
Plan van den Arbeid wordt verondersteld,
de industrialisatie ook hier uitkomst
brengt, na beëindiging, der werken der
halve weer in denzelfden omvang stijgt
als zij te voren was afgenomen, zoodat
men opnieuw voor het vraagstuk van
haar bestrijding staat, waarvan de op
lossing echter dan, als de toestand van
'slands financiën tengevolge van de toer
neming van lasten ongunstiger is gewor
den, zelfs nog moeilijker zal zijn dan
voorheen.
Het is een eisch van reëel* politiek zich
rekenschap te geven van de gevolgen, die
de maatregelen van werkloosheidsbe
strijding, zooals in het Plan van den
Arbeid worden voorgesteld, met zich
kunnen brengen. Maar een eisch van
re£ele politiek is het eveneens zich wel
bewust te zijn van de groote belangen,
die met een krachtige en vooral spoedige
vermindering der werkloosheid zij n
gemoeié: economische, omdat anders het
gevaar dreigt van een verminderde ge
schiktheid onr te arbeiden, sociale, omdat
door langdurige werkloosheid groote
zedelijke en cultureele waarden' in gevaar
worden gebracht.
Het is mogelijk dat de prijs, die voor
een omvangrijk programma van openbare
werken als middel tot werkloosheids
bestrijding moet worden betaald, onder
de gegeven omstandigheden te hoog moet
worden geacht. Dat de belangen, die op
het spel staan, een hoogen prijs waard
zijn, zal niet aan twijfel onderworpen zijn.
(H. Frijda. in Economisch-Statistische
Berichten)
' De kleine caricaturen in den tekst zijn
uit Marianne".
Müssolini wordt door sancties gekweld
ze vanzelf ophouden.
maar als hij zijn pistool liet vallen zouden
(South Wales Echo. Cardiff)
Hallo, met Badoglio ?... Zeg hun uit mijn naam dat van de hoogte der pyramlden
llljseuw op hen neerzien l" (Marianne, Parijs)
u .«
«u»"
Toen Ik aan </e onderste helft toe was, ben Ik onder den ? Groei
Invloed der modernen gekomen." (Humorlit, Londen) (SondiginlsseStrlx.Stockholm)
PAG, M GROENE No. 30» l 'AG.-7.Di GROENE No. JOH
Het zoontje van den vuurtorenwaehter: Vader, maak nog eens een konijntje l
? (Pisslnf Show, Londen)
«»: ;>;