De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 23 november pagina 8

23 november 1935 – pagina 8

Dit is een ingescande tekst.

l DE TIJDGEEST" Bilderdijkstraat 77-85 Telephoon 81414 Door onze 40-jarige ervaring een Adres van Vertrouwen Ongekend assortiment vitrages - gordijnstoffen ? linoleums tapijten ? bedden - dekens Complete me u b i leer ing d Vraagt prijsopgave zonder eenige verplichting Bi VER ALBUM ,de Boerderij Dit is nu eens echt een album voor iedereen! Een en al afwisseling die prachtige plaatjes: koeien en schapen, kippen en duiven, vruchten, vogels, bloemen, enz. U gaat ze toch óók spoedig verzamelen? Uw leverancier zal U hét album gaarne thuisbezorgen a 75 cent. VERKADE's FABRIEKEN N v ZAANDAM Sterrekunde partner was beleefd, gunde ieder het zijne, doch zou me met liefde met een boek van Culbertson naar huis hebben gestuurd, als er een drie stui vers uitgave van had bestaan. Dies bleef ze beleefd. Aan mijn rechterhand troonde een schoonheid, een bewuste schoone. Daarom troonde ze, in plaats van te zitten. Tegenover haar een helblonde, wier huid heftig tegen de peroxyde protesteerde en daarom een lever kleurtje had aangenomen. Verderop een ander tafeltje, waar ik graag had aangezeten. Maar dat is natuurlijk; je wilt altijd aan het andere tafeltje zitten, ook in het leven.... Mijn partner en ik speelden bridge, ieder volgens eigen systeem, de ande ren volgden het veelal gebruikelijke happy-go-lucky" systeem en hadden dus de kaarten, zooals dat onder bridgers heet. Ook leverden ze het praatje. Het praatje ging uit van de schoone en ging waar zou het anders over gaan over schoonheid. Vrouwelijk schoon l Vrouwen zijn in het algemeen maniakken op dat gebied en met mani akken is de.wereld gevuld. Daarom is bridge met een praatje erger dan bridge tout soul. Bridge met een praatje heb ik gepleegd met voetbalmaniakken, met radiomaniakken, met filmmaniakken en het ergste, met politieke mani akken. Zo daasden door over hun stokpaardje. Meestal stond ik er volkomen naast en wanneer dat per ongeluk niet het geval was, mocht ik toch geen mcening hebben. Ditmaal was het praatje, leerzaam. Verzorging van de vrouwelijke schoon heid. Een man staat daar als regel tegenover als een koe in de weide tegenover een voorby snellende Diesel. Accepteert het bestaan en daarmee basta. Nu weet ik, dat er partijen zijn pro - vet - op - het - gezicht ? gedurende-het-slapen, maar dat er een andere partij is» die haar leven zou offeren voor de bestrijding daarvan. Er zijn er, die zich met water wasschen, anderen, die zich als een machine of een vetloeren laars in de olie zetten. Dat zijn de eenvoudigste problemen.... Het bad van ezelinnemelk van Cleopatra is kindenverk vergeleken met wat thans gebruikt wordt. Eierdqoiers van onschuldige Barnevelders of Wyandottes worden op het gezicht ge smeerd, het sap van eerlijke Westlandsche komkommers moet er aan te pas komen en de bijtende citroen, die we vroeger over ons gezicht haal den voor inktvlekken of wanneer we door een venijnige pukkel werden ont sierd, heeft afgedaan. Ik peinsde aan het kwartje, dat ik elke twee maanden in een shavingstick investeer en prees mij een ge lukkig man.... A. P. Mysterie de«yenusmaan Een verdwijninjn hooger sferen WIE los ooit de wondertyku geschiedenis van Vulcanus, de planeet die niet bestaat, maar die nochtans ontdekt werd zonder dat de op het wonderbaarlijk» afgestemde snaren zijns gemoeds in opgewekte trilling raakten ? Of van het beroemde Aschgrauwe licht, dat dr nachtzijde onzer Avondster volgens nu sinds eeuwen binnenkomende berich ten bijwijlen ten toon spreidt, ofschoon het eigenlek nergens vandaan kan komen. *.. Het aandeel van Venus op dit terrein is trouwens met dit vreemdsoortig licht nog niet uitgeput. Ook de maan dezer planeet, die evenmin als Vulcahus be staat, maar toch een tijdlang op do onverwachtste momenten opdook in de onmiddellijke omgeving der pla neet, is de vermelding waard als bewijs. dat ook de sterrekunde haar wonder* lijke verhalen" kent, zoowel met als zonder natuurlijke verklaring". Voor we van wal steken een simpele herinnering aan het feit, dat Venus als planeet, dus als donkere wereldbol die om de zon draait, net zulke schijnge stalten moet vertoonen als de Maan, wijl de baan van Venus binnen de aardbaan ligt. Voorts wentelen satellieten immer op betrekkelijk kor ten afstand van de moeder-planeet, zoodat we ze in don kijker steeds in haar onmiddellijke nabijheid zien staan. En zoo meende de groote Cassini in Parijs op den ochtend van 24 Januari 1672 dan ook, dat hg een maan van Venus op het spoor gekomen was. toen hij in z'n telescoop een klein schijf je te zien kreeg, dat een weinig links van de planeet stond. Vooral om dat de beide hemellichten duidelijV dezelfde schijngestalten vertoonden, zoo als dat moest, en zooals ook een eventueele Marsbewoner Aarde en* Maaii steeds tegelijk vol, nieuw of in ge lijkvormige sikkelgedaante aan zijn hemel zou zien staan. Bij deze eerste waarneming bleef hel voorloopig. Eerst 14 jaar later ver toonde de satelliet zich opnieuw in den kijker van Cassini; ditmaal rechts van de planeet, maar dat was zonder be lang. Ook onze maan schommelt, van welke planeet we haar ook bekijken, van den linker- naar den rechterkant onzer goede moeder Aard». Opnieuw viel een stilte, ditmaal van ?meer dan een halve eeuw, en het moest 1740 worden alvorens de maan zich ten derde male. liet zien. Cassini was reeds lang gestorven en nu was het <!e befaamde telescoopbouwer Short in Londen, die haar te aanschouwen kreeg. Short was niet voor niets man van het vak en de argwaan, die hij aan d-n dag legde is in verband met latere verklaringspogingen het vermelden waard. Short wist maar al te góéd hoe gemakkelijk men bij de waarne ming door een kijker het slachtoffer km worden van gezichtsbedrog; daar om verwisselde hij verschillende malen v:«i oculair. Daarmee nog niet tovreil.-n richtte hij «elfs een tweeden teles coop op do planeet, maar het maantje f geen kamp. Van nu af ging het sneller. In een tijdspanne van nauw 30 jaar vertoonde d ? satelliet zich niet minder dan 28 waal. Soms bleef ze jaren achtereen onzichtbaar, om dan opeens dagen limg in den kijker van eenzelfden obS'Tvator te verschijnen, eventueel aan verschillende waarnemers ongeveer tvzclfder tijd. Dit laatste was, jammer Ei'noeg, volkomen aan het toeval vergelaten, want de moderne ge» takken der telegrafie stonden de wetenschap in het midden der 18de eeuw nog niet ten dienste en het briefverkeer ging uiterst traag. Geen sprake van dus, om, zooals dat nu g« beurt, een ontdekking denzelfden dng nog over heel de wereld bekend te maken, en zoo in een oogenblik over een uitgebreid dossier van elkaar aan vullende waarnemingen te beschikk»n. Wat de Venusmaah betreft, kwam uitvinding van de telegraaf te laat, w:int in 1768 was het gedaan met de ni mifestatie van dat hemellicht; sindsdi-n heeft het niets meer van zich laten In-oren of zien. Maar intusschcn was lul. sporadisch feitenmateriaal toch W"» overweldigend geworden, dat do lx roemde wiskundige Lambcrt er toe \v:is overgegaan, de baan der satelliet in optima forma te berekenen. En Fre-ik de Groote achtte zelfs het oogen blik gekomen voor .een voorstel om de iman te noemen naar.den Franschen hi-"f «D'Alemfeert, Encyclopedist en b« langrijk mathematicus, voor welke w-V deze heer echter in zoo gracieus mogelijke bewoordingen wijselijk bedn ukte. U7ETENSCHAP beoogt kennis v" der oorzaken, en dus zou de at» itenkunde zijn te kort geschoten, indien ze niet onverwijld een onder zo, k had ingesteld naar den oorsprong di'?or vreemde verschijnselen rondom VIMUS. Wachters van planeten immers CHARIVARIA PAÏNDELUXE-BROOD De opstand is reeds weer bedwon gen." (Tel.) Excessen kunnen met de bestaan de bepalingen krachtig-worden tegen gegaan, mits men die bepalingen maar toepast." f AT. R.C.) NAUWELIJKS HOLLANDSCH Ze kunnen nauwelijks iets van hun schrale inkomen missen." , .'.?*?' (N.R.C.) Die belooning is momenteel nau welijks slecht te noemen." (Gr.) , ' ? , Pornografische prospecti. Aan de. M. v. T. is het volgende ontleend: De ordonnantie heeft de strekking de verspreiding dier prospectie tegen te gaan." (N.R.C.) Wat zouden ze toch bedoelen? Prospectussen ? MEDISCHE WENKEN Uw zenuwen komen tot rust door het gebruik van Glazen Buisje 75 et.' (Adv. Schev. C.) .. Droog uw handen steeds goed af wanneer ge in het water hebt gezeten." (U. P.) UIT DE HOOGESCHOÖL DER JOURNALISTIEK De heer Westerman heeft gepleit voor het ambtenarenverbod: dit zou den vaderlandslievende personen zijn zijn." (Tel.) Eenmaal den artsbul behaald. staat een wijd veld open." (Gr.) ONZE TOONEELSPELERS Alleen de vraag of die partij met legale middelen haar .doel nastreeft. spevlt een rol, als er beslist moet worden." (Vod.) ...Dit zijn factoren, die hun rol t niet hebben uitgespeeld." ' __^_^ (N. R. C.) DE INDIRECTE ROL ..Het behoort tot hét wezen van den intellectueel geen directe rol te spoKn". (N.R.C.) ..Oeze expositie roept oude her inneringen op uit het verleden en het En wellicht nieuwe uit de CORRESPONDENTIE - te A. Versche haring mag «cht gezouten." luidt een Opschrift 'n lii>t Hbl. Moet hier niet worden" bij? A ntw. Neen, dat mag weggelaten. verdwijnen zoo maar niet eens voor goed, evenmin als het in satellietenkringen gebruikelijk is om plotseling eenige jaren vrijaf te nemen. De eerste die voor dit vreemde Venuamaan-complex een natuurlijke" verklaring meende te vinden, was de Weensche astronoom Heil. Heil had zelf meermalen vergeefsche pogingen in 't werk gesteld om den vermeenden wachter te zien, en daarbij opgemerkt, dat er in zijn kijker vlak bij de planeet soms een klein zwak nevenbeeldje viel waar to nemen, dat niet vast stond aan den hemel, gelijk een goed hemellichaam betaamt, maar zich ver plaatste zoodra men het oog aan den kijker een weinig bewoog! Zulke pa rasitaire beeldjes zijn iedcren astro noom bekend, van het eerste oogen blik af, dat hij zijn loopbaan als obser vator begon. Het oculair van een kijker is gemaakt uit lenzen van glas, en glasoppervlakken spiegelen nu een maal onvermijdelijk. Heeft er nu zoo'n klandestiene weerkaatsing van het licht plaats tusschen de lenzen van het oculair, dan ontstaat daarbij een schtynbecldje, dat kleiner dan het normale beeld is, bovendien veel lichtzwakker, en voorts van precies denzelfden vorm. De Venusmaan" die aldus ontstaat zal bijgevolg juist de zelfde schijngestalte vertoonen als de planeet! Hoe aanlokkelijk deze explicatie ook op het eerste gezicht mag wezen, ze loste hét raadsel toch niet op. Want evenmin als Heil er in liep, kunnen we gelooven dat ervaren waarnemers hier de dupe zouden zijn geworden van zoo'n tastbaar gezichtsbedrog. En zelfs al zou men nu een oogenblik aannemen, dat er in de dagen betrekkelijk kort na de uitvinding van den stern-kijker nog tamelijk onkritisch te werk gegaan werd, dan blijft het toch uitgesloten dat iemand als1 Short b.v., bij alle voorzorgen die hij nam, door een schijnbeeld zou zijn misleid. Eerst 50 jaar geleden is tuin hut mysterie van de Vonusinnnn een af doende verklaring te beurt gevallen. In 188? kwam Dr. Stroobant, de latere directeur der Brusselsche sterrowacht in Ukkcl, op het denkbeeld om de op lossing niet in den kijker maar aan den hemel te gaan zoeken. Stroobant ensce neerde een reconstructie van het schouwspel, dat zich in het kijkervcld der verschillende waarnemers had ver toond, ten tijde van de sporadische verschijningen der satelliet. Hij ging m.a.w. na, welke sterren er op de bewuste data zooal in de nabijheid van Venus hadden vertoefd, en kwam tot het verrassende resultaat, dat er bij kans altijd een betrekkelijk helder sterretje had gestaan op de plaats waar het maantje gezien was! In enkele gevallen was iedere andere op lossing zelfs buitengesloten, want Stroobant kon berekenen, dat de snelheid waarmee men de satelliet volgens de opgave had zien bewegen, precies die was geweest, waarmede Venus zich ton opzichte van de be trokken ster had moeten verplaatsen (maar dan in tegengestelde richting ' natuurlijk). Niettemin bleven er ondanks al deze successen toch nog wel een paar duistere punten bestaan. Vooreerst waren er ten tijde der<-twee waarne mingen van den grootmeester'Cassini gén sterretjes bij de hand. Wat zag Cassini dus in beide gevallen? ' En wat zag- Short? Want het ster retje van Stroobant moge al iets ver klaren, het geeft toch allerminst rekenschap vandeschijngestalte, die de zeer kritische Short ons mot nadruk verzekert, dat hij stellig heeft gezien... De bekoring van het onbegrepene. die vele dingen voor sommige naturen slechts te interessanter maakt, schijnt ook uit de omgeving onzer Avondster nog niet geheel en al weggevlucht. . . * * ' ? Dr. A* J. M. WANDERS PAG. 16 06 GROENE Ne. 3051 QR0ENE No. 352 BELANGRIJK BERICHT VOOR ALLE ABONNÉ'S Een tweede abonnement op DE GROENE voor slechts ZES GULDEN DIT Is het seizoen der geschenken, een sei zoen waarin menig man met de handen in het haar zit (voor zoovér aanwezig), omdat hij niet weet wat hij geven moet. (En voor de dames is het vaak niet minder lastig.) U wilt een geschenk geven waar men iets aan héft. Het behoeft geen groot geschenk te zijn, maar' het moet iets zijn dat den ontvanger aangenaam verrast; dat hij telkens opnieuw onder oogen krijgt en dat hem den vijftigsten keer evenveel genoegen doet als den eersten; dat hem steeds weer den schenker in dankbare herinnering brengt. ? . '? . . ." ._".,.. ? i 2w//C een geschen^ 15 2)e Groene: 5 ff verrassingen voorde? ff uiden Wij stellen nl. abonnés van DE GROENE in de gelegen heid, een geschenkabonnement te nemen op naam van een door hen aan te wijzen persoon die tot dusver nog geen abonnéwas. Voor dit- geschenkabonnement bereke nen wij slechts zes gulden. Evenals elk ander abonne ment loopt ook dit door tot 31 December 1936, en het gaat in met St. Nicolaas. Op dien dag krijgt de ontvanger van de administratie van DE GROENE een hartelijk briefje waarin hem de schenking wordt kond gedaan; den volgenden dag ontvangt hij het eerste nummer. Niet. nmaal, doch 56 maal .komt bij hem Uw St. Nicoiaasverrasslng in de bus. Ziehier de oplossing van menige geschenkenpuzzle: , Geef DE GROENE, de verrassing die 56 maal terugkeert Hferlanft afknlpptn ADMINISTRATIE DE GROENE" KEIZERSGRACHT 355-AMSTERDAM Póttflro 72880 * Gtm«tnu Giro G. (000 * Tftltfeon 37964 ' * i * ' '~ , ?'?'?,*' Ondergeteekende, zelf, voor 1936 abonnéop DE GROENE, verzoekt dit blad van St. Nicolaas 1935 af tot 31 December 1936 te zenden aan.onderstaand adres. Het abonnementsgeld voor dit geschenkabonnement is 6 gulden, welk bedrag U heden per : , Is gezonden. ! , Naam van den : , ' ? nieuwen abonné: ..,....,._ : '....!. t...... Adres: hjaam en adres van den schenker J ... MOET IN DEN BRIEF AAN DEN NIEUWEN ABONNÉUW NAAM WORDEN VERMELD!

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl