De Groene Amsterdammer

Historisch Archief 1877-1940

Alle jaargangen 1936 4 januari pagina 10

4 januari 1936 – pagina 10

Dit is een ingescande tekst.

r E c I I Een verhaal van De Groene SYNCOPATION "V 4 TT~U hebben niet deze luchtige kleine beyV weging der hand, waarmee de Paryzenaar c'est la vie" denkt en dit ook in prak tijk brengt. Wy hebben meer de neiging ons hoofd tusschen onze handen te nemen en deze handeling dan onmiddellijk mot alle te onzer beschikking staande critiek te bespiegelen, maar de wijn in Parijs is kostelijk, rood on goud, en onze zinnen zijn gekruid door de welverteerbare, prikkelende spijzen. Wy zijn ons bewust van de pure illusie, wanneer de avondzon juist in het middelpunt van den heraldieken boog der Are de Triompho staat en het lak van duizend auto's doet glanzen, en ons hart is vroolijk. In 't begin is onze half bloed vriend in de boven kamer op Montparnasse zwijgzaam. De keurige Hollandsche familieroman in een band, die iets met slechte kunstnijverheid der jaren 1910 te maken heeft, past niet erg goed in zijn negerhanden. Mooie handen, die in de binnenvlakken rose-bruin zijn en hetzelfde rose-bruin bij de nagels laten zien. Er zijn vele soorten negerhoofden, want de negers zijn een heel oud ras. Zijn hoofd bijvoorbeeld is poervormig met wollig kroeshaar en de weg terug van dit hoofd naar den gouden helm der schoone Xefretete schijnt niet al te ver. Wij kunnen hem gemakkelijk een plaats in Centraal-Afrika go ven of naast de doodzieke Rembrandt-negers in het Mauritshuis. Doch hij is niet ziek een halfbloed met veel negerbloed. Dan vertelde hij onsamenhangend in vele talen zijn verhaal bij een paar kaarsen, die op den grond moesten branden, bij wijze van kraalvuur denke lijk. Zijn tanden blinken wit, en geen van ons kan zijn armen zóó gemakkelijk hurkend op een kussen of iets anders laags om de knieën slaan als hij. De ledematen der negers zijn lang, een prettig ding. Dus hij vertelde van den Holland sehen planter, die met zijn stok sloog, met z'n stok op zijn Indische knechten damned devil! En zijn vrouw en z^jn kinderen onder hun klamboes achter de voorgalerij in den zwarten tropennacht staren verschrikt: vloekend zit daar de planter en slaat met zijn stok tegen de leege whisky-flesschen. En straks zal ook hij onder het heetc muskietendoek liggen und dann kommen dio Mauschen, pfeifend mit spitzen Schnauzen und beissen sich in die langen Schwfinze. Eiken dag zjjn nu de piepende muizen bij den planter. Zo gooien de whisky-flesch om en hij slaat ze met zijn stok, de muizen en de koelies ces pauvres créatures. Niet lang meer een jaar nog, misschien nog twee jaren, tot hij dood is. En steeds komen er na de leege whisky-flesschen meer muizen; hij heeft zijn Indische knechten met z'n stok geslagen.... NKEL de witte tanden zijn zichtbaar in het negergezicht. Do stem is fluisterend bij den aanvang en wordt snerpend tegen het eindo, alsof muizen elkaar bijten. Lachend laat hij den planter sterven, die zijn knechten met een stok sloeg, en dit is wraak en haat. Hij weet hoe het is, geslagen te worden. Al lang weet hij het, eeuwenlang. Daar is de Middellandsehe Zee. en aan twee punten raken elkander twee doelen der Aarde, oen blakond-wit heet deel en n, waar koele windon vandaan ko men. Bij Bizerta zijn dit gloeiende en dit koele land dicht bij elkaar, dichter nog bij Gibraltar bij elkaar voor het spel der Eeuwen en der volkeren: de Gothen drijven de negers met de lange boenen voor zich uit, do zuilen van Hercules wijzen aan allen den weg, aan de Gothen en Eomeinen, de Spanjaarden, de Engelschon en de Franschen.... duizend jaren zijn als n dag. Flaneerden van middag de jonge Francaises met haar attente en verliefde vrienden niet over do boulevards des Italiens on St. Michel, zooals zij in hun bekoorlijksten tijd onder den derden Napoléon wandelden? De kransvormige baarden om de kin der mannen II.ÜIIIIEHSCU imrnuuu mi innuii ~-_. ~ 1.TOO.OOO,. M 1.»7!t«4,?± *4.«00.000,Oepl. Kapitaal ReMrvM. . t Pand brieven . ,,, Hypotheken . . . .± C5.000.00O,DeDIr.iMr. ?. J. VAN ZIJ «T. Mr. J. F. VIRSTICVKN WIJ kunnen hem gemakkelijk een plooHjn Centraal-Afrika geven . zijn dezelfde als by den vroeg-Bomeinschen rede naar in do Thermen van het Museum Cluny. En wanneer zij bij warm weer de goed gesneden col berts over de schouders hangen, zy'n ze weer de zelfden op weg naar het Forum en CaféRotonde elegant en zelfbewust met de toga over den schou der, duizend jaren zyn immers n dag. Ook de Duitsche planter in het spel der eeuwen ergens in Zuid-West-Afrika sloeg zijn knechten mot z'n stok en sliep met het negermeisje. Een oud spel. Dit was zoowat in 1870. Omstreeks 1900 kwam er op Java een inlandsche vrouw bij den Duitschen neger slapen en dit is nu haast al een stamboom, een stamboom der rassen met veel ,,bloed" on met veel ,,bodem". Allerlei leerden wij op het gymnasium bijvoor beeld van dien ouden zeewog door do Indische Zee tot aan Suez too. Maar men kan hem ook zonder school loeren kennen ? men zou z'n heele leven met déze reis kunnen doen: rechts Azië» links Afrika in do Roode Zee. Wij leeren ook drie talen desnoods. Een verhaal behoorlijk vertellen kunnen we haast niet in n taal, het verhaal van de muizen, om iets to noemen. Toch is dit een prachtig verhaal, om er in vier talen naar to luisteren, in talen, dio do eeuwen maken met herinneringen aan onmetelijke dingen .... 'T^ENSLOTTK zijn do kaarsen op den grond op-*? gebrand. Alles heeft zijn tijd kort of lang zooals men wil. Het bleeke meisje boven op die Montparnasse-kamer had het verhaal van den stok' on de muizen niet erg goed begrepen en mokte een beetje. Er was niet genoeg aandacht meer voor haar, en haar rug zou ook wel bruin worden in de zon in een dor bains in de Seine. Maar het was nu juist niet noodig, d&t onze vriend de neger ? knielend en kruipend haar hiervoor vergiffenis vroeg Verzeihung, mein süsses Schatzchen, du, ma petite chérie . Het spel der Eeuwen laat zijn kleine sporen achter, ongevraagd en ongewenscht, on whisky is een geschikt goedje voor do sentimen taliteit met songs erbij: ,,Whon Is-rael was in E-gypt's land " Dan is 'hot morgen geworden en 's morgens is er een trillend blauwachtig licht boven Parijs. Wan neer de zon rijst, zal de eene helft der straat in donkerblauwe schaduwen liggen en de andere zal heel licht en zonnig zijn dit indrukwekkende beeld van licht en schaduw tusschen de hooge, goede burgerhuizen, dat voor ons te allen, tijde en onvergetelijk P a r ij s zal beteekenen. Spook achtig is de Notre Dame on Victor Hugo heel dichtbij, toen we vijftien waren en te lezen begon nen diep in den nacht. Hier is de Seine, die deze stad liet ontstaan on haar vorm en zin heeft gege ven. Bijna lukt het ons nu de luchtige Fransche handbeweging te maken?kom, kleine dame, vertrouwd klimt de straat naar het Quartier latin op en is als een lief tehuis. Caféau lait en croissant is een goed iets en later zal de wijn weer kostelijk zijn, de spijzen des lands wel verzorgd en in het Louvre de Olympia...'. We hoeven maar de oogen te sluiten ??en onge kende wenschen en vervullingen staan opnieuw voor ons open en duizend jaren zyn als n dag. Wij houden don geur van een half-verganen tak witte seringen nog even vast en weten dat de geur der witte meidoorn al hél dichtbij is.... Doch dat is al weer Holland, de noordelijke wolken staan groot en zomersch aan den hemel en de wind op n der Amstelbruggen is even frisch en sterk als op n der zeven bruggen o ver de Seine. B. WILLE CHAMPAGNE KRUG Agents: f. Onnes & Zn. Groningen Op-en aanmerkingen ? ? ? uit onzen lezerskring Rechter en snelverkeer droene Vriend! IN de gewone krant heb ik Maandag avond een rechtbankverslagje ge lezen dat als kop had .,Dronken achter het. stuur." Wacht even denk ik. daar gaat er een voor een tijdje achter slot en grendel. Het viel echter mee; di-it weken hechtenis, maar.... vi ziet, t r zyn nog milde rechters in ons land. Heden- (Dinsdag- )morgen vouw ik t-iijn ochtendblad open, en daar staat ci-ii groot artikel over roekelooze auto bestuurders, anderhalve kolom. De krant heeft groot gelijk, dat daarover inschreven wordt: het is meer dan erg tegenwoordig langs den weg. Enfin ik lees en denk bij mezelf, dat hebben ze dien heeren automobilisten eens goed gezegd, oh zoo. Maar aan het eind van liet artikel staat weer een rechtbank verslag: Een vrachtrijder is met zijn 'uto geslipt, 30/40 K.M. snelheid, <;t-eft een verpleegster van de fiets ".?reden. Ik denk, beroerd voor zoo'n mm, daar rijdt hij voorzichtig aan, ?indat het glad is, en nog'slipt de auto, l;i;il' kan hij tooli oigoiilijt nioto ann loen. De rechter dacht er anders over, aer weken hechtenis, onvoorwaarlelijk. _ («i'uene vriend, gij hebt natuurlijk begrepen dat ik ook een auto bestuur, ?n hoewel ik gaarne op zijn tijd een |las drink (met alcohol), doe ik dat looit, als ik mijn auto moet besturen, ?n ik zeg maar, dat degeen die dronken ?en auto bestuurt, niet zwaar genoeg gestraft kan worden. Maar als een Ironken chauffeur voor een aanrijding * weken krijgt, waarom krijgt dan ?en nuchtere vrachtrijder, die niet te ?nel reed, voor een aanrijding 4 weken ? De krantenknipsels zend ik hierbij ?n ik hoop maar, dat er aan uw relat'tie geleerde mannen zijn, die dit vraagstuk kunnen oplossen, opdat een eenvoudig autobestuurder do moei lijkheden des rechts ook zal kunnen Begrijpen. Haarlem B. Xaschrijt van de Redactie: Een van onze geleerde mannen wilde (i advisoeren, bij slipgevaar vóór het «tarten een paar borrels te drinken: iflat scheelt u een week als er onge lukken van komen. Maar ter wille van uw eigen gewetensrust duryen wij u dien raad niet geven. De wegen des rechts zijn inderdaad wonderbaar. Ordening zonder Planwirt" schaft: een afrekening RDEXING kan slechts beteekenen werkzaamheid. Or_ denlng van net bedrijfsleven moet dus zijn werkzaamheid om in het bedrijfsleven iets" te verwerke lijken. Wat dit iets" is, daarop komt het voor het oogenblik niet aan. Ordening is in ieder geval werkvan den arbeid onuitvoerbaar is, maar dat het geen waarachtige wel vaart brengen kan. Maar het j's een programma en hiermede is voldaan aan den allereersten eisch, die men stellen moet aan hem, die ordening zegt. Het plan van den arbeid is, als elke concrete ordening, Planwirtschaft. Hot plan van den arbeid is eerlijk, afgezien dan van liet feit dat het de devaluatie wel veronderstelt, maar niet noemt. Ordening zonder programma ia geen ordening, maar een ijdele klank. Het is gepraat, niet xiit en in d werkelijkheid, niet uit en in do waarheid, maar uit on in do ruimte. Het is ijdel gepraat. Tegenover oen dergelijk gepraat is slechts n stand punt mogelijk. Het, over dit gepraat over ordening" heen, overgaan tot de orde" van den dag. A. A. VAX SAXDICK Wie werkzaamheid zegt, zegt pro-' van werkzaamheden. Of dit meer of minder uitge. is, doet er niet toe. Maar het iMoct concreet zijn. Want andere kan Rechts sprake zijn van een werk-' v.lamheid, die zich voltrekt en dan is het geen ordening meer, maar een zich ordenen, een geordend teorrfen, als '??n zich voltrekkende wetmatigheid. Wie ordening zegt, zegt programma. l lot plan van den arbeid is zoo'n l'iogramma. Tegen de opstelling van *ulk een (en elk ander) plan verzet *ifch het cconomischt geweten. En l'ij velen zelfs het geweten. Waaruit «lan weer. volgt, n;et dat het plan PAG. 19 DE GROENE Ne. 3058 Schaken Redacteur: Dr. S. G. TARTAKOWER namen DE belangstelling der schaak wereld was door de match Euwe?Aljechin dusdanig in beslag genomen, dat er voor andere gebeurtenissen op dit gebied geen plaats overbleef. Toch heeft zich inmiddels iets af gespeeld, dat de opmerkzaamheid ten volle verdient. De jonge Russische schaakmeester ALARTORTZËW kreeg ge legenheid zich met den internationalen grootmeester LILIENTHAL te meten in een tweekamp van 12 partijen, welke eindigde in den stand 6?6. Reeds in de eerste partij won ALAR TORTZËW in prachtigen stijl en hij be hield zijn voorsprong totdat Lilienthal door overwinningen in de ude en 12de ontmoeting gelijk wist te maken. De belangrijkheid van deze match bestaat hierin, dat men tot dusver ge loofde dat de Russische kampioen Botwinnik de eenige vertegenwoordiger der Sowjet Unie was, die tot de inter nationale grootmeesterklasse gerekend mocht worden. Nu ziet men echter in dat men buiten hem nog met enkele andere jonge Russen rekening moet houden. Hier volgt een partij uit bovenge noemde match, waarin ALARTORTZËW groote kwaliteiten aan geestesklaarheid en energie openbaart . Boedapester-gambiet ,_, l Ode matchpartij " Wit: Zwart: Alartortzew Lilienthal r. d2-d4 Pg8-f6 2. 02-04 ey-eS 3- 4Xes FfÖ-g4 4- «2-64! Pg4-eS 5. f2-f4 Pes-có Door Schlechter aanbevolen, doch 5.... Lf8-b4~ zou hier beter zijn. 6. Lci-e3 Aljechin vindt hier 6. aa-as verkies' lijker. 6. Deze looper kan beter tegen een werkzaam stuk worden afgeruild, in dit geval tegen den witten looper op 63. Meer koelbloedigheid zou tponen: 6.. 37-35 gevolgd door Pb8-a6 en Lf8-c5. 7. Pbi-cs Dd8-e7 Na 7.... Lxc3-f ; 8. b x c, Dh4-r ; 9. g3, De7; 10. Ldg, do; n. Dc2 l, o-o; 12. Kf2 l enz. behoudt wit een krach tiger .stelling in het midden. 8. Lfids- Pb8-a6 Een in deze variant zeer doelmatige gebruikmaking van het paard. 9. Pgi-e2 ........ Dit is beter dan 9. Pf3, daar wit LEVENSVERZEKERING MY. ARNHEM beschermt Uw gezin in moeilijke jaren. N.V. DE HOLLANDSCHE VOORSCHOTBANK KRUISWEG 70 - HAARLEM De Bank verstrekt voorschotten met een minimum van ?1000.-op blllljkeen wat de terugbetaling betreft gunstige voorwaarden, onder borgtocht of zake* lijke zekerheid. Een prospectus wordt op aanvraag gaarne toegezonden. Als U geregeld losse nummers koopt... hebt U kans dat juist het nummer dat U speciaal interesseert U door een of andere oorzaak ontgaat. Neem liever 'n abonnement! OOSTENRIJK SALZBURG THERMALBAD HOFGASTEIN 890 M. b. d. zeespiegel' Veel zon en sneeuw windstil skischolen de meeste takken van winter sport radioactieve warme Alpenbronnen met 44.6°C. natuurlijke warmte .... . . Prospectussen en inlichtingen door ? Wintersport olie fteisbureauxenf,Kurkommission" GRAND HOTEL Ie RANG Telefoon 56 en 57 Alle comfort Thermalbaden Dans Bar Regelingen voor gezelschappen Internationaal publiek Volledig pension S 15.?tot S 24.?. Van 3 januari af Weekarrangementen inclusief bad en belastingen S 130.?. Seizoen 21 DECEMBER tot einde FEBRUARI. B A D l/" LJ/"\"T" C l HU onder nieuw beheer ||||||||||j| rMlXlxriVJ l CL. Dir. HANS STRASSHOFER Eersterangs Hotel Fraai aangelegd park. Installaties voor physische therapie, diathermie, hoogtezon > Gedurende den winter voordeelige prijzen voor gezelschappen. MARIENHOF Hofgastein Het geheele jaar geopend. HOTEL CENTRAL R. & M. B ACH B AU ER. Eenvoudig Hotel, erkend goede keuken, Thermalbaden in hotel. Pensionprijsincl. belasting en fooien bij uitgebreide ver zorging van S 12.-?af en hooger, bij eenvoudiger verzorging van S 10.?af. Zomer en Winter geopend. KURHAUS HASCHKE 11 Hofgastein II Voornaam, muil, eenvoudig Hotel, Thermalbaden, centrale verwarming, stroomend koud en warm water, modern comfort, Ie klas Weensche keuken, op verzoek dieetvoeding, ruim uitzicht op eleen park. Bad Gistel n en de hooge Tauern. Gelegenheid voor zwembaden en lifkuren, mooie balconkamers. ' Sporthotel-Gerlosplatte bij Krimml (Salzburg). Alle gewenschte comfort. Centrale verwarming, koud en warm water, zonneterras, ligstoelen. Eigen skischool, doorloopend ski wedstrijden, sneeuw van December tot eind April. Pensionprijs 10 Schilling en hooger. In januari verlaagde prijzen. Prospectussen bij KARL W AL T L, Krimml, Tel. 2 Tel.-Adr. Sporthotel Gerlosplatte Z WITSERL AJVP P ONT R ESI N A U fl T C l C f* UUtf C 1 7 C D U n C IN HET MOOISTE GEDEELTE nu l C L w b n ff L l L C l\ rl U r VAN HET HOOGGEBERGTE Pension van Frs. 11.?af. Wintersport. Lift. Garage met Boxen. Prospectus bij den Directeur 1. W A L T H E R. _ PfYNITR FCI KI A (°B E R E N G A D i N) t Vyi^l l rVtiJIIXn 1803 M. b. d. zeespiegel SCHLOSS-HOTEL Voorh**m Ie klas Hotel ' Eigen Sportterreinen 200 bedden * . Pensionprijs van frs. 15. af. g Voordeelige prijzen, alles inbegrepen. Prospectussen bij de D l R E C T l E S A M A D EN ~~ HOTEL B E R N l N A RUSTIG, DEGELIJK FAMILIEHOTEL 10 minuten van ST. MORITZ. 7 uur zon o. d. kortsten dag. Alle takken van wintersport Pensionprijs van frs. 13.?af SKISCHOOL f

De Groene Amsterdammer Historisch Archief 1877–1940

Ga naar groene.nl