De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1935 7 december pagina 10

7 december 1935 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

Het verhaal van de Groene DE DEUGD GERED A1W Polgar MARTHA was veertien. Haar vrolijke, donkere, ogen dansten als een paar jonge honden; brutaal en nieuwsgierig keken ze iedereen recht in het gezicht. Ze was slank en beweeglijk, ze holde meer dan ze liep en haar wangen blaakten. 2e steekt ons nog een keer het huis in brand," zuchtte de moeder. Als een man haar aanstond en dat deden de meesten vertelde ze hem dit niet alleen met haar ogen, doch ze! het ronduit, in kinderlijke on bevangenheid. Ik vind u aardig l Ik vind u zelfs heel aardig l" In haar kastje lag, behalve haar linnengoed en een stapeltje correspondentie van bedenkelijke aard, verboden lektuur en een dagboek in geheimschrift. Ze kwam elke dag te laat van het gymnasium thuis en werd dikwijls geflankeerd door jongens op straat aangetroffen. Voor de familie was Martha een zorgenkind. Otto, de man van haar zuster Therese, noemde zijn schoonzusje altijd de Crisis". De Crisis" werd acuut toen ze op een middag aan tafel tegen haar zuster zei: Ik hoop dat jullie niet direct kinderen krijgen. Daar hou je zo'n lelijk figuur van over." Haar zwager wreef krampachtig zijn lorgnet glazen op en zei: Zo je bent behoorlijk bij voor je leeftijd." O, ik weet nog wel heel andere dingen l" Haar moeder riep: Ga direct naar je kamer i" Martha ging, diep beledigd. Daar zul je nog wat moois mee beleven, moeder!" Wat moet ik er dan aan doen? Het kind zal nog eens mijn dood zijn." Oom Ruprecht vond: Laat ze aan sport gaan doen." Of nog beter...." Otto maakte een beweging van aframmelen. Maar Therese, haar zuster, was een andere mee ning toegedaan: U kent haar niet. Ze is een lieve, hartelijke meid." En zo muzikaal l" voegde moeder er aan toe. Maar niet normaal. Rijp voor een sanatorium, overrijp. Als u mijn raad volgt, moeder...." Therese begon te schreien. Wees toch verstandig," zei Otto. We zijn im mers niet meer in de middeleeuwen. Zo'n modern sanatorium voor zenuwpatiënten.... Hebt u eigen lijk wel een idee wat dat is?" ?\4T OEDER ging methaar naar een professor. Die on?*? ?*? derzocht Martha zorgvuldig, gaf haar een tikje op de wang: De jongedame is een beetje nerveus." Toen werd Martha naar de wacht kamer gestuurd en haar moeder ver telde van hun moeilijkheden met hét meisje: dat ze haar geen ogenblik zon der toezicht konden laten; dat ze wist en sprak van dingen waarvan zelfs zij, haar moeder, geen begrip had. De professor knikte alsof hij wil de zeggen: Ja ja, dat komt er van." Maar hij zei niet waarvan. In plaats daarvan ried hij een sanatorium aan. Een aardige man," zei de moeder toen ze weer op straat liepen. Martha dacht anders over de professor. Hij heeft een puntbuik en flap-oren. Van hem zou ik nooit kinderen willen krijgen." Maar zo meteen krijg je van mij een draai om je oren!" Martha floot zachtjes, trippelde op de tenen en hield met een sierlijk gebaar haar rokje op, dat toch al zeer kort was. Haar moeder keek bezorgd naar haar, toen zuchtte ze en zei: Je hebt bloedarmoede en je bent nerveus. Je gaat voorlopig veertien dagen naar een sanatorium." Martha werd geestdriftig. Wanneer ga ik? Is daar ook een tennisbaan? En een zwembad?" Ze rende de drie trappen op en viel het dienstmeisje om de hals. Anna, ik ga naar een sanatorium»" en fluisterend in haar oor: Je zult zien, alle dokters en patiënten worden verliefd op me." T\E directeur gaf Martha een hand: Zo, ik hoop ?*^ dat we gauw dikke vrienden zullen worden." Waar is hier de tennisbaan?" Die hebben we hier niet.... Onze patiënten hebben rust, rust en nog eens rust noodig. Dat zal jou ook goed doen Martha, want je bent nerveus, heel nerveus." De dokter keek op zijn horloge. Je komt net op tijd voor het avondmaal." Maar ik heb nog helemaal geen trek." NDat doet er niets toe. 's Avonds om zeven uur wordt er gegeten. Om negen uur ligt iedereen in bed. Het is hier geen inrichting van vermaak, maar van genezing, mijn lieve kind." Hij belde en er kwam een zuster. Wilt u deze jonge dame naar haar kamer brengen? Nummer zestien. Vóór het slapen gaan kom ik nog een keer boven." Martha keek onrustig van de dokter naar haar moeder, van haar moeder naar de dokter. Ze werd eensklaps bang. Dag lieveling. Zondags zullen we je komen bezoeken." * Moeder, moeder i Ik wil hier niet blijven l" Ze brak in tranen uit. ' De dokter gaf de oude dame een stille wenk om heen te gaan. Ze boog het hoofd, waagde het niet haar kind nog aan te kijken, aarzelde een Ogenblik. De dokter kuchte gebiedend. Laat me niet alleen l" riep het meisje. De dokter nam haar bij de hand. Stil tocht Je brengt het hele ? huis in opstand i" En tot de verpleegster: Voor hét ' ' 'haar bed gaan twee gram broom." De moeder sloop stil weg, alsof ze op een misdaad betrapt was. ' . ?' .' ' ? ' ? , .'? . ?' ??'? ?'? . ? ?' '.' ' ' XyrARTHA schreef naar huis dat ze zich dood verJ-v*p veelde. Dat ze melancholiek werd. En dat de directeur een idioot was. Daaronder stond het Gezien" van de directeur. Deze schreef zelf 'aan ' ; ? de familie dat het uitstekend ging met de patiënte, ? ' ? dat de'behandeling voortreffelijke, resultaten af wierp en dat bezoek voorlopig niet gewenst was. , Niettemin verscheen oom Ruprecht op een Zondag in het sanatorium. Hij werd niet tot de patiënte toegelaten. Ze heeft rust, rust en nogmaals rust ??'?' nodig," zei de directeur. . Hoe is het dan eigenlijk met haar?" ' . Uitstekend. Ze ziet er al veel beter uit. In het . begin liet ze de helft van haar et i staan. Maar nu Maar zo meteen krijg je van mij een draal om je oren l" FAS. IS DB GftÖENE N0.10M CHAMPAGNE KRUG Bonommépur sa qualit heeft ze een zeer behoorlijke eetlust en we kunnen van dag tot dag de hoeveelheden opvoeren. Het meisje was zeer nerveus en onrustig en...." zei hij met een glimlachje van verstandhouding...'. en aan de lichte kant, in elk opzicht, begrijpt u? Het is onze taak, haar successievelijk zwaarder te maken. U weet wel dat uw nichtje steeds gevaar liep.... verloren te gaan, zal ik maar zeggen. Wij zijn goed , op weg haar te redden." Door een mestkuur?" Ja. Vet is een ideaal bolwerk tegen de zonde." En als een patiënt nu niet wil eten?" O, dat komt niet voor l Bij ons wil iedereen eten. Als hij het niet tengevolge van de cacodil-injecties doet, eet hij wel uit verveling. Ik zorg er nauwlettend ? voor dat alle geestelijke of lichamelijke invloeden die -het spijsverteringsproces zouden kunnen storen van mijn patiënten worden geweerd." Wat doet ze dan de hele dag?" Eten, wandelen, slapen. Rust, dat is het voor naamste. En natuurlijk een zeer zorgvuldige me dische behandeling. Als u wilt kan ik u wel het een en ander van onze inrichting laten zien. Onze röntgenkamer is primissima. En onze elec^ische massage-apparaten zijn ook de moeite waard. En onze installatie voor stoom- en hete lucht-behandeling. Ons sanatorium is volgens de allermodernste beginselen...." Dat heb ik al lang gemerkt dokter," zei oom Ruprecht. T*\RIE. maanden later haalden moeder en Otto ^ het meisje uit het sanatorium af. Ze was ge nezen. Je zult haar niet herkennen," waarschuwde Otto zijn vrouw. Ze is een ander mens geworden." Hoe ziet ze er uit?" ' Als melk en bloed l" . 's Middags verscheen Martha bij Therese. Dag Therese!" Therese kon geen woord uitbrengen. Ze keek de vrouw aan die voor haar stond, dik en rond, met een onderkin en oogjes die als rozijnen in net deeg tussen de vetkussens van voorhoofd en wangen zaten. Hoe gaat het met je Martha?" Best, dank je. Ik ben een en twintig kilo aan gekomen. Het eten ginds was heerlijk." Het dienstmeisje kwam binnen, zei de jongejuffrouw goedendag, wenste haar geluk met haar beterschap. Een en twintig kilo ben ik aangekomen." En was het prettig ginds, juffrouw?" Anna knipoogde vertrouwelijk-nieuwsgierig: een herinne ring aan de belofte dat ze van interessante avon turen in het sanatorium zou vertellen. Was het leuk?" vroeg ze nog eens. Martha dacht na. O ja, heel prettig. Weet je, ze bakken daar een vruchtencake, zó lekker...." Heb je trek Martha?" vroeg Therese» Ja. Trouwens, de dokter heeft ook gezegd dat ik zo veel mogelijk moet eten." ? Martha at drie boterhammen. Daarna bleef ze apathisch zitten. Ik ben altijd zo slaperig tegen woordig.. .." ' ? ? Therese streelde het dikke meisje over het haar. Ga je mee tennissen? Oom Ruprecht speelt ook; mee. Of weet je wat: laten we vanavond naar de opera gaan, hè? Zeg, kijk eens," ze wees naar buiten wat loopt daar een knappe man, een echte lord.... Martha, lieveling, kom, ik zal je wat vertellen; 't is hél ondeugend; Otto is er mee van zijn kantoor gekomen...." ? Martha antwoordde niet. Ze zat met hangend hoofd, de onderkin op de borst gezakt, en snurkte zachtjes. . . . ' ? De bel ging. Therese stond op. St l" deed ze tegen tante, die binnenkwam. Ze slaapt.0 Hoe is het toch wel mét haar. Is ze heelemaal weer gezond?" ? . Helemaal gezond tante, helemaal gezond!" zei Therese en viel de verbaasde oude vrouw snik kend om de hals. BOUWTERREINEN en HUIZEN te koop in het Centrum der Gemeente. Inlichtingen: PARK KERSBERGEN Kantoor: Montaubanstraat 4, ZEIST CHAOS Ben plan tot «aneerf ng van den autohandel sal door de B. A. I. aan den mlnlater worden voorgelegd. Hoe noodzakelijk op dit gebied ordening fm blijkt uit de beschouwingen van onsen medewerker. HET toeval heeft gewild, dat ik in vrjj nauw contact kwam met den automobiclhnndel en aan verwante vakken. En ik vond daar een toestand, zoo verbijsterend, dat slechts van chaos kan worden gesproken. Oorspronkelijk moet die ?lutomobielhnndel een behoorlek en winstgevend bedrijf zijn geweest, te lordeelen naar de zeer groote kapi talen welke er in zijn gestoken. En /.oo oppervlakkig gezien, zou het ook nog altijd een goed bedrijf kunnen ztfn. Het is echter anders. Het begint met den verkoop van nieuwe wagens. De fabriek of de importeur stelt de prgzen der diverse modellen vast en de bandelaar krijgt ?ilerop een bepaalde korting. Deze korting is zoo groot, dat, indien de handelaar deze ten volle kreeg, luj in staat zou zijn een behoorlijke free service te geven, garantiegevaUen met ?Ie gewenschte coulance te behandelen ??n een normale winst over te houden. Mu is het slechts weinig menschcn gegeven te kunnen rekenen, of te 'even. en bovendien te laten leven. Met als gevolg, dat al heel spoedig het euvel van de ingeruilde wagens binnensloop. Men heeft een wagen, wil echter een nieuwen wagen koopen ??n men betaalt een deel van den prijs ?an den nieuwen automobiel met zijn ouden en dikwijls volkomen aftand>chen wagen. Die oude wagen héft »:een prys en is zooveel waard als een j,ek, in dit geval de automobiel handelaar die coüte que coöte. wil verkobpen omdat anders zij" con? urrent verkoopt, er; voor wil geven. '/,oo kan het gebeuren, dat de dealer van een nog betrekkelijk onbekend merk, dat erin gebracht moet wor den", grof geld geeft voor een wagen, die later met moeite voor een prikje wordt verkocht. Zoo'n verkoop bet eekent vaak een dikke verliespost. Een tweede en even algemeen t u vel £s het verkoopen beneden den officieelen prijs. Niemand koopt een automobiel voor den vollen prijs, iedereen bedingt korting en krijgt deze. Het hangt er maar van af hoe handig men is in het afdingen, in het uitspelen van het eene merk tegenover bot andere. En men heeft toch nog steeds te duur gekocht, want een beetje langer aanhouden had den hindelaar er toe gebracht u den Dieuwen wagen voor nog lageren prijs af te geven. Populaire merken worden tegenwoordig verkocht met bruto winsten van / 60.?tot ? 76.?per wagen. Waarom? Ik weet het werkelijk niet. . . , ?? . ... . .' '' ? Een paar jaar geleden bad men nog i-t excuus, dat een groot aantal automobielen van een bepaald merk het reparatie-atelier werk gaf, den verkoop van onderdeden bevorderde, maakte dat men benzine, olie, banden ei- accessoires verkocht, zoodat men op die manier ten slotte toch nog winst maakte. Doch ook deze moge lijkheid bestaat vrijwel niet meer. In de eerste plaats laten de meeste tnonschen zoo weinig mogelijk aan automobiel doen, in de verkeerde veronderstelling, dat zij daardoor geld, sparen; In ..de tweede plaats zijn garages en werkplaatsen als padde stoelen uit den grond verrezen en de werkt al weer goedkooper dan de ander. Vele dezer werkplaatsen repaKéren slecht, gebruiken dikwijls imitaüe-Onderdeelen, welke tegen lagen Prijs verkrijgbaar, doch in den regel' ook van inferieure kwaliteit zijn. fooh vinden zij steeds maar weer l menschen. die er heen gaan, omdat ' ze zoo goedkoop zijn. Met als gevolg, dat de goed geoutilleerde werk plaatsen, waar vakkundige monteurs onder vakkundige leiding werken, weinig of niets te doen hebben of ook moeten gaan werken tegen die absurd lage prijzen. Dus óf de werkplaats in kwestie verliest geld of het werk gebeurt slecht. ONS land produceert geen auto mobielen, inheemsche concur rentie bestaat dus niet zooals in Duitschland of Frankrijk of Engeland, en vooral de Amerikaansche automo bielindustrie wierp zich op deze virgin market". Deze industrie maakt goede en goedkoope automobielen, ruim, gemakkelijk te besturen door den leek-rijder en zij vond hier een goed afzetgebied. En de zoontjes van papa, waarmede weinig was aan te vangen, kregen een vakman" naast zich en gingen in den automobielhandel. De goede chef-monteur werd geholpen door welmeenende men schen. en hij begon een eigen zaak, werd dealer. Een kleine plaats al# Apeldoorn heeft ruim vijftig garages en automobielwerkplaatsen, Assen heeft er bijna twintig. En omdat het niet ging met den verkoop, noch met de service, wierp men zich op het taxibedrijf. En ook hier weer volgde men den weg van den minsten weerstand. Men ging voor lagere prijzen werken. Even ging dat goed. De officieele taxi's hielden vast aan hun tarieven en het publiek maakte dus graag gebruik van die goedkoope en nieuwe taxi's. Oogenblikkelijk wierp iedereen zich op dat taxibedrijf. Daarmee was geld te verdienen. En de tarieven daalden steeds meer. Op zichzelf niet zoo hél erg, doch door den toevloed van taxi's was het aanbod zoo groot, dat het aantal bezette kilometers per dag ook daalde. Dus niet alleen een gerin gere opbrengst per kilometer, doch ook minder vervoer. Een dubbele achteruitgang en er behoeft maar heel weinig te gebeuren of de geringe winst verandert in een zwaar verlies. Belangrijke reparaties kunnen na tuurlijk in het geheel niet meer worden betaald en de wagens blijven doorrijden totdat ze zoo ongeveer uit elkaar vallen. En het officieele en gereglementeerde taxibedrijf, dat gebonden is door allerlei zware be palingen, is gedwongen geweest om de tarieven sterk te verlagen en is > veranderd van een gezond, winst gevend bedrijf in een bedrijf, dat zich met moeite staande kan houden. Ook hier is de spoeling te dun gewor den. . In het goederenvervoerbedryf is het al niet beter. Het lijkt wel, of de menschen, die in of met automobielen handelen, door een bacil gebeten worden, diéhet gezonde verstand doodt. Millioenen guldens zijn in dit bedrijf geïnvesteerd en tenzij op de een of andere wijze orde worden geschapen .in dezen chaos, gaat het grootste deel van deze kapitalen ver loren. En volkomen onnoodig, want er is dringend" behoefte aan een groot aantal goede en goedkoope automo bielen en aan een goede service tégen redelijke prijzen. Nog steeds. Doch deze automobielen en deze service kunnen alleen verkocht wórden door goed gefundeerde bedrijven, het ver voer van menschen en goederen kan alleen maar goed gedaan worden door zaken welke een normale vergoeding krijgen voor hun diensten. Concur rentie zeker, doch binnen redelijke grenzen. En vooral gén concurrentie van menschen die niets te verliezen hebben. G* VAX STEENDEBEN «r. ? . Een polis der LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM is een waarborg voor het welzijn van Uw gezin, RESIDENTIE HYPOTHEEKBANK N.V. ?i-GRAVENHAGE - Am» Pwilowwtnwt n .-.._-_.. Hypotheekbrieven., f 15.888.200. Hypotheken ...... f 16.117.100.- ^^ , 78W|00._ Directies K. E. ABBINO - D. VAN OORDT N1DEHMILEMSC1E HYPOTHEEKBANK Leden der ^3^0^ directie: Mr. A. S. MIEDEMA en A. E. THIERRY LE BYE DOLLEMAN Pandbrieven f 39.256.150. Reserves . . f 1.056.7x3. Hypotheken f 39024.996. N.VVERZEKERING-MAAT5CHAPPIJ OPGERICHT AS 1894. -' AMSTERDAM .C-KEIZERSGRACHT 570. INBRAAK; BRAND;ONGEVALLEN EN WATERLEIDINGSCHADEVERZEKERING |9 DE GROENE N». 3053 HEERENKLEEDING VOOR VADER EN ZOON TOT REDELIJKE PRIJZEN ADRIAAN SCHAKEL HEHJGEWEG - TELEFOON 37273 Een vader kwam pas uit de tropen Kon hier In geen wit meer loopen ? Z|Jn xoori haalde hem af , De raad, dien HU taf? da, vader bU SCHAKEL hier koopen N.V. DE HO LL A N DSC H E VOORSCHOTBANK KRUISWEG 70 -HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van ?1000.» op blllljkeen wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaardent onder borgtocht of zake lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden. VAN RIJN S SMOSTERD Oud worden en jong blijven een kunst die slechts een wijze verstaat. DE GROENE wordt weldra zestig jaar en is nog altijd het meest gezaghebbende, frissche Nederlandsche weekblad. Geen wonder dat ieder die op de hoogte van zijn tijd wil blijven eiken Zaterdag vraagt: Wat zegt DE GROENE?" f 10.-per jaar. zie bon op pac. 20

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl